1
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM
NGUYN TH QUNH THNG
ÀO TO VÀ PHÁT TRIN
NGUN NHÂN LC TI HC VIN
CÔNG NGH BU CHÍNH VIN THÔNG C
S TP. H CHÍ MINH
CHUYÊN NGÀNH : QUN TR KINH DOANH
MÃ S : 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: TS. NGUYN THANH HI
TP. H CHÍ MINH – NM 2010
MC LC
M U 2
CHNG 1:
TM QUAN TRNG CA PHÁT TRIN NGUN NHÂN
LC TI HC VIN CÔNG NGH BU CHÍNH VIN THÔNG C S
TP.HCM 5
1.1. Khái nim v đào to và phát trin ngun nhân lc 5
1.1.1. Khái nim v đào to 5
1.1.2. Khái nim v phát trin ngun nhân lc 7
1.2. Tm quan trng, mc tiêu ca vic phát trin nhân lc Bu chính Vin thông 7
1.2.1. Nhng c hi đi vi ngành BCVT khi gia nhp WTO: 7
1.2.2. Tm quan trng ca vic phát trin ngun nhân lc Bu chính Vin thông 8
1.2.3. Mc tiêu phát trin ngun nhân lc ca ngành Bu chính Vin thông – Công ngh
thông tin 9
1.3. c đim ngun nhân lc ca Ngành Bu chính Vin thông 11
1.3.1. c đim Ngành Bu chính Vin thông 11
1.3.1.1. Tính vô hình ca sn phm 11
1.3.1.2. Quá trình sn xut mang tính dây chuyn 12
1.3.1.3. Quá trình sn xut gn lin vi quá trình tiêu th 12
1.3.1.4. Ti trng không đng đu theo thi gian và không gian 12
1.3.2. c đim ngun nhân lc ca Ngành Bu chính Vin thông 13
1.3.2.1. Tình hình lao đng hin nay ca VNPT 14
1.3.2.2. Tình hình đi mi doanh nghip (chuyn đi s hu): 15
1.3.2.3. Tình hình đi mi t chc kinh doanh, khai thác BCVT 15
1.3.2.4. nh hng phát trin Tp đoàn Bu chính Vin thông 15
1.3.2.5. Yêu cu v phát trin ngun nhân lc ca VNPT trong giai đon đi
mi t chc qun lý hin nay 16
1.4. Kinh nghim phát trin ngun nhân lc ca mt s nc 19
1.4.1. Kinh nghim ca các nc 19
1.4.1.1. Kinh nghim ca Hoa K 19
1.4.1.2. Kinh nghim ca Nht Bn 21
1.4.1.3. Kinh nghim ca Hàn Quc 22
1.4.1.4. Kinh nghim ca Trung Quc 24
1.4.1.5. Kinh nghim ca Singapore 25
1.4.2. Bài hc kinh nghim 27
Kt lun chng 1 28
CHNG 2: THC TRNG ÀO TO - PHÁT TRIN NGUN NHÂN
LC TI HC VIN CÔNG NGH BU CHÍNH VIN THÔNG C S TI
THÀNH PH H CHÍ MINH 29
2.1. Tng quan v Hc vin Công ngh BCVT C s ti Tp.HCM 29
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 29
2.1.2. Tiêu chun và các tiêu chí đánh giá 31
2.1.3. Mô hình t chc, c cu nhân s và chc nng các b phn trc thuc 32
2.1.3.1. Gii thiu v Hc vin Công ngh Bu chính Vin thông (PTIT): 32
2.1.3.2. Gii thiu v Hc vin C s (PTIT HCM): 34
2.1.3.3. iu kin c s vt cht 38
2.1.3.4. Các bc, ngành và chng trình đào to 39
2.2. Thc trng đào to phát trin ngun nhân lc ti Hc vin C s 40
2.2.1. Tng quan v nhân s ca Hc vin C s 40
2.2.2. Thc trng s lng nhân s ca Hc vin C s 40
2.2.3. Thc trng trình đ hc vn, nghip v s phm và ngoi ng - tin hc 42
2.2.4. Thc trng và kt qu công tác đào to và đào to li nhân s 44
2.3. ánh giá thc trng - Kho sát thc t và kt qu 50
2.3.1. Kho sát thc t 50
2.3.2. ánh giá thc trng, tn ti, nguyên nhân và kt qu 52
Kt lun chng 2 57
CHNG 3: PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC TI HC VIN CÔNG
NGH BU CHÍNH VIN THÔNG C S TP. H CHÍ MINH N NM 2020
59
3.1. Mc tiêu, quan đim Hc vin C s: 59
3.1.1. Mc tiêu 59
3.1.2. Quan đim 61
3.2. Nhu cu nhân lc ca Hc vin c s Tp.HCM và đnh hng phát trin
đn nm 2020 62
3.2.1. Thông đip - Tm nhìn – S mng ca Hc vin t nay đn 2020 62
3.2.2. nh hng phát trin đn nm 2020 63
3.3. Các gii pháp phát trin ngun nhân lc ti Hc vin c s TP.HCM 64
3.3.1. Nhóm gii pháp v phát trin mc tiêu 64
3.3.2. Nhóm gii pháp v xác đnh nhu cu và xây dng k hoch đào to phát
trin ngun nhân lc 65
3.3.3. Nhóm gii pháp v t chc qun lý và trin khai thc hin k hoch đào to 67
3.3.4. Nhóm gii pháp v ch đ chính sách đãi ng ngi tài 71
3.3.5. Nhóm gii pháp v các phng pháp đào to và phát trin 73
3.3.5.1. ào to ti ni làm vic 73
3.3.5.2. Luân chuyn và thuyên chuyn công vic 73
3.3.5.3. ào to ngoài ni làm vic 74
3.3.5.4. T đào to 75
3.4. Ngun vn phc v đào to và phát trin nhân lc ca Hc vin C s TP.HCM 76
3.5. Kin ngh, đ xut 77
Kt lun chng 3 77
KT LUN 79
TÀI LIU THAM KHO 81
2
M U
1. Lý do chn đ tài:
Bu chính Vin thông là mt ngành thuc kt cu h tng c s, đóng vai trò
quan trng đi vi s phát trin ca nn kinh t quc gia. đui kp trình đ công
ngh ca th gii, ngành Bu chính Vin thông đòi hi mt đi ng lao đng có
trình đ chuyên môn, k thut cao, thích ng nhanh vi nhu cu nghiên cu, phát
tri
n, ng dng, trin khai khoa hc k thut công ngh hàng đu trên th gii vào
Vit nam.
