M U
Lch s dõn tc Vit Nam l lch s hng ngn nm dng nc v gi
nc. ú l nhng trang s v vang y t ho ca dõn tc Vit Nam, l s kt
tinh tuyt vi ca truyn thng Vit Nam, con ngi Vit Nam, trớ tu Vit
Nam. Ngay t thi cỏc vua Hựng dng nc vi mt v trớ a lý vụ cựng thun
li, ngun ti nguyờn thiờn nhiờn di do, t nc ta luụn luụn l di tng
dũm ngú ca ch phong kin phng Bc. Vn sn t tng bnh trng
xung phớa Nam phong kin Trung Hoa ó khụng ớt ln tn cụng xõm lc nhm
thụn tớnh i Vit. Nhng mi ln quõn xõm lc vo nc ta l mi ln chỳng
ta cng to sỏng rng ngi cỏi v p ca dõn tc Vit Nam,con ngi Vit
Nam. Bi vi tinh thn on kt mt lũng, vi quyt tõm gi nc v lũng t
ho dõn tc chỳng ta ó vit lờn nhng thng li huy hong, chin cụng hin
hỏch p tan mi õm mu xõm lc ca k thự. Nhng trn Bch ng, Chi
Lng - Xng Giang, Ngc Hi - ng ai vo lch s l nim t ho ca
bao th h ngi Vit Nam v lm lờn nhng thng li y l cụng lao ca ton
th dõn tc sn sng vt qua mi khú khn gian kh, hi sinh chin u vi
k thự hung bo.
Nhng bờn cnh sc mnh ca qun chỳng thỡ cỏc v anh hựng dõn tc
cng úng mt vai trũ rt quan trng trong lch s dõn tc. Mi chin cụng ỏnh
gic gi nc u gn lin vi tờn tui mt v anh hựng, h chớnh l ngi lónh
o v t chc nhõn dõn khỏng chin nh: chin thng Bch ng nm 938 gn
lin vi tờn tui ca Ngụ Quyn; Lý Thng Kit vớ cuc khỏng chin chng
Tng ln hai 1075-1077; Trn Hng o vi ba ln khỏng chin chng quõn
Nguyờn - Mụng; Lờ Li - Nguyn Trói vi cuc khi ngha Lam Sn.
Cuc khỏng chin chng Nguyờn - Mụng l cuc khỏng chin v i trong
lch s chng ngoi xõm ca dõn tc Vit Nam, gn lin vi cụng lao ca anh
hựng dõn tc Trn Hng o - mt thỏnh nhõn v i. Vi tm vúc ln lao ú ó
cú rt nhiu cụng trỡnh nghiờn cu v cuc khỏng chin ny v v vai trũ ca
Trn Hng o cng nh tỡm hiu v ti nng ca ụng. Vi tớnh cht l mt bỏo
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
cáo khoa học nên trong phạm vi bài viết này, người viết chỉ xin đưa ra một số
đánh giá về công lao của Trần Hưng Đạo đối với ba lần kháng chiến chống
Nguyên - Mông góp phần làm sáng tỏ thêm tài năng của ông.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
NỘI DUNG
1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ NẢY SINH VAI TRỊ CỦA TRẦN HƯNG
ĐẠO
Anh hùng dân tộc là sự kết tinh tất cả những phẩm chất cao đẹp nhất. Họ
là hiện thân của con người vừa có ý chí ,vừa có tàI năng. Xuất hiện trong những
hồn cảnh lịch sử nhất định vì vậy anh hùng dân tộc bao giờ cũng mang đậm
tinh thần thời đại. Khi sự sống còn của dân tộc bị đe doạ, lãnh thổ đất nước bị
mũi giày qn xâm lược giày xéo, đời sống nhân dân lầm than cơ cực….Đó là
lúc anh hùng dân tộc xuất hiện, đứng ra đảm nhận sứ mệnh lịch sử. Anh hùng
Trần Hưng Đạo cũng xuất hiện trong một hồn cảnh lịch sử như vậy.
Đầu thế kỉ thứ XIII đế chế Mơng Cổ hình thành và ngày càng lớn mạnh.
Chúng nhanh chóng trở thành một đội qn xâm lược hùng mạnh nhiều lần dẫn
qn chinh chiến xâm lược nhiều quốc gia ở Châu á và Châu Âu. Chúng đI đến
đâu gieo chết chóc và tang thương đến đó và trở thành nỗi khiếp sợ của thé giới
lúc bấy giờ. Bằng vó ngựa và cung tên cùng với bản lĩnh phi thường của người
dân du mục qn Mơng Cổ đã làm chủ được một vùng đất đai rộng lớn từ bờ
biển Thái Bình Dương. Đội qn xâm lược của chúng chưa từng thất bại,nổi tiến
với kị binh trăm trận trăm thắng. Năm 1258 sau khi đã thơn tính gần hết Trung
Quốc,Mơng Cổ quyết định xâm lược Đại Việt mở rộng lãnh thổ và làm bàn đạp
tấn cơng Nam Tống. Từ 1258-1288 ba lần chúng xâm lược nước ta đều mang
theo đội qn đơng đảo, hùng mạnh, lần sau đơng hơn lần trước (lần một: 3 vạn
qn; lần hai: 50 vạn qn;lần ba: 30 vạn qn) với âm mưu và thủ đoạn thâm
độc hơn và quyết tâm xâm chiếm bằng được Đại Việt.
Trở lại với tình hình Đại Việt thế kỉ XIII nhà Trần thay thế nhà Lý thành
lập vương triều Trần, khơng gây xáo trộn lớn, chế độ phong kiến tiếp tục phát
triển và có những thành tựu nhất định cả về kinh tế chính trị văn hố. Vài chục
năm phát triển đất nước tuy chưa tạo dựng được gì gọi là nhiều nhưng bước vào
cuộc kháng chiến chúng ta có nhiều thuận lợi trong tập hợp nhân dân, khơi dậy ý
thức tự chủ, niềm tin vào triều đại. Nhưng so sánh với tiềm lực của kẻ thù lúc
này thì chúng ta đang đứng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, một dân tộc
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
t khụng rng ngi khụng ụng phi chng li i quõn hung bo nht trong
lch s, cha tng nm mựi tht bi. Yờu cu lch s t ra trong lỳc ny l cn
cú mt v anh hựng ng ra m ng s mnh lch s giao phú: t chc lónh
o nhõn dõn tin hnh cuc khỏng chin chng Nguyờn Mụng thng li.
Trong lỳc lch s t ra cp thit ú Trn Hng o xut hin, bng tI nng
kit xut vi mt lũng yờu nc nng nn v quyt tõm gi nc ụng ó ng ra
gỏnh vỏc trỏch nhim lch s tr thnh ngi lónh o nhõn dõn tin hnh khỏng
chin chng xõm lc.
2. TIU S
Trn Hng o tờn tht l Trn Quc Tun(1226-1300), sinh ra trong mt
gia ỡnh quý tc. ễng l con th hai ca Khõm Minh i Vng Trn Liu, anh
trai vua Trn ThỏI Tụng v m l oan Tỳc.Ngay t thi niờn thiu ụng ó c
cha quan tõm tỡm ngi tI gii c vn ln vừ v lm gia s dy d v ụng sm
bc l s thụng minh, tI trớ khỏc thng,tinh thụng vn vừ , sm bc l lũng
yờu nc.T rt sm ụng ó l mt v quan ln trong triu ỡnh v c vua
trng dng. Trong ba ln khỏng chin chng Nguyờn Mụng vi cng v l
Quc cụng tit ch- thng lnh ton quõn ụng ó cú cụng lao ln trong vic p
tan quõn xõm lc Mụng C, v cú cụng lao ln i vi vng triu Trn
3. VAI TRề CUA TRN HNG O
3.1. Cú ý chớ quyt tõm ỏnh gic, ng ra m ng s mnh lch s
lónh o nhõn dõn i vit lm nờn nhng chin cụng hin hỏch ỏnh bi
ba ln xõm lc ca nh Nguyờn Mụng bo v vng chc nn c lp dõn
tc
í chớ quyt tõm ca trn hng o th hin trc tiờn vic ụng ng ra
m ng s mnh lch s giao phú, khụng ngn ngi lo s trc sc mnh ca
k thự hung bo. Trong bi cnh t nc ngn cõn treo si túc, k thự xõm
lc lỏ ch ln mnh, õy l trỏch nhim nng n v khú khn nhng ng
thi nú th hiờn bn lnh ca con ngi sn sng hi sinh vỡ t quục. Trong c ba
ln khỏng chin,vi ý chớ quyt tõm ú v c s tin tng ca vua Trn v
ton th nhõn dõn ụng ó gi nhng chc v quan trng bc nht v tr thnh
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
ngi lónh do cuc khỏng chin: trong ln th nht ụng l ngi ng u mt
o quõn b chn ỏnh ch biờn gii; trong khỏng chin ln hai, ba ụng gi
chc quc cụng tit ch thng lnh quõn i.
í chớ quyt tõm ỏnh gic cũn c th hin vic ụng ó vch ra k
hoch ỏnh gic chu ỏo tng thi im c th chn tng bc tin cụng ca
k thự. Bng kinh ngim ca mt nh quõn s tI ba Trn Hng o hiu rừ li
th ca k thự l i quõn ụng o vi k binh dy dn kinh ngim chin u
li thụng tho a hỡnh ng bng ,so sỏnh vi i quõn i Vit lỳc ny lc
lngcũn mng li khụng quen chin trn thỡ quõn xõm lc d dng ỏnh bi
chỳng ta. ng thi, ụng cng nhn nh im yu ca k thự l khụng th tin
hnh chin tranh lõu di bi ngun lng thc v thi tit . Bi vy ụng ó
vch ra k hoch ỏnh gic c ỏo trỏnh sc mnh ban mai i lỳc chiu t.
Khi ch mi vo nc ta chỳng cũn ang sung sc ta tm lỏnh bo ton lc
lng trỏnh tn tht . Thc t ó chng minh tớnh ỳng n ca k hoch ny.
Trong cuc khỏng chin ln th hai khi gic ỏnh vo ca i Vnh Chõu
(Ni Bng, Thit Lc, Hi Phũng). Nhn thy th gic cũn mnh, quõn ta
khụng th chng c c ụng ó nhanh trớ t chc cuc rỳt lui chin lc a
hai vua Trn cựng triu ỡnh lui v Vn Kip an ton . Cuc hnh quõn y mu
trớ ca Trn Hng o ó g mt bn thua trụng thy cho quõn dõn ta, chỳng ta
va bo ton c lc lng, trỏnh th mnh nh v bóo ca gic, ng thi y
gic vo tỡnh th ch ng sang b ng i phú vi chỳng ta. lm suy gim sc
mnh ban u ca chỳng. K hoch ó ginh c kt qu ỏng k, quõn gic
lõm vo tỡnh trng hoang mang lo s suy gim ỏng k sc chin u . ng
thi ó to iu kin cho chỳng ta cng c li sc mnh ca mỡnh, cú th phn
cụng ỏnh li quõn gic trong thi gian nhanh nht. Sau mt thi gian, cng c
luc lng, tp luyn quan ụi nhn thy quõn gic ang suy yu do thiu lng
n , thi tit tht thng ,tng quan lc lng thay i Trn Quc Tun li ra
mt quyt nh mớ: t chc phn cụng tiờu dit gic khi thi c ti.
Thỏng 5 nm 1285 Trn Quc Tun tin cụng ra Bc bt ng tn cụng cỏc
cn c ca ch phớa nam Thng Long . ng thi ch o nhng trn ỏnh
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN