BAI 49 : QUAN THE SINH VAT

QuÇn x· ao hå
QuÇn thÓ: sen, sóng, bÌo, rong…
QuÇn thÓ c¸ tr¾m, chÐp, t«m, cua, èc…

S¬ ®å thÓ hiÖn cÊu tróc cña quÇn x· ao
hå
Quần thể bèo
Quần thể châu chấu
Quần thể cỏ
Quần thể cá
SINH
CẢNH
Quần xã sinh vật
Các sinh vật
trong quần xã
có quan hệ
gắn bó như
một thể thống
nhất và tương
đối ổn định
Các sinh vật
trong quần xã
có quan hệ
gắn bó như
một thể thống
nhất và tương
đối ổn định

Quần xã vùng đầm lầy

Quần xã rừng ngập mặn

Quần xã rừng mưa nhiệt đới

Mét sè quÇn x· sinh vật
QuÇn x· hoang m¹cQuÇn x· rõng hµn ®íi
QuÇn x· rõng «n ®íi
QuÇn x· ®ång cá, savan

Mô hình kinh tế VAC

Bể cá cảnh

- Quần xã sinh vật là tập hợp những quần
thể sinh vật thuc cỏc loài khỏc nhau, cùng
sống trong một không gian xỏc định v
chúng có mối quan hệ gắn bó nh một thể
thống nhất t ơng đối ổn định
Qun xó sinh vt l gỡ ?
- Ví dụ:
+ Quần xã rừng m a nhiệt đới
+ Quần xã rừng ngập mặn ven biển

Các đặc điểm của quần xã:
Thành
phần
loài
Số l
ợng

các
loài
Thể hiệnChỉ sốĐặc
điểm
Độ đa
dạng
Độ nhiều
Độ th ờng
gặp
Loài u
thế
Loài đặc
tr ng

ặc điểm v s lng cỏc loi sinh vt trong quần xã:
Độ đa
dạng
Độ nhiều
Độ th ờng
gặp
Mức độ phong phú về số l
ợng loài trong quần xã
Mật độ cá thể của từng loài
trong quần xã
Tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp
một loài trong tổng số địa
điểm quan sát
Số l
ợng
các

loài
Thể hiện
Đặc
điểm
Ch s

Phân biệt độ đa dạng và độ nhiều
Độ đa dạng Độ nhiều
-Độ đa dạng nói về số
lượng loài trong quần
xã.
- Độ nhiều nói về số
lượng cá thể có trong
loài

Rừng mưa nhiệt đới
Rừng thông Phương Bắc
Quan sát rừng mưa nhiệt đới và rừng thông Phương Bắc.
Thảo luận nhóm 2 em, tìm sự khác nhau giữa 2 quần xã này.

ặc điểm v thnh phn cỏc loi sinh vt
trong quần xã
c im Ch s Th hin
Thnh
phn loi
Loi u
th
Loi c
trng
Loài đóng vai trò quan trọng

trong quần xã
Loài chỉ có ở một quần xã hoặc
có nhiều hơn hẳn các loài khác

Phân biệt loài ưu thế và loài đặc trưng.
Loài ưu thế Loài đặc trưng
-Loài đóng vai trò quan
trọng trong quần xã
sinh vật, thường có số
lượng, cỡ lớn… có tác
động lớn đến các loài
khác.
- Là loài chỉ có ở 1
quần xã hoặc nhiều
hơn hẳn các quần xã
khác, là loài tiêu biểu
nhất cho quần xã.

Xác định loài đặc tr ng của quần xã sau:
Qun xó rừng Đ ớc Cà Mâu

Trên thảo nguyên có các loài cỏ thấp, động vật móng guốc,
chim ăn thịt, sư tử, linh miêu……… Loài nào chiếm ưu
thế,Loài nào đặc trưng?
-Loài ưu thế : Loài móng guốc
- Loài đặc trưng : Loài cỏ thấp

Các đặc điểm của quần xã
Thành
phần

loài
Số l
ợng
các
loài
Thể hiện
Chỉ số
Đặc
điểm
Độ đa
dạng
Độ nhiều
Độ th ờng
gặp
Loài u
thế
Loài đặc
tr ng
Mức độ phong phú về số l
ợng loài trong quần xã
Mật độ cá thể của từng loài
trong quần xã
Tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp
một loài trong tổng số địa
điểm quan sát
Loài đóng vai trò quan
trọng trong quần xã
Loài chỉ có ở một quần xã hoặc
có nhiều hơn hẳn các loài khác

§iÒu kiÖn
thuËn lîi
Sè l îng
s©u t¨ng
Sè l îng
chim s©u
t¨ng
Chim ¨n
nhiÒu
s©u
Sè l îng
s©u gi¶m
Rút ra nhận xét về quan hệ giữa ngoại cảnh với
quần xã cũng như quan hệ khác loài trong quần xã

Thảo luận nhóm 4 em, hoàn thành 2 câu hỏi sau:
1)Ngoài các ví dụ trong sách giáo khoa, hãy lấy thêm
một ví dụ về quan hệ giữa ngoại cảnh ảnh hưởng
tới số lượng cá thể của một quần thể trong quần xã.
2) Theo em, khi nào có sự cân bằng sinh học
trong quần xã?
Cân bằng sinh học trong quần xã biểu hiện khi
số lượng cá thể sinh vật trong quần xã được
khống chế ở mức độ nhất định phù hợp với khả
năng cung cấp nguồn sống của môi trường.

Bài tập :
- Phõn bit qun xó sinh vt vi qun th sinh vt ?
Đặc điểm Quần thể Quần xã
Số loài

Quan hệ
sinh thái
Đặc tr ng
Nhiều loài
Tỷ lệ giới tính, nhóm
tuổi, mật độ
Số l ợng, thành phần loài
Quan hệ khác loài về nơi ở,
sinh sản và sinh d ỡng
(Hỗ trợ và đối đich)
Quan hệ cùng loài chủ
yếu là quan hệ sinh sản
Một loài

Quan sát đoạn phim, tìm các mối
quan hệ sinh thái trong quần xã.

Luật chơi: Có 3 hộp quà khác nhau, trong mỗi hộp quà
chứa một câu hỏi và một phần quà hấp dẫn. Nếu trả lời
đúng câu hỏi thì món quà sẽ hiện ra. Nếu trả lời sai thì
món quà không hiện ra. Thời gian suy nghĩ cho mỗi câu
là 15 giây.

Hộp quà màu vàng
B
B
C
C
0123456789101112131415
A

A
D
D
Đặc tr ng nào sau đây chỉ có ở quần xã mà
không có ở quần thể
A. Mật độ C. Tỉ lệ nhóm tuổi
B.Tỉ lệ đực cái D. Độ đa dạng