Khảo sát hệ thống phanh trên xe COMTRANCO 50.DOC

án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
MỦC LỦC
STT Trang
Låìi nọi âáưu 2
1 Mủc âêch nghéa âãư ti 3
2 Giåïi thiãûu täøng thãø ca ätä khạch COMTRANCO 50 4
2.1 Tuún hçnh 5
2.2 Giåïi thiãûu vãư âäüng cå 7
2.3 Hãû thäúng lại 8
2.4 Hãû thäúng treo 8
2.5 Hãû thäúng truưn lỉûc 9
2.6 Hãû thäúng phanh 10
3 Cå såí l thuút chung ca hãû thäúng phanh 11
3.1 Cäng dủng phán loải u cáưu 11
3.2 Cáúu tảo chung hãû thäúng phanh chênh 13
4 Hãû thäúng phanh chênh trãn xe ätä khạch COMTRANCO 50 37
4.1 Cå cáúu phanh 38
4.2 Dáùn âäüng phanh 42
5 Tênh toạn kiãøm nghiãûm hãû thäúng phanh 53
5.1 Xạc âënh mämen cáưn thiãút cọ thãø sinh ra trãn cå cáúu phanh 53
5.2 Xạc dënh mämen phanh m cå cáúu phanh cọ thãø sinh ra 56
5.3 Gin âäư v chè tiãu phanh thỉûc tãú 64
6 Bo dỉåỵng v sỉía chỉỵa hãû thäúng phanh 69
7 Kiãøm tra täøng håüp hãû thäúng phanh 73
8 Kãút lûn 74
LÅÌI NỌI ÂÁƯU
Trong nhỉỵng nàm gáưn âáy nghnh cäng nghiãûp chãú tảo ä tä âang trãn â phạt
triãøn mảnh m, âàût biãût cng våïi viãûc ỉïng dủng khoa hc k thût cäng nghãû vo
trong nghnh â âỉa nghnh cäng nghiãûp chãú tảo ä tä ho nháûp cng våïi täúc âäü phạt
triãøn ca sỉû nghiãûp cäng nghiãûp hoạ, hiãûn âải hoạ âáút nỉåïc.
Do âiãưu kiãûn âỉåìng xạ cng nhỉ âëa hçnh phỉïc tảp ca nỉåïc ta nãn xe

COMTRANCO 50 l loải xe lỉỵ hnh do Viãût Nam chãú tảo trãn cå såí sạt xi ätä ti
DHZ1113 KTD25 ca Trung Qúc âỉåüc âỉa vo nỉåïc ta. Vç váûy viãûc tçm hiãøu vãư
tênh nàng k thût ca xe âàût biãût l hãû thäúng phanh l hãút sỉïc cáưn thiãút âäúi våïi mäüt
sinh viãn thüc chun ngnh âäüng lỉûc. Do âọ em â chn âãư ti “Kho sạt hãû
thäúng phanh trãn xe COMTRANCO 50 ”.
Trang 1
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
Do kióỳn thổùc coỡn nhióửu haỷn chóỳ, kinh nghióỷm chổa nhióửu, taỡi lióỷu tham khaớo
coỡn ờt vaỡ õióửu kióỷn thồỡi gian khọng cho pheùp nón õọử aùn tọỳt nghióỷp cuớa em khọng
traùnh khoới nhổợng thióỳu soùt, kờnh mong caùc thỏửy cọ giaùo trong bọỹ mọn chố baớo õóứ õọử
aùn cuớa em õổồỹc hoaỡn thióỷn hồn.
Cuọỳi cuỡng em xin gổới lồỡi caớm ồn õóỳn thỏửy giaùo hổồùng dỏựn
Ló Vn

Tuyủ
, caùc
thỏửy cọ giaùo trong bọỹ mọn ọỹng lổỷc cuỡng tỏỳt caớ caùc baỷn sinh vión õaợ giuùp em hoaỡn
thaỡnh õọử aùn naỡy.
aỡ nụng, ngaỡy 9 thaùng 2 nm 2003.
Sinh vión thổỷc hióỷn.

Nguyóựn ỗnh Nam.
Trang 2
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
1.MUC ấCH, Yẽ NGHẫA CUA ệ TAèI.
nổồùc ta ,mọỹt nổồùc õang phaùt trióứn thỗ nhu cỏửu õi laỷi cuớa nhỏn dỏn ngaỡy caỡng
cao .Vỗ vỏỷy phổồng tióỷn vỏỷn taới haỡnh khaùch õổồỡng bọỹ rỏỳt quan troỹng vỗ noù mang
tờnh phọứ thọng, giaù cổồùc reớ ,vỏỷn chuyóứn haỡnh khaùch õóỳn nhổợng vuỡng dỏn cổ maỡ caùc
loaỷi phổồng tióỷn khaùc khọng tồùi õổồỹc .Do õoù mọỹt sọỳ xờ nghióỷp vaỡ nhaỡ maùy trong
nổồùc õaợ thổỷc hióỷn vióỷc õoùng mồùi xe khaùch trón cồ sồớ caùc xe taới õóứ bọứ sung thóm vaỡo

õọỹi nguợ caùc xe khaùch nhỏỷp ngoaỷi ,cọng ty cọứ phỏửn xe khaùch vaỡ dởch vuỷ thổồng maỷi
aỡ Nụng thổỷc hióỷn cọng vióỷc : Thióỳt kóỳ õoùng mồùi ọtọ khaùch COMTRANCO 50 tổỡ
saùt xi khaùch DHZ1113 KTD25 cuớa haợng ọng Phong - Haỡng Chỏu-Trung Quọỳc.
Trong caùc haợng nhỏỷp ngoaỷi ọtọ saùt xi khaùch DHZ1113 KTD25 coù ổu õióứm:
- Giaù mua chố bũng 1/3 cuớa caùc cọng nghióỷp phaùt trióứn.
- Coù tờnh nng kyợ thuỏỷt, caùc thọng sọỳ kờch thổồùc vaỡ chỏỳt lổồỹng phuỡ hồỹp vồùi
vióỷc õoùng mồùi ọtọ khaùch.
- Laỡ mọỹt nổồùc gỏửn vồùi nổồùc ta nón õióửu kióỷn khờ hỏỷu tổồng õọỳi phuỡ hồỹp do
õoù traùnh õổồỹc tỗnh traỷng noùng maùy hay laỡm bióỳn õọứi caùc tờnh chỏỳt lyù tờnh cuớa tọứng
thaỡnh.
- Nhỏỷp khỏứu thuỏỷn lồỹi, vỏỷn chuyóứn theo tuyóỳn õổồỡng sừt nón giaù vỏỷn
chuyóứn thỏỳp.
Nọỹi dung cọng vióỷc õọỳng mồùi tổỡ saùt xi DHZ113 KTD25 sang xe khaùch
COMTRANCO 50 chuớ yóỳu laỡ : caới taỷo hóỷ thọỳng treo. Caùc hóỷ thọỳng khaùc nhổ: hóỷ
thọỳng truyóửn lổỷc, hóỷ thọỳng laùi, hóỷ thọỳng phanh vỏựn õổồỹc giổợ nguyón.
Vồùi nọỹi dung nhổ vỏỷy, thổỷc tóỳ vaỡ lyù thuyóỳt cho thỏỳy xe khaùch õoỳng mồùi tọửn taỷi
mọỹt vỏỳn õóử khọng hồỹp lyù õọỳi vồùi hóỷ thọỳng phanh laỡ taới troỹng phỏn bọỳ lón cỏửu trổồùc
vaỡ cỏửu sau thay õọứi.Muọỳn õaớm baớo an toaỡn cho ngổồỡi vaỡ taỡi saớn cho nón vióỷc khaớo
saùt hóỷ thọỳng trón ọtọ khaùch COMTRANCO 50 laỡ vióỷc khọng thóứ thióỳu õổồỹc.
Trang 3
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
2.GIÅÏI THIÃÛU TÄØNG THÃØ CA XE Ä TÄ KHẠCH COMTRANCO
50
Bng 2.1: Thäng säú k thût .
TT Thäng säú Âån
vë
Ä tä sạt xi khạch
DHZ1113KTD25
Ä tä khạch
COMTRANCO50

1 Kêch thỉåïc bao
Di x Räüng x Cao
mm 9860x2360x2835 10100x2500x330
2 Chiãưu di cå såí mm 5000 5000
3 Vãút bạnh trỉåïc/sau mm 1900/1800 1900/1800
4 Ti trng
Säú chäù ngäưi
Kg
01
3686
50
5 Trng lỉåüng bn thán
- Trủc trỉåïc
- Trủc sau
Kg
Kg
Kg
4350
1847
2503
8196
3170
5026
6 Trng lỉåüng ton bäü
- Trủc trỉåïc
- Trủc sau
Kg
Kg
Kg
12500

4300
8200
12196
4250
7496
7 Âäüng cå
- Cäng sút låïn nháút
- Mämen xồõn låïn
nháút
KW/v/ph
Nm/v/ph
YC6108ZQ
132/2600
560/160041900
YC6108ZQ
132/2600
560/160041900
8 T säú truưn häüp säú
- Säú I
- Säú II
- Säú III
- Säú IV
- Säú V
- Säú VI
6.515
3.917
2.346
1.429
1.000
0.814

6.515
3.917
2.346
1.429
1.000
0.814
9 T säú truưn lỉûc chênh 5.286 5.286
10 Bạn kênh quay vng
nh nháút theo vãût
bạnh trỉåïc phêa ngoi
m 9.50 9.50
11 Váûn täúc låïn nháút Km/h 95 95
12 Cåỵ läúp Inch 10.00-20-16PR 10.00-20-16PR
2.1.TUÚN HÇNH.
Tuún hçnh ätä khạch COMTRANCO 50 âỉåüc thiãút kãú theo máùu ca ätä khạch
do nỉåïc ngoi chãú tảo, nhỉng cọ nhỉỵng nẹt âàûc th riãng ph håüp våïi âiãưu kiãûn khai
Trang 4
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
thaùc cuớa Vióỷt Nam. Khi thióỳt kóỳ coù tham khaớo tióu chuỏứn xe khaùch lión tốnh cuớa Bọỹ
Giao Thọng Vỏỷn Taới ban haỡnh.
tọ khaùch COMTRANCO 50 coù :
- Kờch thổồùc bao : 10100 x 2500 x 3300 (mm).
- Chióửu daỡi cồ sồớ : 5000 (mm).
- Goùc thoaùt trổồùc/sau : 148/138.
- Bổồùc ghóỳ trung bỗnh : 700 (mm).
- Kờch thổồùc ghóỳ 01 chọự ngọửi (daỡi x rọỹng x cao) : 400 x 400 x 1160 (mm).
- Kờch thổồùc ghóỳ 02 chọự ngọửi (daỡi x rọỹng x cao) : 800 x 400 x 1160 (mm).
- Kờch thổồùc ghóỳ 03 chọự ngọửi (daỡi x rọỹng x cao) : 1200 x 400 x 1160 (mm).
- Tọứng sọỳ chọự ngọửi : 50 chọự ngọửi õổồỹc trang bở ghóỳ coù tổỷa cọỳ õởnh, bao gọửm :
+ 01 ghóỳ 01 chọự ngọửi (ghóỳ ngổồỡi laùi).

+ 08 ghóỳ 02 chọự ngọửi.
+ 09 ghóỳ 03 chọự ngọửi.
+ 01 ghóỳ 06 chọự ngọửi.
- 10 cổớa sọứ kờnh an toaỡn õóứ thọng gioù vồùi kờch thổồùc cổớa 1530 x 950 (mm),
nhổợng cổớa kờnh naỡy coù thóứ sổớ duỷng laỡm cổớa thoaùt hióứm khi xaớy ra sổỷ cọỳ coù thóứ phaù
vồợ õổồỹc (trón xe coù treo duỷng cuỷ phaù cổớa sổỷ cọỳ).
- Kờnh phờa trổồùc ngổồỡi laùi vaỡ kờnh hỏỷu laỡ nhổợng loaỷi kờnh an toaỡn.
- 02 cổớa lón xuọỳng : 01 ồớ phờa trổồùc coù kờch thổồùc 820 x 1950 (mm) vaỡ 01 ồớ phờa
sau coù kờch thổồùc 820 x 2000 (mm).
- Giaù õóứ haỡng hoaù trón noùc ọtọ õổồỹc thióỳt kóỳ theo tióu chuỏứn ọtọ khaùch lión tốnh.
- Giaù õóứ haỡnh lyù cuớa haỡnh khaùch trong khoang ọtọ õổồỹc thióỳt kóỳ theo tióu chuỏứn
ọtọ khaùch lión tốnh.
- Thang lón xuọỳng laỡ loaỷi thaùo lừp õổồỹc vaỡ õỷt ồớ bón phaới cuớa ọtọ.
Trang 5
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
- Thuỡng chổùa haỡnh lyù coù kờch thổồùc 3200 x 700 x 700 (mm) õổồỹc bọỳ trờ hai bón
sổồỡn phờa dổồùi saỡn xe.
- Chióửu cao tổỡ mỷt õỏỳt õóỳn bỏỷt lón xuọỳng cuớa cổớa haỡnh khaùch laỡ 500 (mm).
- Bỗnh cổùu hoaớ õổồỹc õỷt ồớ thaỡnh xe phờa sau ghóỳ ngổồỡi laùi
Hỗnh 2.1.Tọứng thóứ ọ tọ khaùch COMTRANCO 50.
2.2. GIẽI THIU Vệ ĩNG C :
- Kyù hióỷu vóử õọỹng cồ :YC6108ZQ
- ọỹng cồ Diezel , 4 kyỡ, 6 xi lanh
- Thổù tổỷ nọứ: 1-5-3-6-2-4
Trang 6
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Bng 2.2 Thäng säú k thût ca âäüng cå
TT Thäng säú k thût K
hiãûu
Giạ trë Âån

vë
1 Cäng sút cỉûc âải ca âäüng cå N
emax
132 Kw
2 Säú vng quay ỉïng våïi cäng sút cỉûc âải n
N
2600 V/ph
3 Mämen xồõn cỉûc âải M
emax
560 Nm
4 Säú vng quay ỉïng våïi mämen xồõn cỉûc âải n
M
1600÷1900
V/ph
5 T säú nẹn ca âäüng cå
ε
17.5
6 Thãø têch cäng tạc V
ct
6.871
Mm³
7 Âỉåìng kênh xi lanh D 108 Mm
8 Hnh trçnh Piston S 125 Mm
2.3.HÃÛ THÄÚNG LẠI .
- Hãû thäúng lại thûn våïi cáưu trỉåïc dáùn hỉåïng. Cå cáúu hçnh thang lại åí phêa sau
trủc trỉåïc,trãn truưn âäüng chuøn hỉåïng cọ làõp 2 trủc cảc âàng kiãøu chỉỵ tháûp .
- T säú truưn ca hãû thäúng lại : 40.48
2.4 HÃÛ THÄÚNG TREO.
- L hãû thäúng treo phủ thüc våïi pháưn tỉí ân häưi l loải nhêp lạ nỉía elêp.
- Hãû thäúng treo trỉåïc : nhêp âån, âàût âäúi xỉïng trãn dáưm cáưu thüc loải nhêp nỉía

elêp v cọ hai gim cháún loải äúng.
+Khong cạch hai gäúi âåỵ : 1600 (mm)
+Säú lạ nhêp : 9
+Bãư räüng lạ nhêp : 80 (mm)
+Bãư dy lạ nhêp : 10 (mm)
+Khong cạch hai quang nhêp : 120 (mm)
+Trng lỉåüng täøng dáưm cáưu : 345 (Kg)
- Hãû thäúng treo sau : nhêp âån, âàût âäúi xỉïng trãn dáưm cáưu thüc loải nhêp nỉía
elêp v cọ hai gim cháún loải äúng.
+Khong cạch hai gäúi âåỵ : 1600 (mm)
+Säú lạ nhêp : 14
+Bãư räüng lạ nhêp : 90 (mm)
+Bãư dy lạ nhêp : 11 (mm)
+Khong cạch hai quang nhêp : 140 (mm)
+Trng lỉåüng täøng dáưm cáưu : 500 (kg)
2.5 HÃÛ THÄÚNG TRUƯN LỈÛC.
Hãû thäúng truưn lỉûc lm nhiãûm vủ truưn mämen quay tỉì âäüng cå âãún bạnh xe
âm bo thàõng lỉûc cn täøng trng ca âỉåìng v lỉûc cn giọ, thỉûc hiãûn quạ trçnh
chuøn âäüng ca xe.
Trang 7
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
2.5.1. Ly håüp .
Ly håüp xe khạch COMTRANCO 50 l ly håüp ma sạt âéa khä âiãưu khiãøn bàòng
dáưu cọ tråü lỉûc håi, lm nhiãûm vủ truưn mämen tỉì âäüng cå âãún häüp säú hồûc chuøn
âäüng quay ny mäüt cạch nhanh chọng v ãm dëu lục sang säú.
Âỉåìng kênh ngoi âéa ma sạt : 350 (mm)
2.5.2. Häüp säú.
Häüp säú xe khạch COMTRANCO 50 l häüp säú cå khê 6 cáúp säú tiãún v mäüt cáúp
säú li
Tay säú I II III IV V VI R

Giạ trë 6.515 3.917 2.346 1.429 1.000 0.814 5.286
2.5.3. Truưn lûỉûc chênh.
Truưn lỉûc chênh kiãøu âån bạnh ràng Hypoid mäüt cáúp cọ t säú truưn l :
i
0
= 5.286 .
Cọ tạc dủng thay âäøi mämen xồõn tỉì häüp säú âãún cạc bạnh xe.
Cáưu ch âäüng : Bäü gim täúc chênh gäưm bạnh ràng hai vng xồõn kiãøu gim täúc
âån. V cáưu âục bàòng gang cọ äúng bạn trủc.
2.5.4. Truưn âäüng cac âàng.
Truưn âäüng qua 3 trủc cac âàng cọ kh nàng trỉåüt dc, gäưm bäún khåïp näúi chỉỵ
tháûp cọ làõp giạ âåỵ âãûm ân häưi.
2.5.5. Cáưu ch âäüng.
Bäü gim täúc chênh gäưm bạnh ràng hai vng xồõn kiãøu gim täúc âån. V cáưu âục
bàòng gang cọ äúng bạn trủc.
2.6. HÃÛ THÄÚNG PHANH.
- Hãû thäúng phanh chênh : Loải phanh khê nẹn hai âỉåìng .Cå cáúu phanh kiãøu mạ
phanh tang träúng âàût trãn táút c bạnh xe, cọ làõp báưu tỉû hm åí cáưu sau lm nhiãûm vủ
phanh dỉìng .
- Phanh phủ tråü l cå cáúu van chàõn äúng thi ca âäüng cå .
3. CÅ SÅÍ L THUÚT CHUNG CA HÃÛ THÄÚNG PHANH.
Trang 8
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
3.1. CÄNG DỦNG, U CÁƯU, PHÁN LOẢI.
3.1.1. Cäng dủng.
Hãû thäúng phanh dng âãø :
- Gim täúc âäü ca ätä mạy kẹo cho âãún khi dỉìng hàón hồûc âãún mäüt täúc âäü cáưn
thiãút no âọ .
- Ngoi ra, hãû thäúng phanh cn cọ nhiãûm vủ giỉỵ cho ätä mạy kẹo âỉïng n tải
chäù trãn cạc màût däúc nghiãng hay trãn màût âỉåìng ngang.

- Våïi cạc mạy kẹo xêch,hãû thäúng phanh cn phäúi håüp våïi cạc bäü pháûn chuøn
hỉåïng, tham gia lm nhiãûm vủ âiãưu khiãøn v quay vng mạy kẹo.
Våïi cäng dủng nhỉ váûy, hãû thäúng phanh l mäüt hãû thäúng âàûc biãût quan trng :
- Nọ âm bo cho ätä-mạy kẹo chuøn âäüng an ton åí mi chãú âäü lm viãûc.
- Nhåì âọ måïi cọ thãø phạt huy hãút kh nàng âäüng lỉûc, náng cao täúc âäü v nàng
sút váûn chuøn ca xe.
3.1.2. u cáưu.
Hãû thäúng phanh chênh cáưn âm bo cạc u cáưu chênh sau :
- Lm viãûc bãưn vỉỵûng tin cáûy.
- Cọ hiãûu qu phanh cao khi phanh âäüt ngäüt, khäng quay lãûch khäng trỉåüt lãúch .
- Âiãưu khiãøn nhẻ nhng thûn tiãûn, lỉûc cáưn thiãút tạc dủng lãn bn âảp hay ân
âiãưu khiãøn nh.
- Phanh ãm dëu trong nhỉỵng trỉåìng håüp khạc, âãø an ton cho hnh khạch v
hng hoạ .
- Âm bo tênh äøn âënh v âiãưu khiãøn ca ätä mạy kẹo khi phanh.
- Khäng cọ hiãûn tỉåüng tỉû phanh khi cạc bạnh xe dëch chuøn thàóng âỉïng v khi
quay vng.
Trang 9
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
- Hãû säú ma sạt giỉỵa mạ phanh v träúng phanh cao v äøn âënh trong mi âiãưu
kiãûn sỉí dủng.
- Cọ kh nàng thoạt nhiãût täút.
Âãø cọ âäü tin cáûy cao, âm bo an ton chuøn âäüng trong mi trỉåìng håüp, hãû
thäúng phanh ca ätä mạy kẹo bao giåì cng phi cọ täúi thiãøu ba loải phanh, l :
- Phanh lm viãûc : Phanh ny l phanh chênh, âỉåüc sỉí dủng thỉåìng xun åí táút
c mi chãú âäü chuøn âäüng, thỉåìng âỉåüc âiãưu khiãøn bàòng bn âảp nãn cn gi l
phanh chán.
- Phanh dỉû trỉỵ : Dng âãø phanh ätä mạy kẹo trong trỉåìng håüp phanh chênh
hng.
- Phanh dỉìng : Cn gi l phanh phủ. Dng âãø giỉỵ cho ätä mạy kẹo âỉïng n tải

chäù khi dỉìng xe hồûc xe khäng lm viãûc. Phanh ny thỉåìng âỉåüc âiãưu khiãøn bàòng
tay ân nãn cn gi l phanh tay.
- Phanh cháûm dáưn : Trãn cạc ätä mạy ko ti trng låïn (nhỉ : xe ti trng lỉåüng
ton bäü låïn hån 12 táún ; xe khạch låïn hån 5 táún) hồûc lm viãûc åí vng âäưi nụi,
thỉåìng xun phi chuøn âäüng xúng cạc däúc di, cn phi cọ loải phanh thỉï tỉ l
phanh cháûm dáưn lm mủc âêch cho phẹp:
+ Phanh liãn tủc, giỉỵ cho täúc âäü ätä mạy kẹo khäng tàng quạ giåïi hản cho
phẹp khi xúng däúc di.
Âãø âạnh giạ hiãûu qu phanh ngỉåìi ta sỉí dủng hai chè tiãu chênh l : Gia täúc cháûm
dáưn v qung âỉåìng phanh. Ngoi ra cng cọ thãø dng cạc chè tiãu khạc nhỉ : Lỉûc
phanh hay thåìi gian phanh .
Âãø quạ trçnh phanh âỉåüc ãm dëu v âãø ngỉåìi lại cm giạc, âiãưu khiãøn âỉåüc âụng
cỉåìng âäü phanh, dáùn âäüng phanh phi cọ cå cáúu âm bo quan hãû t lãû thûn giỉỵa
Trang 10
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
lỉûc tạc dủng lãn bn âảp hồûc ân âiãưu khiãøn våïi lỉûc phanh tảo ra åí bạnh xe. Âäưng
thåìi khäng cọ hiãûn tỉåüng tỉû xiãút khi phanh.
3.1.3. Phán loải.
- Theo vë trê bäú trê cå cáúu phanh, phanh chia ra cạc loải : Phanh bạnh xe v
phanh truưn lỉûc.
- Theo dảng bäü pháûn tiãún hnh phanh (pháưn tỉí ma sạt), phanh chia ra : Phanh
gúc, phanh âéa v phanh di.
- Theo loải dáùn âäüng phanh chia ra : Phanh cå khê, phanh thu lỉûc, phanh khê
nẹn, phanh âiãûn tỉì v phanh liãn håüp (kãút håüp cạc loải khạc nhau).
3.2. CÁÚU TẢO CHUNG HÃÛ THÄÚNG PHANH CHÊNH.
Âãø thỉûc hiãûn nhiãûm vủ ca mçnh, hãû thäúng phanh phi cọ hai pháưn chênh sau :
- Cå cáúu phanh : L bäü pháûn trỉûc tiãúp tảo ra lỉûc cn. Trong quạ trçnh phanh âäüng
nàng ca ätä mạy kẹo âỉåüc biãún thnh nhiãût nàng åí cå cáúu phanh räưi tiãu tạn ra mäi
trỉåìng bãn ngoi.
- Dáùn âäüng phanh : Âãø âiãưu khiãøn cå cáúu phanh.

