B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j
NGUYN TRN HOÀNG LAN
GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC
QUN LÝ NHM THU HI CC N
THÔNG TIN DI NG TI TRUNG TÂM
TTD KHU VC II
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN: TS NGUYN VN DNG
THÀNH PH H CHÍ MINH – 2010
i
LI CM N
Trc ht, tôi xin gi li cm n chân thành đn Tin s Nguyn Vn Dng,
ngi hng dn khoa hc lun vn ca tôi. Thy đã tn tâm ch bo, đóng góp nhng
ý kin cng nh kin thc quý báu giúp tôi hoàn thành lun vn tt nghip này.
Nhân đây, tôi xin trân trng cm n Quý Thy, Cô ca trng i hc Kinh t
Tp. H Chí Minh, nhng ngi
đã ging dy và trang b cho tôi nhng kin thc quý
báu trong sut nhng nm hc ti trng.
Tôi cng xin gi li cm n đn nhng ngi bn thân, đc bit là các bn cùng
lp đã góp ý và cung cp cho tôi mt s tài liu rt hu ích cho lun vn này và đã
đng viên tôi rt nhiu trong thi gian thc hin lun vn.
Tp. H Chí Minh, ngày 29 tháng 09 nm 2010
Tác gi
Nguyn Trn Hoàng Lan
ii
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn tt nghip “Gii pháp nâng cao nng lc qun lý
nhm thu hi cc n thông tin di đng ti Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc II”
là công trình nghiên cu khoa hc nghiêm túc ca tôi, có s h tr t Thy hng dn
là Tin s Nguyn Vn Dng và nhng ngi tôi đã cm n. Các ni dung nghiên cu
và kt qu trong đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong b
t c
công trình nào.
