Cái đẹp trong nghệ thuật ứng xử giữa cấp trên và cấp dưới

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Cái đẹp trong nghệ thuật ứng xử giữa cấp trên và cấp dưới
LỜI NÓI ĐẦU
Trong cuộc sống hằng ngày luôn tồn tại các mối quan hệ giao tiếp, vì mỗi
con người là tổng thể các mối quan hệ xã hội. Ngay từ khi còn nhỏ, chúng đã
được dạy cách xưng hô, ứng xử với người lớn trong gia đình, trong trường học.
Theo thời gian, chúng ta lớn dần lên, các mối quan hệ cũng ngày càng nhiều và
dường như mọi thứ trở nên phức tạp nên. Chúng ta không thể đem ứng xử trong
gia đình áp dụng vào nới công sở, chúng ta cũng phải có một phương thức giao
tiếp khác trong mối quan hệ bạn bè… từ đó “ nghệ thuật ứng xử” là vấn đề cực
kỳ quan trọng giúp chúng ta có thể đIều hoà các mối quan hệ của bản thân. giáo
tiếp thực sự là một nghệ thuật, nếu bạn nắm được chìa khoá của nó thì mọi thứ
sẽ trở nên đơn giản hơn. Phong cách ứng xử tốt sẽ giúp bạn có được thiện cảm
từ phía mọi người, thậm chí bạn còn được còn nhận sự tin tưởng của người, đó
là một đIểm quan trọng một bước quan trọng, một bước khởi đầu hoàn hoả theo
bất cứ mối quan hệ nào.
I. Tôn trọng cấp trên
Hầu hết các vị lãnh đạo đều thích ra lệnh cho cấp trên của mình, đây
không chỉ là nhu cầu tất yếu của mối quan hệ về tổ chức giữa cấp trên và cấp
dưới, mà cũng là việc cấp trên thực hiện chức trách của mình, nhằm có được sự
bảo đảm thành công trong công việc. Các sếp thông thường đều cho rằng trong
mình có quyền yêu cầu cấp dười làm một số việc nào đó. Rất nhiều cấp trên còn
cho rằng mình ưu tú hơn trên dưới vì vậy mới làm được làm lãnh đạo, trong
tiềm thức luôn có ý nghĩa rất mạnh mẽ về nét ưu việt của bản thân, luôn tự tin về
mình. Vậy thì những mệnh lệnh mà người giỏi đưa ra, cấp dưới nên nghe theo
chưa không phải ai cũng có ý kiến của riêng mình, cách làm của riêng mình, làm
hỏng dự định của cấp trên.
Câp trên có tính tôn nghiêm rất cao, khi sử dụng quyền lực ban bố mệnh
lệch, họ không có ý nghĩ là sự việc sẽ tiến triển theo mục tiêu mà mình đã dự
định. Mà tôn nghiêm là cảm giác nhảy bén nhất, mềm yếu nhất của con người,
phạm vào sự tôn nghiêm chẳng khác gì nhục mạ và khinh thường người khác.

Trong con mắt đương nhiên, là việc tuyệt đối không thể coi thường và bỏ qua.
Rất nhiều lúc, sự đụng độ đối với cấp dưới sẽ khiến cấp trên vướng vào
vòng luân quẩn, thể diện bị tổn hại. Nếu mênh lệnh của cấp trên quả thực có chỗ
bất cập, nếu ta dùng cách chống đối để đối phó với cấp trên, đIều này chắc chắn
sẽ khiến cấp trên thấy sợ tôn nghiêm của mình bị tổn hại và sẽ lấy ác ý để đối
phó sẽ hết sức coi trọng quyền uy của mình, hoặc là ông ta sẽ thể hiện rằng bạn
có thể suy nghĩ để đưa ra mốt số đề nghị nào đó, nhưng ông ta sẽ không cho
phép bạn đưa ra đề nghị kiểu thách thức với quyền uy của ông ta.
Khi cấp dưới mâu thuẫn với lãnh đạo, chúng ta thường hay nói những lời
quá khích, nhất là là những lời lẽ vượt qua mức độ cho phép làm tổn thương đến
tình cảm. Những lời lẽ này giống như con dạo nhọn cứa vào tim nhà lãnh đạo, sẽ
khiến cho sự bức tức trong lòng bộc phát , khiến họ nôỉ trận lôi đình và coi bạn
như kẻ thù. Trong tình hình này có thể bạn sẽ nói thật lòng, nhưng những từ ngữ
không thích hợp sẽ khiến cấp trên nghĩ bạn luôn bất mãn với họ. Ông ta sẽ nghĩ
“ thằng cha này giấu giếm giỏi thật, dám lừa cả mình đấy ! thì ra nó luôn tỏ vẻ
thành kính với mình, nhưng lại ăn hai lòng, hôm nay cũng lộ ra rồi!”. Trong
lòng sếp bùng lên cảm giác thù hận như muốn tính sổ, mất đi sự suy xét bình
tĩnh.
