Nâng cao hiệu quả đầu tư tài chính tại các Công ty Bảo hiểm Việt Nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM




TRIU MINH CHÂU LUÂN


NÂNG CAO HIU QU U T TÀI
CHÍNH TI CÁC CÔNG TY BO HIM
VIT NAM


Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s:60.31.12



LUN VN THC S

NGI HNG DN: PGS.TS.NGUYN NGC NH





THÀNH PH H CHÍ MINH – 2010

LI CAM OAN
  


Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t Thy
hng dn là PGS. TS Nguyn Ngc nh. Các ni dung nghiên cu và kt qu
trong đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt c công trình
nào. Nhng s liu trong các bng biu phc v cho vic phân tích, nhn xét, đánh
giá đc chính tác gi thu thp t các ngun khác nhau có ghi trong phn tài liu
tham kho. Ngoài ra, trong lun v
n còn s dng mt s nhn xét, đánh giá cng
nh s liu ca các tác gi khác, c quan t chc khác, và đu có chú thích ngun
gc sau mi trích dn đ d tra cu, kim chng. Nu phát hin có bt k s gian
ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách nhim trc Hi đng, cng nh kt qu lun
vn ca mình.

TP.HCM, ngày tháng nm 2010
Tác gi





Triu Minh Châu Luân

LI CM N
  


Trc tiên, tôi xin chân thành cm n Thy Nguyn Ngc nh đã tn tình ch
bo, góp ý và đng viên tôi trong sut quá trình thc hin lun vn tt nghip này.
Nhân đây, tôi cng xin gi li cm n đn các Thy Cô ging viên Trng i
hc kinh t Thành ph H Chí Minh đã truyn đt nhng kin thc quý báu cho
tôi trong sut quá trình hc i hc cng nh Cao hc ti Tr
ng.
Nhng li cm n sau cùng, tôi xin gi li cm n đn gia đình, bn bè đng
nghip đã h tr tôi trong khi thc hin lun vn.

Triu Minh Châu Luân

DANH MC KÝ HIU VIT TT

 BHNT : Bo him nhân th.
 BHPNT : Bo him phi nhân th.
 DNBH : Doanh nghip bo him.
 UBCKNN : y ban Chng khoán Nhà nc
 HOSE : S Giao dch Chng khoán TP. H Chí Minh
 SGDCK : S Giao dch Chng khoán
 HASTC : Trung tâm Giao dch Chng khoán Hà Ni
 DNNN : Doanh nghip Nhà nc
 NHNN : Ngân hàng Nhà nc
 EPS : thu nhp trên mi c phn (Earnings per share)












MC LC

M đu
…………………………………………………….…………………… 01
1. Tính cp thit và mc tiêu nghiên cu ca đ
tài……………………………… 01
2. i tng và phm vi nghiên
cu……………………………………………….01
3. Phng pháp nghiên
cu……………………………………………………… 02
4. D liu nghiên
cu………………………………………………………………02
5. Ni dung lun
vn……………………………………………………………….02

Chng 1: C s lý lun v đu t và qun lý danh mc đu t bo
him 03
1.1 C s lý lun v đu t 03
1.1.1 Khái quát v đu t 03
1.1.2 o lng ri ro ca tng tài sn đu t 03
1.1.3 Mi quan h gia ri ro và t sut sinh li, mô hình CAMP 05

1.2 C s lý lun v qun lý danh mc đu t 05
1.2.1 Khái quát v danh mc đu t 05
1.2.2 Các chin lc qun lý danh mc đu t 06
1.2.3 Lý thuyt danh mc đu t ca Harry Markowitz 07

1.3 C s lý lun v hot đng đu t ti các công ty bo him 12
1.3.1 S cn thit ca hot đng đu t ti các công ty bo him 12
1.3.2 Vai trò đu t qu bo him 14
1.3.3 Các nguyên tc trong đu t qu bo him 14
1.3.4 Quy đnh v danh mc đu t ca công ty bo him 16

1.3.5 H thng các ch tiêu đánh giá hiu qu hot đng đu t ca các công
ty bo him 19

1.4 Kinh nghim đu t vn ca các công ty bo him  mt s nc có nn
kinh t th trng phát trin: 19
1.4.1 Các quy đnh pháp lý 19
1.4.2 Cu trúc đu t trên th trng bo him 23

Chng 2: Thc trng v hot đng đu t và qun lý danh mc đu t
ca các công ty bo him Vit Nam giai đon 2004-2009 28

2.1 Thc trng hot đng ca th trng bo him Vit Nam giai đon 2004-
2009 28

2.2 Thc trng hot đng đu t ca các công ty bo him Vit Nam 2004-
2009 39
2.2.1 C s pháp lý cho hot đng đu t ca các công ty bo him Vit
Nam 39
2.2.2 Thc trng đu t 41
2.2.3 ánh giá chung v hot đng đu t , nguyên nhân chính khin hiu
qu đu t ca các công ty bo him còn thp 53

2.3 Thc trng qun lý danh mc đu t ti các công ty bo him Vit Nam 57

Chng 3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu hot đng đu t tài
chính ti các công ty bo him Vit Nam 61
3.1 Nhóm gii pháp v pháp lý 61

3.2 Nhóm gii pháp k thut 68
3.2.1 Thay đi chin lc đu t vào c phiu : 69

3.2.1.1 Xây dng danh mc đu t hiu qu trên th trng chng khoán
Vit Nam thông qua vic xây dng danh mc đu t mu. 71
3.2.1.2 S dng phn mm phân tích d liu SPSS đ thit lp danh mc
đu t hiu qu và tìm t trng ti u ca danh mc. 81
3.2.1.3 Gii pháp c th cho vic s dng chng trình 86
3.2.2 Chuyên môn hoá qu đu t bng cách thành lp công ty qun lý qu
đu t chng khoán 88
3.2.3 Nghiên cu áp dng phng pháp qun lý tin mt ti u 92
3.2.4 M rng hình thc cho vay đi vi ch hp đng bo him nhân th 93
3.2.5 ào to đi ng nhân viên có trình đ chuyên môn cao 93

3.3 Nhóm gii pháp h tr 94
3.3.1 Xây dng nn tng vng chc cho vic phát trin th trng bo him 94
3.3.2 Phát trin tr trng chng khoán n đnh, to môi trng thu hút đu
t qu BH 95

Kt lun 97






  

DANH MC HÌNH V

 th 2.1 S tin đu t tr li nn kinh t ca ngành bo him Vit Nam 42
Biu đ 3.1 Phân b tài sn nm 2008 & 2009 ca Qu đu t cân bng
PRUBF1 90
Biu đ 3.2 Phân b tài sn nm 2008 & 2009 ca Qu đu t tng trng
MAFPF1: 90
Biu đ 3.3 H thng qun tr tin mt 92
Hình 3.4 Mô hình Miller-Orr Ph
 lc 2










  

Bng 3.1 Quy đnh đu t trong nc ca các công ty bo him  Trung
Quc 64
Bng 3.2 Quy đnh đu t ra nc ngoài ca công ty bo him  Trung
Quc 65
Bng 3.3 Quy đnh hin hành v hot đng đu t ca các công ty bo him
Vit Nam và các kin ngh sa đi. 67
Bng 3.4 Mu quan sát v giá 63 chng khoán. 72
Bng 3.5 Các giá tr cn tính 74
B
ng 3.6 Ma trn tng quan gia các c phiu trên TTCK Vit Nam 76
Bng 3.7 Tìm giá tr nh nht theo Ct 78
Bng 3.8 Tìm giá tr nh nht theo dòng 79
Bng 3.9 Các cp tng quan tìm đc 80
Bng 3.10 Th t u tiên c phiu 81
Bng 3.11 Ma trn hip phng sai gia các c phiu 83


  

DANH MC BNG BIU

Bng 1.1 Cu trúc đu t tài chính ca các DNBH PNT  mt s nc 25
Bng 1.2 Cu trúc đu t tài chính ca các DNBH PNT  Pháp nm 1995-
2004 26
Bng l.3 C cu đu t ca các công ty bo him nhân th ti mt s nc 27

Bng 2.1 S lng DNBH theo khi doanh nghip đn 31/12/2008 29
Bng 2.2 Doanh thu phí bo him và th ph
n theo khi doanh nghip 30
Bng 2.3 Tình hình bi thng và tr tin bo him 31
Bng 2.4 Hot đng tái bo him trên th trng bo him Vit Nam 32
Bng 2.5 Nng lc tài chính ngành bo him Vit Nam 33
Bng 2.6 C cu đu t vn tr li nn kinh t 44
Bng 2.7 T sut li nhun đu t ngành bo him Vit Nam 45

Bng 2.8 C
cu đu t ca các doanh nghip bo him nhân th nm 2009 48
Bng 2.9 C cu đu t ca các công ty bo him phi nhân th Vit Nam 49-50
Bng 2.10 Bng ch tiêu đánh giá hiu qu hot đng đu t ca mt s
DNBH 52
Bng 2.11 Bng tng hp các kt qu điu tra 58

Bng 3.1 Quy đnh đu t trong nc ca các công ty bo him  Trung
Quc 64
Bng 3.2 Quy đnh đu t ra nc ngoài ca công ty bo him  Trung
Quc 65
Bng 3.3 Quy đnh hin hành v hot đng đu t ca các công ty bo him
Vit Nam và các kin ngh sa đi. 67
Bng 3.4 Mu quan sát v giá 63 chng khoán. 72
Bng 3.5 Các giá tr cn tính 74
B
ng 3.6 Ma trn tng quan gia các c phiu trên TTCK Vit Nam 76
Bng 3.7 Tìm giá tr nh nht theo Ct 78
Bng 3.8 Tìm giá tr nh nht theo dòng 79
Bng 3.9 Các cp tng quan tìm đc 80
Bng 3.10 Th t u tiên c phiu 81
Bng 3.11 Ma trn hip phng sai gia các c phiu 83


  

Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 1

M U


1. Tính cp thit và mc tiêu nghiên cu c tài:

Mi lm nm qua, nht là nhng nm gn đây, ngành bo him đã có
nhng đóng góp nht đnh vào s phát trin ca h thng tài chính nói riêng và tng
trng kinh t Vit Nam nói chung. Th trng bo him Vit Nam là mt kênh
quan trng trên th trng vn, th hin tt c các vai trò trên th trng tài chính.
ó là đm bo s n đnh thông qua vic tp trung và phân tán ri ro, tng cng
n đnh tài chính trong h gia đình và doanh nghip, huy đng vn dài hn và đu
t dài hn… Vì vy phát trin ngành bo him tng ng vi mc đ phát trin ca
nn kinh t là mt nhu cu khách quan. Do đc thù ca ngành, các doanh nghip
bo him bao gi cng tin hành đng thi hai hot đng đó là kinh doanh bo him
và đu t. Nu nh hot đng kinh doanh bo him ca ngành thi gian qua có tc
đ phát trin khá nhanh thì t chc hot đng đu t ca các doanh nghip bo him
còn m nht cha th hin tính chuyên nghip. Mt trong nhng nguyên nhân ca

thc trng này là vn đ qun lý danh mc đu t ca các công ty bo him còn hn
ch. Vì vy, đ tài “Nâng cao hiu qu hot đng đu t tài chính ti các công ty
bo him Vit Nam” đc la chn nghiên cu nhm phân tích thc trng, xác đnh
nguyên nhân và đa ra các gii pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng đu t tài
chính ca các công ty bo him Vit Nam.

ng và phm vi nghiên cu:

Lun vn tp trung nghiên cu hot đng đu t và qun lý danh mc đu t
ca các công ty bo him thng mi đang hot đng trên th trng tài chính: Bao
gm các công ty bo him nhân th và phi nhân th, không đi vào phân tích hot
đng đu t ca các công ty môi gii bo him cng nh các t chc bo him khác
nh bo him xã hi…
Thi gian đc chn nghiên cu là 2004-2009.


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 2

u:

Lun vn bt đu bng các lý lun đc tng kt t kinh nghim ca ca các
nc trên th gii và Vit Nam, đc bit là các lý thuyt hin đi v qun lý danh
mc đu t.
Khi nghiên cu lun vn, phng pháp nghiên cu din dch - quy np kt
hp gia các d liu s cp và d liu th cp đc vn dng đ đánh giá thc
trng hot đng đu t và qun lý danh mc đu t ca ca các công ty bo him
Vit Nam và so sánh vi các công ty bo him ti các nc phát trin khác.

Ngoài ra, lun vn còn s dng phng pháp duy vt bin chng, tc đa ra
đnh hng và đ xut gii pháp nâng cao hiu qu qun lý danh mc đu t ti các
công ty bo him Vit Nam trên c s đã phân tích thc trng và nhng nguyên
nhân tn ti.

4. D liu nghiên cu:

 minh ho, lun vn s dng s liu đc công b chính thc t c quan
Chính ph nh V bo him - B Tài chính, Hip hi bo him Vit Nam, các hãng
tin uy tín trên th gii nh Reuters, BMI (Business Monitor International), SSRN
(Social Science Research Network), … các t liu t sách, báo, tp chí chuyên
ngành.  đng b hóa d liu vào các phn mm, lun vn s dng chun quc t
du “,” là du phân cách ngàn, du “.” là du thp phân.

5. Ni dung lu
Ni dung ca lun vn th hin trong 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v đu t và qun lý danh mc đu t bo him
Chng 2: Thc trng v hot đng đu t và qun ĺ danh mc đu t c a các
công ty bo him Vit Nam giai đon 2004-2009
Chng 3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu qun lý danh mc đu t ti các
công ty bo him Vit Nam


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 3

1: 


 lý lun v 
1.1.1. Khái quát v 
u t là hành đng hy sinh mt giá tr  chc chn  hin ti đ thu li mt
giá tr khác ln hn nhng mang tính không chc chn  tng lai.
Hot đng đu t luôn gn lin vi hai yu t là li nhun và ri ro. Li
nhun là thu nhp có đc t mt khon đu t, thng đc biu th bng t l
phn trm gia thu nhp và giá tr khon đu t b ra. Ri ro đc đnh ngha là s
sai bit ca li nhun thc t so vi li nhun k vng. Có mt nguyên tc trong
hot đng đu t là có s đánh đi gia ri ro và li nhun. Nu kh nng sinh li
t hot đng đu t càng ln thì mc đ ri ro s càng cao và ngc li.
Có th tm chia hot đng đu t làm 2 mng ln:
 u t thc: Hat đng đu t vào các tài sn thc nh đt đai, nhà xng,
máy móc thit b.
 u t tài chính: Hot đng đu t vào các tài sn tài chính nh c phiu,
trái phiu và các công c tài chính khác. Nhà đu t tài chính thông thng ch
nhm vào mc đích mua bán ch ít làm tng giá tr thc ca công ty mà h đu t
vào.
Trong nn kinh t, hai hot đng này quan h và h tr nhau cùng phát trin.

1.1.2ng ri ro ca tng tài s

i ro không h :
Mt trong nhng ch tiêu thng kê đ đo lng s dao đng hay đo lng ri
ro không h thng ca mt tài sn đu t là phng sai và đ lch chun . Phng
sai đc đnh ngha nh là bình phng khong cách chênh lch gia t sut sinh


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh

Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 4
li thc t và t sut sinh li mong đi ca nhà đu t.  lch chun đn gin ch
là cn bc hai ca phng sai.  lch chun thng đc ḱ hiu là  và phng
sai ḱ hiu là 
2
. Công thc tng quát tính đ lch chun nh sau:

( )
2
1
1
= ()
1
n
i
i
rr
n
s
=
-
-
å

Trong đó:

i
r
: Là t sut sinh li trong trng hp th i

r
: Là t sut sinh li mong đi, vi
r
đc xác đnh nh sau:
1
n
ii
i
r rp
=
=´
å
hoc
1
n
i
i
r
r
n
=
=
å

 lch chun v t sut sinh li ca tài sn đu t càng ln thì ri ro ca tài
sn đu t đó càng cao.

i ro h thng (rng):
 đo l ng s thay đi ca t sut sinh li tng tài sn đu t đi vi s
thay đi ca th trng, mt ch tiêu thng kê đc s đng là h s beta (), đc

tính toán qua công thc sau:
2
(, )
im
i
m
Cov r r
b
s
=

Trong đó:
(, )
im
Cov r r
: Là hip phng sai gia t sut sinh li ca tài sn th i và t
sut sinh li th trng.
Các tài sn đu t có beta ln hn 1 có khuynh hng khuch đi các thay
đi tng th ca th trng. Nu beta nm gia 0 và 1, thì t sut sinh li ca tài sn
đu t này có khuynh hng di chuy n cùng hng vi t sut sinh li ca th
trng nhng không lch nhiu lm.


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 5

1.1.3. Mi quan h gia ri ro và t su(mô hình CAPM):
T sut sinh li ca mt tài sn có mi tng quan xác đnh vi ri ro ca tài

sn đó. Ngha là nhà đu t nm gi mt tài sn có ri ro ch khi t sut sinh li ca
tài sn này bù đp đ phn ri ro đc th hin qua công thc sau:
()
f mf
rr r r
b
= +´ -

Trong đó:
m
r
: T sut sinh li th trng

f
r
: T sut sinh li phi ri ro
r : T sut sinh li tài sn đu t
 : H s bêta ca tài sn đu t
Công thc này đc gi là mô hình đnh giá tài sn vn (CAPM). Do t sut
sinh li trung bình t rên th trng cao hn l̃i sut phi ri ro tình trung bình trong
mt thi kì dài nên
()
mf
rr-
xem nh dng (>0) vì vy, công thc trên ng ́ rng
t sut sinh li ca mt tài sn đu t   vi bêta ca tài
sn đu t đó.

 lý lun v qun lý danh m

1.2.1. Khái quát v danh m
Danh mc đu t là tp hp các tài sán thc và tài sn tài chính đc nm
gi bi mt nhà đu t.
 đn gi n, t đây chúng ta quy c gi mt danh mc đu t là t p hp
các chng khoán, mc dù danh mc có th bao gm các tài sn thc, c phiu, trái
phiu và c các hp đng quyn chn, các chng t có giá khác
Khi xây dng mt danh mc đu t, nhà đu t phi thc hin hai loi quyt
đnh: Quyt đnh phân b tài sn đu t là s chn la phân b vn vào các loi tài
sn tng quát và quyt đnh chn lc chng khoán c th là s chn la loi chng
khoán cá bit s đc đu t trong s các tài sn đã chn.


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 6
Danh mc kh thi: Là danh mc các chng khoán mà mt nhà đu t có th n m
gi thông qua hot đng đu t mua bán chng khoán.
Danh mu qu: Là mt danh mc kh thi mà khi nm gi nó, nhà đu
t đt đc:
 Hoc là lãi sut k vng cao nht vi cùng mt mc đ ri ro so vi các
danh mc đu t khác.
 Hoc là có cùng lãi sut k vng vi đ ri ro nh nht.

1.2.2. Các chin lý danh m
Các chin lc qun lý có th k đn gm có hai dng chính: Qun lý th
đng và qun lý ch đng.
 Qun lý th ng: Gn vi vic mua và gi chng khoán trong mt thi
gian dài. Ch điu chnh chút ít và hn h u trong sut thi gian nm gi nó. Vic
qun lý danh mc đu t theo chin lc th đng phù hp vi hai điu kin cn

tha mãn ca th trng chng khoán là: Th trng hiu qu và tính đng nht ca
các d tính. Nu th trng chng khoán hiu qu thì các chng khoán s luôn đc
đnh giá mt cách hp lý. S không có các chng khoán b đánh giá sai và vì v y
không có đng lc kích thích hình thc buôn bán chng khoán ch đng. Mt khác,
nu trong th trng chng khoán, tt c các nhà đu t đu có các d tính thng
nht v t l ri ro và thu nhp chng khoán, dn đn vic nht trí quan đim v
danh mc vn đu t th trng, v đng th trng vn, th trng chng khoán,
thì li mt ln na không khuyn khích hình thc buôn bán chng khoán ch đng.
Và đu t kiu này còn đc gi là đu t chng khoán dài hn.
 Qun lý ch ng: Gn lin vi nhng điu chnh thng xuyên và đôi
khi là c b n đi vi danh mc đu t. Nhng nhà đu t qun lý theo kiu ch
đng tin rng không th tn ti mt danh mc đu t hiu qu mãi và th trng
chng khoán cng vy. Các chng khoán trên th trng có th b đánh giá sai. Khi
đó, vic mua vào các chng khoán này s to cho h mt li nhun siêu ngch. Nói
cách khác, ngi qun lý ch đng có nhng d tính không đng nht v thu nhp


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 7
và ri ro ca các chng khoán. H tin rng vi bin đng ca th trng, luôn luôn
có nhng chng khoán tt hn chng khoán mà h đang gi b i h có cách xác
đnh tt hn nhng ngi khác v thu nhp và ri ro ca các chng khoán trong
thc t. Vic s dng cách xác đnh tt hn đ to ra li nhun siêu ngch cho mình
gi là kiu đu t thiên v ngn hn (hay còn gi là đu c).
Nh chúng ta đã bi t, s đa dng hóa danh mc đu t s gim thiu đ c
ri ro. Vì vy, nu mt ngi xây dng mt danh mc đu t có quá nhiu chng
khoán s làm cho anh ta cm thy rt khó khn trong vic qun lý nó ngay c đi
vi mt danh mc b đng. Ngi ta phi chia danh mc tng th ra theo các loi tài

sn thông thng nh c phiu, trái phiu và s đc qun lý riêng theo mc đ
thích hp vi các chin lc c a tng lo i. Mi danh mc nh ch bao gm trái
phiu chng hn có th đc qun lý ch đng hoc b đng. Và sau khi kt hp các
danh mc nh li ngi ta s có mt danh mc tng th sao cho hàm hiu dng ca
nó luôn đt mc ti u.

1.2.3. Lý thuyt danh ma Harry Markowitz:
1.2.3.1 . Lý thuyng hóa:
Nhng ĺ thuyt c đin v đa dng hóa chng khoán ngi ta cho đó là vic
nm gi mt s loi chng khoán (c phiu, trái phiu) ca các ngành khác nhau
(các ngành phc v công cng, sn xut, khai thác, ch bin…). Vic nm gi nhiu
loi chng khoán nh vy s làm phân tán và ti thiu hóa ri ro do các khác bit v
bn cht ca thành phn các c phiu vn, cng vi nhn thc cho rng đu t vào
các doanh nghip  nhng ngành khác nhau mi ngành mt c phiu, s có kt qu
tt hn so vi đu t tt c vào các doanh nghip trong cùng mt ngành.


a dng hóa gin đn là vic kt hp hóa mt cách ngu nhiên mt s chng
khoán vi quyn s bng nhau nhm gim ri ro có th đa dng hóa (theo mt s
nghiên cu thì s chng khoán kt hp ngu nhiên này ch t 10-15 c phiu là
đc). Mc dù đa dng hóa đc phân tích vi các quá trình chn la ngu nhiên và


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 8
quyn s bng nhau là mt k thut s đng , tuy vy các k thut s đng này
không làm mt kh nng h thp ri ro trong mt danh mc đa dng hóa (trung bình
khong 15 tài sn thì gim đc ½ ri ro).



Mt s nhà đu t khuyên nên chn các chng khoán t các ngành khác
nhau đ đt đc s đa dng hóa tt nht. Tuy nhiên nhng nghiên cu thc t li
cho thy vic đa dng hóa gia các ngành không tt hn nhiu so vi vic la chn
ngu nhiên do li nhun t chng khoán  các ngành đu có mi tng quan ln
vi nhau, cùng lên hoc cùng xung, do đó không th trit tiêu bng đa dng hóa
theo các la chn chng khoán gia các nhà đu t.  khng đnh hn na Lorie
và Fisher đã thng kê và đa ra bng kt qu nh sau:

S c phiu
trong danh
mc
K thut đa
dng hóa s
dng
Li nhun
ti thiu (%)
Li nhun
ti đa (%)
Li nhun
trung bình
(%)
 lch
chun ca
li nhun
8
8
16
16

32
32
128
Ngu nhiên
T nhiu ngành
Ngu nhiên
T nhiu ngành
Ngu nhiên
T nhiu ngành
Ngu nhiên
-47
-47
-37
-37
-31
-29
-29
164
158
121
121
98
93
78
13
13
13
13
13
13

13
0.22
0.22
0.21
0.21
0.20
0.20
0.19

Bng thng kê kt qu t các k thut đa dng hóa khác nhau nghiên cu
trên th trng chng khoán NewYork. Hai ông cng đa ra nhn xét:
 a dng hóa bng cách chn chng khoán t nhiu ngành không tt hn
nhiu so vi chn ngu nhiên.
 Vic tng s lng chng khoán trong danh mc lên cao thc ra không
làm gim đáng k ri ro ca danh mc.


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 9
Nh vy, không nên đa dng hóa quá mc danh mc đu t, thông thng t
10-15 tài sn khác nhau cho mt danh mc đ̃ đm bo h thp ri ro theo các đa
dng hóa gin đn. Nu đa dng hóa quá mc, đu t vào quá nhiu chng khoán s
dn đn nhng bt li sau:
 Không có kh nng qun tr tt danh mc: Nu danh mc bao gm quá
nhiu tài sn khác nhau thì ngi qun tr danh mc không th đng thi nm bt
ht tình hình ca toàn b các tài sn đó.
 Mua phi nhng tài sn kém hiu qu: Vic tìm kim đ mua quá nhiu
tài sn khác nhau s dn đn vic mua phi nhng tài sn thiu thông tin, do đó s

không mang li li nhun tng xng vi ri ro phi gánh chu.
 Chi phí tìm kim cao: Khi s lng chng khoán d trù ca danh mc đu
t gia tng, c phiu cn thit cho vic phân tích cng tng theo.
 C phiu giao dch cao: Vic mua bán thay đi thng xuyên nhng s
lng nh c phiu s tn kém nhiu tin hoa hng cho ngi môi gii.
Nói chung, vic đa dng hóa quá mc mt danh mc đu t không nhng
không tt hn mà còn làm tng chi phí qun ĺ danh mc, đa đn kt qu là s h
thp mc li nhun cui cùng ca các ch s hu.
1.2.3.2. Lý thuyt Markowitz:
Chúng ta đã thy hiu qu ca s đa dng hóa làm gim ri ro. iu ct lõi
không phi là 2 c phiu mang li gp hai ln hn so vi mt mà là do đu t vào
nhng chng khoán có tng quan âm hay thp, chúng ta có th gim bt ri ro. Ĺ
thuyt đa dng hóa hiu qu ca Markowitz bao gm s kt hp các chng khoán
vi tng quan âm nhm gim ri ro ca danh mc mà không phi hy sinh bt k
khon li nhun nào ca danh mc. Nói chung, tng quan gia các chng khoán
trong danh mc càng thp thì danh mc càng ít ri ro. iu này đúng cho dù các c
phiu ca danh mc rt ri ro khi đng riêng bit. Vn đ không phi đu t tht
nhiu chng khoán mà là đu t vào nhng chng khoán thích hp.


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 10
Công thc tính đ lch chun gia các chng khoán (đ đn gin xin trình
bày công thc tính phng sai _ bình phng ca đ lch chun) ca mt danh mc
nh sau:
nn nn
2
p i j i j ij i j ij

i=1 j=1 i=1 j=1
w .w . . .r w .w .COVs= =
åå åå

Biu thc này đc trình bày li  dng d khai trin hn nh sau:
n nn
2 22
p i i i j ij
i=1 i=1 j=1
 = w . + w .w .COV (*)
å åå

Trng hp danh mc ch gm 2 chng khoán, phng sai ca danh mc s
đc áp dng nh sau:
Áp dng công thc (*) vi n = 2 ta đc
2 22 22
p 11 22 1 2 12
. . 2w .w .COV wws= s+ s+

Trng hp danh mc gm 3 chng khoán, ta cng áp dng (*) vi n = 3
tính đc phng sai ca danh mc nh sau:
2 22 22 22
p 1 1 2 2 3 3 1 2 12 1 3 13 2 3 23
. . . 2w .w .COV 2w .w .COV 2w .w .COV wwws= s+ s+ s+ + +


2
p
s
:  lch chun ca danh mc.

p
s
:  lch chun ca c phiu i.
w
i
: T trng đu t vào c phiu i trong danh mc đu t.
Cov
ij
: Hip phng sai ca hai c phiu.
Chúng ta có th thy rng, ri ro danh mc (
p
s
) nhy cm vi t l đu t
dành cho mi c phiu, đ lch chun ca tng loi c phiu và tng quan bin
thiên gia hai loi c phiu trong danh mc. Vi công thc trên nu chng khoán i
và j đc lp nhau, tc r
ij
= 0 thì COV
ij
= 0 lúc đó
2 22
1
.
n
p ii
i
w
ss
=

=
å

Trng hp danh mc bao gm N chng khoán vi các t trng đu t nh
nhau vào tng chng khoán. Các chng khoán này có phng sai nh nhau kí hiu

2
, tt c hip phng sai đu ging nhau, k í hiu là COV, phng sai ca danh
mc s là :


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 11
2
p
s
= 1/N 
2
+ (1- 1/N) COV
Nu s lng chng khoán trong danh mc tng lên (N -> ∞) thì phng sai
danh mc ch còn li
2
p
s
= COV
iu này đa đn mt kt lun quan trng là có th loi tr hoàn toàn các ri
ro không h thng bng cách nm gi mt s lng ln chng khoán, lúc này ri ro
ca danh mc ch còn li là ri ro th trng.

1.2.3.3. Xây dng mô hình danh m
 gim thiu ri ro cho khon đu t vào th trng chng khoán, hot
đng đu tiên và quan trng nht ca vic qun l ý danh mc đu t là phi xây
dng mt danh mc đu t hiu qu. Chúng ta cn làm rõ mt s gi đnh chung
ca lý thuyt danh mc ca Harry Markowitz:
(1) Các nhà đu t xem mi khon đu t khác nhau đc đi din cho mt s phân
phi xác sut ca t sut sinh li mong đi lên mt vài thi k nm gi.
(2) Các nhà đu t luôn mun ti đa hóa li ích mong đi trong mt thi k  nht
đnh và đng cong hu dng ca h chng t vic thu nh mc hu dng biên t
ca s giàu có.
(3) Các nhà đu t đánh giá ri ro ca danh mc đu t da trên c s phng sai
ca t sut sinh li mong đi.
(4) Các nhà đu t cn c trên nhng quyt đnh đc lp ca t sut sinh li và ri
ro mong đi, vì vy đng cong hu dng ca h là mt phng trình ca t sut
sinh li và phng sai (hoc đ lch chun) ca t sut sinh li.
(5) Vi mt mc đ ri ro cho trc , các nhà đu t a thích t sut sinh li cao
hn là mt t sut sinh li thp. Tng t, vi mt mc đ t sut sinh li mong đi
cho trc, các nhà đu t thích ít ri ro hn là nhiu ri ro.
Vi nhng gi đnh này, mt tài sn riêng l hay danh mc ca nhng tài sn
đc xem nh có hiu qu nu không có tài sn nào khác hoc danh mc ca nhng
tài sn đem li t sut sinh li mong đi cao hn vi cùng mc đ (hoc ít) ri ro,
hoc ít ri ro hn vi cùng hoc cao hn t sut sinh li mong đi . Các gi thit
trên ca mô hình không đúng trong thc t , chúng đc đt ra đ đn gin hóa ĺ


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 12
thuyt xây dng mô hình . Mô hình đc chp nhn hay không tùy thuc vào vic

áp dng mô hình đó cho kt qu phù hp vi thc t đn mc nào.
Da trên các gi thit đó , có th lp mô hình đ gii quyt vic xây dng
danh mc đu t hiu qu gm mt trong 2 bài toán sau:
Bài toán thun : Vi giá tr t sut sinh li k  vng xác đnh , tìm quyn s các
chng khoán ca danh mc đu t sao cho phng sai ca nó
2
p
s
nh nht
Bài toán nghch : Vi giá tr
2
p
s
xác đnh, tìm quyn s các chng khoán ca danh
mc đu t sao cho r
p
cc đi.
Mô hình trên xem l̃i sut k vng là thu nhp và phng sai ca nó là thc
đo duy nht ri ro mt danh mc đu t , nên còn đc gi là mô hình phân tích
phng sai – l̃i sut k vng.

 lý lun v hoi các công ty bo him:

1.3.1. S cn thit ca hoi các công ty bo him:
Ngành kinh doanh bo him không ging nh các ngành sn xut kinh doanh
khác. Khi mt hp đng bo him đc ký kt, nhà kinh doanh bo him tin hành
thu phí trc ca khách hàng. Sau đó bng s cam kt ca mình thông qua hp
đng bo him – các công ty s thc hin trách nhim đi vi khách hàng. Chính vì
l y ngi ta gi kinh doanh bo him có “chu trình sn xut ngc”. Nói cách
khác, cùng vi hot đng kinh doanh chính là bo him thì các công ty bo him

luôn phi qun lý mt ngun vn ln và n đnh. ây là ngun gc hình thành
ngun vn nhàn ri hay còn gi là các qu d phòng nghip v trong các công ty
bo him. Pháp lut cho phép công ty bo him s dng ngun d phòng này đ 
đu t. Vic đu t ngun vn nhàn ri trong doanh nghip bo him va là quyn
li đng thi là trách nhim ca các công ty bo him.
Trong nn kinh t th trng, đu t ngun vn là s cn thit và có tm
quan trng đc bit, không ch đi vi s tn ti và phát trin ca mt công ty bo
him, bi nó không ch mang li li ích cho chính các công ty bo him mà còn
mang li li ích cho s phát trin ca nn kinh t.


