Kh nng tip cn GTVT ca h gia dình
Phm Hng Trng-K44
i
MC LC
M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V IU TRA NHU CU
VN TI VÀ KH NNG TIP CN 4
1.1. Tng quan v ô th và quy hoch ô th 4
1.1.1. Khái nim và phân loi ô th 4
1.1.2.Quy hoch ô th 5
1.2.Giao thông vn ti ô th 7
1.2.1.Các khái nim c bn v giao thông ô th 7
1.2.2.Quy hoch GTVT ô th 10
1.3.Tng quan v iu tra nhu cu vn ti 15
1.3.2. iu tra nhu cu vn ti 18
1.4. Tng quan v kh nng tip cn trong giao thông vn ti 20
1.4.1. Khái nim v kh nng tip cn giao thông vn ti 20
1.4.2. Các hình thc tip cn trong giao thông vn ti 22
CHNG II: HIN TRNG KINH T XÃ HI, GTT
HÀ NI VÀ CU TRÚC Ô TH KHU VC PH NG
THNH LIT 23
2.1. Tng quan v ô th Hà N!i 23
2.1.1. iu kin t nhiên và tình hình phát trin kinh t – xã hi ca thành ph Hà Ni 23
2.1.2. nh hng phát trin ô th trong tng lai 26
2.1.3. Quy hoch tng th thành ph Hà Ni n nm 2020 26
2.2. Tng quan v h" th#ng giao thông ô th thành ph# Hà N!i 27
2.2.1. Giao thông ng b 27
2.2.2. Giao thông ng st 29
2.2.3. Giao thông ng thu 30
2.2.4. Giao thông ng hàng không 31
2.2.5. H thng giao thông tnh 31
2.2.6. Các h thng khác 32
2.2.7. Tình hình phng tin giao thông vn ti Thành Ph Hà Ni 32
2.2.8. H thng vn ti hành khách công cng bng xe buýt 33
2.2.9. ánh giá chung v h thng GTVT thành ph Hà Ni 36
2.3. Nhu cu i li c$a dân c thành ph# Hà N!i. 36
2.4. iu ki"n t% nhiên, KT-XH, dân c và c&u trúc ô th khu v%c phng Thnh Li"t - Qun
Hoàng Mai – TP.Hà N!i 39
2.4.1. V trí a lí 39
2.4.2. Lch s phát trin ca phng Thnh Lit 40
Kh nng tip cn GTVT ca h gia dình
Phm Hng Trng-K44
ii
2.4.3. c im KT – XH và dân c 40
2.4.4. Cu trúc ô th khu vc phng Thnh Lit 41
CHNG III: PHÂN TÍCH VÀ ÁNH GIÁ KH NNG
TIP CN C'A H GIA ÌNH KHU VC PH NG
THNH LIT 44
3.1. Khái quát v cu!c iu tra 44
3.2. Nhn xét chung 44
3.3. Kt qu iu tra 45
3.4. Kt lun v kh nng tip cn giao thông c$a các h! gia ình trên a bàn phng Thnh Li"t
54
KT LUN 56
TÀI LIU THAM KHO 59
PH LC 1
Ph( l(c 1: Bng ph)ng v&n các h! gia ình v kh nng tip cn các dch v( GTVT 1
Ph( l(c 2: Bng th#ng kê các tuyn xe buýt hi"n ti c$a Hà N!i-nm 2005 5
Ph( l(c 3: Th#ng kê các i*m u cu#i hi"n nay 8
Kh nng tip cn GTVT ca h gia dình
Phm Hng Trng-K44
1
M U
I. Tính c&p thit c$a tài
Nm 1986 i hi VI ca ng ã a ra ng li i mi toàn din nn
kinh t t nc, chuyn t nn kinh t tp trung sang nn kinh t th trng. T ó
n nay nn kinh t nc ta ã có nhng bin chuyn to ln, i sng nhân dân c
nâng cao. Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, nhng nm qua nhà nc ã u t
xây dng và nâng cp h thng c s! h tng GTVT ngày càng hoàn thin và "ng b
hn. Các lnh vc c u t ngày càng a dng vi cht l ng c m bo. Cùng
vi s u t v c s! h tng ca nhà nc thì ngi dân c#ng có nhu cu nhiu hn,
trong lnh vc GTVT c#ng không nm ngoài quy lut ó, nhu cu i li ca ngi dân
ngày càng gia tng, nht là ti các ô th. Nhà nc ã u t rt ln m! mi và
nâng cp h thng c s! h tng GTVT ti các ô th, tuy nhiên do tôc gia tng quá
nhanh ca các loi phng tin giao thông (Tính n tháng 12/2006 Hà Ni có
172.444 ôtô các loi, vi tc tng tr!ng t 12 -15% nm. Ngoài ra thành ph còn
có 1.687.504 xe máy, vi mc tng là khong 15% nm, xe p có hn 1 triu chic,
hin không tng, có xu hng bão hoà) mà h thng ó cha áp ng c.
Trc tình hình ó vic tìm ra gii pháp cho vn giao thông ô th luôn
c quan tâm và u t, tuy nhiên ây là mt bài toán khó có li gii chính xác cho
các nhà quy hoch và qun lý. Vic u t phát trin h thng các loi hình dch v$
giao thông vn ti ã thc s tho mãn nhu cu ca ngi dân hay cha, có áp ng
c mong mun ca ngi dân v nhu cu i li hay không, ngi dân mong mun
iu gì t các dch v$ này, làm sao áp ng tt nht nhu cu ca ngi dân nht là tai
các ô th, có câu tr li trc ht cn phi xác nh c hin ti kh nng tip
cn các dch v$ GTVT ca các h gia ình trên a bàn cn nghiên cu nh th nào,
ngi dân s d$ng các dch v$ ó ! mc nào…. Do vy tài nghiên cu kh
nng tip cn các loi hình dch v$ giao thông vn ti ca các h gia ình là thc s
cn thit và cp thit i vi các ô th trong c nc.
II. #i t+ng và phm vi nghiên c,u
1.1.i tng nghiên cu
i t ng ca cuc iu tra là các h gia ình trên a bàn phng Thnh Lit
Qun Hoàng Mai thành ph Hà Ni
1.2.Phm vi nghiên cu
Các yu t nh h!ng n kh nng tip cn các dch v$ GTVT nh: gii tính,
tui, phng tin s d$ng thng xuyên, din tích nhà !, s l ng phng tin trong
gia ình, s chuyn i ca m%i cá nhân trong gia ình, b rng ph hay ngõ d&n vào
Kh nng tip cn GTVT ca h gia dình
Phm Hng Trng-K44
2
nhà, kh nng tip cn các dch v$ GTCC, cu trúc ô th khu vc phng Thnh
Lit….
III.M(c ích và m(c tiêu nghiên c,u
M$c ích ca tài là xác nh hin trng v kh nng tip cn các dch v$
GTVT ca các h gia ình trên a bàn phng Thnh Lit, c bit là các h trong
ngõ và các khu v$c mi phát trin, t ó ly kt qu làm c s! d liu cho các chng
trình d án ci to GT sau này.
