Cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị hành chính và sự nghiệp công trên địa bàn huyện Bến Lức, tỉnh Long An thực trạng và giải pháp

B GIÁO DC VÀ ÀO T
O


TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ
MINH


….………o0o……






NGUYN MINH THÀNH






GII PHÁP HOÀN THIN C CH T CH TÀI CHÍNH
TI CÁC N V HÀNH CHÍNH VÀ S NGHIP CÔNG
TRÊN A BÀN HUYN BN LC, TNH LONG AN



LUN VN THC S KINH T
Chuyên ngành: Tài chính-Ngân
hàng

Mã ngành:
60.31.12









NGI HNG DN KHOA
H

C:
PHÓ GIÁO S
TIN S PHM VN NNG

Tp.HCM, nm 2009

i
MC LC
Mc lc
i
Danh mc các t vit tt i
v
Danh mc các bng, biu
v
Li m
đu

- vi
Chng 1: Tng quan v c ch t ch tài chính ti các đn v hành chính và
s nghip công 3
1. Khái quát v t ch tài chính 3
1.1 Mt s khái nim, phm vi và phân loi đn v t ch tài chính 3
1.1.1 Mt s khái nim 3
1.1.2 Phm vi và phân loi đn v t ch tài chính 4
1.1.2.1 Phm vi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 130/CP 4
1.1.2.2 Phân loi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 43/CP 5
1.1.3 Vai trò và đc đim ca đn v s nghip 6
1.1.3.1 Vai trò ca đn v s nghip trong nn kinh t quc dân 6
1.1.3.2 c đim hot đng ca các đn v s nghip 8

1.2 Mc tiêu và nguyên tc thc hin c ch t ch tài chính 8
1.2.1 Mc tiêu 8
1.2.2 Nguyên tc 9
1.3 Quyn hn và trách nhim ca đn v t ch tài chính 10
1.3.1 Quyn hn 10
1.3.2 Trách nhim 12
1.4 Ni dung c ch t ch tài chính 13
1.4.1 Khái nim c ch t ch tài chính 13
1.4.2 c đim c ch t ch tài chính thc hin theo Ngh đnh 130/CP 14
1.4.2.1 Ngun kinh phí thc hin ch đ t ch 14
1.4.2.2 iu chnh kinh phí đc giao thc hin ch đ t ch 15
1.4.2.3 Ni dung chi thc hin ch đ t ch 15
1.4.2.4 S dng kinh phí tit kim đc 16
ii
1.4.2.5 Cách xác đnh và thc hin chi tr thu nhp tng thêm 17
1.4.2.6 Xây dng và thc hin Quy ch chi tiêu ni b, Quy ch qun lý s dng tài
sn công 18
1.4.2.7 Kinh phí giao nhng không thc hin ch đ t ch 19
1.4.3 c đim c ch t ch tài chính thc hin theo Ngh đnh 43/CP 20
1.4.3.1 T ch v mc thu, khon thu 20
1.4.3.2 T ch v s dng ngun tài chính 23
1.4.3.3 Cách xác đnh và thc hin chi tr thu nhp tng thêm 24
1.5 Các nhân t nh hng đn c ch t ch tài chính 26
1.6 Các nhân t đánh giá hiu qu ch đ t ch tài chính 27
1.6.1 Vn đ t ch 28
1.5.2 Kinh phí tng thu nhp 28
Kt lun chng 1 29

Chng 2: Thc trng thc hin c ch t ch tài chính ti các đn v hành
chính và s nghip công trên đa bàn huyn Bn Lc, tnh Long An giai đon

2005-2008 30
2.1 Gii thiu khái quát v huyn Bn Lc, tnh Long An 30
2.1.1 V trí đa lý 30
2.1.2 Khí hu 32
2.1.3 Kinh t-xã hi 33
2.2 Quá trình trin khai, phân nhóm và phân loi các đn v thc hin c ch
t ch tài chính 33
2.2.1 Quá trình trin khai 33
2.2.2 Phân nhóm các đn v thc hin c ch t ch trên đa bàn tnh Long An 35
2.2.3 Phân loi các đn v thc hin c ch t ch thuc huyn Bn Lc 36
2.3 Thc trng thc hin c ch t ch tài chính ti huyn Bn Lc 37
2.3.1 i vi đn v thc hin ch đ t ch theo Ngh đnh 130/CP 37
2.3.1.1 Phm vi nghiên cu 37
iii
2.3.1.2 Chc nng nhim v ca đn v t ch trong b máy nhà nc 38
2.3.1.3 T chc biên ch 39
2.3.1.4 nh mc giao khoán và d toán kinh phí t ch 40
2.3.1.5 Quyt toán kinh phí t ch và kinh phí tit kim tng thu nhp 42
2.3.2 i vi đn v s nghip t ch theo Ngh đnh 43/CP 45
2.3.2.1 Phm vi nghiên cu 46
2.3.2.2 Chc nng nhim v ca đn v t ch theo Ngh đnh 43/CP 46
2.3.2.3 T chc biên ch và phân b d toán kinh phí t ch tài chính 48
2.3.2.4 Quyt toán kinh phí t ch và thu nhp tng thêm 50
2.4 ánh giá kt qu thc hin hin c ch t ch tài chính 51
2.4.1 Thun li 51
2.4.2 Khó khn, hn ch 53
Kt lun chng 2 59


Chng 3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu thc hin c ch t ch tài

chính ti các đn v hành chính và s nghip công trên đa bàn huyn Bn Lc,
tnh Long An 60
3.1 Xu hng phát trin ca c ch t ch tài chính đn nm 2010
và đnh hng đn 2020 60
3.2 Mt s gii pháp nâng cao hiu qu c ch t ch tài chính 60
3.2.1 Gii pháp đi vi huyn Bn Lc 60
3.2.1.1 Nâng cao nhn thc v c ch TCTC 61
3.2.1.2 Nâng cao cht lng ngun nhân lc 61
3.2.1.3 Tng cng ng dng công ngh thông tin và tin hc hoá trong qun lý
tài chính 62
3.2.1.4 Tng cng kim soát chi, thc hành tit kim, chng lãng phí trong
các khon chi 63
3.2.1.5 Giao toàn tuyn cho đn v trong vic qun lý, s dng biên ch 64
3.2.1.6 Công tác kim soát ni b 65
iv
3.2.1.7 V trích lp các qu 65
3.2.1.8 V liên doanh, liên kt 65
3.2.1.9  xut tnh 66
3.2.2 Mt s gii pháp h tr khác 66
3.2.2.1 Kin ngh Chính ph 66
3.2.2.2 Kin ngh tnh 68
3.3 Hn ch ca nghiên cu và hng nghiên cu tip theo 70
Kt lun chng 3 71
KT LUN 72

Ph lc 01: Phân b biên ch các c quan hành chính huyn Bn Lc 73
Ph lc 02: Kinh phí tit kim phân b bình quân cho cán b công chc các đn v
t ch theo Ngh đnh 130/CP ti huyn Bn Lc 73
Ph lc 03: So sánh kinh phí tit kim kim tng thu nhp bình quân ca các đn v
t ch theo Ngh đnh 130/CP trong tnh Long An 74

Ph lc 04: Kinh phí tit kim bình quân các đn v s nghip 74
Ph lc 05: Các c s pháp lý 74
Tài liu tham kho 76














v

DANH MC CÁC T VIT TT


TCTC : T ch tài chính
UBND : U ban nhân dân
HND : Hi đng nhân dân
CBCC : Cán b công chc
BSCL : ng bng sông Cu Long
NSNN : Ngân sách nhà nc
VSN : n v s nghip
SNCT : S nghip có thu

LTB&XH : Lao đng, thng binh và xã hi
GPMB : Gii phóng mt bng
QSD : Quyn s dng đt
Ngh đnh 130/CP : Ngh đnh s 130/2005/N-CP
Ngh đnh 43/CP : Ngh đnh s 43/2006/N-CP


















vi
DANH MC CÁC BNG, BIU



Bng 2.1: Phân loi các đn v t ch trên đa bàn huyn Bn Lc 36
Bng 2.2 D toán kinh phí tng phòng ban thc hin t ch tài chính 42

Bng 2.3 Kinh phí tit kim ca tng phòng ban thc hin t ch theo
Ngh đnh 130/CP 44
Bng 2.4 Phân b biên ch và h s tin lng tng thêm các đn v t
ch theo Ngh đnh 43/CP 49
Bng 2.5 Quyt toán kinh phí t ch thc hin theo Ngh đnh 43/CP 50
Bng 2.6 Phân phi thu nhp tng thêm hàng nm các đn v t ch theo
Ngh đnh 43/CP 50

Biu 2.1 Phân b biên ch huyn Bn Lc qua các nm 40
Biu 2.2 nh mc giao khoán kinh phí thc hin ch đ t ch các đn v
hành chính trong tnh Long An 40
Biu 2.3 Quyt toán và d toán kinh phí t ch thc hin theo
Ngh đnh 130/CP 43
Biu 2.4 So sánh tng kinh phí tit kim tng thu nhp bình quân ca
huyn Bn Lc so vi các nhóm khác qua các nm 45
Biu 2.5: So sánh thu nhp tng thêm bình quân hàng nm gia các đn v
t ch theo Ngh đnh 130/CP và Ngh đnh 43/CP 51
vi
LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Ni dung ca k hoch ci cách hành chính giai đon 2001-2010 ca Chính
ph trên c s ci cách tng th nn hành chính quc gia, tp trung vào 4 lnh vc
ch yu là ci cách th ch, ci cách t chc b máy, xây dng phát trin đi ng
công chc và tài chính công. Nh vy, cùng vi ci cách th ch và t chc b máy,
ci cách tài chính công cng là mt công tác trng tâm ca ci cách nn hành chính
trong điu kin nc ta tip tc chuyn đi mnh m t c ch tp trung quan liêu
bao cp sang nn kinh t th trng đnh hng XHCN, đc bit điu này càng cn
thit hn bao gi ht khi nc ta đã tr thành thành viên chính thc ca T chc
thng mi th gii. nh hng ca ci cách tài chính công là phi trên c s phân
bit gia c quan hành chính công quyn vi các t chc s nghip dch v công,

tin hành nghiên cu và áp dng c ch phân b kinh phí mi, dn dn xóa b ch
đ cp kinh phí theo s lng biên ch ca c quan hành chính thay th bng tính
toán kinh phí hot đng trên c s kt qu và cht lng hot đng.
Mt trong nhng vn đ đc quan tâm hin nay đ thc hin tt vic ci
cách tài chính công là thc hin ch đ t ch, t chu trách nhim vic s dng
biên ch và kinh phí qun lý hành chính đi vi c quan nhà nc và c ch t ch
tài chính đi vi các đn v s nghip. Trên c s đó, Chính ph ban hành Ngh
đnh s 130/2005/N-CP và Ngh đnh s 43/2006/N-CP quy đnh v ch đ t
ch, t chu trách nhim v thc hin nhim v, t chc b máy, biên ch và tài
chính đi vi các c quan hành chính và đn v s nghip đn v công lp hay còn
gi là c ch t ch tài chính (gi tt là c ch t ch hay ch đ t ch). Mc đích
chính ca ch đ t ch là phi thc s trao quyn t ch, t chu trách nhim cho
đn v trong vic t chc công vic, sp xp li b máy, s dng lao đng và ngun
lc tài chính đ hoàn thành nhim v đc giao; phát huy mi kh nng ca đn v
đ cung cp dch v vi cht lng cao cho xã hi; tng ngun thu nhm tng bc
gii quyt thu nhp cho ngi lao đng. Mt khác qua trao quyn t ch, t chu
trách nhim nhm thc hin mnh m hn ch trng xã hi hóa trong cung cp
dch v cho xã hi; huy đng s đóng góp ca cng đng xã hi đ phát trin các
vii
hot đng s nghip, tng bc gim dn bao cp t ngân sách nhà nc. Và c ch
t ch tài chính đã th hin nhng đc nhng mt tích cc trong công cuc ci
cách nn tài chính công ca Chính ph.
Các đn v hành chính cng nh đn v s nghip công trên đa bàn huyn
Bn Lc, tnh Long An cng không nm ngoài ch trng và xu th đó. Qua 6
nm thc hin ch đ t ch ti các c quan hành chính và đn v s nghip có thu
ti huyn Bn Lc đã phát huy đc nhng mt tích cc so vi c ch trc đây.
Song song đó vn còn tn ti không ít nhng hn ch nht đnh. c bit, t khi c
ch t ch ra đi, Chính ph vn cha có mt báo cáo tng kt đánh giá kt qu
thc hin Ngh đnh s 130/2005/N-CP và Ngh đnh 43/2006/N-CP đ có
hng sa đi cho phù hp vi thc t. Vì vy, Tác gi đã chn đ tài “Gii pháp

hoàn thin c ch t ch tài chính ti các đn v hành chính và s nghip công trên
đa bàn huyn Bn Lc, tnh Long An” cho Lun vn Thc s ca mình và tht s
đã phát hin nhiu thú v khi nghiên cu, tìm hiu sâu v đ tài này.
2. Mc tiêu nghiên cu
- H thng hóa nhng vn đ c bn v ch đ t ch, t chu trách nhim
v vic s dng biên ch và tài chính, các nhân t đánh giá hiu qu thc hin c
ch t ch tài chính.
- Phân tích và đánh giá tình hình thc hin c ch t ch tài chính ti
các c quan hành chính và đn v s nghip công trên đa bàn huyn Bn Lc, tnh
Long An, t đó so sánh hiu qu ch đ t ch ca các đn v này vi các đn
v khác.
-  ra các gii pháp và kin ngh nhm nâng cao hiu qu c ch t
ch tài chính cho các c quan hành chính và đn v s nghip công trên đa bàn
huyn Bn Lc, tnh Long An trong xu hng ti.
3. i tng nghiên cu
- Nhng lý lun c bn v ch đ t ch, t chu trách nhim v s dng
tài chính và các nhân t đánh giá hiu qu thc hin ch đ t ch.
- Xu th phát trin ca ch đ t ch và thc trng thc hin c ch t
ch tài chính ti các c quan hành chính và đn v s nghip công trên đa bàn
huyn Bn Lc, tnh Long An.
viii
- Các gii pháp và kin ngh nhm nâng cao hiu qu c ch t ch tài
chính trong xu hng ti.
4. Phm vi nghiên cu: Hot đng ca các đn v hành chính và đn v s nghip
công trên đa bàn huyn Bn Lc, tnh Long An
5. Nhng đóng góp ch yu ca lun vn:
Nhng kt qu nghiên cu ca lun vn s góp phn b sung và h thng
hóa các vn đ lý lun v c ch t ch v s dng tài chính, khái quát xu th phát
trin ca c ch t ch tài chính trong thi gian sp ti, đánh giá đc nhng thun
li, khó khn trong quá trình thc hin, đng thi đa ra nhng gii pháp góp phn

nâng cao hiu qu thc hin c ch t ch tài chính và làm tài liu tham kho cho
công tác nghiên cu, hc tp v chuyên ngành.
6. Phng pháp nghiên cu:
Lun vn s dng hai phng pháp nghiên cu chính là
- Phng pháp thng kê
- Phng pháp phân tích-so sánh, tng hp
7. Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, lun vn
đc kt cu thành 3 chng, bao gm:
Chng 1: Tng quan v c ch t ch tài chính ti các đn v hành chính và
s nghip công
Chng 2: Thc trng thc hin c ch t ch tài chính ti các đn v hành
chính và s nghip công trên đa bàn huyn Bn Lc, tnh Long An giai đon 2005-
2008
Chng 3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu thc hin c ch t ch tài
chính ti các đn v hành chính và s nghip công trên đa bàn huyn Bn Lc, tnh
Long An
3
CHNG 1
TNG QUAN V C CH T CH TÀI CHÍNH TI
CÁC N V HÀNH CHÍNH VÀ S NGHIP CÔNG

1. Khái quát v t ch tài chính
1.1 Mt s khái nim, phm vi và phân loi đn v t ch tài chính
1.1.1 Mt s khái nim
- C quan hành chính Nhà nc là nhng ch th ch yu ca quy phm
pháp lut hành chính. Là nhng c quan thc hin các loi hot đng chp hành
điu hành đi vi các lnh vc khác nhau ca đi sng xã hi mà khi thc hin các
nhim v này c quan hành chính Nhà nc phi phc tùng hành chính Nhà nc.
Các c quan qun lý hành chính gm:

