SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
LI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan khóa lun “Phân tích ngun cung và nhu cu tiêu th rau hu c trên
đa bàn thành ph H Chí Minh” là công trình nghiên cu ca tôi và hoàn toàn do tôi thc
hin
S liu s dng trong khóa lun này đc thu thp và tính toán mt cách trung thc và
chính xác các trích dn đu đc dn ngun rõ ràng Kt qu nghiên cu đt đc là do đúc
kt t quá trình nghiên cu ca tôi và không sao chép hay đã đc công b t bt kỳ công
trình nghiên cu khoa hc nào khác
Khóa lun đc thc hin di s hng dn khoa hc ca TS Trn Tin Khai Khóa lun
này không nht thit phn ánh quan đim ca Trng Đi hc Kinh T thành ph H Chí
Minh hay đn v kho sát là công ty TNHH Organik – Đà Lt
TP. HCM, ngày 4 tháng 4 năm
Ngi vit cam đoan
Đng Th Nht Oanh
i
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
LI CM N
Cách đây hn bn năm gia đình tôi gp nhiu khó khăn khin vic tr thành sinh viên đi
hc cha bao gi nm trong suy nghĩ ca tôi Gi đây khi đc thc hin khóa lun này tôi
cm thy tht hnh phúc và vô cùng bit n ba m nhng ngi thân trong gia đình đã to
điu kin cho tôi thc hin đc nim m c ca mình Khong thi gian hc tp trng
là nim vinh d t hào và là tri nghim có ý nghĩa rt ln đi vi tôi
Tôi xin gi li cm n sâu sc đn thy Trn Tin Khai ging viên hng dn chính Thy
không nhng đã tn tình giúp đ h tr tôi trong sut quá trình thc hin khóa lun này
mà còn đng viên và truyn ngun cm hng hc tp cho tôi qua nhng bài ging tht hay
ca thy
Tôi xin cm n thy Trn Bá Hùng giám đc công ty TNHH Organik – Đà Lt Lâm Đng
cũng nh các cô chú anh ch trong công ty đã to điu kin và nhit tình giúp đ tôi có
đc nhiu thông tin và s liu cho đ tài Xin gi li cm n chân thành đn các thy cô
khoa Kinh t phát trin các bn hc cùng lp đã không ngn ngi chia s ng h và giúp đ
tôi trong sut quá trình hc tp cũng nh khi thc hin khóa lun này
ii
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
NHN XÉT CA GIÁO VIÊN HNG DN
iii
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
TÓM TT
Qua vic kho sát thc t công ty TNHH Organik Đà Lt – Lâm Đng cho thy đây là công ty
duy nht khu vc phía nam có quy trình sn xut khá hoàn thin và đm bo h thng
tiêu chun ca rau hu c Đng thi do thit lp đc chui giá tr rau hu c hiu qu
công ty va là nhà sn xut va là nhà cung ng đn tn ni tiêu th cui cùng nên tit
kim đc các chi phí trung gian V phía cu sn phm nghiên cu thc hin kho sát
ngi tiêu dùng trên đa bàn thành ph H Chí Minh sau đó tin hành phân tích nhân t
EFA và phân tích hi quy đa bin da trên mt s nghiên cu thc nghim trên th gii v
nhu cu tiêu th nông sn hu c Kt qu nghiên cu cho thy đi vi nhng ngi tiêu
dùng có thu nhp cao trình đ hc vn cao nhiu tr em nh tui trong gia đình có quan
đim tích cc v li sng cht lng rau hu c và môi trng có kh năng làm gia tăng
mc sn lòng tr cho sn phm rau hu c Bên cnh đó khác vi kỳ vng yu t gii tính
s thành viên trong gia đình và quan đim v th trng rau hu c không nh hng đn
mc sn lòng tr này
iv
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
MC LC
LI CAM ĐOAN i
LI CM N ii
NHN XÉT CA GIÁO VIÊN HNG DN iii
TÓM TT iv
MC LC v
DANH MC BNG BIU vii
DANH MC HÌNH V vii
DANH MC CÁC PH LC vii
CHNG GII THIU Đ TÀI
Tính cp thit ca đ tài
Mc tiêu nghiên cu
Đi tng và phm vi nghiên cu
Câu hi nghiên cu
Phng pháp nghiên cu
Ý nghĩa khoa hc và thc tin ca đ tài
Cu trúc ca đ tài
CHNG TNG QUAN TÀI LIU
C s lý thuyt
Khái nim v rau hu c 5
Lý thuyt v mc sn lòng chi tr WTP 6
Lý thuyt v mô hình logistic logit 8
Mt s nghiên cu trc 9
Nghiên cu v các yu t nh hng đn vic la chn phng thc sn
xut nông nghip hu c 9
Nghiên cu v các yu t nh hng đn phía cu nông sn hu c
Khung phân tích
CHNG THC TRNG V CUNG VÀ CU RAU HU C TRÊN ĐA BÀN THÀNH
PH H CHÍ MINH
Thc trng v ngun cung rau hu c trên đa bàn TPHCM
v
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Gii thiu v công ty TNHH Organik
Thc trng sn xut rau hu c ca công ty Organik
Thc trng cung ng rau hu c ca công ty Organik