Tý nghĩ đối phó khiến cấp trên mất hết lý trí. Một khi sự tôn nghiêm bị
tổn hại. Khi mà cấp trên thấy thể diện bị xúc phạm, cảm thấy xấu hộ thảm hại thì
cấp trên sẽ nhìn sự việc dưới góc độ vô cùng nghiêm trọng, nhất thời không biết
thế nào là đúng sai, chỉ còn, chỉ còn cách trút giận vào đối tượng. Lúc này cấp
trên thường bị kích động, thậm chí đầu óc u mê, dẫn đến giận quá hoá mất khôn,
mất đi sự phán đoán một cách bình tĩnh. Điều này trở thành kẻ thù số một của
cấp trên, những hành vi quá khích cũng từ đó mà phát sinh. Cho dù là lúc đó có
cố gắng kiềm chế, nhưng sau đó càng nghĩ càng uất và cấp trên tìm cách trả thù
bạn.
2
Nhìn chung sự việc đã xảy ra, là cấp trên dưới không thể không lấy đó
làm gương.

Thời Tam Quốc, Gia Cát Lượng trổ tài, dùng lửa thiều cháy Bác Vọng
Phu, đánh quân địch đại bại. Hạ Hầu Đôn nói với Tao Tháo: “Lưu Bị ngang
ngược như vậy, đúng là mối hiểm hoạ từ bên trong, không thể chỉ giết mình,
Lưu Bị mà phải nhổ cỏ tận gốc”. Còn Tào Tháo cũng cho rằng Lưu Bị, Tôn
Quyền là vật trở ngại lớn nhất cho sự thống nhất thiên hạ của mình, cho nên đã
quyết định xuất binh chinh phạt Giang Nam.
Có một vị đạo phụ, tên là Khổng Dung, vô cùng cổ hủ. Ông cho rằng Lưu
Bị là hậu duệ nhà hán còn Tôn Quyền thành danh là nhờ đóng đô ở chỗ có địa
thế hiểm trở, ông nói Tào Tháo khởi binh một cách vô nghĩa sở rằng sẽ làm mất
đi lòng tin của thiên hạ. Việc đó khiến cho Tào Tháo tức giận. Sau khi tan chầu,
Khổng Dung ngửa mặt nhìn trời than rằng kẻ bất nhân đi đánh người nhân
nghĩa, ắt sẽ chuốc lấy thất bại. Không may bị người khác nghe thấy tâu với Tào
Tháo, Tào Tháo tức giận hạ lệnh giết cả nhà Khổng Dung.
Có người đã sớm nói với Khổng Dung rằng : “ông thật quá cương trực,
đây sẽ là cái\ mầm gây hoạ cho ông”
Không Dung là người có tài, nhưng ông chưa lĩnh hội được ý đồ và quyết
tâm của chủ nhân, ăn nói bất cẩn, nhất là lại đem nói Tào Tháo là kẻ bất nhân,
đìêu này chẩng khiến cho Tào Tháo giận dữ, rồi sinh ra ý giết người hay sao.
Cho nên lúc cấp dưới ăn nói cấp trên, đừng có quá xúc động mà lúc nào
cũng phải tự nhắc nhở mình cho dù mình có đúng đi chăng nữa thì cũng phải
chú ý thái độ, chú ý vấn đề phương pháp cách thức và thời cơ; không nên đụng
độ với trên khiến cấp trên bực bội dẫn đến giết mình. Đây là kết quả của trứng
chọi đá, là người dưới quyền phái ghi lòng tạc dạ đIều này.
Cấp dưới trước tiên về thái độ phải duy trì sự tôn trọng với cấp trên,
không được để lộ thái độ bất cần và những ý kiến và công việc. Lưu ý không để
cách nhìn nhận công việc biến thành cách nhìn nhân cá nhân, tốt nhất không để
đối phương hiểu lầm, cho rằng mình tìm cách đối phó với sếp. Chỉ có để cho cấp
trên nhận thấy bạn vẫn thừa nhận quyền uy của sếp, ý kiến của bạn là nhằm vào
3
công việc chứ không phải mượn công việc để gương đông kích tây, công kích

sếp. Trong trường hợp này, luôn nghĩ, hầu hết các sếp sẽ bình tĩnh trở lại và suy
nghĩ lại cho bản thân, luôn nghĩ cho lợi ích của cấp trên, cấp trên không thể
không hiểu được cho tốt đó của bạn, ông ấy sẽ cảm động vì lòng trung thành của
bạn.