+ Các c quan quyn lc Nhà nc nh: Quc hi, Hi đng nhân dân các
cp  đa phng.
+ C quan Tòa án, Vin kim sát t Trung ng đn đa phng.
+ Các c quan qun lý Nhà nc v kinh t xã hi nh: các B và c quan
ngang B, c quan thuc Chính ph  Trung ng; các s và c quan cùng cp 
tnh, thành ph thuc Trung ng, tng t đi vi cp qun, huyn, xã phng.
- n v s nghip công đc xác đnh bi các tiêu thc c bn:
+ Là các đn v công lp do c quan nhà nc có thm quyn thành lp.
+ c nhà nc đu t c s vt cht, đm bo chi phí hot đng thng
xuyên đ thc hin các nhim v chính tr, chuyên môn đc giao.
+ c Nhà nc cho phép thu mt s loi phí, l phí, đc tin hành hot
đng sn xut cung ng dch v đ bù đp chi phí hot đng, tng thu nhp cho cán
b, viên chc.
+ Có t cách pháp nhân, có con du và tài khon riêng.
Mt khái nim rt mi đc các nhà qun lý kinh t đa ra đó là đn v s
nghip có thu khi hot đng cung cp “dch v công” ca các đn v s nghip đc
4
công nhn. Tuy nhiên không phi tt c các đn v s nghip đu có kh nng thu
và có ngun thu. Ngun thu ca các đn v rt khác nhau  tng lnh vc, tng
ngành, tng đa phng. Vì vy, mt c ch tài chính chung cho tt c các loi hình
đn v s nghip s là không hiu qu.
- Kinh phí qun lý hành chính: là kinh phí Ngân sách Nhà nc, đc cp
cho các c quan Nhà nc, c quan hành chính Nhà nc, c quan hành chính s
nghip Nhà nc đ thc hin chi thng xuyên duy trì hot đng ca b máy c
quan.
- Biên ch là s ngi làm vic chính thc trong mt t chc (theo i T
đin Ting Vit ca Trung tâm Ngôn ng và vn hóa Vit Nam).
- Biên ch ca c quan thc hin ch đ t ch: là biên ch hành chính và
biên ch d b (nu có) đc c quan nhà nc có thm quyn giao; không bao gm
biên ch ca các đn v s nghip (là đn v d toán, có tài khon và con du riêng)

trc thuc.
- Phân cp qun lý biên ch: là vic quy đnh nhim v, quyn hn và trách
nhim v qun lý biên ch đi vi B trng, Th trng c quan ngang b, Th
trng c quan thuc Chính ph và Ch tch y ban nhân dân cp tnh trên c s
chc nng, nhim v, quyn hn và kh nng ngân sách nhà nc hàng nm ca
b, ngành, đa phng.
1.1.2 Phm vi và phân loi đn v t ch tài chính
1.1.2.1 Phm vi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 130/CP
Là các c quan hành chính trong b máy hành chính nhà nc t trung ng
đn đa phng, bao gm:
- Các B, c quan ngang B, c quan thuc Chính ph;
- Vn phòng Quc hi, Vn phòng Ch tch nc;
- Toà án nhân dân các cp; Vin Kim sát nhân dân các cp;
- Vn phòng Hi đng nhân dân, Vn phòng U ban nhân dân; các c quan
chuyên môn thuc U ban nhân dân các tnh, thành ph trc thuc Trung ng;
5
- Vn phòng Hi đng nhân dân, Vn phòng U ban nhân dân; các c quan
chuyên môn thuc U ban nhân dân các qun, huyn, thành ph, th xã thuc tnh,
thành ph trc thuc Trung ng.
- U ban nhân dân cp xã, phng, th trn.
- Các c quan thuc ng Cng sn Vit Nam, các t chc chính tr - xã hi.
Tuy nhiên, các c quan thuc B Quc phòng, B Công an và Ban C yu
Chính ph đc ngân sách nhà nc cp kinh phí không thuc đi tng thc hin
c ch t ch.
1.1.2.1 Phân loi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 43/CP
i tng thc hin quyn t ch, t chu trách nhim v tài chính là các
đn v s nghip công lp do c quan nhà nc có thm quyn quyt đnh thành lp
(đn v d toán đc lp, có con du và tài khon riêng, t chc b máy k toán theo
quy đnh ca Lut k toán), hot đng trong các lnh vc s nghip Giáo dc-ào
to và Dy ngh; s nghip Y t, m bo xã hi; s nghip Vn hoá-Thông tin

(bao gm c đn v phát thanh truyn hình  đa phng), s nghip Th dc-Th
thao, s nghip kinh t và s nghip khác.
- Cn c vào ngun thu s nghip, đn v s nghip công đc phân thành 3
loi đn v thc hin quyn t ch:
+ n v có ngun thu s nghip t bo đm toàn b chi phí hot đng
thng xuyên (gi tt là đn v s nghip t bo đm chi phí hot đng).
+ n v có ngun thu s nghip t bo đm mt phn chi phí hot đng
thng xuyên, phn còn li đc ngân sách nhà nc cp (gi tt là đn v s
nghip t bo đm mt phn chi phí hot đng);
+ n v có ngun thu s nghip thp, đn v s nghip không có ngun thu,
mà kinh phí hot đng thng xuyên theo chc nng, nhim v do ngân sách nhà
nc bo đm toàn b kinh phí hot đng (gi tt là đn v s nghip do ngân sách
nhà nc bo đm toàn b chi phí hot đng).
Vic phân loi đn v s nghip theo phân loi trên đc n đnh trong thi
gian 3 nm. Sau thi hn 3 nm s xem xét phân loi li cho phù hp. Trong thi
6
gian n đnh phân loi, trng hp đn v s nghip có thay đi chc nng, nhim
v, t chc thì c quan nhà nc có thm quyn xem xét điu chnh phân loi li
cho phù hp.
- Cách xác đnh đ phân loi đn v s nghip cn c vào công thc sau:

Mc t bo đm chi phí Tng s ngun thu s nghip
hot đng thng xuyên = x 100 %
ca đn v (%) Tng s chi hot đng thng xuyên

+ n v s nghip t bo đm chi phí hot đng, gm: n v s nghip có
mc t bo đm chi phí hot đng thng xuyên xác đnh theo công thc trên, bng
hoc ln hn 100% hoc đn v s nghip đã t bo đm chi phí hot đng t
ngun thu s nghip, t ngun ngân sách nhà nc do c quan có thm quyn ca
Nhà nc đt hàng.

+ n v s nghip t bo đm mt phn chi phí hot đng: Là đn v s
nghip có mc t bo đm chi phí hot đng thng xuyên xác đnh theo công thc
trên, t trên 10% đn di 100%.
+ n v s nghip do ngân sách nhà nc bo đm toàn b chi phí hot
đng, gm: n v s nghip có mc t bo đm chi phí hot đng thng xuyên
xác đnh theo công thc trên, t 10% tr xung hoc đn v s nghip không có
ngun thu.
1.1.3 Vai trò và đc đim ca đn v s nghip
1.1.3.1 Vai trò ca đn v s nghip trong nn kinh t quc dân
Trong thi gian qua c ch chính sách đi vi lnh vc s nghip đã có nhiu
chuyn bin, tng bc to điu kin cho các đn v s nghip nâng cao cht lng
và hiu qu hot đng.
Sau hn 3 nm trin khai thc hin Ngh đnh s 10/2002/N-CP ngày
16/1/2002 ca Chính ph v ch đ tài chính cho đn v s nghip có thu cho thy
vic giao quyn t ch v tài chính cho các đn v s nghip là đúng hng, đáp
7
ng yêu cu thc tin cuc sng và phù hp vi tin trình ci cách nn hành chính
nhà nc.
 tip tc đy mnh trin khai đi mi c ch qun lý đi vi đn v s
nghip, nhm m rng giao quyn t ch, t chu trách nhim cho tt c các đn v
s nghip trên c 3 mt: thc hin nhim v, t chc b máy, biên ch và tài chính,
ngày 25/4/2006 Chính ph đã ban hành Ngh đnh s 43/2006/N-CP quy đnh v
quyn t ch, t chu trách nhim v t chc b máy, biên ch và tài chính đi vi
đn v s nghip công lp.
Hot đng ca các đn v s nghip là mt b phn ca nn kinh t và có v
trí quan trng đc bit trong nn kinh t quc dân. Trong thi gian qua, các đn v
s nghip công  trung ng và đa phng đã có nhiu đóng góp cho s n đnh và
phát trin kinh t xã hi ca đt nc, th hin:
- Cung cp các dch v công v giáo dc, y t, vn hoá, th dc, th thao,
có cht lng cao cho xã hi, đáp ng nhu cu ngày càng tng ca nhân dân, góp

phn ci thin đi sng vt cht và tinh thn cho nhân dân.
- Thc hin các nhim v chính tr đc giao nh: đào to và cung cp
ngun nhân lc có cht lng và trình đ; khám cha bnh, bo v sc kho nhân
dân, nghiên cu và ng dng các kt qu khoa hc, công ngh; cung cp các sn
phm vn hoá, ngh thut, phc v s nghip công nghip hoá, hin đi hoá đt
nc.
- i vi tng lnh vc hot đng s nghip, các đn v s nghip công đu
có vai trò ch đo trong vic tham gia đ xut và thc hin các đ án, chng trình
ln phc v phát trin kinh t xã hi ca đt nc.
- Thông qua hot đng thu phí, l phí theo quy đnh ca Nhà nc đã góp
phn tng cng ngun lc cùng vi NSNN đy mnh đa dng hoá và xã hi hoá
ngun lc thúc đy s phát trin ca xã hi. Thc hin ch trng xã hi hoá hot
đng s nghip ca Nhà nc, trong thi gian qua các đn v s nghip  tt c các
lnh vc đã tích cc m rng các loi hình, phng thc hot đng, mt mt đáp
8
ng nhu cu ngày càng cao ca nhân dân. ng thi qua đó cng thu hút s đóng
góp ca nhân dân đu t cho s phát trin ca hot đng s nghip, ca xã hi.
1.1.3.2 c đim hot đng ca các đn v s nghip
n v SNCT là các đn v s nghip công, do vy đc đim hot đng trc
ht ging vi các đn v s nghip nói chung đng thi cng có nhng đc đim
riêng ca mt đn v hot đng có thu, nh hng quyt đnh đn c ch qun lý tài
chính ca đn v. Các đc đim đó là:
- Hot đng theo nhim v chính tr, chuyên môn đc giao, không vì mc
đích sinh li.
- Do kh nng hn hp ca NSNN, không th bo đm tt c các khon chi
cho hot đng dch v ca các đn v s nghip đáp ng nhu cu xã hi. Nhà nc
cho phép các đn v SNCT đc thu mt s loi phí, l phí t hot đng ca mình
nh: hc phí, vin phí, phí kim dch, t cá nhân, tp th s dng các dch v do
đn v cung cp.
- Các đn v SNCT đc t chc sn xut kinh doanh, cung ng dch v phù

hp vi lnh vc hot đng chuyên môn ca mình.
Do vy, ngun tài chính ca các đn v SNCT không ch có t kinh phí
NSNN cp mà còn có ngun thu t hot đng s nghip khác.
- n v SNCT chu s qun lý trc tip ca c quan ch qun (B, ngành,
U ban nhân dân tnh, thành ph). ng thi chu s qun lý v mt chuyên môn
ca các B, ngành chc nng qun lý Nhà nc v lnh vc hot đng s nghip và
chính quyn đa phng ni đn v đóng tr s và hot đng. Nh vy, hot đng
ca các đn v SNCT chu s qun lý ca nhiu cp qun lý vi mi quan h đan
xen, phc tp nh hng đn c ch qun lý ca đn v.
1.2 Mc tiêu và nguyên tc thc hin c ch t ch tài chính
1.2.1 Mc tiêu
- i vi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 130/CP
9
+ To điu kin cho các c quan ch đng trong vic s dng biên ch và
kinh phí qun lý hành chính mt cách hp lý nht đ hoàn thành tt chc nng,
nhim v đc giao.
+ Thúc đy sp xp, t chc b máy tinh gn, thc hành tit kim, chng
lãng phí trong vic s dng lao đng, kinh phí qun lý hành chính.
+ Nâng cao hiu sut lao đng, hiu qu s dng kinh phí qun lý hành
chính, tng thu nhp cho cán b, công chc.
+ Thc hin quyn t ch đng thi gn vi trách nhim ca Th trng đn
v và cán b, công chc trong vic thc hin nhim v đc giao theo quy đnh ca
pháp lut.
- i vi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 43/CP
+ Trao quyn t ch, t chu trách nhim cho đn v s nghip trong vic t
chc công vic, sp xp li b máy, s dng lao đng và ngun lc tài chính đ
hoàn thành nhim v đc giao; phát huy mi kh nng ca đn v đ cung cp dch
v vi cht lng cao cho xã hi; tng ngun thu nhm tng bc gii quyt thu
nhp cho ngi lao đng.
+ Thc hin ch trng xã hi hoá trong vic cung cp dch v cho xã hi,

huy đng s đóng góp ca cng đng xã hi đ phát trin các hot đng s nghip,
tng bc gim dn bao cp t ngân sách nhà nc.
+ Thc hin quyn t ch, t chu trách nhim đi vi đn v s nghip,
quan tâm đu t đ hot đng s nghip ngày càng phát trin; bo đm cho các đi
tng chính sách-xã hi, đng bào dân tc thiu s, vùng sâu, vùng xa, vùng đc
bit khó khn đc cung cp dch v theo quy đnh ngày càng tt hn.
+ Phân bit rõ c ch qun lý nhà nc đi vi đn v s nghip vi c ch
qun lý nhà nc đi vi c quan hành chính nhà nc.
1.2.2 Nguyên tc
- Bo đm hoàn thành nhim v đc giao. i vi hot đng sn xut hàng
hoá, cung cp dch v phi phù hp vi chc nng, nhim v đc giao, phù hp vi
kh nng chuyên môn và tài chính ca đn v.
10
- Thc hin công khai, dân ch theo quy đnh ca pháp lut, bo đm quyn
li hp pháp ca cán b, công chc.
- Thc hin quyn t ch phi gn vi t chu trách nhim trc c quan qun
lý cp trên trc tip và trc pháp lut v nhng quyt đnh ca mình; đng thi chu
s kim tra, giám sát ca các c quan nhà nc có thm quyn.
- Bo đm li ích ca Nhà nc, quyn, ngha v ca t chc, cá nhân theo
quy đnh ca pháp lut.
1.3 Quyn hn và trách nhim ca đn v t ch tài chính
1.3.1 Quyn hn
- i vi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 130/CP
+ c ch đng sp xp li t chc b máy c quan, đn v phù hp vi
mc tiêu ci cách hành chính và yêu cu thc hin công vic đc giao.
+ c ch đng phân b và s dng tài chính phù hp vi nhu cu thc t.
+ c quyn quyt đnh vic s dng kinh phí tit kim t các khon chi t
vic thc hin ch đ t ch; trng hp cha s dng ht trong nm thì đc
chuyn sang nm sau. C quan, đn v thc hin t ch phi xây dng quy ch s
dng kinh phí tit kim đc theo các ni dung sau đây:

+ Kinh phí tit kim đc t qu lng do thc hin tinh gin biên ch, đc
s dng toàn b cho mc đích tng thu nhp cán b, công chc.
+ Kinh phí tit kim đc t các khon chi hành chính, chi nghip v và chi
khác đc s dng cho các mc đích: Tng thu nhp cho cán b, công chc; chi
phúc li, chi khen thng; chi cho mc đích nâng cao hiu qu, cht lng công
vic ca c quan, đn v; tr cp thêm ngoài chính sách chung cho nhng ngi t
nguyn v ngh ch đ trong quá trình sp xp, t chc li lao đng. Trong phm vi
ngun kinh phí tit kim đc, c quan, đn v đc áp dng h s điu chnh mc
tin lng ti thiu không quá 1,0 ln so vi mc tin lng ti thiu chung do nhà
nc quy đnh đ tính toán chi tr tin lng, ph cp cho cán b, công chc.
11
+ i vi các c quan, đn v mà kh nng tit kim kinh phí không n đnh,
có th lp qu d phòng đ n đnh thu nhp. Mc trích đ lp qu d phòng t
ngun kinh phí tit kim đc do đn v t quyt đnh.
- i vi đn v thc hin t ch theo Ngh đnh 43/CP
+ Quyn t ch v t chc b máy và quy ch hot đng:
V thành lp mi: đn v s nghip đc thành lp các t chc s nghip
trc thuc đ hot đng dch v phù hp vi chc nng, nhim v đc giao; phù
hp vi phng án t ch, t chu trách nhim v thc hin nhim v, t chc b
máy, biên ch và t bo đm kinh phí hot đng.
V sáp nhp, gii th: các đn v s nghip đc sáp nhp, gii th các t
chc trc thuc.
Chc nng, nhim v c th và quy ch hot đng ca các t chc trc thuc
do Th trng đn v s nghip quy đnh (tr nhng t chc s nghip mà pháp
lut quy đnh thm quyn này thuc v Chính ph, Th tng Chính ph, B trng
B qun lý ngành, Ch tch y ban nhân dân cp tnh).
+ Quyn t ch v qun lý và s dng cán b, viên chc: Th trng đn v
có toàn quyn trong vic:
Quyt đnh vic tuyn dng cán b, viên chc theo hình thc thi tuyn hoc
xét tuyn.

Quyt đnh b nhim vào ngch viên chc, ký hp đng làm vic vi nhng
ngi đã đc tuyn dng, trên c s bo đm đ tiêu chun ca ngch cn tuyn và
phù hp vi yêu cu ca đn v.
Quyt đnh điu đng, bit phái, ngh hu, thôi vic, chm dt hp đng làm
vic, khen thng, k lut cán b, viên chc thuc quyn qun lý ca đn v mình.
Quyt đnh vic nâng lng đúng thi hn, trc thi hn đi vi nhân viên
ti đn v mình theo điu kin và tiêu chun do pháp lut quy đnh.
Quyt đnh mi chuyên gia nc ngoài đn làm vic chuyên môn, quyt đnh
c viên chc ca đn v đi công tác, hc tp  trong và ngoài nc đ nâng cao
trình đ chuyên môn.
12
+ Quyn t ch v tài chính:
Huy đng vn và vay vn tín dng:
n v s nghip có hot đng dch v
đc vay vn ca các t chc tín dng, đc huy đng vn ca cán b, viên chc
trong đn v đ đu t m rng và nâng cao cht lng hot đng s nghip, t
chc hot đng dch v phù hp vi chc nng, nhim v và t chu trách nhim tr
n vay theo quy đnh ca pháp lut.
Qun lý và s dng tài sn: n v thc hin đu t, mua sm, qun lý, s
dng tài sn nhà nc theo quy đnh ca pháp lut v qun lý tài sn nhà nc ti
đn v s nghip. i vi tài sn c đnh s dng vào hot đng dch v phi thc
hin trích khu hao thu hi vn theo quy đnh áp dng cho các doanh nghip nhà
nc. S tin trích khu hao tài sn c đnh và tin thu t thanh lý tài sn thuc
ngun vn ngân sách nhà nc đn v u tiên chi tr n vay. Trng hp đã tr đ
n vay, đn v đc đ li b sung Qu phát trin hot đng s nghip.
1.3.2 Trách nhim
- Th trng đn v t ch chu trách nhim trc c quan qun lý cp trên
trc tip và chu trách nhim trc pháp lut v các quyt đnh ca mình trong vic
thc hin quyn t ch v nhim v, t chc b máy, biên ch và tài chính ca đn
v.

- T chc thc hin các quy đnh ca nhà nc v bo v môi trng, v an
ninh, trt t xã hi và đm bo an toàn, bí mt quc gia trong hot đng ca đn v.
Thc hin ngha v đi vi Nhà nc, chính sách u đãi đi vi các đi tng
chính sách.
- T chc thc hin qun lý, s dng cán b, viên chc theo quy đnh ca pháp
lut; đm bo các ch đ, quyn li v tin lng, tin công, bo him xã hi, bo
him y t, ch đ bi dng, đào to nâng cao trình đ chuyên môn đi vi ngi
lao đng ca đn v theo quy đnh ca pháp lut.
- Thc hin quy ch dân ch c s, quy ch công khai tài chính theo quy đnh
hin hành. Chp hành các quy đnh ca ng, Nhà nc đi vi các hot đng ca
13
các t chc đng, đoàn th. Có trách nhim phi hp và to điu kin đ các t chc
ng, đoàn th tham gia giám sát, qun lý mi mt hot đng ca đn v.
- Thc hin các bin pháp tit kim trong vic s dng biên ch và tài chính;
ban hành quy ch chi tiêu ni b, t chc tho lun dân ch, thng nht trong c
quan nhm thc hin tt các mc tiêu và nhim v đc giao.
- T chc thc hin quy ch dân ch, quy ch chi tiêu ni b, công khai tài
chính trong vic qun lý và s dng biên ch, tài chính trong c quan, to điu kin
cho t chc công đoàn và cán b, công chc trong c quan đc tham gia thc hin
và giám sát thc hin phng án s dng biên ch, tài chính theo quy đnh ca Nhà
nc.
- T chc thc hin công tác hch toán k toán, thng kê, qun lý tài sn theo
đúng quy đnh ca pháp lut, phn nh đy đ, kp thi toàn b các khon thu, chi ca
đn v trong s sách k toán. Thc hin các quy đnh v ch đ thông tin, báo cáo
hot đng s nghip ca đn v theo quy đnh hin hành.
- nh k báo cáo c quan qun lý cp trên trc tip kt qu thc hin ch đ
t ch ca đn v mình.
1.4 Ni dung c ch t ch tài chính
1.4.1 Khái nim c ch t ch tài chính
- C ch t ch tài chính là c ch qun lý nhm tng cng quyn t ch, t

chu trách nhim cho các đn v v các mt hot đng tài chính, t chc b máy và
sp xp lao đng qua đó làm tng cht lng hot đng và cung cp dch v ca
đn v.
- C ch qun lý tài chính có th khái quát đó là h thng các nguyên tc,
lut đnh, chính sách, ch đ v qun lý tài chính và mi quan h tài chính gia các
đn v d toán các cp vi c quan ch qun và c quan qun lý Nhà nc.
C ch qun lý tài chính còn là mi quan h tài chính theo phân cp:
+ Gia Chính ph (B Tài chính, B K hoch và u t) vi các B,
ngành, các đa phng.
14
+ Gia B ch qun, B qun lý ngành vi các đn v trc thuc  Trung
ng; gia UBND tnh vi các đn v đa phng.
+ Gia các đn v s nghip, c quan qun lý nhà nc vi các b phn, đn
v d toán trc thuc.
Theo quy đnh pháp lut hin hành, ch đ qun lý tài chính đi vi các c
quan hành chính nhà nc áp dng theo Ngh đnh 130/2005/N-CP, các đn v s
nghip công đc quy đnh ti Ngh đnh 43/2006/N-CP ca Chính ph.
1.4.2 c đim c ch t ch tài chính thc hin theo Ngh đnh 130/CP
1.4.2.1 Ngun kinh phí thc hin ch đ t ch
- Kinh phí giao cho c quan thc hin ch đ t ch t các ngun sau: Ngân
sách nhà nc cp; các khon phí, l phí đc đ li theo ch đ quy đnh; các
khon thu hp pháp khác theo quy đnh ca pháp lut.
- Kinh phí ca các c quan thc hin ch đ t ch đc xác đnh và giao
hàng nm c th nh sau:
+ Kinh phí ngân sách nhà nc cp:
Mc kinh phí ngân sách nhà nc cp thc hin ch đ t ch đc xác đnh
trên c s ch tiêu biên ch đc cp có thm quyn giao, k c biên ch d b, đnh
mc phân b d toán chi ngân sách nhà nc tính trên biên ch, các khon chi hot
đng nghip v đc thù theo ch đ quy đnh và tình hình thc hin d toán nm
trc.