Trong điu kin cnh tranh ngày càng gay gt, đc bit theo l trình m ca
hi nhp kinh t quc t, khi Vit nam đã chính thc gia nhp T chc thng mi
th gii WTO, đ tn ti phát trin, Tp đoàn Bu chính Vin thông Vit nam rt
chú trng đ
n chin lc phát trin ngun nhân lc, vì con ngi là ngun lc quan
trng nht quyt đnh s thành công trong kinh doanh.
Hc vin Công ngh Bu Chính Vin Thông mang trng trách ht sc to ln
là đn v đào to, cung cp ngun nhân lc cho Ngành. Chính vì vy, ngun nhân
lc ca Hc vin phi đ v s lng, cao v trình đ và cht lng, đt tiêu chun
quc t
.
ào to và phát trin ngun nhân lc nhm to cho đi ng giáo viên và
qun lý v t duy sáng to, v nng lc t ch, t hc hi và cn đc đào to k
nng thành tho, linh hot v công ngh mi; v qun lý mng; v tính nhy cm
vi cái mi và s bn vng trong phát huy bn sc dân tc vi nn v
n hoá vng
chc., trình đ t chc, qun lý kinh t, cung cp kp thi nhng kin thc phát trin
công ngh cho hc viên, đáp ng s phát trin nhanh chóng ca Ngành.
Qua tìm hiu, tham kho các đ tài nghiên cu khoa hc trong Ngành Bu
chính – Vin thông, ngi vit nhn thy vn đ đào to và phát trin ngun nhân
lc ti Hc vin CNBCVT cha đc nghiên cu nhiu. Nhn th
c đc tm quan
trng ca vn đ cn nghiên cu, ngi vit chn đ tài nghiên cu “ào to và
3
phát trin ngun nhân lc ti Hc vin Công ngh Bu chính Vin thông C s
TP. H Chí Minh.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu nghiên cu nhm đ xut nhng gii pháp sát vi thc t, thit
thc, tht s mang li hiu qu cho công tác đào to và phát trin ngun nhân lc ti
Hc vin Công ngh Bu chính Vin thông c s Thành ph H Chí Minh.
3. Ni dung nghiên cu:
- Tìm hiu tm quan trng ca phát trin ngun nhân lc ti Hc vin Công
ngh Bu chính Vin thông C s TP.HCM
- Phân tích thc trng đào to - phát trin ngun nhân lc ti Hc vin Công
ngh BCVT
- xut áp dng mt s gii pháp phát trin ngun nhân lc ti Hc vin C
s TP.HCM đn nm 2020.
4.
i tng nghiên cu:
i tng nghiên cu ch yu ca đ tài này là vn đ đào to và phát trin
ngun nhân lc ti Hc vin C s TP.H Chí Minh. Ngoài ra, đ nhng vn đ
nghiên cu và nhng gii pháp đa ra mang tính khái quát cao, đc tip cn
nhiu góc đ khác nhau, ngi vit phng vn, ly ý kin mt s lãnh đo trong
Hc vin c
ng nh lãnh đo Ban ào To và Phát Trin Ngun Nhân Lc ca Tp
đoàn BCVT.
5. Phng pháp nghiên cu:
Nhm giúp cho ni dung nghiên cu phong phú, sát thc t, đ tài đc áp
dng kt hp nhiu phng pháp nghiên cu nh: phng pháp quan sát thc tin;
phng pháp điu tra bng phiu kho sát; phng pháp thu thp, đc tài liu và
tng hp, phng pháp chuyên gia.
6. Kt cu đ tài:
Ni dung nghiên cu s đc trình bày thành ba chng :
4
Chng 1
: Tm quan trng ca phát trin ngun nhân lc ti Hc vin Công
ngh Bu chính Vin thông C s TP.HCM.
Chng 2
: Thc trng đào to – phát trin ngun nhân lc ti Hc vin Công
ngh Bu chính Vin thông C s TP.HCM.
Chng 3
: Phát trin ngun nhân lc ti Hc vin Công ngh Bu chính Vin
thông C s TP.HCM đn nm 2020.
7. Gii hn đ tài:
Phm vi nghiên cu ca đ tài gii hn trong công tác này ti Hc vin C s
trong giai đon t nm 2004 đn nm 2009.
Vi thi gian nghiên cu có hn, ngi vit không mong mi đa ra nhng
gii pháp hoàn thin tuyt
đi, ch đ xut mt vài gii pháp c bn, quan trng,
thit thc cn đc áp dng trong điu kin hin ti Hc vin Công ngh Bu chính
Vin thông C s TP.HCM.
5
CHNG 1:
TM QUAN TRNG CA PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC
TI HC VIN CÔNG NGH BU CHÍNH VIN THÔNG
C S TP.HCM
1.1. Khái nim v đào to và phát trin ngun nhân lc
1.1.1. Khái nim v đào to:
ào to đ cp đn vic dy các k nng thc hành, ngh nghip hay
kin thc liên quan đn mt lnh vc c th, đ ngi hc lnh hi và nm vng
nhng tri thc, k nng, ngh nghip mt cách có h thng đ chun b cho ngi đó
thích nghi vi cuc sng và kh nng đm nhn
đc mt công vic nht đnh.
Khái nim đào to thng đ cp đn giai đon sau, khi mt ngi đã đt
đn mt đ tui nht đnh, có mt trình đ nht đnh. Có nhiu dng đào to: đào
to c bn và đào to chuyên sâu, đào to chuyên môn và đào to ngh, đào to li,
đào to t xa, t
đào to
Nói chung, đào to
là quá trình hc tp làm cho ngi lao đng có th thc
hin đc chc nng, nhim v có hiu qu hn trong công tác ca h.
Giáo dc là quá trình đc t chc có ý thc, hng ti mc đích khi
gi hoc bin đi nhn thc, nng lc, tình cm, thái đ ca ngi dy và ngi hc
theo hng tích cc. Ngha là góp phn hoàn thin nhân cách ngi hc bng nhng
tác đng có ý thc t bên ngoài, góp phn đáp ng các nhu cu tn ti và phát trin
ca con ngi trong xã hi
đng đi.
Theo t "Giáo dc" ting Anh - "Education" - vn có gc t ting La tinh
"Educare" có ngha là "làm bc l ra". Có th hiu "giáo dc là quá trình, cách thc
làm bc l ra nhng kh nng tim n ca ngi đc giáo dc".
6
Giáo dc bao gm vic dy và hc, và đôi khi nó cng mang ý ngha nh là
quá trình truyn th, ph bin tri thc, truyn th s suy lun đúng đn, truyn th
s hiu bit. Giáo dc là nn tng cho vic truyn th, ph bin vn hóa t th h
này đn th h khác. Giáo dc là phng tin đ đánh thc và nhn ra kh n
ng,
nng lc tim n ca chính mi cá nhân, đánh thc trí tu ca mi ngi. Nó ng
dng phng pháp giáo dc, mt phng pháp nghiên cu mi quan h gia dy và
hc đ đa đn nhng rèn luyn v tinh thn, và làm ch đc các mt nh: ngôn
ng, tâm lý, tình cm, tâm thn, cách ng x trong xã hi.