Khi cấp dưới thảo luận một vấn đền nào đó với sếp hãy chú ý, áp dụng
phương pháp mà đối phương dễ hấp thu nhất để nói rõ quan đIểm của mình.
Thông thường khi nói, ngữ khí phải ôn hoà, lời lẽ tránh cực đoan: đìêu quan
trọng nhất là phảI có sự phân tích, có căn cứ, trật tự rõ ràng, có sức thuyết phục.
Cấp dưới phảI chú ý rằng cấp trên mới là người có quyền quyết định cuối cùng,
còn bạn chỉ là người góp ý mà thôi Nói rõ quan đIêm với cấp trên đổi nhẹ nhàng
để làm tăng kết quả biểu đạt. Ví dụ: “có lẽ cách làm này của tôi sẽ bổ sung cho
kế hoạch của ông. Tôi thấy mình có trách nhiệm phản ánh với ông một số
việc.v.v
Ngoài ra, cấp dưới cũng nên chọn thời cơ và thời đIểm thích hợp. Nói
công khai không bằng nói riêng. Nếu việc đã được quyết định thì nên chuẩn bị
kỹ càng, nói theo tình hình thực tế, nên nói lúc cấp trên vui vẻ bình tĩnh, chư
không nên nói lúc câp trên đang bận rộn, căng thẳng. Nhằm lúc câp đang cao
hứng nói rõ sẽ tốt hơn lúc bình thường. Tóm lại, cấp dưới nên căn cứ vào tính
cách, tác phong, thời đIểm cấp trên dễ tiếp thu ý kiến của người khác nhất để
trao đổi.
Bạn không thể nói lý với cấp trên, đây là một quy luật bình thường, nhưng
không có nghĩa là những trường hợp đặc biệt, bạn không thể tranh thủ cơ hội để
nói lý một cách sâu sắc nhằm đạt được mục đích của mình.
Đại thần nổi tiếng thời Bắc Triệu Tấn là tâm phúc của vua Việt Khuông
Dận, đã từng có rất nhiều diệu kế mang tính quyết định toàn cục diện, rất được
Tống Thái Tổ tín nghiệm. Sau khi quyết định thiên hạ, triệu tấn từng kiến nghị
Thái Tổ thực hiện chính sách “thân vững càng yếu”, tước bớt những quyền tước
quan trọng của các tướng lĩnh. Tống Thái Tổ do dự không quyết, cho rằng
những người ủng hộ mình không ít, họ sẽ không phản bạn. Triệu Tấn Khuyên
4

mãI không được, liên nói mạnh: “sau người lại phản lại chủ của mình”. Thái Tổ
tỉnh ngộ, lập tức quyết định dứt khoát.
Muốn thực sự không đối đầu với cấp trên thì phải chú ý không thể tiếc
công sức, có lúc không thể không hạ mình.
Người có tài mà không tôn trọng cấp trên, không chăm chỉ làm việc thì
quan hệ với cấp trên luôn căng thẳng. Làm nhân viên nên lấy đó làm gương,
nhìn gương các nhân viên khác để cải thiện mối quan hệ với cấp trên.
Càng là nhân viên có tàI thì càng thân trọng trong ứng xử với cấp trên.
Cũng giống như càng là một cây to cao, càng nên cúi thấp đầu mới không bị gió
thổi đổ.
Có một số người vì thấy mình có tài mà kiều căng, không coi ai ra gì, luôn
căng thẳng trong quan hệ với cấp trên, đIểu này không những đem lại rất nhiều
bất lợi cho mình có lúc thậm chí còn gây ra hoạ lớn. Trong “ Tam Quốc Diễn
Nghĩa” có đoạn Dương Tu là người có trí thức, giỏi ăn nói vì kiến thức hơn
người nhưng do ông ta “ cậy tàI giông cuồng”, động chạm đến Tào Tháo , kết
quả là ông ta bị chính sự thông minh làm hại cả tính mạng của mình.
Tào Tháo muốn xây dựng một hoa viên, sau khi xây xong, Tào Tháo đi
trước tham quan, mồm không ngớt bình luận, sau đó cầm bút viết lên cửa một
chữ “hoạt” rồi bỏ đi. Một người đều không hiểu ý của Tào Tháo. Dương Tu liền
nói: Trong “môn” thêm chữ “hoạt” chính là chữ “khoát”, thừa tướng chê cửa to
quá. Mọi người lập tức sửa lại, sau đó lại mời Tào Tháo đến xem. Tào Thào rất
vui, hỏi xem ai lại có thể hiểu được ai có thể hiểu được ý mình. Có người nói đó
là.
Dương Tu lúc đó Tào Tháo tuy khen hay nhưng trong lòng thầm đó kỵ.
Còn có một lần, có người dâng cho Tào Tháo một hộp bơ. Tào Tháo viết
ba chữ “ nhất hợp tô” lên trên hộp rồi để trên bàn. Dương Tu trông thấy liền đem
hộp bơ chia mọi người cùng ăn. Tào Tháo hỏi Dương Tu duyên cớ vì sao Dương
Tu nói: “Trên hộp đã ghi rõ mỗi người một miếng. Bọn thần nào dám chống lại
lệnh của thừa tướng”. Lúc này, Tào Tháo tuy cười nói vui vẻ nhưng trong lòng
lại có ác ý.

5
Về sau, tức năm Kiến An thứ 23, Lưu Bị xuất quân ra núi Định Quân, Lão
tướng Hoàng Trung giết chết tướng Tào là Hạ Hầu Uyên, Tào Tháo đem quân
đến Hán Trung giao chiến với Lưu Bị. Muốn tiến quân thì bị Mẫ Siêu ngăn lại,
muốn rút quân lại sợ quân Thục chê cười, trong lòng do dự không quyết. Một
tối, Tào Tháo đang ngồi ăn súp gà, nhìn xương gà trong bát mà xót xa mãI
không thôi. Lúc này, Hạ Hầu Đôn vào trướng hỏi mật hiệu ban đêm. Tào Thào
tiện mồn nói “ xương gà”, Dương Tu nghe thấy hai chữ “ xương gà”, Dương Tu
nghe thấy hai chữ “xương gà” liền hà lệnh cho các quan cho các quan sĩ tuỳ tùng
thu dọn hành trang chuẩn bị rút về. Hạ Hầu Đôn biết tin sợ hẫi hỏi, Dương Tu
trả lời: “nghe hiểu lệnh đêm nay thì biết Nguỵ Vương sắp lui binh rồi. Xương gà
ăn thì chẳng có thịt vứt đi thì tiếc. Bây giờ chúng ta đánh cũng không thẳng mà
lui thì sợ người cười chê, ở đây cũng vô tích sự.
Chỉ bằng hãy sớm về. Những ngày tới, NguyVương sẽ thu quân về triều.
Cho nên hãy thu dọn hành lý trước để tránh lòng quân hoang mang”. Hạ Hầu
Đôn nghe xong vô cùng cảm phục liền đi thu dọn hành lý. Thế là các tướng lĩnh
ai cũng chuẩn bị rút quân về. Buổi tối Tào Tháo ra ngoài đi dạo, chứng kiến
cảnh tượng này giật mình kinh sợ. Tra hỏi mấy phen thì người nói lại lời của
Dương Tu cho Tào Tháo biết. Tào Tháo nói giận lôi đình, gán cho tôi danh làm
rối loạn lòng quân, đem chém Dương Tu ngoàI cửa quan.
Tào Tháo miệng tuy khen giỏi mà trong lòng thầm đố kị, mặt tười cười
mà trong lòng có ác ý và càng nghe những chuyện về Dương Tu thì trong lòng
càng căm ghét, cho nên Dương Tu mới bị Tào Tháo giết. Suy xét nguyên nhân
thì cũng chỉ tại Dương Tu “cậy tài ngông cuồng” không biết tôn trọng cấp trên,
không biết giữ thể diện và củng cố địa vị cho cấp trên. Không coi cấp trên ra gì,
tuy chưa đụng độ với cấp nhưng lúc nào cũng làm ngược với cấp trên, khoe
khoang tài của mình, điều này không thể dung thứ được, tất cần nhanh chóng trừ
bỏ. Việc này thực sự là bài học cho những người “cậy có tài mà ngồng cuồng
kiêu ngạo”.
“Cậy tài kiêu ngạo, không coi ai ra gì”, cuối cùng kẻ chịu thiệt hại chính

mình. Điều này quả thực cực kỳ là bất lơị cho kẻ thăng tiến của cấp dưới.
6
Những người có tài kiêu ngạo thường không tôn trọng cấp trên, thích bới
móc khuyết điểm của cấp trên, bọn họ sẽ chẳng làm được lãnh , cũng chẳng thể
tâm đầu ý hợp với cấp trên được. Như thế quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới rất
khó có sự tiến triển bình thường. Cấp trên sẽ vì nguyên nhân này mà cố làm hại
uy tín của cấp dưới. Cấp dưới vì thế mà sẽ không cố gắng, trút giận lên mọi
người và cảm thấy bất mãn. Những cấp trên nhẹ tay thì phê bình anh ta, người
nào nặng tay thì đuổi việc. Nếu làm cho công bằng một chút thì kỷ luật, yêu cầu
răn đe anh ta, nếu làm hơI quá thì đâu đâu cũng không được mọi người yêu mến,
không được cấp trên hoan nghênh.
