B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
õõõõõ
CAO NH HNG
NÂNG CAO HIU QU HOT NG TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THNG TÍN
Chuyên ngành: Kinh t tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. Nguyn ng Dn
TP.H CHÍ MINH – NM 2010
- 1 -
LI CAM OAN
“Tôi xin cam đoan đơy lƠ đ tƠi nghiên cu đc lp ca tôi. Tôi không sao chép bt
k công trình nghiên cu nƠo khác. Các s liu nêu trong lun vn hoƠn toƠn trung
thc, theo đúng s liu công b thc t ti NH Sacombank. Các phơn tích đánh giá
lƠ ca tôi vƠ cha đc công b các công trình nghiên cu khác”.
Ngi cam đoan
CAO NH HNG
- 2 -
MC LC
Trang
DANH MC CÁC Kụ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC HÌNH V, BNG BIU, BIU
M U 08
CHNG 1: C S Lụ LUN V TệN DNG VẨ HIU QU HOT
NG TệN DNG CA NGỂN HẨNG THNG MI 11
1.1. Khái nim v tín dng ngơn hƠng 11
1.2. Vai trò ca tín dng ngơn hƠng 11
1.3. Quy trình ca hot đng tín dng 13
1.4. Phơn loi các loi hình tín dng 15
1.5. Các ch tiêu đánh giá hiu qu hot đng tín dng NHTM 17
1.5.1. Ch tiêu phn ánh qui mô tín dng 17
1.5.2. Ch tiêu phn ánh cht lng tín dng 18
1.5.3. Ch tiêu phn ánh hiu qu hot đng tín dng 20
1.6. Các yu t nh hng đn hiu qu hot đng tín dng ca NHTM 21
1.6.1. Các yu t bên ngoƠi 21
1.6.1.1. Môi trng v mô 21
1.6.1.2. Môi trng pháp lỦ 21
1.6.1.3. i th cnh tranh 21
1.6.2. Các yu t bên trong 21
1.6.2.1. Sn phm 22
1.6.2.2. Lƣi sut vƠ chính sách tín dng 22
1.6.2.3. Mng li chi nhánh 22
1.6.2.4. Hot đng qung bá xúc tin 22
1.6.2.5. Cán b tín dng 22
1.6.2.6. Qui trình, h thng 23
1.7. ụ ngha ca vic nơng cao hiu qu tín dng ti NHTM 23
1.8. BƠi hc kinh nghim 24
- 3 -
KT LUN CHNG I 28
CHNG 2: THC TRNG HIU QU HOT NG TệN DNG TI
NGỂN HẨNG TMCP SẨI GÒN THNG TệN 29
2.1. Tng quan Ngơn hƠng Sacombank 29
2.1.1. Quá trình hình thƠnh vƠ phát trin 29
2.1.2. C cu t chc vƠ qun lỦ 31
2.1.3. Tm nhìn vƠ s mnh 33
2.2. Tình hình huy đng vn 35
2.2.1. Tng vn huy đng 36
2.2.2. Th phn 36
2.3. Thc trng hiu qu hot đng tín dng ti NH Sacombank 37
2.3.1. Qui mô hot đng 38
2.3.1.1. D n tín dng 38
2.3.1.2. C cu d n cho vay 39
2.3.1.3. Th phn 45
2.3.2. Cht lng hot đng tín dng 46
2.3.3. Li nhun hot đng tín dng 48
2.4. Phơn tích các yu t nh hng đn hiu qu hot đng tín dng ti NH
Sacombank 49
2.4.1. Các yu t bên ngoƠi 49
2.4.1.1. Môi trng v mô 49
2.4.1.2. Môi trng pháp lỦ 51
2.4.1.3. i th cnh tranh 52
2.4.2. Các yu t bên trong 52
2.4.2.1. Sn phm 52
2.4.2.2. Lƣi sut vƠ chính sách tín dng 53
2.4.2.3. Mng li chi nhánh 53
2.4.2.4. Hot đng qung bá xúc tin 54
2.4.2.5. Cán b tín dng 55
- 4 -
2.4.2.6. Qui trình, h thng 55
KT LUN CHNG II 56
CHNG 3: GII PHÁP NỂNG CAO HIU QU TệN DNG TI NGỂN
HẨNG TMCP SẨI GÒN THNG TệN 57
3.1. nh hng phát trin ca NH TMCP SƠi Gòn Thng Tín 57
3.1.1. nh hng phát trin ca NH Sacombank giai đon 2010-2015 57
3.1.2. Mc tiêu kinh doanh 58
3.2. Gii pháp Marketing-Mix đnh hng khách hƠng 58
3.2.1. Sn phm 58
3.2.2. Lƣi sut vƠ chính sách tín dng 61
3.2.3. Mng li chi nhánh 62
3.2.4. Hot đng qung bá xúc tin 63
3.2.5. Cán b tín dng 63
3.2.6. Qui trình, h thng 64
3.3. Gii pháp nơng cao cht lng tín dng 64
3.3.1. Nơng cao hiu sut s dng vn 64
3.3.2. HoƠn thin h thng qun lỦ ri ro 64
3.3.3. Ni lng hot đng cp tín dng 66
KT LUN CHNG III 66
KT LUN 68
TẨI LIU THAM KHO 70
PH LC
- 5 -
DANH MC CÁC Kụ HIU, CH VIT TT
NHNN : Ngơn hƠng NhƠ nc
NHTM : Ngơn hƠng thng mi
TMCP : Thng mi c phn
HTX : Hp tác xƣ
TCTD : T chc tín dng
CBTD : Cán b tín dng
ADB : Ngơn hƠng phát trin Chơu Á (Asean Development Bank)
RDFIII : D án tƠi chính nông thôn III
CPI : Ch s giá tiêu dùng (Consumer Price Index)
EU : Liên minh chơu Âu (European Union)
GDP : Tng sn phm quc ni (Gross Domestic Product)
IMF : Qu tin t quc t (International Monetary Fund)
WB : Ngơn hƠng th gii (World Bank)
WTO : T chc thng mi th gii (World Trade Organization)
AFTA : Khu vc Mu Dch T Do ASEAN (Asean Free Trade Area)
- 6 -
DANH MC CÁC HÌNH V, BNG BIU, BIU
Danh mc các Biu đ:
Biu đ 2.1: Ngun vn huy đng