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 13
i vi công ty bo him phi nhân th (BHPNT), mc đích ca thit lp các
qu d phòng k thut (technical reserve) đi vi công ty bo him không phi
hoàn toàn nhm vào vic đu t kim li, mà đ đm bo duy trì kh nng thanh
toán thng xuyên cho công ty bo him. Tuy nhiên, qu d phòng bn cht là
ngun vn nhàn ri nên s đc công ty bo him thc hin đu t vào các lnh vc
khác nhau đ đt mc tiêu sinh li mà công ty đã đ  ra. Thu nhp t hot đng đu
t qu d phòng s giúp công ty bo him tng cng kh nng thanh toán và bo
v tt nht quyn li ca nhng ngi đc bo him. Mt khác, cho phép công ty
bo him bù đp đc các khon chi phí bi thng, chi phí qun lý, và đm bo li
nhun kinh doanh. T đó to điu kin cho công ty bo him tng cng kh nng
cnh tranh ca mình và tng nng lc ký kt hp đng bo him.
i vi các công ty bo him nhân th (BHNT), khi tính phí sn phm bo
him nhân th, công ty bo him đã cho khách hàng h ng trc mt mc lãi sut
nht đnh, chính là lãi sut k thut. Vì vy, sau khi thu phí, công ty bo him phi
thc hin đu t ngay s phí bo him vi t sut sinh li thc t phi ti thiu bng

vi lãi sut k thut thì các công ty BHNT mi đ kh nng chi tr cho khách hàng
trong tng lai. Vì v y hot đng đu t là hot đng sng còn ca các công ty
BHNT và hot đng này va phi đm bo tính an toàn đng thi phi mang li
hiu qu cao đ có th trang trãi cho các chi phí khá ln ca công ty. Nu kt qu
đu t tt, công ty BHNT s có đ điu kin đ đm bo thc hin đy đ các cam
kt, đng thi có th chia li cho ngi đc bo him mt phn kt qu ph tri
thông qua các điu khon lãi chi thêm trên hp đng bo him. iu này s góp
phn làm tng tính hp dn cho các sn phm bo him ca công ty.
Theo xu hng, kt qu kinh doanh ca công ty bo him không phi là li
nhun hot đng này mang li, mà ch yu là do kt qu ca hot đng đu t tài
chính. Trong tình hình kinh doanh cnh tranh ngày càng gay gt, công ty nào s
dng đng vn có hiu qu và đt đc mc sinh li cao nht s có nh hng tích
cc đn kt qu hot đng kinh doanh ca toàn công ty. Kt qu này đm bo cho
công ty có li nhun đ trích đ các qu d phòng nghip v, d tr tài chính theo


Lun vn tt nghip cao hc. GVHD: PGS. TS. Nguyn Ngc nh


Hc viên thc hin: Triu Minh Châu Luân Trang 14
quy đnh ca pháp lut và đm bo c s cho vic cho vic phát trin kinh doanh
ca công ty.
1.3.2. Vai trò  bo him:
 các nc phát trin, qu bo him đc dùng vào hot đng đu t rt ln,
đóng mt vai trò quan trng, biu hin cho s tích tr ca nn kinh t quc gia và
các công ty bo him tham gia vào th trng tài chính vi t cách là nhng c quan
đu t chuyên nghip chi phi th trng đu t mt cách mnh m.
u t bo him th hin đc hai vai trò:

Th nht, đm bo mang li li nhun cho các công ty bo him: S tin

b ca khoa hc k thut đã kéo theo s xut hin hàng lot các ri ro bo him vi
mc đ tn tht ngày càng gia tng: Bo him hàng không, bo him thit b đin t,
k thut du khí… bên cnh đó s cnh tranh ngày càng gay gt (gim phí) ca các
công ty bo him và chi phí qun ĺ tng cao đã làm cho l i nhun thun t hot
đng kinh doanh bo him sa sút dn. Tuy nhiên nh vào li nhun thu đc t đu
t mà tng li nhun ca công ty bo him không b gim mà đôi khi có phn tng
trng.
 Th hai, đm bo đc li ích ca ngi tham gia bo him: Li nhun
thu đc t hot đng đu t s góp phn làm gim phí bo him. c bit đi vi
BHNT, li nhun t hot đng đu t s đc chia cho ngi tham gia bo him.
Nh vy li nhun ca ngi đc bo him s gia tng theo li nhun đu t.

1.3.3. Các nguyên t bo him:
Hot đng đu t ca bo him nói chung đu phi tuân theo nhng nguyên
tc c bn sau:
1.3.3.1 . :
Nguyên tc này đc đt ra nhm hn ch ti đa ri ro trong đu t , bo
toàn, tng trng ngun vn s dng . Hot đng đu t ca nhà bo him cng
ging nh bt k hot đng đu t nào, luôn đng trc nhng ri ro đu t sau: