SKKN MÔN HỌC VẦN LỚP (2011)

Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Bối cảnh của đề tài:
Trong giai đoạn hiện nay, giáo dục được đặt vị trí hàng đầu. Mọi
người đều muốn con em mình được đến trường để học tập và mở mang thêm
kiến thức. Muốn thực hiện được điều này, đòi hỏi học sinh phải có kiến thức
cơ bản ngay từ lớp 1. Lớp 1 là nền móng cho sự phát triển của học sinh sau
này.
Phân môn học vần đã giúp học sinh nhận biết tiếng Việt, thể hiện các
âm tiết tiếng Việt, hệ thống âm và chữ thể hiện âm tiếng Việt, biết ghép các
âm thành vần, tiếng.
Qua phân môn Học vần, học sinh được rèn luyện 4 kĩ năng đọc, viết,
nghe, nói. Kĩ năng đọc được coi trọng vì có đọc tốt thì học sinh mới hiểu
được văn bản và lên lớp trên học sinh mới học tốt các môn học khác.
II. Lý do chọn đề tài:
Trong sự nghiệp đổi mới giáo dục và thực hiện nghiêm túc chủ
trương, chính sách của Đảng và nhà nước nói chung, ngành giáo dục nói
riêng về việc : “ Nói không với tiêu cực và bệnh thành tích” đã thể hiện rất
rõ trong những năm học qua.
Bản thân tôi nhận thấy có rất nhiều học sinh ở lại lớp, học sinh yếu
kém ngồi nhầm chỗ và học sinh bỏ học do quá yếu, không theo kịp chương
trình.
Làm thế nào để giảm tỉ lệ học sinh yếu kém ? Đây là vấn đề mà riêng
tôi cũng như tập thể sư phạm nhà trường luôn trăn trở. Nhằm góp phần giải
quyết vấn đề, tôi mạnh dạn đưa ra một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc
âm, vần.
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 1
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
1/-Phạm vi nghiên cứu:
- Nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến rèn đọc âm, vần cho học sinh

yếu lớp 1.
- Các phương pháp nghiên cứu: phương pháp điều tra, phương pháp
nghiên cứu sản phẩm, phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
2/-Đối tượng nghiên cứu:
- Học sinh yếu lớp 1 trường Tiểu học Tân Thạch A.
IV. Mục đích nghiên cứu:
- Nâng cao chất lượng dạy học, giảm tỉ lệ học sinh yếu kém.
- Thực hiện cuộc vận động “Hai không” với 4 nội dung: “ Nói
không với tiêu cực trong thi cử, chống bệnh thành tích trong thi cử,
và nói không vơi vi phạm đạo đức nhà giáo, chống để học sin ngồi
nhầm lớp.”
V. Điểm mới trong nghiên cứu:
Phân loại đối tượng học sinh. Tập trung nghiên cứu việc đọc âm, vần
của học sinh yếu lớp 1.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận:
“ Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của loài người”
( Lê nin ). Kĩ năng nghe, nói, đọc, viết là điều kiện và phương tiện cần thiết
của lao động học tập của học sinh. Thiếu ngôn ngữ con người không thể
tham gia vào cuộc sống xã hội hiện đại, vào sản xuất hiện đại, vào sự phát
triển văn hóa nghệ thuật.
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 2
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
Môn Tiếng Việt giữ vai trò đặc biệt với các môn học khác trong nhà
trường. Hiện nay, học sinh đọc còn rất chậm, việc nhận diện các âm chưa
nhanh. Chính vì thế, đọc tốt là một kĩ năng cần đạt của học sinh lớp 1.
II. Thực trạng của vấn đề :
Vào lớp 1, học sinh bắt đầu chuyển từ hoạt động chủ đạo là vui chơi
sang hoạt động học tập. Đó là một khó khăn đối với các em . Đặc biệt vào
lớp 1, các em bắt đầu tiếp xúc với một dạng hoạt động ngôn ngữ mới là đọc

và viết. Chính đặc điểm này đòi hỏi giáo viên phải làm việc kiên trì, biết tổ
chức quá trình dạy học kết hợp với vui chơi.
1/-Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, các đoàn thể, cơ
sở vật chất phục vụ khá đầy đủ. Được sự giúp đỡ của bạn đồng
nghiệp.
- Bản thân yêu nghề, mến trẻ. Học sinh chăm chỉ học tập.
- Học sinh đều là người dân tộc Kinh.
2/-Khó khăn:
- Học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhiều. Có học sinh cùng sống với
ông bà, cha mẹ bận làm ăn, ít quan tâm đến việc học của con em
mình. Thậm chí có nhiều phụ huynh giao phó hết việc học cho nhà
trường. Một số học sinh chưa có ý thức học tập, không tập trung
trong giờ học dẫn đến kết quả học tập không tốt.
- Đa số học sinh yếu không được học mẫu giáo, các em chưa nhận
diện được mặt chữ, các em chưa mạnh dạn phát biểu do sợ phát âm
sai.
- Kết quả khảo sát đầu năm:
Giỏi : 5 hs
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 3
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
Khá : 8 hs
TB: 9 hs
Yếu: 7 hs
Kém: 8 hs.
III. Biện pháp thực hiện:
Từ những thực trạng nêu trên, tôi đã thực hiện một số biện pháp rèn
cho hoc sinh yếu lớp 1 đọc âm vần tốt hơn.
- Họp PHHS đề nghị và yêu cầu thống nhất trang bị đầy đủ sách vở,
đồ dùng học tập cần thiết cho môn học. Phụ huynh nhắc nhở, uốn

nắn kịp thời việc đọc bài ở nhà của học sinh.
- Tham mưu với nhà trường để giáo viên có đủ đồ dùng tranh ảnh và
tài liệu tham khảo phục vụ bài dạy. Đồng thời mượn đồ dùng học
tập cho các em có hoàn cảnh khó khăn.
- Xây dựng đôi bạn học giỏi và yếu kèm nhau, có tiêu chí thi đua
khen thưởng vào cuối tuần.
- Giáo viên nắm được đặc điểm tâm sinh lý học sinh của mình nhằm
sử dụng phương pháp dạy học phù hợp.
- Ngay từ đầu năm học, tôi cho học sinh nhận diện các âm thuộc
phạm vi 24 chữ cái để phân ra nhóm học sinh cùng quên âm đó
cùng ngồi chung một bàn. Tôi cho các em cài nhiều lần các âm
thường hay quên và luyện đọc các âm đó nhiều lần.
Ví dụ:
Nhóm Thỏ Ngọc quên âm b. Tôi cho nhóm quan sát tranh hay vật
thật có chứa âm b như: bóng, bi, bí, bưởi, bé, bà. Tôi cho nhóm
nêu tên tương ứng với vật hoặc tranh vẽ. Từ đó, tôi giới thiệu cho
các em biết bóng, bi, bí, bưởi, bé, bà đều có âm b. Tôi hướng dẫn
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 4
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
cách phát âm b và luyện cho các em phát âm nhiều lần đến khi nhớ
được âm b.
Khi các em đã đọc được âm b, tôi cho các em cài âm đó và đọc
nhiều lần.
- Sang phần âm ghép nghĩa là âm gồm hai âm đơn ghép lại với nhau.
Tôi cho học sinh sắp xếp các âm có h đứng sau thành một nhóm để
nói lên sự giống nhau và khác nhau của các âm đó.
Ví dụ: c - ch
n - nh
t – th
k – kh

g – gh
p – ph
ng – ngh
- Cũng như âm đơn, tôi cho các em quan sát tranh ảnh và nêu nội
dung tranh.
Ví dụ:
Các em nhìn tranh vẽ thỏ và nêu thỏ. Tôi giới thiệu tiếng thỏ có âm
th. Tôi hướng dẫn các em cách phát âm th và rèn đọc âm th nhiều
lần cho đến khi các em nhớ. Sau đó, tôi giới thiệu cho các em sự
khác nhau của âm t và âm th khi phát âm. Tôi cho các em thi đua
phát âm và sửa sai.
- Đối với các âm ch – tr, ng- ngh, c – k, g – gh, tôi phân ra từng cặp
để phát âm chính xác.
- Sang đến phần vần, tôi cho các em nhận diện vần và phân tích
vần , hướng dẫn các em phát âm.
Ví dụ:
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 5
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
Giáo viên giới thiệu vần ia, nêu câu hỏi gợi ý học sinh phân tích
vần ia. Học sinh nêu vần ia gồm hai âm: âm i đứng trước âm a
đứng sau.
Giáo viên hướng dẫn các em cách phát âm: âm i đứng trước đọc
trước, âm a đứng sau đọc sau. i – a ia
Tôi gọi các em đánh vần cho đến khi các em đánh vần nhanh và
lưu loát thì tôi mới hướng dẫn các em đọc trơn vần.
- Trong mỗi lần rèn đọc cho các em, tôi luôn thay đổi hình thức học
tập. Tôi cho các em đọc cá nhân, đọc nhóm đôi, cho các em thi đua
đọc với nhau. Trước khi đọc, tôi cho các em nhận diện vần, so
sánh vần mới với vần cũ. Giáo viên lưu ý sửa sai cho các em khi
phát âm. Chỉ có phát âm đúng mới giúp học sinh viết đúng chính tả

và cảm thụ được nghĩa của tiếng, từ.
- Bên cạnh thi đua đọc, tôi còn cho các em hái hoa học tập. Mỗi em
hái một hoa có đính một âm hay vần và đọc to âm hay vần đó. Tôi
thường xuyên khen ngợi các em, luôn động viên các em hãy tự tin
và mạnh dạn phát âm dù phát âm chưa nhanh,chưa chính xác.
Chính từ thế mà học sinh ham thích học tập và học tốt hơn.
IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
- Học sinh vui thích tham gia các giờ phụ đạo.
- Học sinh tự tin hơn, mạnh dạn trong việc phát âm.
- Chất lượng được nâng lên, đã giảm được tỉ lệ học sinh yếu kém.
- Hết phần đọc âm, 90 % học sinh yếulớp tôi đều đọc được các âm
- Đến phần vần, 40% học yếu đã đọc trơn, 60% đọc còn đánh vần.
- Kết quả đạt được:
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 6
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
Lớp
TS
HS
Khảo sát đầu năm học Kết quả cuối HKI
G KH TB Y K G KH TB Y K
1 37 5 8 9 7 8 15 13 4 4 1
C. PHẦN KẾT LUẬN
I. Bài học kinh nghiệm:
- Giáo viên cần phải biết được dặc điểm tình hình của từng đối
tượng, phát huy những mặt tích cực của học sinh. Tổ chức tiết dạy
sao cho các em luôn cảm thấy nhẹ nhàng và thích thú.
- Giáo viên phải lưu tâm đến những em đọc còn yếu, luôn dành cho
các em một sự ưu ái, một thái độ khích lệ, động viên, những lời chỉ
bảo ân cần. Sự tiến bộ của các em trong học tập là phần thưởng vô
giá đối với người giáo viên chúng ta.

II. Ý nghĩa của SKKN:
- Nâng cao chất lượng giảng dạy.
- Học sinh phát huy khả năng phân tích tổng hợp.
III. Khả năng ứng dụng và triển khai:
Đề tài này có thể nhân rộng trong phạm vi tổ. Giáo viên trao đổi kinh
nghiệm để đề ra các biện pháp phù hợp hơn.
IV. Những kiến nghị, đề xuất:
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 7
Một vài biện pháp rèn học sinh yếu đọc âm vần
Để cuối năm học xóa hết được số học sinh lớp 1 đọc yếu, tôi có một
số kiến nghị như sau:
- Nhà trường cần tổ chức phụ đạo riêng ngay từ đầu năm học.
- Giáo viên phải thật sự quan tâm, yêu thương, gần gũi và tạo không
khí vui tươi để giúp các em học yếu ham thích đọc bài tốt.
- Học sinh yếu cần phải tham gia đầy đủ các giờ phụ đạo.
Tân Thạch, ngày 27 tháng 12 năm 2010
Người thực hiện
Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo
GV:Nguyễn Ngọc Hạnh Thảo 8