Lý9-tiết 45-quan hệ góc tới với góc khúc xạ

Gi¸o viªn: LÊ KIM ĐỨC

i
r
r
i i
r
i
r
i
r
B
C
D EA
A
B
C
D
Kiểm tra 15’ (đề 1)
Không khí
Nước
Không khí
Nước
Không khí
Nước
Không khí
Nước
A
B
C

D
Câu 1: Thế nào là hiện tượng khúc xạ ánh sáng?
Câu 2: Hãy chỉ ra các sơ đồ sai và giải thích tại sao? Biết tia sáng truyền trong không khí và bò khúc xạ khi đi
vào trong nước. Góc tới kí hiệu là i, góc khúc xạ kí hiệu r

Câu3: Theo em câu kết luận nào sau đây là đúng nếu chiếu một tia sáng từ không khí vào nước với góc tới bằng 60
0
?
A. Góc khúc xạ bằng 60
0
. B. Góc khúc xạ lớn hơn 60
0
.
C. Góc khúc xạ nhỏ hơn 60
0
. D. Góc khúc xạ bằng 60
0
.
Câu 1: Vẽ hình mô tả hiện tượng khúc xạ ánh sáng và giải thích một vài khái niệm có trong hình vẽ
Câu 2: Hãy chọn hình vẽ đúng. Như ta đã biết mặt dưới của một tấm thuỷ tinh được tráng bạc để dùng làm gương phẳng.
Hình vẽ nào dưới đây mô tả đúng nhất đường đi của một tia sáng đi vào mặt trên của tấm thuỷ tinh.
Câu3: Theo em câu kết luận nào sau đây là đúng nếu chiếu một tia sáng từ không khí vào nước với góc tới bằng 45
0
?
A. Góc khúc xạ bằng 45
0
. B. Góc khúc xạ nhỏ hơn 45
0
.
C. Góc khúc xạ lớn hơn 45

0
. D. Góc khúc xạ bằng 90
0
.
Câu 1: So sánh góc tới với góc khúc xạ khi tia sáng truyền từ không khí sang nước và ngược lại.
Câu 2: So sánh hiện tượng phản xạ với khúc xạ ánh sáng
Câu3: Hãy chọn hình vẽ đúng. Hình nào mô tả đúng đường đi của một tia sáng từ không khí vào nước.
Kiểm tra 15’ (đề 2)
Kiểm tra 15’ (đề 3)

Tiết 45 Bài 41
Trường THCS Lương Thế Vinh
GV: Lê Kim Đức

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
Dùng phương pháp che khuất để vẽ đường
truyền của tia sáng từ không khí qua thuỷ tinh
Dụng cụ thí nghiệm gồm
1. Tấm thuỷ tinh hình bán
nguyệt có khe chắn sáng
2. Tấm cao su có chia độ
3. Đinh ghim
Tiết 45

Hình 4.1
I

A
A’
NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
Bố trí thí nghiệm như hình vẽ
a) Khi góc tới bằng 60
0
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
C1
Chứng minh rằng đường nối các vị trí A, I, A’
là đường truyền của tia sáng từ đinh ghim A
đến mắt
Mắt không nhìn thấy đinh ghim A, chứng tỏ tia
sáng truyền từ đinh ghim A qua khe I đã bị che
khuất bới đinh ghim ở A’. Vậy đường nối các vị trí
A, I, A’ chính là đường truyền của tia sáng từ đinh
ghim A tới mắt
I
A
A’
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
C2
Nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng
từ không khí vào thuỷ tinh. Chỉ ra tia tới, tia
khúc xạ, góc tới, góc khúc xạ, độ lớn góc khúc
xạ
I
A
A’
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
Ghi độ lớn góc khúc xạ khi góc tới bằng 60
0
vào
bảng 1. Tiến hành theo các bước thí nghiệm như
trên với góc tới lần lượt là 45
0
, 30
0
, 0

0
và ghi kết
quả vào bảng 1

1
60
0
2
45
0
3
30
0
4
0
0
Góc tới i Góc khúc xạ
r
Kết quả đo
Lần đo
35
0
25
0
15
0
0
0
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
Khi ánh sáng truyền từ
không khí sang thuỷ
tinh:
- Góc khúc xạ nhỏ hơn
góc tới
- Góc tới tăng (giảm) góc
khúc xạ cũng tăng (giảm)
Hãy nêu kết luận
Khi ánh sáng truyền từ không khí
sang thuỷ tinh:
- Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
- Góc tới tăng (giảm) góc khúc xạ
cũng tăng (giảm)
- Góc tới bằng 0
0
thì góc khúc xạ
bằng 0
0
, tia sáng không bị gãy
khúc khi truyền qua hai môi
trường.
- Góc tới bằng 0
0
thì góc

khúc xạ bằng 0
0
, tia
sáng không bị gãy khúc
khi truyền qua hai môi
trường
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
Khi ánh sáng truyền từ
không khí sang thuỷ
tinh:
- Góc khúc xạ nhỏ hơn
góc tới
- Góc tới tăng (giảm) góc
khúc xạ cũng tăng (giảm)
3. Mở rộng
Khi tia sáng truyền từ
không khí sang các môi
trường trong suốt rắn,
lỏng khác nhau thì góc
khúc xạ nhỏ hơn góc tới
Khi tia sáng truyền từ không
khí sang các môi trường trong
suốt rắn, lỏng khác nhau thì

góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
- Góc tới bằng 0
0
thì góc
khúc xạ bằng 0
0
, tia
sáng không bị gãy khúc
khi truyền qua hai môi
trường
Khi tia sáng truyền từ không
khí sang các môi trường trong
suốt rắn, lỏng khác nhau thì
góc khúc xạ như thế nào với
góc tới ?
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
Khi ánh sáng truyền từ
không khí sang thuỷ
tinh:
- Góc khúc xạ nhỏ hơn
góc tới
- Góc tới tăng (giảm) góc
khúc xạ cũng tăng (giảm)

3. Mở rộng
Khi tia sáng truyền từ
không khí sang các môi
trường trong suốt rắn,
lỏng khác nhau thì góc
khúc xạ nhỏ hơn góc tới
II. VẬN DỤNG
C3
Hãy vẽ đường truyền của tia sáng từ viên
sỏi đến mắt
Hình 41.2
P Q
A
B
M
.
I
Nối B với M cắt PQ tại I
Nối A với I rồi I tới M ta có đường truyền
của tia sáng từ A đến mắt
- Góc tới bằng 0
0
thì góc
khúc xạ bằng 0
0
, tia
sáng không bị gãy khúc
khi truyền qua hai môi
trường
Tiết 45

NỘI DUNG
I. SỰ THAY ĐỔI GÓC
KHÚC XẠ THEO GÓC
TỚI
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
Khi ánh sáng truyền từ
không khí sang thuỷ
tinh:
- Góc khúc xạ nhỏ hơn
góc tới
- Góc tới tăng (giảm) góc
khúc xạ cũng tăng (giảm)
3. Mở rộng
Khi tia sáng truyền từ
không khí sang các môi
trường trong suốt rắn,
lỏng khác nhau thì góc
khúc xạ nhỏ hơn góc tới
II. VẬN DỤNG
C4
Hãy xác định tia khúc xạ
Hình 41.3
P
Q
N
N’
Không khí
Nước

I
K
G
E
H
S
- Góc tới bằng 0
0
thì góc
khúc xạ bằng 0
0
, tia
sáng không bị gãy khúc
khi truyền qua hai môi
trường
Tiết 45

- Khi tia sáng truyền từ không khí sang các
môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì
góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
- Khi góc tới tăng (giảm) thì góc khúc xạ cũng
tăng (giảm)
- Khi góc tới bằng 0
0
thì góc khúc xạ bằng 0
0
,
tia sáng không bị gãy khúc khi truyền qua hai
môi trường

- Làm hết bài tập 40 – 41 ( SBT)
- Xem và soạn trước bài 42: “Thấu kính hội tụ ”
- Học bài.
? Thế nào là thấu kính hội tụ
? Tiêu điểm của thấu kính hội tụ là gì
? Ba đường truyền đặc biệt của tia sáng qua
thấu kính hội tụ