Tp. H Chí Minh, ngày 29 tháng 09 nm 2010
Tác gi
Nguyn Trn Hoàng Lan
iii
MC LC
LI CM N i
LI CAM OAN ii
MC LC iii
DANH MC CÁC BNG vi
DANH MC HÌNH V vii
DANH MC CÁC T VIT TT viii
M U 1
CHNG 1 C S LÝ LUN V DCH V THÔNG TIN DI NG 4
1.1 Khái nim và đc đim ca dch v 4
1.1.1 Khái nim 4
1.1.2 c đim 4
1.2 Khái ni
m và đc đim ca dch v thông tin di đng 5
1.2.1 Khái nim 5
1.2.2 c đim 5
1.2.3 Xu hng phát trin ca ngành TTD 7
1.3 Ni dung dch v Thông tin di đng 7
1.3.1 Khái nim chu k cc 7
1.3.2 Khái nim v cc n và t l n 8
1.3.3 Gii thiu h thng GSM và CDMA 9
1.4 Gii thiu tng quan v ngành TTD ti Vit Nam 12
1.4.1 Vai trò và v trí ca ngành trong xã hi và nn kinh t Vit Nam 12
1.4.2 Chính sách ca Nhà nc đi vi ngành TTD 12
1.4.3 Gii thiu các nhà kinh doanh dch v TTD ti Vit Nam 13
CHNG 2 PHÂN TÍCH HOT NG THU HI CC N TTD TI
TRUNG TÂM TTD KHU VC II 16
2.1 Gii thiu tng quan v Công ty Thông tin Di đng VMS-MobiFone 16
2.1.1 Quá trình hình thành 16
2.1.2 Lch s phát trin 16
2.1.3 Thành tu đt đc 17
2.1.4 C cu t chc 19
2.1.5 Gii thiu sn phm dch v hin đang cung cp cho khách hàng 20
2.1.5.1 Dch v c bn 20
2.1.5.2 Dch v tin ích (dch v Giá tr gia tng) 22
2.2 Gii thiu hot đng ca Trung tâm TTD Khu vc II 24
2.2.1 Lch s hình thành và phát trin 24
2.2.2 Chc nng, nhim v, quyn hn 24
2.2.2.1 Chc nng 24
2.2.2.2 Nhim v 25
i
v
2.2.2.3 Quyn hn 25
2.2.3 Quy mô hot đng 25
2.2.4 C cu t chc và nhân s 25
2.2.5 Tình hình sn xut kinh doanh 26
2.3 Thc trng ca hot đng thu hi cc n TTD ti Trung tâm II 29
2.3.1 Mô hình qun lý công tác thu cc ti Trung tâm II 29
2.3.2 Tình hình phát trin thuê bao TTD 30
2.3.3 Phân loi khách hàng 33
2.3.3.1 Phân loi da trên phong cách tiêu dùng ca khách hàng 33
2.3.3.2 Phân loi theo ngành ngh, lnh vc hot đng 34
2.3.3.3 Phân loi theo nhóm tui 34
2.3.4 Giá cc 35
2.3.5 Phng thc thanh toán 35
2.3.6 Công ngh thu c
c 37
2.3.6.1 Các nghip v thông báo cc đn khách hàng 37
2.3.6.2 Mô hình thuê thu cc n 39
2.3.6.3 Quy trình thu cc và x lý n cc 40
2.3.7 Chm sóc khách hàng 51
2.3.7.1 Nhóm khách hàng thông thng 51
2.3.7.2 Nhóm khách hàng cc cao 51
2.3.7.3 Nhóm khách hàng lâu nm 52
2.3.7.4 Nhóm khách hàng đc bit 52
2.3.7.5 Nhóm khách hàng ln 53
2.3.8 ánh giá tình hình qun lý doanh thu cc và chi phí ti Trung tâm II 54
2.3.8.1 Doanh thu cc 54
2.3.8.2 Chi phí cc 58
2.3.9 Tn ti trong công tác qun lý và thu hi cc n TTD 59
2.3.9.1 Trong công tác qun lý và điu hành 59
2.3.9.2 Trong công tác thu hi cc n 61
2.3.9.3 Trong công tác tuyên truyn, qung bá cho hot đng thu cc phí62
CH
NG 3 MT S GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC QUN LÝ
NHM THU HI CC N TTD TI TRUNG TÂM II 63
3.1 Mc tiêu và chính sách ca Trung tâm TTD Khu vc II trong nm
2010 63
3.1.1 Mc tiêu 63
3.1.2 Chính sách 64
3.2 Mt s gii pháp nâng cao nng lc qun lý nhm thu hi cc n TTD
ti Trung tâm TTD Khu vc II 64
3.2.1 Gii pháp nâng cao nng lc qun lý và điu hành 64
3.2.1.1 ào to và b
i dng đi ng qun lý có nng lc 65
v
3.2.1.2 Áp dng công ngh mi, tin hc hóa vào hot đng giao dch và
qun lý 66
3.2.1.3 Mô hình Công ty t chc thu cc phí (Công ty c phn thu cc
phí VMS – MobiFone) 68
3.2.2 Gii pháp nâng cao kh nng thu hi cc n 71
3.2.2.1 Tp trung đy mnh công tác thu cc và x lý n ngay t ban đu .
71
3.2.2.2 Gn mc tiêu phát trin thuê bao vi cht lng thuê bao 73
3.2.2.3 u t và đy mnh phát trin các loi hình thanh toán mi 74
3.2.2.4 Xây dng c ch chi phí thu cc thuê thu hi
u qu 75
3.2.3 Nhóm gii pháp h tr công tác thu cc phí 75
3.2.3.1 y mnh công tác Marketing, PR, nghiên cu th trng 75
3.2.3.2 Nâng cao hiu qu công tác chm sóc khách hàng 76
3.2.3.3 Nâng cao cht lng mng li phc v khách hàng 77
3.2.3.4 u t công ngh đ m rng vùng ph sóng 77
MT S KIN NGH 79
KT LUN 81
TÀI LIU THAM KHO 82
Ph lc 1: Bng giá cc TTD VMS – MobiFone 84
Áp dng t ngày 10/08/2010 84
Ph l
c 2: Danh sách Ngân hàng thành viên Smartlink 86
Ph lc 3: Chính sách 8 cam kt ca MobiFone 87
Ph lc 4: Vn hóa MobiFone 88
vi
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Thành tích ni bt ca Trung tâm II t nm 2005-2009 27
Bng 2.2: Th phn các nhà cung cp dch v TTD ti khu vc phía Nam 27
Bng 2.3: S trm phát sóng ti 10 Tnh/Thành ph thuc Trung tâm II 28
Bng 2.4: Tình hình phát trin thuê bao qua các nm ti Trung tâm II 31
Bng 2.5: S lng thuê bao tr sau có phát sinh n cc 32
Bng 2.6: Phân loi khách hàng theo phong cách tiêu dùng 33
Bng 2.7: Phân loi khách hàng theo nhóm tui 34
Bng 2.8: Nhóm khách hàng đc bit 52
Bng 2.9: Doanh thu cc qua các nm ti Trung tâm II 55
B
ng 2.10: Doanh thu các loi hình thanh toán cc giai đon t tháng 1-7/2010 56
Bng 2.11: Tình hình thc hin các ch tiêu thu cc ti Trung tâm II 57
Bng 2.12: Chi phí và Doanh thu cc t nm 2008 – tháng 7/2010 58
vii
DANH MC HÌNH V
Hình 1.1: Cu to c bn ca mng GSM 10
Hình 1.2: Cu to c bn ca mng CDMA 10
Hình 2.1: C cu t chc ca Công ty TTD VMS-MobiFone 19
Hình 2.2: C cu t chc ca Trung tâm TTD Khu vc II 26
Hình 2.3: Th phn các nhà cung cp dch v TTD ti khu vc phía Nam 28
Hình 2.4: Mô hình qun lý công tác thu cc ti Trung tâm II 29
Hình 2.5: Tình hình phát trin thuê bao qua các nm ti Trung tâm II 31
Hình 2.6: Doanh thu cc qua các nm ti ti Trung tâm II 55
Hình 3.1: Mô hình Công ty t ch
c Thu cc phí VMS – MobiFone 67
Hình 3.2: Mô hình phòng t chc thu cc phí ca VMS - MobiFone 69
Hình 3.3: Mô hình Trung tâm thu cc khu vc 70
viii
DANH MC CÁC T VIT TT
CMND Chng minh nhân dân
TD in thoi di đng
HK H khu
GPKD Giy phép kinh doanh
GTGT Giá tr gia tng
NVTC Nhân viên thu cc
TB Thuê bao
Tp.HCM Thành ph H Chí Minh
TTD Thông tin Di đng
Trung tâm II Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc II
VAT Thu Giá tr gia tng
VMS Công ty Thông tin Di đng
VNPT Tp đoàn Bu chính Vin Thông Vit Nam
UNT y nhim thu
UNC y nhim chi
1
M U
Bu chính Vin thông là mt ngành kinh t, k thut, dch v quan trng thuc
kt cu h tng ca nn kinh t quc dân. S phát trin ca ngành có tác đng tích cc
đn tc đ phát trin ca các ngành kinh t khác vì th ngành đc Nhà nc ta xác
đnh là ngành mi nhn trong mi đnh hng phát trin.
Trong xu th toàn cu hóa, hi nhp đ m rng và phát trin, đ xây d
ng mt
nn kinh t nng đng, hin đi thì nhu cu thông tin liên lc là rt ln, và vô cùng
quan trng.
Các doanh nghip kinh doanh dch v vin thông c th là cung cp dch v
mng thông tin di đng không ngng tng trng và phát trin. Tp đoàn Bu chính
Vin thông Vit Nam (VNPT) nói chung và Công ty Thông tin Di đng MobiFone
(VMS-MobiFone) nói riêng trong nhng nm qua đã có nhiu đóng góp tích cc vào
s phát trin kinh t - xã hi, đóng góp mt phn quan tr
ng vào ngân sách nhà nc,
góp phn thc hin tt ch trng công cuc công nghip hoá hin đi hóa đt nc.
Thc t cho thy, th trng cung cp dch v thông tin di đng ti Vit Nam là
ht sc tim nng, bng chng là rt nhiu các doanh nghip mi liên minh liên kt
đc ra đi ti nên mt môi trng có sc cnh tranh mnh m. Vy thì đâu là gii
pháp cho các doanh nghip kinh doanh d
ch v thông tin di đng khi va phi thc
hin mc tiêu không ngng tng trng v th phn, v doanh thu bán hàng mà đng
thi phi đm bo ngun thu t hot đng thu cc phí, thu hi cc n nhm góp
phn vào mc tiêu li nhun ti đa cho c Công ty là bài toán ht sc khó khn cho các
doanh nghip hin nay. Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc II thuc Công ty Thông
tin Di đng MobiFone cng không nm ngoài nhng khó khn vng mc đó. tài
“Gii pháp nâng cao nng lc qun lý nhm thu hi cc n thông tin di đng ti
Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc II” nhm gii quyt mt s vn đ v nâng
cao nng lc qun lý và gii pháp thu hi phn cc n thông tin di đng ti Trung tâm
TTD Khu vc II.
2
Mc đích ý ngha ca lun vn:
tài “Gii pháp nâng cao nng lc qun lý nhm thu hi cc n thông tin di
đng ti Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc II” vn dng nhng lý lun, kin thc
v lnh vc qun tr kinh doanh, qun tr tài chính ca doanh nghip vào thc tin đ
phân tích môi trng kinh doanh, đánh giá mt cách khái quát thc trng công tác qun
lý và thu hi cc n thông tin di đng MobiFone ti Trung tâm Thông tin Di đng
Khu vc II, t đó đa ra nhng gii pháp nhm gia tng doanh thu cc, thu hi cc
n, gim t l n đng, góp phn gia tng li nhun, mang li hiu qu kinh doanh và
đu t, tng cng tính ch đng, sáng to ca Trung tâm TTD Khu vc II phù hp
vi môi trng kinh doanh chung ca c nc khi mà ca ngành vin thông đang
chuyn t đc quyn sang cnh tranh.
Phm vi nghiên cu:
Vì thi gian nghiên cu và kh nng không cho phép gii quyt mi vn đ liên
quan đn đ tài, xin gii hn phm vi nghiên cu nh sau:
- ánh giá mt cách tng quát công tác qun lý và quy trình thu hi cc n
thông tin di đng ca thuê bao s dng dch v TTD tr tin sau MobiGold ti
Trung tâm TTD Khu vc II mà không đi sâu vào phân tích toàn Công ty
TTD VMS - MobiFone.
- Vic đ ngh các gii pháp ch da trên c s thc tin t th trng kinh doanh
dch v TTD ti Trung tâm TTD Khu vc II, không đi sâu vào phân tích c
th tng chính sách ca các doanh nghip cung cp dch v cùng ngành.
Do Trung tâm TTD Khu vc II là đn v đt hiu qu kinh doanh dn đu toàn
Công ty Thông tin Di đng MobiFone và th trng phía Nam đc bit là Tp.HCM là
th trng đc tt c các đn v kinh doanh khai thác dch v TTD quan tâm và cnh
tranh khc lit nht. Do đó nhng gii pháp xây dng cho mng th trng thuc Trung
tâm II có th vn dng nhân rng cho các th trng khác ca toàn Công ty TTD.
i tng nghiên cu:
3
Thuê bao s dng dch v TTD tr tin sau MobiGold ti Trung tâm II có phát
sinh cc TTD nhng cha thu hi đc.
Phng pháp nghiên cu:
tài thu thp và s dng thông tin, d liu th cp t phòng K hoch Bán
hàng & Marketing, phòng Thanh toán cc phí và mt s phòng ban khác ca Trung
tâm TTD Khu vc II, là đn v trc tip kinh doanh mng MobiFone ti mt s
Tnh/Thành phía Nam.
Phng pháp nghiên cu đc s d
ng trong đ tài này là phng pháp đnh
tính. Tác gi tìm đc các tài liu liên quan, thu thp các s liu v môi trng kinh
doanh, kho sát thc tin v tình hình th trng phía Nam trong quá trình làm vic.
Kt hp phng pháp quan sát, phng vn, lng nghe ý kin ca mt s chuyên viên
đang công tác ti Trung tâm TTD Khu vc II nhm đánh giá chính xác v thc trng
hot đng thu hi cc n ti Trung tâm TTD Khu vc II. Bên cnh đó, tác gi dùng
mt s phng pháp x lý s liu so sánh, tng hp, phân tích, thng kê đn gin đ
thc hin đ tài.
Do kh nng và thi gian nghiên cu có hn, lun vn không tránh khi nhiu
thiu sót, rt mong Thy, Cô, đng nghip cng nh các bn quan tâm đn đ tài này
góp ý b sung đ đ tài mang tính hin thc hn.
B cc đ tài: tài đc chia làm ba chng
:Chng 1: C s lý lun v dch v Thông tin Di đng. Chng này gii
thiu khái quát mt s đnh ngha v dch v vin thông đng thi cng gii thiu tng
quan v tình hình khai thác và kinh doanh dch v thông tin di đng ti Vit Nam.
Chng 2: Phân tích hot đng thu hi cc n thông tin di đng ti Trung
tâm Thông tin Di đng Khu vc II. Chng này gii thiu tình hình c cu t
chc
nhân s và tình hình hot đng kinh doanh, quy trình x lý cc n phi thu,…t đó
nêu ra nhng thc trng trong công tác qun lý và thu hi cc n ti Trung tâm II.
Chng 3: xut mt s gii pháp, kin ngh và kt lun.
4
CHNG 1 C S LÝ LUN V DCH V THÔNG TIN
DI NG
1.1 Khái nim và đc đim ca dch v
1.1.1 Khái nim
Dch v là nhng công vic, quy trình và nhng hot đng, các li ích hoc các
s tha mãn đc đa ra đ bán. Bn cht dch v là mt loi hình ca sn phm. Sn
phm là tt c nhng gì có th tha mãn đc nhu cu hay mong mun ca khách hàng
và đc chào bán trên th trng. Loi th nht ca sn phm là nhng vt th hàng
hóa hu hình c th có th nhn thc đc bng xúc giác. Loi th hai ca sn phm là
dch v vô hình dng, không th nhn bit bng xúc giác.
Thc t cho thy rng, rt khó phân bit ranh gii gia hàng hoá c th và dch
v. Ngay c hàng hoá c th nht xe hi, xe máy, nc hoa, m phm, qun áo,… vn
cha yu t vô hình dng là s uy tín, an toàn, thoi mái, sang trng. Và các dch v
“thun tuý” cng cha yu t c th nh dch v t vn k toán có sn phm c th là
các bn báo cáo, phân tích k toán.
1.1.2 c đim
Dch v có 4 đc đim c bn khác bit vi hàng hoá sau đây:
Th nht,
dch v có đc đim vô hình hay không hin hu: khác vi hàng hoá
có đc đim hu hình, dch v không hin hu và không tn ti di dng vt th. Tuy
vy sn phm dch v vn có mang tính vt cht nht đnh.
Vì tính vô hình, không hin hu ca dch v vì th nên có rt nhiu khó khn
cho qun lý và điu hành, ví d nh dch v không lu kho đc, không th d phòng
đc, dch v không đc cp bng sáng ch, dch v không trng bày thông đt đc
và đnh giá dch v rt khó khn.
Th hai, dch v có đc đim phân tán (tính d chng), khác vi hàng hoá có
đc đim tiêu chun hoá đc. Dch v thng không lp li cùng cách, khó tiêu chun
hoá. Thành công ca dch v và đ tho mãn ca khách hàng tu
thuc vào hành đng
5
ca nhân viên trong khi các nhân viên phc v khác nhau không th to ra dch v y
nh nhau.
Th ba, dch v có đc đim sn xut và tiêu th đng thi, khác vi hàng hoá
có đc đim sn xut tách ri vi tiêu dùng. Sn phm dch v gn lin vi hot đng
cung cp dch v. Mt sn phm dch v c th gn lin vi cu trúc ca nó và là kt
qu ca quá trình hot đng ca h thng cu trúc đó. Quá trình sn xut gn lin vi
vic tiêu dùng dch v.
Th t, dch v có đc đim mong manh (mau h hng), khác vi hàng hoá có
đc đim khó hng. Dch v không th tn kho, ct tr và vn chuyn t khu v
c này
sang khu vc khác. Dch v có tính mau hng nên vic sn xut mua bán và tiêu dùng
dch v b gii hn bi thi gian.
1.2 Khái nim và đc đim ca dch v thông tin di đng
1.2.1 Khái nim
Dch v thông tin di đng là dch v cung cp thông tin liên lc di đng, không
c đnh, kt ni các cuc gi, giúp cho các đi tng có th nhn và thc hin cuc
g
i, các dch v tin ích thông qua máy thuê bao di đng có đng ký dch v.
1.2.2 c đim
Dch v thông tin di đng là hiu qu ca quá trình truyn đa tin tc di dng
tín hiu sóng t ngi gi (trm gc) đn ngi nhn thông qua các thit b đu cui.
Ngi s dng dch v thông tin di đng có th gi và nhn thông tin mi lúc, mi ni
tùy thu
c vào mc đ ph sóng ca nhà cung cp dch v.
Dch v thông tin di đng bao gm các dch v tr sau Pospaid, dch v tr trc
Prepaid và các dch v cng thêm hay còn gi là các dch v tin ích nh nhn tin,
chuyn tip cuc gi, hp th thoi,…
Dch v thông tin di đng có nhng đc đim chính nh sau:
6
Th nht, dch v TTD có tính hu hình ít hn nhiu so vi các sn phm vt
cht. gi đc thì chic đin thoi cn phi có sóng, nhng tín hiu sóng là vô hình
so vi tính hu hình ca chic đin thoi.
Vì tính vô hình, không hin hu ca dch v thông tin di đng nên có nhiu khó
khn cho công tác qun lý và điu hành, ví d nh dch v TTD không th
lu kho
đc, không th d phòng đc, dch v không đc cp bng sáng ch, đnh giá dch
v rt khó khn.
Th hai, tính không tách ri ca dch v TTD. ó chính là quá trình sn xut
(cung cp) và quá trình tiêu dùng din ra đng thi. ây chính là mt thách thc ln
đi vi nhà cung cp dch v TTD trong vic duy trì cht lng dch v cao và bo
đm s n đnh ca cht lng dch v cung cp cho khách hàng.
Th ba, tính không đng nht. Ngi tiêu dùng khi mua mt sn phm ca nhà
sn xut s luôn hy vng rng sn phm này s ging vi nhng sn phm khác cùng
loi. Tuy nhiên trong cung cp dch v TTD, yu t con ngi (nhân viên) gi vai trò
quan trng. Các nhân viên (nht là nhng nhân viên làm vic h thng phân phi)
khác nhau v kin thc, k nng và thái đ không ging nhau, tâm trng và sc khe
ca nhân viên nhng thi đim khác nhau có th cng không ging nhau. Nhng yu
t này nh hng đn s đng nht ca dch v đc cung cp và nh hng đn s
tha mãn ca khách hàng.
Th t, tính không th ct tr, sn phm thông tin di đng không th ct gi đ
d phòng s dng cho các trng hp thiên tai, tình trng khn cp hay bt k lý do
nào khác. Dch v TTD khi đã s dng và tính cc ri không th hoàn tr, thu hi
hay bán li. Các dch v TTD không s dng hoc s dng không ht công sut s là
mt d lãng phí ln cho doanh nghip nói riêng và cho xã hi nói chung.
Cui cùng là kh nng d b thay th, chuyn đi trong dch v
rt cao. ây là
đc đim riêng bit ca dch v TTD. Nhng mong ch ca khách hàng t dch v
này có th s chuyn sang dch v khác, hoc t hình thc này sang hình thc khác,
khách hàng có th dùng dch v TTD ca nhà cung cp này hay nhiu nhà cung cp
7
khác, cng ging nh mt thông đip có th chuyn đi bng cuc gi, tin nhn, fax
hay th đin t.
Do đc đim nói trên mà dch v TTD có nhng đòi hi chuyên bit, khó
khn, kht khe hn so vi các sn phm vt cht bình thng khác. Doanh nghip phi
n lc nhiu hn mi có th đáp ng đc nhu cu ca khách hàng ngày càng cao.
1.2.3 Xu hng phát trin ca ngành TTD
S ra đi ca công ngh 3G. Trên phm vi toàn cu, 3G là mt bc đt phá
ca ngành di đng, nó s to ra bng thông rng, ging nh mt xa l, to c s h
tng mng đ phát trin các dch v giá tr gia tng hin đi, tin ích hn. Các nhóm
dch v liên quan đn dch v liên lc, ni dung gii trí, giao dch đin t, thông tin xã
hi, đnh v và dch v h tr cá nhân s có nhng đt phá khi trin khai trên nn 3G.
Mt khác, giá cc thông tin di đng đã liên tc gim rt mnh trong nhng
nm gn đây đã khin cho ngi tiêu dùng Vit Nam ý thc mnh m hn v vn đ
cht lng dch v. Cuc chy đua v mt giá cc ca các mng di đng đã bc
sang mt ngã r mi: cnh tranh bng cht lng.
Vào thi đim hin ti, c 3 mng dn đu (MobiFone, Vinaphone, Viettel) đu
thuc s hu nhà nc 100%. Tuy nhiên, vi vic đây là mt ngành kinh doanh đang
có siêu li nhun và có tc đ tng trng cao, duy trì t l s hu 100% nhà nc s
không to đng lc l
n cho s tng trng bn vng, tính đt phá trong nhng quyt
đnh kinh doanh. Tp đoàn Bu chính Vin Thông đang tp trung c phn hóa
MobiFone trc, tip theo s là vi VinaPhone. Còn riêng Viettel s tin hành c phn
hóa công ty chuyên kinh doanh dch v, thay vì ngay lp tc c phn hóa Viettel
Telecom.
1.3 Ni dung dch v Thông tin di đng
1.3.1 Khái nim chu k cc
Chu k cc ca 1 thuê bao s dng dch v tr tin sau s đc tính bt đu t
ngày đu ca tháng n và kt thúc vào ngày cui ca tháng n.
8
thun tin cho công tác qun lý, nhiu nhà mng đã trin khai phân bit tính
cc đa chu k. in hình là mt s cách phân chia sau:
- Chu k cc 01 ca tháng n: là chu k cc bt đu t ngày đu ca tháng n và
kt thúc vào ngày cui ca tháng n.
- Chu k cc 11 ca tháng n: là chu k cc bt đu t ngày 11 ca tháng n-1 và
kt thúc vào ngày 10 ca tháng n.
- Chu k cc 21 ca tháng n: là chu k
cc bt đu t ngày 21 ca tháng n-1 và
kt thúc vào ngày 20 ca tháng n.
Tháng Tháng n-1
Tháng n
Chu k 11 tháng n
Chu k 21 tháng n
Chu k 1 tháng n
1.3.2 Khái nim v cc n và t l n
Cc thuê bao đc tính theo s ngày s dng:
Cc thuê bao tháng
Cc thuê bao ngày = x s ngày s dng
30 ngày
Cc 30 ngày: là s tin cc trong k cc trc khách hàng đã s dng lin
k k cc hin ti cha thu hi đc.
Cc 60 ngày: là s tin cc trong k khách hàng đã s dng cách k cc
hin ti 01 k cha thu hi đc.
Cc 90 ngày: là s tin cc trong k khách hàng đã s dng cách k cc
hin ti 02 k cha thu hi đc.
Cc trên 90 ngày (cc n đng): là s tin cc khách hàng đã s dng cách
k
cc hin ti 03 k tr lên cha thu hi đc.
10
20
11 21
1
Cui tháng
1
9
Cc n đng nm n (cc n đng nm hin ti): là s tin cc trên 90 ngày
ca các k cc nm hin ti cha thu hi đc.
Cc n đng nm n-1: là s tin cc trên 90 ngày ca các k cc nm n-1
cha thu hi đc.
T l cc 90 ngày =
chuyn n đng
Cc 90 ngày còn phi thu tính đ
n cu
i k
T
ng ti
n c
c phát sinh trong k cách k cc hin ti 02 k
T l n đng nm n =
(nm hin ti)
Cc n đng nm n
T
ng ti
n cc phát sinh trong các k cc n đng tng ng
ca nm n
T l n đng =
(nm n-1)
Cc n đng nm n -1
T
ng ti
n cc phát sinh trong các k cc n đng tng ng
ca nm n-1
1.3.3 Gii thiu h thng GSM và CDMA
Lch s phát trin ca CDMA và GSM gn lin vi s phát trin ca ngành vin
thông. in thoi di đng (TD) chng qua ch là mt máy thu phát sóng đin t.
Trc đây, ngi ta s dng mt trm thu phát gc (Base Station) chung cho tt c các
máy đin thoi di đng. Vì vy công sut ca máy đin thoi ph
i ln và s kênh
(tng ng vi s cuc gi) b gii hn. khc phc điu này, mng t bào đã đc
phát minh, TD s dng công sut thp vn có th liên lc đc trên phm vi rng.
H thng thông tin di đng Vit Nam đc xây dng da trên tiêu chun k
thut s GSM và CDMA.
GSM (Global System for Mobile Communication) là h thng mng t bào s
dng k thut TDMA (Time Division Multi Access) - a truy cp phân chia theo thi
gian. Mi mt cuc gi đc phát trên tn s chung nhng theo các khong thi gian
khác nhau. Khong thi gian này đ bé đ ngi s dng không thy có s ri rc khi
nghe ngi khác nói.
GSM phân phi tn s thành nhng kênh nh, ri chia thi gian các kênh y cho
ngi s dng. Trong khi đó thuê bao ca mng di đng CDMA chia s cùng mt gii
t
n chung.
10
Hình 1.1: Cu to c bn ca mng GSM
(Ngun: phòng K thut khai thác Trung tâm II)
CDMA (Code Division Multi Access) mang ngha đa truy cp phân chia theo
mã. Mi mt cuc gi đc phát trên tn s chung nhng theo các khoá mã khác nhau.
CDMA có th thc hin nhiu cuc gi cùng trong mt kênh, mi cuc gi gn vi
mt chui mã xác đnh. Vì vy dung lng cuc gi trong mt kênh đc tng lên
đáng k.
Hình 1.2: Cu to c bn ca mng CDMA
(Ngun: phòng K thut khai thác Trung tâm II)
11
V mt công ngh, CDMA rõ ràng có nhiu u th ni bt so vi GSM. Thuê
bao ca mng di đng CDMA chia s cùng mt gii tn chung. Mi khách hàng có th
nói đng thi và tín hiu đc phát đi trên cùng 1 gii tn, nhiu tn s đc s dng
đng thi; tng gói tín hiu s đc mã hóa bng mt mã khóa duy nht và gi đi. B
nhn CDMA ch bit nhn và gii mã. Vì vy theo các chuyên gia vin thông, công
ngh CDMA có tính bo mt tín hiu cao hn GSM.
Mc dù có nhiu u th, nhng thc t trên th gii và ngay ti Vit Nam,
CDMA đang lép v trc ngi bn đng hành GSM. Ti Vit Nam, s lng nhà
cung cp dch v cng cho thy s vt tri ca công ngh GSM: GSM có MobiFone,
VinaPhone, Viettel, VietnamMobile và Beeline còn CDMA ch có S-Phone, EVN
Telecom. Thc t cho thy có đn hn 90% ngi dùng hin nay đang là khách hàng
c
a các nhà cung cp dch v theo công ngh GSM.
Lý gii điu này, trc ht phi nói v chin lc th trng vin thông ca Vit
Nam ngay t đu, đã la chn công ngh GSM đ phát trin trc, vi li th trin
khai h tng ít tn kém hn. CDMA là công ngh mi, c s h tng yêu cu cao hn,
đng thi phi tng thích thit b
đu cui nên chi phí đt hn GSM.
Hn na, mt điu quan trng na là GSM là mt h thng có cu trúc m nên
hoàn toàn không ph thuc vào phn cng, ngi ta có th mua thit b t nhiu hãng
khác nhau, trong khi đó vi CDMA, thit b phi hoàn toàn đng b. ng thi, so v
tính ph cp, GSM vn là công ngh chim đa s trên th gii, điu này nh hng rt
ln đn vic m rng và kt ni chuyn vùng (Roaming). GSM rõ ràng s d roaming
hn CDMA.
Mt trong nhng li th ln nht ca CDMA là bng thông, nó có kh nng kt
hp nhiu dch v gia tng cho ngi s dng (download, truyn ti d liu, chia s
thông tin,…) nhng nhng nhu cu này cha đc ngi dùng thc s quan tâm trong
mt th trng vin thông còn mi m nh Vit Nam. Thoi và SMS vn là mc tiêu s
mt, mà GSM hoàn toàn có th tr li các câu hi này ca bài toán th trng, do đó
CDMA vn “cha có đt dng võ”.
12
1.4 Gii thiu tng quan v ngành TTD ti Vit Nam
1.4.1 Vai trò và v trí ca ngành trong xã hi và nn kinh t Vit Nam
Bu chính Vin thông là ngành mi nhn trong đnh hng phát trin ca Nhà
nc ta. c bit trong giai đon hin nay, xu th toàn cu hóa nn kinh t phát trin
nh v bão, c ch chính sách đang thay đi, đt nc ta cng đã gia nhp thành công
t chc Th
ng mi Th gii WTO. Chính nhng điu này đã khuyn khích doanh
nghip trong nc và ngoài nc đu t vào mi lnh vc. Vì th vai trò ca thông tin
liên lc là rt quan trng và là mt nh cu bt thit cho ngi dân, doanh nghip, các
t chc xã hi và cho c nn kinh t quc dân.
V mt kinh t, các doanh nghip kinh doanh dch v TTD đóng góp ln cho
s phát trin kinh t đ
t nc và to ra mt ngun thu không nh cho ngân sách nhà
nc, to công n vic làm cho ngi lao đng, đào to mt lc lng ln lao đng có
trình đ, tri thc cho nn kinh t. Ngoài ra, TTD còn to điu kin đ chúng ta xây
dng c s h tng thông tin liên lc mnh, đây là điu kin phát trin các ngành kinh
t khác và kêu gi đu t nc ngoài vào nn kinh t Vit Nam.
V an ninh quc phòng, các mng TTD vi vùng ph sóng ngày càng rng, k
thut hin đi, vn ti các vùng biên cng hi đo, cung cp các dch v ngày càng tt
phc v cho công tác bo v an ninh quc phòng và gi gìn n đnh đt nc.
1.4.2 Chính sách ca Nhà nc đi vi ngành TTD
Phát huy mi ngun lc ca đt nc, to điu kin cho tt c các thành phn
kinh t tham gia phát trin bu chính, vin thông, tin hc trong môi trng cnh tranh
công bng, minh bch do Nhà nc qun lý vi nhng c ch thích hp. Phát trin
nhanh, chim lnh và đng vng th trng trong nc, đng thi ch đng vn ra
hot đng kinh doanh trên th trng quc t.
Xây dng và phát trin c s h tng thông tin quc gia có công ngh hin đi
ngang t
m các nc tiên tin trong khu vc, có đ bao ph rng khp trên c nc vi
thông lng ln, tc đ và cht lng cao, hot đng hiu qu, to điu kin đ toàn xã
hi cùng khai thác, chia s thông tin trên nn xa l thông tin quc gia đã xây dng, làm
13
nn tng cho vic ng dng và phát trin công ngh thông tin phc v s nghip công
nghip hoá, hin đi hoá đt nc.
Cung cp cho xã hi, ngi tiêu dùng các dch v bu chính, vin thông hin
đi, đa dng, phong phú vi giá c thp hn hoc tng đng mc bình quân ca các
nc trong khu vc, đáp ng mi nhu cu thông tin phc v kinh t - xã hi, an ninh,
quc phòng.
Xây dng bu chính, vin thông trong xu th hi t công ngh thành ngành kinh
t - k thut mi nhn hot đng hiu qu, đóng góp ngày càng cao vào tng trng
GDP ca c nc, to thêm nhiu vic làm cho xã hi.
1.4.3 Gii thiu các nhà kinh doanh dch v TTD ti Vit Nam
Hin nay ti Vit Nam đang có 07 nhà kinh doanh cung cp dch v TTD trên
c nc: MobiFone (k thut GSM-Globe System for Mobile), VinaPhone (k thut
GSM), S-Fone (k
thut CDMA-Code Divide Multi Access), Viettel (k thut GSM),
EVN Telecom (k thut CDMA 2000 1x), Vietnammobile (công ngh GSM), Beeline
ca Gtel Mobile cng đã chính thc ra mt ti th trng Vit Nam.
Công ty Dch v Vin thông GPC, là Công ty thành viên hoch toán ph thuc
trc thuc Tp đoàn Bu chính Vin thông Vit Nam, thành lp ngày 26/06/2006.
Công ty cng đang kinh doanh khai thác mng đin thoi k thut GSM, s dng các
đu s 091, 094, 012(3,4,5,7,9), tên dch v mng là VinaPhone.
Công ty in thoi Di đng Viettel thuc Tp đoàn Vin thông Quân đi, đang
khai thác mng di đng Viettel. Ngày 15/10/2004, mng di đng 098 chính thc đi vào
hot đ
ng. K t thi đim này cho ti gn cui nm 2006, Viettel Mobile đc đánh
giá là mt hin tng trên th trng thông tin di đng vi giá cc r, đu t nhanh.
