Phương pháp dạy hoá học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh

Sở giáo dục & đào tạo tỉnh Bình Dương
Phòng Giáo Dục & Đào Tạo Bến Cát
Trường THCS Lai Hưng
Tổ: Hóa - Sinh
Sáng kiến kinh nghiệm
Tên đề tài:
Phương pháp dạy hoá học lớp 9 gây
hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh
(Giỏi- khá, trung bình, yếu-kém)

Năm học: 2007 – 2008
Người thực hiện: Võ thị Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 1
MC LC
TRANG
A.PHN M U 2
I/ Tờn ti 2
II. Lớ do chn ti 2
B. NI DUNG. 2
I. Nhng thun li v khú khn 2
1/ Thun li 2
2/ Khú khn 3
3/ Bin phỏp gii quyt: 4
II. QU TRèNH THC HIN: 4
1. Chun b u nm hc: 4
a/ i vi giỏo viờn: 4
b/ i vi hc sinh
2. Phng phỏp thc hin:
Phng phỏp 1:Thng nht quan im trong ging
dy ca thy v trũ
6

Phng phỏp 2: S dng phng phỏp thc hnh
thớ nghim trong gi hc.
8 7
Phng phỏp 3: S dng phng phỏp chi m
hc hc m chi
12
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 2
Phng phỏp 4: Hng dn cho hc sinh k nng
gii bi tp.
13
C. KT QU:
16
A. PHN M U
I/. Tờn ti:
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3
i tng hc sinh (Gii- khỏ, trung bỡnh, yu-kộm)
II/. Lớ do chn ti:
Hoỏ hc l mt mụn hc khỏ phc tp v tru tng i vi nhng
hc sinh yu, kộm, tip thu chm nhng li lý thỳ i vi nhng em hc
gii, cú tớnh nng ng, sỏng to Trong mt lp hc, dự ớt hay nhiu bao
gi cng phi cú mt s hc sinh xut sc, vi hc sinh yu kộm. ng
trc tỡnh hỡnh trỡnh tip thu ca hc sinh chờnh lch nhau khỏ xa nh
vy cng khụng ớt gõy cho Tụi nhng khú khn nht nh trong phng
phỏp ging dy. Lm th no thc hin mt tit dy cú hiu qu, lụi cun
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 3
c 3 i tng hc sinh: gii- khỏ, trung bỡnh, yu - kộm l mt vn nan
gii. Sau nhiu nm ging dy, Tụi ó s dng nhiu phng phỏp nhm tỡm
kim mt phng phỏp ti u ging dy sao cho hc sinh ún nhn tit

hc ca Tụi nh nhng, thoi mỏi v sinh ng trờn tinh thn t giỏc hc tp
v Tụi cng ó cú mt ớt kinh nghim xin c trỡnh by, mong rng sau khi
trỡnh by Tụi c cỏc ng nghip ng tỡnh v b sung cho phng
phỏp dy hc ngy cng sinh ng hn, hc sinh hc tt hn.
B. NI DUNG
I/. Nhng thun li v khú khn:
1. Thun li:
- c s quan tõm ca ngnh giỏo dc cỏc cp ó cung cp v cho
trng nhng dng c, hoỏ cht cn thit phc v cho vic ging dy to
iu kin cho cụng vic ging dy thit thc hn v hc sinh hc tp t kt
qu tt hn.
- c s h tr ht mỡnh ca Ban giỏm hiu trng nh xp lch trc
ca cỏn b phũng thit b cựng ngy vi gi hc mụn hoỏ, thun li cho vic
chun b dựng dy hc cho mt tit lờn lp.
- c s giỳp nhit tỡnh ca ng nghip trong t ó gúp ý chõn
tỡnh qua cỏc tit thao ging, d gi m Tụi dn dn hn ch c nhiu
khuyt im, rỳt ra c nhiu kinh nghim hay trong phng phỏp ging
dy.
- Bn thõn cỏc em cng thớch khỏm phỏ nhng iu mi me ừtrong mụn
hc ny nờn cỏc em rt vui v, hng hỏi tớch cc trong gi hc cng l ng
lc giỳp Tụi thờm ngh lc, chu khú tỡm ra nhiu phng phỏp giỳp cho
cỏc tit dy ca Tụi c tt nht, hc sinh ún nhn, tớch cc hc tp v t
kt qu cao nht.
- Bn thõn Tụi cng c s giỳp ca gia ỡnh ó n bt vic
nh cng nh su tm cho Tụi nhng quyn sỏch hay cú liờn quan n
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phương pháp dạy hố học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh – Trang: 4
chun mơn để Tơi có thời gian nghiên cứu, bổ sung kiến thức và đầu tư
cho cơng việc giảng dạy của Tơi được tốt hơn.
2. Khó khăn:

- Tuy được các cấp lảnh đạo của ngành quan tâm, nhưng kinh phí có hạn
nên dụng cụ - hố chất khơng được bổ sung về trường thường xun, một số
hố chất quan trọng sử dụng thường xun đã bị hết, một số thì bị hỏng do
lâu ngày như quỳ tím, phenol, dd brom… bị mất màu nên có tiết phải dạy
chay, hoặc có bài thực hành khơng thực hiện được.
- Cơ sở vật chất khơng đáp ứng được u cầu tối thiểu của học sinh trong
1 giờ thực hành lên lớp, cụ thể là thiếu phòng thí ngiệm thực hành làm thời
gian thực hành ngắn lại do các em còn phải mất một ít thời gian để mang
dụng cụ – hố chất từ phòng thiết bị về lớp, chưa kể đơi khi cán bộ thiết bị
chuẩn bị thiếu hố chất các em phải đi lên đi xuống nhiều lần làm mất thời
gian nên có thí nghiệm chưa kịp làm đã hết thời gian.
- Do ảnh hưởng hồn cảnh gia đình nên trình độ của các em cũng chênh
lệch nhau khá xa, một số em được cha mẹ quan tâm đúng mức nên học rất
giỏi, tiếp thu bài rất nhanh và cũng khơng ít học sinh do mưu sinh của cuộc
sống, ba mẹ thường xun đi làm từ sáng sớm đến chiều tối, các em thiếu sự
quản lý, quan tâm, chăm sóc của gia đình. Bản thân các em chưa ý thức việc
học nên bị hỏng kiến thức ngay từ những lớp dưới, các em thiếu tự tin,
khơng tích cực trong giờ học, tiếp thu bài chậm và thường hay tránh né,
thậm chí còn thờ ơ trước những câu hỏi do giáo viên đặt ra và số khác còn tệ
hơn là ngồi thu mình trong giờ học chỉ quan sát các bạn học tập coi như thể
mình chỉ là học dự thính, tất cả các câu hỏi, bài tập đều nằm ngồi khả năng
của mình nên các em rất thụ động, thờ ơ trong học tập.
- Do phân phối chương trình q ít (2tiết/tuần) so với lượng kiến thức và
bài tập nên khơng có nhiều thời gian để hướng dẫn giải bài tập, các em thiếu
kỷ năng giải bài tập dẫn đến kết quả đạt được khơng cao.
3. Biện pháp giải quyết:
Trường THCS Lai Hưng Giáo viên: Võ thò Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 5
ng trc nhng thun li v khú khn trờn. Sau nhiu nm ging dy Tụi
cng gúp nht cho mỡnh mt ớt kinh nghim gii quyt nhng hn ch sao

cho vic dy v hc t yờu cu hc sinh yu, kộm v nõng cao c trỡnh
cho hc sinh khỏ gii tit dy thờm sinh ng, khụng b nhm chỏn,
khụ khan v ó t kt qu kh quan. Vi nhng kinh nghim m Tụi sp
trỡnh by mong rng cỏc ng nghip s dng c v hc sinh cng tip
thu bi tt hn.
II. QU TRèNH THC HIN:
1. Chun b u nm hc:
a/ i vi giỏo viờn:
ging dy tt ũi hi ngi giỏo viờn phi thc hin khõu chun
b bi trc khi lờn lp tht tt.
- Giỏo ỏn: Phi cú k hoch mụn, k hoch chng rừ rng.
- Phi son trc , ti thiu mt tun khi lờn lp kp chun b
dựng dy hc.
-Trc khi lờn lp, giỏo viờn phi chun b: dựng dy hc, xem li
phng phỏp v ni dung bi hc v c phn chun b, dn dũ cho tit hc
sau.
- Lu ý: Giỏo viờn phi thng xuyờn s dng phn mu ghi mc
ca ni dung bi hc lm rừ ni dung bi, sa sai, b sung kin thc do hc
sinh lm giỳp cacự em nhỡn rừ nhng sai sút ca mỡnh trỏnh vp phi
nhng bi hc sau.
b/ i vi hc sinh:
Ngay tit hc u tiờn ca nm hc Tụi b ra vi phỳt yờu cu cỏc
em trang b cho mỡnh dựng cn thit trong mụn hc v hng dn cho
cỏc em ghi bi sao cho nhanh, rừ, chớnh xỏc v hc bi cú hiu qu. C th:
- u gi hc: Hc sinh phi cú nhng dng c sau:
+ Trờn bn: Cú bỳt xanh, bỳt , sỏch giỏo khoa, v ghi bi hc
Bỳt xanh: ghi bi
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phương pháp dạy hố học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh – Trang: 6
 Bút đỏ: gạch chân những kiến thức quan trọng cần nhớ hoặc ghi chú