Kt qu cui cùng ca nghiên cu là phi xác nh c các s liu nh:
- S l ng các loi phng tin mà m%i gia ình hin có
- Din tích nhà !, c#ng nh ni phng tin
- Dch v$ GTCC a thích i vi tng nhóm tui, tng gii tính,
c#ng nh tng mc thu nhp
- Mc tip cn vi các loi hình vn ti CC có d' dàng hay khó
khn (nht là các h sng trong ngõ nh()
- Các kênh thông tin truyn thông ph bin nht ngi dân tip
cn các thông tin cn thit……
IV.Ph-ng pháp nghiên c,u
4.1.S liu, tài liu sn có
- S d$ng mt s tài liu ã có t các cuc iu tra trc
- Tham kho báo cáo “Qun lí GT ! thành ph xe máy” ca
TS.Khut Vit Hùng…
4.2.Thu thp s liu
S d$ng bng h(i vi các câu h(i c lp vi nhau, n các h gia ình c
la ch)n mt cách ng&u nhiên, tin hành ph(ng vn
Tin hành quan sát, ghi li nh#ng thông tin cn thit ti các khu vc la ch)n.
4.3.X lí s liu
S d$ng phn mn Microsoft Excel x lí kt qu, phn mm Microsoft
Word vit báo cáo.
V. Kt c&u báo cáo nghiên c,u
Ngoài phn m! u và kt lun, ni dung báo cáo g"m 3 chng:
Chng I: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Kh nng tip cn GTVT ca h gia dình
Phm Hng Trng-K44
3
Chong II: Hin trng kinh t xã hi, giao thông ô th Hà Ni và cu trúc ô
th khu vc phng Thnh Lit
Chng III: Phân tích và ánh giá kh nnh tip cn GTVT ca h gia ình
khu vc phng Thnh Lit
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
4
CHNG 1: TNG QUAN V IU TRA NHU CU VN TI
VÀ KH NNG TIP CN
1.1. Tng quan v ô th và quy hoch ô th
1.1.1. Khái nim và phân loi ô th
a. Khái nim
− Khái nim ô th: ô th là im dân c tp trung vi mt cao, ch yu là lao
ng phi nông nghip (chim trên 60%).
b. Phân loi ô th Vit Nam
Phân loi ô th: Có nhiu cc c phân loi ô th, ! Vit Nam theo ngh nh
72/2001 ca Th Tng chính ph phân ô th thành 6 cp
Bng 1.1: Các loi ô th Vit Nam
Loi ô th c im
.c bi"t
Là th ô hoc ô th có chc nng là trung tâm chính tr, vn
hoá, khoa h)c, u mi giao thông trong nc và quc t. Có vai trò
thúc *y s phát trin kinh t ca xã hi và c nc.
C s! h tng c xây dng "ng b và hoàn ch+nh.
T l phi nông nghip không nh( hn 90% so vi tng s lao
ng.
Quy mô dân s trên 1,5 triu. Mt dân s 15000 ngi/Km
2
I
Là trung tâm kinh t, vn hoá, chính tr, u mi giao thông
ca vùng và ca c nc.
C s! h tng "ng b và hoàn ch+nh.
T l phi nông nghip là 85%
Quy mô dân s là 0,5 triu ngi.
Mt dân s: 12000 ngi/Km
2
II
Là trung tâm kinh t chính tr, xã hi, dch v$, u mi giao
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
5
thông ca vùng và ca c nc.
C s! h tng ang tin ti "ng b và hoàn ch+nh.
T l phi nông nghip là 80%.
Quy mô dân s là 250.000 ngi.
Mt dân s: 10.000 ngi/Km
2
III
Là trung tâm vn hoá, chính tr xã hi ca vùng, ca t+nh.
C s! h tng c xây dng tng mt "ng b, hoàn ch+nh.
T l phi nông nghip là 75%
Quy mô dân s: 100.000 ngi
Mt dân s: 8.000 ngi/ Km
2
IV
T l phi nông nghip là 70%
Quy mô dân s là 50.000 ngi
Mt dân s: 6.000 ngi/Km
2
V
T l phi nông nghip là 65%
Quy mô dân s: 40.000 ngi
Mt dân s: 2.000 ngi/Km
2
c. Nhng thách thc ca ô th:
+ S bùng n v xe máy và ô tô con cá nhân.
+ Nn tc ngh,n và lu"ng giao thông.
+ Nn ô nhi'm môi trng.
+ Tình trng thiu h$t qu- t cho giao thông tnh.
1.1.2.Quy hoch ô th
Khái nim quy hoch ô th: Quy hoch ô th là b phn ca quy hoch không gian,
tr)ng tâm nghiên cu v các vn phát trin và xây dng ô th, các im dân c, các khu
chc nng ô th và kiu ô th.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
6
Nhim v$ ca quy hoch ô th
M$c tiêu tng quát ca quy hoch và xây dng ô th là tho mãn hài hoà nhng nhu
cu ca con ngi v lao ng, nhà !, cung cp dch v$ ngh+ ngi và gii trí… áp ng
nhng yêu cu t chc không gian và ngh thut kin, bo v môi trng và h cân bng sinh
thái.
t c m$c tiêu trên nhim v$ ca quy hoch ô th phi làm là:
+ T chc sn xut: Quy hoch ô th cn m bo phân b h p lý các khu vc sn xut,
t chc hu hiu mng li giao thông ô th. Quy hoch ô th cn gii quyt tt các mi
quan h gia hot ng sn xut vi các khu vc chc nng khác ca ô th, c bit.
+ T chc i sng: Quy hoch ô th cn t chc tt môi trng sng c#ng nh các
hot ng trong cuc sng hàng ngày ca ngi dân, áp ng hài hoà các nhu cu v nhà !,
h thng cung cp và dch v$ công cng, ngh+ ngi, vui chi, gii trí c#ng nh i li cho
ngi dân trong ô th. "ng thi quy hoch ô th cn phi m bo các yêu cu v trt t an
ninh, v sinh môi trng và qun lý ô th.
+ T chc ngh thut kin trúc và xây dng ô th: Quy hoch ô th cn phi xác nh
h thng và hng b c$c không gian trong toàn ô th.
+ Bo v môi trng và h cân bng sinh thái: m bo sao cho các hot ng không
tn hi n môi trng sng và môi trng ô th, h cân bng sinh thái, bo m quá trình
trao i và liên h gia con ngi vi thiên nhiên luôn c duy trì và phát trin.
M$c ích ca quy hoch ô th:
+ m bo s phát trin n nh, cân i và hài hoà gia các ngành và thành phn kinh
t.
+ m bo s thng nht gia chc nng và hot ng ô th
+ Góp phn ci thin các iu kin sng và làm vic, phát trin toàn din nhân cách ca
ngi dân ô th.
Các ni dung tr)ng im ca quy hoch ô th:
+ Quy hoch s d$ng t.
+ Phân b các c s! sn xut và kho tàng.
+ T chc h thng trung tâm.
+ T chc mng li giao thông và k- thut ô th.
+ T chc các khu ! trong ô th.
+ B c$c không gian và kin trúc cnh quan.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
7
- Quy hoch ô th cn phi t c 3 tiêu chu*n sau:
+ To lp ti u các iu kin không gian cho quá trình sn m! rng ca xã hi.