3.2.1. Cå cáúu phanh.
Cå cáúu phanh l bäü pháûn trỉûc tiãúp tảo ra lỉûc cn v lm viãûc theo ngun l ma
sạt, kãút cáúu ca cå cáúu phanh bao giåì cng cọ hai pháưn chênh l : Cạc pháưn tỉí ma sạt
v cå cáúu ẹp.
Ngoi ra cå cáúu phanh cn cọ mäüt säú bäü pháûn khạc nhỉ : Bäü pháûn âiãưu chènh
khe håí giỉỵa cạc bãư màût ma sạt, bäü pháûn âãø x khê âäúi våïi dáùn âäüng thu lỉûc
Pháưn tỉí ma sạt ca cå cáúu phanh cọ thãø cọ dảng : Träúng - gúc, âéa hay di. Mäùi
dảng cọ mäüt âàûc âiãøm riãng biãût.
Trang 11
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
3.2.1.1. Loaỷi trọỳng
-
guọỳc.
- Thaỡnh phỏửn cỏỳu taỷo.
ỏy laỡ loaỷi cồ cỏỳu phanh õổồỹc sổớ duỷng phọứ bióỳn nhỏỳt. Cỏỳu taỷo gọửm :
+ Trọỳng phanh : Laỡ mọỹt trọỳng quay hỗnh truỷ gừn vồùi moayồ baùnh xe.
+ Caùc guọỳc phanh : Trón bóử mỷt gừn caùc tỏỳm ma saùt ( coỡn goỹi laỡ maù phanh)
+ Mỏm phanh : Laỡ mọỹt õộa cọỳ õởnh, bừt chỷt vồùi dỏửm cỏửu, laỡ nồi lừp õỷt vaỡ õởnh
vở hỏửu hóỳt caùc bọỹ phỏỷn khaùc cuớa cồ cỏỳu phanh.
+ Cồ cỏỳu eùp : Khi phanh, cồ cỏỳu eùp do ngổồỡi laùi õióửu khióứn thọng qua dỏựn
õọỹng, seợ eùp caùc bóử mỷt ma saùt cuớa guọỳc phanh tyỡ chỷt vaỡo mỷt trong cuớa trọỳng
phanh, taỷo ra lổỷc ma saùt phanh baùnh xe laỷi.
+ Bọỹ phỏỷn õióửu chốnh khe hồớ vaỡ xaớ khờ : (chố coù õọỳi vồùi dỏựn õọỹng thuyớ lổỷc)
- Caùc sồ õọử vaỡ chố tióu õaùnh giaù
Coù rỏỳt nhióửu sồ õọử õóứ kóỳt nọỳi caùc phỏửn tổớ cuớa cồ cỏỳu phanh (Hỗnh 3.1). Caùc sồ
õọử naỡy khaùc nhau ồớ chọự :
+ Daỷng vaỡ sọỳ lổồỹng cồ cỏỳu eùp
+ Sọỳ bỏỷc tổỷ do cuớa caùc guọỳc phanh
+ ỷc õióứm taùc duỷng tổồng họự giổợa guọỳc vồùi trọỳng, giổợa guọỳc vồùi cồ cỏỳu eùp vaỡ
do vỏỷy khaùc nhau ồớ :

+ Hióỷu quaớ laỡm vióỷc
+ ỷc õióứm maỡi moỡn caùc bóử mỷt ma saùt cuớa guọỳc
+ Giaù trở lổỷc taùc duỷng lón cuỷm ọứ truỷc cuớa baùnh xe
+ Mổùc õọỹ phổùc taỷp cuớa kóỳt cỏỳu
Hióỷn nay, õọỳi vồùi hóỷ thọỳng phanh laỡm vióỷc, õổồỹc sổớ duỷng thọng duỷng nhỏỳt laỡ caùc
sồ õọử trón hỗnh 3.2a vaỡ hỗnh 3.2b. Tổùc laỡ sồ õọử vồùi loaỷi guọỳc phanh mọỹt bỏỷc tổỷ do,
quay quanh hai õióứm cọỳ õởnh õỷt cuỡng phờa vaỡ mọỹt cồ cỏỳu eùp. Sau õoù õóỳn caùc sồ õọử
trón hỗnh 3.2c vaỡ 3.2d.
Trang 12
P
P
N
1
N
2
r
b
fN
1
P
P
N
1
N
2
r
b
fN
1
fN

1
fN
1
e
B
a
a
c
a
P P
N
1
N
2
r
b
fN
1
fN
2
B e
ac
P
2
P
1
N
1
N
2

r
b
fN
1
fN
2
B B
a
c
a)
b)
c)
d)
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Hçnh 3.1 : Cạc cå cáúu phanh thäng dủng v så âäư lỉûc tạc dủng
a
-
Ẹp bàòng cam ;
b
-
Ẹp bàòng xylanh thu lỉûc ;
c
-
Hai xi lanh ẹp, gúc phanh mäüt báûc tỉû do ;
d
-
Hai xi lanh ẹp, gúc phanh hai báûc tỉû do
Âãø âạnh giạ, so sạnh cạc så âäư khạc nhau, ngoi cạc chè tiãu chung, ngỉåìi ta
sỉí dủng ba chè tiãu riãng, âàûc trỉng cho cháút lỉåüng ca cå cáúu phanh, l : Tênh thûn
nghëch (âo chiãưu ), tênh cán bàòng v hãû säú hiãûu qu.

Cå cáúu phanh cọ tênh thûn nghëch l cå cáúu phanh m giạ trë mämen phanh
do nọ tảo ra khäng phủ thüc vo chiãưu quay ca träúng, tỉïc l chiãưu chuøn âäüng
ca ätä mạy kẹo.
Cå cáúu phanh cọ tênh cán bàòng täút l cå cáúu phanh khi lm viãûc, cạc lỉûc tỉì
gúc phanh tạc dủng lãn träúng phanh tỉû cán bàòng, khäng gáy ti trng phủ tạc dủng
lãn củm äø trủc bạnh xe.
Hãû säú hiãûu qu l mäüt âải lỉåüng bàòng t säú giỉỵa mämen phanh tảo ra v têch
ca lỉûc dáùn âäüng nhán våïi bạn kênh träúng phanh (hay cn gi mäüt cạch quy ỉåïc l
mämen ca lỉûc dáùn âäüng )
Så âäư lỉûc tạc dủng lãn gúc phanh trãn hçnh 3.1 l så âäư biãøu diãøn â âỉåüc âån
gin hoạ nhåì cạc gi thiãút sau :
+ Cạc mạ phanh âỉåüc bäú trê âäúi xỉïng våïi âỉåìng kênh ngang ca cå cáúu
+ Håüp lỉûc ca cạc lỉûc phạp tuún (N) v ca cạc lỉûc ma sạt (fN) âàût åí giỉỵa
vng cung ca mạ phanh trãn bạn kênh r
t
.
Tỉì så âäư ta tháúy ràòng :
Trang 13
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
+ Lỉûc ma sạt tạc dủng lãn gúc trỉåïc ( tênh theo chiãưu chuøn âäüng ca xe) cọ
xu hỉåïng phủ thãm våïi lỉûc dáùn âäüng ẹp gúc phanh vo träúng phanh, nãn cạc gúc
ny gi l gúc tỉû siãút.
+ Âäúi våïi cạc gúc sau, lỉûc ma sạt cọ xu hỉåïng lm gim lỉûc ẹp, nãn cạc gúc
ny âỉåüc gi l gúc tỉû tạch. Hiãûn tỉåüng tỉû siãút tỉû tạch ny l mäüt âàûc âiãøm âàûc
trỉng ca cå cáúu phanh träúng
-
gúc.
- Kãút cáúu cạc chi tiãút v bäü pháûn chênh
+ Träúng phanh : l mäüt chi tiãút cáưn cọ âäü cỉïng vỉỵng cao, chëu mi mn v
nhiãût dung låïn, nãn âäúi våïi cạc ätä ti v khạch ti trng trung bçnh v låïn, träúng

phanh thỉåìng âỉåüc âục bàòng gang xạm hay gang håüp kim våïi cạc ngun täú nhỉ :
Niken, Mälipden, Âäưng v Titan. Màût ngoi ca träúng âục thỉåìng âỉåüc lm cạc gán
dy âãø tàng âäü cỉïng v tàng diãûn têch tn nhiãût.

