Tiet 23. Doi lưu - Bưc xa nhiet

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Trong thí nghiệm về sự dẫn nhiệt của nước, nếu ta không
gắn miếng sáp ở đáy ống nghiệm mà để miếng sáp ở miệng
ống nghiệm và đun nóng ở đáy ống nghiệm, thì chỉ trong
một thời gian ngắn sáp đã nóng chảy. Trong trường hợp này
nước đã truyền nhiệt bằng cách nào?

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đặt một gói nhỏ đựng các hạt thuốc tím vào đáy của một cốc thuỷ tinh đựng
nước rồi dùng đèn cồn đun nóng cốc nước ở phía có đặt thuốc tím.
1. Thí nghiệm
Quan sát hiện tượng xảy ra.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
C1 Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống hay
di chuyển hổn độn theo mọi phương?
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lê rồi từ trên xuống.
C2 Tại sao lớp nước ở dưới được đun nóng lại đi lên phía trên, còn lớp
nước lạnh ở phía trên lại đi xuống dưới?

Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng của nó
giảm nên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh phía trên. Do
đó lớp nước nóng nỗi lên còn lớp nước lạnh chìm xuống dưới.
C3 Tại sao biết được nước trong cốc đã nóng lên.
Nhờ lực kế mà ta biết được nước trong cốc đã nóng lên.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng như thí nghiệm trên gọi
là sự đối lưu. Sự đối lưu cũng xãy ra trong chất khí.
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Vận dụng
C4 Trong thí nghiệm hình 23.3, khi đốt nến
và hương ta thấy dòng khói hương đi từ trên
xuống vòng qua khe hở giữa miếng bìa ngăn
và dáy cốc rồi đi lên phía ngọn nến.
Phần không khí bên ngọn nến nóng lên, nở ra, trọng lượng riêng
giảm nên nên bay lên phía trên. Do đó không khí bên ngọn nến ít đi
và hút không khí lạnh bên khói hương sang, làm cho khói hương đi
theo xuống dưới và hoà cùng không khí nóng bay lên.
Hãy giải thích hiện tượng trên.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng như thí nghiệm trên gọi

là sự đối lưu. Sự đối lưu cũng xãy ra trong chất khí.
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Vận dụng
C5 Tại sao muốn đun chất lỏng và chất khí phải đun từ phía dưới?
Để phần phía dưới nóng lên trước, đi lên tạo ra dòng đối lưu và
phần trên đi xuống dưới thì chất được đun nóng mới đều.
C6 Trong chân không và trong chất rắn có xảy ra đối lưu không? Tại sao?
Trong chân không và trong chất rắn không xảy ra hiện tượng đối
lưu. Vì trong chân không cũng như trong chất rắn không thể tạo ra
các dòng ra đối lưu.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
Ngoài lớp khí quyển bao xung quanh Trái Đất, khoảng không gian
còn lại giữa Trái Đất và Mặt Trời là khoảng chân không. Trong
khoảng chân không này không có sự dẫn nhiệt và đối lưu. Vậy năng
lượng của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất bằng cách nào?

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.

II. BỨC XẠ NHIỆT
Một bình cầu đã phủ muội đen, trên
nút có gắn một ống thuỷ tinh, trong
ống thuỷ tinh có một giọt nước màu,
được đạt gần một nguồn nhiệt như
ngọn lửa đèn cồn.
1. Thí nghiệm
Quan sát và mô tả hiện tượng
xảy ra đối với giọt nước màu.
Lấy miếng gỗ chắn giữa
nguồn nhiệt và bình cầu
Quan sát và mô tả hiện tượng
xảy ra đối với giọt nước màu.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
C7 Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ điều gì?
2.Trả lời câu hỏi
Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ không khí trong bình
nóng lên và nở ra.
C8 Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ điều gì? Miếng gỗ
đã có tác dụng gì?
Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ không khí trong
bình đã lạnh đi. Miếng gỗ đã ngăn không cho nhiệt truyền từ đèn

sang bình. Điều này chứng tỏ nhiệt đã truyền từ đèn sang bình bằng
đường thẳng.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
C9 Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình cầu có phải là dẫn nhiệt và đốí
lưu không? Tại sao?
2.Trả lời câu hỏi
Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình cầu không phải là dẫn nhiệt
vì chất khí dẫn nhiệt kém, cũng không phải là đối lưu vì nhiệt được
truyền theo đường thẳng.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
Trong thí nghiệm trên, nhiệt được truyền bằng các tia nhiệt đi thẳng.
Hình thức truyền nhiệt này gọi là bức xạ nhiệt. Bức xạ nhiệt có thể xảy
ra ngay cả trong chân không.
2.Trả lời câu hỏi

Thí nghiệm cho thấy khả năng hấp thị nhiệt của một vật phụ thuộc
vào tính chất của bề mặt. Vật có bề mặt càng xù xì và màu càng sẫm
thì thì hấp thụ các tia nhiệt càng nhiều.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ
nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.
III. VẬN DỤNG
C10 Tại sao trong thí nghiệm hình 23.4 bình chứa không khí lại được phủ
muội đen?
Trong thí nghiệm hình 23.4 bình chứa không khí lại được phủ muội
đen để tăng khả năng hấp thụ các tia nhiệt.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ
nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.
III. VẬN DỤNG
C11 Tại sao vào mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo

màu đen?
Vào mùa hè ta thường mặc áo màu trắng để giảm sự hấp thụ các tia
nhiệt.

Bài 23:
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó
chính là hình thức truyền nhiệt chủ yểu của chất lóng và chất khí.
II. BỨC XẠ NHIỆT
Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ
nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.
III. VẬN DỤNG
C12 Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống ở bảng 32.1
Ch tấ
Rắn Lỏng Khí Chân không
Hình th c truy n ứ ề
nhi t ch y uệ ủ ế
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Bức xạ nhiệtĐối lưu