+ Phát trin tng h p và toàn din nhng iu kin sng, iu kin lao ng và nhng
tin phát trin nhân cách, mi quan h cng "ng ca con ngi.
+ To lp ti u quá trình trao i cht gia con ngi và thiên nhiên, khai thác và bo
v tài nguyên môi trng.
1.2.Giao thông vn ti ô th
1.2.1.Các khái nim c bn v giao thông ô th
a. Các khái nim
Giao thông vn ti ô th c hiu là tp h p các công trình, các con ng giao thông
và các phng tin khác nhau m bo s liên h gia các khu vc ca ô th vi nhau. ây
là mt trong ba yu t cu thành nên h thng ô th.
Hình 1.1. C&u trúc h" th#ng giao thông vn ti ô th
H thng giao thông vn ti ô th bao g"m hai h thng con ó là: H thng giao thông
và h thng vn ti. H thng GTT quyt nh ti hình thái t chc không gian ô th,
hng phát trin ca ô th, c cu t chc s d$ng t ai ô th và mi quan h gia các
khu chc nng ô th.
H Thng Giao Thông
H Thng Vn Ti
H
thng
GT
tnh
H
thng
t chc
qun lý
Vn ti
chuyên
d$ng
Mng
li
ng
giao
thông
Các
công
trình
trên
ng
Các
công
trình
khác
Các
im
u
cui
Các
im
trung
chuyn
Các
im
dng
d)c
tuyn
H
thng
GT
ng
PTVT
công
cng
PTVT
cá
nhân
Vn ti
hành
khách
TP
Vn
ti
hàng
hóa
H
thng
khai
thác
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
8
Các thành phn c bn ca h thng GTVT ô th có th c mô t theo s " sau
(hình 1.1)
(1) H thng giao thông
Là tp h p các công trình, các con ng và các c s! h tng khác ph$c v$ cho vic
di chuyn hàng hóa và hành khách trong thành ph c thun tin, thông sut, nhanh chóng,
an toàn và t hiu qu cao.
Theo tính cht ph$c v$ cho s di chuyn hàng hóa và hành khách ngi ta phân chia h
thng giao thông thành hai b phn cu thành ó là: giao thông ng và giao thông tnh.
Giao thông ng là b phn ca h thng giao thông ô th ph$c v$ hot ng ca
phng tin và hành khách trong thi gian di chuyn.
Giao thông tnh là b phn ca h thng giao thông ô th ph$c v$ phng tin và hành
khách trong thi gian không (hay tm ngng) hot ng. ó là h thng các im %, im
dng, bn xe…
Gia chúng có mi liên h mt thit, chúng ph$ thuc và b sung l&n nhau. B!i l, c hai
u có i t ng ph$c v$ chung ó là là phng tin và hành khách trong thành ph.
(2) H thng vn ti ô th
c hiu là các phng thc và phng tin vn ti khác nhau vn chuyn hàng
hóa và hành khách trong thành ph.
Trong vn ti hành khách ngi ta chia ra: VTHKCC và vn ti cá nhân
VTHKCC là loi hình vn chuyn trong ô th có th áp ng khi l ng ln nhu cu
ca m)i tng lp dân c mt cách thng xuyên, liên t$c theo thi gian xác nh, theo hng
tuyn n nh trong tng thi k. nht nh.
Vn ti cá nhân là tp h p các phng thc vn ti c cá nhân s d$ng áp ng
nhu cu i li ca riêng mình hoc cho i nh mà không thu tin.
b. c im h thng GTVT T
Khác vi giao thông liên t+nh, giao thông quc t, giao thông ô th có nhng c im
sau:
- Mng li giao thông ô th không ch+ thc hin chc nng giao thông thun tuý mà
nó còn có th thc hin nhiu chc nng khác nh: chc nng k- thut, chc nng môi
trng,
- Mt mng li ng cao.
- Lu l ng và mt i li cao nhng li bin ng rt ln theo thi gian và không
gian.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
9
- Tc lu"ng giao thông thp.
- H thng giao thông ô th òi h(i chi phí ln (xây dng và vn hành).
- Ùn tc giao thông, i li khó khn, ô nhi'm môi trng và mt an toàn.
- Không gian ô th cht h/p.
- H thng giao thông ô th có tác ng trc tip n các nn kinh t xã hi ca thành
ph và ca t nc.
c. Vai trò ca h thng GTVT ô th
Giao thông ô th là mt phn ca ô th. Nó biu hin cho mi quan h mt thit vi
cht l ng cuc sng, quy mô và s phân b các hot ng sn xut và hot ng gii trí, cho
kh nng s0n có ca hàng hoá và dch v$ ca ô th. Do ó, vic phát trin giao thông ô th
liên quan n vic phát trin mt ô th vn minh hin i. Vic phát trin giao thông ô th
d&n n nhng thay i trong xã hi. Mt khác, nhu cu giao thông òi h(i nhng thit b
công ngh. Nh vy, giao thông ô th là mt phn không th thiu ca mt ô th, c bit
trong xu th công nghip hoá, hin i hoá mnh m, nh ngày nay. Có th nói, hot ng ca
con ngi s, b ngng tr nu thiu i h thng giao thông vn ti, quá trình ô th hoá không
th thc hin c nu thiu i mt h thng giao thông ô th hin i và nu có mt h
thng giao thông hin i, vn hành hiu qu s, thúc *y quá trình ô th hoá.
Giao thông ô th vi nhng vai trò không th ph nhn i vi s phát trin kinh t- xã
hi: S phát trin giao thông vn ti d&n n quá trình ô th hoá, các trung tâm thng mi,
khu dân c, khu công nghip c hình thành. Giao thông phát trin con ngi d' chp nhn
sng ! ngoi ô, làm vic trong thành ph, chi phí i li gim, m bo an ninh trt t xã hi ,
con ngi có c hi c h)c tp, c thông tin, c tip nhn các sn ph*m vn hoá
Tuy nhiên, vic phát trin giao thông ô th và môi trng ! khía cnh nào ó là không có
tính lôgic. Phát trin giao thông d&n n vic s d$ng qu- t nhiu hn, s d$ng nng l ng
nhiu hn (du m() - ó là nhng ngu"n tài nguyên không tái to s, cn kit dn theo mc
khai thác, cht thi a vào môi trng nhiu hn làm cho môi trng phi chu ng quá kh
nng "ng hoá ca nó d&n n ô nhi'm, nh h!ng ti sc kh(e ca con ngi, nh h!ng ti
nhu cu phát trin ca th h tng lai. Mt ngoi ng ca phát trin giao thông ô th ó là
tc ngh,n, tai nn giao thông, khí x, ting "n, b$i ang là vn cp bách cn phi quán
trit trong k hoch phát trin giao thông ngày nay.
