S GIO DC V O TO K LK
TRNG THPT TRNG CHINH
Đề TàI
SáNG KIếN KINH NGHIệM
một số biện pháp nhằm nâng cao
chất lợng giáo dục đạo đức học
sinh ở trờng thpt trờng chinh
huyện eahleo tỉnh đăk lăk hiện
nay
Ngời thực hiện : Hoàng Quốc Việt
Đơn vị công tác : Trờng thpt trờng chinh
eahleo-đăk lăk
Easol, tháng 2 năm 2010
PHN M U.
1. Lý do chọn đề tài.
Ngay từ thuở sơ khai của đất nớc, các bậc tiền nhân đã nói : "Hiền
tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nớc thịnh, nguyên
khí suy thì đất nớc suy". Có thể nói lịch s phát triển của hầu hết các quốc
gia trên thế giới đều thấy rằng: giáo dục và đào tạo có vai trò hết sức quan
trọng trong công cuộc xây dựng đất nớc, trong chiến lợc phát triển kinh tế - xã
hội. Trong những năm gần đây Đảng và Nhà nớc ta luôn quan tâm tới sự
nghiệp chăm sóc và phát huy yếu tố con ngời. Điều đó xuất phát từ nhận
thức sâu sắc những giá trị lớn lao và ý nghĩa quyết định của yếu tố con ng-
ời, chủ thể của mọi sáng tạo, mọi nguồn của cải vật chất và văn hoá, mọi
nền văn minh của mọi quốc gia. Xây dựng và phát triển con ngời có trí tuệ
cao, cờng tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức
là động lực, đồng thời là mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Để đạt đợc điều đó,
giáo dục - đào tạo có vai trò quyết định.
ở nớc ta hiện nay, đang diễn ra công cuộc đổi mới sâu sắc trong
phạm vi toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục đang đợc coi trọng là quốc sách
hàng đầu. Nghị quyết giáo dục đang đợc khoá VIII đã xác định mục tiêu
phát triển giáo dục và đào tạo chủ yếu là Thực hiện giáo dục toàn diện đạo
đức, trí dục, thể dục, mỹ dục ở tất cả các bậc học; hết sức coi trọng giáo dục
chính trị, t tởng, nhân cách, khả năng t duy chính trị, đạo đức cho học sinh
phổ thông, do đó cần đợc cải tiến và đẩy mạnh theo phơng pháp nhất định,
góp phần tích cực vào sự nghiệp giáo dục nhân cách phát triển toàn diện,
đáp ứng yêu cầu mới của xã hội.
Nghị quyết hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ơng Đảng khoá
VIII ghi rõ: Nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng
những con ngời và thế hệ thiết tha gắn với lý tởng độc lập dân tộc và chủ
nghĩa xã hội có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cờng xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc; công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc; giữ gìn và phát huy các giá
trị văn hoá dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại; phát
huy tiềm năng của dân tộc và con ngời Việt Nam, có ý thức cộng đồng và
phát huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghệ
hiện đại, có t duy sáng tạo, có kỹ năng thực hành giỏi, có tác phong công
nghiệp có tính tổ chức và kỷ luật, có sức khoẻ là những ngời thừa kế xây
dựng chủ nghĩa xã hội.
Đơng thời Hồ Chủ Tịch luôn quan tâm đến giáo dục lý tởng ,đạo đức
cho thế hệ trẻ. Trong di chúc của Ngời về giáo dục thanh niên Bác chỉ rõ :
"Bồi dỡng đạo đức cách mạng cho đời sau là một việc làm hết sức quan
trọng và cần thiết", và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng
hái xung phong không ngại khó khăn, có chí tiến thủ, Đảng cần bồi dỡng họ
thành những ngời kế tục sự nghiệp cách mạng vừa hồng vừa chuyên".
Trong đời sống hiện nay, xã hội có những bớc chuyển biến không
2
ngừng, sâu rộng và to lớn về mọi mặt. Song cái gì cũng có mặt trái của nó,
mặt trái của cơ chế thị trờng đang tác động rất mạnh đến t tởng và lối sống
của một bộ phận dân c, trong đó phần lón là thanh niên, thiếu niên, đặc biệt
là tệ nạn xã hội đang xâm nhập vào các trờng học. Do vậy vấn đề đặt ra là
giáo dục cho thế hệ trẻ phải giáo dục một cách toàn diện, đặc biệt là tăng c-
ờng giáo dục lý tởng, đạo đức, giáo dục những giá trị nhân văn, giá trị đạo
đức, để thực hiện nhiệm vụ.
Qua hơn 20 năm thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng, nớc ta đã
đạt đợc những thành tựu to lớn về kinh tế xã hội, nhng điều đáng tiếc là
về t tởng, đạo đức có phần bị giảm sút. Đặc biệt là thế hệ trẻ, một bộ phận
thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên sống không có lý tởng, không có
mục đích, sống chạy theo các nhu cầu tầm thờng, ngại cống hiến, ngại khó
khăn, sống thích hởng thụ, sống thiếu niềm tin, sống buông thả. Trong văn
kiện Hội nghị Ban chấp hành Trung ơng Đảng 2 khoá VIII đã đánh giá thực
trạng là Đặc biệt đáng lo ngại là trong một bộ phận học sinh, sinh viên có
tình trạng suy thoái về đạo đức, mờ nhạt về lý tởng, theo
lối sống thực dụng, thiếu hoài bão lập thân, lập nghiệp vì tơng lai bản thân
và đất nớc.
Trớc tình hình đó, trong báo cáo kiểm điểm việc thực hiện Nghị
quyết Trung ơng 2 khoá VIII và phơng hớng phát triển giáo dục đến 2010
có nêu Vn đề bức xúc nhất trong giáo dục nớc ta hiện nay là chất lợng
giáo dục toàn diện, trớc hết là chất lợng giáo dục chính trị, lý tởng, đạo đức
và lối sống, Nỗ lực phấn đấu toàn diện làm cho giáo dục thực sự là quốc
sách hàng đầu, trong đó giáo dục đạo đức là cái gốc.
Trớc tình hình và thực trạng đó, trong những năm qua đã đợc các cấp,
các ngành, đặc biệt là những ngời làm công tác giáo dục thực sự quan tâm
và sự cần thiết là phải đầu t cho việc giáo dục toàn diện. Nhng thực tế thì
vấn đề giáo dục lý tởng đạo đức vẫn có những nơi, những lúc còn bị xem
nhẹ, cha đợc chú trọng.
Trong công tác giáo dục đạo đức ở trờng THPT Trờng Chinh huyện
EaHLeo tỉnh Đăk Lăk ngay từ khi thành lập và dạy buổi học đầu tiên đã đ-
ợc đặc biệt coi trọng, chỉ mới qua một năm học đầu tiên từ khi thành lập
đến nay đã đạt đợc nhiều kết quả đáng khích lệ trong việc giáo dục toàn
diện cho học sinh. Đó là nhờ vào sự quan tâm của các cấp, các ngành ở địa
phơng, sự ủng hộ giúp đỡ của ban đại diện cha mẹ học sinh, việc xây dựng
kế hoạch cụ thể trong việc giáo dục nề nếp kỷ cơng, nhân cách cho học sinh
3
của nhà trờng. Bản thân đã từng nhiều năm là cán bộ Đoàn, Đội và là giáo
viên chủ nhiệm ở nhiều cơ quan, nhiều địa phơng khác nhau khác nhau. Tôi
tự thấy vai trò giáo dục đạo đức, lý tởng, hoài bão cho học sinh luôn luôn
phải đợc coi trọng và có nhiều giải pháp thích hợp từ đó làm nền tảng cho
giáo dục toàn diện ở trờng THPT nói chung và ở trờng THPT Trờng Chinh
huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk nói riêng.
Xuất phát từ những lý do khách quan và lý do chủ quan nh đã phân
tích ở trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài:
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lợng giáo dục đạo
đức học sinh ở trờng THPT Trờng Chinh huyện EaH Leo tỉnh Đăk Lăk
trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu.
Đề xuất một số biện pháp để nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức
cho học sinh trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk để góp
phần tích cực vào sự nghiệp giáo dục nhân cách phát triển toàn diện, hài
hoà, đáp ứng yêu cầu mới của xã hội.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
3.1 Xác định cơ sở khoa học và cơ sở pháp lý của một số biện pháp
chỉ đạo nhằm nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức cho học sinh trong trờng
THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
3.2 Phân tích, đánh giá thực trạng đạo đức học sinh ở trờng THPT Tr-
ờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
3.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng giáo
dục đạo đức cho học sinh ở trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh
Đăk Lăk.
4. Đối tợng nghiên cứu.
4.1 Nghiên cứu thực tế đối tợng học sinh của trờng THPT Trờng
Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
4.2 Từ thực trạng, nghiên cứu những giải pháp chỉ đạo nhằm nâng
cao chất lợng giáo dục đạo đức học sinh ở trờng THPT Trờng Chinh huyện
EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
5. Phơng pháp nghiên cứu.
5.1 Nghiên cứu thông qua các tài liệu của Đảng và Nhà nớc về công
4
tác giáo dục và đào tạo, các chỉ thị của Bộ giáo dục và đào tạo, cùng với các
hớng dẫn của các ngành có liên quan.
5.2 Nghiên cứu các giáo trình, tài liệu, qua tham quan học tập và các
kinh nghiệm thực tiễn về giáo dục đạo đức cho học sinh đợc tiếp thu trong
quá trình học tập tại học viện quản lý giáo dục.
5.3 Qua khảo sát thực tế, điều tra thực tế, so sánh, thống kê chất
lợng giáo dục đạo đức trong năm học đầu tiên, kết quả của học sinh từ
năm học trớc của trờng THPT EaHLeo đã bàn giao lại cho trờng THPT
Trờng Chinh.
PHN NI DUNG.
chơng i: cơ sở khoa học của việc chỉ đạo
giáo dục đạo đức học sinh trong trờng thpt
5
1.1 Một số cơ sở lý luận của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học
sinh trong trờng THPT.
Theo tổ chức Y tế thế giới WHO độ tuổi vị thành niên có từ 10 đến
19 tuổi, ở Việt Nam quy định độ tuổi vị thành niên từ 10 đến 18 tuổi, theo
điều tra tỷ lệ thanh niên ở nớc ta năm 1999 chiếm 23% dân số, trong đó
81% đang theo học.Nh vậy học sinh THPT là lứa tuổi cuối lứa tuổi vị thành
niên, giai đoạn này các em phát triển mạnh về thể chất, sinh lý. Là thời kỳ
chuyển tiếp từ trẻ em sang ngời lớn, các em luôn có xu hớng tự khẳng định
mình, có ý thức vơn lên làm chủ bản thân. ở giai đoạn phát triển này sự chỉ
đạo, kiểm tra, giám sát của ngời lớn làm các em cảm thấy rất khó chịu, bực
bội và rất dễ nổi nóng. Trong lứa tuổi này các em muốn tìm tòi, phát hiện
khám phá,tìm hiểu những điều cha biết của cuộc sống, các em muốn có
quyền tự quyết định trong các công việc và việc làm của mình và muốn
không bị sự ràng buộc của gia đình, bố mẹ và các ngời lớn tuổi.
ở lứa tuổi này sự giao tiếp với bạn bè là một nhu cầu rất lớn. Các em
có xu hớng tụ tập thành từng nhóm có cùng sở thích, phù hợp với tình tình
để vui chơi, đùa nghịch, có những lúc, những nơi các em có các hành động
không đúng, không phù hợp với lứa tuổi của mình. Trong gia đoạn này quá
trình phát triển sinh lý ảnh hởng đến rất nhiều tính cách của các em: các em
rất dễ bị xúc động khi có một tác động nào đó, bản thân các em dễ bị lôi
kéo, kích động, lòng kiên trì và khả năng tự kiềm chế yếu. ở lứa tuổi này
tính tình không ổn định, dễ nổi cáu, khi thì quá sôi nổi nhiệt tình nhng có
trở ngại lại dễ buông xuôi, chán nản. Đối với các em ở lứa tuổi này, cái gì
cũng dễ dàng, đơn giản, các em luôn ở trạng thái hiếu thắng hoặc tự ti vì thế
dễ dàng đi đến những hành động thiếu suy nghĩ chín chắn, nhiều lúc vi
phạm mà vẫn không biết.
Chính vì vậy, các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và mọi tổ chức
trong xã hội phải có trách nhiệm quan tâm sát sao, động viên kịp thời để h-
ớng các em có những suy nghĩ và hành động đúng. Để chỉ đạo và quản lý
tốt quá trình giáo dục đạo đức trong trờng THPT, ngời cán bộ quản lý cần
nắm vững vấn đề cụ thể nh sau:
1.1.1 Đạo đức.
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về khái niệm đạo đức, nhng có
thể hiểu khái niệm đạo đức dới 2 góc độ:
- Góc độ xã hội: Đạo đức là một hình thái xã hội đặc biệt đợc phản
ánh dới dạng nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, điều chỉnh (hoặc chi phối)
6
hành vi của con ngời trong các mối quan hệ giữa con ngời với tự nhiên, giữa
con ngời với xã hội, giữa con ngời với nhau và với chính bản thân mình.
- Góc độ cá nhân: Đạo đức chính là những sản phẩm, nhân cách của
con ngời, phản ánh ý thức, tình cảm, ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng
xử của họ trong các mối quan hệ giữa con ngời với tự nhiên, với xã hội,
giữa bản thân họ với ngời khác và với chính bản thân mình.
1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển đạo đức.
Quá trình hình thành và phát triển đạo đức của cá nhân, của con ngời
là quá trình tác động qua lại giữa xã hội và cá nhân để chuyển hoá những
nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức xã hội thành những
phẩm chất đạo đức cá nhân, làm cho cá nhân đó trởng thành về mặt đạo
đức, công dân đáp ứng các yêu cầu của xã hội.
1.1.3 Quá trình giáo dục đạo đức.
Là một hoạt động có tổ chức, có mục đích, có kế hoạch nhằm biến
chứng những nhu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức theo yêu cầu của xã hội
thành những sản phẩm, giá trị đạo đức của cá nhân, nhằm góp phần phát
triển nhân cách của mỗi cá nhân và thúc đẩy sự phát triển, tiến bộ của xã
hội.
