tiết 46 - Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
& CÁC EM HỌC SINH
& CÁC EM HỌC SINH
SINH HỌC 9
SINH HỌC 9
LÊ THANH HOÀI LINH
LÊ THANH HOÀI LINH

Hãy kể tên mười loài
động vật thuộc hai
nhóm động vật ưa ẩm
và ưa khô
Động vật ưa ẩm
Giun đất, ếch, gián,
ốc sên, sâu rau
Động vật ưa khô
Rắn, rùa, cá sấu, Lạc
đà, chim

BÀI MỚI
BÀI MỚI
TIẾT 46
TIẾT 46


ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA
ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA
CÁC SINH VẬT
CÁC SINH VẬT

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Lời mở đầu : Không có một sinh vật nào trên hành tinh này sống
riêng lẻ với nhau. Mọi sinh vật sống dều có mối quan hê trực tiếp
hoặc gián tiếp với các sinh vật khác ở xung quanh
Các sinh vật cùng loài
sống cùng nhau, liên hệ
với nhau, hình thành nên
nhóm cá thể
em hãy
cho ví dụ
I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI
VD: Nhóm cây thông,
nhóm cây bạch đàn, đàn
ong, đàn mối……
Các cây thông mọc
gần nhau trong rừng
Trâu rừng sống thành
bầy có khả năng tự vệ
tốt hơn
- Khi có gió bão, thực
vật sống thành nhóm có
lợi gì so với sống riêng
rẻ?
- Trong tự nhiên
động vật sống thành
bầy đàn có lợi gì?

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Khi có gió bão thực vật sống thành nhóm sẽ
giúp cản bớt sức gió, bảo vệ cho cây tránh
bị ngã đổ
Trong tự nhiên, động vật sống thành bầy
đàn sẽ hỗ trợ nhau trong việc tìm thức ăn,
chống kẻ thù…
* Khi gặp điều kiện thuận lợi các cá thể hỗ trợ
nhau: Tìm thức ăn, chống kẻ thù, chống chịu
các bất lợi của môi trường
- Khi có gió bão,
thực vật sống
thành nhóm có
lợi gì so với
sống riêng rẻ?
- Trong tự
nhiên động
vật sống
thành bầy đàn
có lợi gì?
Vậy khi gặp
điều kiện bất
lợi các cá thể
trong nhóm
xảy ra như
thế nào?
Khi gặp điều kiện bất lợi các cá thể trong
nhóm cạnh tranh gay gắt dẫn tới một số cá

thể phải tách ra khỏi nhóm
Qua những đặc
điểm trên quan hệ
cùng loài hỗ trợ
nhau như thế nào?

TIẾT 46 ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46 ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Hãy tìm câu đúng trong các câu sau:
a . Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh
tranh giữa các cá thể
b . Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn
kiệt nhanh chóng
C . Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh
giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt thức ăn trong vùng
* Khi gặp điều kiện bất lợi các cá thể trong nhóm cạnh tranh
nhau: Môi trường sống chật chội, thiếu thức ăn….
II. Quan hệ khác loài :
Ngoài quan hệ cùng loài ra thì còn có quan hệ khác loài.
Quan hệ khác loài có thể là hỗ trợ hoặc đối địch nhau cá
mối quan hệ khác loài ấy có thể tóm tắt theo sơ đồ sau:
o

Quan hệ
khác
loài
Hỗ trợ Đối địch
Cộng sinh Hội sinh Cạnh tranh
Sinh vật ăn
sinh vật

khác
Kí sinh,
nửa kí sinh
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT

CỘNG SINH
Cộng sinh là sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật
Quan hệ
cộng sinh
giữa hai loài
thực vật
Ở địa y , các sợi nấm hút nước và muối khoáng
từ môi trường cung cấp cho tảo . Tảo hấp thu nước,
Muối khoáng và năng lượng ánh sáng mặt trời
Tổng hợp nên chất hữu cơ, nấm và tảo đều
sử dụng các sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp.
Hai loài cùng có lợi
Quan hệ
cộng sinh
giữa động
vật và thực
vật
Mối quan hệ giữa kiến và cây keo, loài cây bụi đầy gai này
Đã trở nên thành nguồn cung cấp thức ăn, và nơi trú ẩn
Cho những chú kiến, còn kiến thì bảo vệ cây khỏi những
Động vật muốn ăn lá cây
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
HỘI SINH
Là sự hợp tác giữa hai loài sinh vật. Trong đó một bên có lợi
Còn bên kia không có lợi và cũng không có hại.
Cho ví dụ
Ví dụ: Cá ép bám
Vào rùa biển, nhờ
Đó cá được đưa đi
xa

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
CẠNH TRANH
Các sinh vật khác loài tranh giành nhau thức ăn, nơi ở
Và các điều kiện sống khác của môi trường . Các loài
Kìm hãm sự phát triển của nhau
Cho ví
dụ
-Cỏ dại phát triển
Năng xuất lúa giảm
- Dê và bò cùng ăn
cỏ trên một cánh
đồng

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
KÝ SINH VÀ
NỬA KÝ SINH
Sinh vật sống nhờ trên cơ thể của sinh vật khác lấy chất

Dinh dưỡng, Máu… từ sinh vật đó
Cho
ví dụ
-
Sán ký sinh trong ruột người, giun đũa ký sinh trong ruột người
- Rận và bét sống bám và hút máu trên da trâu bò

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Sinh vật ăn
sinh vật khác
Gồm các trường hợp động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt
Con mồi, động vật bắt sâu bọ …
Cho
ví dụ
Động vật ăn
thực vật
Động vật ăn
thịt con mồi
Thực vật bắt
sâu bọ
Sự khác nhau chủ
yếu giữa quan hệ hỗ
trợ và quan hệ đối
địch của các sinh
vật khác loài là gì?
-Quan hệ hỗ trợ là: Quan hệ có lợi hoặc không có
hại cho sinh vật
-Quan hệ đối địch là: quan hệ mà một bên sinh vật
có lợi, còn bên kia bị hại

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
III. KẾT LUẬN:
Trong tự nhiên, thường không có sinh vật nào sống tách
biệt với các sinh vật khác thông qua các mối quan hệ
cùng loài và khác loài, các sinh vật luôn hỗ trợ hoặc cạnh
tranh lẫn nhau. Đó là một quy luật tự nhiên đảm bảo sự
cân bằng sinh thái để loài có thể tồn tại được

TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
TIẾT 46: ẢNH HƯỎNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
IV. CỦNG CỐ
Hãy sắp xếp các quan hệ giữa các sinh vật tương ứng với
từng mối quan hệ khác loài vào bảng dưới đây
Các mối quan hệ
khác loài
Trả lời Các quan hệ giữa các sinh vật
1. cộng sinh
2. Hội sinh
3. Cạnh tranh
4. Ký sinh
5 Sinh vật ăn sinh
vật khác
1………
2………
3………
4………
5………
a) Vi khuẩn sống trong nốt sần rễ cây họ Đậu

b) Trâu và bò cùng sống trên một đồng cỏ
c) Giun đũa sống trong ruột người
d) Cá ép bám vào rùa biển để được đưa đi xa
e) Cây nắp ấm bắt côn trùng
g)Trong một ruộng lúa , khi cỏ dại phát triển,
năng suất lúa giảm
h) Số lượng hươu, nai bị số lượng hổ cùng
sống ( trong một khu rừng khống chế.
i) Địa y sống bám trên cây
k) Rận, bét sống bám trên da bò
a
d
b,g
i, k
e, h

CHÀO TẠM BIỆT CÁC THẦY
CHÀO TẠM BIỆT CÁC THẦY
CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH