Lạm phát và kiểm soát lạm phát Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

B GIO DC V O TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM


H QUC THNG

LAẽM PHAT VAỉ KIEM SOAT LAẽM PHAT VIET NAM
TRONG GIAI ẹOAẽN HIEN NAY



LUN VN THC S KINH T






TP.H Chớ Minh, nm 2009
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM




HÀ QUC THNG


LẠM PHÁT VÀ KIỂM SOÁT LẠM PHÁT VIỆT NAM
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

CHUYÊN NGÀNH : KINH TẾ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ SỐ : 60.31.12

LUN VN THC S KINH T

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:


TP.H Chí Minh, nm 2009

MC LC

Trang bìa
Li cam đoan
Danh mc các bng, biu đ, hình v
Danh mc t vit tt
Li m đu
CHNG I : TNG QUAN V LM PHÁT
1.1. Khái nim lm phát 1
1.2. Phân loi lm phát 2
1.3. Mt s ch tiêu đo lng lm phát 4
1.3.1. Ch s giá tiêu dùng (CPI-Consumer Price Index) 4
1.3.2. Ch s điu chnh (GDP-General Dosmetic Product) 5
1.4. Nguyên nhân và tác đng ca lm phát 6
1.4.1. Nguyên nhân ca l
m phát . 6
1.4.2. Tác đng ca lm phát đi vi nn kinh t 7
1.5. Kinh nghim trong kim soát lm phát trên th gii 13
1.5.1. Kinh nghin kim soát lm phát ca Trung Quc 13

1.5.2. Kinh nghin kim soát lm phát ca M 17
1.5.3.Kinh nghim kim sóat lm phát ca Hàn Quc 19
1.5.4. Bài hc kinh nghim cho Vit Nam 21

CHNG II: THC TRNG V LM PHÁT VÀ KIM SOÁT LM PHÁT 
VIT NAM
2.1. Lm phát và kim soát lm phát giai đon 2000-2005 25

2.1.1. Tình hình lm phát và kim soát lm phát 25
2.1.2. Nguyên nhân gây ra lm phát 27
2.1.2.1. Xét trên góc đ tin t 27
2.1.2.2. Xét trên góc đ cu kéo 30
2.1.2.3. Xét trên góc đ chi phí đy 34
2.1.3. Bin pháp kim soát lm phát 35
2.2. Lm phát và kim soát lm phát giai đon 2006-2008 36
2.2.1. Thc trng và nguyên nhân 36
2.2.2. Bin pháp kim ch lm phát ca chính ph 44
2.3. Lm phát và kim soát lm phát nhng tháng đu nn 2009 47
2.3.1. Tình hình lm phát và nguyên nhân 47
2.3.2. Nguy c tái lm phát và nguyên nhân 49
2.4. ánh giá kim ch lm phát ca Vit Nam trong th
i gian qua 51

CHNG III: MT S GII PHÁP KIM SOÁT LM PHÁT  VIT NAM
GIAI ON HU HONG
3.1. nh hng trong kim soát lm phát thuc nn kinh t Vit Nam 58
3.1.1. Mc tiêu và phng hng phát trin kinh t Vit Nam đn 2015 58
3.1.2. nh hng ca chính ph trong vic kim ch lm phát trong thi gian ti 60
3.2. D đoán lm phát nm 2009 và thi gian ti 64
3.3. Gi

i pháp kim soát lm phát 68
3.3.1. Gii pháp v phía chính ph 70
3.3.1.1. Chng nhng hành vi trc li 70
3.3.1.2. Ci cách tin lng 72
3.3.1.3. Ci cách hành chính 73
3.3.1.4. Xây dng mt quy ch qun lý giá c hp lý 73

3.3.2. Gii pháp t phía ngân hàng nhà nc 77
3.3.3. Nhng gii pháp h tr đng b 81
3.3.4. Gii pháp v phía doanh nghip 84
3.3.4.1. Doanh nghip tit kim, (ct gim) chi phí 84
3.3.4.2. Xây dng và hoch đnh chin lc phát trin lâu dài 85
3.3.4.3. Doanh nghip cn s dng các công c phòng chng ri ro 86
KT LUN 87
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC CH VIT TT

ADB Ngân hàng phát trin Châu Á
ADO Trin vng phát trin Châu Á
CSHT Chính sách h tr
CPI Ch s giá tiêu dùng
DNNN Doanh nghip nhà nc
DTBB D tr bt but
FDI u t trc tip
FED Cc d tr liên bang M
GDF Báo cáo tình trng n ca Ngân hàng Th gii
GDP Tng sn phm trong nc
IMF Qu Tin t quc t
KBNN Kho bc nhà nc

N – CP Ngh đnh ca Chính ph
NDT Nhân dân t
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NHT Ngân hàng trung ng
NSL Nng sut lao đng
ODA H tr phát trin chính thc
Q – BTC Quyt đnh ca B Tài chính
Q – TTg Quyt đnh ca Th tng
THNS Thâm ht ngân sách
USD ô – la M
UNDP Chng trình hp tác phát trin Liên Hip Quc
VND ng Vit Nam
WB Ngân hàng Th gii
WTO T chc Thng mi Th gii
DANH MC BNG BIU VÀ HÌNH V



DANH MC BNG BIU

Bng 2.1. Lm phát và tng trng kinh t t nm 2000 - 2005 26
Bng 2.2. Ch s giá tiêu dùng, ch s giá vàng và ch s giá USD 2005 27
Bng 2.3. Mc đóng góp vào NSNN t các khu vc kinh t nm 2005 30
Bng 2.4. Vn đu t phát trin theo thành phn kinh t 2000-2005 31
Bng 2.5. Tình hình thu chi và thâm ht NS giai đon 2000-2005 32
Bng 2.6. C cu chi ngân sách nhà nc 32
Bng 2.7.Tng tr giá xut nhp khu t 2000-2005 33
Bng 3.1. Tng hp và d
 đoán các ch tiêu kinh t - xã hi t nm 2005-2012 64

Bng 3.2. D đoán các ch tiêu kinh t - xã hi t nm 2010-2017 65
Bng 3.3.Thng kê và d đoán ch s lm phát nm 2009 67
Bng 3.4.Tc đ tng ca ch s CPI trong các tháng so vi tháng trc nm 2009 67

DANH MC HÌNH V,  TH
Hình 3.1.T l tng GDP thc t nm 2003 -2012 65
Hình 3.2. T l tng GDP thc t nm 2003 -2012 66
LI M U


1. Tính cp thit ca đ tài
Có th nói lm phát là mt vn đ luôn làm đau đu các nhà hoch đnh chính
sách kinh t. Nói lm phát là mt vn đ c thì không có gì sai, bi t xa đn nay có
rt nhiu nhà kinh t đã gián tip hay trc tip đ cp v nó. Song phm vi lm phát
lúc nào cng là vn đ mi c, nó thay đi tng ngày tng gi, thay đi liên tc, có khi
t
m n, có khi gim xung, có khi lên cn st trong mi giai đon phát trin kinh t,
lm phát có nhng sc thái riêng. Trong tình hình hin nay, khi tác đng ca cuc
khng hong tài chính tin t và suy thoái kinh t toàn cu cùng vi nhng tn ti yu
kém ni ti ca nn kinh t thì vn đ này li đc các nhà hoch đnh chính sách quan
tâm nhiu hn. Din bin v tình hình thay đi ca ch s giá tiêu dùng nc ta đã làm
hao tn nhiu công sc ca các nhà hoch đnh, nhà nghiên cu.
Vy nn kinh t nc ta trong nm 2009 và nhng nm trc đó có lm phát
hay không ? Nu có là bao nhiêu? Cao hay thp? Mc lm phát có nh hng nh th
nào đn nn kinh t? Nhng nguyên nhân nào gây ra lm phát  nc ta? Nhng câu
hi này cn phi làm sáng t và trên c s đó đ xut nhng gii pháp thích hp đ
góp phn kim ch lm phát, n đnh và phát trin kinh t xã hi theo mc tiêu đ ra.
 tài “Lm phát và kim soát lm phát  Vit Nam giai đon hu khng
hong” đc la chn đ nghiên cu nhm phân tích din tin tình hình lm phát 
nc ta trong thi gian qua và d báo trong thi gian sp ti. Trên c s đó đ xut

nhng gii pháp nhm kim soát, kim ch lm phát tt hn góp phn vào mc tiêu
phát trin kinh t xã hi
2. i tng và phm vi nghiên cu
 tài tp trung nghiên cu nhm đt đc nhng vn đ sau:
- Nêu ra nhng quan đim, lý lun v lm phát, t đó xem nhng quan đim
nào đc vn dng ph bin và phù hp vi nn kinh t Vit Nam.
- Phân tích tình hình lm phát ca Vit Nam Giai đon t nm 2000 đn nm
2009 (đt bit là nguy c tái lm phát trong thi gian ti).
- Nêu ra đc nh hng ca lm phát đi vi đi sng ca nhân dân nói
chung và đi vi nn kinh t nói riêng nh vic làm, cán cân thanh toán, lãi sut…
- Da trên tình hình lm phát  nc ta, tìm ra đc nhng nguyên nhân dn
đn tình trng lm phát. T đó đ ra nhng gii pháp kim soát, kim ch lm pháp,
góp phn n đnh nn kinh t.
3. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu ch đo là phng pháp duy vt bin chng và duy
vt lch s ca ch ngha Mác-Lênin. Ngoài ra đ tài còn s dng kt hp các phng
pháp nghiên cu phân tích, tng hp, thng kê, so sánh, d báo cng nh thu thp
các s liu kinh t liên quan đn lm phát nh t giá hi đoái, lãi sut, ch s giá tiêu
dùng… là nhng s liu cn thit cho vic nghiên cu. Nhng s liu này đc thu
thp trên các phng tin thông tin đi chúng, các s liu thng kê.
4. Ý ngha thc tin ca đ tài.
 to đc mt s n đnh v kinh t, cn phi thc hin nhiu gii pháp đng
b trên mi lnh vc ca đi sng kinh t xã hi. Trong đó mt trong nhng vn đ
quan trng hàng đu đt ra là phi n đnh nn tài chính tin t quc gia mà đc bit là
vn đ kim soát lm phát, n đnh giá c tin t, đ tng trng bn vng và có hiu
qu.
 tài đi vào nghiên cu lm phát vi mong mun nm vng hn v din bin
tình hình lm phát  Vit Nam thi gian qua và nhng nhân t tác đng ti lm phát đ
t đó kim soát lm phát tt hn, góp phn to nên mt s n đnh v kinh t, cùng vi
s n đnh v chính tr giúp chúng ta thc hin thng li các mc tiêu mà ng và nhà

nc đt ra.
5. Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu và kt lun, ni dung đ tài gm ba chng:
Chng 1: Tng quan lý lun v lm pháp.
Chng 2: Thc trng v lm phát và kim soát lm phát  Vit Nam
Chng 3: Mt s gii pháp kim soát lm phát  Vit Nam giai đon hu
khng hong.
1

CHNG I
TNG QUAN V LM PHÁT

1.1. KHÁI NIM LM PHÁT
Lm phát là hin tng tin giy tràn ngp trong lu thông vt quá nhu cu
cn thit ca lu thông hàng hóa làm cho tin giy b mt giá và giá c ca hàng hóa
đc biu hin bng đng tin mt giá không ngng tng lên.
Có th nói lm phát thng xuyên xy ra trong ch đ lu thông tin giy. iu
này xut phát t ch tin giy ch là mt lo
i du hiu giá tr đc phát hành vào lu
thông đ thay th cho tin đ giá nhm thc hin vai trò trung gian trao đi. Nh vy,
thc cht tin giy không có giá tr ni ti mà ch mang giá tr danh ngha, ngha là,
tin giy không phi do có giá tr mi lu thông mà nh lu thông chp nhn nên tin
giy có giá tr. Do đó, khi có hin tng tha tin giy trong lu thông thì ngi ta
không có xu hng gi li trong tay mình nhng đng tin b mt giá và lng tin
tha s nh hng trc tip đn sn xut và lu thông hàng hóa.
Khi nghiên cu v vn đ lm phát, các nhà kinh t thng nhìn nó di nhiu
góc đ:
- Nh K.Marx cho rng hin tng lm phát thng dn đn vic phân phi li
thu nhp quc dân và ca ci xã hi có li cho giai cp bóc l
t và làm thit hi đn

quyn li ca nhân dân lao đng. Lm phát mang bn cht giai cp rõ rt, là mt
phng pháp đ các nhà nc t sn chim đot mt b phn thu nhp ca nhân dân
lao đng.
- Theo V.I.Lênin cho rng lm phát là mt hình thc công trái cng bách sâu
xa nht, vì lm phát làm cho giá c hàng hóa tng, thu nhp ca nhân dân b đánh giá
li và làm cho đi sng ca nhân dân tr nên khó khn.
- Trong nh
ng nm 1960, đi b phn các nhà kinh t hc M đu thng nht
lm phát và giá c hàng hóa gia tng là cùng mt ý ngha.
2

