bai 26 hoc thuyet tien hoa tong hop

Tit 28: B i 26 HC THUYT TIN HóA TNG HP HIN I
Ng y so n : 03 tháng 12 nm 2010
Giảng ti lp:
Lp Ng y d y Hc sinh vng mt
Ghi chú
12B 08/12/2010
Mai Bình, Tnh
Không phép
I- Mục tiêu cần đạt
1. Về kiến thức: Sau khi học song bài này học sinh càn phải :
- Giải thích đợc tại sao quần thể lại là đơn vị tiến hoá mà không phải là loài hay các quần
thể
- Giải thích đợc quan niệm tiến hoá và các nhân tố tiến hoá của học thuyết tiến hoá tổng
hợp hiện đại.
- Giải thích đợc các nhân tố tiến hoá :đột biến di nhập gen, các yếu tố ngẫu nhiên, giao
phối không ngấu nhiên làm ảnh hởng đến tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể
nh thế nào?
2. Về kĩ năng
Rèn kĩ năng : so sánh, phân biệt, quan sát, mô tả, vẽ sơ đồ, thảo luận nhóm.
T duy: Phân biệt, khái quát, liên hệ thực tế và t duy logic.
3. Về t tởng
Biết trân trọng giá trị tri thức thời đại.
II- Phơng pháp
Phát vấn, tích cực hoạt động với SGK, giải thích, thảo luận.
III - Đồ dùng dạy học
SGK và tài liệu tham khảo
IV Tiến trình bài dạy
1. ổn định tổ chức (1)
2. Kiểm tra bài cũ : Không kiểm tra trong quá trình học sẽ hỏi kiến thức cũ.
3. Dạy bài mới
Đặt vấn đề : Quan niệm hiện đại đã giải quyết những tồn tại của thuyết tiến hoá

cổ điển, giải thích sự tiến hoá này nh thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu điều này trong bài
hôm nay.
Thời
gian
Hoạt động của GV - HS Nội dung
4
GV:Sự ra đời của thuyết tiến hoá
tổng hợp?
Ai là tác giả của thuyết tiến hóa
hiện đại ?
Tại sao gọi là thuyết tiến hoá tổng
hợp?
HS: suy nghĩ và nghiên cứu SGK và
trả lời.
GV: Nhận xét, đánh giá và hoàn
I/ Quan niệm tiến hoá và nguồn nguyên
liệu tiến hóa.
- Thuyết tiến hóa tổng hợp ra đời vào những
5
4
6
thiện kiến thức.
GV giảng giải thuyết tiến hóa tổng
hợp nghiên cứu những nội dung gì?
Ta tìm hiểu phần tiếp theo.
GV: Thế nào là tiến hoá nhỏ?
Đơn vị của tiến hóa nhỏ nhất là gì ?
HS: Các nhóm thảo luận và cử đại
diện trình bày theo hớng dẫn của
giáo viên.

GV: Nhận xét, đánh giá và hoàn
thiện kiến thức.
GV: Nếu tiến hoá nhỏ diễn ra trong
phạm vi một loài thì tiến hoá lớn
diễn ra trên quy mô nh thế nào và
thực chất của tiên hoá lớn là gì?
HS: Vận dụng kiến thức và
nghiên cứu SGK trả lời.
GV: Vậy nguồn nguyên liệu cung
cấp cho quá trình TH là gì?
Thế nào là nguồn nguyên liệu sơ
cấp? Nguyên liệu thứ cấp ?
Học sinh : làm việc theo nhóm
với SGK thảo luận và cùng tìm câu
trả lời. Giáo viên gọi một nhóm đại
diện trả lời.
GV: Giúp học sinh hoàn thiện kiến
thức.
GV: Các nhân tố tiến hóa gồm có
những nhân tố nào ta sang tìm hiểu
phần II
GV: Nhân tố TH là gì?
GV: Có những nhân tố tiến hóa nào?
GV: Tại sao đột biến lại đợc coi là
nhân tố tiến hoá?
GV: Vai trò của đột biến đối với tiến
hoá?
Học sinh thảo luận nhóm để tìm
câu trả lời.
năm 40 của thế kỉ XX. Do nhiều nhà khoa học

đã cùng nhau xây dựng nên.
- Dựa trên cơ chế CLTN theo thuyết tiến hoá
của ĐacUyn và tổng hợp những thành tựu của
di truyền học đặc biệt là DT học quần thể.
1. Tiến hoá nhỏ và tiến hoá lớn.
+Tiến hoá nhỏ:
- Là quá trình biến đổi cấu trúc di truyền của
quần thể (biến đổi về tần số alen và thành
phần kiểu gen của quần thể). Sự biến đổi này
đến một lúc làm xuất hiện sự cách li sinh sản
với quần thể gốc hình thành loài mới .
- Đơn vị tiến hoá nhỏ nhất là quần thể
- Tiến hoá nhỏ diễn ra trên quy mô nhỏ, trong
phạm vi một loài.
+ Tiến hoá lớn:
- Là quá trình biến đổi trên quy mô lớn, trải
qua hàng triệu năm, làm xuất hiện các đơn vị
phân loại trên loài nh: chi, họ, bộ, lớp, ngành.
2. Nguồn biến dị di truyền của quần thể.
- Nguồn nguyên liệu cung cấp cho quá trình
tiến hoá là các biến dị di truyền (BDDT)
BDDT + Biến di ban đầu đợc tạo do đột
biến: dị đột biến (nguồn biến dị sơ cấp).
+ Biến dị đợc tạo ra do sinh sản: tổ
hợp ( nguồn biến dị thứ cấp).
II/ Các nhân tố tiến hoá.
* Nhân tố tiến hóa là nhân tố làm thay đổi tần
số alen và thành phần KG của quần thể.
1. Đột biến.
5

9
GV: Bổ sung kiến thức: Trong tự
nhiên Tần số đột biến gen rất thấp
từ 10
-6
10
-4
nghĩa là trong 10
4

10
6
giao tử sinh ra mới có một giao
tử mang đột biến về một gen cụ thể
nào đó.
Đột biến gen cung cấp nguồn
nguyên liệu sơ cấp (các alen mới)
cho quá trình đột biến vì vậy thông
qua quá trình giao phối nó đã tạo ra
vô số biến dị tổ hợp cung cấp cho
quá trình tiến hóa.

GVgiảng giải: tiêu đề Di _nhập gen
ở đây là gi?
Thế nào là hiện tợng di nhập gen?
Hiện tợng này có ý nghĩa gì với tiến
hoá?
Các nhóm độc lập làm việc với SGK
thảo luận và trả lời.
GV: Lấy VD: Khi trồng ngô nếp và

ngô tẻ ở cạnh nhau thì có hiện tợng
gì?
HS : Lai cặp > có di nhập gen
GV:Thế nào là chọn lọc tự nhiên?
GV: Vai trò của chọn lọc tự nhiên
trong quá trình tiến hoá?
Qua CLTN chỉ những cá thể nào
mang kiểu gen phản ứng thành kiểu
hình có lợi trớc môi trờng thì đợc
chọn lọc tự nhiên giữ lại và sinh sản
u thế con cháu ngày một đông và
ngợc lại .
GV: Khi một môi trờng A biến đổi
thành môi trờng B thì CLTN u tiên
giữ lại nhng sinh vật có đặc điểm
nh thế nào?
HS: CLTN u tiên giữ lại các sinh vật
có khả năng thích nghi với môi tr-
ờng B.
GV: CLTN làm thay đổi tấn số alen
nhanh hay chậm tuỳ thuộc vào yếu
- Đột biến làm thay đổi tần số alen và thành
phần kiểu gen trong quần thể
- Vai trò của ĐB: Tạo nên nhiều alen mới là
nguồn phát sinh các BDDT cung cấp nguồn
nguyên liệu sơ cấp cho quá trình tiến hoá.
2. Di - nhập gen.
- Di nhập gen là hiện tợng trao đổi các cá thể
hoặc giao tử giữa các quần thể.
- Vai trò: Di nhập gen làm thay đổi thành

phần kiểu gen và tần số alen của quần thể,
làm xuất hiện alen mới trong quần thể.
3. Chọn lọc tự nhiên (CLTN).
- CLTN là quá trình phân hoá khả năng sống
sót và sinh sản của các cá thể với các kiểu gen
khác nhau trong quần thể.
- CLTN tác động trực tiếp lên kiểu hình và
gián tiếp làm biến đổi tần số alen của quần thể
theo một hớng xác định
4
5
tố nào?
Chọn lọc chống gen trội: Nếu đột
biến gen trội là có hại nó sẽ đợc
biểu hiện ngay ra kiểu hình và
nhanh chóng bị CLTN đào thải.
Chọn lọc chống gen lặn: Nếu đột
biến gen lặn là có hại do chỉ đợc
biểu hiện ra bên ngoài kiểu hình khi
ở thể đồng hợp nên nó không bao
giờ bị loại bỏ hết ra khỏi quần thể.
GV:Yêu cầu HS TL lệnh ( 115)
Vì quần thể VK sinh sản nhanh nên
các gen quy định đặc điểm thích
nghi đợc tăng nhanh trong quần thể.
Ngoài ra hệ gen của VK là đơn bội
nên các ĐB có ĐK biểu hiện ngay
ra kiểu hình
GV: Yêu cầu học sinh lấy ví dụ về
yếu tố ngẫu nhiên. Các yếu tố này

làm biến đổi thành phần kiểu gen
của quần thể nh thế nào?
HS: Các yếu tố ngẫu nhiên nh thiên
tai, dịch bệnh
GV: Yêu cầu HS trả lời Lệnh (116)
số lợng cá thể giảm quá mức gây
biến động di truyền làm nghèo nàn
vốn gen cũng nh làm biến mất một
số gen có lợi của quần thể.
GV: Giao phối không ngẫu nhiên có
đặc điểm gì? Nó có ý nghĩa đối với
tiến hoá của sinh vật không?
HS: suy nghĩ và trả lời.
-Vai trò:
CLTN quy định chiều hớng tiến hoá. CLTN là
một nhân tố tiến hoá có hớng.
- Tốc độ thay đổi tần số alen nhanh hay chậm
tuỳ thuộc vào 2 yếu tố:
+ Chọn lọc chống alen trội : làm thay đổi tần
số alen của quần thể nhanh.
+ Chọn lọc chống alen lặn; làm thay đổi tần
số alen của qt chậm hơn
4. Các yếu tố ngẫu nhiên.
- Làm thay đổi tần số alen và thành phần kiểu
gen của quần thể một cách ngẫu nhiên
- Sự biến đổi ngẫu nhiên về cấu trúc di truyền
hay xảy ra với những quần thể có kích thớc
nhỏ.
- Làm thay đổi tần số alen ko theo một chiều
hớng nhất định

5. Giao phối không ngẫu nhiên (giao phối
có chọn lọc, giao phối cận huyết, tự thụ phấn).
- Giao phối không ngẫu nhiên không làm thay
đổi tần số alen của quần thể nhng lại làm thay
đổi thay đổi thành phần kiểu gen theo hớng
tăng dần thể đồng hợp, giảm dần thể dị hợp .
- Giao phối không ngẫu nhiên cũng là một
nhân tố tiến hoá .
- Giao phối không ngẫu nhiên làm nghèo vốn
gen của quần thể, giảm sự đa dạng di truyền.
(1) 4. Củng cố
Đọc kết luận SGK.
(1) 5. Hớng dẫn học ở nhà
Học bài cũ và đọc trớc bài mới.
V- Rút kinh nghiệm sau giờ dạy
- Các nhân tố tiến hóa tìm hiểu sâu hơn nữa.
- Ly ví dụ chứng minh nhiều hơn.