+ Trong học bàn: Một quyễn vở nháp, một quyễn vở ghi bài tập để có
thể lấy ra ngay khi có u cầu.
- Khi học sinh lên trả bài: Phải mang cả hai quyển vở bài học và bài tập
để giáo viên kiểm tra khâu chuẩn bị bài tập.
- Đối với một tiết thực hành thí nghiệm:
+ Phân cơng lớp trưởng có nhiệm vụ nhắc nhở các bạn trực tổ nhanh
chống lên phòng thiết bị để mang dụng cụ - hóa chất xuống lớp, tránh lề mề
mất thời gian
+ Các em phải xem trước nội dung bài thực hành và kẻ sẳn mẫu bảng
tường trình để sau khi làm thí nghiệm xong quan sát và ghi kết quả thí
nghiệm ngay.
Mục đích:
khi các em hồn thành tốt khâu chuẩn bị, vào lớp học các em cảm thấy nhẹ
nhàng hơn, khơng rơi vào tình trạng chán học.
II/. PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN:
PHƯƠNG PHÁP 1:Thống nhất quan điểm trong giảng dạy của thầy
và trò
Trước hết giáo viên phải nắm bắt trình độ học tập của các em, sau đó tuỳ
theo khả năng mà giáo viên có thể u cầu cụ thể hay hướng dẫn từ từ
phương pháp học sau cho có hiệu quả.cụ thể như sau:
a) Đối với những lớp có nhiều học sinh khá- giỏi (lớp học khá- giỏi):
Giáo viên u cầu học sinh trước khi đến lớp các em phải học bài cũ, làm
bài tập, đọc trước bài mới ở nhà để đến lớp hồn thành bài giảng nhanh, có
thời gian giải một số bài tập cơ bản, còn những học sinh yếu – kém
trong lớp, nếu như các em thực hiện khơng tốt giáo viên cũng khơng nên
gây áp lực q lớn khiến các em phải sợ khi vào tiết học mà phải để cho các
em có thời gian củng cố kiến thức , tạo điều kiện cho các em hồ nhập vào
Trường THCS Lai Hưng Giáo viên: Võ thò Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 7
vi cỏc bn hc khỏ gii lỳc ú t nhiờn cỏc em s thc hin tt ging nh

cỏc bn.
b) i vi nhng lp cú nhiu hc sinh yu kộm (lp yu kộm):
Giỏo viờn nhc nh cỏc em phi hc bi c, lm bi tp, c bi mi
trc khi n lp nhng khụng nờn quỏ khc khe i vi cỏc em, trỏnh
trng hp cỏc em do khụng chun b tt d cú t tng trn hc, b tit.
Sau mt thi gian cung cp v cng c kin thc cỏc em tin b hn lỳc
ú giỏo viờn phõn tớch cho hc sinh hiu rừ cụng vic chun b bi trc
nh l ht sc cn thit.Gv phõn tớch cho cỏc em tm quan trng ca vic
c bi mi trc nh nú giỳp cỏc em nm trc kin thc ng thi hc
sinh cng nh hng c nhng kin thc c cú liờn quan n kin thc
mi t ú cỏc em cú thi gian xem li kin thc c cú liờn quan v ó t
cng c kin thc cho mỡnh, qua nhiu ln ụn i ụn li cỏc em nh sõu, nh
lõu hn v s thớch thỳ hn khi nghe giỏo viờn t cõu hi v cỏc em s
hng thỳ hn vi mụn hc v s cú nhiu tin b hn.
Mt s vớ d c th :
Vớ d 1: chng I . Bi 4: Mt s axit quan trng
hc tt bi hc ny giỏo viờn yờu cu cỏc em phi nm c tớnh cht
hoỏ hc ca axit:
+ Lm qu tớm hoỏ xanh
Axit + kim loi mui + H2
Axit + baz mui + nc
Axit + oxit baz mui + nc
t ú cỏc em suy ra c tớnh cht hoỏ hc ca mt s axit ( c th l tớnh
cht hoỏ hc ca axit HCl v H
2
SO
4
) cng cú nhng tớnh cht hoỏ hc nh
trờn.Cỏc em nh hng trc giỏo viờn s t cõu hi:
Cõu hi 1: Axit cú nhng tớnh cht hoỏ hc no?

Cõu hi 2: Da vo tớnh cht hoỏ hc ca axit, em hóy nờu tớnh cht hoỏ
hc ca HCl v H2SO4 ? t ú hc sinh chun b trc cho mỡnh mt s
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 8
cõu hi v tr li. Sau vi bi hc, hc sinh nm c phng phỏp hc bi
c v chun b bi mi v cỏc em s thc hin i vi nhng bi hc sau.
Vớ d 2: Bi 7: Tớnh cht hoỏ hc ca baz
- Hc sinh hc bi c: nm c tớnh cht hoỏ hc ca baz
+ Lm qu tớm hoỏ xanh, phenolphtalein khụng mu thnh mu .
Dung dch baz + oxit axit mui + nc
Baz + axit mui + nc
Baz khụng tan b nhit phõn hu oxit tng ng + nc
- Lm bi tp vn dng do giỏo viờn dn dũ
- T ú hc sinh c bi mi cú th t suy ra Tớnh cht hoỏ hc ca
NaOH, Ca(OH)2
Nh vy sau khi hc xong bi 7, hc bi 8: mt s baz quan trng s
nhanh hn, cú thi gian gii bi tp cho hc sinh rốn k nng luyn tp.
Phng phỏp 2: S dng phng phỏp thc hnh thớ nghim trong
gi hc.
Mun hc sinh khụng chỏn, cú hng thỳ hc tp mi tit hc giỏo viờn
nờn s dng giỏo c nu nhng bi cú thc hnh thớ nghim thỡ phi lm vỡ
thc hnh thớ nghim cú nhng vai trũ quan trng sau:
- Vai trũ 1 : Thớ nghim l mt phn ca hin thc khỏch quan c
thc hin hoc tỏi to li trong nhng iu kin c bit, trong ú con ngi
cú th ch ng iu khin cỏc yu t tỏc ng vo quỏ trỡnh xy ra phc
v cho mc ớch nht nh. Thớ nghim giỳp con ngi phỏt hin ra nhng
quy lut cũn n nỏu trong t nhiờn, giỳp con ngi kim chng, lm sỏng t
nhng gi thuyt khoa hc. ỳng nh Aờng ghen ó núi Trong nghiờn cu
khoa hc t nhiờn cng nh lch s, phi xut phỏt t nhng s tht ó cú,
t nhng hỡnh thỏi hin thc khỏc nhau ca vt cht; cho nờn trong khoa hc

lý lun v t nhiờn, chỳng ta khụng th cu to ra mi liờn h ghộp chỳng
vo s tht, m phi t nhng s tht ú, phỏt hin ra mi liờn h y, ri
phi ht sc chng minh nhng mi liờn h y bng thc nghim
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 9
Vai trũ 2: Thớ nghim l nn tng ca vic dy hc hoỏ hc. Nú giỳp
hc sinh chuyn t t duy c th sang t duy tru tng v ngc li. Khi
lm thớ nghim hc sinh s lm quen vi cỏc cht hoỏ hc v trc tip nm
bt cỏc tớnh cht lý, hoỏ ca chỳng. T ú cỏc em hiu c cỏc quỏ trỡnh
hoỏ hc, nm vng cỏc khỏi nim, nh lut, hc thuyt ca hoỏ hc.
Vớ d c th :
Bi 1: Tớnh cht hoỏ hc ca oxit.
Tớnh cht 1: oxit baz tỏc dng vi nc
- Giỏo viờn cho hc sinh thc hin 2 thớ nghim
TN1: Cho BaO + H2O
TN2: Cho CuO + H2O
- Sau khi quan sỏt hc sinh hin tng hc sinh t rỳt ra c kt lun:
TN1: BaO tan trong nc to ra cht mi ( cú phn ng)
TN2: CuO khụng tan trong nc ( khụng phn ng)
T ú giỏo viờn hỡnh thnh cho cỏc em Tớnh cht hoỏ hc ca oxit baz
tỏc dng vi nc: Mt s oxit baz tỏc dng vi nc to thnh dung dch
baz (kim)
Lu ý t mt s oxit baz cú ngha l cũn mt s oxit baz khụng tỏc
dng vi nc ( oxit no cú baz tng ng khụng tan thỡ oxit ú khụng tỏc
dng vi nc).
- Tớnh cht 2: Oxit baz tỏc dng vi nc.
- Giỏo viờn cho hc sinh thc hin 2 thớ nghim
TN1: Cho BaO + HCl
TN2: Cho CuO + HCl
Hc sinh quan sỏt hin tng, rỳt ra kt lun: c 2 cht u tỏc dng