Biu đ 2.2: T l tng trng huy đng vn
Biu đ 2.3: Th phn huy đng vn Sacombank
Biu đ 2.4: D n tín dng ca Sacombank t 2005-2010
Biu đ 2.5: T l tng trng d n tín dng ca Sacombank
Biu đ 2.6: C cu loi hình cho vay ca Sacombank 2009
Biu đ 2.7: C cu ngƠnh ngh cho vay ca Sacombank 2009
Biu đ 2.8: C cu k hn cho vay ca Sacombank nm 2009
Biu đ 2.9: C cu cho vay theo khu vc ca Sacombank nm 2009
Biu đ 2.10: C cu cho vay theo loi hình doanh nghip ca Sacombank nm
2009
Biu đ 2.11: Th phn tín dng ca Sacombank giai đon 2005-2010
Biu đ 2.12: Hiu sut s dng vn ca Sacombank giai đon 2005-2010
Biu đ 2.13: T l an toƠn vn/T l n quá hn/T l n xu ca Sacombank
Biu đ 2.14: Lƣi thun t hot đng tín dng ca Sacombank giai đon 2005-2010
Biu đ 2.15: T sut li nhun hot đng tín dng ca Sacombank giai đon 2005-
2010
Biu đ 2.16: Nhơn lc vƠ mng li Sacombank giai đon 2001-2009
Danh mc các Bng biu:
Bng 2.1: Tình hình huy đng vn giai đon 2005-2010
Bng 2.2: Th phn huy đng vn ca Sacombank
Bng 2.3: Tình hình cho vay t 2005-2010
Bng 2.4: Loi hình cho vay
Bng 2.5: Cho vay theo ngƠnh ngh
Bng 2.6: K hn cho vay
Bng 2.7: Cho vay theo khu vc đa lỦ
Bng 2.8: Cho vay theo loi hình doanh nghip
- 7 -
Bng 2.9: Th phn cho vay ca Sacombank
Bng 2.10: Cht lng hot đng tín dng Sacombank giai đon 2005-2010
Bng 2.11: Li nhun hot đng tín dng giai đon 2005-2010
- 8 -
M U
1. LỦ do la chn đ tƠi:
Cùng vi s phát trin mnh m ca nn kinh t xƣ hi trong nhng nm qua
Vit Nam, h thng ngơn hƠng thng mi cng chuyn mình vƠ có nhng bc
phát trin đúng hng vƠ vt bc, tr thƠnh mt trong nhng kênh cung cp vn
ch yu cho nn kinh t. S ln mnh ca h thng NHTM gn lin vi công tác tín
dng - hot đng mang li ngun thu ch yu cho các NHTM.
Hin nay theo xu hng toƠn cu hoá cùng vi vic Vit Nam tr thƠnh
thƠnh viên th 150 ca WTO đƣ m ra nhiu c hi mi trong đó không th không
nói ti ngơn hƠng. Hot đng ca các NHTM nói chung vƠ hot đng tín dng ngơn
hƠng nói riêng đang dn đc ci cách trit đ v mi mt đ đáp ng đc nhu cu
phát trin vƠ đ cnh tranh ngƠy cƠng khc lit vi các t chc tƠi chính quc t.
Mt trong nhng vn đ đ phát trin h thng ngơn hƠng trong thi k hi
nhp lƠ tip tc nơng cao hiu qu hot đng tín dng, vi t cách lƠ ngƠnh ngh
kinh doanh quan trng ca các NHTM.
Vì vy, các ngơn hƠng TMCP nói chung vƠ Ngơn hƠng TMCP SƠi Gòn
Thng Tín (Sacombank) nói riêng quan tơm đc bit đn vn đ nơng cao hiu qu
hot đng tín dng đ nơng cao hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng.
Chính vì vy, tôi đƣ chn nghiên cu vƠ thc hin lun vn Thc s kinh
t vi đ tƠi “NÂNG CAO HIU QU HOT NG TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG TMCP SÀI SÒN THNG TÍN”. Hy vng rng nhng gii pháp mƠ tôi
đa ra s mang li hiu qu thit thc, đáp ng đc yêu cu phát trin, đi mi
vƠ hi nhp vi nn kinh t th gii ca h thng NHTM nói chung, ngơn hƠng
Sacombank nói riêng.
2. Mc tiêu nghiên cu:
tƠi tp trung tìm thc trng hot đng tín dng nhm nơng cao hiu qu
tín dng ti Ngơn HƠng TMCP SƠi Gòn Thng Tín, sau đơy gi lƠ Sacombank.
Các mc tiêu c th:
- Nghiên cu thc trng hiu qu tín dng ti Ngơn hƠng Sacombank, th hin
- 9 -
qua nghiên cu h thng các ch tiêu đnh lng v hiu qu;
- Nghiên cu các nhơn t tác đng đn hiu qu tín dng ti Ngơn hƠng
Sacombank v mt đnh tính;
- xut h thng gii pháp nơng cao hiu qu tín dng ti Ngơn hƠng
Sacombank.
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: phơn tích, đánh giá hiu qu tín dng ti ngơn hƠng
Sacombank trong thi gian qua vƠ trên c s đnh hng đ đa ra nhng gii pháp
nhm nơng cao hiu qu tín dng ca Sacombank
Phm vi nghiên cu: gii hn nghiên cu trong hiu qu tín dng vƠ các
nhơn t tác đng đn hiu qu tín dng ti Ngơn hƠng Sacombank trong giai đon
t nm 2005 đn nm 2009.
4. Phng pháp nghiên cu:
- Phng pháp thu thp vƠ phơn tích s liu: s dng các s liu th cp t báo
cáo hot đng tín dng ca h thng Ngơn hƠng Sacombank giai đon 2005-2009,
các báo cáo thng niên ca h thng Sacombank giai đon 2005-2009, các báo cáo
tƠi chính ca h thng Ngơn hƠng Sacombank (đƣ đc kim toán đc lp) giai
đon 2005-2009.
- Phng pháp thng kê mô t, nhm xác đnh t trng, tc đ tng trng ca
d n tín dng, vn huy đng.
- Phng pháp so sánh đi chiu gia lỦ lun vƠ thc tin đ gii quyt đ gii
quyt nhng vn đ thách thc trong vic nơng cao hiu qu tín dng.
5. Kt qu nghiên cu d kin:
Các kt qu nghiên cu d kin bao gm:
- Khung lỦ lun v hiu qu tín dng ti ngơn hƠng thng mi vƠ các nhơn t
nh hng đn hiu qu tín dng ca ngơn hƠng thng mi;
- Thc trng hiu qu tín dng ti Ngơn hƠng Sacombank;
- Các gii pháp nhm nơng cao hiu qu hot đng tín dng ti Ngơn hƠng
Sacombank;
- 10 -
6. Kt cu ca lun vn:
NgoƠi phn m đu, kt lun vƠ tƠi liu tham kho thì lun vn đc kt cu
thƠnh 03(ba) chng, c th nh sau:
- Chng 1: C s lỦ lun v tín dng vƠ hiu qu hot đng tín dng ca
ngơn hƠng thng mi.
- Chng 2: Thc trng hiu qu hot đng tín dng ti Ngơn hƠng
TMCP SƠi Gòn Thng Tín.
- Chng 3: Gii pháp nơng cao hiu qu hot đng tín dng ti Ngơn
hƠng TMCP SƠi Gòn Thng Tín.
- 11 -
CHNG 1: C S Lụ LUN V TệN DNG VẨ HIU QU HOT
NG TệN DNG CA NGỂN HẨNG THNG MI
1.1. Khái nim tín dng ngơn hƠng:
Theo T đin Kinh t ậ TƠi chính Vit Nam, “tín dng là quan h vay mn,
quan h s dng vn ln nhau gia ngi đi vay và ngi cho vay theo nguyên tc
hoàn tr. Quan h này đc xác lp trên c s ệòng tin hoc tín nhim ln nhau
gia các ch th trong quan h đó”.
Theo Quyt đnh 1627/2001/Q-NHNN ngƠy 31/12/2001 ca Thng đc
Ngơn hƠng NhƠ nc, “Cho vay là mt hình thc cp tín dng, theo đó t chc tín
dng giao cho Ệhách hàng s dng mt khon tin đ s dng vào mc đích và thi
gian nht đnh theo tho thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và ệãi”.
Quan h tín dng trong thc t còn có th xác lp da trên vic đm bo tín
dng, bng các hình thc nh đm bo bng tƠi sn ca ngi đi vay, bo đm bng
tƠi sn hình thƠnh t vn vay hoc bo lƣnh bng tƠi sn ca bên th ba.
Trong quan h tín dng còn mt ni dung quan trng, đó lƠ đi tng ca tín
dng, hay còn gi lƠ mc đích s dng vn tín dng. Trong tín dng sn xut, đi
tng ca tín dng lƠ các chi phí kinh doanh, đu t nh chi phí nguyên vt liu,
nng lng, công lao đng, hình thƠnh tƠi sn c đnh… Trong tín dng tiêu dùng,
đi tng ca tín dng lƠ chi phí mua sm hƠng hoá, dch v phc v cho cuc sng
hƠng ngƠy.
1.2. Vai trò ca tín dng ngơn hƠng:
Trong nhng nm qua, nn kinh t nc ta đƣ đt đc nhng thƠnh tu đáng
k, th hin qua tc đ tng trng GDP cao vƠ n đnh, c cu kinh t chuyn dch
theo hng tng t trng công nghip, dch v vƠ gim t trng nông nghip, ch s
phát trin con ngi (gm tui th, thu nhp bình quơn đu ngi vƠ trình đ hc
vn) đc ci thin, t l h nghèo gim đáng k Mt trong nhng nhơn t đóng
góp quan trng vƠo s phát trin kinh t đt nc lƠ tín dng ngơn hƠng. c bit,
khi mƠ các kênh huy đng vn khác (phát hƠnh trái phiu, c phiu, hi phiu…)
- 12 -
cha phát trin, thì tín dng ngơn hƠng đƣ đáp ng phn ln nhu cu vn cho nn
kinh t. Vai trò ca tín dng ngơn hƠng th hin qua mt s ni dung sau:
Tín dng ngân hàng thúc đy quá trình tích t tp trung vn nhàn ri trong xã hi
và nâng cao hiu qu s dng vn
Vi chc nng lƠ trung gian tƠi chính đng gia ngi gi tin vƠ ngi đi
vay, ngơn hƠng đƣ chuyn các ngun vn nh l, phơn tán trong xƣ hi thƠnh ngun
vn tp trung, qua đó điu hoƠ quan h cung - cu v tin t trong xƣ hi, tha mƣn
tt nhu cu đa dng ca khách hƠng v c hai phía: ngi gi tin vƠ ngi đi vay.
V mt tích t vn nhƠn ri, NHTM đƣ to ra hƠng lot các sn phm huy
đng phù hp vi nhiu đi tng khác nhau, các k hn vƠ lƣi sut tin gi rt đa
dng, giúp khai thác ti đa các ngun tƠi chính nhƠn ri trong xƣ hi.
V mt nơng cao hiu qu s dng vn, NHTM đƣ đáp ng đc hu ht các
nhu cu v vn ca các thƠnh phn kinh t trong xƣ hi, giúp cho quá trình sn xut
đc liên tc, đy mnh quá trình tái sn xut. ng thi tp trung vƠ phơn phi
vn tín dng đƣ góp phn điu hòa vn trong nn kinh t quc dơn t ni tha sang
ni thiu. NgoƠi ra khi s dng vn vay ca ngơn hƠng, khách hƠng b rƠng buc
bi trách nhim hoƠn tr vn gc cng lƣi trong thi gian nht đnh đc ghi trong
hp đng tín dng. Do đó, buc các khách hƠng phi ht sc n lc, tn dng ti đa
kh nng ca mình đ s dng mt cách có hiu qu nht ngun vn tín dng bng
cách đng viên vt t hƠng hoá, thúc đy quá trình ng dng khoa hc k thut đ
đy nhanh quá trình tái sn xut xƣ hi đem li li nhun cho khách hƠng vƠ đm
bo ngha v vi ngơn hƠng.