Người cậy tài kiêu ngạo hay coi thường năng lực của cấp trên, hay xét nét
mọi mệnh lệnh của cấp trên, không chịu để tâm thực hiện, miễn cưỡng tắc trách.
Kiểu người này nếu sống trong đoàn thể tất sẽ xa rời mọi người, không thể dung
hợp được cấp trên. Thêm vào lý do quá thông minh, nắm rõ việc lại thích kheo
khoang, cấp trên cũng chẳng muốn tiếp người như anh ta, càng không giao việc
quan trọng cho anh ta làm. Những người như thế này thì rất khó dung hợp với
cấp trên nên cũng rất khó làm nên công trạng gì, cuối cùng luôn rơi vào tình
cảnh đơn thương độc mã, không được đồng nghiệp hoan nghênh, cho dù ành ta
có tài cũng rất khó được trọng dụng, chẳng có tiến triển gì cả.
Người cậy tài kiệu ngạo, thường hay để ý mọi móc khuyết điểm của cấp
trên, kheo khoang tài học học của mìn, không chịu chăm chỉ làm việc, sẽ chẳng
phát huy được tài năng thật sự của mình, dần dần lòng yêu nghề cũng như tài
năng cá nhân trở nên xa lạ, mai một, lâu ngày trở thành kẻ bất tài, không những
hại người mà còn hại cả mình.
Theo đìêu tra với bốn trăm cán bộ thì có 30,5% là cấp dưới là co tài vượt
cấp trên, tình hình này rất dễ phát sinh hiện tượng cấp dưới cấp coi thường cấp
trên.Nếu cấp dưới không tự giải quyết vấn đề này trong tư tưởng và hành động
thực tế tất sẽ dẫn đến việc khinh thường cấp trên, không nghe lời cấp trên, làm
căng thẳng mối quan hệ giữa cấp dưới và cấp trên.

Làm sao để giải quyết vấn đề này?
7
Trước tiên phải thừa nhận sự khác biệt tồn tại giữa cấp trên và cấp dưới,
bạn không chỉ biết ưu đIểm của mình mà còn phải nhìn nhận đIểm mạnh của cấp
trên. Sự phân công giữa cấp trên và cấp dưới không giống nhau,chức trách
không giống nhau, có thể nhân viên tương đối giỏi về một mặt nào đó nhưng
lại không hội đủ năng lực lãnh đạo. Do vậy, cấp dưới phải thường xuyên công
bằng xác dáng, khách quan để nhìn nhận ưu đIểm của cấp trên.
Có một người làm công tác khoa học đã từng nói với tôi : “ lúc đàu tôi
luôn trách cấp trên là một người ngoài nghề, cài gì cũng không biết, ngược lại
chúng tối lại là những người tinh thông chuyên nghành. Bây giờ tôi đã hiểu ra,
có rất nhiều việc chúng tôi quả thực không làm được. Công việc của cấp trên
không phảI là việc đơn giản, vào kiến thức chuyên ngành thì chẳng thể giải
quyết được. Bây giờ tôi thực lòng tin tưởng ở cấp trên, tập trung toàn bộ sức lực
vào công tác nghiên cứu, tạo ra chút thành tích”
Trong cuộc sống của chúng ta tồn tại tình trạng như thế này có một số
nhân viên chuyên môn sau khi được đề bạt lại chẳng biết làm gì, không những
không làm tốt công việc, cả chuyên môn của mình cũng bỏ phí. Điều này nói rõ,
dù chuyên môn giỏi thì cũng chưa chắc hợp với vai trò lãnh đạo.
Tiếp theo, nhân viên có tài nên khiếm tốn, càng khiêm tốn thì cầng được
mọi người khác tôn trọng, càng được cấp trên yêu mến. Duy trì sự tôn nghiêm
và quyền uy của cấp trên ở mọi nơi mới có được tín nhiệm của cấp trên, mới
phát huy được tài năng của mình và tạo ra thành tích.
Sau cùng, cấp dưới nên tích cực chủ động hoà hợp với cấp trên.Trao đổi ý
kiến một cách thẳng với cấp trên, có được sự tin cậy của cấp trên thông qua việc
giúp đỡ cấp trên cải tiến công việc, đồng thời để cấp trên biết được tài năng của
mình
II. Làm tốt trợ thủ của cấp trên
Muốn được cấp trên tin yêu, phải thật sự ủng hộ, phục tùng và trở thành
một trợ thủ tốt của cấp trên. Phục vụ cấp trên, thông thường mọi người đều có

thể làm được, duy chỉ có hai chữ “phục tùng”, tuy mọi người đều hiểu có thể
làm được, vậy mà rất ít người có thế thực sự làm được.
8
Từ xưa đến nay, mỗi người đều từng có những lúc khó khăn có phút căng
thẳng với cấp trên.
“Cung kính không bằng tuân lệnh”, câu nói chí lý từ ngàn xưa của Trung
Quốc này đã ân cần dặn dò người sau rằng phục tùng cấp trên đặt lên hành đầu
của việc phát triển công việc duy mối quan hệ công việc bình thường giữa cấp
trên và cấp dưới, là giao ước để chung sống hoà hợp ; cũng là thước đo để cấp
trên quan sát, đánh giá cấp dưới của mình.
Trong cuộc đời con người, luôn tồn tại đen xen nhau không ngừng nghỉ
giữa muốn và không muốn, hài lòng và không hàI lòng. Cái cảm giác hết vé mà
vẫn phảI cười, quay mặt mà khóc hầu như mỗi người đều đã nếm qua. Đối mặt
với tình cảm này, có lẽ sự phận nại sẽ càng có hiệu quả hơn năng lực của bạn.
Dựa vào nguyên tắc luôn cởi mở, kiên trì phục tùng để trở thành một trợ thủ đắc
lực của cấp trên là một việc làm thông minh, bạn hãy dùng tấm lòng cởi mỡ
khoáng đạt, sự kiên trì phục tùng làm nguyên tắc hành đầu, khiến cấpa trên hiểu
rằng, bạn tuy có sự bất mãn về tình cảm nhưng vẫn thực hiện mệnh lệnh của
cấp trên theo lý trí. Cấp trên sẽ tự khắc cảm phục phong thái quả sau đó sẽ càng
sáng lạn huy hoàng. Ngược lại mâu thuẫn với cấp trên khiến cho mối quan hệ
với cấp trên đến một giai đoạn nhất định sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng, ở
trong bầu không khí ảo não. Cáo giá phải trả để cải thiện và làm hoà dịu tình
hình này sẽ lớn gấp mấy lần hoặc mấy chục lần so với lúc đầu nếu bạn có nhẫn
nhịn phục tùng. Lời than “ nếu sớm biết ngày hôm nay thì hà tất phảI làm như
lúc đầu” quả là đã muộn. Không có ai mãi thuận buồm xuối gió, để được hài
lòng mãn nguyện phải tạm thời nhẫn nại khéo léơ phục tùng đây cũng là một
phương châm sống.
Đương nhiên, làm trợ thủ cũng phải khéo léo, người nào chú ý sẽ phát
triển hiện ra đIều như thế này, ở một cơ quan cũng là phục tùng cấp trên, tôn
trọng cấp trên nhưng vị trí của mỗi người trng con mắt cấp trên lại không giống

nhau, ví sao vậy? Mấu chốt của vấn đề chính là bạn có nắm được nghệ thuật làm
trợ thủ không có người chịu động não, biết cách thể hiện, chủ động xuất đầu lộ
diện, luôn khiến cấp trên cảm thấy hài lòng vì mệnh lệnh của mình đã được hoàn
9
thành tốt đẹp. Ngược lại, có người chỉ làm việc cấp trên giao cho cách đối phó
qua loa, đôi phó một cách bị động, thích làm một “ anh hùng vô danh” nhưng
lại muốn chơi thật ân thật.
Trước tiên, nên chịu khó đề xướng ý tưởng với cấp trên. Trên cánh đồng
bội thu, bác nông dân có lý do để khiến mọi người nhớ tới sự lao động mệt nhọc
không ngừng nghỉ và môt hôi đã đổ xuống của mình. Đây không phải là hư
vinh, mà là sự đòi hỏi chân thực. Vậy bạn hãy nắm chắc nghệ thuật và kỹ xảo để
làm một người trợ lý giỏi.
Thứ nhất: Đối với cấp trên có đIểm yếu rõ ràng, tích cực hợp tác là
thượng sách. Thời nay có thời đại khoa học kỹ thuật, văn hóa phát triển như vũ
bạo, có một số cấp về cơ bản kiến thức chuyên nghành không giỏi. Những cấp
trên như thế này thường biết mình không có vị trí cao trong con mắt cấp dưới,
nên họ rất mãn cảm với phản ứng của cấp dưới. Bạn cứ việc nắm lấy nhược
đỉêm này. Lấy kinh nghiệm làm việc lâu năm của ông ta làm gương, dùng tài
của bạn để bù đắp vào kíên thức chuyên môn bị thiếu hụt của cấp trên vừa thể
hiện thích hợp khả năng của mình. Anh hùng tìm thấy đất dung võ, trở thành
cánh tay đắc lực của cấp trên. cấp trên không những sẽ chú ý tới bạn mà con rất
cảm kích, bỏ một mà thu được hai, vậy thì sao không tình nguyện vui vẻ mà
làm.!