vi axit Oxit baz tỏc dng vi axit sinh ra mui v nc.
i vi tớnh cht ny oxit baz no cng tỏc dng vi axit nờn khi kt
lun khụng dựng mt s oxit baz na m ch dựng t oxit baz t
ú giỏo viờn hỡnh thnh cho hc sinh cỏc khỏi nim v ngụn ng hoỏ hc
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 10
din t y nhng kin thc hoỏ hc hin i, nm vng cỏc khỏi nim
v ngụn ng hoỏ hc giỳp hc sinh vn dng cỏc kin thc ó tip thu c
vo gii cỏc bi tp hoỏ v ng dng vo thc t cuc sng.
Vai trũ 3: Thớ nghim l cu ni gia lý thuyt v thc t. Nhiu thớ
nghim rt gn gi vi i sng, vi cỏc quy trỡnh cụng ngh. Chớnh vỡ vy
thớ nghim giỳp hc sinh vn dng cỏc iu ó hc vo thc t cuc sng.
Vớ d c th :
Bi 8. Mt s baz quan trng
Trong bi ny hc sinh vn dng vo cuc sng nhng ng dng nh: Kh
chua t trng, kh c, dit trựng bng vụi
Bi 11. Phõn bún hoỏ hc
ng dng thc t:
- chn ỳng phõn bún cho tng loi cõy trng
- chn ỳng phõn bún cho tng giai on cõy cn. C th:
+ Bún phõn m (N) cho cõy ly thõn, lỏ (rau)
+ Bún phõn lõn (P) cho cõy n qu, ly ht.
+ Bún phõn kali (K) cho cõy ly c.
- Bún nhiu m cho cõy trong giai on cõy sinh trng, phỏt trin.
Bi 44 45 v 50. Ru etylic axit axetic Glucoz.
Giỏo viờn hng dn hc sinh iu ch ru t tinh bt, t trỏi cõy (nho,
m, dõu), iu ch c gim n. Sau mi bi, cho hc sinh v nh lm
thớ nghim, thớ nghim ca em no thnh cụng mang n lp chm im
nhm tng tớnh hng thỳ hc tp cho hc sinh.
Vai trũ 4: Thớ nghim giỳp hc sinh rốn luyn cỏc k nng thc hnh, rốn

tớnh tit kim, cn thn,khoa hc, k lut.
a) Rốn tớnh tit kim:
- Ly mt t giy A4 cú in 5 hỡnh vuụng mu en v 5 hỡnh vuụng mu
trng, t giy c dỏn trờn 1 tm bỡa cng v ộp plactic.
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phương pháp dạy hố học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh – Trang: 11
- Trên các ơ vng sẽ thực hiện các thí nghiệm lượng nhỏ đơn giản như:
Thí nghiệm tạo chất kết tủa, điện phân dung dịch…. Lượng hố chất sẽ lấy
rất ít, chừng vài giọt. Các thí nghiệm có chất màu được thực hiện ở ơ vng
màu trắng, các thí nghiệm tạo kết tủa trắng sẽ được thực hiện ở ơ đen.
- Giáo viên có thể phát cho mỗi bàn 1 tờ giấy A4 có in ơ vng đen,
trắng ép platic để học sinh tự làm tạo điều kiện cho học sinh hoạt động 1
cách tự giác, tích cực. Đây cũng là 1 cách đổi mới phương pháp dạy học để
học sinh khơng nhàm chán.
Ưu điểm:
+ Đơn giản, gọn gàng, dễ di chuyển vì khơng phải dùng đến ống
nghiệm.
+ Dễ quan sát vì được nhìn trực tiếp khơng phải nhìn qua thuỷ tinh
như làm trong ống nghiệm.
+ Tiết kiệm hố chất.
b) Rèn tính cẩn thận:
Giáo viên u cầu học sinh khi tiến hành thí nghiệm:
Phải cẩn thận để thí nghiệm thành cơng.
Khơng tự ý làm các thí nghiệm ngồi nội dung bài học.
Khơng đi lại lộn xộn, nói chuyện ồn ào, đùa giỡn trong khi thực hành thí
nghiệm
Phải tiết kiệm hố chất( Lấy đúng lượng hố chất ghi trong nội dung bài
thực hành
c) Rèn tính khoa học – kỹ luật:
Trường THCS Lai Hưng Giáo viên: Võ thò Trang

Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 12
- Cú th thay th cht ny thnh cht khỏc nhng phi m bo tớnh chớnh
xỏc, khoa hc ( Thay NaOH = KOH khụng th thay bng HCl ), Sau khi lm
xong kt qu ca mỡnh ra cho mi ngi cựng quan sỏt.
- Trong quỏ trỡnh lm thớ nghim giỏo viờn nờn cho hc sinh thoi mỏi trao
i gia cỏc nhúm nhng trỏnh n o mt trt t, phi tuõn th nhng k lut
khi lm thớ nghim trỏnh gõy ra nhng hu qu nghiờm trng nh gõy chỏy ,
gõy n.
Vai trũ 5: Thớ nghim giỳp hc sinh phỏt trin t duy, hỡnh thnh th
gii duy vt bin chng. Khi t tay lm thớ nghim hoc c tn mt nhỡn
thy nhng hin tng hoỏ hc xy ra, hc sinh s tin tng vo kin thc
ó hc v cng thờm tin tng vo chớnh bn thõn mỡnh.
Vai trũ 6: Khi lm thớ nghim rt d gõy hng thỳ hc tp. Hc sinh khụng
th yờu thớch mụn hc v khụng th say mờ khoa hc vi nhng bi ging lý
thuyt khụ khan.
Phng phỏp 3: S dng phng phỏp chi m hc hc m
chi
Vớ d 1: bi 3. Tớmh cht hoỏ hc ca axit
Tớnh cht 1: axit lm i mu qu tớm.
Tớnh cht 2: axit + kim loi mui + nc.
Tớnh cht 3: axit + baz mui + nc.
Vi cỏc thớ nghim ny cn lng hoỏ cht tng i nhiu, dng
lng. Ta khụng th s dng t giy A4 cú ộp platic cú ụ vuụng en trng
thay th ng nghim c nhng cng khụng cn lng hoỏ cht tht nhiu,
v cng tit kim hoỏ cht v cng mun thay i mt chỳt cho hc sinh
vui, cú cm giỏc mỡnh ang c chi giỏo viờn cú th thay th ng nghim
bng 1 cỏi khay ng mu nc v cú bỏn cỏc tim bỏn dng c hc
sinh. Vi khay ny giỏo viờn khụng cn chun b m ch dn dũ mi bn cỏc
em t chun b ly n tit thc hnh cỏc em mang theo.
u im:

Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phương pháp dạy hố học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh – Trang: 13
+ Đơn giản, gọn gàng, dễ di chuyển vì khơng phải dùng đến ống
nghiệm.
+ Dễ quan sát vì được nhìn trực tiếp khơng phải nhìn qua thuỷ tinh
như làm trong ống nghiệm.
+ Tiết kiệm hố chất.
+ Dễ chùi rữa.
+ Tăng tính hứng thú cho học sinh.
Ví dụ 2: Bài thực hành:Tính chất hố học của oxit và axit
TN 1: Cho CaO + H
2
O  Ca(OH)
2
là 1 dd baơ
TN 2: Cho P
2
O
5
+ H
2
O  H
3
PO
4
là 1 dd axit.
a) Cách thực hiện:
- Vò nát cành hoa dâm bụt rồi xát lên giấy trắng. Dịch của hoa làm giấy
có màu tím. Sử dụng giấy này thay quỳ tím.
- Sau khi hồ tan các chất ở thí nghiệm 1 và 2, nhỏ vài giọt dd lên giấy

để nhận biết dung dịch bazơ hay axit.
b) Mục đích:
- Tạo ra các thí nghiệm gần gũi với đời sống thực tế, đơn giản, dể thực
hiện.
- Gợi cho các em biết cách tận dụng những thứ có sẳn trong tự nhiên để
làm thí nghiệm, khám phá những điều mới lạ trong thiên nhiên.
Ví dụ 3: Bài Axetilen.
Phần V. Điều chế Axetilen ( đốt cháy nước đá)
a) cách tiến hành: Cho vài cục đất đèn CaC2 bằng hạt ngơ vào 1 chén sứ
rồi cho tiếp 1 cục nước đá nhỏ (bằng ngón chân cái), đưa que đóm đang
cháy vào chén sứ, lập tức có lửa xanh bùng lên quan sát giống như nước đá
cháy. Khi phản ứng kết thúc, nhúng quỳ tím vào dung dịch thấy quỳ tím hố
xanh .
Trường THCS Lai Hưng Giáo viên: Võ thò Trang
Phương pháp dạy hố học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh – Trang: 14
- Khi quan sát xong giáo viên cho học sinh giải thích hiện tượng, giáo
viên bổ sung rồi rút ra kết luận: khi CaC2 gặp nước thì cháy sinh ra khí
C
2
H
2
và Ca(OH)
2
. Cho học sinh viết phương trình hố học.
 Mục đích : Sau khi gần hồn thành bài học, các em có cảm giác mệt
mõi lười tiếp thu . Đến phần V: điều chế axetilen giáo viên tạo hứng thú cho
học sinh bằng cách “ làm ảo thuật” đốt cháy nước đá. Học sinh tò mò sẽ có
thái độ tập trung, phá tan mệt mõi cho các em và tạo cho các em ấn tượng
sâu sắc về cách điều chế axetilen, các em sẽ nhớ lâu hơn.
Phương pháp 4: Hướng dẫn cho học sinh kỹ năng giải bài tập.

Bài tập 1: Viết các phương trình hố học biểu diễn các chuyển đổi sau
đây:
Fe  FeCl
3
 Fe(OH)
3
 Fe
2
(SO
4
)
3
( FeCl
3
.
- Bước 1: Đánh số phương trình
Fe
(1)
→
FeCl
3
(2)
→
Fe(OH)
3
(3)
→
Fe
2
(SO

4
)
3
(4)
 →
FeCl3.
- Bước 2: Dựa vào tính chất hố học của các chất để chọn chất tham gia
phản ứng.
Fe
2
(1)
Cl+
→
FeCl
3
(2)
NaOH+
→
Fe(OH)
3

(3)
2H SO+
→
Fe
2
(SO
4
)
3

2
(4)
BaCl
→
FeCl2
- Bước 3: Viết phương trình hố học.
(1): 2Fe + 3Cl
2

o
t
→
2FeCl
3
(2): FeCl
3
+ 3NaOH  Fe(OH)
3
+ 3NaCl
(3): 2Fe(OH)
3
+ 3H
2
SO
4
 Fe
2
(SO
4
)

3
+ 6H
2
O
(4): Fe
2
(SO
4
)
3
+ 3BaCl
2
 3BaSO
4
+ 2FeCl
3
Bài tập 2: Có 3 lọ khơng nhãn đựng 3 chất lỏng là: rượu etylic, axit
axetic, dầu ăn tan trong rượu. Chỉ dùng nước và quỳ tím, hãy phân biệt các
chất lỏng trên.
Bước 1: Phân tích tính chất hố học giống nhau và khác nhau của 3
chất trên dựa trên cơ sở hố chất đã cho để nhận biết.
Trường THCS Lai Hưng Giáo viên: Võ thò Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 15
- Axit axetic v ru etylic tan trong nc

du n: khụng tan trong
nc.
- Axit

ru: Axit lm qu tớm hoỏ cũn ru thỡ khụng.

Bc 2: Nhn bit cỏc cht
- Cho nc vo 3 l, l no cú du n ni lờn trờn mt nc.L ú cha
du n tan trong ru etylic.
- Nhỳng qu tớm vo 2 l cũn li, l no lm qu tớm hoỏ l ú cha
axit. L cũn li cha ru etylic.
Bi tp 3: Bit 22,4lớt khớ CO
2
(ktc) tỏc dng va ht vi 200ml dung
dch Ba(OH)
2
, sn phm l BaCO
3
v H
2
O.
a) Vit phng trỡnh hoỏ hc
b) Tớnh nng mol ca dung dch Ba(OH)
2
ó dựng.
c) Tớnh khi lng cht kt ta thu c.
Bc 1: Hng dn
a)Vit phng trỡnh hoỏ hc
b) Tớnh CM ca dung dch
Ba(OH)2 ó dựng.
V
dd
= 200 (ml) = 0,2 (l )
Aựp dng cụng thc: C
M
=

n
V

=
0,2
n

Vy mun tỡm C
M
ta phi da vo
s mol ca CO
2
trong phng
trỡnh tỡm s mol ca Ba(OH)
2
sau ú th vo cụng thc tớnh C
M
dd Ba(OH)
2

c) Tớnh khi lng BaCO
3
.
Bc 2: gii bi tp
a) Ptp:
CO
2
+ Ba(OH)
2
BaCO

3
+ H
2
O
0,1mol - 0,1mol

0,1mol
b) Tớnh C
M
ca dung dch Ba(OH)
2
ó
dựng.
- Tớnh s mol ca CO
2
:
n =
22,4
V
=
2,24
22,4
= 0,1 mol
- Tớnh C
M
dd Ba(OH)
2
ó dựng:
C
M

= C
M
=
n
V
=
0,1
0,2
= 0,5 M
c)Tớnh khi lng BaCO3:
m = n.M = 0.1. 197 = 19,7 (g)
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 16
Da vo s mol ca CO
2
trong
phng trỡnh( tớnh nBaCO
3
( tớnh
m BaCO
3


C. Kt qu:
Tu theo bi ta cú th s dng phng phỏp ny hoc phng phỏp kia
hoc cú th kt hp nhiu phng phỏp cựng mt lỳc. Mi bi hc nờn i
mi phng phỏp cho phự hp bi ging sao cho mi tit hc cỏc em cú
thờm mt iu mi l. V c trong mt nm hc tụi thy hc sinh cú tin b
dn v cui nm, cỏc em cú k nng gii bi tp nhanh, gn, chớnh xỏc hn.
C th trong nm hc ny nm hc (2008- 2009) lp 9A1.

1 . im s h s 1 (HKI)
im 9- 10 : 2
im 7 8 : 7
im 5 - 6: 5
im 3 4 : 10
im 1- 2: 8
2. im s h s 2 (HKI)
im 9- 10 : 1
im 7 8 : 5
im 5 - 6: 10
im 3 4 : 14
1. im s h s I (HKII)
im 9- 10 : 2
im 7 8 : 7
im 5 - 6: 5
im 3 4 : 9
im 1- 2: 8
2. im s h s 2 (HKII)
im 9- 10 : 5
im 7 8 : 8
im 5 - 6: 15
im 3 4 : 3
Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phương pháp dạy hố học lớp 9 gây hứng thú cho cả 3 đối tượng học sinh – Trang: 17
Điểm 1- 2: 2
 Cụ thể một số em điển hình:
Họ và tên HKI HKII
Điểm hệ số 1 Điểm hệ số 2 Điểm hệ số 1 Điểm hệ số 2
Ngọc Ánh
Cẩm Giang

Th Hằng
Văn Dũng A
Trần Hảo
Văn Hiếu
8 8 4
8 6 5
6 2 4
1 4 4
6 6 7
5 5 8
98
8 7
3 4
4 5
3 5
3 3
9 9 10
10 9 10
9 10 6
9 7 8
9 6 9
10 7 2
10
10
5
7
7
4
Đây là những kinh nghiệm mà qua nhiều năm thực hiện Tơi thấy học
sinh có tiến bộ hơn nhưng đó chưa phải những kinh nghiệm hồn hảo. Mong

rằng sau khi trình bày Tơi được phản hồi của đồng nghiệp giúp tơi bổ sung
vốn kiến thức và kinh nghiệm hay trong phương pháp giảng dạy để ngành
giáo dục ta ngày một vững mạnh.
Lai Hưng, ngày 15 tháng 03 năm 2008
Người thực hiện

Võ Thị Trang
Trường THCS Lai Hưng Giáo viên: Võ thò Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 18
PHN NHN XẫT - NH GI CA TRNG THCS LAI HNG

Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 19

PHN NHN XẫT - NH GI CA
PHềNG GIO DC HUYN BN CT

Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 20

PHN NHN XẫT - NH GI CA S GIO DC V O TO
TNH BèNH DNG

Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang
Phng phỏp dy hoỏ hc lp 9 gõy hng thỳ cho c 3 i tng hc sinh Trang: 21

Trửụứng THCS Lai Hửng Giaựo vieõn: Voừ thũ Trang