Ước tính thuế suất trong thẩm định giá trị doanh nghiệp ( Chuyên đề tốt nghiệp TP.HCM Trường Đại Học Kinh Tế )


TRNG I HC KINH T H CHÍ MINH
KHOA KINH T PHÁT TRIN





KHÓA LUN TT NGHIP



C TÍNH THU SUT TRONG
THM NH GIÁ TR DOANH NGHIP




GVHD : TS. Hay Sinh
SVTH : Võ Th M Phng
MSSV : 31091022791






Tp. HCM, 3
v



LI M U I

CHNG 01C S LÝ LUN III
1.1 C S LÝ LUN V THM NH GIÁ TR DOANH NGHIP III
1.1.1 Khái nim III
1.1.2 Vai trò ca thm đnh giá tr doanh nghip III
1.1.3 Mc đích thm đnh giá tr doanh nghip III
1.1.4 Ý ngha ca thm đnh giá tr doanh nghip III
1.2 C S LÝ LUN V THU TNDN IV
1.2.1 Khái nim thu TNDN IV
1.2.2 Phng pháp tính thu TNDN IV
1.2.3 Cn c tính thu TNDN V
1.2.4 Thu sut thu thu nhp doanh nghip VII
CHNG 02C TÍNH THU SUTTRONG THM NH GIÁ TR DOANH
NGHIP VIII

2.1 NH HNG CA THU SUT N GIÁ TR DOANH NGHIP VIII
2.1.1 Thu sut thc và thu sut biên. VIII
2.1.2 Nguyên nhân ca s khác bit gia thu sut thc và thu sut biên. VIII
2.1.3 Thu sut biên đi vi các công ty đa quc gia. IX
2.1.4 Tác đng ca thu sut đi vi giá tr IX
2.1.5 Tác đng ca nhng gi đnh v thu sut lên giá tr IX
2.1.6 Cách x lý đi vi tr cp thu XII
2.2 X LÝ THU SUT TRONG THM NH GIÁ DOANH NGHIP XIII
KT CHUYN L XIII
2.2.1 Nguyên nhân to ra thu nhp âm XIII
2.2.2 Xác đnh l và kt chuyn l XIV
2.2.3 X lý các khon l hot đng trong thm đnh giá tr doanh nghip XV
2.2.4 Nhng điu cn lu ý đi vi nhng khon l hot đng XVI

2.2.5 Ví d tác đng ca l hot đng thun đi vi giá tr công ty. XVI
2.3 Nhng đim cn lu ý trong quá trình thm đnh giá tr doanh nghip XVII
CHNG 03NG DNG THM NH GIÁ TRCÔNG TY C PHN THY
SN BC LIÊU(mã chng khoán: BLF) XVIII

3.1 PHÂN TÍCH V MÔ NN KINH T VIT NAM XVIII
3.1.1 Môi trng chính tr - lut pháp XVIII
3.1.2 Môi trng kinh t XVIII
vi

3.1.3 Môi trng công ngh (Technological) XXII
3.2 PHÂN TÍCH NGÀNH THY SN XXII
3.2.1 Tình hình sn xut và tiêu th th gii XXII
3.2.2 Tình hình sn xut và tiêu th trong nc XXV
3.2.3 Phân tích SWOT XXVIII
3.2.4 Tình hình hot đng XXVIII
3.2.5 ánh giá XXIX
3.3 PHÂN TÍCH CÔNG TY C PHN THY SN BC LIÊU XXIX
3.3.1 Lch s hot đng ca công ty XXIX
3.3.2 S đ c cu t chc XXX
3.3.3 Ngành ngh kinh doanh XXX
3.3.4 V th công ty XXXI
3.3.5 Chin lc phát trin và đu t XXXI
3.3.6 i th cnh tranh XXXII
3.3.7 Phân tích tài chính công ty XXXIV
3.4 NH GIÁ CÔNG TY C PHN THY SN BC LIÊU XXXVI
3.4.1 c tính h s beta ca công ty (
L
) XXXVI
3.4.2 Chi phí s dng vn c phn K

e
XXXVIII
3.4.3 Chi phí n vay (K
d
) XXXIX
3.4.4 c tính chi phí s dng vn bình quân gia quyn (WACC) XXXIX
3.4.5 Mô hình tng trng và d báo tc đ tng trng li nhun ca công ty c
phn thy sn Bc Liêu XL

3.4.6 Thu sut XL
KT LUN XLII
4.1 KH NNG NG DNG THC T XLII
4.2 KHÓ KHN TRONG CÁCH X LÝ XLII
4.3 HN CH CA  TÀI XLII
vii

LI M U

 
Giá tr có th tn ti trong các hình thc khác nhau, cho dù là tài sn hu hình
hoc vô hình ca mt doanh nghip, mt khon đu t, hay tài sn s hu trí tu.
Trong thi đi toàn cu hóa 3.0, ni mà c hi tn ti  mi cp đ, điu quan trng
là các công ty có kh nng đ đánh giá liu c hi hay giao dch mà công ty đang
xem xét s làm gia tng hay st gim giá tr doanh nghip. ó là lý do mà thm
đnh giá là mt phn quan trng trong quá trình ra quyt đnh cho các giao dch mua
bán và sáp nhp, c cu thu, các gii pháp tranh chp, tái cu trúc doanh nghip
hay báo cáo tài chính.
Trong các phng pháp thm đnh giá tr doanh nghip thì phng pháp dòng
tin chit khu (Discounted cash flow – DCF) có tính cht vt tri, đc s dng
nhiu trong thc t. ng dng phng pháp DCF thì vic xác đnh dòng tin là

vô cùng quan trng. Vì dòng tin trong mô hình đnh giá là dòng tin sau thu thu
nhp doanh nghip (TNDN), nên vic c tính thu sut mà doanh nghip phi np
là điu cn thit. Tuy nhiên,  Vit Nam, các vn đ liên quan đn thu sut còn
cha đc nghiên cu nhiu.n thi đim hin nay vn cha có mt nghiên cu
đy đ nào v vic c tính thu sut trong thm đnh giá tr doanh nghip.Thc t
đã ny sinh s cn thit phi có nghiên cu đy đ nhm hoàn thin c s lý lun và
ng dng thc tin trong hot đng thm đnh giá tr doanh nghip. Hin nay, nn
kinh t đang trong thi k suy thoái, các doanh nghip đang gp rt nhiu khó khn
trong sn xut kinh doanh. Rt nhiu doanh nghip b hy niêm yt do kinh doanh
thua l, mt s khác phi sáp nhp đ tn ti.Trong quá trình đnh giá doanh nghip,
vic xác đnh thu sut là vô cùng quan trng.
Xut phát t đòi hi thc t, đ tài “
” đc chn nghiên cu nhm góp phn thit thc đ đáp ng nhu
cu lý lun khoa hc và thc tin đt ra trong thm đnh giá tr doanh nghip.
  
– Mc tiêu chung
 Làm rõ nhng vn đ liên quan đn thu TNDN (thu sut, kt chuyn l,
tr cp thu ) trong thm đnh giá tr doanh nghip;
 H thng hóa cách x lý thu TNDN trong công tác thm đnh giá tr
doanh nghip và ng dng thc t.
− Mc tiêu c th
 Cách x lý gia thu sut thc và thu sut biên trong thm đnh giá
doanh nghip;
 Xác đnh thu sut trong thm đnh giá doanh nghip thu nhp âm.
– Câu hi nghiên cu:
 tài s tr li nhng câu hi sau:
 Trong quá trình đnh giá doanh nghip thì thu sut thc hay thu sut
biên s đc đa vào mô hình đnh giá?
I

 X lý thu sut biên nh th nào đi vi công ty đa quc gia?
 i vi nhng công ty thua l thì thu sut s đc tính nh th nào?
 Trong trng hp công ty đc tr cp thu thì x lý bng cách nào?
 
Thu sut s tác đng đn c dòng tin thông qua li nhun hot đng sau thu
và chi phí vn thông qua chi phí n vay .Trong gii hn ca đ tài tác gi ch đ cp
đn s tác đng đn dòng tin sau thu TNDN . C th, ng dng thc t vào thm
đnh giá Công ty C phn Thy sn Bc Liêu (mã chng khoán: BLF).
 
Bài nghiên cu s dng các phng pháp sau:
– Phng pháp phân tích tng hp đc s dng đ tng hp các lý thuyt v
thu TNDN và cách x lý thu TNDN hin đc s dng rng rãi trong thm
đnh giá tr doanh nghip  các quc gia phát trin làm c s đ xut ng
dng  Vit Nam;
– Phng pháp x lý d liu th cp đc s dng đ c tính thu sut trong
thc tin thm đnh giá.
 
 tài nghiên cu có ý ngha quan trng c v khoa hc ln thc tin.V khoa
hc, đ tài cung cp c s lý lun v cách x lý thu TNDN trong trng hp áp
dng  Vit Nam.V mt thc tin, đ tài cung cp cho các thm đnh viên thêm k
thut x lý các thông s tài chính trong quá trình đnh giá doanh nghip.
 
Chng 1: C s lý lun.
Chng 2: c tính thu sut trong thm đnh giá tr doanh nghip.
Chng 3: ng dng thm đnh Công ty C phn Thy sn Bc Liêu.
Chng 4: Kt lun.

II

01
 LÝ LUN

1.1  LÝ LUN V THNH GIÁ TR DOANH NGHIP
1

1.1.1 Khái nim
– Khái nim Doanh nghip: là mt t chc thng mi, công nghip, dch v
hay đu t đang theo đui mt hot đng kinh t.
– Thm đnh giá tr doanh nghip: là hot đng hay quá trình thc hin đ đt
đc vic đánh giá hay c tính giá tr ca doanh nghip, công vic kinh
doanh hay các khon li ích ca chúng.
– Thm đnh viên doanh nghip: là ngi đc đào to, hun luyn và có kinh
nghim đáp ng tiêu chun đ thc hin vic thm đnh giá doanh nghip, li
ích s hu doanh nghip, chng khoán hoc các tài sn vô hình.
Mc dù nhng nguyên tc, phng pháp và k thut thm đnh giá tr doanh
nghip tng t so vi nhng lnh vc khác trong ngành thm đnh giá, nhng thm
đnh giá tr doanh nghip vn đòi hi có s đào to, có nhng k nng và kinh
nghim chuyên môn riêng.

1.1.2 Vai trò ca thnh giá tr doanh nghip
Vi s phát trin nhanh chóng ca th trng tài chính, xu hng toàn cu hoá
đang din ra sôi đng  các cp đ khác nhau, cùng vi trào lu hp nht, sáp nhp,
thôn tính, tip qun… thì thm đnh giá tr doanh nghip ngày càng có vai trò quan
trng trong nn kinh t. Nó cung cp bc tranh tng quát v giá tr ca mt doanh
nghip, là c s quan trng phc v cho quá trình đa ra quyt đnh đu t, tín
dng… Tuy nhiên, trong mi lnh vc khác nhau thì thm đnh giá có nhng vai trò
khác nhau và cng có nhng phng pháp tip cn ht sc khác nhau.
1.1.3 Mnh giá tr doanh nghip
– Kt qu thm đnh giá tr doanh nghip là c s cho các hot đng sáp nhp,
mua li, hp nht, gii th, thanh lý tài sn hay thành lp các liên doanh, c
phn hóa
– Kt qu thm đnh giá nhm giúp doanh nghip có nhng gii pháp ci tin
qun lý cn thit nhm nâng cao hiu qu kinh doanh;
– Các kt qu thm đnh giá cng là c s cho các t chc, các cá nhân và nhà
đu t ra quyt đnh đu t vào các loi chng khoán do doanh nghip phát
hành trên th trng tài chính.
1.1.4 a thnh giá tr doanh nghip
Mt trong nhng nguyên nhân thúc đy các hot đng thm đnh giá tr doanh
nghip phát trin mnh m là do nhng li ích mà chúng đem li cho nn kinh t,
các doanh nghip và các nhóm có quyn li trong doanh nghip.

1
B Tài chính, Cc qun lý giá, (2007), Tài liu bi dng kin thc ngn hn chuyên ngành thm đnh giá. NXB Hà Ni.
III



i vi Chính ph.
Chính ph có th s dng các kt qu thm đnh giá tr doanh nghip đ đánh

giá nng lc qun lý, hiu qu sn xut kinh doanh ca các doanh nghip Nhà
nc.Trên c s đó, Chính ph có th quyt đnh c phn hóa, sáp nhp hay gii th
doanh nghip.
i vi doanh nghip.
– Thm đnh giá tr doanh nghip là công c hu hiu giúp doanh nghip ci
tin liên tc, nâng cao hiu qu kinh doanh, góp phn n đnh môi trng
kinh doanh và hn ch các ri ro kinh doanh;
– Thm đnh giá tr doanh nghip là công c cho phép doanh nghip đánh giá
kh nng cnh tranh ca chính nó và các đi th cnh tranh. Trên c s đó,
có th đa ra nhng quyt đnh thích hp.
Doanh nghip c phn hóa có tng giá tr tài sn theo s k toán t 30 t đng
tr lên hoc giá tr vn nhà nc theo s k toán t 10 t đng tr lên hoc có v trí
đa lý thun li phi thuê các t chc có chc nng đnh giá thc hin t vn xác
đnh giá tr doanh nghip.
Các t chc t vn đnh giá trong nc, nc ngoài mun tham gia thc hin
dch v t vn xác đnh giá tr doanh nghip c phn hoá phi đáp ng đ các tiêu
chun theo quy đnh ca B Tài chính.
i vi các đnh ch tài chính và nhà đu t.
Thm đnh giá tr doanh nghip có th giúp nhà đu t hn ch ri ro khi đu t
hay góp vn vào các doanh nghip. Da vào các kt qu thm đnh giá, nhà đu t
có th la chn đu t vào các loi c phiu công ty hay góp vn vào các doanh
nghip vi mc ri ro hp lý.
1.2  LÝ LUN V THU TNDN
2

1.2.1 Khái nim thu TNDN
Thu thu nhp doanh nghip (thu TNDN) là mt loi thu trc thu đánh vào li
nhun ca các doanh nghip.
1.2.2  TNDN
S thu thu nhp doanh nghip phi np trong k tính thu bng thu nhp tính

thu nhân vi thu sut.
– Công thc tính:
N

=





(1.1)
– Nu doanh nghip nu có trích qu phát trin khoa hc và công ngh thì thu
TNDN phi np đc xác đnh nh sau:


=





& 




(1.2)
2
Quc hi nc CHXHCN Vit Nam, 2008. Lut thu thu nhp doanh nghip s 14/2008/QH12 ngày 3
tháng 6 nm 2008.

IV



– Nu doanh nghip đã np thu TNDN hoc loi thu tng t thu TNDN 
ngoài Vit Nam thì doanh nghip đc tr s thu TNDN đã np nhng ti
đa không quá s thu TNDN phi np theo quy đnh ca Lut thu TNDN.
1.2.3  tính thu TNDN
– Khái nim: cn c tính thu TNDN là thu nhp tính thu và thu sut.
– Cách xác đnh thu nhp tính thu & thu sut:
Thu nhp tính thu
 Khái nim:thu nhp tính thu trong k tính thu đc xác đnh bng thu
nhp chu thu (TNCT) tr thu nhp đc min thu và các khon l
đc kt chuyn t các nm trc theo quy đnh.
 Công thc xác đnh:


=





+



(1.3)
Thu nhp chu thu
 Khái nim: TNCTtrong k tính thu bao gm thu nhp t hot đng sn

xut, kinh doanh hàng hoá, dch v và thu nhp khác.
 Công thc xác đnh:


=

Doanh
thu

Chi phí


+


(1.4)
Doanh thu (DT)
 Khái nim:DT đ tính TNCT là toàn b tin bán hàng hoá, tin gia công,
tin cung cp dch v bao gm c khon tr giá, ph thu, ph tri mà
doanh nghip đc hng không phân bit đã thu đc tin hay cha thu
đc tin.
 Cách xác đnh
• i vi doanh nghip np thu giá tr gia tng theo phng pháp khu
tr thu là DT cha bao gm thu giá tr gia tng;
• i vi doanh nghip np thu giá tr gia tng theo phng pháp trc
tip trên giá tr gia tng là DT bao gm c thu giá tr gia tng.
Chi phí đc tr
 Mi khon chi c a DN nu đáp ng đ các điu kin sau đu đc tính
tr khi xác đnh thu nhp chu thu
• Khon chi thc t phát sinh liên quan đn hot đng sn xut, kinh

doanh ca doanh nghip;
• Khon chi đ hoá đn, chng t hp pháp theo quy đnh ca pháp lut
hin hành.
Thu nhp khác
 Khái nim:Thu nhp khác là các khon thu nhp chu thu trong k tính
thu mà khon thu nhp này không thuc các ngành, ngh lnh vc kinh
doanh có trong đng ký kinh doanh ca doanh nghip.
V

 Thu nhp khác bao gm các khon thu nhp sau:
• Thu nhp t chuyn nhng vn, chuyn nhng chng khoán;
• Thu nhp t chuyn nhng bt đng;
• Thu nhp t chuyn nhng d án (không gn lin vi chuyn quyn
s dng đt, chuyn quyn thuê đt), thu nhp t chuyn nhng
quyn thc hin d án, chuyn nhng quyn thm dò, khai thác, ch
bin khoáng sn theo quy đnh ca pháp lut;
• Thu nhp t quyn s hu, quyn s dng tài sn bao gm c tin thu
v bn quyn di mi hình thc tr cho quyn s hu, quyn s
dng tài sn, thu v quyn s hu trí tu, thu nhp t chuyn giao
công ngh theo quy đnh ca pháp lut. Cho thuê tài sn di mi
hình thc;
• Thu nhp t tin bn quyn s hu trí tu, chuyn giao công ngh
đc xác đnh bng tng s tin thu đc tr (-) giá vn hoc chi phí
to ra quyn s hu trí tu, công ngh đc chuyn giao, tr (-) chi
phí duy trì, nâng cp, phát trin quyn s hu trí tu, công ngh đc
chuyn giao và các khon chi đc tr khác;
• Thu nhp v cho thuê tài sn đc xác đnh bng doanh thu t hot
đng cho thuê tr (-) các khon chi: chi phí khu hao, duy tu, sa
cha, bo dng tài sn, chi phí thuê tài sn đ cho thuê li (nu có)
và các chi đc tr khác có liên quan đn vic cho thuê tài sn;

• Thu nhp t chuyn nhng tài sn, thanh lý tài sn (tr bt đng
sn), các loi giy t có giá khác. Khon thu nhp này đc xác đnh
bng (=) doanh thu thu đc do chuyn nhng tài sn, thanh lý tài
sn tr (-) giá tr còn li ca tài sn chuyn nhng, thanh lý ghi trên
s sách k toán ti thi đim chuyn nhng, thanh lý và các khon
chi phí đc tr liên quan đn vic chuyn nhng, thanh lý tài sn;
• Thu nhp t lãi tin gi, lãi cho vay vn, phí bo lãnh tín dng và các
khon phí khác trong hp đng cho vay vn;
• Thu nhp t hot đng bán ngoi t: bng tng s tin thu t bán
ngoi t tr (-) tng giá mua ca s lng ngoi t bán ra;
• Thu nhp t chênh lch t giá;
• Hoàn nhp các khon d phòng;
• Khon n khó đòi đã xoá nay đòi đc;
• Khon n phi tr không xác đnh đc ch n;
• Thu nhp t hot đng sn xut kinh doanh ca nhng nm trc b
b sót phát hin ra;
• Trng hp doanh nghip có khon thu v tin pht, tin bi thng;
• Chênh lch tng do đánh giá li tài sn theo quy đnh ca pháp lut đ
góp vn, đ điu chuyn tài sn khi chia, tách, hp nht, sáp nhp,
chuyn đi loi hình doanh nghip;
• Quà biu, quà tng bng tin, bng hin vt; thu nhp nhn đc bng
tin, bng hin vt t khon h tr tip th, h tr chi phí, chit khu
thanh toán, thng khuyn mi và các khon h tr khác;
VI

• Tin đn bù v tài sn c đnh trên đt và tin h tr di di sau khi tr
các khon chi phí liên quan nh chi phí di di;
• Các khon thu nhp liên quan đn vic tiêu th hàng hoá, cung cp
dch v không tính trong doanh thu nh: thng gii phóng tàu nhanh,
tin thng phc v trong ngành n ung, khách sn sau khi đã tr

các khon chi phí đ to ra khon thu nhp đó;
• Thu nhp v tiêu th ph liu, ph phm sau khi đã tr chi phí thu hi
và chi phí tiêu th;
• Khon tin hoàn thu xut khu, nhp khu ca hàng hoá đã thc xut
khu, thc nhp khu phát sinh trong nm quyt toán thu thu nhp
doanh nghip đc tính gim tr chi phí trong nm quyt toán;
• Các khon thu nhp t các hot đng góp vn c phn, liên doanh,
liên kt kinh t trong nc đc chia t thu nhp trc khi np thu
thu nhp doanh nghip;
• Thu nhp nhn đc t hot đng sn xut, kinh doanh hàng hoá, dch
v  nc ngoài;
• Các khon thu nhp khác theo quy đnh ca pháp lut.
1.2.4 Thu sut thu thu nhp doanh nghip
Thu sut thu TNDN đi vi doanh nghip bình thng là 25%.
Thu sut thu TNDN đi vi hot đng tìm kim, thm dò, khai thác du khí
ti Vit Nam t 32% đn 50%. Cn c vào v trí khai thác, điu kin khai thác và
tr lng m doanh nghip có d án đu t tìm kim, thm dò, khai thác du khí
gi h s d án đu t đn B Tài chính đ trình Th tng Chính ph quyt đnh
mc thu sut c th cho tng d án, tng c s kinh doanh.
Thu sut TNDN đi vi hot đng tìm kim, thm dò, khai thác các m tài
nguyên quý him (tr du khí) áp dng thu sut 50%; Trng hp các m tài
nguyên quý him có t 70% din tích đc giao tr lên  đa bàn có điu kin kinh
t xã hi đc bit khó khn thuc danh mc đa bàn u đãi thu thu nhp doanh
nghip ban hành kèm theo Ngh đnh s 124/2008/N – CP ngày 11/12/2008 ca
Chính ph áp dng thu sut thu thu nhp doanh nghip 40%. Tài nguyên quý
him ti khon này bao gm: bch kim, vàng, bc, thic, wonfram, antimoan, đá
quý, đt him.

VII

2 02
C TÍNH THU SUT
TRONG THNH GIÁ TR DOANH NGHIP

2.1 NG CA THU SUN GIÁ TR DOANH NGHIP
 tính toán thu nhp hot đng sau thu, ta nhân li nhun trc thu và lãi vay
vi mt thu sut c tính. Phép tính đn gin này có th tr nên phc tp hn bi
ba vn đ thng xut hin trong quy trình đnh giá. Vn đ th nht là gia thu
sut thc và thu sut biên ca công ty có s chênh lch rt ln và thm đnh viê n
s phi chn mt trong hai con s này đ đa vào mô hình đnh giá. Vn đ th hai
thng gp  nhng công ty thua l ln, khi đó khon hot đng thun đc chuyn
tip sang các k sau và có th gim bt s thu phi np trong nhng nm tng lai.
Vn đ th ba xut phát t vic vn hóa chi phí nghiên cu và phát trin và nhng
chi phí khác. Thc t là nhng khon chi tiêu này có th đc thc hin ngay lp
tc, đem li li ích thu cao hn nhiu cho công ty.Trong gii hn ca đ tài nghiên
cu, tác gi ch đ cp đn hai vn đ đu tiên mà không quan tâm đn vn đ th
ba.
2.1.1 Thu sut thc và thu sut biên.
Khi đnh giá công ty, bn đã phi la chn mt mc thu sut t mt s mc
thu sut khác nhau. Thu sut đc s dng ph bin nht trong các báo cáo tài
chính là thu sut thc:
Thu sut thc = Tin đóng thu / Thu nhp tính thu (2.1)
Trong đó, tin đóng thu đc ly t bng báo cáo lu chuyn tin t, còn thu
nhp tính thu đc tính t bng báo cáo kt qu hot đng kinh doanh.
La chn th hai là thu sut biên, tc thu sut đánh trên mi đng thu nhp
cui cùng tng thêm. Nó ph thuc vào mã s thu và phn ánh mc thu mà công
ty phi đóng trên thu nhp biên ca mình. Trong khi mc thu sut biên ca hu ht
các công ty đu bng nhau thì mc thu sut thc li rt khác nhau.
2.1.2 Nguyên nhân ca s khác bit gia thu sut thc và thu sut biên.
– Nhiu công ty áp dng nhng tiêu chun k toán khác nhau cho mc đích

thu và mc đích báo cáo. công ty thng s dng khu hao đng
thng cho mc đích báo cáo và khu hao nhanh cho mc đích thu. Kt qu
là thu nhp báo cáo cao hn đáng k so vi thu nhp chu thu, mà thu sut
đc tính trên thu nhp chu thu ch không phi thu nhp báo cáo;
– Các công ty s dng tín dng thu
3
đ gim s thu phi np. Nhng khon
tín dng này có th làm cho thu sut thc thp hn thu sut biên;
3
Nhà nc cho phép các doanh nghip đc gi li tin thu phi np đ đu t tr li phát trin sn xut
kinh doanh. Tc là, nhà nc cho phép doanh nghip vay vn mt cách trc tip, không cn tài sn th chp,
không phi tr lãi vay, to điu kin thun li v vn, giúp doanh nghip đu t, phát trin, phc hi tng
trng nn kinh t.
VIII



– Cui cùng, các công ty có th hoãn thu đánh trên thu nhp sang nhng k
sau. Nu công ty hoãn thu, thu sut thc trong k hin ti s  mc thp
hn thu sut biên. Tuy nhiên, trong nhng k sau, khi công ty thanh toán
khon thu hoãn li thì thu sut thc s cao hn thu sut bin.
2.1.3 Thu sui vc gia.
Khi mt công ty hot đng trên toàn th gii thì thu nhp ca nó b đánh thu ti
các mc thu sut khác nhau, tùy theo tng quc gia và tng đa phng. Trong
trng hp này, thu sut biên áp dng cho công ty là bao nhiêu? Chúng ta có ba
cách gii quyt:
– S dng bình quân gia quyn ca nhng mc thu sut khác nhau, trng s
đc tính theo t l thu nhp đn t mi quc gia trong tng thu nhp ca
công ty. Vn đ là các trng s s thay đi theo thi gian nu t l tng
trng thu nhp khác nhau gia các quc gia;

– S dng thu sut biên ca quc gia mà công ty đt tr s chính vi gi đnh
ngm là thu nhp ca công ty ti các quc gia khác cui cùng phi đc tp
hp v quc gia này – ni công ty s np thu thu nhp biên;
– Cách cui cùng, cng là cách an toàn nht, là tách riêng và áp dng mc thu
sut biên khác nhau cho tng dòng thu nhp phát sinh t mi quc gia.
2.1.4 ng ca thu sui vi giá tr
Khi đnh giá mt công ty, ta nên s dng thu sut biên hay thu sut thc? Nu
buc phi áp dng mt loi thu sut cho li nhun ca tt c các k thì thu sut
biên s là la chn an toàn hn. Lý do vì không có nguyên nhân nào trong s ba
nguyên nhân va đ cp  trên có th tn ti mãi mãi. Khi nhng khon chi tiêu vn
mi gim dn, chênh lch gia thu nhp đc báo cáo và thu nhp chu thu cng
gim theo; hu nh không có khon tín dng thu nào kéo dài mãi mãi và rt cuc
thì các công ty cng phi np phn thu hoãn li. Tuy nhiên, không có lý do gì cho
rng thu sut thc đc s dng đ tính toán dòng tin sau thu phi bt bin qua
thi gian. Do vy, khi đnh giá mt công ty có thu sut thc trong k hin ti là
20% và thu sut biên là 25%, bn có th c tính dòng tin trong nm đu bng
cách s dng thu sut là 20% và sau đó tng dn lên 25%. iu ct yu là thu
sut đc s dng đ tính giá tr kt thúc luôn luôn là thu sut biên.
Khi đnh giá vn c phn, chúng ta thng bt đu vi thu nhp thun hoc li
nhun trên mt c phn, đây là nhng khon li nhun sau thu. Nghe ging nh
chúng ta có th tránh phi đng đn thu sut, tuy nhiên thc cht v b ngoài này
làm cho ngi ta d nhm ln. Nhng khon li nhun sau thu hin ti ca công ty
phn ánh s thu đã np trong nm nay. Trong trng hp hoch đnh thu hoc
hoãn np thu làm cho hoã n thu phi np này quá thp hoc quá cao, nu chúng ta
không điu chnh thu nhp thun cho phù hp vi nhng thay đi trong thu sut
ca các nm tip theo thì tc là chúng ta đang đánh liu gi đnh rng công ty có th
tip tc làm điu này trong tng lai.
2.1.5 Tng ca nhng gi nh v thu sut lên giá tr
Convey Inc la mt công ty vin thông. Trong nm tài chính gn nht, công ty có
thu nhp hot đng trc thu là 150 triu USD và vn tái đu t là 30 triu USD.

IX

Do hoãn thu nên thu sut thc ca công ty là 20%, trong khi thu sut biên là
40%. C thu nhp hot đng và vn tái đu t đu đc k vng s tng 10% mi
nm trong vòng 5 nm, sau đó duy trì  mc 5%. Chi phí vn ca công ty là 9% và
đc k vng không thay đi qua các nm. Chúng ta s c tính giá tr ca Convey
bng cách s dng 3 gi đnh khác nhau v thu sut – s dng thu sut thc mãi
mãi, s dng thu sut biên mãi mãi và s dng kt hp c hai loi thu này.
– 
2.1   
Nm
0
1
2
3
4
5
Kt thúc
EBIT
150,00
165,00
181,50
199,65
219,62
241,58
253,66
t
c

20%

20%
20%
20%
20%
20%
20%
EBIT * (1 –
t
c
)
120,00 132,00 145,20 159,72 175.69 193,26 202,92
Vn tái đu
t
30,00 33,00 36,30 39,93 43,92 48,32 50,73
Dòng tin t
do ca công
ty
4

90,00 99,00 108,90 119,79 131,77 144,95 152,19
WACC
9%
9%
9%
9%
9%
9%
9%
Giá tr kt
thúc

3.804,83
Giá tr hin
ti
90,83 91,66 92,50 93,35 94,20 2.472,88
Giá tr công
ty
2.935,42
Ngun: pages.stern.nyu.edu/~adamodar/
: Giá tr này ca công ty da trên gi đnh ngm là công ty s không
bao gi thanh toán thu hoãn li.
– 
2.2   

0
1
2
3
4
5

EBIT
150,00
165,00
181,50
199,65
219,62
241,58
253,66
t
c

40%
40%
40%
40%
40%
40%
40%
EBIT * (1 –
t
c
)
90,00 99,00 108,90 119,79 131,77 144,95 152,19
Vn tái đu
t
30,00 33,00 36,30 39,93 43,92 48,32 50,73
FCFF
60,00
66,00
72,60
79,86
87,85
96,63
101,46
WACC
9%
9%
9%
9%
9%

9%
9%
Giá tr kt
thúc
2.536,55
Giá tr hin
ti
5


60,55 61,11 61,67 62,23 62,80 1.648,59
4
Free cash flow to firm discount model (FCFF)
5
Present Value (PV)
X



Giá tr công
ty
1.956,94
Ngun: pages.stern.nyu.edu/~adamodar/
: Giá tr công ty da trên gi đnh ngm là bt đu t thi đim này tr
đi công ty không th hoãn thu. Thc ra, nu cht ch hn thì chúng ta nên tr
khon thu hoãn li tích ly t nhng nm trc khi giá tr công ty tính đc 
trên. Do vy, nu thu hoãn li ca công ty trong nhng nm trc là 200 triu USD
và d tính tr ht s thu này trong 4 nm, mi nm tr mt khon bng nhau là 50
triu USD thì trc tiên chúng ta s tính giá tr hin ti ca khon tin np thu này:
PV ca khon tin np thu hoãn li = 50 * PV ca dòng tin tr hàng nm(9%; 4)

= 50 * 3.24
= 169,99(triu USD)
Giá tr công ty sau khon thu hoãn li = 1.956,94 – 169,99
= 1.794,96 (triu USD)
Vy giá tr công ty s là 1.794,96 triu USD.
– 
Gi đnh thu sut thc duy trì  mc 20% trong 5 nm và chúng ta s dng
thu sut biên đ tính giá tr cui cùng
2.3   

0
1
2
3
4
5

EBIT
150,00
165,00
181,50
199,65
219,62
241,58
253,66
t
c

20%
20%

20%
20%
20%
20%
40%
EBIT * (1 –
t
c
)
120,00 132,00 145,20 159,72 175.69 193,26 152,19
Vn tái đu t
30,00
33,00
36,30
39,93
43,92
48,32
50,73
FCFF
90,00
99,00
108,90
119,79
131,77
144,95
101,46
WACC
9%
9%
9%

9%
9%
9%
9%
Giá tr kt
thúc
2.536,55

Giá tr hin
ti

90,83 91,66 92,50 93,35 94,20 1.648,59
Giá tr công
ty
2.111,12
Ngun: pages.stern.nyu.edu/~adamodar/
: tuy nhiên, chú ý rng vic s dng thu sut thc cho 5 nm đu s
làm tng khon thu hoãn li phi np ca công ty. Gi s công ty kt thúc nm
hin ti vi 200 triu USD thu hoãn li tích ly thì thu hoãn li phi np vào cui
nm th 5 là:
Thu hoãn li d tính phi np = 200 + (165,00 + 181,50 + 199,65 + 219,62 +
241,58) * (40% – 20%) = 401,47 triu USD.
Gi s công ty s np khon thu hoãn li này sau nm th nm, np tng phn
trong 10 nm, nh vy giá tr hin ti ca khon thu hoãn li này là
XI

PV ca thu hoãn li phi np =
401,47
10 * 1,09
5

* PV ca tin tr hàng nm (9%; 10)
= 167,45 triu USD.
Công ty không np thu thu nhp hoãn li cho đn đu nm th 6, chúng ta phi
tng thi gian chit khu thêm 5 nm na.
Giá tr công ty = 2.111,12 – 167,45
= 1.943,67 (triu USD)
2.1.6 Cách x i vi tr cp thu
ôi khi các công ty nhn đc tr cp thu t chính ph khi đu t vào mt s
khu vc hoc loi hình kinh doanh đc bit.Tr cp thu có th thc hin bng hai
cách, đó là gim thu sut hoc hoàn tr thu. C hai cách này đu cho giá tr công
ty tng lên. Tt nhiên, câu hi đt ra là làm th nào đ đo lng chính xác nht tác
đng ca chính sách này đi vi dòng tin ca công ty. Cách đn gin nht có l là
trc tiên chúng ta tin hành đnh giá công ty mà không tính đn khon tr cp
thu, sau đó mi cng giá tr tng thêm t khon tr cp này vào giá tr công ty.
, gi đnh rng bn đang đnh giá mt công ty dc phm hot đng ti
Puerto Rico. Dòng thu nhp ca công ty xut phát t các hot đng ti quc gia này
s đc hng mc thu sut thp hn. Chúng ta có th đnh giá công ty này bng
cách s dng mc thu sut biên thông thng ca nó, sau đó cng thêm vào kt
qu tính đc giá tr hin ti ca khon tit kim thu phát snh t nhng hot đng
kinh doanh ti Puerto Rico. Phng pháp này có ba u đim:
– Nó cho phép bn tách riêng khon tr cp thu và ch xem xét nó trong k
công ty đc hng tr cp. Khi tác đng ca khon tr cp thu đc nhp
chung vào vi các dòng tin khác thì có nguy c nó s b xem là tác đng
vnh vin.
– T sut chit khu đc s dng đ tính toán các khon tr cp thu có th
khác vi t sut chit khu đc s dng cho các dòng tin khác ca công ty.
Bi vy, nu tr cp thu là mt khon tín dng bo đm t chính ph thì
chúng ta có th s dng mc t sut chit khu thp hn nhiu đ tính PV
ca dòng tin.
– Có quan đim cho rng chính ph ch tr cp thu cho nhng khon đu t

nào khin các công ty phi gánh chu chi phí hoc đ ri ro cao hn mà thôi.
Bng cách tách riêng giá tr ca khon gim thu, công ty có th cân nhc
xem liu h có nên hot đng ti nhng khu vc hoc lnh vc mà chính ph
cho hng tr cp không. Ví d, gi đnh rng công ty bn sn xut đng
và nhng công ty hot đng trong lnh vc này đc chính ph cp tín dng
thu. i li, chính ph nm quyn kim soát giá đng. Công ty ca bn có
th so sánh giá tr nhn đc t khon tín dng thu vi giá tr mt đi do giá
đng b kim soát, t đó đa ra quyt đnh có đáng đ tip tc nhn tín
dng thu hay không.
XII

2.2 X LÝ THU SUT TRONGTHM NH GIÁ DOANH NGHIP
KT CHUYN L
2.2.1 Nguyên nhân to ra thu nhp âm
Có nhiu lý do khin các công ty có li nhun âm hoc thp bt thng, mt s
đc xem là vn đ tm thi, mt s khác liên quan đn v trí công ty trong vòng
đi phát trin.

i vi mt s công ty, li nhun âm là kt qu ca nhng khó khn tm thi,
đôi khi ch nh hng đn bn thân công ty, đôi khi tác đng đn toàn ngành. Trong
mt vài trng hp, chúng khin c nn kinh t đi xung.
– Nhng vn đ ch nh hng đn mt công ty có th là mt v đình công ca
các nhân viên trong công ty, mt đt thu hi sn phm có giá tr ln hay mt
phán quyt quan trng ca tòa án gây bt li cho công ty. Kt qu tt yu là
li nhun ca công ty s b gim, nhng tác đng này ch xy ra mt vài ln
và không nh hng đn li nhun tng lai.
– Nhng vn đ có quy mô toàn ngành có th là s st gim giá ca mt sn
phm. Ví d, các công ty giy và bt giy thng tri qua nhng thi k giá
giy tng cao (đng ngha vi li nhun cng tng cao), theo sau đó là nhng
k giá giy gim xung (các công ty s b thua l). Trong mt s trng hp,

li nhun âm có th xut phát t s gián đon ca mt ngun cung cp
nguyên liu thô thit yu hay mt đt tng giá nguyên liu đt ngt. Ví d,
giá du tng lên s nh hng xu đn li nhun ca các công ty hàng không.
– i vi nhng công ty có thính cht chu k, mt đt suy thoái s khin li
nhun và tng doanh thu b nh hng. Vì vy, không có gì đáng ngc nhiên
khi các hãng sn xut ô tô báo cáo li nhun thp hoc âm trong giai đon
kinh t m đm.
im chung đi vi tt c nhng công ty này là chúng đc k vng s hi phc
sau khi khó khn qua đi.

ôi khi li nhun âm là kt qu ca nhng vn đ nghiêm trng hn và lâu dài
hn ca mt công ty, chng hn nhng la chn lc không chính xác trong quá
kh, hot đng kinh doanh không hiu qu hay công ty vay mn quá nhiu so vi
kh nng chi tr ca dòng tin hin ti.
– Li nhun ca mt công ty có th âm do nhng la chn mang tính chin
lc v h sn phm hay chính sách marketing đem li kt qu trái vi mong
đi. Trong trng hp này, tình hình tài chính và hot đng ca toàn b công
ty s b nh hng, đòi hi phi có tin hành mt cuc ci t và thông thng
là c mt b máy qun tr mi;
– Li nhun ca mt công ty có th âm vì hot đng kinh doanh không hiu
qu. Ví d, nhà xng và trang thit b ca công ty có th đã li thi hoc
các nhân viên đc đào to quá yu kém. Li nhun âm cng có th phn
ánh nhng quyt đnh sai lm ca ban qun tr trong quá kh và nhng chi
XIII

phí liên quan mà công ty vn phi gánh chu trong hin ti. Ví d, hu qu
ca vic mt công ty đã thc hin hàng lot các v mua li vi mc giá quá
cao so vi giá hp lý là trong nhng nm sau đó, công ty s có mc li
nhun cc thp hoc âm;
– Trong vài trng hp, mt công ty có hot đng kinh doanh không tt thì li

nhun vn c phn ca nó s âm vì đã s dng quá nhiu n vay đ tài tr
cho nhng hot đng này. Ví d, nhiu công ty thc hin các thng v mua
li và sáp nhp bng ngun tài chính đi vay (LBO) trong nhng nm 1980 đã
báo cáo thua l trong mt s nm đu tiên sau khi thng v đc thc hin.

Trong mt s trng hp, nguyên nhân dn đn li nhun âm ca mt công ty
không phi là nhng vn đ trong cách thc hot đng mà do v trí ca công ty
trong chu k phát trin.
– Nhng công ty hot đng trong các lnh vc đòi hi vn đu t c s h tng
ban đu ln thng b l cho đn khi các tài sn này đc đa vào hot đng
và bt đu đem li doanh thu. Ví d, nh các công ty đin thoi vào đu th
k XX, các công ty trong nhng nm 1980  M;
– Các công ty công ngh sinh hc hoc dc phm nh thng chi ra hàng
triu USD cho hot đng nghiên cu và ch to sn phm nhng phi đi
nhiu nm tri đ Cc qun lý Thc phm và Dc phm Hoa K cho phép
h bán nhng sn phm đó ra th trng. Trong khong thi gian này, h tip
tc phi chi tin cho hot đng R & D và báo cáo nhng khon l đáng k;
– Nhóm th ba bao gm nhng công ty mi thành lp. Thng thì nhng công
ty này thng có nhiu ý tng thú v cà đy ha hn, nhng ch khi nào
nhng ý tng đó đc chuyn thành sn phm thng mi thì h mi có th
bt đu có lãi. n cui nhng nm 1990, đa s nhng công ty này không
huy đng vn c phn bng cách c phn hóa mà bng vn đàu t mo him.
2.2.2 nh l và kt chuyn l
Khái nim
L phát sinh trong k tính thu là s chênh lch âm v thu nhp chu thu.
nh v kt chuyn l
– Doanh nghip sau khi quyt toán thu mà b l thì đc chuyn l ca nm
quyt toán thu tr vào TNCT ca nhng nm sau. Thi gian chuyn l tính
liên tc không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l.
– Doanh nghip tm thi chuyn l vào TNCT ca các quý ca nm sau khi

lp t khai tm np quý và chuyn chính thc vào nm sau khi lp t khai
quyt toán thu nm.
Ví d
 Nm 2011 doanh nghip A có phát sinh l là 10 t đng, nm 2012 doanh
nghip A có phát sinh TNCT là 12 t đng thì toàn b s l phát sinh
nm 2011 là 10 t đng, doanh nghip A phi chuyn toàn b vào TNCT
nm 2012.
XIV

 Nm 2011 doanh nghip B có phát sinh l là 20 t đng, nm 2012 doanh
nghip B có phát sinh TNCT là 15 t đng thì:
• Doanh nghip B phi chuyn toàn b s l 15 t đng vào thu nhp
chu thu nm 2012;
• S l còn li 5 t đng, doanh nghip B phi theo dõi và chuyn toàn
b liên tc theo nguyên tc chuyn l ca nm 2011 nêu trên vào các
nm tip theo, nhng ti đa không quá 5 nm, k t nm tip sau nm
phát sinh l.
– Doanh nghip có s l gia các quý trong cùng mt nm tài chính thì đc
bù tr s l ca quý trc vào các quý tip theo ca nm tài chính đó. Khi
quyt toán thu thu nhp doanh nghip, doanh nghip xác đnh s l ca c
nm và chuyn toàn b và liên tc s l vào thu nhp chu thu ca nhng
nm tip sau nm phát sinh l theo quy đnh nêu trên.
– Doanh nghip t xác đnh s l đc tr vào TNCT theo nguyên tc nêu
trên. Trng hp trong thi gian chuyn l có phát sinh tip s l thì s l
phát sinh này (không bao gm s l ca k trc chuyn sang) s đc
chuyn l toàn b và liên tc không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát
sinh l.
– Trng hp c quan có thm quyn kim tra, thanh tra quyt toán thu thu
nhp doanh nghip xác đnh s l doanh nghip đc chuyn khác vi s l
do doanh nghip t xác đnh thì s l đc chuyn xác đnh theo kt lun

ca c quan kim tra, thanh tra nhng đm bo chuyn l toàn b và liên tc
không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l theo quy đnh.
– Quá thi hn 5 nm k t nm tip sau nm phát sinh l, s l phát sinh cha
chuyn ht thì s không đc chuyn vào thu nhp ca các nm tip sau.
– Doanh nghip chuyn đi loi hình doanh nghip, chuyn đi hình thc s
hu (k c giao, bán doanh nghip Nhà nc), sáp nhp, hp nht, chia, tách,
gii th, phá sn phi thc hin quyt toán thu vi c quan thu đn thi
đim có quyt đnh chuyn đi loi hình doanh nghip, chuyn đi hình thc
s hu, sáp nhp, hp nht, chia, tách, gii th, phá sn ca c quan có thm
quyn. S l ca doanh nghip phát sinh trc khi chuyn đi, sáp nhp, hp
nht phi đc theo dõi chi tit theo nm phát sinh và bù tr vào TNCT cùng
nm ca doanh nghip sau khi chuyn đi, sáp nhp, hp nht hoc đc tip
tc chuyn vào thu nhp chu thu  ca các nm tip theo ca doanh nghip
sau khi chuyn đi, sáp nhp, hp nht đ đm bo nguyên tc chuyn l tính
liên tc không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l.
2.2.3 X lý các khon l hong trong thnh giá tr doanh nghip
Nhng công ty có nhng khon l hot đng thun chuyn tip ln hoc l hot
đng liên tc nhiu k s tit kim đc mt khon thu đáng k trong nhng nm
đu tiên thu đc li nhun dng tr li. Có hai cách đ bao quát đc tác đng
này khi đnh giá.
– Cách th nht là thay đi thu sut theo thi gian. Trong nhng nm đu có
li nhun dng tr li, các công ty nói trên s có thu sut bng không vì l
chuyn tip đã trit tiêu thu nhp. Khi l hot đng thun gim xung, thu
sut s tng lên bng thu sut biên. Khi thu sut đc s dng đ c tính
XV

thu nhp hot đng sau thu thay đi, thu sut đc s dng đ xác đnh chi
phí n vay sau thu trong phép tính chi phí vn cng cn phi thay đi. Do
đó, đi vi mt công ty có l hot đng chuyn tip, thu sut đc s dng
đ tính toán thu nhp hot đng sau thu và chi phí vn s bng không trong

nhng nm khon l chuyn tip trit tiêu ht thu nhp đt đc.
– Cách th hai thng đc áp dng khi đnh giá nhng công ty đã thu đc
li nhun dng nhng khon l hot đng thun chuyn tip ln. Chúng ta
s b qua khon tit kim thu phát sinh t l hot đng thun. Trc ht s
đnh giá công ty ri sau đó mi cng giá tr tính đc vào tng khon tit
kim thu k vng, khon này thng đc c tính bng cách nhân thu
sut vi khon l hot đng thun. Hn ch ca cách này là nó gi đnh
nhng khon tit kim thu đc bo đm, đng thi xy ra ngay tc thì. Khi
công ty phi thu đc li nhun đ làm phát sinh nhng khon tit kim thu
này và có s không chc chn v li nhun, cách này s đa đn kt qu c
tính quá cao cho khon tit kim thu.
2.2.4 Nhu ci vi nhng khon l hong
– Th nht là trong trng hp mt công ty đang đnh mua li công ty khác có
th đòi hi phi nhìn thy khon tit kim thu t khon hot đng thun
sm hn khi công ty bên bán làm phát sinh nhng khon l này, có kh nng
s xut hin s cng hng thu.
– Th hai là nhiu quc gia có nhng hn ch đáng k đi vi s k các công
ty đc chuyn tip khon l hot đng. Nu vy, giá tr ca nhng khon l
hot đng thun này có th b gim.
2.2.5 Ví d tng ca l hong thui vi giá tr công ty.
Ví d này xem xét tác đng ca nhng khon l hot đng thun (Net Operating
Loses – NOL) chuyn tip và nhng khon l d tính trong các k tng lai đi vi
thu sut ca Commerce One. Trong nm 2011, Commerce One báo l hot đng là
340 triu USD.Ti thi đim cui nm, l hot đng thun tích ly ca công ty là
454 triu USD.Trong khi mi th có v khá m đm đi vi công ty, chúng ta gi
đnh rng doanh thu s tng đáng k trong 10 nm tip theo và thu nhp hot đng
biên ca công ty là 16,36%, bng vi mc trung bình ngành ca nhng công ty dch
v thng mi đã phát trin.
 2.4T 
 


Doanh
thu










00
402
-340
454
0
0
0,00%
01
603
-206
660
0
0
0,00%
02
1.205
-107

767
0
0
0,00%
03
2.170
81
686
0
0
0,00%
04
3.472
349
337
0
0
0,00%
05
4.860
642
0
305
107
16,63%
06
6.561
970
0
970

339
35,00%
07
8.530
1.328
0
1.328
465
35,00%
XVI

08
10.236
1.634
0
1.634
572
35,00%
09
11.259
1.820
0
1.820
637
35,00%
10
11.822
1.922
0
1.922

673
35,00%
Ngun: pages.stern.nyu.edu/~adamodar/
Commerce One tip tc thua l trong 2 nm tip theo, nhng khon l này đc
cng tip vào l hot đng thun ca công ty. Trong nm th 3 và 4, mc dù thu
nhp hot đng dng nhng công ty vn cha np thu do l hot đng thun tích
ly t nhng nm trc. Trong nm th 5, thu nhp chu thu ca công ty đc
gim mt khon bng l hot đng thun còn li, còn 337 triu USD và bt đu np
thu t nm này. Gi s t sau nm th nm tr đi, công ty áp dng mc thu sut
biên là 35%. Li ích thu đc t nhng khon l hot đng thun s đc tính vào
dòng tin và giá tr ca công ty.
2.3 Nhm c quá trình thnh giá tr doanh nghip
Không ai l gì chuyn nhiu công ty duy trì hai loi s sách – mt cho nhng
mc đích thu và mt cho nhng mc đích báo cáo.Vic này không nhng hp pháp
mà còn đc chp nhn rng rãi. V chi tit thì s sách ca mi công ty không
ging nhau, nhng đim chung là thu nhp đc báo cáo cho c đông thng cao
hn rt nhiu so vi thu nhp đc báo cáo đ tính thu. Khi đnh giá công ty,
chúng ta thng ch chú ý đn con s th nht mà b qua con s th hai. iu này
có th nh hng đn kt qu c tính ca chúng ta theo mt s cách sau đây:
Thu sut đc tính bng cách chia thu phi np (tính trên TNCT) cho thu nhp
trong báo cáo c đông (thông thng cao hn rt nhiu TNCT) s thp hn thu
sut thc. Nu s dng kt qu này đ tính toán, rt có th chúng ta s đnh giá công
ty quá cao so vi giá tr thc t ca nó. ây là mt nguyên nhân khác ca vic
chuyn sang s dng thu sut biên trong các k tng lai.
Nu da vào thu nhp báo cáo c đông thì chúng ta s phóng đi thu nhp k
vng trong tng lai. Tác đng đi vi dòng tin có kh nng b che khut hoàn
toàn.  hiu đc ti sao, chúng ta hãy xem xét mt đim khác bit thng thy
gia thu nhp báo cáo và thu nhp chu thu: công ty s dng phng pháp khu
hao đng thng đ tính thu nhp báo cáo và s dng phng pháp khu hao nhanh
đ tính thu nhp chu thu. Vì chi phí khu hao s đc cng tr li thu nhp sau

thu đ tính ra dòng tin nên vic chi phí khu hao gim xung s kìm hãm bt mc
đ tng trng trong thu nhp. Tuy nhiên, vn đ là chúng ta s h thp li ích thu
t chi phí khu hao.
Mt s công ty tin hành vn hóa các chi phí cho mc đích báo cáo nhng
không vn hóa chúng cho mc đích thu. Mt ln na, vic s dng s liu v thu
nhp và chi tiêu vn đu t ly t s sách báo cáo s khin bn đánh giá thp li ích
thu thu đc t các chi phí không đc vn hóa.
Do đó, khi các công ty áp dng nhng tiêu chun khác nhau cho mc đích k
toán và mc đích thu, nu tp trung vào li nhun báo cáo (trong trng hp s
dng các bi s li nhun) thì chúng ta s gp phi vn đ nghiêm trng hn nhiu
so vi khi s dng dòng tin. Tuy nhiên, nu phi la chn mt ngun d liu đ
làm c s tính toán thì chúng ta nên chn s sách thu.
XVII

3 03
NG DNG THNH GIÁ TR
CÔNG TY C PHN THY SNBC LIÊU
(mã chng khoán: BLF)

3.1 N KINH T VIT NAM
Nghiên cu đã s dng mô hình PESTEL đ đánh giá s tác đng cng nh d
báo s thay đi ca các nhân t v mô đn các ngành kinh t. Các yu t này bao
gm các yu t bên ngoài ca ca doanh nghip và ngành, và ngành phi chu các
tác đng ca nó đem li nh mt yu t khách quan. Các doanh nghip da trên các
tác đng s đa ra nhng chính sách, hot đng kinh doanh phù hp.
3.1.1 Mng chính tr - lut pháp
H thng pháp lut ngày càng phù hp hn vi thông l quc t, cht ch hn v
qun lý, bo v quyn li ngi lao đng, hng ti s phát trin bn vng. Vit
Nam ngày càng hi nhp sâu hn vào nn kinh t khu vc và toàn cu. Các hip
c quc t v kinh t, thng mi, đu t, s hu trí tu, thu quan, bo v môi

trng mà Vit Nam đã và đang ký kt, đàm phán thúc đy quá trình rà soát, sa
đi, b sung hoc ban hành các vn bn quy phm pháp lut cho phù hp hn vi
thông l quc t và các điu c quc t mà Vit Nam là thành viên. (Ngun: Ngh
quyt -B Chính Tr).
3.1.2 ng kinh t
H thng kinh t
Kinh t Vit Nam là nn kinh t hn hp nhiu thành phn kinh t. Nhà nc đang
xây dng h thng kinh t hòa nhp vi h thng toàn cu. Kinh t Vit Nam là mt
nn kinh t vn hành theo c ch th trng, nhiu nc và khi kinh t, bao gm c
mt s nn kinh t th trng tiên tin cng công nhn Vit Nam là nn kinh t th
trng.
Mc n đnh t giá hi đoái
Trong nhiu nm tr li đây, Ngân hàng nhà nc (NHNN) kiên trì chính sách
n đnh đng tin Vit Nam so vi đng đô la M. Nm 2011 đc xem là mt nm
tng đi thành công ca chính sách qun lý ngoi hi vi t giá din bin tng
đi n đnh.






XVIII


Hình 
Ngun: www.acb.com.vn

Biu đ cho thy càng v cui nm t giá càng bin đng và mt giá mnh, th
trng ngoi hi luôn có biu hin cng thng, đng thi xy ra thc trng USD tín

dng tha, USD thng mi thiu. Các ngân hàng không có ngoi t đ bán cho
doanh nghip và nu có bán thì mc t giá cng cao hn mc t giá trn do NHNN
quy đnh. Nhng bt n trên th trng ngoi hi và t giá hi đoái đã tip tc gây
ra nhng khó khn cho hot đng xut nhp khu. Hn na, đng tin mt giá còn
nh hng đn lm phát trong nc do giá hàng nhp khu tng mnh.
Th trng tài chính
Trong tin trình phát trin Th trng chng khoán Vit Nam, tim nng ca
vic tham gia ca các Ngân hàng thng mi (NHTM) là rt ln. Vic các NHTM
c phn niêm yt c phiu trên Trung tâm giao dch chng khoán, các NHTM nhà
nc c phn hóa thc hin phát hành c phiu ln đu trên Trung tâm, cng nh
ti đây s có thêm mt s Công ty kinh doanh chng khoán ca các NHTM đi vào
hot đng s to đà thúc đy th trng chng khoán Vit Nam phát trin mnh
hn na.
Song cho đn thi đim này, có khong 100 công ty c phn niêm yt c phiu
trên Trung tâm giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh, đây là con s
khiêm tn, to ra s nghèo nàn hàng hóa trên th trng chng khoán. Tính thanh
khon ca th trng cha cao, thông tin cha tht s minh bch.
Nhng phân tích trên đây cho thy th trng tài chính nc ta cha thc s cung
cp nhng yu t thun li cho s phát trin ca các ngành kinh t trong nc. Tuy
nhiên, trong thi gian ti vi nhng chính sách đúng đn trong vic n đnh kinh t v
mô ca nhà nc, hi vng th trng tài chính s có bc phát trin vt bc và bn
vng.
C s h tng
XIX

Hin nay, c s h tng ca nn kinh t nc ta còn rt nghèo nàn trong đó chi
phí thuê c s vt cht cao còn  mc cao, và đang đc ci thin. Theo tính toán
Vit Nam s cn khong 140 t USD đ đu t cho lnh vc c s h tng (vin
thông, bn cng, sân bay, đng b, đng st, hàng không) trong 5 - 10 nm ti.
Chính ph s huy đng ti đa các ngun lc trong và ngoài nc cng nh đóng

góp t khu vc kinh t t nhân đ đáp ng nhu cu này.
Lc lng lao đng
Lc lng lao đng Vit Nam có th mnh v k thut tuy nhng li yu v
trình đ qun lý. Bên cnh đó, Vit Nam có chi phí nhân công thp. Theo mt kho
sát ca Ngân hàng Phát trin châu Á (ADB) đi vi 23 nc trong khu vc không
bao gm Nht Bn. Vit Nam đc xp th hai (đng sau Lào) có chi phí sinh hot
thp nht châu Á - Thái Bình Dng. ây là mt li th đ các doanh nghip trong
nc có th khai thác.
Tng trng kinh t
Vit Nam có tc đ tng trng kinh t cao và n đnh nhiu nm lin.

Hình 
Ngun: TCTK
Do chu tác đng tiêu cc t khng hong tài chính th gii và suy gim kinh t
toàn cu nm 2008, nm 2011 là mt nm đy khó khn đi vi nn kinh t Vit
Nam, i hi ng xác đnh ch tiêu tc đ tng trng nm 2013 theo 2 phng
án. Phng án 1: 6 – 6,5% và phng án 2: 5,5 – 6%. Cho thy tc đ tng trng
ca nn kinh t còn  mc thp và có kh nng phc hi vào nhng nm tip theo.
Lm phát
Nm 2011, t l lm phát: 18,13%. Theo nghiên cu ca các nhà kinh t hc th
gii, nm 2011 Vit Nam đã vt ngng lm phát và s có tác đng tiêu cc đn
tng trng. Trong báo cáo Quc hi khóa XIII (k hp th 2), Chính ph đã khng
XX

đnh: “Nguyên nhân ch yu gây lm phát cao  nc ta là do h qu ca vic ni
lng chính sách tin t, tài khóa kéo dài trong nhiu nm đ đáp ng yêu cu đu t
phát trin, bo đm an sinh xã hi, và phúc li xã hi trong khi c cu kinh t, c
cu đu t còn kém hiu qu, cùng nhng hn ch trong qun lý điu hành và tác
đng cng hng ca các yu t tâm lý”. Và đã đa ra mc tiêu: "Kim ch lm
phát là u tiên s mt, khi có điu kin thun li s phn đu đ đt mc tng

trng cao hn" trong mc tiêu ca nm 2012 và k hoch 5 nm 2011 - 2015.

Hình 3.3 T ng t s n 2001 – 2011
Ngun: GSO (2011)
Do s thiu k lut tài chính trong đu t công và trong hot đng ca các doanh
nghip nhà nc (DNNN) và tp đoàn ln, vic kích cu đu t thông qua ni lng
tín dng cho các DNNN và tp đoàn nu thiu s thm đnh và giám sát thn trng
s là tin đ cho lm phát tr li.
Mc lãi sut
Nm 2011, NHNN đã 2 ln tng lãi sut chit khu (t 7% nm 2010 lên 13%),
4 ln tng lãi sut tái cp vn (t 9% lên 15%), 5 ln tng lãi sut OMO (t 8% lên
15%). Lãi sut c bn đã đc gi nguyên 9% k t nm 2010.
Quy đnh trn lãi sut 14%/nm khin các NHTM gp khó v thanh khon và
phi đi vay trên th trng liên ngân hàng vi lãi sut cao.Cá bit, có nhng giao
dch lãi sut lên ti mc 30 - 40%/nm đi vi k hn 1 tháng.
Còn khá nhiu bt cp đi vi lãi sut huy đng và cho vay ca các ngân hàng
Vit Nam, tuy nhiên xu hng chung là lãi sut có kh nm gim trong vài nm ti
vì chính sách khuyn khích kinh doanh ca nhà nc.
Hot đng thng mi
Nm 2011, tình hình xut nhp khu khu ca Vit Nam gp nhiu khó khn do
suy gim kinh t toàn cu dn đn s đình tr sn xut và hn ch tiêu dùng 
nhng nc vn là th trng xut khu ln ca Vit Nam nh M, Nht Bn, EU
Tính chung tám tháng đu nm 2011, kim ngch hàng hóa xut khu đt 60,8 t
USD, tng 33,7% so vi cùng k nm 2010, bao gm: Khu vc kinh t trong nc
XXI

đt 28,1 t USD, tng 32,6%; khu vc có vn đu t nc ngoài (k c du thô) đt
32,7 t USD, tng 34,6%.
Hình 3.4 K
-2011

Ngun: www.customs.gov.vn

Vit Nam luôn trong tình trng nhp siêu, tuy đây là xu hng chung ca các
nc đang phát trin tuy nhiên khi cán cân thâm thng mi thâm ht khá nhiu có
th gây ra nhiu tiêu cc cho nn kinh t.
3.1.3 ng công ngh (Technological)
u t phát trin khoa hc và công ngh s là chin lc trng tâm cho c quc
gia và doanh nghip trong giai đon 2010- 2015.Công ngh ngành xây dng không
có đt bin trong giai đon này.
Công ngh trong ngành xây dng  Vit Nam s không có nhiu thay đi đ
bin.Hu ht các công ngh xây dng mi trên th gii đu đã có mt ti Vit Nam.
3.2 PHÂN TÍCH NGÀNH THY SN
3.2.1 Tình hình sn xut và tiêu th th gii

Theo báo cáo mi nht ca FAO, sn lng thy sn th gii nm 2011 d kin
s đt mc k lc là 151,7 triu tn, tng 3,2% so vi nm 2010 do s tng trng
mnh trong nuôi trng thy sn (4%), trong đó sn lng đánh bt đt 90,1 triu tn
(tng 2,7%)và sn lng nuôi trng đt khong 61,6 triu tn(tng 4%).
Khi lng tiêu th thy sn toàn cu nm 2011 d kin đt 124 triu tn, tng
1,4% so vi nm 2010. Các nc sn xut thy sn chính trên th gii tp trung ch
yu  châu Á nh Trung Quc, n , Indonesia, Vit Nam Hin nay, gn mt
na sn lng thy sn tp trung  các nc này, trong đó Trung Quc chim ti
gn 1/3 sn lng thy sn toàn th gii.



XXII