Phát trin giao thông ô th là mt òi h(i khách quan, phi i trc mt bc là qui lut
chung vi tt c các nc trong quá trình phát trin kinh t - xã hi. Vn t ra ! ây là
phát trin nh th nào. Vi nhng lý do trên ây con ngi ã xác nh c xu hng phát
trin ca giao thông ô th là phát trin bn vng, ây là quan im tin b nó phù h p vi xu
th phát trin chung ca các ngành kinh t.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
10
1.2.2.Quy hoch GTVT ô th
a. Khái nim
- Quy hoch giao thông vn ti ô th: là mt phn trong quy hoch ô th, bao g"m tt
c nhng hot ng có nh hng tác ng lên h thng giao thông vn ti nhm t c
nhng m$c ích nht nh, th(a mãn nhu cu ca ngi dân ô th
b. Mc ích ca quy hoch GTVT ô th
- Trong bt k. mt ô th nào thì vic ánh giá trình phát trin v kinh t, xã hi u
có th c ánh giá thông qua h thng GTVT ca ô th ó. Khó có th nói rng mt ô th
là phát trin nu h thng GTVT ca nó không tho mãn c nhu cu vn chuyn c v hành
khách c#ng nh hàng hoá ca khách hàng tc là nhng ngi có nhu cu v vn ti.
- Mt khác khi nh hng phát trin mt ô th thì yu t quan tr)ng cn chú ý ó là
quy hoch h thng GTVT trong ô th y. Công tác này c thc hin nhm m$c ích m
bo s giao lu trong ni ô, gia ni ô vi bên ngoài nhanh chóng, thun tin, an toàn, tin
cy, t trình hin i và vn minh ngang tm vi s phát trin ca ô th. Các m$c ích
này c c$ th hoá nh sau:
+ V mng li giao thông (giao thông ng, giao thông tnh và các c s! vt cht khác
vi tt c các loi hình vn ti ô th) phi có c cu thích h p và hoàn ch+nh to ra s giao
lu h p lý trong toàn b ô th áp ng tt nht quá trình vn chuyn.
+ V vn ti, c bit là vn ti công cng phi áp ng c nhu cu i li và vn
chuyn hàng hoá nhanh chóng, an toàn, thun tin. m bo các ch+ tiêu vn ti t c phi
tng xng vi quy mô ca ô th.
+ S phát trin và t chc GTVT phi m bo tng xng vi trình phát trin kinh
t xã hi ca ô th và t hiu qu v m)i mt kinh t, xã hi, môi trng và góp phn gi
gìn trt t k cng ô th làm gim ti a thit hi do tai nn, ùn tc giao thông…
c. Yêu cu ca quy hoch GTVT ô th
Nhm t c nhng m$c ích trên thì quy hoch GTVT ô th phi tuân theo nhng
nguyên tc sau:
- Quy hoch GTVT ô th phi c tin hành theo mt quy hoch thng nht phù hp
vi s phát trin ô th.
+ Khi ra chin l c nhm phát trin ô th thì chin l c này phi m bo tính tng
th toàn din và "ng b gia các yu t cu thành nên h thng ô th, tc là các nghành, các
khu dân c, các c s! h tng k- thut ca ô th…mà giao thông vn ti ô th ! ây là b
phn quan tr)ng ca c s! h tng k- thut ô th. Do ó, khi quy hoch h thng GTVT ô
th phi da trên chin l c phát trin kinh t, xã hi ca ô th.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
11
+ Xu th ô th hóa ngày càng gia tng, c bit là các nc ang phát trin và chm
phát trin. Quá trình c#ng kéo theo hàng lot s thay i ln v m)i mt kinh t xã hi ô th
nh s thay i v công nghip, thng mi, dch v$ ,vn hóa,… và c bit là GTVT ô th.
GTVT ô th là mt ngành gi vai trò ht sc quan tr)ng, nó tác ng trc tip n s thay
i ca các ngành, các lnh vc khác trong ô th . Nhm t c s phát trin "ng b, toàn
din ca các ngành, các lnh vc trong ô th thì phi t quy hoch GTVT ô th trong mt
quy hoch tng th chung thng nht phù h p vi chin l c phát trin ô th .
- Quy hoch GTVT ô th phi m bo tính h thng, "ng b, liên thông và bn vng.
+ Quan im này phi c quán trit trong khi quy hoch ci to, xây dng phát trin
h thng GTVT ô th nhm to nên tính "ng b, thông sut trong h thng, nhm m bo
khai thác có hiu qu v m)i mt kinh t xã hi cungx nh v mt môi trng xã hi và tính
dân tc…Tính h thng và "ng b phi c th hin khi xây dng các công trình kin trúc
vn hóa phi hài hòa, cân i vi các công trình giao thông trc mt c#ng nhm lâu
dài.Ngay trong h thng GTVT ô th c#ng phi gii quyt cân i hài hòa và "ng b gia
mng li ng, phng tin vn ti và các công trình ph$c v$ d nhanh chóng phát huy
hiu qu ca vn u t nhm to ra mt mng li giao thông liên hoàn, kt h p gia các
phng thc vn ti trong ô th mt cách thng nht, thông sut và u khp.
+ Ngay ! m%i lnh vc, phm vi thì tính h thng, "ng b v phng din k- thut
c#ng mang ý ngha quan tr)ng, gia công trình ni và công trình ngm, gia u t cho -
ng xá và phng tin vn ti, gia vn ti công cng và vn ti cá nhân, gia u t c s!
vt cht k- thut và trình qun lý k các bin pháp giáo d$c nâng cao np sng vn hóa vn
minh ô th .
- Trong quy hoch GTVT ô th cn chú tr)ng quy hoch GTVT ng b, tc là cn
phát trin cân i gia ng cao tc, ng thành ph và ng khu vc theo các tuyn
hng tâm, các tuyn vành ai ngoi vi và ven ô c#ng nh các tr$c tuyn liên kt nhm to
ra quá trình vn ti nhanh chóng và rng khp thành ph.
- Quy hoch GTVTô th phi m bo tính hiu qu kinh t , xã hi, môi trng tng
h p:
+ Nu xét theo hiu qu kinh t n thun thì vic u t cho quy hoch GTVT ô th
khó có th ánh giá c vì GTVT ô th có ý ngha c bit quan tr)ng trong nn kinh t
quc dân và mang tính xã hi rng ln và sâu sc.Hiu qu mà GTVT ô th em li không
ch+ n gin là hiu qu ca riêng ngành mà còn to ra hiu qu cho tt c các ngành khác
nh: công nghip thng mi , dch v$….và tác ng trc tip n ngi dân trong ô th.
+ Hin nay mt phng tin trên ng ca các ô th là rt ln mà mng ng ph
li cha áp ng c nên tc giao thông ca phng tin là rt thp, c bit là trong gi
cao im Tình trng này gây ra hin t ng vn chuyn t on, không thông sut c bit là
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
12
hin t ng tc ngh,n giao thông.Trc tình trng trên, vic m! rng ng xá , ci to các
nút giao thông, c#ng nh vic b trí h thng èn giao thông hay s d$ng vn ti hành khách
công cng gim bt mt phng tin cá nhân, tng tc dòng giao thông, tránh ách
tch c xem xét và ánh giá trên quan im hiu qu kinh t xã hi tng h p, khi qui mô và
diên tích ca thành ph c m! rng. Lúc này vai trò ca vn ti hành khách càng biu hin
mt cách rõ nét. ngha là phi m bo: thiu hóa thi gian chuyn i bình quân ca ngi
dân. Ngoài ra ng trên quan im ánh giá hiu qu kinh t, xã hi tng h p thì vic Quy
hoch GTVT ô th phi phù h p vi truyn thng vn hóa, bn sc dân tc, c#ng nh phi
ci thin c iu kin môi trng, th(a mãn c các yêu cu gii trí ca ngi dân.
d. Ni dung ca quy hoch GTVT ô th
Tu. theo m$c ích mà ni dung quy hoch GTVTT có th là khác nhau nhng xét v
mt tng quát thì ni dung ca quy hoch GTVTT có th mô ph(ng nh hình v,
Bt k. mt ô th nào trên th gii hin nay u có các k hoch phát trin ca riêng
mình trong tng lai. iu này c th hin thông qua nh hng phát trin ô th. Trong
ó bao g"m nh hng phát trin ca các ngành công nghip, nông nghip, thng mi, du
lch, dch v$, kin trúc…và GTVT. Nh vy, mun quy hoch h thng GTVTT trc ht
chúng ta phi xut phát t nh hng phát trin GTVT ca ô th. Sau khi nghiên cu nh
hng phát trin ngành chúng ta s, tin hành i vào quy hoch tng th h thng GTVT. !
ây yêu cu i vi quy hoch tng th là tính "ng b thng nht và hiu qu.
Tính "ng b c hiu là quy hoch toàn din song song v m)i mt t c s! h tng k-
thut ngành, mng li ng, các phng thc vn ti cho n phng thc ph$c v$. Tính
thng nht c hiu là vic quy hoch c tin hành sao cho không có s ch"ng chéo chc
nng gia các phng thc vn ti, m bo s tng thích gia vn ti và giao thông to ra
s liên hoàn nhm ci thin tình trng ách tc giao thông c#ng nh lãng phí trong GTT.
i vi tính hiu qu ca quy hoach GTVT không nhng chúng ta ch+ xét riêng v mt
kinh t mt cách n thun mà còn phi xét n các yu t xã hi, môi trng và vn hoá ca
ô th. T quy hoch tng th ngành và xut phát t m$c ích quy hoch chúng ta s, i sâu
vào quy hoch chi tit.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
13
Quy hoch mng
l/i
GTT
Quy hoch h" th#ng
giao thông t0nh T
Mng
li
ng
Quy hoch tng th* HT
GTVT ô th
Quy hoch vn ti ô
th
Thit
k nút
GT
Qun
lý GT
Vn
ti
HKCC
vn ti
HK cá
nhân
Vn
ti
HH
Các c s!
công trình
Nghiên cu
kh thi
Hình 1.2: N!i dung quy hoch GTVTT
• Ni dung ca quy hoch chi tit gm có ba phn:
- Quy hoch giao thông ô th bao g"m:
+ Quy hoch mng li ng nhm m bo mc ph$c v$ nh kh nng thông
xe, tc phng tin…
+ Thit k chi tit nh thit k nút giao thông, h thng èn iu khin.
+ Qun lý giao thông trc tiên là kin toàn t chc qun lý song song vi vic ra
lut l và các quy nh.
+ Nghiên cu kh thi nhm ánh giá các d án.
- Quy hoch vn ti ô th.
+ Quy hoch v vn ti hàng hoá.
+ Quy hoch v vn ti hành khách công cng.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
14
+ Quy hoch v vn ti hành khách cá nhân.
- Quy hoch h thng giao thông tnh.
+ Quy hoch nhà ga, bn bãi, nhà ch…
+ Quy hoch hè ng…
e. Quy trình xây dng Quy hoch GTVT ô th
Theo truyn thng, công tác quy hoch GTVTT ch yu c tin hành theo môt trình
t nh hình v, 1.3
Hình 1.3: Quy trình xây d%ng quy hoch GTVTT
Công vic iu tra u tiên cn phi tin hành ó là iu tra xut hành O – D. iu tra
s i li ca nhân dân, iu tra s i li ca phng tin giao thông, iu tra vé tháng trên các
tuyn VTHKCC, iu tra vn chuyn hàng hoá.
Thông qua hàng lot các hng m$c iu tra giao thông, có th thu c t liu l ng O
– D. Hin trng ca các loi phng thc vn chuyn và các loi phng tin, trên c s! ó
tin hành phân tích và d báo, nh vy s, có c ma trn l ng O – D d báo cho các loi
hình và phng thc vn chuyn.
em li ma trn O – D d báo phân phi trên mng giao thông, t ó s, có c lu
l ng giao thông trên tng on ng và trên tng nút giao thông, bit c kh nng áp
ng ca mng giao thông trong các nm tng lai. Trên c s! ó có th tin hành quy hoch,
iu ch+nh, ci to và ánh giá phng án quy hoch.
iu tra xut hành O – D, iu tra hin trng giao thông. iu tra theo
xe trên tuyn vn ti công cng, iu tra kinh t xã hi
Phân tích và d báo xut hành
Phân phi GT trên mng li ng
Xây dng, iu ch+nh và ánh giá phng án quy
hoch mng ng
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
15
Quy trình quy hoch GTVTT hin i c khái quát thành 7 bc nh hình sau
Hình 1.4. Quy trình quy hoch GTVTT hi"n i
1.3.Tng quan v iu tra nhu cu vn ti
1.3.1.Mc ích, yêu cu và ni dung ca iu tra trong Quy hoch và Qun lý GTVT ô th
a. Mc ích
M$c ích ca iu tra trong quy hoch GTVT nói chung là: Thu thp y các s liu
nhm phn ánh hin trng ca ngành, "ng thi xác nh nhu cu vn chuyn ca các ngành
phuc v$ nhu cu cu phát trin ca toàn b nn kinh t quc dân, c#ng nh i sng vn hóa
xã hi ca nhân dân. T ó xác nh c mi quan h vn chuyn gia các im kinh t, vn
hoá, chính tr, làm cn c cho vic lp quy hoch phát trin giao thông, quy hoch vn ti và
quy hoch phát trin c s! vt cht k thut ca ngành trong khu vc và trên toàn quc.
Trong quy hoch và qun lý GTVT dô th iu tra c thc hin vi nhiu m$c ích
khác nhau tu. theo tuèng trng h p c$ th. Tuy nhiên, mt cách chung nht có th1 nêu các
m$c ích tng quát ca iu tra nh sau:
Thu thp s liu
ánh giá hin trng
Xác nh m$c tiêu
D báo tng lai
Mô hình hoá
Thc hin công tác quy hoch
Kim tra ánh giá và iu
ch
+nh
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
16
- Thu thp tìm kim các thông tin khách quan và toàn din phc v cho vic hoch nh
chin lc phát trin bn vng h thng GTVT ô th
nh hng chin l c là mt trong nhng chc nng quan tr)ng nht ca qun lý nhà
nc v GTVT ô th. Trong nh hng chin l c thì d báo gi vai trò quan tr)ng bc
nht. Nên tng ca d báo chính là s nhn thc hin trng và nm bt c quy lut vn
ng phát trin ca các quá trình và xu th xã hi.
i vi GTVT ô th xây dng chin l c phát trin ca ngành trc ht cn tin
hành iu tra v hin trng nhu cu vn ti hàng hoá c v mc c#ng nh yêu cu v cht
l ng. Tip n là iu tra thu thp các thông tin có liên quan n nhu cu vn ti trong tng
lai hay còn g)i là các nhân t làm phát sinh nhu cu vn ti. Phn ln các thông tin này ch+ có
c thông qua iu tra, c bit là iu tra xã hi h)c.
- To lp h c s d liu u vào cho vic lp quy hoch và la chn các phng án
quy hoch cng nh xut các gii pháp thc hin quy hoch hát trin GTVT ô th c
trong trung hn và dài hn
Thc cht quy hoch là bc c$ th hoá nh hng chin l c phát trin GTVT ô th.
Mt khác quy hoch c#ng tác ng ng c tr! li i vi nh hng chin l c, thông qua
vic tính toán quy hoch kim chng tính khoa h)c, tính kh thi ca các m$c tiêu chin
l c t ra.
- Thu thp các thông tin cn thit phuc v cho vic xây dng và thm nh các d án
u t phát trin GTVT ô th
Các phng án quy hoch lp ra s, c thc hin thông qua các d án u t ci tao,
nâng cp và phát trin h thng GTVT ô th. Thông thng các vn trong các d án u
t là rt c$ th ch không mang tính tng quát nh trong phng án quy hoch. B!i vy các
d liu iu tra xây dng và la ch)n phng án u t trong tng d án òi h(i rt chi tit
và gii hn trong mt s vn c$ th có liên quan trc tip và gián tip ti d án.
- To lp h c s thông tin cn thit phc v cho vi c xut và xay dng c ch
chính sách phát trin và qun lý GTVT ô th
Trong qun lý mt trong nhng vn t ra là phi nm rõ nhng c trng ca i
t ng qun lý và ca nhng hot ng cn qun lý. GTVT nói chung và GTVT ô th nói
riêng, trong qun lý ngoài vic xác nh i t ng qun lý nht thit phi tìm hiu rõ nhng
c im xã hi ca i t ng qun lý trong ngành và ni dung cn qun lý trong ô th.
Gia GTVT ô th và i sng kinh t xã hi ca ô th có mi quan h rt cht ch, vi
nhau. Các chính sách phát trin cà c ch qun lý GTVT ô th có nh h!ng trc tip n
hot ng kinh t xã hi ! ô th và có tác ng trc tip n i sng hàng ngày ca ngi
dân. B!i vy, vai trò ca iu tra xã hi h)c ! ây ht sc quan tr)ng. ây là mt phng
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
17
thc quan tr)ng thc hin các m$c tiêu nghiên cu và thc hin các chng trình phát trin
GTVT.
b. Yêu cu
- m bo tính khách quan, tính h thng và tin cy cn thit ca các kt qu iu
tra
ây là yêu cu ht sc quan tr)ng, nó chi phi toàn b các giai on ca công cuc iu
tra. Bt kì mt công cuc iu tra dù ! quy mô và do cp nào thc hin thì c#ng iu òi h(i
phi m bo tính khách quan. iu ó có ngha là các thông tin và d liu iu tra phi phn
ánh trung thc thc t khách quan c#ng nh quy lut vn ng và phát trin ca nó. Mun
vy, các vn c#ng nh i t ng iu tra ch)n la cn phi mang tính i din và in hình
theo quy lut "s ông" ch hoàn toàn không phi là các vn mang tính "cá bit"
Mt khác, các vn và s liu iu tra phi m bo tính h thng. Ngha là, mi quan
h liên kt gia các s liu, d liu iu tra trong tng vn và gia các vn vi nhau. Có
nh vy thì thông tin iu tra mi thc s có ý ngha. V lý thuyt, thông tin iu tra luôn òi
h(i chính xác cao. Mc chính xác ca d liu iu tra ph$ thuc vào hang lot các nhân
t nh:
+ Qui mô iu tra
+ Thi gian tin hành iu tra
+ Phng pháp iu tra
+ Phng tin thit b iu tra
+ Trình t chc và lc l ng iu tra
+ Cht l ng công tác x lý s liu iu tra…
- m bo tính k th!a có chn lc và kh nng phát trin trong tng lai
Nhìn chung các cuc iu tra thng rt tn kém và òi h(i mt ngu"n nhân lc ln
c#ng nh phi có thi gian. B!i vy trong tng trng h p cn phi có s k tha các kt qu
iu tra ã thc hin trc ó. Mt khác c#ng cn xem xét kh nng phi h p cà liên kt gia
các cuc iu tra do các ch th khác thc hin.
- m bo tính hiu qu và phù hp v"i kh nng ngun lc thc t
Yêu cu này òi h(i bt kì mt cuc iu tra nào c#ng phi m bo:
+ Quy mô iu tra phù h p vi m$c ích và c bit là yêu cu v tin cy ca các
kt qu iu tra.
+ Thi hn tin hành iu tra phi nm trong gii hn cho phép
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
18
+ Phng pháp iu tra phù h p vi c im ca i t ng iu tra và trình ca
nhân viên iu tra.
+ Yêu cu v trang thit b và phng tin iu tra phù h p vi kh nng thc t
+ Chi phí iu tra nm trong gii hn v kh nng tài chính cho phép
c. Ni dung
iu tra v iu kin t nhiên, kinh t, xã hi ca ô th
+ iu tra t nhiên, a cht, khí hu, thu vn…
+ t ai và quy hoch s d$ng t ai ô th: Thành phn, tính cht s d$ng t, qu t
dành cho vic qui hoch các khu chc nng ô th….
+ Dân s, mc tng tr!ng dân s (t nhiên, c h)c), mt dân c, phân b dân c và
thành phn dân c ô th… ây chính là yu t quan tr)ng nht làm phát sinh nhu cu i li
ca ô th.
+ Phát trin kinh t - xã hi ca ô th….
iu tra v h thng GTVT ô th
Ni dung ca iu tra này bao g"m:
+ Hin trng mng li ng (b, sát, thu, hàng không).
+ Hin trng h thng giao thông tnh: Nhà ga, bn cng, bn xe, các bãi % xe và c s!
h tng khác
+ H thng vn ti ô th: Các phng thc và phng tin vn ti hành khách c#ng nh
các phng thc và phng tin vn ti hàng hoá trong ô th
iu tra v nhu cu v ti ô th
iu tra d lun xã hi
Quan im, s hiu bit ca ngi dân v bn thân h thng GTVT và vai trò ca h
thng GTVT trong i sng. Ý kin quan im ca cng "ng v vic th*m nh mt d án
hay v mt công trình xây dng….
1.3.2. iu tra nhu cu vn ti
iu tra nhu cu vn ti là quá trình thu thp có h thng các d liu liên quan n
nhu cu vn ti qua ó x lý s liu, phân tích d liu s, em li cho ta s l ng ngi có nhu
cu vn ti và các thông tin liên quan giúp cho vic ánh giá nhn xét và a ra các phng
án áp ng nhu cu mt cách có hiu qu.
Vic iu tra nhu cu vn ti giúp cho vic xác nh chién l c ca ngành. S phân b
h thng, loi hình vn ti và iu ch+nh qui mô c cu, s l ng cho phù h p vi s trung
chuyn gia các loi hình vn ti.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
19
i vi các n v vn ti:
nh hng v quy mô nhân lc, c s! vt cht cn thit cho phù h p
Cht l ng dch v$ cn quan tâm ! mc nào
Mc áp ng ca vic vn hành.
Tóm li, rong nn kinh t th trng thì nhu cu vn ti là c s! cho các doanh nghip
vn ti có k hoch iu hành sn xut và Nhà nc có chin l c phát trin ngành và quy
hoch phù h p vi s phát trin ca nn kinh t.
Vic xác nh c nhu cu vn ti chính xác thì ta s, xó k hoch t chc vn ti, khai
thác, s d$ng phng tin mt cách ti u, xác nh quy mô cn thit ca doanh nghip to
thun l i cho công vic kinh doanh at hiu qu.
iu tra nhu cu vn ti ô th bao g"m: Nhu cu i li và nhu cu vn chuyn hàng hoá,
trong ó cn c bit chú tr)ng n công tác iu tra nhu cu i li. Ni dung iu tra nhu cu
i li bao g"m:
a. iu tra xut hành O-D
iu tra xut hành O-D bao g"m iu tra s i li ca c dân, ca các loi phng tin
giao thông, iu tra vn chuyn hang hoá và iu tra vn chuyn v tháng trên các phng
tin vn ti hành khách công cng. M$c ích ca vic iu tra này là tìm ra quy lut hin
trng phân b không gian ca s i li ca dân c, ca các loi phng tin giao thông, iu
tra vn chuyn hang hoá và ca lu"ng hành khách trên các phng tin vn ti hành khách
công cng. "ng thi tìm c tham s xut hành ca các phng thc giao thông làm c s!
cho vic d báo nhu cu i li và vn chuyn hang hoá trong tng lai. iu tra xut hành O-
D chim mt v trí ht sc quan tr)ng trong iu tra giao thông ca quy hoch giao thông
thành ph. Thông thng, v mt kinh phí nó chim khong 70%-80% toàn b chi phí cho
iu tra giao thông. Xét v mt thi gian hao phí nó chim mt t tr)ng càng ln hn.
b. iu tra lu lng giao thông trên ng
iu tra tình trng giao thông trên ng bao g"m iu tra lu l ng, hng và lu tc
ca các loi hình phng tin ti các nút giao thông và iu tra lu l ng, lu tc ca các loi
hình phng tin trên các on ng. M$c ích ca vic iu tra này nm c hin trng
cht l ng giao thông ca mng li ng, "ng thi làm cn c cho vic xut và la
ch)n trên tiêu chu*n cht l ng ph$c v$ ca mng li ng quy hoch.
c. iu tra i li trên các tuyn vn ti hành khách công cng
iu tra theo xe trên các tuyn VTHKCC là iu tra tng tuyn VTHKCC. S l ng
hành khách lên, xung ! tng im %, lu l ng hành khách lên xung ! tng bn % và lu
l ng hành khách trên mt ct. M$c ích ca vic iu tra này là tìm hiu hin trng tình hình
ph$c v$ ca các tuyn vn ti hành khách công cng (tính bình quân ca vic phan b lu
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
20
l ng, s d$ng tr)ng ti…), làm cn c cho vic ti u hoá các tuyn vn ti hành khách công
cng.
d. iu tra thu nhp và s hu phng tin cá nhân ca dân c
Trong c ch th trng, vic la ch)n phng tin i li ca ngi dân ô th ph$ thuc
rt nhiu vào thu nhp và mc s! hu phng tin cá nhân ca ngi dân. Các kt qu
iu tra v thu nhp và mc trang b phng tin cá nhân là cn c quan tr)ng trong vic quy
hoch phát trin các phng thc và phng tin vn ti hành khách trong thành ph. Ngoài
ra ây c#ng là cn c quan tr)ng xây dng giá cc ca h thng VTHKCC c#ng nh các
chính sách phát trin VTHKCC ! ô th.
e. iu tra s thích và thói quen i li ca th dân
ây là yu t rt quan tr)ng trong quy hoch phát trin vn ti hành khách ! ô th, c
bit là ! các nc tiên tin có trình dân trí cao.
1.4. Tng quan v kh nng tip cn trong giao thông vn ti
1.4.1. Khái nim v kh nng tip cn giao thông vn ti
Trong thit k ô th, t chc không gian kin trúc ng ph các khu vc chc nng
c quyt nh b!i nhiu yu t: nh hng quy hoch, ý " t chc không gian, quy mô và
chc nng các công trình, hiu qu u t Trong ó, yu t giao thông tip cn khá quan
tr)ng, quyt nh phn ln n các gii pháp t chc không gian kin trúc.
Kin trúc nhà ! d)c theo các tr$c ng vi hình thc nhà dng ph (nhà ng) rt ph
bin ! hu ht các ô th Vit Nam. Không gian kin trúc ng ph nh( h/p, manh mún,
kin trúc các công trình nhà ! phân mnh, ri rc, ln xn mang tính cá th. Các công trình
u thp tng, mt xây dng cao, dàn tri toàn b khu t ven ng. Kh nng ci to,
ch+nh trang ô th rt hn ch do giá n bù gii to ln. Mt s c im hin trng không
gian kin trúc ô th trên các tr$c ng ti các thành ph ln nh sau:
a. Không gian óng v"i nhà ph mt cao
Loi không gian này chim ch yu trong các khu vc ni thành và mt s khu vc
phát trin mi. Hu ht là nhà ! kt h p vi dch v$ thng mi quy mô công trình nh(, kin
trúc ln xn, kém m- quan. Cu trúc không gian các khu vc dân c dày c, thiu các không
gian m! và khong xanh. Nhiu khu vc không có mng li giao thông, ng phân cp,
nhà ph c xây dng trên hu ht các tr$c ng. Giao thông lu thông trên các tuyn
ng b hn ch, tc thp, lu l ng và mt giao thông rt ln.
b. Không gian óng dng nhà ph kt hp v"i công trình công cng
Mt s khu vc ã phát trin các công trình công cng xây chen vào các dãy nhà ph
to nên nhng không gian chia ct. cao, phân mng không gian h p lý, không có nhng
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
21
yu t liên kt và to không gian gn kt vi các dãy nhà ph nên tính cht th*m m- không
cao, cha có nh hng ng nét, màu sc và các ch+ tiêu quy hoch kin trúc.
Mt s công trình công cng không bo m bãi u xe, v trí tip cn gây nh h!ng
giao thông i li trên tuyn ng.
c. Không gian m
Trong khu vc trung tâm ã hình thành không gian m!, các công trình công cng
c t chc không gian m!, hu ht các công trình này li có hàng rào nên yu t m! không
có hiu qu. Mt s công viên ã c d2 b( hàng rào tr! thành nhng v trí không gian cnh
quan quan tr)ng trong ô th. Trong các khu ! mi vi s phát trin các dng nhà chung c,
cac không gian m! hình thành kt h p vi cây xanh và các khu vc dch v$ công cng. Tuy
nhiên hình thc này v&n cha ph bin. Công tác thit k ô th cha hoàn ch+nh, vic nh
hng không gian kin trúc d)c theo các tr$c giao thông cha c nghiên cu úng mc.
Vic quy nh tng cao, quy mô, các gii pháp kin trúc ca các khu vc s d$ng t d)c theo
các tuyn giao thông cn c nghiên cu k- l2ng. Trong ó, gii pháp nghiên cu các tác
ng ca yu t tip cn giao thông i vi s d$ng t d)c theo các tuyn ng là mt
trong nhng c s! ci to ch+nh trang không gian kin trúc ô th. Gii pháp tip cn h p
lý c s d$ng rt nhiu ! các ô th trên th gii. Gii pháp này t c nhng l i ích c
v qun lý phát trin ô th và nâng cp mng li giao thông.
• Mi quan h gia yu t tip cn và gii pháp không gian kin trúc
V trí tip cn là ni gp nhau ca mng li giao thông và các khu vc chc nng.
Kh nng tip cn ca mt khu vc là kh nng i t khu vc ó n các tuyn ng giao
thông và ng c li t mng li giao thông i vào các khu vc chc nng. Kh nng tip cn
càng cao, vic lu thông càng nhanh, càng thun tin. Kh nng tip cn cao s, thun l i giao
thông trong các khu vc và làm tng thêm giá tr qu- t cho các khu vc này. Kh nng tip
cn c hình thành da trên hình thc tip cn và mng li giao thông.
Hình thc tip cn: tip cn tp trung là tip cn vi mt l ng hành khách và phng
tin quy mô ln ti mt ví trí nht nh trên các tr$c giao thông. Tip cn tp trung phù h p
vi các u mi giao thông cng cng hoc tip cn trên các tuyn ng chính ô th.
Tip cn phân tán là tip cn di'n ra d)c theo chiu dài ca các tuyn ng, quy mô
hành khách và các phng tin không ln. Tip cn phân tán thích h p vi tip cn ca các
phng tin cá nhân vào các khu vc d)c theo ng giao thông khu vc và ni b.
Nng lc mng li giao thông: c hình thành t 2 iu kin là nng lc toàn mng
li và nng lc tng tuyn ng. Nng lc mng li càng cao thì kh nng tip cn vào
các khu vc càng tt. Tuy nhiên nng lc lu thông ca các tuyn ng li tác ng n
hình thc tip cn. Các hình thc tip cn và nng lc mng li giao thông luôn có vai trò
tác ng qua li i vi gii pháp t chc không gian kin trúc ô th.
Chng 1: Tng quan v iu tra nhu cu vn ti và kh nng tip cn
Phm Hng Trng-K44
22
1.4.2. Các hình thc tip cn trong giao thông vn ti
a. Tip cn tp trung
Tip cn tp trung có mi quan h rt ln n quy mô và chc nng công cng ca
công trình kin trúc. Vi l ng hành khách ra vào rt ln, tip cn tp trung hình thành các
công trình kin trúc có quy mô ln, các chc nng công cng, thng mi dch v$ c bit
ti các u mi giao thông công cng. Trong khi ó, các khu vc trung tâm, các công trình có
quy mô ln li òi h(i nhiu u mi giao thông tip cn tp trung gii quyt mt l ng
ln hành khách.
b. Tip cn phân tán
Tip cn phân tán có nhng mi quan h n s phân tán chc nng, s hình thành
không gian d)c theo các tr$c giao thông. Tip cn phân tán phân b nhu cu giao thông d)c
theo chiu dài ng nên làm cho quy mô các công trình không ln. Ng c li vi các công
trình có quy mô nh( thì vic phát trin các u mi ln không hiu qu. Tip cn tp trung và
tip cn phân tán phù h p vi nng lc ca tng tuyn ng giao thông khác nhau. Trên các
tuyn có nng lc ln, nhm m bo tc và kh nng lu thông nên cn thit phi t chc
tp trung, trong khi trên các tuyn có nng lc không cao, cn t chc phân tán nhm nâng
cao kh nng tip cn. mt khu vc chc nng có các tuyn chính ô th có nng lc cao và có
mng li tip cn mt cao s, có kh nng tip cn rt cao.
Yu t tip cn là c s! quan tr)ng cho vic nghiên cu quy mô và không gian s
d$ng t và là các gii pháp quan tr)ng cho vic ch+nh trang không gian kin trúc ô th.
Tóm li: các hình thc và gii pháp tip cn luôn là yu t quan tr)ng tác ng n
không gian kin trúc ô th. Yu t này tác ng n quy mô công trình, n không gian và
gii pháp kin trúc. Trong quá trình thit k ô th, c#ng nh ci to phát trin ô th, yu t
giao thông tip cn cn c nghiên cu nhm to c s! cho vic xut các gii pháp không
gian kin trúc. c bit, ti thành ph Hà Ni trong xu hng ci to và phát trin, nhu cu
ch+nh trang ô th và phát trin giao thông là nhng nhu cu rt quan tr)ng. Kt h p ci to
giao thông và thit k ch+nh trang không gian kin trúc ô th là mt gii pháp h p lý và cn
thit.
Chng 2: Hin trng KT-XH, GTT Hà Ni và Cu trúc ô th khu vc phng
Thnh Lit
Phm Hng Trng-K44
23
CHNG II: HIN TRNG KINH T XÃ HI, GTT HÀ
NI VÀ CU TRÚC Ô TH KHU VC PH NG
THNH LIT
2.1. Tng quan v ô th Hà N!i
2.1.1. iu kin t nhiên và tình hình phát trin kinh t – xã hi ca thành ph Hà
Ni
a. V Trí a lý thành ph Hà Ni
Hà Ni là th dô ca nc Vit Nam, là trung tâm ca "ng bng sông H"ng,
Hà Ni là trung tâm giao lu kinh t vn hoá chính tr quan tr)ng ca c nuc. Vi
dân s hn 3 triu ngi và tng din tích 921 km
2
chim 0.7% din tích ca c nc,
bao g"m 9 qun ni thành, 5 huyn ngoi thành. Trong ó khu vc ni thành có din
tích là 84.3 km
2 vi
dân s là 1.7 triu ngi t mt 17.989 ngi/km
2
(S liu
tháng 12/2005).
b.Thi tit khí hu
Hà Ni nm trong vùng "ng bng Bc B, t 20
0
53
’
n 21
0
23
’
v Bc và
105
0
45
’
n 106
0
02
’
kinh ông nên chu nh h!ng ca khí hu nhit i gió mùa.
V mùa ma thng xuyên có bão l#, l ng ma trung bình 1500mm tp trung vào
tháng 5,6,7. Nhit trong nm là 24
0
C, *m bình quân cao thng trên 80%.
c. Vn hoá xã hi
Trên toàn thành ph Hà Ni hin có hn 700 trng h)c, trung h)c chuyên
nghip. Trình vn hoá ca ngi dân khá cao (6.050 ngi có trình trên i h)c,
20.000 ngi tt nghi i h)c, 110.000 trung cp k- thut). Tuy nhiên tình trng tht
nghip hin nay rt ln nhng nhìn chung mc thu nhp ca ngi dân ngày mt tng
lên. Nm 1998 thu nhp bình quân u ngi là 700.000 "ng/ngi/tháng, n nay
tng lên trên 1 triu "ng/ngi/tháng.
c. c im kinh t xã hi.
Dân s thành ph Hà Ni khong 3.2 triu dân vào nm 2004 trong ó có
khong 2 triu ti khu vc ni ô, tp trung ch yu vi mt khá cao ! khu trung
tâm thành ph g"m 4 qun ni thành (Ba ình, Hoàn Kim, Hai Bà Trng, ng a).