Nói chung, giáo dc là quá trình hc tp đ chun b
con ngi cho tng
lai; Có th cho ngi đó chuyn ti công vic mi trong mt thi gian thích hp.
Phát trin là quá trình làm tng thêm nng lc ca con ngi hoc
môi trng đ đáp ng nhu cu ca con ngi hoc nâng cao cht lng cuc sng
con ngi. Sn phm ca s phát trin là mi ngi đc mnh kho, đc chm
sóc sc kho tt, có nhà và tin nghi sinh hot, đc tham gia vào hot đng sn
xut theo chuyên môn đào to và đc hng th
các thành qu ca quá trình phát
trin. Nh vy phát trin không ch bao hàm vic khai thác và ch bin các ngun
tài nguyên, xây dng c s h tng, mua và bán sn phm mà còn bao gm các hot
đng không kém phn quan trng nh chm sóc sc kho, an ninh xã hi, đc bit
là an ninh con ngi, bo tn thiên nhiên, phát trin là mt t hp các hot đng,
mt s mc tiêu xã hi, mt s mc tiêu kinh t, d
a trên tài nguyên thiên nhiên, vt
cht, trí tu nhm phát huy ht kh nng ca con ngi, đc hng mt cuc sng
tt đp hn.
Phát trin là quá trình hc tp nhm m ra cho các cá nhân nhng công vic
mi da trên nhng đnh hng tng lai ca t chc.
Ba b phn đào to, giáo dc và phát trin hp thành cn thit cho s thành
công ca t chc và s
phát trin tim nng ca con ngi. Vì vy, đào to và phát
7
trin ngun nhân lc bao gm không ch đào to, giáo dc và phát trin đã đc
thc hin bên trong mt t chc.
1.1.2. Khái nim v phát trin ngun nhân lc:
Phát trin ngun nhân lc là quá trình to ra s bin đi v s lng và cht
lng ngun nhân lc vi vic nâng cao hiu qu s dng chúng nhm đáp ng
ngày càng tt hn nhu cu ca ngành hay ca mt doanh nghip. Nói mt cách
khác, phát trin ngun nhân lc là tng th các hình thc, phng pháp, chính sách
và bin pháp nhm hoàn thin và nâng cao sc lao đng nhm đáp ng đòi hi v
ngun nhân lc cho s phát trin kinh t ca mt doanh nghip trong tng giai đon
phát trin.
1.1.3. So sánh khái nim v đào to và phát trin ngun nhân lc:
ào to Phát trin
Tp trung Công vic hin ti Công vic tng lai
Thi gian Ngn hn Dài hn
Phm vi Cá nhân Cá nhân và t chc
Mc đích B sung k nng thiu Hng đn tng lai
1.2. Tm quan trng, mc tiêu ca vic phát trin nhân lc Bu chính Vin
thông:
1.2.1. Nhng c hi đi vi ngành BCVT khi gia nhp WTO:
i vi khách hàng
: hi nhp WTO cho phép khách hàng trong nc đc
s dng nhiu loi hình dch v BCVT đa dng và tiên tin hn vi giá cc gim
đáng k mà vn đm bo đc cht lng dch v. T nm 2006 đn nay cc vin
thông đã gim 2 ln. u tháng 12 nm 2008, Th tng Chính ph phê duyt
phng án điu chnh cc dch v đ
in thoi c đnh ni ht cho giai đon 2009-
2011 (Q s: 155/2008/Q-TTg).
8
i vi các doanh nghip BCVT:
Gia nhp WTO là c hi đ các doanh
nghip BCVT nâng cao nng lc cnh tranh và hiu qu hot đng.
Gia nhp WTO là c hi đ các doanh nghip BCVT-CNTT nâng cao
chun mc hot đng hng theo thông l quc t bi s hin din ca hãng ln có
tên tui và nh hng trên th gii ti Vit Nam s khin cho môi trng cnh tranh
phc tp hn.
Gia nhp WTO c
ng to điu kin thun li đ Vit Nam thu hút các ngun
vn đu t trc tip vào lnh vc BCVT; to c hi đào to, bi dng kin thc
BCVT hin đi; h tr xây dng nng lc qun tr BCVT tiên tin.
Các c quan qun lý lnh vc BCVT
: hi nhp quc t to c hi và cng
đòi hi các nhà qun lý phi ch đng tìm hiu, nm bt và đ xut nhng nguyên
tc qun lý thc tin th trng BCVT. Quá trình hi nhp s buc các cán b qun
lý phi t trang b cho mình nhng kin thc và k nng qun lý tiên tin, hin đi
phù hp vi xu th hi nh
p ca ngành.
1.2.2. Tm quan trng ca vic phát trin ngun nhân lc Bu chính Vin
thông:
Các c hi trên đây ch có th bin thành hin thc mt cách hiu qu khi
ngành BCVT có đc đi ng cán b đ trình đ, nng lc và phm cht. Ngun
nhân lc là sc mnh ca bt k mt doanh nghip, ngành, đt nc, do vy, tm
quan trng ca vic phát tri
n ngun nhân lc ngành BCVT là ht sc cn thit.
Khi Vit Nam gia nhp T chc thng mi th gii (WTO), bên cnh
nhng thun li và thi c vn còn nhiu khó khn thách thc mà Vit Nam phi
đi mt. Phó Th tng Phm Giam Khiêm đã ch ra nhng bt cp ca nn kinh t
Vit Nam sau 2 nm gia nhp WTO, trong đó có “ s thiu ht v ngun nhân l
c,
đc bit là lao đng trình đ cao, đc đào to và có tay ngh, đang cn tr s tng
trng có cht lng và phát trin bn vng”. Ngun nhân lc ca Ngành BCVT
cng không nm ngoài quy lut y, có th thy mt s nhng yu đim sau:
Th nht, K hoch chin lc phát trin ngun nhân lc cha đc quan
tâm đy đ. BCVT là ngành công ngh
cao, tuy trình đ ca đi ng cán b trong
9
các doanh nghip BCVT luôn đc đào to cp nht, nhng trình đ cha đng đu
gia các vùng min. iu này làm cho kh nng cnh tranh ca các doanh nghip
BCVT không đc cao.
