Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB)

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
 


TRN TH M PHNG


GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU




Chuyên ngành : Kinh T - Tài Chính – Ngân Hàng
Mã s : 60.31.12



LUN VN THC S KINH T





TP. H Chí Minh - Nm 2010
CNG HÒA XÃ HI CH NGHA VIT NAM
c lp – T do – Hnh phúc

BN CAM OAN

H tên hc viên : TRN TH M PHNG
Ngày sinh : 27/04/1982 Ni sinh : TP.HCM
Trúng tuyn đu vào nm : 2006
Là tác gi ca đ tài lun vn :
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
Giáo viên hng dn : TS LÊ TH THANH HÀ
Ngành : Kinh t Tài Chính - Ngân Hàng Mã Ngành : 60.31.12
Bo v lun vn ngày : 27/10/2010
im bo v lun vn : 8

Tôi cam đoan đã chnh sa ni dung lun vn thc s kinh t vi đ tài trên, theo góp
ý ca Hi đng chm lun vn thc s.

TP. H Chí Minh, ngày tháng 11 nm 2010
Ngi cam đoan Ch tch Hi đng chm lun vn



TRN TH M PHNG PGS. TS NGUYN NG DN

Hi đng chm lun vn 05 (nm) thành viên gm :
Ch tch : PGS. TS NGUYN NG DN
Phn bin 1 : TS TRNG QUANG THÔNG
Phn bin 2 : TS V TH THÚY NGA
Th ký : TS LI TIN DNH

y viên : TS NGUYN TH THÚY VÂN

DANH MC NHNG T VIT TT


ACB : Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
NHNN : Ngân hàng Nhà nc Vit Nam
TMCP : Thng mi c phn
TCTD : T chc tín dng
CIC : Trung tâm thông tin tín dng ca Ngân hàng nhà nc
DNNN : Doanh nghip Nhà nc
SXKD : Sn xut kinh doanh
TCBS : Chng trình phn mm đc s dng ti Ngân hàng Á
Châu (The Complete Banking Solution)
ACBA : Công ty qun lý n và khai thác tài sn ca Ngân hàng Á Châu





DANH MC CÁC BNG S LIU

Bng 2.1 : Quy mô hot đng ca ACB qua các nm 2007-2009
Bng 2.2 : So sánh tng vn huy đng nm 2009 ca ACB so vi các NHTM khác.
Biu 2.3 : C cu huy đng vn theo phân loi huy đng t 2007 – 2009.
Bng 2.4 : Din bin d n ca ACB qua các nm 2007-2009
Bng 2.5 : Phân loi theo loi hình cho vay ca ACB qua các nm 2007-2009

Bng 2.6 : Phân loi theo k hn cho vay ca ACB qua các nm 2007-2009
Bng 2.7 : Phân loi theo nhóm n ca ACB qua các nm 2007-2009
Bng 2.8 : Tình hình kinh doanh ca ACB qua các nm 2007-2009
Bng 2.9 : T l n xu so vi tng d n ca ACB qua các nm 2007-2009
Bng 2.10 : T l tng d n so vi tng ngun vn huy đng ca ACB qua các nm
2007-2009
Bng 2.11 : Vòng quay vn tín dng ti ACB t nm 2007 – 2009
Bng 2.12 : Kh nng thanh toán ti ACB t nm 2007 - 2009



==========================


DANH MC CÁC BIU 

Biu 2.1 : So sánh tng vn huy đng nm 2009 ca ACB so vi các NHTM khác
Biu 2.2 : So sánh tng d n cho vay nm 2009/2008 ca ACB và các NHTM
khác.
MC LC
Danh mc nhng t vit tt
Danh mc các Bng/Biu
Li m đu

1. CHNG 1
C S LÝ LUN V CHT LNG TÍN DNG CA NHTM:
Trang
1.1. Tín dng ngân hàng 1
1.1.1 Khái nim v Tín dng ngân hàng 1
1.1.2 Vai trò ca tín dng ngân hàng 2

1.1.2.1. Tín dng ngân hàng góp phn gia tng li nhun cho ngân hàng…… 3
1.1.2.2. Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy phát trin nn sn xut… … 3
1.1.2.3. Tín dng ngân hàng góp phn n đnh tin t, n đnh giá c ………. 3
1.1.2.4. Tín dng ngân hàng góp phn n đnh, nâng cao đi sng ngi dân,
thc hin các chính sách ca ngành và đa phng ………………………… 4
1.1.3. Phân loi tín dng ngân hàng 5
1.1.4. Các sn phm tín dng ch yu ca ngân hàng 6
1.2. Cht lng hot đng tín dng ca NHTM 9
1.2.1. Cht lng tín dng ca NHTM 9
1.2.1.1. Khái nim cht lng tín dng …………………………………… 9
1.2.1.2. H thng ch tiêu đánh giá cht lng tín dng …………………… 10
1.2.2. Mi quan h tng trng tín dng và cht lng tín dng 14
1.2.3. Các bin pháp kim soát cht lng tín dng 15
1.3. Kinh nghim đánh giá cht lng và kim soát cht lng tín dng ca mt s
ngân hàng ti các quc gia 16
1.3.1. Kinh nghim t các quc gia trên th gii 17
1.3.2. Bài hc đi vi ngân hàng TMCP ti Vit Nam 19
KT LUN CHNG 1 20


CHNG 2
2. ÁNH GIÁ CHT LNG TÍN DNG TI NHTMCP Á CHÂU :
Trang
2.1. Gii thiu v NHTMCP Á Châu (ACB) 21
2.1.1. Tng quan v ACB 21
2.1.2. Thành tu 23
2.2. Thc trng huy đng vn và cho vay ti ACB 24
2.2.1. Thc trng huy đng vn ti ACB 24
2.2.2. Thc trng cho vay ti ACB 28
2.2.2.1. Tình hình d n cho vay ti ACB …………………………………. 28

2.2.2.2. Phân loi cho vay ………………………………………………… 30
2.2.3. Kt qu hot đng kinh doanh qua các nm 36
2.3. ánh giá cht lng tín dng ti ACB . 38
2.3.1. Mt s ch tiêu đánh giá cht lng tín dng ACB . 38
2.3.1.1. T l n xu ………………………………………………………… 38
2.3.1.2. T l gia tng d n cho vay và tng ngun vn huy đng .…… 42
2.3.1.3. ánh giá vòng quay vn tín dng ………………………………… 42
2.3.2. ánh giá cht lng tín dng ti Ngân hàng ACB … 43
2.3.2.1. Nhng kt qu đt đc ……………………………………………. 43
2.3.2.2. Nhng tn ti trong hot đng tín dng ……………………………. 48
2.4. Nguyên nhân nh hng đn cht lng tín dng … 51
2.4.1. Nguyên nhân ch quan t phía Ngân hàng 51
2.4.2. Nguyên nhân khách quan 54
2.4.2.1. Nguyên nhân khách quan t phía Khách hàng 54
2.4.2.2. Nguyên nhân khách quan t môi trng 56
KT LUN CHNG II 58

3. CHNG 3
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG TI NHTMCP Á CHÂU
Trang
3.1. nh hng phát trin hot đng tín dng ti ACB 60
3.1.1. nh hng phát trin kinh doanh 60
3.1.2. nh hng phát trin hot đng tín dng 61
3.2. Gii pháp nâng cao cht lng tín dng ti ACB 62
3.2.1. Nâng cao cht lng ngun nhân lc 62
3.2.2. Nâng cao cht lng công tác thm đnh 63
3.2.3. Xác đnh phng thc cho vay và thi hn cho vay phù hp đi vi tng đi
tng khách hàng 65
3.2.4. Hoàn thin và tuân th nghiêm ngt quy trình cho vay 66
3.2.5. Xây dng h thng kim tra giám sát tín dng 69

3.2.6. Nâng cao vai trò công tác kim toán ni b 71
3.2.7. Nâng cao cht lng phc v khách hàng 71
3.2.8. a dng hóa sn phm cho vay đ gim thiu ri ro 73
3.2.9. S dng dch v bo him tín dng thông qua công c phái sinh đ gim thiu
ri ro 73
3.2.10. u t phát trin công ngh 76
3.3. Mt s kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc và Chính Ph 77
3.3.1. Kin ngh đi vi NHNN 77
3.3.1.1. Nâng cao cht lng qun lý điu hành & thanh tra ca NHNN 77
3.3.1.2. Hoàn thin h thng thông tin tín dng ca ngành Ngân hàng (CIC)
………………………………………………………………………………. 79
3.3.2. Kin ngh đi vi Chính ph v vic hoàn thin c s pháp lý 80
KT LUN CHNG III 81

KT LUN CHUNG
82

Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc các bng biu
Li m đu

1

LI M U

1. Tính cp thit ca đ tài
Trong nhng nm qua, cùng vi công cuc đi mi, phát trin kinh t đt
nc, các hot đng dch v ca Ngân hàng không ngng tng trng, vng
mnh v quy mô, mng li giao dch, nng lc tài chính, nng lc điu hành,
s lng sn phm ngày càng đa dng, cht lng các dch v ngày càng cao.
Tuy nhiên, ngành Ngân hàng Vit Nam cng cha tht s vng mnh và n
đnh .
T khi Vit Nam chính thc bc vào sân chi chung và rng ln ca th
gii, đó là gia nhp T chc thng mi th gii (WTO) vào nm 2006 vi
nhiu cam kt m ca ht sc thun li cho các đnh ch nc ngoài chính là
lúc đt h thng Ngân hàng ca Vit Nam vào mt môi trng cnh tranh gy
gt và khc lit hn. Nm 2008 khi mà c nn kinh t tài chính th gii phi đi
mt vi khng hong suy thoái nghiêm trng, vi s gii th ca hàng lot các
t chc tài chính hàng đu thì  Vit Nam, ngành Ngân hàng cng không nm
ngoài tm nh hng ca nó và s nh hng này còn đc d báo s kéo dài

trong vài nm ti.
Vì vy, các ngân hàng, đc bit là Ngân hàng thng mi c phn làm
th nào đ tn ti trong tình hình hin nay và phát trin ngày càng vng mnh
trong tng lai là mt vn đ mang tính quyt đnh s tn ti ca ngân hàng và
Ngân hàng thng mi c phn Á Châu, ngân hàng đc đánh giá tt nht Vit
Nam trong nhiu nm, cng không nm ngoi l. c bit lnh vc tín dng li
đóng mt vai trò ht sc quyt đnh trong hot đng ca ngân hàng. Vì vy đ
tn ti và phát trin bn vng ACB cn phi nâng cao cht lng tín dng ca
2
mình. ó là lý do tôi chn đ tài : “GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG
TÍN DNG TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU”

2. Mc đích nghiên cu
 tài nghiên cu nhm đt nhng mc đích sau đây :
- Làm sáng t mt s khái nim liên quan đn ngân hàng thng mi, tín
dng, cht lng tín dng và sáng t v mt lý lun s cn thit ca vic
nâng cao cht lng tín dng trong bi cnh kinh t hin nay
- Phn ánh thc trng hot đng tín dng ti Ngân hàng thng mi c
phn Á Châu, t đó phân tích nhng mt đt đc và nhng tn ti cn
gii quyt.
- Trên c s lý lun và phân tích đánh giá thc trng, lun vn đ xut các
gii pháp nhm nâng cao cht lng tín dng ti Ngân hàng thng mi
c phn Á Châu

3. Phng pháp nghiên cu
Lun vn ch yu da vào phng pháp thng kê, phân tích, so sánh và
đánh giá, tng hp trên c s các s liu thc t nhm đt mc tiêu nghiên cu.
Lun vn đc tin hành nghiên cu theo phng pháp thu thp các s liu phn
ánh thc trng hot đng tín dng t các báo cáo tng kt ca Ngân hàng
thng mi c phn Á Châu, đng thi s dng s liu t các tp chí, sách báo

và tài liu chuyên ngành

4. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu : cht lng tín dng tng th ti Ngân hàng
thng mi c phn Á Châu
- Phm vi nghiên cu : Ngân hàng thng mi c phn Á Châu


3
5. Ni dung nghiên cu
 tài gm nhng ni dung chính sau :
- Chng 1: C s lý lun v cht lng tín dng ti ngân hàng thng
mi.
- Chng 2: ánh giá cht lng tín dng ti Ngân hàng thng mi c
phn Á Châu
- Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng tín dng ti Ngân hàng thng
mi c phn Á Châu



1/83


1. CHNG 1
C S LÝ LUN V CHT LNG TÍN DNG CA NHTM

1.1. Tín dng ngân hàng :
1.1.1. Khái nim v Tín dng ngân hàng :
 Tín dng :
Tín dng là mt phm trù kinh t khách quan, có quá trình ra đi, tn ti và

phát trin cùng vi s phát trin ca kinh t hàng hóa, nó phn ánh mi quan h vay
mn ca các ch th da trên nguyên tc hoàn tr. Theo đó tín dng là s chuyn
nhng tm thi quyn s hu mt lng giá tr tin t hay hin vt ca ngi s hu
sang cho ngi khác s dng và s hoàn tr ngi s hu sau mt thi gian nht đnh
vi lng giá tr ln hn.
Tín dng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hóa) gia bên cho vay
(ngân hàng và các đnh ch tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghip và
các ch th khác), trong đó bên cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng
trong mt thi hn nht đnh theo tha thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô
điu kin vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn thanh toán.
Tín dng gm có nhiu hình thc: tín dng ngân hàng, tín dng thng mi,
tín dng nhà nc…Trong đó tín dng ngân hàng là mt hình thc cp tín dng ch
yu, gi vai trò quan trng trong nn kinh t, hot đng ca nó ht sc đa dng và
phong phú.
 Tín dng ngân hàng :
Theo khon 8 và khon 10 theo iu 20 ca Lut các TCTD s 07/1997/QH
X đã đc Quc hi nc Cng hoà xã hi ch ngha Vit Nam khoá X, k hp th
hai thông qua ngày 12 tháng 12 nm 1997 và có hiu lc thi hành t ngày 01 tháng 10
nm 1998, thì “hot đng tín dng đc đnh ngha là vic t chc tín dng s dng
ngun vn t có, ngun vn huy đng đ cp tín dng” và “Cp tín dng” là vic
TCTD tha thun đ khách hàng s dng mt khon tin vi nguyên tc có hoàn tr
2/83

bng các nghip v cho vay, chit khu, bo lãnh, cho thuê tài chính và các nghip v
khác”.
Tín dng ngân hàng là quan h chuyn nhng quyn s dng vn t ngân
hàng qua khách hàng (t chc, cá nhân) trong thi gian nht đnh vi mt khon chi
phí nht đnh. Nói cách khác tín dng ngân hàng là quan h gia ngân hàng vi các t
chc, cá nhân đc thc hin di hình thc ngân hàng s đng ra huy đng vn và
cho vay li đi vi các đi tng trên.

Cn c theo khon 01 iu 03 ca Quy ch cho vay ca TCTD đi vi khách
hàng (ban hành kèm theo Quyt đnh s 1627/2001/Q-NHNN ngày 31/12/2001 ca
Thng đc Ngân hàng Nhà nc) thì “Cho vay là mt hình thc cp tín dng, theo đó
TCTD giao cho khách hàng s dng mt khon tin đ s dng vào mc đích và thi
gian nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.”
Tín dng ngân hàng ra đi và phát trin gn lin vi s ra đi và phát trin
ca h thng ngân hàng. i tng ca tín dng ngân hàng là vn tin t trong đó
ngân hàng là ngi cho vay, các t chc, cá nhân là ngi đi vay.Tín dng ngân hàng
va mang tính cht sn xut kinh doanh do gn lin vi hot đng sn xut kinh
doanh, va mang tính cht tiêu dùng do gn lin vi hot đng tiêu dùng. Tóm li tín
dng là mt quan h vay mn tài sn đc da trên nguyên tc :
o Hoàn tr n đúng hn (gc + lãi)
o S dng vn tín dng đúng mc đích đã cam kt và có hiu qu

1.1.2. Vai trò ca tín dng ngân hàng :
Tín dng ngân hàng có vai trò rt quan trng đi vi s tn ti và phát trin ca nn
kinh t-xã hi. Song ni ti bên trong ca tín dng ngân hàng có s tn ti hai mt đi
lp vi nhau : tính tích cc và tiêu cc nh hng đn nn kinh t xã hi. Nu tín
dng ngân hàng phát trin mt cách tràn lan không kim soát đc s dn đn lng
tin trong lu thông quá ln, cung vt quá cu, dn đn lm phát, gây nh hng đn
kinh t - xã hi. Do vy, tín dng ngân hàng thc s phát trin vi các vai trò tích cc
sau :
3/83

Tín dng ngân hàng góp phn gia tng li nhun cho ngân hàng
Ngân hàng thng mi hin nay đang hot đng vi rt nhiu các dch v tài
chính đa dng, trong đó tín dng đóng vai trò quan trng hàng đu. Tín dng ngân
hàng là đng lc kích thích tit kim; khi huy đng vn ngân hàng tr lãi cho khách
hàng gi tin, thúc đy dân chúng tit kim, đy mnh quá trình tích t và tp trung
vn tin t tm thi nhàn ri t mt b phn dân c, t đó ngân hàng s cho vay li

mt b phn dân c khác đang thiu vn vi mc lãi sut cao hn. Nh vy, hot
đng tín dng s đem li mt khon li nhun ln t chênh lch gia lãi sut cho vay
và lãi sut tin gi, là yu t quyt đnh s tn ti và phát trin ca ngân hàng.
Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy phát trin nn sn xut :
Tín dng là công c cung ng vn rt hu hiu đi vi nn kinh t. Vi chc
nng là trung gian tín dng, ngân hàng thng mi là cu ni gia tit kim và đu t.
Thông qua hot đng phân phi vn tín dng, các ngân hàng thng mi đã góp phn
điu hòa vn trong toàn b nn kinh t, to điu kin cho quá trình sn xut đc liên
tc, đáp ng vn kp thi cho sn xut và lu thông sn phm, góp phn phát trin
đu t cho nn kinh t.
Thc t cho thy vn tín dng luôn chim t trng ln trong c cu vn lu
đng và vn c đnh ca doanh nghip, giúp cho các nhà sn xut tin hành và m
rng sn xut, đi mi công ngh, nâng cao nng sut lao đng, to đng lc thúc đy
sn xut phát trin.
H thng ngân hàng không ch có vai trò thúc đy và h tr hot đng xut
khu mà còn có vai trò nâng cao nng lc cnh tranh ca các doanh nghip trên
trng quc t thông qua hot đng cho vay tín dng nhm nâng cao cht lng sn
phm và m rng sn xut kinh doanh.
Tín dng ngân hàng góp phn n đnh tin t, n đnh giá c :
Hot đng tín dng to điu kin cho s ra đi ca các phng tin lu thông
tín dng nh : thng phiu, k phiu, các loi séc, th tín dng, th thanh toán….
cho phép thay th mt s lng ln tin mt lu hành, nh đó làm gim bt các chi
phí có liên quan nh: in tin, đúc tin, vn chuyn, bo qun tin…. Vi s hot đng
4/83

ca tín dng, đc bit là tín dng ngân hàng đã m ra mt kh nng ln trong vic m
tài khon và giao dch thanh toán thông qua ngân hàng di các hình thc chuyn
khon hoc bù tr cho nhau. ng thi vi chc nng ca mình, ngân hàng tp trung,
tn dng nhng ngun vn nhàn ri trong xã hi, trc tip làm gim khi lng tin
mt tn ti trong lu thông. ây là nhân t tích cc làm gim vic s dng tin mt

trong nn kinh t. Nu lng tin d tha trong lu thông không đc s dng kp
thi và có hiu qu, có th gây nh hng xu đn tình hình lu thông tin t làm mt
cân đi tin – hàng, bin đng đn h thng giá c.
Ngoài ra, tùy theo mc tiêu ca chính sách tin t trong tng thi k nht
đnh, lãi sut tín dng đã tr thành mt trong nhng công c điu tit nhy bén và linh
hot đ tht cht hay m rng tín dng, to s phù hp gia khi lng tin cn thit
trong lu thông vi tng trng ca nn kinh t. S gia tng tín dng s có tác đng
làm tng cung tin, qua đó tác đng đn lm phát; nh hng ca tín dng đn lm
phát và tng trng kinh t s không ging nhau gia các quc gia và trong mi giai
đon phát trin ca th trng tin t. Vì vy, trong điu kin nn kinh t b lm phát,
tín dng đc xem nh là công c làm gim lm phát, t đó cho thy tín dng đã góp
phn đáng k trong vic n đnh giá c, n đnh tin t, tp trung nhng ngun vn
quan trng góp phn tha mãn nhu cu phát trin kinh t.
Tín dng ngân hàng góp phn n đnh, nâng cao đi sng ngi
dân, thc hin các chính sách ca ngành và đa phng :
Vai trò này ca tín dng là h qu tt yu ca hai vai trò trên đây ca tín
dng. Nn kinh t phát trin trong mt môi trng n đnh v tin t là điu kin đ
nâng cao đi sng các thành viên trong xã hi. T đó rút ngn khong cách chênh
lch gia các giai cp, góp phn thay đi cu trúc xã hi. Ngoài ra trên c s đa dng
các hình thc cho vay, vn tín dng không ch đáp ng cho nhu cu ca các doanh
nghip mà còn phc v cho tt c các tng lp dân c trong xã hi đ phát trin kinh
t gia đình, chi tiêu, mua sm các tin nghi sinh hot… ci thin mc sng ca
ngi dân. Mt khác, thông qua các ngân hàng thng mi, các ch trng, chính
sách kinh t ca ngành và đa phng, cng đc trin khai, thc hin.
5/83


1.1.3. Phân loi tín dng ngân hàng :
Ngân hàng cp tín dng cho t chc, cá nhân di các hình thc cho vay,
chit khu, bo lãnh, cho thuê tài chính và các hình thc khác theo quy đnh ca

NHNN. Trong các hot đng cp tín dng, cho vay là hot đng quan trng và chim
t trng ln nht.
Phân loi tín dng : là vic ngân hàng sp xp các khon cho vay theo tng
nhóm da trên mt s tiêu thc nht đnh. Vic phân loi cho vay có c s khoa hc
là tin đ đ thit lp các quy trình cho vay thích hp và nâng cao hiu qu qun tr
ri ro tín dng. Ngân hàng phân loi cho vay da vào các cn c sau đây:
o Da vào mc đích ca tín dng, tín dng ngân hàng phân chia thành các loi :
 Cho vay phc v sn xut kinh doanh công thng nghip.
 Cho vay tiêu dùng cá nhân
 Cho vay mua bán bt đng sn.
 Cho vay sn xut nông nghip.
 Cho vay kinh doanh xut nhp khu…
o Da vào thi hn ca tín dng, tín dng ngân hàng phân chia thành các loi:
 Cho vay ngn hn : là loi cho vay có thi hn đn 1 nm. Mc đích ca
loi cho vay này thng là nhm tài tr cho vic đu t tài sn lu đng.
 Cho vay trung hn : là loi cho vay có thi hn trên 1 đn 5 nm. Mc
đích ca loi cho vay này là nhm tài tr cho vic đu t tài sn c đnh.
 Cho vay dài hn : là loi cho vay có thi hn trên 5 nm. Mc đích ca
loi cho vay này thng là nhm tài tr đu t vào các d án đu t.
o Da vào mc đ tín nhim ca khách hàng, tín dng ngân hàng có th phân
chia thành các loi sau :
 Cho vay không có bo đm : là loi cho vay không có tài sn th chp,
cm c hoc bo lãnh ca ngi khác mà ch da vào uy tín ca bn thân
khách hàng vay vn đ quyt đnh cho vay.
 Cho vay có bo đm : là loi cho vay da trên c s các bo đm cho tin
6/83

vay nh th chp, cm c hoc bo lãnh ca mt bên th ba nào khác.
o Da vào phng thc cho vay, hot đng tín dng ngân hàng phân chia thành :
 Cho vay theo món vay : là loi cho vay mà mi ln vay vn, khách hàng

và ngân hàng thc hin th tc vay vn cn thit và ký kt hp đng tín
dng.
 Cho vay theo hn mc tín dng : là loi cho vay mà ngân hàng và khách
hàng xác đnh và tha thun mt hn mc tín dng duy trì trong mt
khong thi gian nht đnh.
 Cho vay theo hn mc thu chi : là vic cho vay mà ngân hàng tha thun
bng vn bn chp thun cho khách hàng chi vt s tin có trên tài
khon thanh toán ca khách hàng.
o Da vào xut x tín dng, tín dng ngân hàng có th phân chia thành các loi:
 Cho vay trc tip : Ngân hàng cp vn trc tip cho ngi có nhu cu,
đng thi ngi đi vay trc tip tr n vay cho ngân hàng
 Cho vay gián tip : là khon cho vay đc thc hin thông qua vic mua
li các kh c hoc chng t n đã phát sinh và còn trong thi hn thanh
toán nh là: Chit khu thng mi, bao thanh toán.

1.1.4. Các sn phm tín dng ch yu ca ngân hàng :
Trong mt nn kinh t, nhu cu v tín dng là vô cùng phong phú và đa dng,
tùy thuc vào nhu cu, nng lc tài chính, nng lc qun tr ca tng loi khách hàng.
Vì vy, đ đáp ng các nhu cu trên, ngân hàng đã cho ra đi các sn phm tín dng
phù hp vi tng loi khách hàng. C th, ngân hàng cp tín dng cho các t chc, cá
nhân di các hình thc nh:
+ i vi Khách hàng cá nhân : có các hình thc cho vay đa dng và phong
phú nh : cho vay sinh hot tiêu dùng, cho vay mua nhà, cho vay xây dng-sa cha
nhà, thu chi, cho vay tín chp, cm c s tit kim…
+ i vi Khách hàng doanh nghip : có các sn phm tín dng ch yu
nh chit khu thng phiu và giy t có giá khác, thu chi tài khon, cho vay tài tr
7/83

sn xut kinh doanh, cho vay tr góp, cho vay hp vn, cho vay đu t phát trin, bo
lãnh ngân hàng, bao thanh toán, cho thuê tài chính và các hình thc cho vay theo quy

đnh ca NHNN
Các sn phm tín dng ch yu ca ngân hàng ph bin hin nay bao gm :
 Chit khu thng phiu và giy t có giá
Là vic ngân hàng đng ra ng tin trc cho khách hàng. S tin ngân hàng
ng trc ph thuc vào giá tr chng t, lãi sut chit khu, thi hn chit khu và t
l phí chit khu. Thc cht là ngân hàng đã b tin ra mua li các thng phiu và
chng t có giá ngn hn cha đn hn thanh toán theo mt giá mà bao gi cng nh
hn giá tr ca thng phiu hay giy t có giá, gi là chit khu (Discount). ây là
hình thc cho vay gián tip.
 Thu chi :
Là hình thc đc bit ca tín dng ng trc, thc hin trên c s hp đng
tín dng. Khách hàng có th s dng mt s tin trong mt thi hn nht đnh vt
quá s d ngay trên tài khon tin gi thanh toán ti ngân hàng, hình thc này còn gi
là cho vay vt chi. Phng thc này gn ging nh cho vay luân chuyn nhng khác
 ch thu chi ch s dng mt tài khon ghép (tài khon vãng lai) ca tài khon cho
vay và tài khon tin gi. Tài khon vãng lai va có d Có, va có d N, bên N tài
khon phn ánh các khon chi ca khách hàng, bên Có tài khon phn ánh các khon
thu ca khách hàng.
 Cho vay tài tr sn xut kinh doanh :
Ngân hàng cung cp dch v này nhm đáp ng vn cho nhu cu sn xut
kinh doanh, dch v đi sng thông qua phng thc cho vay theo hp đng tín dng
gii ngân tng ln, cho vay theo hp đng hn mc tín dng.
 Cho vay tr góp :
Khi vay vn, ngân hàng và khách hàng phi xác đnh và tha thun s lãi phi
tr cng vi n gc đc chia ra đ tr n theo phân k trong thi gian cho vay.


8/83

 Cho vay đu t phát trin :

Thc cht là cho vay trung, dài hn đ tài tr cho các doanh nghip trong các
d án đu t nh các công trình xây dng c bn mi, ci to và m rng quy mô sn
xut kinh doanh, khôi phc và thay th tài sn c đnh, ci tin và hp lý sn xut
kinh doanh, đây là hình thc tài tr đu t ph bin  các nc đang phát trin.
 Cho vay hp vn :
Cho vay hp vn hay còn gi là cho vay đng tài tr là phng thc cho vay
mà theo đó mt ngân hàng và mt nhóm NHTM cùng cung cp tín dng đi vi mt
d án hoc phng án vay vn ca khách hàng kèm theo các điu kin, điu khon
nht đnh. Vic cho vay hp vn thc hin theo quy ch đng tài tr ca các TCTD s
286/2002/Q-NHNN ngày 03/04/2002 ca Thng đc NHNN Vit Nam.
 Bo lãnh ngân hàng :
Bo lãnh ngân hàng là tín dng bng ch ký, nh chng th bo lãnh ca
ngân hàng mà ngi đc bo lãnh có th ký kt và thc hin các hp đng kinh t,
thng mi, hp đng tài chính mt cách thun li. Tuy bo lãnh là nghip v tín
dng không xut vn, nhng li có ri ro, vì ngân hàng bo lãnh buc phi thc hin
cam kt bo lãnh khi ngi đc bo lãnh vì lý do nào đó đã không thc hin hoc
thc hin không đúng ngha v ca mình, hay nói cách khác ngân hàng (ngi bo
lãnh) phi đng ra tr tin thay cho ngi đc bo lãnh.
 Bao thanh toán (Factoring) :
Trong nghip v này, ngân hàng s đng ra mua các khon phi thu trên c s
hóa đn, chng t ca ngi bán hàng (giá mua bao gi cng nh hn giá tr thc ca
khon n), nh đó ngi bán có tin ngay đ đáp ng nhu cu b sung vn lu đng.
Khi đn hn ngi mua hàng phi thanh toán toàn b s tin cho ngân hàng (ngân
hàng lúc này là ngi mua n và là ch n mi)…
 Cho thuê tài chính :
Cho thuê tài chính là vic ngân hàng b tin mua sm các tài sn thit b theo
danh mc, s lng mà ngi đi thuê yêu cu. Sau mt thi gian nht đnh (thng
thi hn cho thuê chim khong 2/3 thi gian khu hao ca tài sn thit b đó) khách
9/83

hàng phi thanh toán tin thuê đy đ đúng hn theo các điu khon ca hp đng
cho thuê tài chính. Khi ht hn ngi đi thuê đc quyn la chn phng án mua,
kéo dài thi hn thuê hoc tr li tài sn thit b thuê. ây là loi tín dng có nhiu u
đim, phù hp vi các doanh nghip va và nh và đc xp vào tín dng trung-dài
hn.
Vic ngân hàng cho ra đi các sn phm tín dng phù hp vi tng loi nhu
cu khác nhau s giúp cho khách hàng có nhiu s chn la khi có nhu cu tín dng,
qua đó giúp cho vic s dng vn vay đúng mc đích, mang li hiu qu, to điu
kin cho khách hàng hoàn tr vn vay cho ngân hàng đúng thi hn, góp phn nâng
cao cht lng tín dng ti ngân hàng.

1.2. Cht lng hot đng tín dng ca NHTM :
1.2.1. Cht lng tín dng ca NHTM
Khái nim cht lng tín dng :
Cht lng tín dng là mt phm trù rng, bao hàm nhiu ni dung trong đó
có ni dung quan trng và có tính lng hóa nht là t l n xu trên tng d n.
Theo quan đim thông thng ca các NHTM Vit Nam và theo mt s đnh ngha
thì khi nói đn cht lng tín dng ngi ta thng nói đn t l n xu (n xu so
vi tng d n), nu t l này đc các ngân hàng duy trì  mc ≤ 3% ngha là cht
lng tín dng ca các ngân hàng đc nâng cao và ngc li.  Vit Nam, theo
Quyt đnh 06/2008/Q-NHNN ngày 12/03/2008 thì mt NHTM đt đim ti đa v
ch tiêu cht lng các khon cho vay và ng trc cho khách hàng và các khon cho
vay các TCTD khác phi đm bo :
• T l n xu nh hn hoc bng 3%
• Tuân th quy đnh ca NHNN v phân loi n, trích lp và s dng d
phòng đ x lý ri ro tín dng.
Sn phm tín dng là mt trong nhng sn phm mang li nhiu li nhun và
cng tim n không ít ri ro cho các NHTM.  cho vay và thu hi n hiu qu thì
ngân hàng cn phi có kh nng đánh giá đc cht lng khon vay . Nu các ngân
10/83

hàng cho vay da trên tiêu chí ly d n cho vay làm mc tiêu cao nht thì điu này
cha hn là tt mà có khi là mt thm ha bi nu khon cho vay quá ln mà ngân
hàng không thu hi đc các chi phí đ bù đp (lãi và vn vay). Khi phân tích mc đ
ri ro mà Ngân hàng có th gp phi trong cho vay cn phi xem xét k kinh nghim
qun lý và tim nng ca khách hàng đem li (kh nng sinh li, tng doanh s giao
dch và s dng các dch v ngân hàng cung cp, gii thiu khách hàng mi cho ngân
hàng…), ri ro gp phi và cách khc phc. Chính vì vy, vic nghiên cu và tìm ra
gii pháp hu hiu đ nâng cao cht lng tín dng là mc tiêu quan trng, đng thi
là nhân t quan trng đ tn ti và phát trin ca Ngân hàng.
H thng ch tiêu đánh giá cht lng tín dng :
H thng đánh giá CAMELS do Cc Qun lý các t hp tín dng Hoa K
(National Credit Union Administration - NCUA) xây dng, song không ch có Hoa
K mà còn có nhiu nc trên th gii áp dng. Vic đánh giá da trên 6 tiêu chí:
vn, cht lng tài sn, qun lý, doanh thu, mc thanh khon và mc đ nhy cm
vi ri ro th trng ca t chc tài chính. CAMELS chính là vit tt t ch cái đu
ca các ch ting Anh Capital, Asset quality, Management, Earnings, Liquidity và
Sensitivity to Market Risk ca 6 tiêu chí trên. Sau khng hong kinh t châu Á 1997,
h thng đánh giá CAMELS đc Qu Tin t Quc t và Nhóm Ngân hàng Th gii
khuyn ngh áp dng  các nc b khng hong nh mt trong các bin pháp đ tái
thit khu vc tài chính.
H thng phân tích CAMELS đc áp dng nhm đánh giá tình trng vng
mnh ca các t chc tài chính, th hin đ an toàn, kh nng sinh li và thanh khon
ca ngân hàng. An toàn đc hiu là kh nng ca ngân hàng bù đp đc mi chi
phí và thc hin đc các ngha v ca mình. Tiêu chí an toàn đc đánh giá thông
qua đánh giá mc đ đ vn, cht lng tín dng (tài sn có) và cht lng qun lý.
Kh nng sinh li là vic ngân hàng có th đt đc mt t l thu nhp t s tin đu
t ca ch s hu hay không. Thanh khon là kh nng đáp ng đc mi nhu cu v
vn theo k hoch hoc bt thng. Cn luôn luôn lu ý là các báo cáo tài chính
không th cung cp đy đ mi thông tin mà ngi phân tích mun có đ đánh giá

11/83

mc đ an toàn, kh nng sinh li và thanh khon ca ngân hàng. Do đó, cn kt hp
vic phân tích theo CAMELS vi nhng đánh giá đnh tính ca ngân hàng đ có th
thu đc kt qu phân tích ngân hàng k lng và hu ích.
V mt đnh lng, cht lng tín dng đc phân tích đánh giá bi các ch
tiêu n xu, ch tiêu vòng quay vn tín dng, ch tiêu li nhun, đc xác đnh nh
sau :
 T l n xu :
T l n xu là t l phn trm gia tng các khon n xu so vi tng d n
 mt thi đim nht đnh, thng là cui tháng, cui quý, cui nm. Thng đc
Ngân hàng Nhà nc (NHNN) va ban hành Quyt đnh v vic sa đi, b sung mt
s điu ca quy đnh v các t l bo đm an toàn trong hot đng ca T chc tín
dng (TCTD) ban hành kèm theo Quyt đnh s 457/2005/Q-NHNN ngày
19/4/2005 và Quyt đnh s 03/2007/Q-NHNN ngày 19/01/2007 ca Thng đc
NHNN, trong đó quy đnh : TCTD chp hành đy đ các t l khác v bo đm an
toàn trong hot đng ngân hàng, có t l n xu (NPL) t 3% tr xung và hot đng
kinh doanh có lãi liên tc trong ba nm lin k trc đó….
Theo quy đnh ca NHNN, các NHTM phi luôn duy trì ch tiêu này di
3%. ây là ch tiêu quan trng đ đánh giá cht lng tín dng ti ngân hàng. Ch tiêu
này đc tính theo công thc (1.1) sau đây :
N xu
T l n xu = x 100% ≤ 3% (1.1)
Tng d n tín dng
Ti Chng I (Quy đnh chung) - iu 2 ca Quyt đnh 493/2005/Q-
NHNN đã đánh giá chính xác hn cht lng tín dng ca các TCTD. C th “n
xu” (NPL) là các khon n thuc nhóm 3,4 và 5 quy đnh ti điu 6, điu 7 Quyt
đnh này. T l n xu trên tng d n là t l đ đánh giá cht lng tín dng ca
t chc tín dng.
 T l gia tng d n cho vay so vi tng vn huy đng : ch tiêu này

đc tính theo công thc (1.2) sau :
12/83


Tng d n cho vay
T l tng d n cho vay trên = (1.2)
tng ngun vn huy đng Tng vn huy đng

Ch tiêu này giúp các nhà phân tích so sánh kh nng cho vay ca ngân hàng
vi kh nng huy đng vn, đng thi xác đnh hiu qu ca mt đng vn huy đng.
Nu các ngân hàng mun kinh doanh có hiu qu nhm đt đc nhiu li nhun t
ngun vn huy đng đòi hi các ngân hàng cn chú trng nâng cao cht lng tín
dng đ có th có đc d n cho vay cao hay nói cách khác t l Tng d n cho
vay/ Tng vn huy đng gn bng 1, ngha là ngân hàng đã s dng vn huy đng đ
cho vay hiu qu, tn dng ngun vn huy đng đ sinh lãi.
Ví d : Tng vn huy đng ca Ngân hàng ACB (NH A) trong nm 2009 là
134.479 t đng, tng d n cho vay đt đc là 62.358 t đng, nh vy T l tng
d n cho vay trên tng ngun vn huy đng ca NH A là 46 %, ngha là c 100
đng huy đng vào NH A s cho vay đc 46 đng.  đt đc t l này NH A phi
chú trng vào rt nhiu vn đ : m rng mng li kênh phân phi, đa dng hoá sn
phm dch v Ngân hàng, hin đi hoá công ngh hot đng ca Ngân hàng nhm
nâng cao cht lng phc v khách hàng …. Nói cách khác t l này càng cao thì
ngân hàng càng thu đc càng nhiu lãi vay t ngun vn huy đng.
Tuy nhiên nu ch nhìn vào kt qu ca t l này thì cha th khng đnh
đc là tt hay xu, bi nu tin gi ít hn tin cho vay thì ngân hàng phi kim
ngun vn có chi phí cao hn, còn nu tin gi nhiu hn tin cho vay thì ngân hàng
s ri vào tình trng tha vn. Do đó, ch tiêu này ch mang tính tng đi giúp chúng
ta so sánh kh nng cho vay và huy đng ca ngân hàng.
 Ch tiêu vòng quay vn tín dng : đc xác đnh bng doanh s thu n
trên d n bình quân ca mt ngân hàng trong thi gian nht đnh,

thng là mt nm. Ch tiêu này đc tính theo công thc (1.3):

13/83

Doanh s thu n
Vòng quay vn tín dng = (1.3)
D n bình quân
ây là ch tiêu phn ánh s vòng chu chuyn ca vn vay (thng là mt
nm). Ch tiêu này càng tng thì vic t chc và qun lý tín dng càng tt, cht lng
cho vay càng cao. Tuy nhiên, ch tiêu này phn ánh mt cách tng đi, vì nu ngân
hàng cho vay các doanh nghip sn xut chim t trng ln d n, thì tiêu chí này
thp hn các NHTM khác khi các NHTM khác ch yu cho vay các doanh nghip
thng mi. Tuy vy, không vì th mà cht lng cho vay ca ngân hàng kém hiu
qu hn. T thc t trên, đ đánh giá cht lng tín dng da trên tiêu chí trên tng
đi chính xác thì các tiêu thc tính toán phi thng nht, vòng quay tín dng phi tính
toán cho tng loi vay, thi hn vay và tng đi tng c th.
Ngoài các ch tiêu trên, thì vic tuân th quy đnh v an toàn vn ti thiu
cng gi vai trò quan trng trong vic đánh giá cht lng tín dng ti TCTD , chng
hn nh theo Q 457/2005/Q-NHNN ngày 19/04/2005 ca thng đc NHNN ban
hành quy đnh :
 Gii hn cho vay đi vi mt khách hàng đc quy đnh nh sau:
a) Tng d n cho vay đi vi mt khách hàng không đc vt quá 15%
vn t có ca t chc tín dng, tr trng hp đi vi nhng khon cho vay
t các ngun vn u thác ca Chính ph, ca các t chc, cá nhân hoc
trng hp khách hàng vay là TCTD khác;
b) Trng hp nhu cu vn ca mt khách hàng vt quá 15% vn t có ca
TCTD hoc khách hàng có nhu cu huy đng vn t nhiu ngun thì các
TCTD đc cho vay hp vn theo quy đnh ca Thng đc Ngân hàng Nhà
nc;
c) Trong trng hp đc bit, đ thc hin nhim v kinh t-xã hi mà kh

nng hp vn ca các TCTD cha đáp ng đc yêu cu vay vn ca mt
khách hàng thì Th tng Chính ph có th quyt đnh mc cho vay ti đa
đi vi tng trng hp c th.
14/83


1.2.2. Mi quan h gia tng trng tín dng và cht lng tín dng
Trong thi gian qua, lnh vc tín dng ca các NHTM đã tng trng mnh
m. Tuy nhiên, s tng trng nhanh chóng này đã đt đn mc đ quá nóng nên tim
n nhiu ri ro, thm chí có th gây nên sp đ c mt ngân hàng nu không có s
km hãm đúng lúc. Nh vy, điu ct lõi ca quá trình phát trin trong lnh vc ngân
hàng, đc bit là lnh vc tín dng không ch là tng trng tín dng, mà cht lng
tín dng mi là vn đ có ý ngha quyt đnh.
Tng trng tín dng phi là tng trng bn vng, “Bn vng”  đây không
phi là duy trì tc đ tng trng cao và lâu dài v thi gian, mà s phát trin bn
vng ngành ngân hàng phi bo toàn và phát trin ba ngun lc : vn, nhân lc và
công ngh, trong đó nhân lc và công ngh đc bit đc quan tâm vì nó quyt đnh
đn s tn ti và phát trin ca mt ngân hàng.
Tng trng tín dng và cht lng tín dng có mi quan h cht ch và tác
đng qua li vi nhau. Nói mt cách khác, tc đ tng trng tín dng ca mt ngân
hàng phi đt đn mt gii hn da theo yu t ngun lc và điu kin kinh t c th
ca ngân hàng đó. Nu tng trng tín dng vt quá tm kim soát ca ngân hàng s
dn đn tình trng ngân hàng mt kh nng thanh toán, cht lng tín dng gim sút,
t đó dn đn hiu qu hot đng tín dng kém, thm chí thua l.
 đm bo tng trng tín dng có cht lng thì các nhà qun tr ngân
hàng phi có bin pháp qun tr ri ro phù hp trên c s nhn đnh và lng hóa
nhng ri ro có th gp trong hot đng tín dng ca mình.
Ngoài ra, ngun vn dùng đ cho vay ch yu là ngun vn huy đng t các
thành phn kinh t, do đó vic cp tín dng phi đm bo an toàn, thu hi đc c vn
ln lãi đúng thi hn; mun vy vic s dng vn phi đm bo đúng mc đích và

đúng quy đnh v cp tín dng ca NHNN thì ngun vn cho vay mi đm bo an
toàn. Ngha là, vic tng trng tín dng, phi hiu qu và an toàn mi đm bo là tín
dng có cht lng.