Thc trng v nhu cu rau hu c ca ngi tiêu dùng khu vc TPHCM
CHNG S LIU VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU
Ngun s liu và phng pháp thu thp
Mô hình kinh t lng trong phân tích các yu t nh hng đn WTP ca
ngi tiêu dùng TP HCM đi vi sn phm rau hu c
Mc tiêu ca vic xây dng mô hình 24
Xây dng mô hình 25
CHNG PHÂN TÍCH KT QU NGHIÊN CU
Kt qu phân tích công ty TNHH Organik
Kt qu nghiên cu v mc sn lòng tr ca ngi tiêu dùng rau hu c
TPHCM
Tho lun kt qu nghiên cu
CHNG KT LUN VÀ MT S GII PHÁP KHUYN NGH
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
vi
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
DANH MC BNG BIU
Bng Yu t nh hng đn quyt đnh chăn nuôi bò sa theo phng thc hu c
Bng Kt qu nghiên cu thc nghim v các yu t nh hng đn quyt đnh chăn
nuôi bò sa theo phng thc hu c
Bng Kt qu nghiên cu v s sn lòng tr cho loi khoai tây
Bng Kt qu nghiên cu v các yu t tác đng đn s sn lòng tr cho nông sn hu
c ca ngi tiêu dùng Madrid Tây Ban Nha
Bng Du kỳ vng ca các h s trc bin đc lp ca mô hình 28
DANH MC HÌNH V
Hình Đng bàng quan ca mt cá nhân
Hình Khung phân tích
Hình Xác sut chp nhn mc giá rau hu c ca ngi tiêu dùng TP HCM 5
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc Phiu kho sát thông tin tiêu dùng rau hu c ti thành ph H Chí Minh
Ph lc Bng mã hóa câu hi
Ph lc Kt qu phân tích nhân t EFA 44
Ph lc Thng kê mô t các bin 46
Ph lc Kt qu mô hình hi quy
Ph lc Kt qu c lng ca P
i
vii
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
CHNG GII THIU Đ TÀI
Tính cp thit ca đ tài
Nm 1986, chính sách đi mi toàn din đt nc đc thông qua. Tuy nhiên, nông
nghip đã đi trc bng các chng trình “Khoán 10, Khoán 100”. Nhng bc đi tiên
phong ca nông nghip đã gii quyt vn đ thiu lng thc trong nc và dành mt
lng ln đ xut khu, to điu kin tích ly t bn cho giai đon phát trin sau này.
Qua hn 20 nm đi mi, nông nghip đã có nhng bc tin thn k, kinh nghim và
thành qu ca Vit Nam là bài hc cho nhiu nc đang phát trin trên th gii. Ngày
nay, ngành nông nghip ch chim 1/5 đóng góp GDP, 1/3 giá tr kim ngch xut khu
nhng vn là ngun vic làm cho hn 50% lao đng xã hi và giúp thúc đy nn kinh t
Vit Nam vt qua khng hong sau thi k suy thoái.
Trong đó, đóng góp phn ln vào s phát trin trên là nh vào sn lng nông sn không
ngng gia tng. Nh li cuc cách mng xanh khi đu t hn 4 thp k qua đã to ra
mt bc đt phá v nng sut và sn lng trong nông nghip, nhng đng thi cng
dn đn s gia tng nhanh mc đ ô nhim môi trng do vic s dng ngày càng nhiu
phân hoá hc, thuc tr sâu, bnh, c di…S thành công ngon mc ca cuc cách
mng xanh mt thi đã to ra đnh kin mun đt nng sut cao phi dùng nhiu hoá cht,
làm cho d lng hoá cht trong nông sn và trong môi trng ngày càng cao, đn mc
báo đng. Vì vy nông dân ngày càng có xu hng s dng càng nhiu hoá cht đc hi
đ đt nng sut cao và sn phm trông đp mt. iu này đc bit nghiêm trng đi vi
rau qu, dn đn tình trng ng đc thc phm do d lng hoá cht nông nghip ngày
càng tng, mt khác, phá v s cân bng sinh hc trong môi trng t nhiên.
T đó nhu cu nông sn an toàn ngày càng tr nên cn thit, thúc đy s ra đi và phát
trin các loi hình sn xut nông nghip hu c, vi ý ngha không dùng hoá cht đc
hi, đm bo an toàn thc phm và chú trng bo v môi trng. Rau hu c là loi nông
sn đc quan tâm nhiu nht. Giá bán rau hu c thng đt hn nhiu so vi các loi
rau thông thng vì các lý do: sn xut nông nghip hu c cha đc tr cp hay đc
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
hng mt chính sách h tr khuyn khích đc bit t chính ph, sn xut hoàn toàn
bng các phng thc t nhiên nên khó đt đc li th kinh t theo quy mô, đòi hi
thâm dng nhiu lao đng hn,… c thù ca loi sn phm này thng đc s dng
trc tip và khó bo qun đc lâu nên mt khi đc trng theo đúng phng thc hu
c s to tâm lý an toàn cho ngi tiêu dùng, khuyn khích h sn lòng chi tr nhiu hn
cho sn phm. Tuy nhiên, câu hi đt ra là liu tt c mi đi tng khách hàng có sn
lòng chi tr nhiu hn cho loi rau hu c không? Các yu t nào chi phi tiêu dùng rau
hu c ca h?
Nhng điu trên đc nhìn nhn di góc đ rng ln ca mt quc gia hay thm chí hu
ht ngi tiêu dùng trên th gii.
Tuy nhiên cũng nh nhng hot đng kinh t khác hot
đng sn xut và tiêu th sn phm nông nghip nói chung và rau hu c nói riêng có th
khác nhau tng đa phng H Chí Minh là thành ph có nn kinh t phát trin nhanh và
năng đng bc nht c nc nm trong vùng phát trin kinh t trng đim phía Nam điu
này cũng góp phn không nh vào vic hình thành và phát trin th trng tiêu dùng đây
Đ tài nghiên cu này s góp phn đánh giá phn nào v nhu cu ca ngi tiêu dùng khu
vc thành ph H Chí Minh đi vi rau hu c gii thích thông qua mc giá sn lòng chi tr
xác đnh bng phng pháp đnh lng Đng thi đa ra cái nhìn c th hn v ngun
cung ng rau hu c ch yu cho khu vc này – công ty TNHH Organik Đà Lt T đó
khuyn ngh mt s gii pháp giúp cung ng hiu qu rau hu c cho th trng thành ph
H Chí Minh
Mc tiêu nghiên cu
Nm đc các c s lý thuyt v vic la chn phng thc sn xut nông nghip hu c
và mt s lý thuyt v hành vi la chn ca ngi tiêu dùng đi vi mt loi sn phm lý
thuyt v mc sn lòng chi tr WTP và lý thuyt v mô hình kinh t lng logit
Phân tích và đánh giá đc thc trng v ngun cung ng rau hu c hin ti TP HCM
ch yu là công ty TNHH Organik
Tip cn phân tích và đánh giá các yu t nh hng đn mc sn lòng chi tr ca ngi
tiêu dùng TP HCM đi vi sn phm rau hu c làm c s khuyn ngh gii pháp thích hp
2
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Đi tng và phm vi nghiên cu
Đi tng nghiên cu ca bài vit là ngun cung ng rau hu c và mc sn lòng chi tr
ca ngi tiêu dùng đi vi sn phm rau hu c này
Phm vi nghiên cu là công ty TNHH Organik – Đà Lt Lâm Đng và nhng ngi tiêu dùng
bit v sn phm rau hu c trên đa bàn TP HCM
Câu hi nghiên cu
Đ tài nghiên cu này s tr li cho câu hi nghiên cu chính sau đây
• Các yu t nào nh hng đn quyt đnh la chn sn xut nông nghip hu c?
• Các yu t nào nh hng đn nhu cu s dng rau hu c?
• Liu sn xut nông nghip theo phng pháp hu c có phi là xu hng phát trin
nông nghip bn vng trong tng lai?
Phng pháp nghiên cu
Đ phù hp vi ni dung đ tài và mc tiêu nghiên cu phng pháp nghiên cu đc s
dng trong đ tài này là phng pháp đnh tính kt hp vi phng pháp đnh lng Bng
vic ng dng kinh t lng đ tài đa ra các mô hình hi quy đ phân tích và đánh giá các
yu t nh hng đn s sn lòng chi tr cho rau hu trên c s k tha t các nghiên cu
thc nghim trên th gii Bên cnh đó phng pháp cũng đc s dng trong phân tích
ngun cung ng rau hu c là công ty TNHH Organik – Đà Lt Lâm Đng Phng pháp
nghiên cu s đc trình bày rõ ràng và chi tit hn Chng
Ý nghĩa khoa hc và thc tin ca đ tài
Hin nay ngun cung ng rau hu c khu vc phía nam Vit Nam còn khá ít và non tr
ch yu là t công ty TNHH Organik – Đà Lt Lâm Đng Qua vic phân tích thc trng bài
vit cung cp mt s thông tin v ngun cung ng rau sch này qua đó cho thy nhng u
đim và khuyt đim đ đnh hng phát trin phng thc sn xut nông nghip hu c
nhm đáp ng nhu cu s dng rau an toàn ca ngi dân
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Bên cnh đó bng nhng công c phân tích đnh lng và k tha các nghiên cu trên th
gii bài nghiên cu đã ch ra đc mt s yu t nh hng đn mc sn lòng chi tr ca
ngi dân cho sn phm rau hu c Điu này giúp các nhà sn xut nông nghip có th đa
ra các gii pháp và chin lc hp lý đ phát trin th trng rau hu c Vit Nam
Bài nghiên cu còn m ra cho ngi tiêu dùng mt li sng mi trong tng lai v vic s
dng rau hu c đ đm bo an toàn thc phm và bo v sc khe Hn na vic sn xut
rau hu c có th đem li thu nhp cao cho các nhà sn xut nông nghip đng thi có th
bo v môi trng đây là phng thc sn xut bn vng
Cu trúc ca đ tài
Ni dung ca đ tài nghiên cu này gm chng
• Chng Gii thiu đ tài – Gii thiu v đ tài nghiên cu
• Chng Tng quan tài liu – Cung cp c s lý thuyt và mt s bng chng thc
nghim có liên quan đn đ tài nghiên cu
• Chng Thc trng v cung và cu rau hu c trên đa bàn TP HCM – Nêu mt s thc
trng v đ tài nghiên cu đánh giá và phân tích
• Chng S liu và phng pháp nghiên cu – Nêu cách lp bng câu hi cách thu thp
s liu s cp và đa ra mô hình đnh lng cho đ tài nghiên cu
• Chng 5 Phân tích kt qu nghiên cu – Trình bày kt qu nghiên cu đt đc phân
tích đánh giá và tho lun
• Chng Kt lun và mt s gii pháp khuyn ngh – Tóm tt kt qu nghiên cu
khuyn ngh gii pháp nêu nhng hn ch ca đ tài và đ xut hng nghiên cu trong
tng lai
4
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
CHNG TNG QUAN TÀI LIU
Chng này s trình bày mt s nghiên cu trc đây có liên quan đn vn đ la chn sn
xut nông nghip hu c và nhu cu ca ngi tiêu dùng đc th hin trên hai phng
din Th nht v phía cung là các yu t nh hng đn phng thc sn xut nông
nghip hu c Th hai v phía cu là s sn lòng tr ca ngi tiêu dùng đi vi loi nông
sn này Theo đó trình bày các lý thuyt có liên quan bao gm lý thuyt v mc sn lòng
chi tr WTP và lý thuyt v mô hình logistic logit
C s lý thuyt
Khái nim v rau hu c
Rau hu c là loi rau đc sn xut theo phng thc canh tác nông nghip thun túy
hoàn toàn ph thuc vào s sinh trng và phát trin t nhiên ca cây trng không s
dng các cht hóa hc tng hp nh thuc tr sâu thuc bo v thc vt không s dng
ht ging bin đi gen và không đc x lý bng cách s dng chiu x dung môi công
nghip hóa cht ph gia thc phm (theo wwworganikvncom
Ngi nông dân sn xut rau hu c luôn tuân th theo các phng thc t nhiên nh
Thc hin luân canh
Cung cp cht dinh dng cho cây bng phân hu c compost
Phòng tr sâu bnh bng các bin pháp sinh hc
Thng xuyên thc hin c gii hóa sn xut đ bo v đt trng và kim soát sâu
bnh
Canh tác theo phng thc hu c không s dng
Phân bón tng hp
Thuc tr sâu tng hp
Ht ging bin đi gen
Ngun nc ti b ô nhim
Bc x ion hóa
5
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Canh tác Nông nghip hu c s ci thin và duy trì cnh quan t nhiên và h sinh thái nông
nghip tránh vic khai thác quá mc và gây ô nhim cho các ngun lc t nhiên gim thiu
vic s dng năng lng và các ngun lc không th tái sinh sn xut đ lng thc có
dinh dng không đc hi và có cht lng cao Ngoài ra nông nghip hu c còn đm
bo duy trì và gia tăng đ màu m lâu dài cho đt cng c các chu kỳ sinh hc trong nông
tri đc bit là các chu trình dinh dng bo v cây trng da trên vic phòng nga thay
cho cu cha đa dng các v mùa và các loi vt nuôi phù hp vi điu kin đa phng
Lý thuyt v mc sn lòng chi tr WTP
Ý tng v mc sn lòng chi tr willingness to pay – WTP đc gii thích bng đng
bàng quan trong kinh t hc phúc li
Trên hình đng bàng quan I th hin s thích ca mt cá nhân cho trc Trc hoành th
hin tiêu dùng mt hàng hóa X ví d trong trng hp ca nghiên cu này thì X là rau hu c
đn v tính là kgtháng Trc tung th hin chi tiêu cho nhng hàng hóa còn li quy ra tin
đn v tính là đngtháng Nhng đim trên đng bàng quan I th hin s kt hp chi tiêu
gia hàng hóa X vi các hàng hóa còn li mà mang li cùng mt mc đ tha dng cho cá nhân
Ti đim A tng ng vi tình trng tiêu dùng hàng hóa X ban đu cá nhân tiêu dùng x
đn v tin t cho hàng hóa X và chi tiêu y
đn v tin t cho nhng hàng hóa còn li Ti
đim B cá nhân đã s dng hàng hóa X nhiu hn qua vic chi tiêu t x
lên x
nhng chi
tiêu cho các hàng hóa khác phi gim t y
xung y
Vì A và B có cùng đ tha dng nên giá
tr y
– y
đon AC chính là mc sn lòng chi tr thêm cho hàng hóa X
Mc sn lòng chi tr WTP có th đc c lng bng mt trong hai phng pháp s
thích đc phát biu stated preference hoc s thích đc bc l revealed preference
Đim c bn phân bit hai phng pháp này là phng pháp s thích đc phát biu c
lng WTP da trên phát biu v s thích ca các cá nhân trong nhng tình hung gi
thit Ôngbà sn lòng tr bao nhiêu tin cho hàng hóa X hoc Ôngbà có sn lòng tr A
đng cho hàng hóa X không Phng pháp s thích đc bc l c lng WTP da trên
1
Theo Bateman và các đng tác gi (2002)
6
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
thông tin t nhng quan sát và bng chng thc t bng nhng phng pháp nh chi phí
du hành - travel cost method đánh giá hng th - hedonic price
Hình Đng bàng quan ca mt cá nhân
Ngun Bateman và các đng tác gi Economic Valuation with Stated Preference
Techniques a Manual p -25)
Do khó khăn trong thu thp đc nhng bng chng thc t v vic tiêu th rau hu c
thành ph H Chí Minh trng hp mua rau hu c các các đim tiêu th không có hóa
đn nên nghiên cu này s dng phng pháp s thích đc phát biu đ c lng
WTP đi vi rau hu c
Vn đ ln nht khi áp dng phng pháp s thích đc phát biu là tính cht gi đnh ca
nhng câu hi và đ chính xác ca nhng câu tr li Kt qu thu đc là mc giá mà ngi
ta sn lòng chi tr ch không phi là mc giá mà h đã thanh toán tht s Tuy nhiên đây
cũng là phng pháp tip cn gn nht đn giá tr ca hàng hóa bi nó thu thp thông tin
trc tip t khách hàng thông qua phát biu v mong mun Mu cht là cách thit k
nghiên cu và đt câu hi đ ngi tr li hiu rõ v giá tr ca hàng hóa t đó xác đnh
đc mc sn lòng chi tr thc s ca cá nhân đng thi loi b nhng câu tr li không
nghiêm túc nói gim hoc nói quá mc sn lòng chi tr thc s ca cá nhân
Trong phng pháp s thích đc phát biu có hai phng pháp đnh giá ngu nhiên
contingent valuation và mô hình chn la choice modelling trong đó phng pháp đnh
x
o
x
I
B
C
A
y
y
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
giá ngu nhiên thng đc dùng đ c tính giá tr kinh t ca c hàng hóa mô hình chn
la đc dùng đ tính toán giá tr kinh t ca mt thuc tính trong hàng hóa ví d nh giá
tr ca hàm lng dinh dng có trong rau hu c Phng pháp đnh giá ngu nhiên
đc s dng ln đu vào năm đ c lng giá tr ca vic săn bn thú ln Maine
M
2
và sau đó đc s dng ph bin đ c lng giá tr ca nhng hàng hóa phi th
trng và dùng trong nhng trng hp không th áp dng phng pháp s thích đc
bc l
Nghiên cu này s áp dng phng pháp đnh giá ngu nhiên đ c lng WTP ca ngi
tiêu dùng TPHCM đi vi rau hu c
Lý thuyt v mô hình logistic logit
Nghiên cu v WTP đi vi mt loi hàng hóa nào đó hàng hóa X thng đi lin vi vic
c lng xác sut xy ra mt bin c nào đó ví d nh xác sut ngi tiêu dùng mun s
dng hàng hóa X hn hay xác sut ngi tiêu dùng chp nhn mt mc giá cho trc Vì
đây là bin ph thuc mang tính nh phân ch có hai giá tr munkhông mun chp
nhnkhông chp nhn nên mô hình thng đc áp dng đ c lng là mô hình hi
quy logistic logit
Nh vy WTP s đc th hin qua xác sut mà mt ngi chp nhn chi tr cho hàng hóa
X Xác xut đó là mt hàm s ph thuc vào mt s yu t và có dng nh sau
Trong đó
P
i
là xác sut ngi tiêu dùng th i chp nhn mc giá ca hàng hóa X luôn nm trong
khong t đn
X
2i
X
i
X
ki
là nhng yu t tác đng đn xác sut ngi tiêu dùng th i ng h mc giá ca
hàng hóa X
2
Theo Champ và các đng tác gi (2003, trang 111)
8
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
. Mt s nghiên cu trc
Vic sn xut nông nghip theo phng thc hu c đã đc áp dng khi nn nông nghip s
khai bt đu Tuy nhiên trong nhng thp niên tr li đây môi trng t nhiên và sc khe
ca con ngi phi chu nh hng nghiêm trng do s dng nhiu hóa cht đc hi trong
canh tác Vì vy ngi nông dân ngày nay đang dn quay v vi phng thc sn xut nông
nghip hu c đ hn ch tác hi đn môi trng và đm bo sc khe cho ngi tiêu dùng
Vit Nam nông sn hu c cha đc sn xut và tiêu th quy mô ln Công trình
nghiên cu v lĩnh vc này cũng còn hn ch Tuy nhiên trên th gii đã có rt nhiu bài
khoa hc nghiên cu v vn đ la chn sn xut nông nghip hu c và nhu cu ca ngi
tiêu dùng Phn này s trình bày ba nghiên cu th nht nghiên cu v các yu t nh
hng đn vic la chn sn xut nông nghip hu c Gardebroek Th hai nghiên
cu v các yu t nh hng đn cu nông sn hu c giá sn lòng tr cho khoai tây hu c
Loureiro Hine và giá sn lòng tr cho nông sn hu c Tây Ban Nha Gil Gracia
Sánchez Th ba kho sát v nhu cu nông sn hu c ca ngi dân Hoa Kỳ
Reuters
Nghiên cu v các yu t nh hng đn vic la chn phng thc sn
xut nông nghip hu c
Khi đa ra các yu t nhm la chn gia chăn nuôi bò sa thông thng và theo phng
thc hu c nhóm nghiên cu trng đi hc nông nghip Wageningen Hà Lan đã đa ra
mô hình hi quy vi bin ph thuc là bin gi nhn giá tr bng là quyt đnh la chn
sn xut nông nghip hu c và các bin đc lp da trên các lp lun sau
9
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Bng
Yu t nh hng đn quyt đnh chăn nuôi bò sa theo phng thc hu c
Bin đc lp
Lp lun
Đ tui ca ngi
nông dân
Đ tui trung bình ca các nông dân áp dng phng thc
hu c tr hn so vi các nông dân áp dng phng thc
thông thng
Trình đ hc vn
Các nông dân áp dng phng thc hu c thng là nhng
ngi mi gia nhp sn xut nông nghip và có trình đ hc
vn cao
Phân tán quyn nh
hng
Nu vic sn xut nông nghip do ngi nông dân truyn
thng quyt đnh thng khó áp dng phng thc hu c do
nhng ngi ln tui có t tng v các phng pháp thông
thng Nu vic sn xut ch do mt ngi nông dân (tr
tui d đi đn quyt đnh sn xut hu c hn
S hu đt hay đi
thuê
Nu vic sn xut nông nghip đc thc hin trên phn ln
đt đi thuê thì các ch đt thng ngăn cn vic sn xut theo
phng thc hu c
Sn lng đc sn
xut ti đa quota
Khi b gii hn sn lng sn xut thay vì mua thêm hn
ngch sn xut các nhà nông thng chuyn sang phng
thc sn xut hu c do phng thc này có th có th cho ra
sn lng thp hn không b vt hn ngch
Quy mô trang tri
Vic sn xut theo phng thc hu c đòi hi phi có quy mô
trang tri ln
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Thc ăn
Vic sn xut theo phng thc hu c s góp phn to ra
nhiu lng cht x hn so vi phng thc thông thng có
th trc tip làm thc ăn cho gia súc do đó các nhà nông có
th la chn phng thc hu c
Doanh thu t vic
bán sn phm nông
nghip
T l doanh thu t hot đng sn xut nông nghip on – farm
trên tng doanh thu càng cao th hin cho xu hng hot đng
nông nghip theo phng thc hu c
Li nhun kỳ trc
Li nhun kỳ trc thng là c s đ d báo li nhun kỳ
này nu nh li nhun kỳ trc thp ngi nông dân có xu
hng thay đi quyt đnh đ thc hin mt phng pháp sn
xut nông nghip khác
Giá sn phm
Giá c s xác đnh thu nhp ca ngi nông dân S có s khác
bit gia thu nhp ca nông dân tham gia sn xut hu c và
thông thng Nu s khác bit này đ ln s khuyn khích
các nhà nông chuyn qua sn xut theo phng pháp hu c
Ngun Tng hp t nghiên cu ca Cornelis Gadebroek Wageningen Agricultural
University Netherlands
Sau khi nghiên cu thc nghim trên nông tri hu c và nông tri thông thng
Hà Lan nhóm tác nhn đnh kt qu hi quy nh sau quyt đnh chuyn sang sn xut
hu c ph thuc vào các yu t
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Bng
Kt qu nghiên cu thc nghim v các yu t nh hng đn quyt đnh chăn nuôi bò sa
theo phng thc hu c
Yu t
Hng tác đng
Đ tui ca ngi nông dân
NS
Trình đ hc vn
+
S th h trong gia đình
_
S hu đt hay đi thuê
NS
Sn lng đc sn xut ti đa quota
_
Quy mô trang tri
+
Thc ăn
NS
Doanh thu bán sa t nông tri
+
Li nhun kỳ trc
_
Giá sa
NS
Ngun Tng hp t nghiên cu ca Cornelis Gadebroek Wageningen Agricultural
University Netherlands
Nghiên cu v các yu t nh hng đn phía cu nông sn hu c
Gi thuyt v s sn lòng tr cho khoai tây hu c
Khi so sánh mc đ sn sàng chi tr ca khách hàng cho mi loi khoai tây đa phng
khoai tây hu c hay khoai tây không bin đi gien Loureiro và Hine đã đa ra
yu t nh hng đn nhu cu v loi nông sn hu c này
Gii tính N
Tr em Không có tr em di tui trong h gia đình
Mc thu nhp
Đ tui
Trình đ hc vn mc đ t di THPT đn Tin sĩ
Mc đ ti mi ca sn phm Likert đn
Dinh dng Likert đn
Nhóm trí thc cao và thu nhp
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Bài vit s dng bin ph thuc là WTP cho loi khoai tây trên
T phiu kho sát bang Colorado Hoa Kỳ tác gi tin hành phân tích mô hình hi
quy và cho ra kt qu sau
Bng
Kt qu nghiên cu v s sn lòng tr cho loi khoai tây
Hu c
Không bin đi gen
Đa phng
Đ tui
–
–
NS
Nhóm trí thc cao và thu nhp
+
+
NS
Gii tính
NS
NS
NS
Mc đ ti mi ca sn phm
+
NS
NS
Tr em
NS
NS
NS
Dinh dng
+
+
+
Ngun Loureiro Hine
Gi thuyt v v s sn lòng tr cho nông sn hu c
Gil Gracia và Sánchez khi nghiên cu phân khúc th trng và mc đ ngi tiêu
dùng sn sàng chi tr cho nông phm hu c th đô Madrid Tây Ban Nha đã cho thy có
yu t tác đng sau gii tính s thành viên trong gia đình đ tui trình đ hc vn thu
nhp mc đ tiêu dùng thói quen tiêu dùng thc phm quan đim v sn phm hu c và
thái đ v môi trng
yu t đu đc tác gi s dng phng pháp thng kê mô t nhm phân khúc th trng
tìm ra nhóm khách hàng có tim năng s dng nông sn hu c yu t sau đc xác
đnh bng phng pháp phân tích nhân t EFA t phiu kho sát ngi tiêu dùng
Madrid Kt qu nghiên cu đc tng hp qua bng sau
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Bng
Kt qu nghiên cu v các yu t tác đng đn s sn lòng tr cho nông sn hu c ca
ngi tiêu dùng Madrid Tây Ban Nha
Yu t tác đng
Mc đ nh hng
Gii tính
Nam
N
S thành viên trong gia đình
ngi
ngi
hoc ngi
nhiu hn ngi
Đ tui
Nh hn tui
T tui đn tui
Ln hn tui
Trình đ hc vn
Trung hc ph thông hoc thp hn
Đi hc hoc cao hn
Thu nhp
Cao ptatháng
Trung bình đn ptatháng
Thp ptatháng
Mc đ tiêu dùng
Không
Tim năng
Thnh thong
Thng xuyên
Thói quen tiêu dùng thc phm
Bo v sc khe
+
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Sn phm t nhiên
Cân bng cuc sng
Ít cholesterol
+
+
+
Quan đim v sn phm hu c
Tiêu cc
Hng đn cht lng và sc khe
V b ngoài ca sn phm
–
+
+
Thái đ v môi trng
Có ý thc bo tn
Có quan tâm
+
+
là mc ý nghĩa
Ngun Tng hp t nghiên cu ca Gil Gracia và Sánchez
Khung phân tích
Hình
Khung phân tích
Phía cung
Rau hu c
Phía cu
(2)
Phân tích thc trng ngun cung ng rau hu c công ty TNHH Organik – Đà Lt Lâm
Đng
(2) ng dng kinh t lng đ phân tích các yu t nh hng đn mc sn lòng chi tr cho
sn phm rau hu c ca ngi tiêu dùng TP HCM
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
CHNG THC TRNG V CUNG VÀ CU RAU HU C TRÊN ĐA BÀN THÀNH
PH H CHÍ MINH
Thc trng v ngun cung rau hu c trên đa bàn TPHCM
các nc trên th gii nông dân t lâu đã trng trt theo phng thc hu c trong khi
đó canh tác hu c theo hiu bit quc t li khá mi đi vi Vit Nam Tháng B
Nông nghip và Phát trin nông thôn đã ban hành các tiêu chun c bn cp quc gia đi
vi sn xut theo hình thc hu c có th áp dng làm quy chiu cho các nhà sn xut ch
bin và nhng ngi khác quan tâm đn các sn phm hu c dành cho th trng trong
nc D án Phát trin Khuôn kh cho sn xut và Marketing nông nghip hu c ti Vit
Nam do T chc Phát trin nông nghip Châu Á – Đan Mch (ADDA) tài tr và do Hi Nông
dân Vit Nam thc hin là mt trong nhng d án phát trin hu c đu tiên ti Vit Nam
Tuy nhiên vic la chn sn xut nông nghip theo phng thc hu c hin nay Vit
Nam còn rt hn ch Do chi phí đu t ban đu khá cao thêm vào đó năng sut lao đng
thng không cao bng phng thc sn xut thông thng Vì vy ngi nông dân cha
mnh dn đu t cho loi hình sn xut này Tuy nhiên nu có th gii quyt vn đ v
ngun vn lao đng và chp nhn mc năng sut va phi ngi nông dân hoàn toàn có
th tham gia sn xut nông nghip hu c đ gia tăng li nhun Mc khác vic sn xut rau
hu c đòi hi phi đáp ng mt h thng ch tiêu nghiêm ngt nh vùng đt gieo trng
phi an toàn không có mm bnh và đ chp dinh dng cn thit cho cây trng khí hu
thun li cho s sinh trng ca cây hoàn toàn không có s tác đng t hóa cht trong quá
trình canh tác Chính vì vy ngun cung ng rau hu c ch yu cho khu vc thành ph
H Chí Minh thng là các doanh nghip sn xut rau Đà Lt ni có điu kin t nhiên
thun li và truyn thng canh tác nông nghip lâu đi
Trong phm vi ca khóa lun này s tp trung phân tích thc trng sn xut và cung ng
rau hu c ca công ty TNHH Organik Đà Lt Lâm Đng
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Gii thiu v công ty TNHH Organik
Năm doanh nghip t nhân Hùng Thiên do ông Nguyn Bá Hùng thành lp ra đi
chuyên sn xut rau an toàn theo tiêu chun Vit Nam Năm doanh nghip Hùng
Thiên đi tên thành Công ty TNHH liên doanh Organik vi mc tiêu to ra sn phm rau s
dng phân hu c cht vi sinh không s dng thuc tr sâu không s dng phân bón hóa
hc đm bo xanh sch an toàn Trang tri ca công ty rng ha nm trong mt thung
lũng cách trung tâm thành ph Đà Lt km ti thôn Đa Th xã Xuân Th Có h cha nc
ti nhân to đm bo nc ti rau không có mm bnh Trng xen k các lung rau là
các loi hoa có màu đ đ thu hút côn trùng tiêu dit đc sâu b không dùng thuc hóa
hc
Hin ti công ty sn xut rau theo ba tiêu chun Sn phm th nht sn xut hu c nm
hoàn toàn trong trang tri ca công ty Sn phm th hai là GlobalGap kt hp đng vi
h nông dân ti Đà Lt Cui cùng là sn phm theo tiêu chun VietGap hp đng vi h
nông dân ti huyn Đc Trng Mi năm trong h này chn ra khong h đa lên mc
GlobalGap sau đó thêm h vào mô hình VietGap Qua đó công ty đã giúp các h nông dân
quen dn vi mô hình sn xut rau sch hng dn tp hun các cách trng rau chuyên
nghip bng cách ghi chép tt c thông tin canh tác chăm bón qun lý trang tri mi ngày
Đ to sn phm đt tiêu chun cht lng sau thu hoch công ty đã hp tác vi Khu Nông
nghip công ngh cao thành ph H Chí Minh to ra dây chuyn x lý rau sch phù hp vi
điu kin trng rau Lâm Đng Vì vy khc phc đc các vn đ tránh làm va đp vt lý
ca sn phm vì qua quá trình ra c đin bng tay làm rau b h tránh b tái nhim vi sinh
vt qua đng tay chân gii quyt trit đ các nguy c vt lý đt si cát đá
Hàng tun công ty thu tn rau các loi vi c mô hình trên sn phm rau tiêu th
trong nc Ch yu các nhà hàng khách sn các khu ngh dng siêu th ngi có thu
nhp cao Phn còn li xut khu sang Nht Đc và Đài Loan Công ty còn ch đng m mt
ca hàng đ bán các loi rau vi c tiêu chun trên ti Tp H Chí Minh
SVTH: Đng Th Nht Oanh GVHD: TS Trn Tin Khai
Thc trng sn xut rau hu c ca công ty Organik
Quy trình sn xut rau hu c trang tri ca công ty Organik đc tin hành và kim soát
rt nghiêm ngt bao gm bc chính sau
Bc La chn vùng sn xut
Khu vc sn xut hu c phi an toàn v ngun đt nc theo quy đnh Không co nguy c
b ô nhim bi nhà máy công trng bnh vin nghĩa trang giao thông và nc thi sinh
hot
Bc To vùng đm cách ly
Mi khu vc sn xut phi thit lp vùng đm thích hp đ ngăn chn nguy c xâm nhim
t bên ngoài vào
Bc Làm phân nóng
Phân nóng s làm tăng ti đa các cht hu c cho đt giúp phc hi và duy trì đ phì
nhiêu ca đt Đt khe s cho cây trng khe mnh có kh năng chng li s xâm hi ca
sâu bnh
Bc Chun b đt
X lý đt bng nhit nóng ca mt tri hoc s dng ch phm vi sinh đ tiêu dit các
ngun sâu bnh hi trong đt trc khi gieo trng
Bc Trng và chăm sóc
Trng luân xen canh cây h đu và nhiu loi cây khác nhau trên cùng lung đ tăng đa
dng sinh hc điu hòa cân bng sinh thái trong khu vc sn xut Ti bng nc sch đã
qua x lý không dùng cht kích thích sinh trng
Bc Qun lý dch hi