Th hai, công tác qun tr ngun nhân lc còn gp nhiu vn đ bt cp,
nhiu cán b đã chuyn khi ngành đn nhng ni làm vic đc cho là hp dn
hn nh các công ty nc ngoài, hay các
đn v khác, trong khi cha gii quyt
đc bài toán gia “tha ngi không đáp ng đc yêu cu” và “thiu ngi tài,
có nng lc”
Th ba, v cht lng ngun nhân lc, mc dù đi ng cán b ca các
doanh nghip BCVT khá đông nhng s thông tho ngoi ng, trình đ am hiu v
chuyên môn nghip v, lut pháp trong nc và quc t, các nguyên tc ca
WTO…còn cha
đáp ng đc yêu cu phát trin và hi nhp quc t. Lut pháp và
chính sách qun lý lao đng hin nay còn nhiu bt cp đc bit là thiu h thng
khuyn khích hp lý đ thu hút và phát trin đi ng cán b có cht lng cao.
Có th thy, vic gia nhp t chc WTO đòi hi s c gng n lc và có
nhng gii pháp đng b t c
ch chính sách qun lý nhà nc (lng, thng, ch
đ ngh hu, thôi vic…) ti chin lc phát trin ca tng doanh nghip BCVT mà
đc bit là phát trin ngun nhân lc đ phát trin bn vng trên sân nhà.
1.2.3. Mc tiêu phát trin ngun nhân lc ca ngành Bu chính Vin thông –
Công ngh thông tin:
Thc hin Ch th ca 07/2007/CT-BCVT ngày 07/07/2007 ca B Bu
chính Vin thông (nay là B Thông tin & Truyn thông), vi vai trò quan tr
ng ca
ngành là dch v, kinh t - k thut, h tng kinh t - xã hi và là tin đ cho quá
trình hi nhp kinh t quc t, ngành Vin thông – Công ngh thông tin Vit Nam
cn tip tc phát trin theo hng cp nht công ngh hin đi, “đi tt đón đu”,
bo đm kt ni thông tin thông sut gia các nn kinh t, nâng cao nng lc cnh
tranh và phát trin ngu
n nhân lc đ v s lng, cao v trình đ và cht lng đáp
ng nhu cu th trng trong nc và quc t.
10
Chin lc phát trin Bu chính Vin thông – Công ngh thông tin Vit
Nam giai đon 2011-2020 (“Chin lc Ct cánh”) th hin tinh thn ch đng
chun b tích cc và ý chí mnh m ca toàn ngành quyt tâm đa Bu chính Vin
thông – Công ngh thông tin Vit Nam vt qua khó khn, thách thc, tn dng c
hi do cuc cách mng Bu chính Vin thông – Công ngh thông tin mang li, góp
phn “sm đa nc ta ra kh
i tình trng kém phát trin; to nn tng đ đn nm
2020 nc ta c bn tr thành mt nc công nghip theo hng hin đi, thc
hin thng li s nghip công nghip hoá, hin đi hóa gn vi phát trin kinh t
tri thc”.
“Chin lc Ct cánh” giai đon 2011 – 2020 bám sát hai phng châm,
đó là:
• Ly phát trin ngun nhân lc Công ngh thông tin và Truyn thông có
trình
đ và cht lng cao làm khâu đt phá.
• Ly vic nhanh chóng làm ch th trng trong nc đ tng bc
vng chc m rng sang th trng khu vc và toàn cu làm khâu quyt đnh.
Mc tiêu đnh hng c bn v ngun nhân lc trong “Chin lc Ct
cánh” giai đon 2011 – 2020:
Ngun nhân lc Bu chính Vin thông – Công ngh thông tin đt trình đ
nhóm các nc dn đu khu v
c ASEAN v s lng, trình đ và cht lng đáp
ng các yêu cu qun lý, sn xut, dch v và ng dng trong nc và xut khu
quc t. Ph cp, xoá mù tin hc, nâng cao trình đ, k nng ng dng công ngh
thông tin cho ngi dân, đc bit thanh thiu niên.
Nhng gii pháp c bn đ phát trin mnh ngun nhân lc ca ngành Bu
chính Vin thông – Công ngh thông tin giai
đon 2011 – 2020:
¬ Hoàn thin h thng chng trình đào to, dy ngh thng nht và chuyên
nghip v Công ngh thông tin trong c nc tt c các bc hc, nâng cao cht
lng đi ng giáo viên, c s vt cht và hp tác quc t trong đào to Bu chính
Vin thông – Công ngh thông tin, đm bo cung cp ngun nhân lc có trình đ và
cht lng cao.
11
¬ y mnh các hot đng đào to nâng cao trình đ cho cán b công chc,
ngi lao đng các doanh nghip, đc bit là nâng cao trình đ ng dng công
ngh thông tin vào hot đng qun lý nhà nc và sn xut kinh doanh.
¬ Khuyn khích và to điu kin phát trin các mô hình xã hi hoá, mô hình
đào to theo nhu cu ca th trng, mô hình đào to liên kt Doanh nghip – Vin
- Trng, mô hình liên doanh, liên kt quc t
… đ cung cp cho th trng ngun
nhân lc Bu chính Vin thông – Công ngh thông tin đ v s lng, cao v trình
đ và cht lng, đt tiêu chun quc t.
¬ Có chính sách và ch đ đãi ng đc bit đ thu hút nhân tài, khuyn
khích chuyên gia trong và ngoài nc, đc bit đi vi ngi Vit Nam nc
ngoài có trình đ, nng lc, kinh nghim, v trí và điu kin thu
n li trong lnh vc
Bu chính Vin thông – Công ngh thông tin tích cc, nhit tình tham gia đóng góp
cho phát trin ngành Bu chính Vin thông – Công ngh thông tin ca đt nc.
1.3. c đim ngun nhân lc ca Ngành Bu chính Vin thông
1.3.1. c đim Ngành Bu chính Vin thông:
Ngành Bu chính Vin thông là mt ngh sn xut đc bit vì nhng đc
đim sau đây :
1.3.1.1. Tính vô hình ca sn phm:
Khác v
i các ngành sn xut vt cht, sn phm BCVT không đc ch to
mi, không là hàng hoá c th mà là hiu qu có ích ca vic truyn đa tin tc t
ngi gi đn ngi nhn. Là mt loi hình dch v, đ to ra sn phm BCVT cn
có s tham gia ca các yu t sn xut nh: lao đng, đi tng lao đng, t liu lao
đng.
i tng lao đng BCVT là nhng tin tc di dng th t, bu phm, bu
kin, bc Fax, đin hoa, cuc đàm thoi Còn t liu lao đng là nhng phng
tin, thit b dùng đ truyn đa tin tc nh: thit b chuyn mch, truyn dn,
phng tin vn chuyn
12
Do là sn phm BCVT vô hình nên không th d tr, kim tra trc khi
cung cp dch v, không th đng ký nhãn hiu đc quyn. Vì vy, doanh nghip
BCVT rt chú trng đn chính sách Marketing đ tng cng lòng tin ca khách
hàng đi vi dch v.
1.3.1.2. Quá trình sn xut mang tính dây chuyn:
Quá trình truyn đa mt tin tc t ngi gi đn ngi nhn có s tham
gia ca nhiu nhân viên, nhiu c s b
u đin. Mi đn v thc hin mt công đon
nht đnh và nh hng đn cht lng toàn trình. c đim này nh hng rt ln
đn công tác t chc lao đng, t chc sn xut kinh doanh ca doanh nghip
BCVT.
Quá trình truyn đa tin tc thc hin trong không gian rng ln, khác vi
các ngành sn xut khác ch gii hn trong ph
m vi xí nghip. Do đó, đ đm bo
cht lng cn phi có các quy đnh thng nht v th l, th tc quy trình khai thác,
bo dng thit b, chính sách đu t phát trin mng li mt cách phù hp, đng
b, có s kt hp cht ch v k thut, nghip v, lao đng trên phm vi trong nc,
toàn cu.
1.3.1.3. Quá trình sn xut gn li
n vi quá trình tiêu th:
Ngi s dng dch v BCVT tip xúc trc tip vi nhiu khâu trong quá
trình sn xut, hay nói cách khác quá trình sn xut và tiêu th sn phm dch v
BCVT gn lin vi nhau. Do đó ngi s dng dch v BCVT phi có mt nhng
đa đim ca Bu đin hoc phi có thit b đu cui. kích thích và tho
mãn nhu
cu khách hàng, doanh nghip BCVT phi phát trin mng li rng khp, thun
tin cho ngi s dng và đào to đi ng giao dch viên có trình đ nghip v cao,
kin thc kinh doanh vng vàng, am hiu v công tác chm sóc khách hàng.
1.3.1.4. Ti trng không đng đu theo thi gian và không gian:
Ti trng là lng tin tc truyn đi trong mt khong thi gian nht đnh.
Nhu cu v truyn đa tin t
c rt đa dng, xut hin không đng đu theo thi gian
và không gian, ph thuc nhiu vào tình hình phát trin kinh t, chính tr, vn hoá,
13
xã hi ca mi đa phng. Khi t chc mng li dch v BCVT cn phi đm bo
s cân đi gia nhu cu và kh nng phc v trong hin ti và tng lai.
Ngành BCVT va kinh doanh va phc v, cho nên phi tính đn hiu qu
kinh t ca vic s dng các yu t sn xut đ đm bo cht lng thông tin v
i chi
phí thp nht, do đó phi nghiên cu mt cách có h thng và khoa hc tính quy lut
ti trng đ tính toán các yu t sn xut, khai thác thit b, lao đng hp lý và hiu
qu nht.
1.3.2. c đim ngun nhân lc ca Ngành Bu chính Vin thông:
Ngun nhân lc là mt trong nhng yu t quan trng góp phn thc hin
các mc tiêu, chin lc phát trin c
a mi doanh nghip. Tp oàn Bu chính
Vin thông Vit nam (VNPT) hin đang trong giai đon đi mi t chc qun lý,
đi mi t chc sn xut kinh doanh, tng bc hình thành Tp đoàn kinh t. Vì
vy, phát trin ngun nhân lc ca VNPT trong giai đon hin nay là rt quan trng,
bo đm phát trin ngun nhân lc phù hp vi tình hình thc t, đáp ng
đc s
thay đi v c cu t chc qun lý và hot đng sn xut kinh doanh ca VNPT
trong giai đon mi.
c đim ngun nhân lc ca VNPT xut phát t đc đim kinh t ca
ngành Bu chính Vin thông, h thng hot đng ca VNPT đc tri rng khp
trong phm vi c nc t chc thành 61 Bu đi
n tnh thành. Các Bu đin tnh
thành có nhim v phc v các nhu cu v bu chính vin thông trên đa bàn tnh,
thành ph và tham gia vào quá trình truyn đa tin tc trên phm vi liên tnh và
quc t đ to ra mt sn phm dich v hoàn chnh. Do đc thù v t chc sn xut
kinh doanh và đc thù v sn phm dch v nên ngun nhân lc ca VNPT có mt
s đ
c đim riêng:
X VNPT thu hút mt lc lng lao đng khá ln do mng li sn xut
kinh doanh, phc v rng khp 61 bu đin tnh thành trong c nc hot
đng trong nhiu lnh vc: dch v, thng mi, sn xut công nghip
BCVT…
14
X Trình đ lc lng lao đng ca VNPT phân b không đng đu gia các
đn v, gia các vùng min, lnh vc công vic.
X Lao đng trc tip trong mt s dch v ca các đn v phi làm vic liên
tc 24/24 gi ca tt c các ngày trong nm đ đm bo thông tin thông
sut phc v khách hàng và bo đm yêu cu thông tin cho các c quan
ng, Nhà nc, b
o đm trt t an toàn xã hi và an ninh quc phòng.
X Lao đng ca VNPT va thc hin nhim v sn xut kinh doanh, va
thc hin nhim v công ích nên ý thc đc nhim v kinh doanh ca
doanh nghip và nhim v chính tr ca ng và Nhà nc là s kt hp
hài hoà gia các li ích.
1.3.2.1. Tình hình lao đng hin nay ca VNPT:
Hin nay tng s lao đng toàn VNPT có khong trên 90.000 lao đng.
Trong đ
ó lao đng có hp đng t 1 nm tr lên khong trên 70.000. Lao đng lnh
vc Bu chính chim khong 48%, lao đng Vin thông – CNTT chim khong
45%, còn li là lao đng thuc các lnh vc khác nh: Công nghip, Thng mi,
Xây lp, Nghiên cu đào to, Y t… Các lnh vc có t l đi hc và cao đng cao
là qun tr kinh doanh, k toán thng kê tài chính, in t vin thông, CNTT. Lao
đng Bu chính có t
l đi hc cao đng thp nht. T l lao đng có trình đ rt
khác nhau gia các đn v thành viên, gia các vùng min, các bu đin min núi
thng có trình đ đi hc thp hn. Nng sut lao đng trong lnh vc vin thông
ca VNPT thuc vào hàng thp nht trong khu vc, doanh thu vin thông trung bình
trên 1 lao đng là 24.721 USD, xp th 10 trong s 12 nc; doanh thu vin thông
trên 1 thuê bao đin thoi c
đnh là 222 USD, xp th 12 trong s 12 nc; Trung
bình s thuê bao đin thoi c đnh do 1 lao đng vin thông qun lý là 73, xp th
9 trong s 12 nc (Ngun ITU). Nng sut lao đng Bu chính tính theo doanh thu
đt khong 29 triu VN/lao đng. Tuy nhiên, nng sut lao đng ca VNPT hin
nay là cha tht chính xác vì Bu chính và Vin thông mi ch thc hin tách riêng
r tng đi cp huyn, c
ch hch toán gia bu chính và vin thông cha đc
phân đnh rõ.
15
1.3.2.2. Tình hình đi mi doanh nghip (chuyn đi s hu):
Quá trình đi mi doanh nghip ca VNPT bt đu t nm 1996 bng vic
thc hin c phn hoá các doanh nghip, b phn doanh nghip hch toán đc lp,
tng đi đc lp. Tính đn thi đim hin nay, đã có 10 doanh nghip, b phn
doanh nghip đc chuyn thành công ty c phn, trong đó có 3 doanh nghip
đã
đc niêm yt ti trung tâm giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh.
1.3.2.3. Tình hình đi mi t chc kinh doanh, khai thác BCVT:
Cho đn thi đim hin nay, VNPT đã hoàn thành vic tách BCVT cp
tnh, thành ph trong c nc. Công ty đin báo đin thoi đc t chc li và đi
tên thành Công ty Vin thông trc thuc Tp oàn Bu Chính Vin Thông. Công ty
Bu chính phát hành báo chí đc đi thành Bu đin Th
xã (thành ph trc thuc
tnh) trc thuc Bu đin Tnh. Vic tách BCVT bt đu t vic tách nhim v qun
lý, vn hành, khai thác, kinh doanh, bo dng mng vin thông và các dch v
cung cp t mng vin thông ra khi Bu đin huyn, đng thi tách b phn lao
đng tng ng ca Bu đin huyn giao cho Công ty đin báo
đin thoi qun lý.
Ti các Bu đin Tnh, Thành ph, các phòng nghip v Bu chính phát hành báo
chí, K hoch, K toán Thng k Tài chính đc t chc li theo hng tách riêng
v mt t chc và nhân s thành 2 t chuyên qun Bu chính, Vin thông. Vic tách
Bu chính và Vin thông tng bc hot đng đc lp là mt trong nhng bc đi
quan trng trong vic hình thành Tp
đoàn Bu chính Vin thông.
1.3.2.4. nh hng phát trin Tp đoàn Bu chính Vin thông:
Thc hin ch trng ca Nhà nc, VNPT đã xây dng và hình thành Tp
đoàn BCVT trên c s tim lc kinh t hin có và t chc sp xp li các đn v
thành viên. Tp đoàn BCVT đc xây dng theo mô hình công ty m- công ty con,
trong đó công ty m là doanh nghip có tim lc kinh t mnh nht và nng lc trí
tu
cao nht, do Nhà nc s hu 100% vn điu l. Các công ty con là nhng pháp
nhân đc lp vi công ty m, do công ty m s hu toàn b hoc mt phn vn điu
l di hình thc: công ty TNHH mt thành viên, công ty c phn, công ty liên
16
doanh. - C ch qun lý vn: Công ty m có HQT là đi din s hu vn và tài
sn Nhà nc ti công ty. HQT nhn vn và tài sn ca Nhà nc, có toàn quyn
s dng, đu t vn vào các công ty con.
- C ch qun lý tài chính: i vi công ty m, đc nhà nc đu t vn,
có trách nhim bo toàn và s dng có hiu qu ngun vn và np li tc (ngoài
thu) cho Nhà nc trên tng s vn nhà nc đã đu t. i vi các công ty con
thì c ch qun lý tài chính đc áp dng phù hp vi tng loi hình doanh nghip
theo các quy đnh ti Lut Doanh nghip và Lut u t nc ngoài.
- Quan h trong Tp đoàn da trên quan h s hu bng vn (đu t vn).
Tuy nhiên, các phng án trên ch là nhng đnh hng, vì vy có th s
còn có s
điu chnh.
1.3.2.5. Yêu cu v phát trin ngun nhân lc ca VNPT trong giai đon đi
mi t chc qun lý hin nay:
T thc t đc đim tình hình ngun nhân lc và tình hình đi mi t chc
qun lý, đi mi t chc sn xut kinh doanh mà VNPT đang thc hin cho thy:
Lc lng lao đng ca VNPT tuy ln v s
lng nhng cht lng còn hn ch
so vi yêu cu. Vic phân b c cu trình đ lao đng không đng đu, có s chênh
lch rt khác nhau gia các đn v thành viên cng nh gia các vùng min. Nng
sut lao đng còn thp so vi các nc phát trin trong khu vc và trên th gii. i
ng lao đng làm vic trong mt môi trng kinh doanh tng đi n đnh, s c
nh
tranh, đào thi cha đn mc quyt lit nên cha chú trng nhiu đn vic đào to,
nâng cao trình đ chuyên môn, ng x trong kinh doanh, vn hoá doanh nghip
v.v… Quá trình đi mi t chc qun lý s có s thay đi c bn v c cu t chc
qun lý, t chc SXKD và sp xp li các đn v thành viên trong VNPT. Nh vy
s có nhng yêu cu m
i đt ra đi vi vic phát trin ngun nhân lc ca VNPT
trong giai đon này đ phù hp vi điu kin qun lý, sn xut kinh doanh mi. Phát
trin ngun nhân lc trong giai đon này cn phi đáp ng các yêu cu sau:
¬ Phù hp vi điu kin trong giai đon đi mi t chc qun lý và đnh
hng phát trin ca VNPT. i m
i t chc qun lý trong VNPT nhm hoàn thin
17
t chc b máy và đi mi c ch qun lý, t chc li sn xut kinh doanh, nâng
cao hiu qu và sc cnh tranh ca VNPT. Quá trình đi mi t chc qun lý, đi
mi t chc sn xut kinh doanh s làm phát sinh nhng yêu cu c th. Trong đó,
mt trong nhng yêu cu quan trng là vic phát trin ngun nhân lc phi phù hp
vi điu ki
n ca tng giai đon. Phát trin ngun nhân lc luôn phi bám sát k
hoch, chin lc và đnh hng phát trin ca VNPT, phù hp vi tng giai đon
ca quá trình đi mi, là c s bo đm cho s phát trin nhanh và bn vng ca
VNPT. T chc sp xp lao đng trong quá trình đi mi phi k tha đi ng lao
đng hin có, phát huy mt m
nh, khc phc đim yu; không gây nhiu xáo trn,
bin đng ln làm nh hng đn tâm lý ca cán b công nhân viên, nh hng đn
nng sut lao đng. Xây dng, đào to đi ng cán b qun lý có cht lng cao đ
đáp ng đc các điu kin sn xut kinh doanh theo mô hình t chc mi. Vi quy
mô ln và phm vi hot đng rng rãi, mô hình t
chc qun lý mi đòi hi phi
xây dng mt đi ng cán b có nng lc, có trình đ cao đ b trí vào b máy điu
hành. ây là yu t mang tính cht quyt đnh. Ngoài ra, đ đáp ng yêu cu v
phát trin ngun nhân lc theo đnh hng ca VNPT khi chuyn sang tp đoàn
kinh t là tng cng đào to các cán b khoa hc công ngh có trình đ
cao nhm
mc đích nghiên cu, trin khai ng dng các tin b khoa hc k thut ca Tp
đoàn, đng thi có k hoch đào to cán b qun lý, cán b khoa hc k thut, nhân
viên qun lý, nhân viên k thut phc v cho mc tiêu phát trin lâu dài và bn
vng ca tp đoàn.
¬ Phát trin ngun nhân lc đáp ng đc s thay đi v
c cu t chc
qun lý, t chc sn xut kinh doanh ca VNPT theo mô hình t chc mi Ch
trng ca nhà nc và VNPT là đi mi t chc qun lý, t chc sn xut kinh
doanh ca VNPT theo mô hình tp đoàn kinh t da trên mi quan h vn (công ty
m- công ty con). Theo đó, s có s thay đi v c cu t chc qun lý, t chc s
n
xut kinh doanh. Xu hng đi mi là tng quyn ch đng, đc lp, t chu trách
nhim cho doanh nghip; chuyn đi c ch qun lý hành chính sang c ch qun lý
bng tài chính; đa dng hoá các loi hình s hu. Vì vy, phát trin ngun nhân lc
18
không ch nhm đáp ng cht lng v trình đ chuyên môn mà còn phi chú trng
nâng cao kin thc qun tr doanh nghip hin đi đi vi cán b qun lý, kin thc
v vn hoá doanh nghip đi vi toàn b cán b công nhân viên.
¬ Phát trin ngun nhân lc phi đáp ng đc s thay đi v khoa hc
công ngh và đáp ng các điu kin trong môi tr
ng hi nhp, cnh tranh ca
VNPT.
¬ VNPT có c s h tng mng vin thông- tin hc tri rng trên phm
vi c nc, hình thành mt xa l thông tin quc gia có dung lng ln, tc đ cao.
Vin thông- tin hc- truyn thông là mt trong nhng ngành có s thay đi nhanh v
công ngh. S hi t gia vin thông, tin hc, truyn thông đã và đang làm thay đi
c cu th tr
ng dch v cng nh thit b mng li, xu hng xã hi hoá thông
tin cng làm thay đi quan nim v mng li cng nh dch v trong tng lai.
¬ Hi nhp, cnh tranh va là c hi nhng cng va là thách thc cho
s phát trin ca đt nc nói chung và ca VNPT nói riêng. Làm th nào đ Bu
chính Vin thông tn ti, phát trin và hi nhp, cnh tranh
đc? Nhng tim lc
cnh tranh đó th hin trong cht lng dch v, hiu qu, s đa dng sn phm và
giá thành. Nhng thách thc đó đòi hi VNPT phi có chin lc phát trin toàn
din và mang tính đón đu. Vì vy, yêu cu phát trin ngun nhân lc trong giai
đon đi mi t chc qun lý, đi mi t chc sn xut kinh doanh trong b
i cnh
có s thay đi nhanh chóng v công ngh và tin trình hi nhp, cnh tranh đang
din ra ht sc mnh m là xây dng đi ng chuyên gia có trình đ ngang tm vi
các đi tác cnh tranh quc t, nm bt và làm ch đc công ngh mi trc s
thay đi ngày càng nhanh ca lnh vc này. Chú trng xây dng đ ng công nhân
lành ngh, có trình đ, tay ngh cao đ qun lý khai thác an toàn mng l
i bu
chính vin thông trong nc và các công trình hp tác quc t.
¬ Phát trin ngun nhân lc trong giai đon đi mi phi đáp ng đc
yêu cu t chc lao đng khoa hc, khc phc s mt cân đi v trình đ lao đng.
T chc lao đng khoa hc, hp lý là mt trong nhng yêu cu quan trng trong quá
trình đi mi t chc qun lý ca VNPT, vì trong quá trình thc hi
n s có s sp
19
xp, c cu li mt s đn v thành viên hin nay. Thc hin đi mi hình thc phân
công lao đng theo mô hình mi trên c s tiêu chun các chc danh, phát huy ti
đa kh nng trình đ chuyên môn nhm không ngng nâng cao hiu qu s dng
ngun nhân lc hin có. Phát trin ngun nhân lc phi đáp ng đc yêu cu là
khc phc s mt cân đi v trình đ
lao đng, to ra s đi mi trong cu trúc lao
đng, tng t l cán b có trình đ cao trong các lnh vc qun lý kinh t, qun lý k
thut, khai thác các dch v bu chính vin thông. m bo s cân đi v kt cu
trình đ trong các lnh vc, gia các vùng min.
1.4. Kinh nghim phát trin ngun nhân lc ca mt s nc:
1.4.1. Kinh nghim ca các nc:
1.4.1.1. Kinh nghim ca Hoa K:
Chính sách v giáo dc, đào to: theo nhn thc chung trên th gii, mô
hình giáo dc đc tha nhn rng rãi trên th gii là giáo dc đi hc Hoa K, mt
h thng đã hình thành và phát trin gn cht vi s phát trin ca kinh t trí thc
cho nên tng đi phù hp nht vi xã hi hin đi.
S thng hoa và phát trin n đ
nh ca nn giáo dc đi hc M đn t
nhiu nguyên nhân.
- Th nht, là c ch và t chc không ging mu c nào trc đó.
Nguyên tc đu tiên là vai trò hn ch ca Chính ph Liên bang. H thng đi hc
M nhn kinh phí t đ thành phn t các công ty, t chc nhà nc đn t chc phi
chính ph, t chc tôn giáo đn nhà t
thin. Chính vì vy mà các trng luôn di
dào kinh phí đ xây dng c s vt cht hin đi, thuê mn ging viên gii cng
nh xây dng qu h tr sinh viên….;
- Th hai, là tính cnh tranh khc lit. i hc M giành nhau quyt lit t
sinh viên đn ging viên. Bng cp M mang tính cnh tranh cao và vô cùng quan
trng cho mi s nghip cá nhân. Nu vào đc các trng đi h
c tt và ni ting
và nu hc gii, c hi vic làm s tng lên rt nhiu;
20
- Th ba, phng pháp giáo dc giúp sinh viên phát huy kh nng cá nhân,
(5 quan đim thc hành giáo dc cho sinh viên):
• Ch trng giáo dc cho mi ngi: nn giáo dc M rt khuyn
khích sinh viên hc tp. M còn nhiu chính sách h tr hc phí cho sinh viên (k
c sinh viên quc t ), chng hn nh nhng khon tin cho vay dài hn vi lãi sut
thp (loan program) và sinh viên không phi tr li cho đn khi đi làm, nh
ng khon
tin tr cp (grant) ca tng bang đ sinh viên có th trang tri chi phí hc tp và
sinh hot….
• Thi gian lên lp ít, hiu qu cao: mt trong nhng đc trng ni bt
ca phng pháp giáo dc M là tôn trng thc t, hiu qu “không nhi nhét”. Mt
hc k, thay vì hc 7-10 môn hc nh Vit Nam, M, sinh viên M ch hc 4-5
môn, hi
m có sinh viên nào chn hc 6 môn/ mt hc k. Tuy thi gian lên lp
không nhiu, nhng hc hành M vô cùng vt v, đòi hi sinh viên phi n lc
cao. Ti sao li nh vy? Bi vì phng pháp giáo dc, đào to M đòi hi sinh
viên phi phát huy ti đa tính t giác. iu này đc th hin qua vic t hc và t
nghiên cu. Ngoài ra không ch là lý thuy
t suông, các giáo s thng c gng áp
dng vic “Hc” vào thc t, điu này cng giúp sinh viên hiu sâu và nh lâu.
• La chn và c hi: nu nh Vit Nam, mi hc k sinh viên phi
hc nhng môn hc bt buc do nhà trng quy đnh, M - h t la chn nhng
môn hc phù hp vi s thích, kh nng và theo đ
ui ca mình. Hn na, mt
trng đi hc có đn hàng trm môn hc khác nhau, mt môn hc li có đn hai ba
lp (section) riêng, do mt hay nhiu giáo s ging dy. Nh vy, sinh viên không
ch la chon lp hc mà còn la chn luôn c giáo s ging dy na.
• Tính toàn din: giáo dc M chú trng nhiu đn đào to hc sinh
mt cách toàn din. Vic h
c và vic chi đc kt hp ht sc nhun nhuyn. Hot
đng này Vit Nam đôi khi mang tính lý thuyt và đi phó.
• Tính cnh tranh cao: Quan h gia các sinh viên trong trng đi hc
va mang tính cng tác, va mang tính cnh tranh cao vì vic vào hc trng nào,
21
hc nh th nào, đim s ra sao, th hng bng tt nghip nh hng rt ln đn
công vic và nhng c hi tin thân sau này.
- Th t, tính hu dng thc t. M là ni đi đu trong liên kt đi hc và
công nghip. Hn 170 đi hc M có “lò p trng” cho các doanh nghip và hàng
chc đi hc có qu hp tác đ
u t riêng cho các ngành doanh nghip. Giáo dc đi
hc luôn gn cht vi th trng. H thng giáo dc đi hc M rt khuyn khích
các nghiên cu đt phá, i hc và các công ty có mi liên h cht ch.
V vic thu hút nhân tài t nc ngoài: M là nc thu li nhiu nht
trong thu hút nhân tài t nc ngoài, trong thi k chin tranh th gii th 2, mt
lng ln nhân tài t châu Âu và các n
c khác đã nhp cnh vào M.
Phát trin giáo dc t xa và giáo dc qua mng: nc M ht sc coi
trng giáo dc t xa. Có 10% đài phát thanh ca M đc dùng cho giáo dc t xa,
50% đài truyn hình phi thng mi ca M là h thng trng hc t xa, chim
14% đài truyn hình ca M.
Sáng to môi trng phát trin nhân tài: M rt coi trng môi trng
sáng t
o và khuyn khích phát trin nhân tài, bi dng nhân tài và thu hút nhân tài
khoa hc k thut cao, vi các hình thc:
- Thc hin nht th qua sn xut, hc tp, nghiên cu vào cùng mt khi.
- Có c ch khuyn khích tt, là khu tp trung đu t mo him ca M.
1.4.1.2. Kinh nghim ca Nht Bn:
Ch mt vài thp niên sau chin tranh th gii ln th hai, t mt nc b
tàn phá nng n và nghèo v tài nguyên thiên nhiên; Nht Bn đã vn lên thành
nhng con rng, con h, s thành công ca h đc quyt đnh bi nhiu nguyên
nhân, song trong đó không th không nói đn vic h xây dng và vn hành mt
cách sáng sut, hiu qu phát trin chin lc ngun nhân lc. Nhng chính sách
ca Nht Bn v phát trin ngun nhân lc:
V giáo dc-đào to: Nht B
n coi giáo dc-đào to là mt quc sách,
thc t giáo dc ph cp trc chin tranh đã đt mc gn 100%. Giáo dc bt buc
cp trung hc c s đã to điu kin cho các em tui t 6-15 đc hc tp min
22
phí…cùng vi t l cao hc sinh gia nhp các trng cao đng, đi hc đã đa Nht
Bn tr thành mt trong nhng cng quc giáo dc ca th gii.
V s dng và qun lý nhân lc:
• Ch đ lên lng và tng thng theo thâm niên: các nc phng
Tây, ch đ nâng lng và đ bt ch yu da vào nng lc và thành tích cá nhân,
không da vào tu
i tác và thâm niên phc v công ty. đó không thiu nhng
ngi tr có chc v và lng bng cao hn nhng ngi già. Khác hn vi các
nc phng Tây, Nht Bn hu nh không có hin tng ngi tr tui, ít thâm
niên li có chc v và tin lng cao hn ngi làm lâu nm trong công ty.
• “Công đoàn trong nhà”:
Nht Bn, công đoàn đc t chc theo xí nghi
p, hu nh mi công ty,
xí nghip thng ch có mt công đoàn, đc gi là “công đoàn xí nghip”, “công
trong nhà”, đó chính là nét đc đáo ca Nht Bn.
• Ch đ tham d: khác hn vi nhng ni khác, qun lý trc ht là ra
quyt đnh, nhng Nht Bn, quyt đnh đt đc trên c s s nht trí. Có ngha
là không mt thành viên nào trong công ty có th t mình ra quy
t đnh và không
mt quyt đnh nào có th đt đc nu nh tt c các thành viên có liên quan trong
công ty cha đng ý.
1.4.1.3. Kinh nghim ca Hàn Quc:
Chính sách v giáo dc đào to: giáo dc là nhân t ch yu đ nâng cao
cht lng ngun nhân lc và chính sách v giáo dc luôn đc xây dng phù hp
vi đòi hi ca nn kinh t.
Chin lc phát trin ca Hàn Quc qua các nm:
- Nm 1950: chính sách ca giáo dc là chng mù ch, làm cho ai cng bit
đc bit vit.
- Nm 1960: giáo dc ch trng phát trin mnh giáo dc hng nghip
trong các trng trung hc.
- Nm 1970: giáo dc ch trng phát trin mnh các trng dy ngh k
thut.