1.1.4 Các đặc điểm của quá trình giáo dục đạo đức.
- Có định hớng thống nhất các yêu cầu, mục đích giáo dục giữa các
tổ chức giáo dục trong và ngoài nhà trờng.
- Tính biện chứng, phức tạp trong quá trình phát triển, biến đổi về
nhân cách của học sinh về mặt đạo đức.
- Có sự gắn kết chặt chẽ với quá trình dạy học trên lớp và giáo dục
ngoài giờ lên lớp.
- Tính lâu dài của quá trình hình thành, phát triển các phẩm chất đạo đức.
- Phát triển thông qua các hoạt động và giao lu tập thể.
- Tính đột biến và khả năng tự biến đổi.
- Tính cá thể hoá cao.
- Chứa nhiều mâu thuẫn.
- Có sự tơng tác hai chiều giữa nhà giáo dục và đối tợng giáo dục.
1.1.5 Chức năng, nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức.
- Giáo dục đạo đức đợc coi là nền tảng, gốc rễ tạo ra nội lực tiềm
năng vững chắc cho các mặt giáo dục khác.
- Quá trình giáo dục đạo đức là một bộ phận cấu thành quá trình giáo
dục trong trờng THPT. Tạo ra nhịp cầu gắn kết giữa nhà trờng và xã hội;
7
con ngời với cuộc sống
- Giáo dục đạo đức phải giúp cho học sinh thấm nhuần sâu sắc thế
giới quan Mác Lênin, t tởng đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh, tính chân
lý khách quan của giá trị đạo đức nhân văn, nhân bản của các t tởng, coi đó
là kim chỉ nam cho hành động của mình.
- Giáo dục đạo đức phải thấm nhuần các chủ trơng, chính sách của
Đảng, biết sống và làm việc theo pháp luật, sống có kỷ cơng nền nếp, có
văn hoá trong các mối quan hệ giữa con ngời với tự nhiên, với xã hội và
giữa con ngời với nhau.
- Trên cơ sở thông qua việc tiếp cận với cuộc đấu tranh cách mạng
của dân tộc và hoạt động của cá nhân để củng cố niềm tin và lẽ sống, lý t-
ởng sống theo con đờng chủ nghĩa xã hội.
- Giáo dục đạo đức phải làm cho nhận thức ngày càng sâu sắc các
nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực và các giá trị đạo đức xã hội chủ nghĩa.
Biến các giá trị đó thành ý thức, tình cảm, hành vi, thói quen và cách ứng
xử trong đời sống hàng ngày.
- Quá trình giáo dục đạo đức có nhiệm vụ: Phát triển nhu cầu đạo đức
cá nhân, hình thành và phát triển ý thức đạo đức; rèn luyện ý chí, hành vi;
hình thành thói quen ứng xử đạo đức; phát triển các giá trị đạo đức cá nhân
theo những định hớng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và thời đại.
- Quá trình giáo dục đạo đức không chỉ định hớng cho các hoạt động
giáo dục đạo đức mà còn định hớng cho hoạt động dạy học nói chung. Với
t cách là một ngời quản lý giáo dục, trớc hết cần phải hiểu biết một cách
sâu sắc những vấn đề chung của quá trình giáo dục đạo đức. Từ đó, có
những định hớng, mục tiêu sát thực, xây dựng đợc những chơng trình, kế
hoạch khả thi và có những biện pháp tổ chức chỉ đạo thích hợp để nâng cao
chất lợng và hiệu quả của quản lý giáo dục nói chung, quá trình giáo dục
đạo đức nói riêng.
1.1.6 Nội dung giáo dục đạo đức.
Trong giai đoạn hiện nay, ở nớc ta đang diễn ra công cuộc đổi mới
sâu sắc trong phạm vi toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục đợc coi trọng là
Quốc sách hàng đầu. Công tác giáo dục chính trị t tởng, đạo đức cho học
sinh cần đợc coi trọng và đặt lên vị trí hàng đầu.
Giáo dục chính trị, t tởng đạo đức cần phải tăng cờng giáo dục thế
giới quan khoa học. Trên cơ sở tăng cờng thế giới quan khoa học cần tăng
8
cờng giáo dục t tởng cách mạng xã hội chủ nghĩa cho học sinh. Qua giáo
dục đạo đức phải nâng cao lòng yêu nớc, tăng cờng ý thức lao động và tự
lao động (động cơ, thái độ đúng đắn, chăm chỉ, nỗ lực vơn lên làm chủ khoa
học công nghệ). Bên cạnh đó cũng phải đồng thời tăng cờng giáo dục pháp
luật, giáo dục lòng yêu thơng con ngời và hành vi ứng xử có văn hoá (biết
ứng xử lễ phép tế nhị, lịch sự).
Trong nhà trờng phổ thông các phẩm chất đạo đức cần đợc trau dồi
cho học sinh một cách liên tục, khoa học, hợp lý và đợc phân thành từng
nhóm theo từng quan hệ xã hội nh: quan hệ cá nhân với xã hội; cộng đồng
(trung thành với lý tởng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, lòng yêu
nớc xã hội chủ nghĩa, yêu hoà bình, tự hào dân tộc, có niềm tin yêu với
Đảng và Bác Hồ kính yêu); quan hệ cá nhân với lao động (chăm chỉ học
tập, say mê khoa học kỹ thuật, quý trọng du lịch); quan hệ cá nhân với bản
thân, với ngờ khác nh ruột thịt, bạn bè, đồng chí; đồng thời cũng phải giáo
dục đạo đức gia đình, quan hệ bạn bè.
1.2 Một số cơ sở pháp lý của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học
sinh trong trờng THPT.
Trong văn kiện Hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ơng Đảng
khoá VIII đã nêu rõ: Nhiệm vụ mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây
dựng những con ngờ và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tởng độ lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cờng xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc, công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nớc, giữ gìn và phát huy
các giá trị văn hoá của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá của
nhân loại, phát huy tiềm năng của dân tộc và con ngời Việt Nam, có ý thức
cộng đồng và phát huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học
và công nghệ hiện đại, có t duy sáng tạo, có tính tổ chức kỷ luật cao là
những con ngời kế thừa và xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa hồng vừa
chuyên.
Điều 2 Chơng I của Luật giáo dục 2005 nêu rõ; Mục tiêu giáo dục là
đào tạo con ngời Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức
khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tởng độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực
của công dân; đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Điều 27 mục 2 chơng III luật giáo dục 2005 khẳng định Mục tiêu
của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí
9
tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân,
tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con ngời Việt Nam xã hội
chủ nghĩa, xây dựng t cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh
tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc.
- Giáo dục đạo đức cho học sinh phải đợc tiến hành bằng nhiều biện
pháp, có mục tiêu phù hợp. Phải đợc xây dựng nội dung, kế hoạch cụ thể và
đợc thực hiện thờng xuyên liên tục và đảm bảo tính hệ thống mới đạt đợc
kết quả cao.
- Giáo dục đạo đức cho học sinh phải đợc tiến hàng bằng nhiều hình
thức phong phú, linh hoạt, phù hợp với tâm sinh lý và lứa tuổi của học sinh.
Thông qua các hoạt động giáo dục trong và ngoài trờng. Đồng thời phải biết
kết hợp giáo dục giữa 3 môi trờng: Nhà trờng Gia đình xã hội để tạo
nên sức mạnh tổng hợp. Huy động mọi nguồn lực, mọi sự hỗ trợ của tất cả
các tổ chức, các cơ quan ban ngành, cùng đoàn thể cùng phối hợp để thực
hiện tốt xã hội hoá giáo dục, góp phần nâng cao đạo đức, chất lợng học
sinh, góp phần phát triển nguồn nhân lực có trí tuệ, đồng thời tạo ra nguồn
nhân lực là nhân tố quyết định sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nớc.
10
Chơng II
thực trạng của việc chỉ đạo nhằm nâng cao
chất lợng giáo dục đạo đức của học sinh trờng
THPT Trờng chinh huyện eahleo tỉnh đăk lăk.
2.1 Một số nét về trờng THPT Trờng Chinh, huyện EahLeo, tỉnh
Đăk Lăk.
EaHLeo là một huyện thuộc miền núi, đang là một huyện đợc coi là
vùng khó khăn, vùng sâu xa của tỉnh Đăk Lăk, kinh tế chủ yếu là trồng cây
công nghiệp, trồng cà phê, cao su nhng nhìn chung do đặc thù của vùng
kinh tế mới nên cha phát triển, nguồn thu nhập và đời sống còn thấp, giao
thông đi lại, tiếp cận các nguồn thông tin đang hết sức khó khăn.
Trờng THPT Trờng Chinh là trờng thuộc cánh Đông của huyện, trờng
đợc thành lập theo công văn của UBND tỉnh nhằm giải quyết khó khăn
trong trong việc đi lại học hành của con em ở 3 xã vùng III của huyện (xã
Easol, Eahiao, Dleyjang). Cách trung tâm thị trấn huyện Eahleo 8 km về
phía Đông, dân c chủ yếu sống nhờ vào nguồn thu nhập từ nơng rẫy, trồng
cây cà phê, cao su trên địa bàn rất rộng và rải rác.
Trờng đợc thành lập theo quyết định của UBND tỉnh Đăk Lăk vào
ngày 20 tháng 7 năm 2007, trờng THPT Trờng Chinh chính thức vào học
buổi học đầu tiên là ngày 25 tháng 8 năm 2008 trong bối cảnh trờng vẫn thi
công, thầy và trò vẫn hăng say lao động và học tập, cho đến nay trờng đang
chuẩn bị hoàn thiện các hạng mục công trình cuối cùng.
Trong bối cảnh cơ sở vật chất cha đáp ứng đủ, tình hình an ninh
chính trị còn gặp nhiều khó khăn, phụ huynh và học sinh cha thực sự đặt
trọn niềm tin thì ban giám hiệu nhà trờng phải đứng trớc những thách thức
và những hớng đi mới nhằm củng cố lòng tin của phụ huynh và học sinh
cũng nh vợt lên những khó khăn trớc mắt.
Hiện nay nhà trờng là loại hình trờng công lập, năm học 2008-2009
nhà trờng có 14 lớp với 640 học sinh, trong đó 6 lớp khối 11 đợc chuyển từ
trờng THPT EaHleo về, trờng cha có khối 12. Đội ngũ giáo viên gồm có 15
đồng chí trong đó có 1 đồng chí có trình độ thạc sỹ và có 2 đồng chí theo
học nâng cao trình độ thạc sỹ.
Cơ cấu tổ chức của nhà trờng nh sau:
- Chi bộ đảng gồm 7 đồng chí.
- Ban giám hiệu gồm 2 đồng chí đợc phân công nhiệm vụ 1 cách cụ
11
thể (Hiệu trởng phụ trách chung và phụ trách công tác thi đua, Phó hiệu tr-
ởng phụ trách chuyên môn và công tác đoàn thể).
- Tổ chức công Đoàn có 9 đồng chí trong Ban chấp hành phụ trách về
các mặt đời sống, nội trú, nữ công.
- Tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh gồm 15 chi đoàn,
trong đó có 14 Chi đoàn học sinh và 1 chi đoàn cán bộ giáo viên gồm 23
đồng chí.
Kết quả giáo dục hai mặt trong năm học 2008-2009 nh sau.
Năm học
Kết quả hạnh kiểm
Tốt Khá TB Yếu Kém Kỷ luật Đuổi học
2008 2009 352 240 46 2 0 0 0
Năm học
Kết quả học tập
Giỏi Khá TB Yếu Kém Hs giỏi cấp tỉnh Đỗ các trờng ĐH
2008 2009 3 129 331 167 10 3 0
Để đạt đợc kết quả trên, đó là nhờ sự nỗ lực, năng động của đội ngũ
quản lý của nhà trờng, các tổ chức trong nhà trờng; sự đoàn kết thống nhất
của Hội đồng s phạm nhà trờng; đặc biệt là sự chỉ đạo, quan tâm của chi bộ
Đảng. Tuy nhiên trong những năm học tiếp theo đội ngũ quản lý của nhà tr-
ờng còn cần phải nỗ lực hơn nữa để cố gắng tìm ra những giải pháp tốt hơn,
phù hợp hơn để cố gắng tìm ra những giải pháp tốt hơn, đạt đợc những
thành quả phấn khởi hơn nữa đáp ứng đợc đòi hỏi của xã hội và địa phơng
trong việc phát triển nguồn nhân lực.
2.2 Những hạn chế và khó khăn.
Qua một năm công tác tại trờng, tôi nhận thấy có một số nguyên
nhân khách quan và chủ quan mà chất lợng giáo dục cha cao, kỷ cơng nề
nếp của giáo viên cha thực sự đợc coi trọng, còn thiếu những giải pháp cụ
thể trong việc nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức cho học sinh.
Cụ thể còn có những biểu hiện sa sút về đạo đức trong 1 bộ phận học
sinh nh sau:
- Một số học sinh cha xác định đúng động cơ thái độ học tập, còn coi
việc học hành là sự ép buộc do gia đình yêu cầu nên mục tiêu học tập cha
đạt đợc.
- Do các em học sinh phần lớn là từ nhiều vùng miền và đặc biệt
30% học sinh là con em dân tộc thiểu số tại chỗ, 20% học sinh dân tộc
thiểu số từ các vùng miền nên trong ứng xử, giao tiếp các em còn vụng về,
12
hay nói trống không, đôi lúc thiếu suy nghĩ, phát ngôn bừa bãi, không đúng
nơi đúng lúc.
- Một số học sinh còn đua đòi, xem nhẹ việc học hành, thiếu trung
thực trong học tập, thậm chí có em còn uống rợu, chơi cờ bạc, cá cợc, gây
bè phái, gây mất trật tự trong nhà trờng và nơi công cộng.
- Việc phát huy, kết hợp giữa 3 môi trờng giáo dục: Nhà trờng Gia
Đình xã hội cha đợc đồng bộ. Công tác xã hội hoá giáo dục cha đợc đẩy
mạnh, cha đạt đợc hiệu quả cao.
2.3 Những vấn đề đặt ra trong quản lý, nâng cao chất lợng giáo
dục đạo đức học sinh trong trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHleo
tỉnh Đăk Lăk.