Hçnh 3.3 : Cạc loải träúng phanh
a. Âục liãưn ; b, c. Ghẹp
1. Âéa thẹp ; 2. Vnh gang
Âäúi våïi cạc ätä cå nh, âãø gim lỉåüng kim loải chãú tảo, ngỉåìi ta thỉåìng sỉí
dủng träúng phanh kãút cáúu ghẹp, gäưm màût bêch 1 âỉåüc dáûp tỉì thẹp lạ v vnh trủ 2
bàòng gang âục.
Âäúi våïi ätä du lëch cn sỉí dủng phäø biãún loải träúng âục bàòng håüp kim nhäm
hay nháûp tỉì thẹp lạ, phêa trong lọt mäüt vng bàòng gang.
Trang 14
1
2
a)
b)
c)
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Cạc träúng phanh âỉåüc âënh tám våïi moa khi làõp ghẹp theo bãư màût hçnh trủ
cọ âỉåìng kênh d
dt
. Bãư màût lm viãûc (trủ trong) ca träúng phanh, sau khi gia cäng cå
âỉåüc làõp våïi moa v cán bàòng âäüng. Âäü máút cán bàòng cho phẹp âäúi våïi ätä du
lëch l 15÷20 N.Cm, âäúi våïi ätä ti v khạch tỉì 30÷40 N.Cm.
+ Gúc phanh : Cọ thãø chãú tảo bàòng phỉång phạp âục hay hn dáûp. Gúc
phanh ca cạc ätä ti trng låïn thỉåìng âỉåüc âục bàòng gang xạm hay håüp kim nhäm.
Gúc phanh ca ätä du lëch v cạc ätä ti trng nh âỉåüc dáûp tỉìng pháưn bàòng thẹp
räưi hn näúi lải.
Cạc gúc loải hn dáûp cọ khäúi lỉåüng nh tênh cäng nghãû cao, ngoi ra cn cọ

âäü ân häưi låïn, tảo âiãưu kiãûn lm âäưng âãưu ạp sút trãn bãư màût cạc mạ phanh. Vç thãú
chụng âỉåüc dng khạ phäø biãún.
Màût ngoi ca gúc cọ gàõn vnh ma sạt cn gi l mạ phanh. Mạ phanh
thỉåìng âỉåüc gàõn lãn gúc phanh bàòng âinh tạn. Mäüt säú trỉåìng håüp mạ phanh cọ thãø
âỉåüc gàõn lãn gúc phanh bàòng phỉång phạp dạn.
Gúc thỉåìng cọ mäüt hồûc hai gán tàng cỉïng, mäüt âáưu âỉåüc näúi våïi bn lãư våïi
mám phanh nhåì cạc chäút quay, âáưu kia t vo cå cáúu ẹp qua chäút t hay táúm thẹp
chëu mi mn.
Âinh tạn âỉåüc chãú tảo bàòng váût liãûu mãưm nhỉ : Âäưng â, âäưng thau hay nhäm.
Vnh ma sạt âỉåüc chãú tảo bàòng phỉång phạp ẹp âënh hçnh häùn håüp såüi ạtbẹt
cng våïi cạc cháút phủ gia nhỉ : äxit km, Minium sàõt v cạc cháút kãút dênh nhỉ : cao
su, dáưu thỉûc váût, dáưu khoạng hay dỉûa täøng håüp.
Cạc chäút quay thỉåìng chãú tảo bàòng thẹp 45 täi cao táưn.
+ Mám phanh : l mäüt chi tiãút dảng âéa, âỉåüc dáûp tỉì thẹp lạ hay âục bàòng gang
v bàõt chàût våïi dáưm cáưu nhåì buläng.
Âáy l mäüt chi tiãút âån gin nhỉng quan trng vç nọ l nåi làõp âàût v âënh vë táút
c cạc chi tiãút khạc ca cå cáúu phanh.
Cå cáúu ẹp : Cọ ba loải tu thüc vo kiãøu dáùn âäüng : Xylanh thu lỉûc, Cam v
chãm ẹp (Hçnh 3.3)
Trang 15
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Hçnh 3.3: Cạc loải cå cáúu ẹp ca cå cáúu phanh träúng gúc
a. Xilanh thu lỉûc ; b. Cam ẹp ; c. Chãm ẹp.
Cå cáúu ẹp bàòng xylanh thu lỉûc (Hçnh 3.3 a) gi l xi lanh con hay xi lanh
bạnh xe, cọ kãút cáúu âån gin, dãù bäú trê. Thán ca xi lanh âỉåüc chãú tảo bàòng gang
xạm, bãư màût lm viãûc âỉåüc mi bọng. Piston âỉåüc chãú tảo bàòng håüp kim nhäm, phêa
ngoi cọ ẹp cạc chäút thẹp lm chäù t cho gúc phanh. Xylanh âỉåüc lm kên bàòng
cạc vng hay nụt cao su.
Cå cáúu ẹp bàòng cam (hçnh 3.3b) cng cọ kãút cáúu âån gin, lm viãûc tin cáûy
nhỉng hiãûu sút dáùn âäüng cam tháúp (η

c
= 0,6 ÷ 0,8). Âãø tàng hiãûu sút, åí cạc âáưu t
ca gúc ngỉåìi ta làõp con làn bàòng thẹp 45 täi cao táưng âãø gim ma sạt v mi mn.
Cam âỉåüc chãú tảo bàòng thẹp 45 liãưn mäüt khäúi våïi trủc quay v sau khi gia cäng cå
âỉåüc täi cao táưng. Präfin cam âỉåüc l theo dảng thán khai hay xồõn äúc ạcximẹt âãø
tàng lỉûc tạc dủng tỉì phêa cam lãn gúc khäng phủ thüc gọc âàût cam, màûc d gọc
ny bë thay âäøi trong quạ trçnh mi mn mạ phanh.
Cå cáúu ẹp dảng chãm (hçnh 3.3c) cọ kãút cáúu phỉïc tảp v giạ thnh cao hån
dảng cam. Tuy nhiãn nọ cọ cạc ỉu âiãøm l : nh gn hån, hiãûu sút cao hån, thåìi
gian cháûm tạc dủng bẹ.
+ Bäü pháûn âiãưu chènh khe håí : Khi nh phanh, giỉỵa träúng phanh v mạ phanh
cáưn phi cọ mäüt khe håí täúi thiãøu no âọ, khong : 0,2÷0,4 mm âãø cho phanh nh
âỉåüc hon ton. Khe håí ny tàng lãn khi cạc mạ phanh bë mi mn, lm tàng hnh
trçnh ca cå cáúu ẹp, tàng lỉåüng cháút lng lm viãûc cáưn thiãút hay lỉåüng tiãu thủ
Trang 16
F’
F
1
F
2
h
1
h
2
l
K
d
K
/2
d

K
/2
F’
F
2
α
F
1
h
1
h
2
F
1
F
2
h
1
h
2
b)
a)
c)
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
khäng khê nẹn, tàng thåìi gian cháûm tạc dủng Âãø trạnh nhỉỵng háûu qu xáúu âọ, phi
cọ cå cáúu âãø âiãưu chènh khe håí giỉỵa mạ phanh v träúng phanh.
Cọ hai phỉång phạp âãø âiãưu chènh : Bçnh thỉåìng bàòng tay v tỉû âäüng
Âiãưu chènh bçnh thỉåìng bàòng tay l dng dủng củ tạc dủng lãn cå cáúu âiãưu
chènh âãø thay âäøi vë trê tỉång âäúi giỉỵa mạ phanh v träúng phanh, nhåì âọ thay âäøi
âỉåüc khe håí giỉỵa chụng. Cạc cå cáúu âiãưu chènh loải ny cọ mäüt säú dảng kãút cáúu

khạc nhau phủ thüc vo loải dáùn âäüng.
+ Âäúi våïi dáùn âäüng thu lỉûc :
• Dng cam lãûch tám dảng qu âo âãø âiãưu chènh khe håí trãn.
• Dng chäút våïi bảc lãûch tám âãø âiãưu chènh khe håí dỉåïi
• Dng mäúi ghẹp ren vêt thay âäøi chiãưu thanh näúi giỉỵa cạc gúc phanh
• Dng cän âáøy
+ Âäúi våïi cå cáúu ẹp bàòng cam : Khe håí âỉåüc âiãưu chènh bàòng cạch thay âäøi
gọc giỉỵa cam v ân quay nhåì cå cáúu trủc vêt
-
bạnh vêt.
Khi dng phỉång phạp âiãưu chènh tỉû âäüng, váún âãư bo dỉåỵng sỉí dủng s âån
gin hån, cháút lỉåüng lm viãûc ca hãû thäúng phanh cng âỉåüc náng cao.
3.2.1.2. Loải âéa.
Cå cáúu phanh loải âéa thỉåìng âỉåüc sỉí dủng trãn ätä du lëch (ch úu åí cạc bạnh
trỉåïc) v mạy kẹo. Gáưn âáy loải phanh ny bàõt âáưu âỉåüc sỉí dủng trãn ätä váûn ti v
chåí khạch.
Phanh âéa cọ cạc loải : Kên, håí, mäüt âéa, nhiãưu âéa, loải v quay, âéa quay v
vng ma sạt quay.
Trang 17
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Âéa cọ thãø l âéa âàûc, âéa cọ x cạc rnh thäng giọ, âéa mäüt låïp kim loải hay
ghẹp hai kim loải khạc nhau.
Trãn ätä sỉí dủng ch úu loải mäüt âéa quay dảng håí, êt khi dng loải v quay.
Trãn mạy kẹo cn dng loải v v âéa cäú âënh, vng ma sạt quay.
Cọ hai loải làõp mạ kẻp : Mạ kẻp cäú âënh v mạ kẻp tu âäüng
• Mạ kẻp cäú âënh cọ âäü cỉïng vỉỵng cao, cho phẹp sỉí dủng lỉûc dáùn âäüng låïn.
Tuy váûy âiãưu kiãûn lm mạt kẹm, nhiãût âäü lm viãûc ca cå cáúu phanh cao hån.
• Mạ kẻp tu âäüng cọ âäü cỉïng vỉỵng tháúp. Khi cạc chäút dáùn hỉåïng bë biãún
dảng, mn rè s lm cho cạc mạ phanh mn khäng âãưu, hiãûu qu phanh gim b bë
rung âäüng. Tuy váûy nọ chè cọ mäüt xylanh thu lỉûc våïi chiãưu di låïn gáúp âäi, nãn

âiãưu kiãûn lm mạt täút hån, dáưu phanh êt nọng hån, nhiãût âäü lm viãûc cọ thãø gim
âỉåüc 30÷50
o
C. Noi ra nọ cn cho phẹp dëch sáu cå cáúu phanh vo bạnh xe. Nhåì
âọ gim âỉåüc cạnh tay ân tạc dủng ca lỉûc cn làn âäúi våïi ân quay âỉïng ca cạc
bạnh xe dáùn hỉåïng.
- Âàûc âiãøm kãút cáúu cạc chi tiãút v bäü pháûn chênh
+ Âéa phanh : Thỉåìng âỉåüc chãú tảo bàòng gang. Âéa âàûc cọ chiãưu dy 8÷13mm.
Âéa x rnh thäng giọ dy 16÷25mm. Âéa ghẹp cọ thãø cọ låïp li bàòng nhäm hay
âäưng cn låïp màût ma sạt bàòng gang xạm.
+ Mạ kẻp : Âỉåüc âục bàòng gang
+ Cạc xylanh thu lỉûc : Âỉåüc âục bàòng håüp kim nhäm. Âãø tàng tênh chäúng
mn v gim ma sạt, bãư màût lm viãûc ca xi lanh âỉåüc mả mäüt låïp Cräm.
+ Cạc thán mạ phanh : Chäù m pistän ẹp lãn âỉåüc âỉåüc chãú tảo bàòng thẹp lạ.
+ Táúm ma sạt : ca mạ phanh loải âéa quay håí thỉåìng cọ diãûn têch bãư màût
khong 12÷16% diãûn têch bãư màût âéa, nãn âiãưu kiãûn lm mạt âéa ráút thûn låüi.
Ỉu, nhỉåüc âiãøm
Trang 18
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Qua phán têch ngun l lm viãûc v âàûc âiãøm kãút cáúu, ta tháúy phanh âéa cọ
mäüt loảt cạc ỉu âiãøm so våïi cå cáúu phanh träúng gúc nhỉ sau :
+p sút phán bäú âãưu trãn bãư màût mạ phanh, do âọ mạ phanh mn âãưu v êt
phi âiãưu chènh.
+ Bo dỉåỵng âån gin do khäng phi âiãưu chènh khe håí
+ Cọ kh nàng lm viãûc våïi khe håí nh 0,05÷0,15 mm nãn ráút nhảy, gim
âỉåüc thåìi gian cháûm tạc dủng v cho phẹp tàng tè säú truưn dáùn âäüng.
+ Lỉûc ẹp tạc dủng theo chiãưu trủc v tỉû cán bàòng nãn cho phẹp tàng giạ trë ca
chụng âãø tàng hiãûu qu phanh cáưn thiãút m khäng bë giåïi hản båíi âiãưu kiãûn biãún
dảng ca kãút cáúu. Vç thãú phanh âéa cọ kãút cáúu nh gn v dãù bäú trê trong bạnh xe.
+ Hiãûu qu phanh khäng phủ thüc chiãưu quay v äøn âënh hån.

+ Âiãưu kiãûn lm mạt täút hån, nháút l âäúi våïi dảng âéa quay.
Tuy váûy phanh âéa cn cọ mäüt säú nhỉåüc âiãøm hản chãú sỉû sỉí dủng ca nọ l :
+ Nhảy cm våïi bủi báøn v khọ lm kên
+ Cạc âéa phanh loải håí dãù bë oxy hoạ, bë báøn lm cạc mạ phanh mn nhanh
+ p sút lm viãûc cao nãn cạc mạ phanh dãù bë nỉït xỉåïc
Thỉåìng phi sỉí dủng cạc bäü tråü lỉûc chán khäng âãø tàng lỉûc dáùn âäüng, nãn khi
âäüng cå khäng lm viãûc, hiãûu qu phanh dáùn âäüng tháúp v khọ sỉí dủng chụng âãø
kãút håüp lm phanh dỉìng.
3.2.1.3. Loải di.
Loải phanh ny ch úu âỉåüc sỉí dủng trãn mạy kẹo xêch. Vç nọ dng phäúi håüp
våïi ly håüp chuøn hỉåïng tảo âỉåüc mäüt kãút näúi ráút âån gin v gn.
Phanh di cọ mäüt säú loải, khạc nhau åí phỉång phạp näúi âáưu di phanh v do âọ
khạc nhau åí hiãûu qu phanh.
Phanh di âån gin khäng tỉû siãút. Khi tạc dủng lỉûc, c hai âáưu di phanh âỉåüc
rụt lãn siãút vo träúng phanh. Ỉu âiãøm ca så âäư ny l khäng cọ hiãûn tỉåüng tỉû siãút,
nãn phanh ãm dëu, hiãûu qu phanh khäng phủ thüc chiãưu quay. Nhỉåüc âiãøm l :
hiãûu qu phanh khäng cao.
Trang 19
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
Phanh daới õồn giaớn tổỷ sióỳt mọỹt chióửu. Nhồỡ coù mọỹt õổồỹc nọỳi cọỳ õởnh nón hióỷu quaớ
phanh theo chióửu tổỷ sióỳt cao hồn chióửu ngổồỹc laỷi tồùi gỏửn 6 lỏửn. Tuy vỏỷy khi phanh
thổồỡng dóự bở giỏỷt, khọng óm.
Phanh daới loaỷi keùp. Kóỳt cỏỳu cuớa noù giọỳng nhổ gheùp hai õỏửu phanh daới loaỷi õồn
coù chung mọỹt õỏửu cọỳ õởnh. Bỏỳt kyỡ trọỳng phanh quay theo chióửu naỡo thỗ hióỷu quaớ
phanh cuớa noù cuợng khọng õọứi vaỡ luọn luọn coù mọỹt nhaùnh tổỷ sióỳt.
Phanh daới loaỷi bồi. Noù laỡm vióỷc nhổ tổồng tổỷ nhổ phanh daới õồn giaớn tổỷ sióỳt,
nhổng hióỷu quaớ phanh khọng phuỷ thuọỹc chióửu quay.
Tỏỳt caớ caùc loaỷi phanh daới õóửu coù chung nhổồỹc õióứm laỡ aùp trón bóử mỷt ma saùt
phỏn bọỳ khọng õóửu. Nón maù phanh moỡn khọng õóửu vaỡ taới troỹng hổồùng kờnh taùc duỷng
lón truỷc lồùn.

3.2.2. Dỏựn õọỹng phanh.
ọỳi vồùi hóỷ thọỳng phanh laỡm vióỷc cuớa ọ tọ, ngổồỡi ta sổớ duỷng chuớ yóỳu hai loaỷi dỏựn
õọỹng laỡ : thuyớ lổỷc vaỡ khờ neùn
Dỏựn õọỹng cồ khờ thổồỡng chố duỡng cho phanh dổỡng.
Vỗ : Hióỷu suỏỳt thỏỳp (

=0,40,6) vaỡ khoù õaớm baớo phanh õọửng thồỡi caùc baùnh xe.
Dỏựn õọỹng õióỷn chố duỡng cho xe keùo mooùc, nhổng cuợng rỏỳt hióỳm. Trón caùc xe vaỡ
õoaỡn xe taới troỹng lồùn vaỡ rỏỳt lồùn ( nhổ :URAL-375, MAZ-7310, ) sổớ duỷng nhióửu
loaỷi phanh lión hồỹp thuyớ khờ.
3.2.2.1
Dỏựn õọỹng thuyớ lổỷc .
- ặu, nhổồỹc õióứm :
Dỏựn õọỹng phanh thuyớ lổỷc coù nhổợng ổu õióứm laỡ :
+ ọỹ nhaỷy lồùn, thồỡi gian chỏỷm taùc duỷng nhoớ ( dổồùi 0,2 ữ 0,45 s )
+ Luọn luọn õaớm baớo phanh õọửng thồỡi caùc baùnh xe vỗ aùp suỏỳt trong doỡng dỏựn
õọỹng chố bừt õỏửu tng khi tỏỳt caớ maù phanh õaợ eùp vaỡo trọỳng phanh.
+ Hióỷu suỏỳt cao ( = 0,8 ữ 0,9 ).
Trang 20
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
+ Kãút cáúu âån gin, kêch thỉåïc nh, giạ thnh tháúp.
+ Cọ kh nàng sỉí dủng trãn nhiãưu loải xe khạc nhau m chè cáưn thay âäøi cå
cáúu phanh.
Nhỉåüc âiãøm ca dáùn âäüng thu lỉûc :
+ u cáưu âäü kên khêt cao. Khi cọ mäüt chäù no bë r rè thç c dng dáùn âäüng
khäng lm viãûc âỉåüc.
+ Lỉûc cáưn thiãút tạc dủng lãn bn âảp låïn nãn thỉåìng sỉí dủng cạc bäü pháûn tråü
lỉûc âãø gim lỉûc bn âảp, lm cho kãút cáúu thãm phỉïc tảp.
+ Sỉû dao âäüng ạp sút ca cháút lng cọ thãø lm cho cạc âỉåìng äúng bë rung
âäüng v momen phanh khäng äøn âënh

+ Hiãûu sút gim nhiãưu åí nhiãût âäü tháúp v âäü nhåït tàng.
- u cáưu :
Âãø âm bo nhỉỵng u cáưu chung âàût ra âäúi våïi hãû thäúng phanh, dáùn âäüng
phanh phi âm bo cạc u cáưu sau :
+ Âm bo t lãû giỉỵa momen sinh ra våïi lỉûc tạc dủng lãn bn âảp v hnh
trçnh ca nọ.
+ Thåìi gian cháûm tạc dủng khi phanh khäng vỉåüt quạ 0,6 [ s ], khi nh phanh
khäng âỉåüc låïn hån 1,2 [ s ]
+ Phi cọ êt nháút hai dng dáùn âäüng âäüc láûp v khi mäüt dng hng thç hiãûu
qu phanh phi cn täúi thiãøu 50%.
+ Khi kẹo moọc, nãúu moọc bë tüt khi xe kẹo thç phi tỉû âäüng phanh lải.
- Phảm vi sỉí dủng :
Våïi cạc âàûc âiãøm phán têch trãn, dáùn âäüng phanh thu lỉûc âỉåüc sỉí dủng räüng ri
trãn ä tä du lëch, ä tä ti cåỵ nh hồûc ä tä ti cọ ti trng âàûc biãût låïn.
Trang 21
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Dáùn âäüng phanh thu lỉûc háưu nhỉ khäng dng cho mạy kẹo nhỉng lải âỉåüc dng
cho moọc kẹo theo sau
- Cạc loải dáùn âäüng v så âäư dáùn âäüng :
Theo hçnh thỉïc dáùn âäüng phanh thu lỉûc cọ thãø chia lm hai loải :
+ Truưn âäüng phanh mäüt dng : Truưn âäüng phanh mäüt dng âỉåüc sỉí dủng
räüng ri trãn mäüt säú ä tä trỉåïc âáy vç kãút cáúu ca nọ âån gin.
+ Truưn âäüng phanh nhiãưu dng : Dáùn âäüng hãû thäúng phanh lm viãûc nhàòm
mủc âêch tàng âäü tin cáûy, cáưn phi cọ êt nháút hai dng dáùn âäüng âäüc láûp cọ cå cáúu
âiãưu khiãøn chung l bn âảp phanh. Trong trỉåìng håüp mäüt dng bë hng thç cạc
dng cn lải váùn phanh âỉåüc ä tä
-
mạy kẹo våïi mäüt hiãûu qu phanh no âọ. Hiãûn
nay phäø biãún nháút l cạc dáùn âäüng hai dng våïi så âäư phán dng ( hçnh 3.4 ). Âãø
phán chia cạc dng cọ thãø sỉí dủng bäü pháûn âiãưu khiãøn kẹp nhỉ : van khê nẹn hai

khoang, xi lanh chênh kẹp hay bäü chia m kãút cáúu ca chụng s âỉåüc nghiãn cỉïu åí
pháưn sau.
Trang 22
a)
b)
c)
d)
e)
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
Hçnh 3.4: Cạc så âäư phán dng dáùn âäüng phanh thu lỉûc
Mäùi så âäư âãưu cọ cạc ỉu nhỉåüc âiãøm riãng. Vç váûy, khi chn så âäư phán dng
phi tênh toạn k dỉûa vo ba úu täú chênh :
+ Mỉïc âäü gim hiãûu qu phanh khi mäüt dng bë hng.
+ Mỉïc âäü báút âäúi xỉïng lỉûc phanh cho phẹp.
+Mỉïc âäü phỉïc tảp ca dng dáùn âäüng.
Theo loải nàng lỉåüng sỉí dủng, dáùn âäüng phanh thu lỉûc cọ thãø chia lm 3loải :
+ Dáùn âäüng tạc âäüng trỉûc tiãúp : Cå cáúu phanh âỉåüc âiãưu khiãøn trỉûc tiãúp chè
bàòng lỉûc tạc dủng ngỉåìi lại.
+ Dáùn âäüng tạc âäüng giạn tiãúp : Cå cáúu phanh âỉåüc dáùn âäüng mäüt pháưn nhåì
lỉûc ngỉåìi lại, mäüt pháưn nhåì cạc bäü tråü lỉûc làõp song song våïi bn âảp.
+ Dáùn âäüng dng båm v cạc bäü têch nàng : lỉûc tạc dủng lãn cå cáúu phanh l
ạp lỉûc ca cháút lng cung cáúp tỉì båm v cạc bäü têch nàng thu lỉûc. Ngỉåìi ta chè âiãưu
khiãøn cạc van, qua âọ âiãưu chènh ạp sút v lỉu lỉåüng cháút lng âi âãún cạc cå cáúu
phanh tu theo cỉåìng âäü phanh u cáưu.
- Kãút cáúu cạc chi tiãút v bäü pháûn chênh :
Dáùn âäüng thu lỉûc nọi chung bao gäưm mäüt säú pháưn tỉí khạc nhau, nhỉ : xi lanh
chênh, bäü chia, cạc bäü tråü lỉûc, xylanh bạnh xe, båm thu lỉûc v cạc bäü têch nàng, cạc
van âiãưu khiãøn, âiãưu chènh v an ton, cạc äúng dáùn Tu thüc vo loải dáùn âäüng,
vo cäng dủng v chỉïc nàng m cạc pháưn tỉí liãût kã trãn cọ thãø cọ hồûc khäng, âỉåüc
làõp näúi tiãúp hồûc song song trong mảch dáùn âäüng.

+ Xylanh chênh :
Xylanh chênh l bäü pháûn quan trng nháút v khäng thãø thiãúu trong dáùn âäüng thu
lỉûc. Nọ cọ nhiãûm vủ : Tảo ạp sút lm viãûc hay ạp sút âiãưu khiãøn cáưn thiãút v âm
bo lỉåüng dáưu cung cáúp cho ton bäü hay mäüt pháưn ca hãû thäúng.
Trang 23
án t t nghi p kh o sát h th ng phanh xe ơtơ khách COMTRANCO50Đồ ố ệ ả ệ ố
+ Bäü chia :
Cäng dủng :
• Bäü chia dáưu ca cå cáúu dáùn âäüng phanh l mäüt bäü pháûn nhàòm tàng tênh an
ton trong trỉåìng håüp cạc pháưn tỉí ca bạnh xe trỉåïc hồûc bạnh xe sau bë hỉ hng v
âãø tỉû âäüng ngàõt ( càõt ) bäü pháûn hỉ hng ca cå cáúu dáùn âäüng.
• Bäü chia dáưu cn dng âãø phán dáùn âäüng thnh cạc dng cä láûp m váùn
dng xi lanh chênh âån.
+ Bäü tråü lỉûc :
• Bäü tråü lỉûc chán khäng :
Bäü tråü lỉûc chán khäng l bäü pháûn cho phẹp låüi dủng âäü chán khäng trong
âỉåìng nảp ca âäüng cå âãø tảo lỉûc phủ cho ngỉåìi lại. Vç váûy, âãø âm bo hiãûu qu
tråü lỉûc, kêch thỉåïc ca cạc bäü tråü lỉûc chán khäng thỉåìng phi låïn hån v chè thêch
våïi cạc xe cọ âäüng cå xàng cao täúc.
Hiãûn nay, bäü tråü lỉûc chán khäng cọ nhiãưu dảng v så âäư kãút cáúu khạc nhau.
Tuy váûy táút c chụng âãưu cọ chung mäüt ngun l lm viãûc v ln ln phi cọ ba
pháưn tỉí kãút cáúu chênh l :
Bưng hay xi lanh sinh lỉûc : âãø tảo lỉûc tạc dủng lãn dáùn âäüng.
Cå cáúu t lãû : âãø âm bo quan hãû t lãû thûn giỉỵa lỉûc tạc dủng lãn bn âảp,
hnh trçnh bn âảp v lỉûc phanh.
Cạc van chán khäng v khäng khê.
• Bäü tråü lỉûc khê nẹn : Tu thüc vo cạch bäú trê v làõp âàût cå cáúu t lãû,
bưng sinh lỉûc v xi lanh chênh, cạc bäü tråü lỉûc chán khäng cọ thãø chia thnh ba
nhọm chênh :
Nhọm 1 : Cạc bäü tråü lỉûc m cå cáúu t lãû cọ dảng ân v khäng cọ liãn hãû

trỉûc tiãúp våïi hãû thäúng thu lỉûc dáùn âäüng phanh.
Trang 24
ỏn t t nghi p kh o sỏt h th ng phanh xe ụtụ khỏch COMTRANCO50
Nhoùm 2 : Caùc bọỹ trồỹ lổỷc coù buọửng sinh lổỷc, cồ cỏỳu tyớ lóỷ vaỡ xi lanh chờnh bọỳ
trờ rióng reợ.
Nhoùm 3 : Caùc bọỹ trồỹ lổỷc coù buọửng sinh lổỷc, cồ cỏỳu tyớ lóỷ vaỡ xi lanh chờnh bọỳ
trờ õọửng truỷc chung trong mọỹt kóỳt cỏỳu.
+ Bồm thuyớ lổỷc :
Bồm laỡ nguọửn cung cỏỳp chỏỳt loớng cao aùp cho dỏựn õọỹng. Trong dỏựn õọỹng
phanh chố duỡng loaỷi bồm thóứ tờch, nhổ : baùnh rng, caùnh gaỷt, piston hổồùng truỷc. Caùc
bồm baùnh rng coù thóứ taỷo õổồỹc aùp suỏỳt õóỳn 120 [ Kg/cm
2
], coỡn caùc bồm piston
hổồùng truỷc taỷo õổồỹc aùp suỏỳt õóỳn 350 ữ 500 [ Kg/cm
2
].
Bồm thuyớ lổỷc cho tng aùp suỏỳt laỡm vióỷc, cho pheùp tng õọỹ nhaỷy, giaớm kờch
thổồùc vaỡ khọỳi lổồỹng cuớa hóỷ thọỳng. Nhổng õọửng thồỡi, yóu cỏửu vóử laỡm kờn vóử chỏỳt
lổồỹng õổồỡng ọỳng cuợng cao hồn.
+ Bọỹ tờch nng thuyớ lổỷc :
óứ õaớm baớo aùp suỏỳt laỡm vióỷc cỏửn thióỳt cuớa hóỷ thọỳng trong trổồỡng hồỹp lổu
lổồỹng tng nhanh ồớ chóỳ õọỹ phanh ngỷt, bón caỷnh bồm thuyớ lổỷc cỏửn phaới coù caùc bọỹ
tờch nng coù nhióỷm vuỷ : tờch trổợ nng lổồỹng khi hóỷ thọỳng khọng laỡm vióỷc vaỡ giaới
phoùng noù cung cỏỳp chỏỳt loớng cao aùp cho hóỷ thọỳng khi cỏửn thióỳt.
Caùc bọỹ tờch nng thổồỡng coù daỷng bỗnh kờn hỗnh truỷ, õổồỹc chia laỡm hai khoang
bồới piston trổồỹt hay maỡng. Mọỹt khoang ( A ) chổùa õỏửy khờ trồ nhổ Nitồ, Agọng. Mọỹt
khoang ( B ) õổồỹc nọỳi vồùi buọửng õỏứy cuớa bồm. Caùc khoang cỏửn phaới õổồỹc ngn
caùch, bồới vỗ chỏỳt loớng ( dỏửu ) coù khaớ nng hỏỳp thuỷ khờ. Hồn nổợa kóỳt cỏỳu nhổ vỏỷy cho
pheùp õỷt caùc bọỹ tờch nng ồớ vở trờ bỏỳt kyỡ.
3.2.2.2. Dỏựn õọỹng khờ neùn .

- ặu nhổồỹc õióứm :
+ Dỏựn õọỹng khờ neùn coù caùc ổu õióứm quan troỹng laỡ :
Trang 25