Thứ hai : Cấp dưới năng động thường được cấp trên chú ý. Sự chú ý của
cấp trên sẽ càng tập trung nhiều hơn vào những cấp dưới “ tinh anh”, tàI năng
xuất chúng. Trình độ của những người này trực tiếp quyết định số lượng và mức
độ thi hành quyết sách của cấp trên. Cho nên, nếu bạn quả thật có năng lực ,
phương pháp đúng đắn không phải coi thường cấp trên mà là chăm chỉ thực hiện
nhiệm vụ mà cấp trên giao cho, bù đắp thoả đáng những sai sót của cấp trên, thể
hiện tài trí siêu phàm trong lúc phục tùng. Như vậy bạn sẽ giành được ưu thế về

sự ưu đãi của cấp trên. Tài giỏ chính là ở chỗ khéo léo.
Thứ ba: Việc cư xử của cấp trên có lúc rất khó, bạn phải dũng cảm đón
nhận, thể hiện năng lực và dũng khí của mình. Có một nhân viên độc thân ở một
đơn vị mắc bệnh lao phổi, phải nằm viện ; lãnh đạo động viên mọi người hãy
10
thay nhau thường xuyên chăm sóc anh ta. Mọi người đưa mắt nhìn nhau, chẳng
ai tỏ thái độ gì, khiến cấp trên lúng túng. Cuối cùng, chàng trai trẻ Lưu Quân tự
động đứng ra giảI quyết tình huống khó xử cho cấp trên. Cấp trên vô cùng cảm
động, đã biểu dương Lưu Quân trong cuộc họp, tất nhiên sự cảm ơn không chỉ là
ở lời nói. Có thể thấy ở thời khắc mấu chốt giúp cấp trên giải quyết khó khăn, sẽ
ngầm khiến cấp trên cảm động và ghi nhớ trong lòng.
Thứ tư : tranh thủ sự phân công của cấp trên. cấp trên không muốn chỉ ra
lệnh để đôn đốc mọi người làm việc. Một người thân cận cấp trên đã nói : “ làm
cấp dưới phải tranh thủ cảm tình của cấp trên, xin cấp trên giao việc chứ không
phải bị động chờ cấp trên sai bảo. Đây là một thủ thuật để biến bị động thành
chủ động, nó không những thể hiện tính tích cực trong công tác của cấp dưới,
mà còn tăng cơ hội để cấp trên biết mình. Cách làm việc này đã ngày càng được
cấp trên và cấp dưới có quan điểm tiến bộ ủng hộ”.
III. Duy trì khoảng cách hợp lý
Nói đến làm cao dường như rất nhìêu người ghét, cho rằng đó là biểu hiện
xa rời tập thể. Nhưng trên thực tế, nó đã tồn tại thì tất phải có lý do bên trong
hoặc là có tính hợp lý.
“Làm cao” về thực chất là một loại tâm lý khoảng cách mà cấp trên phải
tranh thủ, nó thể hiện quyền uy của họ, làm tăng về thần bí của bản thân, khiến
cho họ càng có sức thu hút, đồng thời lợi dụng nó để đIểu tiết mối quan hệ đồng
nghiệp và xử lý công việc.
“ Cấp trên vì sao cần phảI làm cao” vậy? Tôi nghĩ, chúng ta có thể tiến
hành phân tích và tìm hiểu từ góc độ dưới đây.
1. Làm cao là biểu hiện của quyền uy
Gỉải thích từ “làm cao” trong Hán ngữ từ đỉên : Tác phong tự cao tự đại,

cố làm ra vẻ: đây chính là ấn tượng phổ biến và nguyên.
Nhân sinh ra ác cảm với làm cao. Nhưng nhìn từ góc độ khác làm cao
không chỉ làm một thứ “tiêu cực” mà nó còn có ý nghĩa tế nhị, trở thành một
phương pháp có tính nghệ thuật rất hiệu quả của nhiều cấp trên trong việc quản
lý cấp dưới.
11
“Làm cao” thật ra có thể hiểu làm một loại tâm lý khoảng cách. Rất nhiều
cấp trên thông qua việc cố ý duy trì một khoảng cách đối với cấp dưới đề cho
cấp dưới ý thức được sự tồn tại đẳng cấp quyền lực, cảm nhận được sự chi phối
quyền uy của cấp trên mà loại quyền uy này rất cần thiết đối với lãnh đạo củng
cố địa vị, mở rộng việc thi hành chính sách và chủ trương của mình. Nếu cấp
trên quá hiền, không chú ý ra oai với cấp dưới, cấp dưới có thể coi thường cấp
trên mà lười biếng kéo dài việc hoặc cố ý phá hoại cho nên cấp trên muốn thông
qua làm cao để thể hiện quyền lực, sử dụng quyền lực một cách hiệu quả, đây
cũng là một cách để cấp trên làm tốt chức trách của mình.
“Làm cao” vừa tạo cho cấp trên, lại vừa khiến cấp trên có ấn tượng cấp
trên thể hiện quyền lực bất cứ lúc nào để đạt được mục đích, uy quyền cũng biến
cấp trên thành một người đáng sợ khiến cấp dưới nhận thấy phục tùng có lẽ là
lựa chọn tốt nhất, còn không phục tùng có khi lại bất lợi cho mình.
Thực ra, tác dụng của làm cao từ mấy trăm năm trước đã được chính trị
gia Machili người Italia trình bày trong một cuốn sách.
“quân tử luận”. Làm kinh động thế giới bằng việc vách trần chấn tướng
của chính trị, đồng thời đưa ra rất nhiều kiến giải thấu triệt, chính xác về những
kẻ thống trị một cách không hề lấp liếm. Cách kể chuyện ngăn gọn súc tích kiểu
một mũi tên trngs luôn đích có thể so với tài năng của Hàn Phi Tử. Ông viết
trong sách rằng : “ vua buộc phải là cáo để biết được bẫy, đồng thời cũng phảI là
sư tử để khiến cho sài lang kinh sợ”.
Vua nếu thay đổi thất thường, làm việc khinh suất nông cạn, mềm yếu
nhát gan thì sẽ bị coi thường,cho nên ông ta phảI có gắng thể hiện sự vĩ đại anh
dũng, luôn nghiêm túc, kiên trinh trong hành động của mình.

Machiali không chỉ một lần đề cập răng vua phải dùng các loại thủ đoạn,
thậm chí giả vờ và dùng một số mánh khoé nhỏ để giành được sự tôn trọng, kính
yêu và biết được cả sự sợ hãi tiềm tàng của người khác. Việc này nhất quán với
việc khéo léo sử dụng “ làm cao”.
Là cấp dưới, nếu bạn hiểu được cấp trên chỉ vì sử dụng và phát triển
quyền lực mà đã vắt óc suy nghĩ, không tiếc công sức, đây chính là cơ sở để ông
12
ta có hy vọng thành công trong sự nghiệp thì bạn sẽ hiểu được bí mật của sự làm
cao của cấp trên.
2. “Làm cao” khiến cấp trên trở nên thần bí”
Vì sao cấp trên phải làm như vậy? Vì cấp trên thuộc vào tiêu điểm của các
loại mâu thuẫn cũng như lợi ích.
Ông ta muốn thực hiện được mục đích của mình thì phải biết cách ân
mình để dự đinh của mình không bị phá hỏng. Nếu cấp dưới dễ dàng đoán được
ý đồ của cấp trên, anh ta có thể sẽ lợi dụng nó để đạt được mục đích nào đó, từ
đó sẽ gây hại cho việc thực hiện ý đồ của cấp trên. Vừa không để lộ cách làm
hữu hiệu nhất của mình mà cũng không làm tăng thêm khoảng cách với cấp
dưới, giảm bớt tiếp xúc, duy trì cho mình một vẻ thần bí không thể đoán được.
Đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho các cấp trên thích “ làm cao”.
Có thể thấy, “ làm cao” không chỉ vì cấp trên muốn thể hiện mình mà còn là
cách đề phòng cấp dưới. Làm cấp trên quả thật rất mệt!
3." Làm cao” giúp cho việc cấp trên sử lý công việc thêm hiểu quả”
Như trên đã làm thực chất là một loại “tâm lý khoảng cách”. “Tâm lý
khoảng cách” không chỉ mang lại cảm giác an toàn
Về tâm lý cho cấp trên mà còn giúp xử lý mối quan hệ xã giao và công
việc, tạo, tạo một chỗ để còn tiến thoáI. Nhiều cấp trên dựa vào sự đIều hoà của
mình “tâm lý khoảng cách” để thực hiện mục đích của mình.
Trong các trường hợp, các khoảng thời gian khác nhau, áp dụng sự làm
cao khác nhau với những người khác nahu sẽ hình thành một cách khác biệt với
mối quan hệ giữa mọi người. cấp trên sẽ căn cứ vào nhu cấp cầu để đIều tiết

loại khoảng cách này bất cứ tíên thủ của những nhân viên khác nhau, để phục vụ
cho việc thực hiện ý đồ của mình. Phải tùy cơ ứng biến,nếu “ nhân có thừa mà
uy không đủ” thì không những không đạt được hiệu quả mong muốn mà còn bất
lợi cho việc xử lý những vấn đề phức tạp.
4.“ Làm cao” từng thêm sức thu hút bề ngoài cho cấp trên
13