Quản trị rủi ro tài chính đối với các doanh nghiệp ngành thép Việt Nam Luận văn thạc sĩ

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j



TÔ HI DUNG


QUN TR RI RO TÀI CHÍNH I
VI CÁC DOANH NGHIP NGÀNH
THÉP VIT NAM

Chuyên ngành: Kinh t tài chính ngân hàng
Mã s:60.31.12




LUN VN THC S

NGI HNG DN: TS. NGUYN HNG HI





THÀNH PH H CHÍ MINH – 2009

MC LC

DANH MC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
PHN M U

CHNG 1 1
C S Lụ LUN V RI RO TÀI CHệNH VÀ QUN TR RI RO TÀI
CHÍNH
1.1 Ri ro tài chính và qun tr ri ro tài chính 1
1.1.1 Khái nim ri ro tài chính 1
1.1.2 Khái nim qun tr ri ro tài chính và nhn din ri ro tài chính 4
1.1.3 Li ích ca qun tr ri ro tài chính 7
1.2 Các sn phm qun tr ri ro tài chính 9
1.3 Kinh nghim qun tr ri ro tài chính ca ngành thép trên th gii 10
1.3.1 Gii thiu Sàn Giao dch kim loi London 11
1.3.2 Tim nng ca th trng 12
1.3.3 Nhng dch v ch yu ca LME 12
1.3.4 C ch thanh toán bù tr  LME và c quan điu tit th trng 15
1.3.5 Nhng li ích ca vic qun tr ri ro giá c ca LME 16
1.3.6 Mt ví d v phòng nga ti Trung tâm LME 18
1.3.7 Bài hc kinh nghim t hot đng phòng nga ri ro giá thép ti LME 19
KT LUN CHNG 1 20
CHNG 2 21
THC TRNG QUN TR RI RO TÀI CHệNH TRONG CÁC DOANH
NGHIP NGÀNH THÉP VIT NAM
2.1 Khái quát quá trình phát trin và vai trò ca ngành thép Vit Nam 21
2.1.1 Quá trình phát trin 21
2.1.2 Vai trò ca ngành thép trong nn kinh t Vit Nam 23

2.2 c đim kinh doanh ca ngành thép và thc trng ri ro tài chính trong các
doanh nghip ngành thép Vit Nam 24
2.2.1 Tiêu hao nhiên liu ln, chu nh hng ca bin đng giá nhiên liu 24
2.2.2 Nhu cu vn lu đng ln, chu nh hng t bin đng lãi sut 25
2.2.3 Giá thép trong nc ph thuc vào giá th gii nên chu nh hng t bin
đng giá phôi thép và giá thép nhp khu 28
2.2.4 Giá tr nhp khu ln nên chu nh hng t bin đng t giá 31
2.3 Thc trng qun tr ri ro tài chính trong các doanh nghip ngành thép 36
2.3.1 Tng quan v thc trng th trng công c tài chính phái sinh ti VN 36
2.3.2 Các doanh nghip ngành thép đã đi phó ri ro nh th nào 40
2.3.3 Chi phí và hiu qu ca công tác qun tr ri ro tài chính 48
2.3.4 Nhng tn ti 49
2.3.5 Mt s nguyên nhân ca các tn ti 51
KT LUN CHNG 2 59

CHNG 3 60
CÁC GII PHÁP QUN TR RI RO TÀI CHệNH TRONG CÁC DOANH
NGHIP NGÀNH THÉP VIT NAM
3.1 Yêu cu ca vic qun tr ri ro tài chính đi vi các doanh nghip ngành thép
Vit Nam 60
3.2 Các gii pháp qun tr ri ro tài chính trong các doanh nghip ngành thép Vit
Nam 62
3.2.1 Nâng cao nhn thc và trình đ cho các cán b qun lý và cán b nghip v ti
các doanh nghip ngành thép Vit Nam 62
3.2.2 Áp dng mt c ch, chính sách phù hp và hoàn thin khung pháp lý v qun
tr ri ro tài chính 67
3.2.3 Nâng cao nng lc t vn và kh nng marketing ca h thng ngân hàng . 71
3.2.4 Xây dng quy trình qun tr ri ro tài chính thích hp 73
3.2.5 Vai trò ca Hi đng qun tr các doanh nghip thép 81
3.2.6 ánh giá so sánh s quan trng ca nhóm các gii pháp 83

KT LUN CHNG 3 84

KT LUN 85
TÀI LIU THAM KHO

DANH MC T VIT TT


IMF :Qu tin t quc t
NHNN : Ngân hàng Nhà nc Vit Nam
NHTM : Ngân hàng thng mi
HQT : Hi đng qun tr
TTCK : Th trng chng khoán
CFTC : y ban Giao dch Hàng hóa giao sau
LME : Sàn giao dch kim loi London
OTC : Th trng giao dch không qua quy
WTO : T chc thng mi th gii
TNHH : Trách nhim hu hn
CP : c phn
STE : Sàn giao dch hàng hóa Sacombank
DN : doanh nghip
MM : Modigliani-Miller
ATM : quyn chn ngang giá
OTM : quyn chn kit giá

DANH MC BNG BIU


Bng II-1: T trng GDP ngành thép trong nn kinh t
Bng II-2: Chi phí nhiên liu
Bng II-3: S liu vn điu l, vn vay bình quân, doanh thu nm 2009 ca mt s
doanh nghip thép
Bng II-4: So sánh chi phí lãi vay 06 tháng đu nm 2007 và 2008
Bng II-5: So sánh chi phí lãi vay 06 tháng đu nm 2008 và và 06 tháng cui nm
2008
Bng II-6: So sánh chi phí lãi vay nm 2008 và nm 2009
Bng II-7: Li nhun trc thu 06 tháng đu nm 2008
Bng II-8: Li nhun trc thu 06 tháng cui nm 2008
Bng II-9: Li nhun trc thu nm 2008 và nm 2009
Bng II-10: Giá tr nhp khu nm 2008 và 2009 ca mt s doanh nghip thép
Bng II-11: Lãi (l) chênh lch t giá trong hai nm 2007, 2008 và 2009
Bng II-12: Trình đ chuyên môn cán b qun lý và chuyên viên Tng Công ty Thép
Vit Nam
Bng II-13: Trình đ ngoi ng ca cán b qun lý và chuyên viên Tng Công ty
Thép Vit Nam

PHN M U

1. S cn thit ca đ tƠi:
Thép là ngành công nghip quan trng không nhng chim t trng GDP ln
trong nn kinh t mà còn có vai trò ch đo trong nn kinh t quc dân. Chính ph đã
có quy hoch riêng cho vic phát trin ngành thép. Chính vì vy, các doanh nghip
thép đang n lc không ngng đ có mt tc đ tng trng bn vng và n đnh.
 làm đc điu đó, trong chin lc phát trin ngành thép, thì bên cnh các
chin lc kinh doanh, các chin lc tài chính đóng vai trò ht sc quan trng.
Trong xu th hi nhp và trong điu kin th trng tài chính din bin ngày càng
phc tp, các doanh nghip thép luôn đng trc nhng ri ro tài chính cn phi
đc phòng nga nu không mun các bin đng này nh hng đn hiu qu hot
đng ca doanh nghip. Trong khi đó, đn thi đim hin nay, hot đng qun tr ri
ro cha đc các doanh nghip thép trin khai mt cách dài hn và mang tính chin
lc.
Thc trng đó đt ra yêu cu cn phi thay đi t duy và tìm các bin pháp đ
tip cn và trin khai hot đng qun tr ri ro tài chính ti các doanh nghip ngành
thép đ tng bc nâng cao hiu qu hot đng và nng lc cnh tranh ca các doanh
nghip này.
Chính vì vy, vic nghiên cu đ tài “Qun tr ri ro tài chính đi vi các
doanh nghip ngành thép Vit Nam” trong tình hình hin nay là rt cn thit đ góp
phn phát trin ngành thép theo hoch đnh ca Chính ph.
2. Mc đích ca đ tƠi:

Vn đ c bn ca lun vn là phân tích thc trng qun tr ri ro tài chính ca
các doanh nghip trong ngành thép Vit Nam và đ ra các gii pháp phát trin hot
đng qun tr ri ro tài chính ti các doanh nghip này.


3. Phng pháp nghiên cu:
 tài vn dng các phng pháp nghiên cu duy vt bin chng và duy vt
lch s kt hp vi vic phân tích, tng hp, thng kê, so sánh và đi chiu da trên
s liu thu thp đc có đ chính xác và tin cy cao. Lun vn còn s dng các tài
liu trong và ngoài nc v các vn đ liên quan đn đ tài nghiên cu.
4. i tng vƠ phm vi nghiên cu:
Trong đ tài này, chúng tôi tp trung nghiên cu mt s ni dung sau:
- Nhng vn đ c bn v qun tr ri ro tài chính và các sn phm tài chính
phái sinh.
- Thc trng ri ro tài chính và qun tr ri ro tài chính ti các doanh nghip
trong ngành thép Vit Nam
-  xut các gii pháp đ phát trin hot đng qun tr ri ro tài chính trong
các doanh nghip ngành thép Vit Nam
5. Kt cu lun vn:
Lun vn đ tài “Qun tr ri ro tài chính đi vi các doanh nghip ngành
thép” gm 03 chng:
- Chng 1: C s lý lun v ri ro tài chính và qun tr ri ro tài chính
- Chng 2: Thc trng qun tr ri ro tài chính trong các doanh nghip ngành
thép Vit Nam
- Chng 3: Các gii pháp qun tr ri ro tài chính trong các doanh nghip
ngành thép Vit Nam.
Qun tr ri ro tài chính là vn đ còn khá mi và cha có nhiu kinh nghim
thc tin. Trong phm vi đ tài này khó chuyn ti đc ht ni dung. Tác gi rt
mong nhn đc ý kin đóng góp ca Quý Thy cô, các chuyên gia tài chính và các
đng nghip đ công tác qun tr tài chính ngày càng phát trin và hoàn thin.

1
CHNG 1

C S Lụ LUN V RI RO TÀI CHệNH
VÀ QUN TR RI RO TÀI CHệNH

1.1 RI RO TÀI CHệNH VÀ QUN TR RI RO TÀI CHệNH:
1.1.1 Khái nim ri ro tƠi chính:
Ri ro tài chính là các trng thái ri ro kit giá tài chính và nhng ri ro do
doanh nghip s dng đòn by tài chính - s dng ngun vn vay – trong kinh doanh.
Trong phm vi đ tài này, khái nim ri ro tài chính ch hàm ý nói đn ri ro kit
giá tài chính.
Các doanh nghip ngày nay thng xuyên phi đi mt vi nhng đ nhy cm
t các nhân t th trng nh lãi sut, t giá, giá c hàng hóa và chng khoán.  nhy
cm t các nhân t giá c th trng tác đng đn thu nhp ca doanh nghip là ri ro
kit giá tài chính.
Nhng bin đng không th d đoán trc ca t giá, lãi sut, giá c hàng hóa
không nhng có th nh hng đn các khon li nhun đc báo cáo hàng quý ca
mt công ty mà còn có th đnh đot liu công ty đó có th tn ti đc hay không. Mt
công ty hin nay không ch cn có các công ngh sn xut tiên tin nht, ngun cung
lao đng r nht hay mt chin lc tip th tt nht na, mà nhng bin đng giá c
đt ngt có th đy các công ty đang đc điu hành tt ri vào tình trng phá sn.
Nhng thay đi trong t giá có th to ra nhng đi th mnh mi. Tng t
nh vy, nhng thay đi tht thng trong giá c hàng hóa có th đy giá c đu vào
tng đn mc mà ngi tiêu dùng chuyn hng sang s dng các sn phm thay th.
Bin đng ca lãi sut có th to ra áp lc làm tng chi phí ca các công ty. Các
công ty nào có doanh thu thp s b tác đng bt li bi lãi sut tng lên và có th lâm
vào tình trng kit qu tài chính.
2
Nhng bin đng ca lãi sut, t giá và giá hàng hóa làm các doanh nghip đng

trc hai h qu: đó là h qu ca đ nhy cm giao dch và h qu ca đ nhy cm
cnh tranh.
 nhy cm giao dch phát sinh khi có nhng thay đi trong giá hàng hóa, lãi
sut và t giá, và điu này s làm thay đi giá tr ca mt khon tin thu đc hoc các
khon chi phí. Ri ro giao dch ch tp trung vào nh hng ca nhng thay đi trong
giá c, còn tác đng ca thay đi giá đi vi s lng đc b qua.
 nhy cm cnh tranh phát sinh khi có nhng thay đi trong t giá hi đoái
hay lãi sut hoc giá c hàng hóa s làm tng thêm các đch th cnh tranh mi. Ví d
nh khi đng ni t tng giá, mt công ty thun tuý kinh doanh trong nc vn b tác
đng bi t giá do có s xut hin ca các công ty cnh tranh nc ngoài có chi nhánh
trong nc nhp hàng hóa t nc ngoài v tiêu th trong nc – giá c hàng hóa cùng
loi  nc ngoài gi đây r tng đi so vi hàng hóa trong nc. Nh vy, chính
nhng thay đi trong t giá, lãi sut, hoc giá hàng hóa đã tác đng lên doanh thu và th
phn ca công ty và sau đó lên li nhun ròng ca công ty.
Tóm li là, cho dù đó là đ nhy cm giao dch hay đ nhy cm cnh tranh,
nhng bt n trong t giá, lãi sut, hoc giá c hàng hóa chc chn s làm thay đi
dòng tin thc s ca công ty. Nhng bt n này ngày càng rõ ràng hn và ngày càng
có thêm nhiu công ty nhn ra tm quan trng ca nhng ri ro này.
 đ tài này, tôi ch đ cp đn ba loi ri ro ch yu t các yu t ca th
trng là: ri ro t giá, ri ro lãi sut và ri ro giá hàng hóa.
1.1.1.1 Ri ro t giá hi đoái:
 nhy cm giao dch hp th rt mnh m nhng bin đng trong t giá. ó
chính là s không tng thích gia doanh thu và chi phí. Mt ví d đn gin: T giá
đt ngt tng làm giá hàng hóa hay nguyên vt liu nhp t nc ngoài v tng cao, chi
phí mua hàng ca doanh nghip s bin đng tng, trong khi đó vi nhng áp lc khác
3
nhau, giá bán không th tng tng ng và doanh nghip s thu đc li nhun thp
hn thi kì trc thm chí là l.
Ngoài ra, mt ri ro tng đng, liên quan đn s bt n ca t giá, thng
đc đ cp trong các bng cân đi k toán ca công ty vi tên gi đ nhy cm

chuyn đi.  nhy cm chuyn đi phn ánh nhng thay đi trong giá tr ca công ty
khi tài sn  nc ngoài đc chuyn đi sang ni t.
Nhng thay đi trong t giá hi đoái có th có tác đng tiêu cc đáng k đn
nng lc cnh tranh ca công ty nh ví d đã trình bày trên đây.
1.1.1.2 Ri ro lãi sut:
Nhng thay đi trong lãi sut cng có th có nhng tác đng tng t nh t giá
đn thc hin báo cáo kt qu sn xut kinh doanh. Nhng thay đi lãi sut có th tác
đng đn hoc là các khon thu hoc là các khon chi phí, trong đó hu ht các công ty
thng ch đt s quan tâm ca mình vào chi phí lãi vay.
Ngoài ra, nhng thay đi trong lãi sut cng có th dn đn đ nhy cm cnh
tranh. Nhng thay đi trong lãi sut có th làm thay đi s lng hàng hóa do công ty
bán ra. Ví d, di sc ép ca chi phí tng đt bin và nguy c l vn do lãi sut tng
cao, doanh nghip có th gim lng hàng sn xut và vì vy, trong kì đó, doanh
nghip đó có nguy c b thu hp th phn do lng hàng bán ra thp hn so vi nhng
doanh nghip khác, vn không b nh hng bi bin đng lãi sut do đã phòng nga
ri ro chng hn.
1.1.1.3 Ri ro giá hàng hóa:
Các công ty thng xuyên phi đi mt vi đ nhy cm liên quan đn giá hàng
hóa. S bin đng ca giá c nguyên vt liu đu vào nh hng rt nhiu đn chi phí
và li nhun ca doanh nghip. Bin đng giá hàng hóa còn nh hng rt ln  ch,
nu khi nhp lng, giá c đu vào bin đng tng, nhng sau đó, khi doanh nghip
bán hàng, giá hàng hóa li bin đng gim. Trong hoàn cnh đó, doanh nghip s chu
thua l đ bán đc hàng theo giá th trng.
4
 nhy cm kinh t cng cho thy, giá c đu vào bin đng làm công ty khó
khn hn trong vic quyt đnh giá thành sn phm. Bi l, nu giá thành sn phm cao
đng ngha vi vic sn phm ca doanh nghip s kém tính cnh tranh so vi sn
phm cùng loi ca doanh nghip khác có giá thành thp hn.
Sc nh hng do bin đng giá đu vào, vì vy, càng to ln hn rt nhiu so
vi ri ro lãi sut hay t giá.

1.1.2. Khái nim qun tr ri ro tƠi chính vƠ nhn din ri ro tƠi chính:
1.1.2.1 Khái nim qun tr ri ro tài chính:
Nh vy, đng trc áp lc v ri ro tài chính, các doanh nghip cn phi có
bin pháp đ phòng nga và hn ch ti đa nhng tn tht do các ri ro tài chính mang
li. Công vic này đc gi là qun tr ri ro tài chính.
Qun tr ri ro tài chính là xác đnh mc đ ri ro tài chính mà mt công ty
mong mun, nhn din đc mc đ ri ro tài chính hin nay ca công ty đang gánh
chu và s dng các công c phái sinh hoc các công c tài chính khác đ điu chnh
mc đ ri ro tài chính thc s theo mc ri ro tài chính mong mun.
Công c phái sinh là các công c tài chính có li nhun phát sinh t li nhun
ca các công c khác, ngha là thành qu ca chúng ph thuc vào din bin ca các
công c này. Bng vic s dng các công c phái sinh, các công ty và cá nhân có th
chuyn bt c ri ro nào h không mong mun cho các đi tác khác là nhng ngi
hoc là có ri ro đc bù đp hoc là mun tha nhn ri ro đó.
 các quc gia phát trin, hu ht tình trng ri ro kit giá tài chính là có th
phòng nga đc bi vì có s tn ti ca nhiu th trng ln và mt th trng hiu
qu mà thông qua đó nhng ri ro này có th đc trao đi cho nhau.
1.1.2.2 Nhn din ri ro tài chính:
Nhng ri ro mà mt công ty thng gp phi thng nm trong hai nhóm: ri
ro kinh doanh và ri ro tài chính.
5
i vi hu ht các t chc phi tài chính thì ri ro kinh doanh là ri ro có liên
quan đn hot đng sn xut và kinh doanh bán hàng. Thí d, mt nhà sn xut máy
tính gp ri ro kinh doanh là mt đi th cnh tranh ca h s gii thiu ra th trng
mt sn phm u vit hn v mt công ngh mà ly mt đi th phn ca nhà sn xut
đó. Nhìn chung, nhng ri ro kinh doanh thng không th phòng nga đc bi
chúng không mua đi bán li đc.
Ri ro th hai, ri ro tài chính hay ri ro kit giá tài chính là loi ri ro mà mt
doanh nghip gp phi do phi đi mt vi nhng đ nhy cm t các nhân t th
trng nh t giá, lãi sut, giá c hàng hóa và chng khoán đã đc trình bày  trên.

Hu ht nhng ri ro tài chính là có th qun tr ri ro đc vì có s tn ti ca nhiu
th trng ln và mt th trng hiu qu mà thông qua đó nhng ri ro này có th
đc trao đi cho nhau.
Khi xác đnh nên tin hành phòng nga nhng ri ro nào, nhà qun tr ri ro cn
phi phân bit đc nhng ri ro nào doanh nghip “đc tr tin” đ có đc ri ro và
nhng ri ro nào “không đc đn bù” đ gánh ly nó. Hu ht các công ty thy rng
h xng đáng đc bù đp cho vic gánh chu nhng ri ro liên quan đn các hot đng
kinh doanh ch yu ca mình nh phát trin sn phm, sn xut, và marketing. Thí d,
mt nhà máy sn xut máy tính s đc bù đp (tc giá c phiu ca công ty s tng
lên) nu nh h phát trin đc mt sn phm u vit v công ngh hay do đã áp dng
mt chin lc marketing thành công.
Nhng ri ro tài chính doanh nghip phi đi mt đu xut phát t nhng thay
đi v giá c th trng nh lãi sut, t giá cng nh giá ca các loi hàng hóa khác.
Ngoài ra còn có mt s ri ro khác nh hng đn tài chính doanh nghip nh ri ro v
tín dng, ri ro trong hot đng sn xut, ri ro trong thanh khon và ri ro mang tính
h thng tác đng chung lên toàn th trng. Nhng ri ro trên đu có tính liên kt và
tác đng qua li ln nhau nên khi th trng đi xung, s cng hng ca chúng s gây
nên tn tht khôn lng đi vi doanh nghip.
6
Mt nhân t quan trng khác cn xem xét đn khi xác đnh nhng ri ro nào cn
đc qun tr ri ro là tính trng yu ca khon l tim nng có th xy ra nu nh
doanh nghip không phòng nga đ nhy cm đi vi ri ro. Tiu s ri ro ti u ca
mt doanh nghip phi cân bng đc gia nhng li ích so vi chi phí qun tr ri ro.
Tr phi nhng khon l tim nng là quá ln - tc là đ ln đ tác đng nghiêm trng
đn thu nhp ca doanh nghip – còn thì nhng li ích nhn đc t nghip v qun tr
ri ro là không đáng so vi nhng chi phí mà doanh nghip phi tiêu tn, và doanh
nghip có th không thc hin nghip v này thì tt hn.
1.1.2.3 Phân bit gia qun tr ri ro và đu c:
Mt lý do khin các nhà qun tr ri ro đôi khi lng l trong vic thc hin
nghip v qun tr ri ro là bi h liên h vic s dng các phng tin qun tr ri ro

vi đu c. H tin rng qun tr ri ro bng các công c tài chính phái sinh s to thêm
nhng ri ro mi. Trên thc t, điu ngc li thì mi đúng. Mt hot đng qun tr ri
ro đc thit lp tt luôn làm gim bt đi nhng ri ro. Chính vic la chn không thc
hin nghip v qun tr ri ro s khin cho nhà qun tr luôn làm cho doanh nghip ca
h gp thêm nhng ri ro.
Khi mt công ty bt đu cho mt hot đng kinh doanh nào đó, công ty đã có
ch ý chp nhn ri ro. Ví d các hãng hàng không chp nhn cnh tranh trên th
trng vn chuyn hành khách t ni này đn ni khác. Tuy nhiên, nhng ri ro gn
lin vi giá du bt n là mt loi ri ro hoàn toàn khác mà h mun tng kh nó đi
vn hn. Vì th các hãng hàng không tin hành phòng nga ri ro giá du, điu này cho
phép h tp trung vào công vic kinh doanh chính ca mình. Tuy nhiên thnh thong h
cng có th cm thy giá du có xu hng gim xung và nh vy là h cho mình đã
quá đ cao vic phòng nga ri ro. Chính vì vy, h không thích phòng nga na mà
li thích qun tr ri ro bng cách thc khác, đó là xác đnh mc đ ri ro hin ti so
vi ri ro mong mun.
Mt vài công ty s dng qun tr ri ro nh là mt lý do đ đu c trong các lnh
vc mà h ít tinh thông hn là h ngh. Và vì th h phi chun b gánh chu nhng hu
7
qu nu d báo sai. Mt vài công ty thc hin qun tr ri ro bi vì h thc s tin rng
h có th d báo đc các bin đng - nhng ci ngun ca ri ro. Khi nhng ci
ngun ca ri ro đó không liên quan gì đn hot đng chính yu ca công ty, thì kt
qu ca mt d báo ti li đc cng hng thêm vi vic s dng các công c phái
sinh có đòn by cao có th làm cho vn đ s tr nên rt trm trng.
Ri ro kit giá tài chính – cho dù chúng có đc kim soát hay không – luôn tn
ti trong mi công vic kinh doanh. Nhà qun tr nào la chn phng án không thc
hin qun tr ri ro ngha là đang đánh cc rng th trng hoc là s vn yên tnh
hoc là s dao đng theo chiu thun li cho công ty ca mình.
1.1.3 Li ích ca qun tr ri ro tƠi chính:
Qun tr ri ro tài chính, vi vai trò là phòng nga nhng ri ro tài chính, s làm
gim bt nhng ri ro nu đc thc hin tt.

Tuy nhiên, trong th gii ca Modigliani – Miller, vn không có thu và chi phí
giao dch, không phi tn kém chi phí đ nhn thông tin và thông tin luôn có sn cho
mi ngi, thì các quyt đnh tài chính không làm tng giá tr ca c đông. Các quyt
đnh tài chính, chng hn nh công ty nên phát hành bao nhiêu n, công ty chi tr c
tc nh th nào hoc là công ty phi đng đu vi ri ro ra sao him khi xác đnh
chic bánh giá tr ca công ty đc ct nh th nào. Quy mô ca chic bánh, đc
quyt đnh bi đu t ca công ty vào tài sn, là nhân t quyt đnh giá tr ca c đông.
MM tranh lun rng v lý thuyt, các c đông có th thc hin tt các giao dch tài
chính ging nh công ty bng cách mua hoc bán c phiu và trái phiu trong danh
mc đu t cá nhân ca h. Qun tr ri ro cng là mt quyt đnh tài chính. Nh vy
qun tr ri ro, v lý thuyt có th đc các c đông thc hin bng cách điu chnh
danh mc đu t cá nhân ca h cho nên các công ty không cn phi qun tr ri ro.
Lp lun này đã b qua mt s tht là, hu ht các công ty qun tr ri ro có hiu
qu và vi chi phí thp hn so vi chính bn thân c đông. Quy mô ca công ty và
nhng đu t ca các công ty vào h thng thông tin đã h tr cho h có nhiu thun
8
li hn so vi các c đông. Các công ty s nhn đc nhng li ích t công vic qun
tr ri ro nu thu nhp ca công ty dao đng xoay quanh khung chu thu thu nhp. Vi
mt h thng thu ly tin, công ty có th tính toán đ có mt kt thúc vi mc thu
thp hn bng cách n đnh thu nhp ca công ty. Qun tr ri ro cng có th làm gim
xác sut phá sn, mt tin trình rt tn kém mà trong đó chi phí pháp lý tr thành mt
phn đáng k tác đng lên giá tr công ty. Các giám đc tin hành qun tr ri ro còn là
do quyn li ca h gn lin vi thành qu công ty, nói trng ra là h qun lý ri ro cho
chính h.
Các công ty sp ri vào tình trng phá sn s nhn thy là h ít có đng c đu
t vào các d án cho dù các d án này có hp dn đn c nào đi chng na. Lý do mà
các d án nh th ch có li cho các ch n ca công ty vì chúng ch làm gia tng các
c hi đ thanh toán cho các ch n mà thôi. Trng hp này đc gi là đu t “lch
lc”. Qun tr ri ro giúp tránh ri vào tình cnh ging nh vy và nh th s làm gia
tng c hi cho các công ty s luôn luôn đu t vào các d án hp dn mà nhng d án

này tính trên tng th s tt hn cho xã hi và nn kinh t. Qun tr ri ro cng luôn
cho phép các công ty to ra dòng tin cn thit đ thc hin các d án đu t ca mình.
Nu các ngun qu ni b không đ, h có th tìm kim ngun tài tr bên ngoài. Mt
vài công ty s ct gim đu t hn là gia tng vn mi.
Khi mt công ty bt đu cho mt hot đng kinh doanh nào đó, công ty đã có
ch ý chp nhn ri ro. Các công ty thép chp nhn cnh tranh gia các công ty vi
nhau v các chiêu đ hút khách hàng, nhng ri ro v t giá hi đoái, hay giá nguyên
liu đu vào li là mt loi ri ro hoàn toán khác mà h mun dp b nó đi đ tp trung
vào công vic kinh doanh chính ca mình. Tuy nhiên, thnh thong các công ty này li
d đoán giá thép có xu hng gim xung và h cho rng mình đã quá đ cao vic
phòng nga ri ro. Chính vì vy, h không thích phòng nga na mà li thích qun tr
ri ro bng cách thc khác, đó là xác đnh mc đ ri ro hin ti so vi ri ro mong
mun.
9
Cn phi lu ý là bn thân vic gim ri ro không là lý l hoàn ho đ lý gii
thích v vic ti sao công ty phi phòng nga và qun tr ri ro. Các công ty nào chp
nhn ri ro thp hn, thì trong dài hn h s nhn đc t sut sinh li thp hn. Hn
na, nu nh các c đông ca h thc s mun ri ro thp hn, h có th d dàng điu
chnh li các danh mc đu t ca h bng các thay th các chng khoán ri ro cao
bng chng khoán ri ro thp. Qun tr ri ro phi to ra giá tr cho c đông, tc là làm
ra cho h nhng gì mà bn thân h không th t mình làm đc.
Tóm li, qun tr ri ro tài chính s mang li nhiu li ích cho doanh nghip,
gm vic làm gim thiu đc kh nng phá sn vn rt tn kém, tit kim đc tin
thu, và to điu kin d dàng cho công ty đu t vào d án có li bng nhng li ích
nhn đc nh th, t đó gia tng giá tr cho doanh nghip và giá tr s đc to ra cho
các c đông.
1.2 Các sn phm qun tr ri ro tƠi chính:
Các sn phm tài chính phái sinh ph bin đc s dng đ qun tr ri ro gm:
1.2.1 Hp đng k hn: (Forward contract)
Hp đng k hn là hp đng gia hai bên - ngi mua và ngi bán - đ mua

hoc bán tài sn vào mt ngày trong tng lai vi giá đã tha thun ngày hôm nay. Nu
vào ngày đáo hn, giá thc t cao hn giá thc hin, ngi s hu hp đng s kim
đc li nhun, nu giá thp hn, ngi s hu hp đng s chu mt khon l.
1.2.2 Hp đng giao sau: (Future contract)
Hp đng giao sau cng là hp đng gia hai bên - ngi mua và ngi bán - đ
mua hoc bán tài sn vào mt ngày trong tng lai vi giá đã tha thun ngày hôm nay.
Các hp đng đc giao dch trên sàn giao dch giao sau và chu quá trình thanh toán
hàng ngày.


10
1.2.3 Quyn chn (options):
Quyn chn là mt hp đng gia hai bên - ngi mua và ngi bán – trong đó
cho ngi mua quyn, nhng không phi là ngha v, đ mua hoc bán mt tài sn nào
đó vào mt ngày trong tng lai vi giá đã đng ý vào ngày hôm nay.
1.2.4 Hoán đi (SWAP) vƠ các công c phái sinh khác:
Hoán đi là mt hp đng trong đó hai bên đng ý hoán đi dòng tin. Ví d,
mt bên đi tác hin đang nhn đc mt dòng tin t mt khon đu t nhng li
thích mt loi đu t khác vi dòng tin không ging vi dòng tin ca khon đu t
h đang th hng. Bên đi tác này liên lc vi mt dealer hoán đi, thng đó là mt
công ty hot đng trên th trng OTC, h s thc hin v th đi nghch trong giao
dch. Thc ra, bên đi tác và dealer đã hoán đi dòng tin cho nhau. Tùy thuc vào sau
đó giá hoc lãi sut thay đi nh th nào, mt bên s thu đc li nhun hay là b l.
Lãi ca bên này chính là khon l ca bên kia.
1.3 Kinh nghim qun tr ri ro giá thép đu vƠo đi vi các doanh nghip
ngƠnh thép trên th gii qua SƠn Giao dch kim loi London:
Cng nh nhng doanh nghip khác trong nn kinh t, các doanh nghip ngành
thép cng chu nhng nh hng nht đnh bi nhng ri ro tài chính. Nhng công c
phòng nga t giá và lãi sut cng tng t vi các ngành hàng khác và ph bin trên
toàn cu, chúng tôi ch đ cp đn kinh nghim phòng nga bin đng giá thép thông

qua các giao dch ti các th trng giao dch thép trên th gii. So vi nông sn,
du…, thì th trng giao dch các sn phm phái sinh cho kim loi xut hin khá
mun. Trong th trng kim loi thì thép li xut hin mun màng nht. Trên th gii
hin nay, Sàn giao dch kim loi London (The London Metal Exchange), vit tt là
LME, là th trng giao dch kim loi ln nht, ni tp trung khong 98% các giao dch
kim loi trên th gii. Chính vì vy, giá c ti Sàn London đc s dng nh giá tham
chiu cho th trng kim loi nói chung và thép nói riêng.

11
1.3.1 Gii thiu SƠn Giao dch kim loi London:
Nhng kinh nghim không gì so sánh đc thit lp nên Sàn giao dch kim loi
London nh mt trung tâm vi nhng kh nng, ngun lc và các mi quan h đã đc
kim chng gia cng đng kim loi và tài chính, đ thc hin các công c qun tr ri
ro đáng tin cy và đy n lc ca th trng cho ngành công nghip thép.
Cung cp mt môi trng an toàn và đc điu chnh tt là điu c bn thành
công ca Trung tâm. LME có mt yêu cu nghiêm ngt đ đm bo rng giao dch trên
th trng này đc kim soát theo cách trt t, đó là Trung tâm đu t có t chc
(RIE) mang li mt s bo v chc chn cho nhng ch th tham gia. S điu chnh ca
th trng đc thc hin rng khp bi LME, trong khi C quan dch v tài chính
(FSA) chu trách nhim điu chnh s toàn vn và kim soát tài chính ca các thành
viên LME.
c đt ti London, LME có mt tm đn và phi hp toàn cu  khp các
công ty thành viên là các t chc giao dch trc tip ti Sàn, và cung cp các dch v
đc gia công riêng bit cho nhng khách hàng đc tri dài khp các vùng min
mong mun tin hành các giao dch ti LME, và các cuc thng lng đc thc hin
bi các thành viên sut 24h mt ngày cng nh ti Sàn Ring bng vic hô giá công
khai, bng giao dch qua đin thoi hoc giao dch đin t thông qua LME Select. Cng
nh nhng giao dch  Châu Âu, LME đã có mt v trí tt đ đm trách đc ht các
phn giao dch ca M và Châu Á qua đa đim ca nó  Luân ôn.
c thành lp đã trên 130 nm, nhng Sàn giao dch kim loi London ch yu

din ra các giao dch kim loi màu. Tuy nhiên, vi thép, thì li ích t các công c qun
tr ri ro tài chính ch va mi đc thc hin.
LME đã nhn đc s h tr t s phát trin các hp đng tng lai cho thép t
mt s nhà sn xut, các nhà gia công, các công ty thng mi, ngành xây dng và c
các công ty thành viên ca LME. S tng quan và h tr ca ngành công nghip là
quan trng cho s thành công ca mt hp đng LME nào. Không ging nh nhiu
12
Trung tâm, LME thit k các hp đng tng lai đ đáp ng nhu cu ca nhng ngành
công nghip riêng bit, và mt cách thng xuyên, vic nhn và phn hi ca ngành
công nghip thép đóng mt phn chính yu trong s phát trin hp đng này trc và
sau khi đa ra.
1.3.2 Tim nng ca th trng:
Trong ngành thép, thì phôi thép là mt th trng phát trin và đã gia tng sn
xut vào khong 40% t nm 2000, vi các phân tích c tính tng hn 32% trong sn
xut hàng nm, đt 630 triu tn vào nm 2010. Nhng tính toán ca th trng cho
thy rng s lng giao dch phôi thép vào khong 30 triu tn/ nm.
Ngi ta đã s dng nhng hp đng tng lai đ kim soát giá c phôi thép.
Ngành thép hot đng ch yu trên giá giao ngay. iu này trong mt th trng bt n
hn s làm gia tng nhiu ri ro cho doanh nghip. Hp đng tng lai s giúp ngành
thép bình thng hóa bt n này.
Các hp đng  LME mang đn li ích cng thêm  s minh bch giá c trong
giá k hn trong vòng 15 tháng và s cho phép các giao dch kì hn hn 1 nm. Hp
đng phôi thép  LME còn thun tin vì nó có tim nng liên quan đn các phn khác
ca phc hp sn phm thép, quan trng nht là b phn ph liu và thép thanh.
1.3.3 Nhng dch v ch yu ca LME:
Các dch v ch yu ca LME là phòng nga, đnh giá và giao hàng vt cht.
Nhng dch v ct lõi này là c s cho tt c các hp đng ca LME và kt hp vi
nhau cht ch đ cung cp mt din đàn hiu qu cho vic qun tr ri ro v giá thép.
1.3.3.1 Phòng nga trc nhng bin đng giá c
Vic phòng nga là quá trình bù đp ri ro bin đng giá trong th trng vt

cht bi vic cht  mc giá cho hàng hóa cùng loi c bn trong th trng futures.
Trong vic ngn nga này, mt t chc có th cht  mt mc giá kì hn chp nhn
đc.
13
iu này ngha là nó b nhng li nhun t trên tri ri xung, nhng nó cng
bo v t chc trc nhng khon l t trên tri ri xung và có th cho phép nó quyt
đnh  mc ri ro sn lòng chp nhn đc. Nh đ cp  trên đây, vic ngn nga là
hot đng song song vi vic mua bán hàng hóa vt cht, hot đng trên Trung tâm
không thay th ngành công nghip nh các kênh thông thng ca vic mua bán thép.
Trong phn ln và ch yu các trng hp, nó đc s dng đn gin nh mt công c
tài chính đ qun tr tình hình bt n giá c thng thy trên th trng vt cht. Tuy
nhiên, đ ngn nga thành công, tt c giá c trong chui phân phi nên đc thay th
da trên giá  LME. iu này s đt đc s ngn nga hiu qu nht và h tr cho
các yêu cu ca các tiêu chun tính toán vic ngn nga.
1.3.3.2 nh giá - To ra mt mc giá minh bch và đáng tin
Mt trong nhng chc nng c bn ca LME là tìm ra giá c cho ngành công
nghip có th s dng nh mt tham chiu khi đnh giá các giao dch vt cht. LME
không kim soát hoc c đnh mc giá nó ban hành, và cng không tìm kim. Thc ra,
giá c LME là kt qu ca hot đng giao dch hàng ngày ti Trung tâm  khp các
công ty thành viên ca LME, và do đó nó đi din cho các giao dch thc s gia ngi
mua và ngi bán.
Trung tâm LME không có li ích gì trong trng hp giá cao hay thp, điu liên
quan cn bn ca nó là các mc giá đc tìm ra mt cách rõ ràng và minh bch, trong
s phù hp vi s điu chnh th trng nghiêm ngt ca LME. Trong phng thc đn
gin nht, chc nng ca LME là đ giúp tìm ra giá mà  đó mt bên sn lòng đ mua
và mc giá mà  đó mt bên sn lòng bán. Mt trong nhng khác bit đáng k nht là
giá LME, khi so sánh vi giá tham chiu gn đây đc ngành thép s dng, thì giá
LME da trên các giao dch thc s.
Mt đc đim then cht khác ca LME là tính tp trung thanh khon. Tính thanh
khon đc s dng đ ch s ngi mua và ngi bán trên th trng. Vic tìm ra giá

chính xác nht nhìn chung bao gm s ln nht ca ngi mua và ngi bán vì đây là
14
đi din cho đng lc cung cu ca hàng hóa riêng bit. iu này đc bit liên h đn
vic giao hàng vt cht.
1.3.3.3 Dch v giao hàng vt cht:
La chn giao hàng vt cht đóng vai trò quan trng trong vic to ra s hi t
gia giá LME và giá th trng vt cht. Hiu qu ca công c này là nu giá LME quá
cao hay quá thp, thì giá trên th trng s thy mt c hi giá thun li và s s dng
công c giao hàng, điu này đm bo rng giá LME luôn tng ng vi giá th trng
vt cht.
Tuy nhiên, Trung tâm không thay th các kênh mua bán thép thông thng, và
ch mt t l rt nh các hp đng thc s có kt qu trong vic giao hàng.
Khi h thng giao hàng ca LME da vào vic đm bo cht lng hàng hóa
ca ngi tiêu dùng, thì trung tâm chp thun tt c các loi thép  bt c ni nào h
nhn hàng. Loi thép đc chp thun sau đó có th đc giao ngc li vi mt hp
đng khác ti LME.
 h tr c ch giao hàng, Trung tâm vn hành, nhng không s hu, mt
mng quc t v kho hàng, hot đng di s ch đnh chính xác và đng đu ca
LME, bt k chúng  đâu. ây là kinh nghim sâu sc ca LME v vic giao hàng vt
cht trên toàn th gii, đc xây dng qua lch s hn 130 nm ca nó, vn làm cho nó
thành mt trung tâm giao dch hu hiu nht cho mt hp đng thép.
Nh mt công c giao hàng t nhiên bng sn phm ca LME, Trung tâm ban
hành hàng ngày các báo cáo v tn kho th hin vic nhp xut ca kho LME, và con
s các giy chng nhn đã b hy b. Báo cáo tn kho hàng ngày ca LME đc s
dng và làm c s trên khp th gii bi ngành công nghip vt cht và nhng ngi
tham gia th trng, cung cp mt du hiu có giá tr v nhng yu t cung cu c bn
ca mi kim loi. LME ch báo cáo v nguyên vt liu trên giy chng nhn ca LME,
và không chp thun các nguyên vt liu khác trên th trng ti mt thi đim xác
đnh.
15

1.3.4. C ch thanh toán bù tr  LME vƠ c quan điu tit th trng:
1.3.4.1 C ch thanh toán:
Tt c các hp đng LME đc kí bi LCH.Clearnet - mt ban đc lp, có t
chc.
Mô t tóm tt v s minh bch ca Trung tâm nh sau: mt thành viên kí hp
đng vi mt thành viên khác đ mua nguyên vt liu. C hai thành viên nhp nhng
chi tit ca giao dch vào mt h thng máy tính liên kt, vn cung cp thông tin cho
LCH.Clearnet. Khi c các bên đi đn tha thun v nhng chi tit nh thi gian giao
dch, giá c, ngày ht hn hp đng, các bên hp đng và s lng, thì giao dch đc
chp nhn nh đã tha thun.
LCH.Clearnet gi mt vai trò trong hp đng  nhng giao dch tha thun này,
tr thành ngi bán đi vi ngi mua và ngc li. Do đó, các thành viên đc bo v
khi các ri ro ca vic hy giao dch bi các thành viên khác.
LCH.Clearnet gánh vác ri ro th trng khi nó chp nhn các giao dch thanh
toán và nó kim soát ri ro này bi yêu cu thanh toán lãi; lng tin mt kim soát
phm vi bt c mt khon l nào mà mt hp đng có th có. LCH.Clearnet nhìn thy
tt c các v th ca mt thành viên khi yêu cu li nhun, nh mt thành viên có th có
mt vài v th lãi hoc l. Do đó, h s đòi hi các khon lãi trên c s v th thc ca
thành viên. Các khon li nhun có th đc cung cp bng tin mt cng nh kí qu:
mt ngân hàng đm bo là mt ví d ca kiu kí qu đc chp nhn này.
1.3.4.2 Các c quan điu tit th trng:
Trung tâm có mt yêu cu lut đnh đ đm bo rng vic kinh doanh trên th
trng đc qun lý theo mt cách trt t và minh bch, cung cp s bo v thích hp
cho các nhà đu t và nhng ch th đang cn qun tr ri ro.
S điu chnh ca th trng đc thc hin bi LME, trong khi c quan dch v
tài chính (FSA) chu trách nhim điu chnh s lành mnh tài chính và qun lý giao
dch ca các thành viên LME.
16
c coi nh mt trung tâm đu t có t chc, và thích nghi vi nhng yêu cu
điu chnh ca nc Anh và nhng điu chnh quc t khác, thông qua s minh bch v

giá c, lng hàng và nhng s liu kim toán, LME mang đn mt din đàn hp pháp
và an toàn cho giao dch ca tt c nguyên vt liu đã đc kí hp đng. Các thành
viên LME cng hot đng trong mt môi trng đc điu chnh nghiêm ngt và kim
soát bi FSA.
Vi mt h thng giao dch nhanh chóng hàng ngày, trt t ca th trng LME
đt đc bi s vn hành ca mt c cu điu chnh gi là Ban ch đo cho vay
(Lending Guidance). Ban này trao ngha v cho nhng ngi điu hành,  mt v th
cao hn s cho vay li vi nhng nhu cu khác nhau ca th trng. Li ích ca Ban
ch đo cho vay là  ch nhng đòi hi và hot đng ca nó đc bit trc và nh đó
cung cp mt yu t đáng k cho vic d đoán ca nhng khách hàng trên th trng.
Di đây, c Trung tâm và các thành viên ca nó đu là ch th đc qun lý
điu tit t các b phn khác nhau ca United Kingdom và vn phòng chính ph, cng
nh các ch dn t Hi đng EU. Trên giao dch quc t, các lut l áp dng bi các b
phn điu chnh nc ngoài, nh CFTC  M, cng đc đa ra đ x lý.
 đm bo tuân th nhng điu chnh này, LME có mt ban thc thi di s
giám sát ca Giám đc qun tr điu tit và tuân th. Chc nng duy nht ca ban này
là thc hin, trong mi thi đim, mt th trng trt t và minh bch và trong quá
trình thc hin nó giám sát th trng, hot đng giao dch ca các thành viên LME, và
các khách hàng ca h.
1.3.5 Nhng li ích ca vic qun tr ri ro giá c ca LME:
- i vi Doanh nghip gia công ph liu:
+ Chi phí tài chính thp hn
+ Mang đn giá bán c đnh dài hn mà không lo s s bin đng giá.
+ u th cnh tranh (mang đn giá bán c đnh)
17
- i vi nhà sn xut:
+ Mang đn giá bán c đnh trong dài hn và cht đc lãi
+ Chi phí tài chính thp hn
+ Phòng nga vic kho hàng không bán đc trong mt th trng st gim
+ Ngn nga vic bán hàng hóa  thi đim sn xut khó khn

- i vi các doanh nghip chuyên cán li:
+ Mang đn giá bán c đnh dài hn và cht lãi
+ Phòng nga khác bit v thi gian gia mua và bán
+ u th cnh tranh (mang đn giá bán c đnh)
+ S dng c cu giao hàng ca Trung tâm nh mt ngun nguyên vt liu 
thi đim thit ht nghiêm trng
- i vi các doanh nghip xây dng:
+ Cht giá bán kì hn - lp ngân sách chính xác cho yêu cu chi phí ngành
thép
+ Giá hp đng LME đc đm bo – không bên nào có th ri b khi hp
đng
- i vi các doanh nghip thng mi:
+ Ngn nga vic mua bán vt cht
+ Mang đn giá bán c đnh có kì hn
+ Hoán đi nguyên vt liu vt cht trên nn tng v trí và loi hàng
+ u th cnh tranh (mang đn giá bán c đnh)
+ Bo v v th hàng hóa vt cht trc s st gim giá c.

18
1.3.6 Mt ví d v phòng nga ti Trung tơm LME:
Kch bn:
- Bây gi là T7/2009.
- Gii phân tích th trng d đoán rng giá ca phôi thép s rt xung trong 3
tháng ti.
- Mt công ty sn xut phôi thép có 30 ngàn tn có th bán ra trong 3 tháng;
- Giá kì hn 3 tháng ti LME hin hành là 515$/mt, giá này là hp dn vi nhà
sn xut.
-  bo v hàng tn kho ca h trc s gim giá d kin và đt đc mc giá
 T10/2009 là 515$/MT, hay đm bo dòng tin ca h, thì h s tin hành nh sau:
Mc tiêu: đt đc mc giá 515$/mt trong tháng 10/2009.

Ti th trng tƠi chính ậ LME :
Tháng 7/2009: bán hp đng tài chính 30.000mt phôi thép vào tháng 10/2009
vi giá 515$/mt.
Giá phôi thép gim
Tháng 10/2009: Mua 30.000mt phôi thép ti mc giá th trng là 505$/mt.
Li nhun thu đc: $515 - $505 = $10/mt
Hay: $15,450,000 - $15,150,000 = $300,000
Ti th trng vt cht:
Tháng 7/2009: không có hot đng nào
Giá phôi thép gim
Tháng 10/2009: Bán 30.000mt phôi thép ti mc giá th trng là 505$/mt.
Dòng tin thu đc: $505 + $10 = $515/mt
Hay:$15,150,000 + $300,000 = $15,450,000