Tín dng ngân hàng góp phn đy nhanh quá trình tái sn xut m rng, đy mnh
đu t phát trin
iu kin k thut ậ t chc quy đnh, bt k mt c s kinh doanh nƠo cng
phi cn có mt lng vn nht đnh, trong trng hp mun m rng sn xut kinh
doanh thì cn phi có mt lng vn b sung. Tín dng ngơn hƠng, do nhng đc
đim riêng có ca mình, đƣ đáp ng tt nhu cu v vn lu đng vƠ vn c đnh ca
khách hƠng. Thông qua hot đng tín dng, các doanh nghip có th tìm kim
- 13 -
ngun vn b sung trong thi k tng trng kinh t, m rng quy mô sn xut; khi
tình hình kinh doanh tm thi khó khn trong vic duy trì đu ra, các doanh nghip
có th hoƠn tr mt phn vn cho ngơn hƠng; vic điu chnh ngun vn uyn
chuyn nh vy không th có đc đi vi các ngun vn khác nh vn ch s hu,
vn trái phiu.
Tín dng ngân hàng có vai trò quan trng trong vic t chc điu hoà ệu thông
tin t
Các NHTM khi thc hin cp tín dng cho nn kinh t, tc lƠ đƣ to ra kh
nng cung ng tin t. Vic cp tín dng ca NHTM phi tuơn th các quy đnh
cht ch ca NHNN trong vic bo v quyn vƠ li ích hp pháp ca ngi gi tin,
vƠ lƠ đi tng đ NHNN thc thi chính sách tin t. Thông qua các công c nh d
tr bt buc, lƣi sut tái chit khu, lƣi sut c bn, Ngơn hƠng NhƠ nc “truyn tín
hiu” v m rng hay tht cht tin t thông qua h thng NHTM đn nn kinh t
quc dơn. Nh vy, tín dng ngơn hƠng đc coi lƠ mt công c có th điu hoƠ vn
trên phm vi toƠn b nn kinh t quc dơn.
Tín dng ngân hàng góp phn nâng cao nng ệc cnh tranh quc gia
Do vn đng theo nguyên tc hoƠn tr vƠ có tích ly (thông qua li tc tín
dng), tín dng ngơn hƠng đóng vai trò lƠ “b lc” nng lc kinh doanh ca các ch
th trong nn kinh t. Ch nhng doanh nghip hot đng hiu qu, có kh nng
cnh tranh, có uy tín mi có th duy trì quan h tín dng vi các NHTM.
Mt khác, thông qua vic đu t vn đ hin đi hoá máy móc thit b, đi mi
công ngh ca các doanh nghip hay qua đu t tín dng vƠo các ngƠnh kinh t mi
nhn ca đt nc, tín dng ngơn hƠng đƣ góp phn lƠm gim giá thƠnh sn phm,
nơng cao kh nng cnh tranh ca các doanh nghip trên th trng quc t.
1.3. Quy trình ca hot đng tín dng ngơn hƠng
1.3.1. Lp h s đ ngh cp tín dng:
Bc nƠy do cán b tín dng thc hin ngay sau khi tip xúc khách hƠng.
Nhìn chung mt b h s vay vn cn phi thu thp các thông tin nh:
- Nng lc pháp lỦ, nng lc hƠnh vi dơn s ca khách hƠng;
- 14 -
- Kh nng s dng vn vay;
- Kh nng hoƠn tr n vay (vn vay + lƣi)
1.3.2. Phơn tích tín dng:
Phơn tích tín dng lƠ xác đnh kh nng hin ti vƠ tng lai ca khách hƠng
trong vic s dng vn vay + hoƠn tr n vay.
Mc tiêu:
- Tìm kim nhng tình hung có th xy ra dn đn ri ro cho ngơn hƠng, d đoán
kh nng khc phc nhng ri ro đó, d kin nhng bin pháp gim thiu ri ro
vƠ hn ch tn tht cho ngơn hƠng.
- Phơn tích tính chơn tht ca nhng thông tin đƣ thu thp đc t phía khách
hƠng trong bc 1, t đó nhn xét thái đ, thin chí ca khách hƠng lƠm c s
cho vic ra quyt đnh cho vay.
1.3.3. Quyt đnh kỦ hp đng tín dng:
Trong khơu nƠy, ngơn hƠng s ra quyt đnh đng Ủ hoc t chi cho vay đi
vi mt h s vay vn ca khách hƠng.
Khi ra quyt đnh, thng mc 2 sai lm c bn:
- ng Ủ cho vay vi mt khách hƠng không tt;
- T chi cho vay vi mt khách hƠng tt.
C 2 sai lm đu nh hng đn hot đng kinh doanh tín dng, thm chí sai
lm th 2 còn nh hng đn uy tín ca ngơn hƠng.
1.3.4. Gii ngơn:
bc nƠy, ngơn hƠng s tin hƠnh phát tin cho khách hƠng theo hn mc tín
dng đƣ kỦ kt trong hp đng tín dng.
Nguyên tc gii ngơn: phi gn lin s vn đng tin t vi s vn đng hƠng
hóa hoc dch v có liên quan, nhm kim tra mc đích s dng vn vay ca khách
hƠng vƠ đm bo kh nng thu n. Nhng đng thi cng phi to s thun li,
tránh gơy phin hƠ cho công vic sn xut kinh doanh ca khách hƠng.
1.3.5. Giám sát tín dng:
- 15 -
Nhơn viên tín dng thng xuyên kim tra vic s dng vn vay thc t ca
khách hƠng, hin trng tƠi sn đm bo, tình hình tƠi chính ca khách hƠng, đ
đm bo kh nng thu n.
1.3.6. Thanh lỦ hp đng tín dng:
Có 2 dng thanh lỦ hp đng tín dng:
• Thanh ệý mc nhiên: lƠ vic chm dt hiu lc ca hp đng tín dng khi
khon n đƣ đc hoƠn tr đy đ. Khon tín dng nƠy đc loi b khi Bng cơn
đi k toán ca Ngơn hƠng.
• Thanh ệý bt buc: lƠ Ngơn hƠng da vƠo các c s pháp lỦ đ tìm kim các
ngun bù đp nhm x lỦ n. Nhng c s pháp lỦ đ đòi n ca Ngơn hƠng thng
lƠ các điu khon rƠng buc đc nêu trong hp đng tín dng hoc theo các bin
pháp theo lut đnh.
Các bin pháp thanh lỦ bt buc:
- X lỦ đm bo tin vay (th chp, cm c, bo lƣnh).
- Thc hin quyn truy đòi trong cho vay gián tip.
- Phá sn doanh nghip.
- Bán các khon cho vay
1.4. Phơn loi các loi hình tín dng:
Hot đng cho vay :
LƠ loi hình tín dng nghip v ca NHTM trong đó ngơn hƠng s cho ngi
đi vay vay mt s vn đ sn xut kinh doanh, đu t hoc tiêu dùng. Khi đn hn,
ngi đi vay phi hoƠn tr vn vƠ tin lƣi. Ngơn hƠng kim soát đc ngi đi vay,
kim soát đc quá trình s dng vn. Ngi đi vay có Ủ thc quan tơm đn vic tr
n cho nên bt buc phi quan tơm đn vic s dng vn lƠm sao cho có hiu qu
đ hoƠn tr n. Trong cho vay thì mc đ ri ro rt ln, không thu hi đc vn vay
hoc tr không ht hoc không đúng hn…do ch quan hoc khách quan. Do đó,
trong hot đng cho vay, các Ngơn hƠng s dng các bin pháp đm bo n vay
nh: th chp, bo lƣnh …
- 16 -
Ri ro tín dng nói riêng vƠ ri ro trong cho vay nói chung v phía Ngơn hƠng
mang tính khách quan nhiu hn. Do đó, mt mt các Ngơn hƠng đc trích lp qu
d phòng đ bù đp ri ro, mt khác bn thơn các ngơn hƠng phi s dng các bin
pháp nghip v theo hng không ngng ci tin vƠ hoƠn thin đ có th hn ch
đc nhiu ri ro có th xy ra trong cho vay.
Chit khu thng phiu vƠ chng t có giá:
ơy lƠ nghip v cho vay (gián tip) mƠ Ngơn hƠng s cung ng vn tín dng
cho mt ch th vƠ mt ch th khác thc hin vic tr n cho ngơn hƠng.
Các đi tng trong nghip v nƠy gm hi phiu, k phiu, trái phiu vƠ các
giy t có giá khác.
Cho thuê tƠi chính:
LƠ loi hình tín dng trung, dƠi hn. Trong đó các công ty cho thuê tƠi chính
dùng vn ca mình hay vn do phát hƠnh trái phiu đ mua tƠi sn thit b theo yêu
cu ca ngi đi thuê vƠ cho thuê trong mt thi gian nht đnh. Ngi đi thuê phi
tr cho Công ty thuê tƠi chính tin thuê mi quí hoc mi tháng mt ln. Khi kt
thúc hp đng cho thuê tƠi chính ngi đi thuê đc quyn mua hoc kéo dƠi thi
hn thuê, hoc tr li thit b cho Công ty cho thuê tƠi chính. ơy lƠ hình thc tín
dng mi đc trin khai Vit Nam vƠ có kh nng phát trin mnh trong tng
lai.
Bo lƣnh ngơn hƠng:
Trong loi hình nghip v Ngơn hƠng nƠy, khách hƠng đc ngơn hƠng cp
bo lƣnh cho khách hƠng nh đó khách hƠng s vay vn Ngơn hƠng khác hoc thc
hin hp đng kinh t đƣ kỦ kt.
Các hình thc khác:
S chuyn hoá t vn tin gi thƠnh vn tín dng đ b sung cho các nhu cu
sn xut kinh doanh trong nn kinh t xƣ hi không nhng có Ủ ngha đi vi toƠn
b nn kinh t xƣ hi, mƠ c đi vi bn thơn NHTM bi vì nh cho vay mƠ to ra
ngun thu nhp ch yu cho ngơn hƠng đ t đó mƠ bi hoƠn li tin gi cho khách
hƠng, bù đp các chi phí kinh doanh vƠ to ra li nhun ngơn hƠng. Tuy nhiên, hot
- 17 -
đng cho vay lƠ hot đng mang tính ri ro ln. Vì vy, cn phi qun lỦ các khon
n mt cách chc ch thì mi có th ngn nga hoc gim thiu ri ro.
1.5. Các ch tiêu đánh giá hiu qu tín dng ngơn hƠng thng mi:
Hiu qu hot đng ca mt h thng đc hiu lƠ t l gia kt qu đu ra
so vi vic s dng các ngun lc đu vƠo. Vic nơng cao hiu qu hot đng ca
mt h thng đc hiu lƠ gia tng t l gia kt qu đu ra so vi chi phí ngun lc
đu vƠo. Vic gia tng t l nƠy có th đt đc theo các cách sau:
- Duy trì kt qu đu ra, khi tit gim chi phí đu vƠo;
- Gia tng kt qu đu ra, nhng tc đ gia tng cao hn tc đ tng chi phí đu
vƠo;
- St gim kt qu đu ra, nhng tc đ st gim thp hn tc đ gim chi phí
đu vƠo.
Hot đng tín dng ngơn hƠng có đu vƠo lƠ ngun vn huy đng, chi phí
đu vƠo lƠ chi phí s dng các ngun vn huy đng; đu ra ca hot đng nƠy lƠ các
khon cho vay, kt qu đu ra lƠ thu lƣi cho vay. Do đó, công thc đn gin v hiu
qu tín dng lƠ t s thu lƣi cho vay/chi phí lƣi tin gi vƠ tin vay. Tuy nhiên, do
ngơn hƠng ch lƠm cu ni chuyn giao quyn s dng vn t ngi gi tin sang
ngi đi vay, nên kh nng tht thoát vn cho vay buc ngơn hƠng phi d phòng
ngun hoƠn tr cho ngi gi tin, tc lƠ tng chi phí s dng ngun lc đu vƠo, t
đó lƠm gim hiu qu hot đng tín dng. Vì vy, ch tiêu tính hiu qu th hai ca
hot đng tín dng có liên quan đn tình trng n quá hn vƠ n khó đòi. Các ch
tiêu c bn đánh giá hiu qu tín dng đc nêu phn di đơy.
1.5.1. Ch tiêu phn ánh qui mô tín dng:
D n tín dng
:
Ch s nƠy phn ánh qui mô hot đng tín dng ca mt ngơn hƠng. D n tín
dng cƠng cao chng t th phn ca ngơn hƠng trong hot đng tín dng cƠng ln.
Vic đo lng, đánh giá d n tín dng thông qua t l tng trng d n tín dng.
- 18 -
T l tng trng d n tín dng = (D n tín dng nm (t+1) / D n tín dng
nm t)*100%
1.5.2. Ch tiêu phn ánh cht lng tín dng:
Ch tiêu hiu sut s dng vn cho hot đng tín dng:
Ch tiêu nƠy giúp các nhƠ phơn tích so sánh kh nng cho vay ca ngơn hƠng
vi kh nng huy đng vn. Thông thng theo cách nhìn ca nhiu ngi, ch tiêu
nƠy cƠng ln chng t ngơn hƠng s dng nhiu vn huy đng vƠo cho vay, tuy
nhiên ngoƠi kênh tín dng trc tip cho khách hƠng ca mình, ngơn hƠng còn nhiu
kênh kinh doanh khác nh kinh doanh ngoi hi, hot đng trên th trng tin t
liên ngơn hƠng, đu t vn Do đó, ch tiêu nƠy ch mang tính tng đi giúp
chúng ta so sánh kh nng cho vay vƠ huy đng vn ca mt ngơn hƠng.
Hiu sut s dng vn tín dng = (Tng d n / Tng vn huy đng)*100%
Ch tiêu an toàn vn:
Các ch tiêu an toƠn vn đc đa ra nhm đm bo hot đng ca các NHTM
không lƠm nh hng đn quyn vƠ li ích hp pháp ca ngi gi tin.
Theo Thông t 13 ban hƠnh 20/05/2010 qui đnh t l an toƠn sau:
- T l an toàn vn ti thiu: TCTD, tr chi nhánh ngơn hƠng nc ngoƠi, phi
duy trì t l ti thiu 9% gia vn t có so vi tng tƠi sn "Có" ri ro.
T l n quá hn:
LƠ t l phn trm gia n quá hn vƠ tng d n.
T l n quá hn = (N quá hn / D n tín dng)*100%
T l n xu:
T l n xu lƠ t l phn trm gia n xu vƠ tng d n ca
NHTM mt
thi đim nht đnh, thng lƠ cui tháng, cui quỦ, cui nm.
- 19 -
T l n xu = (N xu / D n tín dng)*100%
Khái nim n xu:
Nu ch da vƠo ch tiêu n quá hn thì cha đánh giá chính xác v cht
lng tín dng ca các ngơn hƠng. Theo quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN ngƠy
22/04/2005 ca Thng đc Ngơn hƠng NhƠ Nc Vit Nam “V/v Ban hƠnh quy
đnh v phơn loi n, trích lp vƠ s dng d phòng đ x lỦ ri ro tín dng trong
hot đng ngơn hƠng ca TCTD” vƠ Quyt đnh s 18/2007/Q-NHNN ngƠy
25/04/2007 ca Thng đc Ngơn hƠng NhƠ nc Vit Nam “V/v sa đi, b sung
mt s điu ca Quy đnh v phơn loi n, trích lp vƠ s dng d phòng đ x lỦ
ri ro tín dng trong hot đng ngơn hƠng ca TCTD ban hƠnh theo quyt đnh s
493/2005/Q-NHNN ngƠy 22/04/2005” đƣ đánh giá chính xác hn cht lng tín
dng ca các TCTD, thì n xu lƠ n thuc nhóm 3, 4, 5 theo cách phơn loi n sau:
N nhóm 1: n đ tiêu chun;
N nhóm 2: n cn chú ý;
N nhóm 3: n di tiêu chun;
N nhóm 4: n nghi ng;
N nhóm 5: n có Ệh nng mt vn.
Ch tiêu nƠy phn ánh n xu ca mt ngơn hƠng, t l nƠy cƠng thp cƠng
tt. Thc t, ri ro trong kinh doanh lƠ không tránh khi, nên ngơn hƠng thng
chp nhn mt t l nht đnh đc coi lƠ gii hn an toƠn. Mc gii hn nƠy mi
nc lƠ khác nhau, riêng Vit Nam hin nay chp nhn t l lƠ 5%.
Các khon n nu có đ c s đ đánh giá lƠ kh nng tr n ca khách hƠng
b suy gim thì phi tính mt cách chính xác, minh bch đ phơn loi n vƠo các
nhóm n phù hp vi mc đ ri ro đ có mc trích d phòng c th phù hp, c
th mc trích d phòng nh sau:
N nhóm 1: t l trích d phòng c th ệà 0%.
N nhóm 2: t l trích d phòng c th ệà 5%.
- 20 -
N nhóm 3: t l trích d phòng c th ệà 20 %.
N nhóm 4: t l trích d phòng c th ệà 50%.
N nhóm 5: t l trích d phòng c th ệà 100%.
Công thc tính d phòng c th nh sau:
R = max {0, (A ậ C)} x r
Trong đó:
- R: s tin d phòng c th phi trích;
- A: giá tr khon n;
- C: giá tr tƠi sn bo đm (nhơn vi t l phn trm do Quyt đnh 493 quy đi đi
vi tng loi tƠi sn bo đm)
- r: t l trích lp d phòng c th.
Bên cnh đó, Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN còn yêu cu TCTD lp d
phòng chung cho các khon tín dng ca mình bng 0,75% tng giá tr các khon
n t nhóm 1 đn nhóm 4 theo cách phơn loi ti Quyt đnh nƠy.
1.5.3. Ch tiêu phn ánh hiu qu tín dng:
Li nhun t hot đng tín dng:
Li nhun t hot đng tín dng ca NHTM, các NHTM truyn thng ch
yu tp trung vƠo hot đng tín dng, chim t 70% - 85% tng li nhun ca
NHTM. Nu t sut li nhun ca mt ngơn hƠng nƠo đó tng lên hƠng nm,
điu đó chng t cht lng tín dng đc nơng lên. Ch tiêu nƠy phn ánh kh
nng sinh li ca tín dng. Li nhun đơy phn ánh chênh lch gia chi phí đu
vƠo (lƣi sut huy đng) vƠ thu lƣi đu ra. Ch tiêu nƠy phn ánh kh nng sinh li
ca vn tín dng, mt khon tín dng ngn hn hay dƠi hn không th xem lƠ có
cht lng cao nu nó không đem li li nhun cho ngơn hƠng. Ch tiêu nƠy cao
chng t các khon cho vay ca Ngơn hƠng sinh li vƠ ngc li ch tiêu nƠy thp
chng t các khon vay không sinh li, đng ngha vi cht lng tín dng
cha tt. ánh giá cht lng khon tín dng trên c s cn c vƠo li nhun thu
đc ca các NHTM, đơy cng lƠ ch tiêu tng đi vì nó ph thuc vƠo nhiu yu
t nh: chính sách lƣi sut, chính sách khách hƠng… Thông thng trong hot đng
- 21 -
ngơn hƠng, nu cht lng tín dng NHTM tt, t l n xu thp thì li nhun t
hot đng tín dng s cao hn khi cùng mt mc d n so vi các ngơn hƠng khác.
T sut li nhun = (Li nhun t hot đng tín dng / D n tín dng)*100%
1.6. Các yu t nh hng đn hiu qu hot đng tín dng ca ngơn hƠng
thng mi:
1.6.1. Các yu t bên ngoƠi:
1.6.1.1. Môi trng v mô:
Hot đng ca NHTM ch yu lƠ da vƠo vic huy đng ngun vn nhƠn ri
trong xƣ hi đ tin hƠnh cho vay đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t. Mi bin
đng ca kinh t v mô đu có các tác đng đn quy mô vƠ cht lng ca ngun
vn huy đng cng nh d n cho vay. Môi trng kinh t v mô n đnh, các công
c nh: d tr bt buc, lƣi sut tái cp vn, tái chit khu… phát huy tích cc vai
trò ca nó s giúp cho NHNN có th kim soát lng tín dng tng trng cho nn
kinh t, hng ngun vn tín dng chy vƠo nhng ngƠnh ngh then cht, trng
đim đ xơy dng c cu kinh t hp lỦ. Bên cnh đó, môi trng kinh t v mô n
đnh lƠ điu kin tin đ đ hot đng tín dng ca NHTM đi vƠo qu đo n đnh,
nơng cao hiu qu tín dng vƠ hn ch thp nht ri ro xy ra.
1.6.1.2. Môi trng pháp lỦ:
Mt h thng pháp lỦ n đnh vƠ thng nht đ to điu kin thun li cho
NHTM hot đng hiu qu đi vƠo qu đo n đnh, ngn chn kp thi nhng ri
ro, nhng tiêu cc xy ra, góp phn nơng cao đc hiu qu tín dng đng thi
NHNN có th kim soát vƠ n đnh tin t quc gia.
1.6.1.3. i th cnh tranh:
i th cnh tranh luôn lƠ nhơn t có nh hng ln đn hiu qu hot đng
kinh doanh ca mi thƠnh phn doanh nghip. Lƣi sut, chính sách tín dng, … ca
các ngơn hƠng khác s nh hng trc tip đn hot đng tín dng ca NHTM.
1.6.2. Các yu t bên trong:
- 22 -
1.6.2.1. Sn phm:
Sn phm lƠ yu t đu tiên quyt đnh đn hiu qu hot đng ca NHTM.
Sn phm cƠng đa dng, ngơn hƠng cƠng khai thác đc nhng nhu cu tim nng
ca khách hƠng, t đó m rng th phn.
1.6.2.2. Lƣi sut vƠ chính sách tín dng:
Lƣi sut lƠ yu t quan trng hƠng đu tác đng đn hiu qu tín dng, lƠ ht
nhơn quan trng ca chính sách tín dng ca NHTM, lƣi sut đu vƠo vƠ đu ra
quyt đnh đn chi phí vƠ thu nhp ca NHTM. Mi s thay đi v lƣi sut, cng
nh s điu chnh chênh lch lƣi sut cho vay vƠ lƣi sut huy đng vn đu đt
NHTM vƠo tình trng khó khn trc sc ép cn phi thay đi toƠn b cu trúc v
tƠi sn cng nh ngun vn ca NHTM.
Mt chính sách tín dng hp lỦ s to điu kin cho NHTM s dng ti u
hoá ngun vn ca mình khi cho vay, đm bo an toƠn trong kinh doanh lƠ điu
kin quan trng đ nơng cao hiu qu tín dng ca NHTM.
1.6.2.3. Mng li kinh doanh:
Mng li kinh doanh cƠng rng khp thì c hi đ NHTM tip cn vi
khách hƠng cƠng ln. Mng li kinh doanh bao gm h thng các chi nhánh, đi
lỦ, các ngơn hƠng liên kt, ….
1.6.2.4. Hot đng qung bá xúc tin:
Hot đng qung bá tuyên truyn giúp khách hƠng nhn bit tt hn v sn
phm vƠ dch v ca NHTM. Bên cnh đó hot đng nƠy còn giúp NHTM xơy
dng thng hiu, to lòng tin vi khách hƠng.
1.6.2.5. Cán b tín dng:
ơy lƠ mt nhơn t ht sc quan trng nh hng trc tip đn hiu qu tín
dng, s thƠnh công trong hot đng tín dng ca NHTM ph thuc vƠo cht lng
dch v, trách nhim vƠ phm cht đo đc ca cán b tín dng.
CBTD lƠ cu ni gia ngơn hƠng vƠ bên vay, lƠ ngi trc tip tin hƠnh
công tác khai thác khách hƠng, hng dn khách hƠng, thm đnh khách hƠng vƠ
phng án, d án vay vn, theo dõi kim soát sau khi cho vay vƠ thu n. Nu
- 23 -
CBTD không đ nng lc, phm cht thì không đánh giá chính xác hoc c tình
cho vay nhng khách hƠng yu kém, nhng phng án, d án kém hiu qu dn
đn n xu, thm chí mt vn. T đó lƠm cho hiu qu tín dng gim sút. Ngc
li, CBTD có nng lc, phm cht tt s lƠm tho mƣn nhu cu khách hƠng, k c
vic t vn, đng thi s đánh giá đúng, la chn đc khách hƠng, phng án, d
án tt đ cho vay, bo lƣnh. T đó góp phn m rng vƠ nơng cao hiu qu tín
dng.
1.6.2.6. Qui trình, h thng:
Qui trình, h thng đc hiu bao gm các phn mm qun lỦ, h thng trang
thit b phn cng, h thng qun lỦ cht lng nh: ISO, TQM, … Do hot đng
kinh doanh ngơn hƠng rt phc tp vƠ nhiu bin đng, ri ro nên vic trang b h
thng, qui trình nhm đm bo ngơn hƠng hot đng suôn s lƠ ti quan trng.
1.7. ụ ngha ca vic nơng cao hiu qu hot đng tín dng ti NHTM:
Trong hot đng ca các NHTM Vit Nam hin nay, hot đng tín dng lƠ
mt nghip v truyn thng vƠ chim t trng cao trong c cu tƠi sn vƠ c cu thu
nhp, lƠ mt trong nhng hot đng chính đem li ngun li nhun cho ngơn hƠng.
Tuy nhiên trong hot đng tín dng yu t ri ro luôn luôn thng trc vƠ vì th mƠ
các ngơn hƠng thng xuyên kim soát vƠ có nhng bin pháp đ tránh hoc hn
ch ri ro. Mt trong nhng bin pháp hu hiu lƠ nơng cao hiu qu hot đng tín
dng, đm bo hot đng tín dng đem li li ích cho NHTM, các doanh nghip nói
riêng vƠ nn kinh t nói chung.
1.7.1 i vi ngơn hƠng:
- Vic nơng cao hiu qu hot đng tín dng s góp phn đm bo vƠ gia tng
li nhun ca ngơn hƠng vì tín dng lƠ nghip v mang li li nhun ch yu cho
ngơn hƠng.
- Nơng cao hiu qu hot đng tín dng đng ngha vi vic ngơn hƠng có kh
nng thu hi n đy đ vƠ đúng hn. Nh đó ngơn hƠng có đ điu kin m rng
kh nng cp tín dng cng nh các dch v khác do to thêm ngun vn t vic
tng vòng quay vn tín dng.
- 24 -
- Thu hút đc nhiu khách hƠng hn, qua đó to đc hình nh tt vƠ uy tín
ca ngơn hƠng, nơng cao kh nng cnh tranh ca ngơn hƠng trên th trng.
- LƠm tng kh nng sinh li ca các sn phm, dch v ngơn hƠng do gim
chi phí nghip v, chi phí qun lỦ vƠ chi phí thit hi do không thu hi đc vn đƣ
cho vay.
Các kt qu thu đc t vic nơng cao hiu qu hot đng tín dng s góp
phn ci thin tình hình tƠi chính ca ngơn hƠng, to đc uy tín cho ngơn hƠng vƠ
to li th cnh tranh ca ngơn hƠng trên th trng. Vì vy, vic nơng cao hiu qu
hot đng tín dng lƠ mt tt yu khách hƠng vì s tn ti vƠ phát trin lơu dƠi ca
các NHTM.
1.7.2 i vi nn kinh t:
- Vic nơng cao hiu qu hot đng tín dng đƣ đóng góp tích cc cho vic
duy trì s tng trng kinh t vi nhp đ cao. Vi d n cho vay, ngơn hƠng đƣ
đóng góp mt phn không nh trong tng mc tng trng kinh t ca c nc.
- Góp phn thúc đy hot đng đu t, phát trin sn xut kinh doanh vƠ hot
đng xut nhp khu. Nh vic nơng cao hiu qu hot đng tín dng, doanh nghip
có điu kin m rng ngun vn đm bo cho quá trình sn xut, to điu kin đ
duy trì mi liên h gia sn xut, lu thông hƠng hóa vƠ tiêu dùng xƣ hi.
- Thúc đy vic tp trung vƠ điu hòa vn gia các ch th trong nn kinh t,
góp phn n đnh th trng tin t.
Trong quá trình đi mi đòi hi ngơn hƠng cn phi hoƠn thin hot đng kinh
doanh ca mình, trong đó hot đng c bn lƠ hot đng tín dng. Vic nơng cao
hiu qu hot đng tín dng có tác đng trc tip đn vic kích thích phát trin kinh
t, đy nhanh tin trình xơy dng đt nc, góp phn to s n đnh vƠ phát trin
ca nn kinh t - xƣ hi.
1.8. BƠi hc kinh nghim:
Trong thi đim nn kinh t cha tht s vt qua giai đon khng hong, th
trng tƠi chính còn tim n nhiu ri ro nh hin nay, đ các NHTM không phi
nơng cao hiu qu hot đng tín dng bng mi giá mƠ phi tp trung phát trin