- Song đn thp niên 80 các nhà kinh t Châu Âu li tha hip vi quan đim:
lm phát là s phát hành tin t nm trong chính sách tài chính ca nhà nc chu áp
lc ca s thâm thng ngân sách nhm tài tr cho các khon chi ca nhà nc.
Tuy nhiên, đnh ngha đc nhiu ngi chp nhn nht thì lm phát là s gia
tng liên tc ca mc giá chung trong nn kinh t.
Và dù nhìn lm phát  khía cnh nào thì nhng quc gia có x
y ra lm phát
luôn có nhng đc trng đó là:
- Hin tng gia tng quá mc ca lng tin giy dn đn h qu là tin giy
mt giá.
- Do tin giy mt giá nên điu tt yu là giá c hàng hóa s tng đng b và
liên tc, ngha là sc mua ca đng tin b gim và đng tin b gim giá trên th
trng hi
đoái.
- S bt n đnh trong đi sng kinh t xã hi.
1.2. PHÂN LOI LM PHÁT
Do biu hin đc trng ca lm phát là giá c hàng hóa tng liên tc nên ngi
ta thng cn c vào ch s giá c hàng hóa tng đ làm cn c phân làm 3 mc đ
lm phát:

Lm phát va phi (Reasonable Inflation):
Biu hin  giá c hàng hóa tng chm trong khong 10% / nm tr
li. Do đó,
đng tin mt giá không ln, cha nh hng nhiu đn sn xut kinh doanh. Loi lm
phát này thng đc các nc có nn kinh t phát trin duy trì nh mt cht xúc tác
góp phn thúc đy cho nn kinh t phát trin.  mc đ lm phát va phi, giá c dao
đng chung quanh mc tng tin lng, trong điu kin nh th giá tr tin t không
bin đi nhiu to điu kin thun li cho kinh t phát trin
Khi giá c tng ra khi mc đ hp lý, ngi ta nói lm phát đang bc vào
giai đon tng cao.
3

- Lm phát cao (High Inflation):
Loi này xy ra khi giá c bt đu tng vi t l hai hoc ba con s nh 20%,
100%, 200%… Lm phát này còn gi là lm phát phi mã đ cho thy giá c hàng hóa
lúc này tng nhanh nh “mt con nga bt kham đang tung ht vó nga chy v phía
trc”. Khi lm phát phi mã xy ra, sn xut b đình tr, nn tài chính b phá hoi, nu
không có bin pháp thích hp thì nn kinh t s b tác hi nghiêm trng, đng tin mt
giá mt cách nhanh chóng, lãi sut thc t gim xung di 0, dân chúng tránh gi
tin mt. Ví d nh:  Vit nam giai đon 1986 - 1987 đã xy ra lm phát phi mã
77,4%/ nm. Lúc đó ngi ta ví đng tin Vit Nam nh hòn than đang cháy n. Nó
ri vào túi ngi nào thì ngay lp tc h s mua hàng đ tung đng tin đó vào túi
ngi khác.
- Siêu lm phát (Hyper Inflation): Trng h
p xy ra  mc đ ln hn lm
phát phi mã. Siêu lm phát xy ra do các bin c ln dn đn đo ln trt t kinh t -
xã hi nh chin tranh khng hong chính tr… Khi nhng bin c ln xy ra, s thâm
ht ngân sách khin Chính ph phi phát hành tin giy đ bù đp dn đn siêu lm
phát. Siêu lm phát có sc phá hy toàn b hat đng ca nn kinh t và nn kinh t b
suy thóai nghiêm trng. Có th ví siêu lm phát nh mt cn sóng thn, mt cn đa

chn ca nn kinh t. Loi lm phát này tin giy phát hành ào t, giá c tng lên vi
tc đ chóng mt t 1000%/ nm tr lên, vì th trong giai đon này ngi ta ví nó nh
cn bnh ung th gây cht ngi và có tác đng rt ln đn nn kinh t mà lch s lm
phát ca th gii phi ghi nhn nh lm phát  c 1920 - 1923, c th trong giai
đon t 1/1922 - 11/1923 ch s giá c tng t 1 đn 10.000.000, 1921 - 1923 kho tin
ca c tng 7 t ln. Giá ca mt qu trng ti th trng Berlin là 1 triu D.M; hoc
siêu lm phát hoành hành  Bolivia trong nhng nm gia thp niên 1980, vi t l
lm phát bng 50.000% / nm…
T l lm phát cao là mt triu chng không an toàn v “sc khe” ca mt nn
kinh t, và do đó là mt trong nhng vn đ mà dân chúng cng nh nhà chc trách v
chính sách kinh t quan tâm và nh th vic phân loi lm phát theo mc đ đ có
4

nhng bin pháp “điu tr” thích hp, song “phòng” hay “chng” cn phi cn c vào
nguyên nhân “gây bnh”.
1.3. MT S CH TIÊU O LNG LM PHÁT
Lm phát đc đo lng bng t l lm phát mà nó là sut tng ca mc giá
tng quát theo thi gian. Vn đ đt ra trc tiên là mc giá tng quát đc tính toán
nh th nào? Hai thc đo thông dng phn ánh mc giá tng quát là ch s giá tiêu
dùng (CPI) và ch s điu chnh GDP (GDP deflator).
1.3.1. Ch s giá tiêu dùng (CPI - Consumer Price Index)
Ch s giá tiêu dùng là mt t s phn ánh ca hàng hóa trong nhiu nm khác
nhau so vi giá ca cùng r hàng hóa đó trong nm gc.
Ch s giá tiêu dùng CPI =
Σ
q
i
0
p
i

t
Σ
q
i
0
p
i
0
Trong đó: q
i
là r hàng hóa và p
i
là giá ca các mt hàng, t là nm hin hành, 0
là nm gc.
Ch s giá này ph thuc vào nm đc chn làm gc, và s la chn r hàng
hóa tiêu dùng. Nhc đim chính ca ch s này là mc đ bao ph cng nh s dng
trng s c đnh trong tính toán. Mc đ bao ph ca ch s giá này ch gii hn đi
vi mt s hàng hóa tiêu dùng và trng s c đnh và t phn chi tiêu đi vi mt s
hàng hóa c bn ca ngi dân thành th mua vào nm gc. Nhng nhc đim mà ch
s này gp phi khi phn ánh giá c sinh hot là CPI không phn ánh s bin đng ca
giá hàng hóa, không th đo lng lm phát mt cách chính xác do b tác đng bi hai
yu t sai lch gm sai lch c cu (r hàng hóa không thay đi trong khi nhu cu tiêu
dùng thay đi) và sai lch thay th (ngi dân chuyn sang tiêu dùng hành hóa thay
th vi giá r hn). Nh vy tính theo CPI có th dn đn tình trng d báo quá mc.
Ngòai ch s giá tiêu dùng, còn có ch s giá tiêu dùng c bn. Ch s này cng
đc tính toán nh ch s giá tiêu dùng nh nó loi ra khi r hàng hóa hai nhóm hàng
5

hóa là lng thc thc phm và nng lng. Hai nhóm hàng hóa này b loi ra khi
nhóm hàng hóa là do quan nim cho rng đây là hai loi hàng hóa có giá nhy cm,

thng xuyên bin đng s khin cho vic đo lng lm phát thc t là không chính
xác.
1.3.2. Ch s điu chnh (GDP - General Dosmetic Product)
Trong khi đó, ch s điu chnh GDP không phn ánh s bin đi trong c cu
hàng hóa tiêu dùng cng nh s thay đ
i trong phân b chi tiêu ca ngi tiêu dùng
cho nhng hàng hóa khác nhau theo thi gian.
Ch s điu chnh GDP =
Σ
q
i
t
p
i
t
Σ
q
i
t
p
i
0
Ch s điu chnh GDP là loi ch s có mc bao ph rng nht nó bao gm tt
c các hàng hóa dch v đc sn xut trong nn kinh t và trong s tính toán đc
điu chnh vào mc đ đóng góp tng ng ca các loi hàng hóa và dch v vào giá
tr gia tng. V mt khái nim, đây là ch s đi din tt hn cho vic tính toán t l
lm phát trong nn kinh t. Tuy nhiên, ch s giá này không phn ánh trc tip s bin
đng trong giá hàng nhp khu cng nh s bin đng ca t giá hi đoái. Nhc
đim chnh ca ch s giá này là không th hin đc s thay đi ca cht lng hàng
hóa khi tính toán t l lm phát và ch s không phn ánh đc s bin đng giá c

trong tng tháng mà ch tính đc lm phát ca nm sau khi đã có báo cáo v GDP c
nm.
Vit Nam trong nhng nm qua cng s dng ch s giá tiêu dùng (CPI) đ tính
t l lm phát và s dng nó cho mc đích điu hành chính sách tin t. Ngoài nhng
nhc đim nh phân tích  trên, ch s này không phn ánh đc tình hình lm phát
khi mà nó thng xuyên dao đng. S dao đng trong ngn hn không có liên quan gì
đn áp lc lm phát cn bn trong nn kinh t và vic s dng ch s này làm mc tiêu
điu hành chính sách tin t có th làm chch hng chính sách. Vi mc tiêu là n
6

đnh tin t trung hn, chính sách tin t nên tp trung vào xu hng tng giá thay vì
s dao đng ca giá.
Nh vy, ta có th thy mi ch tiêu đo lng đu có nhng u và nhc đim
riêng. Vì vy, khi áp dng ch tiêu đo lng nào cn cn vào tình hình c th ca mi
quc gia, hoc có th áp dng nhiu ch tiêu đo lng đ có th đánh giá chính xác v
tình hình lm phát
1.4. NGUYÊN NHÂN VÀ TÁC NG CA LM PHÁT
1.4.1. Nguyên nhân ca lm phát
Theo quan đim ca các nhà kinh t hc có nhiu nguyên nhân khác nhau đ
dn đn lm phát. Nhìn chung lm phát có th xut phát t phía tng cu trong nn
kinh t, cng có th là các nguyên nhân xut phát t phía cung, và cng có th chúng
xt hin đng thi t phía c cung ln cu. Và trong khi quan sát thc t ngi ta
nhn thy trong môi trng có lm phát thì bn thân môi trng đó nó cng có kh
nng và là nguyên nhân thúc đy hoc hoc tip tc gây ra mt chu trình sn xut mi,
tc là to ra s ln qun trong vòng xóay lm phát. Mc dù không có nguyên nhân nào
đc chp nhn hòan toàn nhng ta có th k ra các nguyên nhân khái quát gây ra lm
phát nh sau:
Ü Lm phát do cu kéo (Demand Pull Inflation): Khi nn kinh t ti hoc
vt quá mc mc sn lng tim nng, vic tng mc cu lúc này dn ti lm phát.
Khi đó vi mc cung hn ch v sn lng thc t, tng cu làm tng giá dn đn lm

phát.
Ü Lm phát do chi phí đy (Cost Push Inflation): Khi chi phí đy giá lên,
ngay c trong nhng thi k tài nguyên không đc s dng ht, khng hong din ra
gi là lm phát do chi phí đy. ây là hin tng ca nn kinh t công nghip hin
đi. Nguyên nhân là do tng tin lng, tng chi phí qun lý, nhiên liu, vt t… đòi
hi phi tng giá.
7

Ü Các nhà kinh t v mô theo trng phái Keynes còn cho rng s k vng
trong tng lai cng là mt nguyên nhân gây ra lm phát gi là lm phát quán tính.
Tc là lm phát có th góp phn to ra lm phát hn na nu mi ngi mong đi
điu đó xy ra. Khi lm phát xy ra ngi lao đng, ngi tiêu dùng và doanh nghip
d kin lm phát vn tip tc tng trong tng lai nên đa ra nhng yêu cu đc tng
lng, nhng đi sách thích ng “sm” nên càng tng mc đ lm phát tng lai.
Ü Tuy nhiên, có th nói trên thc t hin tng lm phát xy ra đc đa đn
t nhng nguyên nhân khác nhau, điu này b chi phi bi bi cnh ca mi quc gia
nhng nhìn mt cách tng quát qua lch s lm phát th gii thì có nhng nguyên
nhân c bn và ch yu sau:
+ Nhng nguyên nhân ch
quan bt ngun t nhng chính sách qun lý kinh t
không phù hp ca nhà nc nh: chính sách c cu kinh t, chính sách lãi sut, chính
sách thu làm cho nn kinh t b mt cân đi, hiu qu sn xut b sút kém nh
hng tđn nn tài chính quc gia. Mt khi ngân sách b thâm thng thì điu tt yu
thng xy ra là nhà nc phi tng ch s phát hành. c bit đi vi mt s quc
gia trong nhng điu kin nht đnh nhà nc ch trng dùng lm phát nh mt công
c đ thc thi chính sách phát trin kinh t.
+ Nhng nguyên nhân khách quan đa đn nh: thiên tai, đng đt hoc nn
kinh t b tàn phá sau chin tranh, tình hình bin đng ca th trng nhiên liu trên
th gii….
+ Ngoài ra, do nhng nguyên nhân ch quan hay khách quan gây nên khng

hong h thng chính tr, t
đó ngi dân b mt lòng tin vào nhà nc h không tiêu
xài hoc đánh giá thp giy bc mà nhà nc phát hành.
1.4.2. Tác đng ca lm phát đi vi nn kinh t.
V c bn, nn kinh t lm phát là mt tín hiu không tt. Duy trì lm phát s
làm gim dn li tc thc ca nhng ngi có thu nhp thp, nhng ngi hng
lng hu… và dn đn sai l
ch trong vic phân phi ca ci ca xã hi. Tuy nhiên,
lch s lm phát đã cho thy rng không phi bt c lúc nào lm phát xy ra cng là
8

xu, và cng không phi ai cng b thit hi khi nn kinh t b lm phát. Cng nh đa
s các hin tng kinh t khác, lm phát cng có tính hai mt ca nó là mang li li
ích cng nh gây ra thit hi đi vi nn kinh t.
a.Tác đng tích cc ca lm phát đi vi nn kinh t
Theo lý thuyt kinh t v mô, khi nn kinh t cha đt đn m
c toàn dng, hay
nói cách khác, khi các yu t sn xut nh đt đai, lao đng, vn, công ngh… cha
đc khai thác ht thì khi mc giá chung tng lên s có tác dng kích thích các doanh
nghip gia tng đu t đ tng sn lng hàng hóa cung ng trên th trng, làm cho
sn xut đc m rng. Sn xut m rng s to ra đc nhiu công n vic làm, gim
t l tht nghip và tng thu nhp ca ngi dân. u t cho sn xut tng, thu nhp
ca ngi dân tng s góp phn làm tng tng cu. Tng cu tng li to điu kin cho
sn xut phát trin. Sn xut và tiêu dùng liên tc phát trin, m rng s góp phn duy
trì s tng trng n đnh ca nn kinh t. Vì vy, trên giác đ này lm phát đc xem
là mt nhân t kích thích kinh t phát trin.
Sn xut phát trin nhng không có ngha là tt c các ngành trong nn kinh t
đu phát trin. Giá c tng s làm cho các yu t sn xut đu vào tng giá, làm tng
chi phí sn xut. Vì th, nhng ngành nào tng đc giá bán thì s tn ti và phát trin,
còn nhng ngành nào mà giá bán không tng đc, hay thm chí còn gim xung, thì

có th b thu hp dn. Kt qu là vn đu t s chuyn dch, các ngành kinh t phát
trin đc thì s thu hút đc nhiu vn đu t, còn các ngành không phát trin đc
s thu hút đc ít vn đu t, hn na vn đu t còn b rút dn đ đu t vào nhng
lnh vc, ngành ngh khác. iu này s góp phn làm bin đi c cu nn kinh t theo
hng có li và hiu qu hn.
Theo quan đim ca các nhà đu t tài chính, lm phát cng đc xem nh là
mt nhân t ri ro tim n và là mt đng c cn thit đ đu t sinh li. Ri ro này
th hin  s không chc chn v giá tr ca đng tin trong tng lai. Nu lm phát
tng thì mt đng ngày hôm nay s có giá tr nhiu hn mt đng trong lng lai, tc
giá tr đng tin gim đi. Giá tr đng tin gim đi theo thi gian nh là mt th thu
9

đánh trên nhng ngi nm gi tin. iu này s khuyn khích nhng ngi nm gi
tin s dng tin ca mình đ đu t sinh li, chng hn nh gi tit kim, mua chng
khoán, góp vn kinh doanh… nhm bo tn đc giá tr thc ca tin và có th mang
li mt giá tr tin t ln hn. Kt qu là làm tng hiu qu s dng vn trong nn kinh t.
Giá c tng không nhng góp phn làm thay đi c cu kinh t mà còn to ra
mt áp lc cnh tranh rt ln trong nn kinh t  hu ht các ngành ngh. i vi các
ngành tng đc giá bán thì áp lc ln nht đi vi các doanh nghip là làm sao đ
duy trì và phát trin th phn ca mình. Còn nhng ngành không tng giá đc thì các
doanh nghip phi chu áp lc ln hn vì va phi duy trì th phn va phi c gng h
thp chi phí đ đm bo có li nhun. Trong bi cnh đó, đ tn ti và phát trin buc
các doanh nghip phi không ngng ci tin k thut, nâng cao nng sut lao đng,
nng lc qun lý, ci tin cht lng sn phm và h giá thành sn phm.
Giá c tng lên, đng tin b mt giá, điu này s có li cho mt s b phn
trong xã hi đó là: chính ph, các doanh nghip và ngi vay n.
- Chính ph là ngi hng li trc tiên t lm phát. Giá c tng s làm tng
thu nhp ca nhà sn xut, và vì th mc lng ca ngi lao đng cng tng theo.
Khi thu nhp ca xã hi tng thì thu tr cho Nhà nc cng tng. Trong khi đó các
khon chi tr lng, tr cp hu trí… ca Nhà nc thng mang tính n đnh trong

mt thi gian dài, hoc nu thay đi cng không bng ngun thu tng thêm vào ngân
sách do tng giá, cho nên Nhà nc vn đc li t lm phát. Hn na, chính ph
thng là ch n ln nht trong xã hi di dng các tài sn tài chính nh trái phiu
chính ph, lm phát s làm cho phn lãi sut thc mà chính ph chi tr cho các khon
n bng tin trong nc s gim đi. Và nu lm phát xy ra là do phát hành tin thì
chính ph càng đc li hn na, vì nng lc mua sm ca nhng đng tin hin có s
b st gim và chuyn đch vào nhng đng tin phát hành mi. Nh vy, rõ ràng
chính ph s rt có li vì ch cn b ra mt ít chi phí đ in tin là có th dùng đ mua
sm mt khi lng hàng hóa ln hn trên th trng, Cng chính vì nhng mi li
này mà đa s các chính ph đu c gng duy trì lm phát trong nn kinh t.
10

- Các doanh nghip cng có li t lm phát đng trên giác đ tng giá bán so
vi s thay đi tin lng ca ngi lao đng. Thông thng khi lm phát xy ra các
doanh nghip thng s tng giá bán trc khi có nhng quyt đnh đ thay đi tin
lng cho ngi lao đng. S thay đi lng này thông thng đc thc hin vào
thi đim đu nm, và nu có tng lng thì mc tng cng không th cao hn mc
tng giá vì th li nhun ca nhà sn xut thng cao hn so vi trc.
- i vi nhng ngi đi vay, nu lãi sut đi vay không gn vi s thay đi lm
phát thì khi giá c tng, nng lc mua sm ca đng tin b gim sút, vì th giá tr đng
tin khi h vay s cao hn giá tr đng tin mà h tr li n vay cho ch n, do đó
ngi đi vay cng s đc hng li t lm phát. D nhiên, nu lãi sut vay gn vi s
bin đng ca lm phát thì ngi đi vay s không có li gì.
Nh vy, lm phát xy ra cng có nhng tác đng tích cc nht đnh đi vi
nn kinh t nh tng trng, gia tng vic làm, kích thích cnh tranh, nâng cao hiu
qu s dng vn… Tuy nhiên, nhng tác đng tích cc trên ch có đc thc s khi
lm phát xy ra là thp và mang tính n đnh trong mt thi gian dài hoc có d báo và
kim soát cht ch.
b. Tác đng tiêu cc ca lm phát đi vi nn kinh t
Mc dù trong mt s trng hp nào đó, lm phát xy ra là có li cho nn kinh

t, nhng nhìn chung, l
m phát xy ra đu có nhng tác đng tiêu cc đi vi nn kinh
t, th hin  mt s mt nh: phân b ngun lc, phân phi thu nhp, phát trin kinh
t và lãng phí ca xã hi.
- Lm phát khin phân b ngun lc không hiu qu
: khi lm phát xy ra đng
tin s b mt giá, đc bit là trong thi k lm phát cao thì giá tr đng tin s st
gim nghiêm trng, cho nên càng gi nhiu tin mt trong tay thì càng tr nên nghèo
đi.  đi phó vi tình trng này, ngi ta chuyn sang nm gi các tài sn khác lâu
bn hn và giá tr ít b bin đng bi lm phát hn nh bt đng sn, vàng, đá quý và
các loi ngoi t mnh. Các khon tin gi tit kim ti ngân hàng s b st gim do
ngi dân không thích gi tin vào ngân hàng na, không nhng th h còn đ xô đn
11

ngân hàng đ rút tin ra. iu này làm cho ngun vn cho vay ca các ngân hàng b
gim sút nghiêm trng. Ngun vn ngân hàng gim s làm tng lãi sut cho vay, dn
đn vn đu t cho sn xut cng gim. Kt qu là vn đu t vào sn xut s gim đi,
trong khi đó vn đu t vào các tài sn ngoài sn xut nh bt đng sn s tng lên.
Xét trên giác đ nn kinh t, các tài sn ngoài sn xut không góp phn to ra sn
phm cho xã hi vì th vic đu t nhiu vào các tài sn này s làm gim hiu qu ca
nn kinh t.
- Lm phát làm phân b thu nhp b bin dng
: đng trên giác đ phân phi thu
nhp trong xã hi thì lm phát xy ra s có li cho ngi đi vay, nhà sn xut và ngi
phát hành tin, chính ph, ngc li, nhng ngi cho vay và nhng ngi hng
lng, tr cp s b thit hi.
+ i vi ngi hng lng, tr cp thì khi lm phát xy ra, lng ca h
thng đc điu chnh sau khi giá c
tng lên, nhng hu nh tc đ tng lng
không bng vi tc đ tng giá c, vì th lng hàng hóa mà h tiêu dùng s thp hn

so vi trc, kt qu là thu nhp thc s ca h gim xung, do đó mc sng s ngày
càng thp nu lm phát ngày càng cao. Hn na, do tc đ tng lng chm hn tc
đ tng giá s làm cho li nhun ca nhà sn xut tng lên, do đó mt phn nhng
khon thit hi mà ngi lao đng phi chu đã chuyn thành phn li mà nhà sn xut
đc hng. iu này làm cho nhà sn xut dng nh ngày càng giàu hn, trong khi
đó ngi lao đng, hu trí ngày càng nghèo đi.
+ i vi nhng ngi cho vay, thng là h cho vay di dng lãi sut c
đnh khi lm phát xy ra, nhng đng tin mà h nhn đc t vic cho vay s có giá
tr thp hn lúc cho vay, vì th phn lãi sut thc mà h đc thng s gim sút thm
chí còn b âm nu lm phát quá cao. Trong s nhng ngi cho vay, có th nói dân
chúng là ngi cho vay nhiu nht di dng tin gi tit kim và mua trái phiu
chính ph, nên cng là nhng ngi chu thit hi nhiu nht.
- Lm phát góp phn làm suy thoái kinh t
: lm phát xy ra làm cho ngun lc
phân b không hiu qu, các khon đu t không sn xut gia tng làm cho các khon
12

đu t và sn xut st gim làm gim cu, V các yu t sn xut, do đó làm gim tng
cu ca nn kinh t. Tng cu và sn xut st gim s làm gim tng trng kinh t,
tng tình trng tht nghip và dn đn suy thóai kinh t.
Lm phát cao s làm cho vic d đoán giá c và chi phí gp khó khn, do đó
các d án đu t mi cng s khó đc thc hin. Giá c tng nên các yu t sn xut
đu vào cng tng, nhu cu tin vn đ thanh toán các giao dch mua bán cng tng
làm cho lãi sut tng cao. Lãi sut tng li làm tng chi phí sn xut, gim li nhun
cho nên s không khuyn khích sn xut phát trin. Hn na, chi phí tng cao, li
nhun thp s không hp dn các nhà đu t b tin vào th trng vn. Kt qu là th
trng vn trong nc b suy yu và thu hp dn, các lung vn đu t quc t s chy
qua các nc khác có mc lm phát thp hn và n đnh hn.
Ngoài ra, nu lm phát trong nc cao hn lm phát  nc ngoài s làm cho
giá c ca hàng hóa trong nc tng lên làm gim sc cnh tranh ca hàng hóa xut

khu đng thi kích thích nhp khu hàng hóa. Xut khu gim, nhp khu tng s làm
mt cân đi cán cân thanh toán quc t, làm thu hp sn xut trong nc.
- Tn kém chi phí ca xã hi
: do lm phát gây ra nhng thit hi không nh cho
nn kinh t nh đã k trên, vì th khi lm phát xy ra các b phn trong nn kinh t
gm chính ph, doanh nghip và ngi dân phi mt chi phí đ tìm cách đi phó và
kim soát lm phát,
Lm phát xy ra, ngi dân mà nht là ngi lao đng, hu trí là nhng ngi
chu thit hi nhiu nht.  đi phó vi tình trng này h phi mt nhiu thi gian,
công sc đ tính toán, tìm kim và mua sm nhng hàng hóa có th ct tr giá tr tt
hn. Tin mt càng nhiu, thit hi càng ln vì th khi lng giao dch mua bán hàng
hóa cng tng lên, ngi dân ch ct tr mt s lng rt ít tin mt trong thi k lm
phát đ phc v cho nhu cu chi tiêu ti thiu hàng ngày. Hn na, do tin gi tit
kim trong dân cng rt ln, do đó, ngi dân cng phi tn nhiu thi gian, chi phí
(chi phí mòn giày) đ đn các ngân hàng rút tin và thanh toán các khon n mua hàng
hóa, dch v.
13

Khi lm phát gia tng, đ có th ch đng đi phó vi các tình hung xu có th
xy ra các doanh nghip phi tn nhiu tin hn cho vic tng hp, phân tích và d
báo thông tin kinh t liên quan đn th trng. Hn na, đ tránh b l các doanh
nghip cng buc phi thay đi giá bán. H phi mt thi gian và tn kém chi phí đ
tính toán li giá bán, in n li bng giá. i vi nhng hàng hóa mà giá in sn trên sn
phm thì phi tn thêm chi phí đ điu chnh li giá. Các chi phí giao dch vi khách
hàng cng tng lên đ thông báo, gii thích v vic thay đi giá. Trong thi gian ngn,
s st gim v khi lng hàng hóa bán ra là không tránh khi do điu chnh tng giá.
Nhìn chung, lm phát xy ra nh hng đn nhiu mt ca đi sng xã hi, trên
giác đ là ngi qun lý kinh t v mô chính ph cng phi tìm các bin pháp đ kim
soát lm phát sao cho có li nht cho nn kinh t. Các bin pháp này cng đòi hi phi
tn thi gian, công sc và chi phí đ thc hin. Chng hn nh đ chng li tình trng

lm phát do mt s loi nguyên vt liu nhp khu tng đt bin làm mc giá chung
tng lên trên din rng, chính ph có th áp dng bin pháp gim thu nhp khu, chi
bù l cho các doanh nghip kinh doanh các mt hàng này… iu này s làm gim
ngun thu vào ngân sách Nhà nc và tng chi tiêu ca chính ph.
1.5.KINH NGHIM TRONG KIM SOÁT LM PHÁT TRÊN TH GII
1.5.1. Kinh nghieäm kim soát lm phát ca Trung Quc:
Trung Quc là mt nc xã hi ch ngha mi thc hin c ch ci cách và m
ca theo xu hng m ca th trng hn 20 nm qua. V
i vic thc hin c ch này,
trong nhiu nm nn kinh t Trung Quc đã phát trin vi tc đ tng trng cao trên
di 10%/nm. Song t nm 2003 và na đu nm 2004, nn kinh t đã tr nên quá
nóng so vi các nc khác trên th gii, nguy c “st” giá và lm phát gia tng,
nguyên liu và nng lng b thiu ht ln. Tháng 5/2004 ch s lm phát hàng nm
ca Trung Quc đt mc cao nht trong vòng 7 nm. Lúc này, Trung Quc có th đi
đin vi nguy c trt bánh sau khi tng trng ti 9,1% trong nm 2003. Ba tháng đu
nm 2004, kinh t Trung Quc còn phát trin hn c mc nm. 2003 vi tc đ tng
trng đt 9,7%. Lúc by gi Trung Quc là nn kinh t ln th sáu trên th gii và vì
14

nc nhp khu ln th t trên th gii. Nhu cu nguyên liu quy mô ln ca Trung
Quc đã đy giá các mt hàng thit yu nh st thép, xng du trên th gii lên cao.
Trong nm 2003, Trung Quc tiêu th 27% sn lng thép trên toàn th gii, s liu
này đi vi than là 31% và xi mng là 40%. Gn cui nm 2004, Trung Quc đã tr
thành nc ln th 3 trên th gii v kim ngch ngoi thng và đt trên 1000 t
USD. Theo phân tích ca gii nghiên cu, trc tình hình đó, chính ph Trung Quc
đã đa ra ch trng “h nhit” t t nn kinh t, x lý “st” giá và lm phát bng mt
h thng các gii pháp điu tit kinh t v mô.
Th nht, ct gim đu t và chi tiêu ca chính phú mt cách kiên quyt và
nhanh chóng. Bi vì tc đ đu t mnh m, nht là t khi gia nhp WTO, là mt
trong nhng nguyên nhân ch yu đa ti tng trng kinh t quá “nóng” và mt cân

đi trong thi gian va qua. Bt đu t nm 2003, Trung Quc đã gim mnh phát
hành trái phiu chính ph xung còn 150 t NDT, nm 2004 ch còn 110 t NDT.
ng thi thc hin gim chi ngân sách đu t gim mc thâm ht tài chính xung
còn 2,9% trong nm 2004. Ngay t trung tun tháng 5/2004, chính ph Trung Quc đã
quyt đnh ct gim ngay các khon đu t vào các ngành sn xut thép, kim loi màu,
máy móc, vt liu xây dng, sn phm hóa du, công nghip nh, dt may và xut bn
đ kp thi ngn chn lm phát và tng trng kinh t quá “nóng”.
Th hai, Trung Quc đã tin hành các bin pháp đ điu chnh giá c th
trng, trc ht và quan trng là th tr
ng bt đng sn, điu chnh giá st thép, xi
mng, xng du và đin cùng vi hn ch ti đa vic khi công các d án mi. Ngn
chn không cho đu t vào nhng công trình cha đc tính toán k, chng chéo
ngành ngh đng thi tích cc to điu kin thun li h tr cho các ngành ngh,
doanh nghip có th trng và có hiu qu kinh t cao. Vi th trng bt đng sn:
xác đnh đc nguyên nhân ca vic tng giá nhà đt rt cao là do mt s nhà đu t
đã b vn đu c vào nhà đt ch không phi đu t vào sn xut kinh doanh, hn na
ch yu đu t bng vic vay vn ngân hàng. Bên cnh đó, do đô th hóa đang din ra
vi tc đ chóng mt, hng nm có thêm 1 triu ngi t cc vùng nông thôn nhp
khu vào các thành ph. Chính ph Trung Quc đã đa ra mt lot các bin pháp kim
15

soát vic tng giá bt đng sn, bo v quyn li chính đáng ca ngi dân có nhu cu
nhà  nh thu hi các bt đng sn không đc s dng trong vòng hai nm, điu tit
đ giá bt đng sn không tng nhanh hn t l lãi sut ngân hàng.
Nhm điu tit giá c ca các mt hàng thit yu cho sn xut, y ban ci cách
và phát trin Trung Quc đã quyt đnh thanh lý các d án đu t vào lnh vc bt
đng sn. Tp trung x lý các d án, c s kinh doanh thép, xi mng, các trung tâm
mua bán ln trong c nc, các d án xây dng đng cao tc và nhng d án mi
khi công nm 2004.
Th ba, v tin t thc hin chính sách sit cht kh nng thanh toán ca h

thng tài chính trong nc và gim hot đng cho vay. T tháng 9/2003 đn tháng
4/2004, Ngân hàng Trung ng Trung Quc đã ba ln điu chnh lãi sut, t l d tr
bt buc ca các t chc tín dng đã tng t 6% lên 7,5%. Các ngân hàng trung ng
phi hn ch các khon cho vay, đc bit là các khon tín dng ln dành cho lnh vc
bt đng sn và công nghip. ng thi t nm 2004 m rng biên đ dao đng lãi
sut ca các ngân hàng thng mi và các t chc tín dng ti 1,7 ln so vi mc lãi
sut c bn trong đó các Hp tác xã nông thôn đc m rng biên đ lãi sut ti hai
ln so vi mc lãi sut c bn.
Th t, cng c và đy mnh phát trin nông nghip, n đnh và ci thin đi
sng ca c dân nông thôn. Bt đu t nm 2004, Trung Quc thc hin chính sách
gim thu nông nghip, d kin trong 5 nm na xóa b hoàn toàn thu nông nghip.
Theo k hoch, nm 2004 chi 39,6 t NDT cho c s h tng và xã hi nông thôn. Ci
cách th ch lu thông lng thc, m ca toàn din th trng kinh doanh lng
thc. y nhanh tc đ ci cách các doanh nghip nhà nc hot đng trong lnh vc
lng thc, tng cng qun lý giá vt liu sn xut nông nghip. Thc hin tr cp
trc tip cho nông dân trng cây lng thc.
Vi nhng gii pháp mnh m, quyt lit và đng b nêu trên, tình trng vt
giá leo thang  Trung Quc bc đu đc khng ch, tình hình tng trng kinh t
“quá nóng” có du hiu dng li. Trong thng 5/2004, đu t vào tài sn c đnh tng
16

76,6% so vi nm 2003, nhng gim 96% so vi tháng 4/2004. Trong 5 tháng đu
nm 2004, thu ngân sách tng 32,4% trong đó chi ngân sách tng 18%. Thng d ngân
sách đt 365 t NDT, tng 192,6 t NDT; gim 110,5 t NDT so vi cùng k nm
2003. Giá c mt s nguyên vt liu cho sn xut bình quân trong thng 5 đã gim
1,4% so vi tháng 4/2004; trong đó giá lng thc gim 0,5%; giá st thép gim
13,3%.
Cho đn nay, Trung Quc vn đt mc tiêu “h nhit” an toàn nn kinh t quá
nóng và nguy c lm phát. Các chính sách kim ch nn kinh t, trong đó có c vic
tng lãi sut, đang phát huy tác dng, tc đ tng trng kinh t ca Trung Quc trong

nm 2004 vào hàng cao nht th gii, đt 9,5%. Các chuyên gia kinh t cho rng trong
nm 2005 Trung Quc vn có kh nng gi tc đ tng trng kinh t trên 8%, bt
chp nhng lo ngi v lm phát và đu t tràn lan. Gii quyt thiu ht nng lng vn
là mt trong nhng u tiên hàng đu ca chính ph Trung Quc. Nu nn kinh t phát
trin quá nóng thì vn đ thiu ht nng lng càng tr nên trm trng. Bp chp
nhng áp lc t bên ngoài, trong nm 2005 Trung. Quc tip tc gi vng chính sách
tin t hin hành và không tng t l lãi sut nhm duy trì phát trin n đnh và ngn
chn lm phát. iu đó cng th hin quyt tâm ca chính ph Trung Quc trong vic
h st nn kinh t và m đu nhng ci cách tài chính. Trung Quc có k hoch cho
phép chuyn vn ra nc ngoài, đng thi s tng cng kim soát các ngun tài
chính t gii đu c đ vào nc này. Các nhà lãnh đo Trung Quc cng lên ting
cnh báo tình trng đu t tràn lan có nguy c bùng phát tr li gây nguy him cho tc
đ tng trng kinh t đt nc.
Nh vy, qua kinh nghim kim soát lm phát  Trung Quc cho ta thy tng
trng quá cao s làm gia tng nguy c xy ra tình trng lm phát cao. Do đó cn phi
có nhng bin pháp đúng đn, thích hp và kiên quyt đ mt mt h nhit nn kinh t
mt cách an toàn đng thi tránh nhng tác đng bt li đi vi s tng trng kinh t
đt nc.