Phm vi cung cp dch v là các dch v ni ht, đng dài trong nc, cho thuê đng
dây, di đng và Internet.
14
Bu chính Vin thông Sài Gòn (Sai Gon Postel Corp, tên vit tt: SPT), đang
khai thác kinh doanh mng đin thoi di đng thng hiu S-Fone, đu s 095. S-Fone
là mng đin thoi di đng toàn quc s dng công ngh CDMA (Code Division
Multiple Access) ln đu tiên có mt ti Vit Nam. Trung tâm đin thoi di đng
CDMA là mt d án hp tác gia SPT vi Công ty SLD (đc thành lp ti Singapore,
gm các thành viên SK Telecom, LG Electronics, và Dong Ah Elecomm) theo hình
thc hp đng hp tác kinh doanh (BCC), có vn đu t là gn 230 triu USD trong
thi hn 15 nm (2001-2016).
Trung tâm Vin thông Di đng in lc thuc Công ty Thông tin Vin thông
in lc (EVN Telecom) là thành viên hoch toán đc lp trc thuc Tp đoàn in
lc Vit Nam. Thng hiu mng di đng toàn quc do Trung tâm khai thác là
EMobile, ngoài ra Trung tâm còn khai thác mng di đng ni Tnh có tên EPhone. u
s di đng EMobile cung cp là 096, s dng công ngh k thut CDMA 2000 1x.
Trung tâm Vin thông Di
đng in lc chính thc đa vào khai thác mng di đng
toàn quc t tháng 04/2006, hin nay có th phn rt hn ch, kênh phân phi kém phát
trin, vùng ph sóng hp.
Trung tâm Thông tin di đng HT Mobile thuc Công ty C phn Vin thông Hà
Ni – Hanoi Telecom. Công ty đc cp giy phép cung cp dch v di đng CDMA
t nm 2003. Vào tháng 7 nm 2004, Công ty Huchinson Telecommunication
International Limited và Công ty C phn Vin thông Hà Ni hp tác di hình thc
Hp đng hp tác kinh doanh (BCC) có tng vn đu t là 655,9 triu USD vi thi
hn 15 nm. Vào tháng 3 nm 2008, chính ph đã cp giy phép cho chuyn đi t
công ngh CDMA sang GSM. Sau khi chuyn đi thành công, ngày 08 tháng 04 nm
2009 mng di đng HT Mobile đc tái sinh vi thng hiu Vietnammobile. Tham
vng mà Vietnammobile hng ti là tr thành mng di đng GSM thun tin nht
15
Vit Nam, mang đn cho khách hàng nhng tri nghim ca mt mng di đng tiên
tin, hin đi, gói cc gin tin, giá c hp lý, cht lng cao và dch v chm sóc
khách hàng chuyên nghip.
Là mng đin thoi di đng mi nht ti Vit Nam. Cui nm 2007, mt tha
thun thành lp liên doanh v vin thông gia Tp đoàn VimpelCom ca Nga (mt
trong nhng tp đ
oàn vin thông hàng đu ông Âu) và Tng Công ty Vin thông
Toàn cu ca Vit Nam (Gtel) đc ký kt vi 60% vn c phn thuc v đi tác Vit
Nam và phía Nga nm 40% vi đu s 099, 0199. Cha đy mt nm sau, Gtel Mobile
chính thc đc thành lp và Beeline Vit Nam chính là kt qu ca s liên doanh gia
Gtel và Vimpelcom.
16
CHNG 2 PHÂN TÍCH HOT NG THU HI CC N
TTD TI TRUNG TÂM TTD KHU VC II
2.1 Gii thiu tng quan v Công ty Thông tin Di đng VMS-MobiFone
2.1.1 Quá trình hình thành
Công ty Thông tin Di đng Vit Nam (Vietnam Mobile Telecom Services
Company – VMS), có tr s Công ty đt ti Toà nhà MobiFone, khu VP 1, phng
Yên Hoà, qun Cu Giy, Thành ph Hà Ni. c thành lp vào ngày 16 tháng 4
nm 1993 và ngày 12 tháng 07 nm 2010 có quyt đnh chuyn đi thành Công ty
TNHH Nhà Nc Mt Thành Viên trc thuc Tp đoàn Bu chính Vin thông Vit
Nam (VNPT). VMS-MobiFone là doanh nghip đu tiên ti Vit Nam khai thác dch
v thông tin di đng GSM 900/1800 vi thng hiu MobiFone.
Lnh vc hot đng chính ca MobiFone là t chc thit k xây dng, phát
trin mng li và trin khai cung cp dch v mi v thông tin di đng có công
ngh, k thut tiên tin hin đi và kinh doanh dch v thông tin di đng công ngh
GSM 900/1800 trên toàn quc.
2.1.2 Lch s phát trin
1993
Thành lp Công ty Thông tin Di đng VMS-MobiFone.
1994
Thành lp Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc I & II.
1995
Công ty Thông tin Di đng ký Hp đng hp tác kinh doanh (BCC) vi Tp
đoàn Kinnevik/Comvik (Thy in). Thành lp Trung tâm TTD Khu vc III.
2005
Công ty Thông tin Di đng ký thanh lý Hp đng hp tác kinh doanh (BCC) vi
Tp đoàn Kinnevik/Comvik.