Dựa trên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích cụ thể thực trạng
của việc quản lý nhằm nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức cho học sinh tr-
ờng THPT Trờng Chinh, tôi thấy cần quan tâm đến các vấn đề sau đây:
2.3.1 Tăng cờng vai trò của lãnh đạo của Chi bộ Đảng.
2.3.2 Nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên
chủ nhiệm và giáo viên bộ môn trong việc giáo dục đạo đức, rèn luyện
phẩm chất và hoàn thiện nhân cách cho học sinh.
2.3.3 Phát huy vai trò xung kích, năng động, sáng tạo của Đoàn
thanh niên và Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam trong nhà trờng.
2.3.4 Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống.
2.3.5 Phát huy hơn nữa hoạt động tự quản của tập thể học sinh.
2.3.6 Coi trọng công tác xã hội hoá giáo dục, kết hợp giáo dục giữa:
Nhà trờng Gia đình Xã hội trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
13
Chơng III
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lợng
giáo dục đạo đức học sinh ở trờng thpt trờng
chinh huyện eahleo tỉnh đăk lăk trong giai đoạn
hiện nay.
3.1 Tăng cờng vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng.
Trong trờng THPT vị trí của Chi bộ Đảng là trung tâm chính trị tập
hợp các lực lợng quần chúng nhằm thực hiện tốt các chủ trơng, đờng lối,
chính sách của Đảng và nhà nớc.
Trong trờng học, Chi bộ Đảng nắm quyền lãnh đạo các hoạt động của
nhà trờng, là hạt nhân, là nền tảng của sự đoàn kết, chính vì vậy phải xây
dựng chi bộ Đảng nhà trờng vững mạnh, thực hiện tốt vai trò của mình,
luôn thực hiện theo phơng châm Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà n-
ớc quản lý. Mỗi Đảng viên phải đầu tầu gơng mẫu trong mọi hoạt động,
đặc biệt là trong công tác giáo dục chính trị, t tởng.
Thờng xuyên cập nhật thông tin, quán triệt các quan điểm, đờng lối,
nghị quyết của Đảng và các cấp chính quyền. Họp định kỳ vào cuối tháng
để đề ra chủ trơng cụ thể, giao trách nhiệm cho các tổ chức trong nhà trờng
thực hiện. Đặc biệt là công tác giáo dục chính trị t tởng đạo đức cho cán bộ
giáo viên và học sinh.
Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, uốn nắn, sửa chữa những t tởng lệch lạc,
sai chủ trơng mà chi bộ đề ra.
3.2 Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên chủ
nhiệm và giáo viên bộ môn trong việc rèn luyện đạo đức, phát triển và
hoàn thiện nhân cách cho học sinh.
3.2.1 Đối với giáo viên chủ nhiệm .
Giáo viên chủ nhiệm là ngời trực tiếp quản lý học sinh, gần gũi, gắn
bó, dễ tìm hiểu đợc tâm t, nguyện vọng và hoàn cảnh của các em, là ngời
mà các em cảm thấy thân thiết nh cha mẹ, nh ngời thân ruột thịt của mình
mà các em muốn đợc thổ lộ, giãi bày, muốn đợc cùng chia sẻ mọi điều. Vì
thế để làm tốt công tác giáo dục đạo đức cho học sinh thì mọi cán bộ quản
lý cần phải làm tốt các công tác sau:
- Phân công giáo viên chủ nhiệm: Việc phân công giáo viên chủ
nhiệm đòi hỏi ngời cán bộ quản lý, phải chọn những giáo viên vững vàng về
lập trờng chính trị t tởng, có phẩm chất tốt, có nhiều kinh nghiệm, yêu
14
nghề, năng động, thơng yêu học sinh, hết lòng vì sự nghiệp giáo dục; cần
quan tâm đến giáo viên là ngời địa phơng.
- Thờng xuyên bồi dỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm để họ nắm
vững đợc nhiệm vụ; quyền hạn và giúp họ thấy đợc vai trò, trách nhiệm của
mình để có kế hoạch cụ thể, phù hợp trong công tác chủ nhiệm lớp. Đồng
thời biết kết hợp với giáo viên bộ môn, Ban cán sự lớp và Ban đại diện cha
mẹ học sinh để theo dõi, giúp đỡ kịp thời điều chỉnh, uốn nắn giáo dục học
sinh.
- Thành lập tổ giáo viên chủ nhiệm, tổ chức hội nghị giáo viên chủ
nhiệm để trao đổi và học tập lẫn nhau. Coi trọng công tác học tập kinh
nghiệm với các trờng bạn để nâng cao năng lực chủ nhiệm.
- Tổ chức các cuộc thi cấp trờng để giáo viên chủ nhiệm có cơ hội thể
hiện nghiệp vụ và có cơ hội học tập lẫn nhau.
- Giáo viên chủ nhiệm phải kết hợp chặt chẽ với Ban chấp hành Đoàn
trờng để kịp thời uốn nắn, xử lý kịp thời nghiêm minh với những học sinh vi
phạm nội quy, quy định của trờng nh: đi học muộn, trốn học, trang phục
không đúng quy định.
- Giáo viên thực sự công bằng, khách quan trong việc xếp loại để tạo
niềm tin cho học sinh. Đây là biện pháp tâm lý rất quan trọng và có hiệu quả.
- Mỗi tháng giáo viên chủ nhiệm cùng với ban giám hiệu, đại diện
hội cha mẹ học sinh giao ban nhằm thông tin hai chiều về những tồn tại
trong học sinh về đạo đức cũng nh tâm t nguyện vọng của các em, để từ đó
có biện pháp khắc phục trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh, nhất là
những học sinh cá biệt về đạo đức.
- Cuối mỗi đợt thi đua vì sau mỗi học kỳ, Ban giám hiệu có trách
nhiệm đánh giá, xếp loại động viên kịp thời những giáo viên chủ nhiệm làm
tốt, bên cạnh đó cũng nhắc nhở những giáo viên chủ nhiệm nào cha hoàn
thành công tác chủ nhiệm của mình.
3.2.2 Đối với giáo viên bộ môn và cán bộ nhân viên nhà trờng.
Đặc thù của ngời giáo viên vừa là nhà s phạm, vừa là nhà tổ chức,
tham gia các hoạt động chính trị, xã hội. Phơng tiện lao động của ngời giáo
viên là phẩm chất nhân cách và trí tuệ của chính họ. những phẩm chất đó
tạo nên sức mạnh, niềm tin và lý tởng nó thấm nhuần vào bài giảng, từng
hoạt động giáo dục của họ. Để giáo dục đạo đức cho học sinh trớc hết ngời
15
cán bộ quản lý cần phải chú ý bồi dỡng lòng nhân ái s phạm cho đội ngũ
giáo viên. Lòng nhân ái tình thơng con ngời là cái gốc của đạo lý làm ngời,
tình yêu thơng học sinh là điểm xuất phát của sự sáng tạo s phạm làm cho
giáo viên có trách nhiệm cao với công việc của mình. Xukhômlinki đã nói:
Nhờ có sức mạnh của tình yêu đó mà nhà s phạm có tâm hồn cao thợng,
tinh thần sảng khoái, trí tuệ sáng suốt tình cảm nhạy bén và tinh tế.
Tình yêu thơng học sinh thể hiện trong các hoạt động dạy học và
giáo dục, đó cũng là cơ sở xuất phát của tình yêu nghề nghiệp, thể hiện
trong việc không ngừng nâng cao phẩm chất đạo đức để trở thành tấm gơng
sáng, gây niềm tin đạo đức cho học sinh.
Đối với ngời giáo viên lòng yêu nghề, sự say mê hứng khởi, sự kiên
trì, khắc phục khó khăn trong học hỏi rèn luyện, toàn tâm toàn ý với sự
nghiệp giáo dục, tất cả vì học sinh thân yêu là biểu hiện đạo đức cách mạng
và lý tởng nghề nghiệp.
Vì vậy; ngời cán bộ quản lý cần có trách nhiệm:
- Xây dựng đợc phong trào tự học, tự rèn luyện không ngừng nâng
cao phẩm chất chính trị, t tởng cho cán bộ giáo viên thông qua các buổi hợp
hội đồng, các buổi sinh hoạt chuyên môn, các buổi học tập chính trị.
- Tổ chức các buổi hội thảo, học tập chính trị để từ đó giáo viên hiểu
rõ vai trò của mình, thể hiện lòng nhiệt tình cùng với Ban giám hiệu tham gia
vào hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua các bài học trên lớp.
- Thông qua các giờ học thêm trên lớp giáo viên bộ môn có thể đan
xen, lồng ghép, tích hợp các kiến thức vào giáo dục đạo đức cho học sinh nh:
- Hởng ứng và phổ biến rộng rãi đến toàn thể giáo viên và học sinh cuộc
vận động học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh đang đợc Đảng
ta phát động.
Môn văn học bồi dỡng tâm hồn, tình cảm, lòng yêu thơng con ngời,
biết phân biệt điều gì nên làm, biết tránh xa cái xấu, biết làm điều thiện,
biết giúp đỡ thông cảm với những con ngời gặp khó khăn hoạn nạn.
Với môn lịch sử: giúp đỡ học sinh hiểu đợc truyền thống đấu tranh
dựng nớc và giữ nớc của ông cha ta. Biết tôn trọng và tự hào về những
truyền thống đó và thấy rõ trách nhiệm của mình với quê hơng đất nớc.
Với môn địa lý: qua các bài giảng giúp học sinh hiểu thêm về quê h-
ơng, đất nớc, những di sản thế giới, những danh lam thắng cảnh của đất n-
16
ớc, từ đó giúp các em biết trân trọng và bảo vệ các di sản, danh lam đó.
Đồng thời tạo điều kiện để các em hiểu về môi trờng và từ đó có trách
nhiệm bảo vệ môi trờng.
Đối với các môn khoa học tự nhiên: giúp học sinh nhận thức và lựa
chọn đánh giá đúng đắn các giá trị và tìm ra những hành vi biện pháp hợp
lý trong đời sống đạo đức của mình
Đặc biệt đối với bộ môn giáo dục công dân: là một bộ môn có vai trò
to lớn trong việc giúp học sinh nắm đựơc các khái niệm cơ bản về các phạm
trù đạo đức trong việc ứng xử hàng ngày, nắm đợc các chuẩn mực về đạo
đức, các hành vi trong các hoạt động và các mối quan hệ, hiểu rõ trách
nhiệm lơng tâm, nghĩa vụ, tiến độ đạo đức để chuẩn bị hành trang bớc vào
cuộc sống mới.
- Thờng xuyên động viên, nhắc nhở đội ngũ giáo viên để họ hiểu rõ
trách nhiệm giáo dục đạo đức học sinh trong trờng là 1 nhiệm vụ của mọi
ngời. Từ đó trong các giờ lên lớp giáo viên sẽ quan tâm hơn trong việc uốn
nắn lời nói, tác phong, hành vi cử chỉ của học sinh trong việc thực hiện
những nội quy quy chế của nhà trờng. Biện pháp này có tác động tích cực
trong qúa trình giáo dục đào tạo học sinh.
3.3 Phát huy vai trò xung kích của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và
hội LHTN Việt Nam trong nhà trờng:
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và Hội liên hiệp thanh niên
trong nhà trờng có trách nhiệm trớc chi bộ, ban giám hiệu trong việc giáo
dục mục tiêu lý tởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên trong nhà trờng
thông qua nhiều hình thức hoạt động nh: Hội thảo, thi tìm hiểu, dã ngoại,
cắm trại giao lu với các đoàn trờng bạn để giúp các em lĩnh hội kiến thức từ
đó hình thành cho các em ớc mơ hoài bão cao đẹp. Hội liên hiệp thanh niên
cùng với đòan trờng thành lập các câu lạc bộ theo sở thích: CLB yêu thơ,
CLB toán học, CLB thể dục thể thao.
Xây dựng và kiện toàn đội ngũ cán bộ Đoàn, hội là những ngời có
phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn, năng động sáng tạo, nhiệt
tình trong mọi công việc. Phối hợp thờng xuyên với các tổ chức Đoàn cấp
trên tổ chức các lớp bồi dỡng, tập huấn cán bộ đoàn và coi trọng việc phát
triển Đoàn viên mới trong mỗi năm học.
Trong mỗi năm học phải bám sát nhiệm vụ năm học của nhà trờng
17
và của Đoàn trờng học để từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể. Tổ chức các đợt
thi đua theo từng chủ đề, thi đua dài hạn và ngắn hạn. Thành lập các đội an
ninh xung kích học sinh để thờng xuyên kiểm tra đánh giá thi đua; đồng
thời tổng kết, đánh giá chất lợng hoạt động để có sự động viên, khen thởng
các tập thể, cá nhân kịp thời; bên cạnh đó phê bình khiển trách, điều chỉnh,
uốn nắn những tập thể, cá nhân vi phạm.
- Xây dựng kế hoạch phối hợp hoạt động giữa Đoàn trờng giáo
viên chủ nhiệm giáo viên bộ môn Ban đại diện cha mẹ học sinh để tạo
ra các hoạt động bổ ích góp phần giáo dục học sinh có hiệu quả thiết thực nh:
- Thăm hỏi các gia đình thơng binh liệt sĩ nhân ngày 27/7, nhân ngày
22/12. Thăm hỏi và chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng, tu bổ và thăm
viếng nghĩa trang liệt sĩ.
- Tổ chức các buổi lao động sản xuất giúp đỡ các gia đình neo đơn,
nghèo và các gia đình gặp khó khăn, hoạn nạn.
- Tổ chức tốt phong trào ủng hộ học sinh nghèo, học sinh vùng xa
xôi, hẻo lánh. Tham gia tốt các phong trào tham gia từ thiện, nhân đạo. Tổ
chức tốt tháng thanh niên hành động theo các chủ đề cho đoàn viên, thanh niên.
- Từng tháng có kế hoạch tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tham gia
các hoạt động vệ sinh, bảo vệ môi trờng trong nhà trờng và nơi công cộng.
- Tổ chức các buổi lao động công ích xây dựng các công trình thanh
niên và tạo nguồn quỹ hoạt động. Từ đó giúp cho đoàn viên thanh niên có ý
thức làm chủ, có tình yêu thơng ý chí cộng đồng. Bồi dỡng lòng nhân ái,
khoan dung, trọng nghĩa tình đạo lý. Rèn luyện đức tính cần cù, sáng tạo,
năng động, ham học hỏi, độc lập suy nghĩ và quyết đoán trong hành động.
- Kết hợp với các tổ chức Đoàn ở địa phơng nh các chi đoàn công an,
chi đoàn huyện đội, và đoàn trờng bạn. Để từ đó giáo dục cho đoàn viên,
thanh niên về trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội, tránh xa các tệ nạn
xã hội.
- Ban chấp hành đoàn trờng phải có những quy định và những cam
kết đối với đoàn thanh niên không tham gia vào các tệ nạn xã hội.
- Phải có lễ ký kết bàn giao các đoàn viên học sinh cho các cơ sở
đoàn địa phơng trong dịp hè. Căn cứ vào kết quả hoạt động hè tại địa phơng
để đánh giá nhận xét ý thức của đoàn viên trong dịp hè.
3.4. Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống.
Vào đầu năm học mới cần giới thiệu cho học sinh truyền thống xây
18
dựng, phát triển và trởng thành, các hình ảnh các thế hệ đã trởng thành từ
mái trờng nay đang góp sức xây dựng quê hơng đất nớc. Các thành quả mà
nhà trờng đã đạt đợc, các thế hệ thầy cô giáo đã và đang công tác trong nhà
trờng để từ đó giúp cho học sinh tình yêu trờng yêu lớp, biết phát huy
những truyền thống tốt đẹp của nhà trờng.
- Tổ chức các buổi nói chuyện, tọa đàm của các cán bộ lão thành
cách mạng, các cựu chiến binh; tổ chức các đợt đi thăm các di tích lịch sử.
Từ đó hình thành cho học sinh lòng yêu quê hơng đất nớc, tự hào dân tộc, ý
chí tự cờng về quê hơng, về mái trờng yêu dấu.
Lập kế hoạch, tổ chức các đợt thi đua cho các chủ đề, nhân các ngày
lễ lớn. Mỗi đợt thi đua có đánh giá xếp loại cho từng cá nhân.
3.5. Phát huy hoạt động tự quản của tập thể học sinh.
Tập thể học sinh là một tổ chức có cùng môi trờng học tập, có cùng
lứa tuổi, là nơi mà các em dễ bộc lộ cá tính. Vì vậy ngời cán bộ quản lý
phải biết kết hợp với giáo viên chủ nhiệm để giúp các em xây dựng đợc 1
tập thể lớp đoàn kết có tổ chức kỷ luật và phát huy đợc vai trò tự quản.
Để phát huy tối đa đợc vai trò tự quản của tập thể học sinh cần phải
có sự lựa chọn đầu t về đội ngũ cán bộ lớp, cán bộ chi đoàn, cụ thể là:
- Phải lựa chọn đợc ban cán sự lớp là những học sinh có phẩm chất,
có năng lực, nhiệt tình và có uy tín với tập thể lớp.
- Căn cứ vào số lợng học sinh để phân chia thành các tổ, nhóm có tỷ lệ
chất lợng, phù hợp với vị trí địa lý, tổ chức tốt phong trào đôi bạn cùng tiến
- Có sự định hớng giữa giáo viên chủ nhiệm với Ban chấp hành Đoàn
trờng về cơ cấu nhân sự của Ban chấp hành chi đoàn để có sự thống nhất
điều hành hoạt động của tập thể lớp.
- Đội ngũ ban cán sự lớp và Ban chấp hành chi đoàn có nhiệm vụ
điều hành hoạt động của tập thể lớp theo các tiêu chí đã đề ra và nhiệm vụ
kế hoạch của nhà trờng. Điều hành tập thể lớp giúp giáo viên chủ nhiệm
trong các hoạt động tập thể.
- Sau mỗi tuần hoạt động sau các đợt thi đua và sau một học kỳ, cuối
năm thì giáo viên chủ nhiệm cùng ban cán sự lớp và chi đoàn phải có trách
nhiệm đánh giá xếp loại kịp thời để khen thởng những cá nhân tiêu biểu
đồng thời điều chỉnh uốn nắn những sai phạm.
Giáo viên chủ nhiệm cùng ban cán sự lớp và chi đoàn cần tìm hiểu và
19
nắm vững hoàn cảnh và sức khoẻ, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó
khăn, hạn chế về nhận thức. Để có kế hoạch giúp đỡ, chia sẽ, động viên
khích lệ để vợt qua những hoàn cảnh khó khăn, tin yêu lạc quan trong cuộc
sống.
3.6. Kết hợp giáo dục giữa: Nhà trờng - Gia đình - xã hội trong
việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
Hoạt động giáo dục học sinh là nhiệm vụ của toàn xã hội, vấn đề
giáo dục đạo đức học sinh lại càng cần có sự phối kết hợp của các tổ chức
xã hội, do vậy nhà quản lý giáo dục cần phải thực hiện:
- Xây dựng Ban đại diện cha mẹ học sinh, tổ chức và hoạt động có
hiệu quả, hàng tuần Ban đại diện cha mẹ học sinh cùng với Ban giám hiệu
và giáo viên chủ nhiệm nắm bắt đợc các thông tin về rèn luyện của con em
mình kịp thời thông báo tới gia đình để cùng nhau giáo dục.
- Thực hiện tốt việc xây dựng cam kết giữa học sinh nhà trờng
gia đình xã hội.
Điều 94 chơng VI Luật giáo dục 2005 quy định về trách nhiệm của
gia đình: Mọi ngời trong gia đình có trách nhiệm xây dựng gia đình văn
hoá, tạo môi trờng thuận lợi cho việc phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ,
thể chất
Cũng trong chơng VI Điều 97 của luật giáo dục 2005 quy định về
trách nhiệm của xã hội: Giúp nhà trờng tổ chức các hoạt động giáo dục
góp phần xây dựng phong trào học tập và môi trờng giáo dục lành mạnh,
ngăn chặn những hoạt động có ảnh hởng xấu đến thanh niên
Nh vậy gia đình và xã hội có vai trò rất lớn trong việc giáo dục đạo
đức cho học sinh.
Thực hiện cam kết không vi phạm pháp luật, không sa vào các tệ nạn
xã hội giữa học sinh và công an đợc làm thờng xuyên trong mỗi năm học.
Xây dựng đề án an ninh trờng học kết hợp với an ninh địa phơng có học
sinh học tại trờng. Có các thông tin thông báo những hiện tợng học sinh vi
phạm và có biện pháp cùng giáo dục.
- Các giáo viên chủ nhiệm phải có trách nhiệm thông tin đầy đủ, th-
ờng xuyên kịp thời về tình hình học tập và rèn luyện của học sinh với Ban
giám hiệu và phụ huynh để điều chỉnh và giáo dục.
- Nhà trờng cùng với Ban đại diện cha mẹ học sinh, phụ huynh học
20
sinh cần có sự liên hệ chặt chẽ với chính quyền địa phơng, thông qua các cấp
chính quyền địa phơng để quản lý học sinh cùng với nhà trờng và gia đình.
- Trờng hợp có học sinh vi phạm kỷ luật, Ban giám hiệu phải kết hợp
với Ban đại diện cha mẹ học sinh, phụ huynh học sinh, giáo viên chủ nhiệm
để kịp thời giáo dục 1 cách nghiêm khắc, đồng thời phải có kế hoạch theo
dõi giúp đỡ học sinh vi phạm sửa chữa tiến bộ.
21
Phần kết luận và kiến nghị.
1. Một số kết luận.
Có thể khẳng định rằng: Giáo dục cho học sinh là giáo dục cơ bản là
nền tảng cho các mặt giáo dục khác. Trong giai đoạn hiện nay Đảng và nhà
nớc ta hết sức coi trọng đến công tác giáo dục và đào tạo. Đảng đã coi
Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Nh vậy đòi hỏi nhà trờng là ngời làm
công tác quản lý phải đặt sự nghiệp trồng ngời lên hàng đầu, đặc biệt là
giáo dục đạo đức cho học sinh. Bác Hồ kính yêu đã nói: Có tài mà không
có đức là ngời vô dụng.
Những nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức không chỉ định hớng
cho các hoạt động giáo dục đạo đức mà còn định hớng cho hoạt động dạy
học nói chung, dạy học môn đạo đức nói riêng.
Xuất phát từ cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích thực trạng về
giáo dục đạo đức học sinh ở trờng THPT Trừng Chinh. Nh vậy mục đích và
nhiệm vụ nghiên cứu đã hoàn thành.
Tôi mạnh dạn đề xuất các biện pháp chỉ đạo mang tính khả thi, đó là:
1.1. Tăng cờng vai trò lãnh chỉ đạo của chi bộ Đảng trong nhà trờng.
1.2. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm
và giáo viên bộ môn trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
1.3. Phát huy vai trò xung kích sáng tạo của Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh và Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam.
1.4. Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống.
1.5. Phát huy vai trò hoạt động tự quản của tập thể học sinh.
1.6. Kết hợp tốt giữa 3 môi trờng giáo dục: Nhà trờng - Gia đình - Xã
hội để giáo dục đạo đức học sinh.
Mặc dù đề tài đã đợc nghiên cứu công phu và thận trọng nhng chắc
chắn còn những khía cạnh và những vấn đề cha đợc đề cập tới. Đó cũng
chính là những hạn chế của đề tài và đó cũng là những hớng nghiên cứu tiếp
của đề tài.
2. Một số kiến nghị và đề xuất.
* Với Bộ giáo dục và đào tạo:
- Kịp thời chuẩn hoá đội ngũ giáo viên, đảm bảo chất lợng và đủ về
số lợng.
- Có chế độ thoả đáng với giáo viên công tác ở vùng sâu, vùng xa khó
khăn và hải đảo.
22
- Tăng cờng cơ sở vật chất, phơng tiện dạy học để các trờng đẩy
mạnh công tác giảng dạy và hoạt động.
* Với Sở giáo dục và đào tạo.
- Có kế hoạch tăng cờng bồi dỡng chuyên môn nghiệp vụ thờng
xuyên cho giáo viên.
- Nên xây dựng một diễn đàn trên trang website của Sở Giáo dục Đăk
Lăk, thành lập tổ t vấn tâm lý trực tuyến để các em ở lứa tuổi học sinh có
cơ hội trao đổi, đợc t vấn kịp thời khi gặp những tình huống khó xử trong
cuộc sống hằng ngày.
- Thờng xuyên cung cấp thông tin mới và cần thiết phục vụ cho việc
giáo dục đạo đức cho học sinh.
* Với nhà trờng THPT Trờng Chinh huyện Eahleo tỉnh Đăk Lăk.
- Gắn kết mối quan hệ giữa: Nhà trờng-Gia đình -Xã hội. Thực hiện
tốt đề án an ninh trờng học, làm tốt công tác an dân nh đã đề ra trong nghị
quyết của năm học.
- Trớc mắt, phân công những giáo viên trẻ, nhiệt tình, có năng lực về
t vấn tâm lý để thành lập nhóm t vấn tâm lý, giúp đỡ cho các em học sinh
tại trờng khi các em gặp hoàn cảnh khó khăn về mặt tâm lý.
- Có kế hoạch mua sắm, bổ sung cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt
động ngoài giờ để việc giáo dục đạo đức cho học sinh đạt hiệu quả cao hơn.
- Tham mu các cấp chính quyền địa phơng tạo điều kiện tối đa cho
các em có đợc sân chơi lành mạnh, bổ ích
MC LC
PHN M U
Trang
1.Lý do chọn đề tài. 1
2. Mục đích nghiên cứu. 4
3. Nhiệm vụ nghiên cứu. 4
4. Đối tợng nghiên cứu. 4
5. Phơng pháp nghiên c.ứu 4
PHN NI DUNG.
chơng i: cơ sở khoa học của việc chỉ đạo giáo
dục đạo đức học sinh trong trờng thpt. 6
1.1 Một số cơ sở lý luận của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức
học sinh trong trờng THPT. 6
1.1.1 Đạo đức 7
1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển đạo đức. 7
1.1.3 Quá trình giáo dục đạo đức. 7
1.1.4 Các đặc điểm của quá trình giáo dục đạo đức 8
23
1.1.5 Chức năng, nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức 8
1.1.6 Nội dung giáo dục đạo đức 9
1.2 Một số cơ sở pháp lý của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học
sinh trong trờng THPT. 10
Chơng II 12
thực trạng của việc chỉ đạo nhằm nâng cao
chất lợng giáo dục đạo đức của học sinh trờng
THPT Trờng chinh huyện eahleo tỉnh đăk lăk. 12
2.1 Một số nét về trờng THPT Trờng Chinh, huyện EahLeo,
tỉnh Đăk Lăk. 12
2.2 Những hạn chế và khó khăn 14
2.3 Những vấn đề đặt ra trong quản lý, nâng cao chất lợng giáo
dục đạo đức học sinh trong trờng THPT Trờng Chinh huyện
EaHleo tỉnh Đăk Lăk. 14
Chơng III 16
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lợng giáo dục
đạo đức học sinh ở trờng thpt trờng chinh huyện
eahleo tỉnh đăk lăk trong giai đoạn hiện nay 16
Phần kết luận và kiến nghị 25
1. Một số kết luận. 25
2. Một số kiến nghị và đề xuất. 26
Tài liệu tham khảo 27
24
Tài liệu tham khảo
1. Nghị quyết Trung ơng 2 khoá VIII.
2. Luật giáo dục 2005. NXB Chính trị Quốc gia.
3. Hồ Chí Minh về đạo đức. NXB Sự thật Hà Nội, 1993
4. Điều lệ trờng Trung học.
5. Giáo trình đạo đức học Mác Lê nin. NXB Đại học và GDCN Hà
Nội 1983.
6. Giáo dục học - Tập 2 Hà Thế Nhữ, Đặng Vũ Hoạt. NXB Giáo
dục 1998.
7. Một số vấn đề về đạo đức, giảng dạy và giáo dục, đạo đức ở trờng
THPT. PTS. Phạm Khắc Chơng Bộ Giáo dục và Đào tạo, vụ giáo viên 1995
8. Mấy vấn đề đạo đức trong điều kiện kinh tế thị trờng ở nớc ta hiện nay.
Trung tâm Khoa học xã hội và nhân văn quốc gia, Viện triết học 2003.
25