nh mc phân b d toán chi ngân sách nhà nc cho các B, c quan
trung ng do Th tng Chính ph quyt đnh. nh mc phân b ngân sách nhà
nc đi vi c quan thuc các B, các c quan trung ng do B trng, Th
trng các c quan trung ng quy đnh trên c s c th hoá đnh mc phân b d
toán chi ngân sách do Th tng Chính ph quyt đnh.
nh mc phân b d toán chi ngân sách nhà nc đi vi c quan thuc đa
phng do Hi đng nhân dân tnh, thành ph trc thuc trung ng quyt đnh.
+ Các khon thu phí, l phí đc đ li trang tri chi phí thu và các khon thu
khác. Trng hp c quan thc hin ch đ t ch đc cp có thm quyn giao thu
15
phí, l phí thì vic xác đnh mc phí, l phí đc trích đ li bo đm hot đng
phc v thu cn c vào các vn bn do c quan có thm quyn quy đnh (tr s phí,
l phí đc đ li đ mua sm tài sn c đnh và các quy đnh khác);
1.4.2.2 iu chnh kinh phí đc giao thc hin ch đ t ch
- Kinh phí giao thc hin ch đ t ch đc điu chnh trong các trng
hp sau:
+ Do điu chnh nhim v ca cp có thm quyn;
+ Do điu chnh biên ch hành chính theo quyt đnh ca cp có thm quyn;
+ Do nhà nc thay đi chính sách tin lng, thay đi đnh mc phân b d
toán ngân sách nhà nc, điu chnh t l phân b ngân sách nhà nc cho lnh vc
qun lý hành chính.
- Khi có phát sinh các trng hp làm thay đi mc kinh phí ngân sách nhà
nc giao đ thc hin ch đ t ch, c quan thc hin ch đ t ch có vn bn
đ ngh b sung, điu chnh d toán kinh phí, gii trình chi tit các yu t làm tng,
gim d toán kinh phí gi c quan qun lý cp trên trc tip. C quan qun lý cp
trên trc tip xem xét, tng hp d toán ca các đn v cp di trc thuc gi đn
v d toán cp I. C quan  trung ng và đa phng (đn v d toán cp I) xem
xét d toán do các đn v trc thuc lp, tng hp và lp d toán chi ngân sách nhà
nc thuc phm vi qun lý gi c quan tài chính cùng cp đ trình cp có thm
quyn quyt đnh.

1.4.2.3 Ni dung chi thc hin ch đ t ch
- Các khon chi thanh toán cho cá nhân: Tin lng, tin công, ph cp
lng, các khon đóng góp theo lng, tin thng, phúc li tp th và các khon
thanh toán khác cho cá nhân theo quy đnh;
- Chi thanh toán dch v công cng, chi phí thuê mn, chi vt t vn phòng,
thông tin, tuyên truyn, liên lc;
- Chi hi ngh, công tác phí trong nc, chi các đoàn đi công tác nc ngoài
và đón các đoàn khách nc ngoài vào Vit Nam;
- Các khon chi nghip v chuyên môn;
16
- Các khon chi đc thù ca ngành, chi may sm trang phc (theo quy đnh
ca c quan có thm quyn);
- Chi mua sm tài sn, trang thit b, phng tin, vt t, sa cha thng
xuyên tài sn c đnh;
- Các khon chi có tính cht thng xuyên khác;
1.4.2.4 S dng kinh phí tit kim đc
- Kt thúc nm ngân sách, sau khi đã hoàn thành các nhim v công vic
đc giao, c quan thc hin ch đ t ch có s chi thc t thp hn d toán kinh
phí qun lý hành chính đc giao thc hin ch đ t ch thì phn chênh lch này
đc xác đnh là kinh phí tit kim.
i vi khon kinh phí đã đc giao nhng cha hoàn thành công vic trong
nm phi đc chuyn sang nm sau đ hoàn thành công vic đó, không đc xem
là kinh phí tit kim đc.
- Kinh phí tit kim đc s dng cho các ni dung sau:
+ B sung thu nhp cho cán b, công chc theo h s tng thêm qu tin
lng nhng ti đa không quá 1,0 (mt) ln so vi mc tin lng cp bc, chc v
do nhà nc quy đnh;
+ Chi khen thng cho tp th và cá nhân có thành tích;
+ Chi cho các hot đng phúc li trong c quan;
+ Chi tr cp khó khn đt xut cho ngi lao đng k c nhng trng hp

ngh hu, ngh mt sc;
+ Chi thêm cho ngi lao đng khi thc hin tinh gin biên ch;
+ Trng hp xét thy kh nng kinh phí tit kim không n đnh, c quan
thc hin ch đ t ch có th trích mt phn s tit kim đc đ lp Qu d
phòng n đnh thu nhp.
Th trng c quan thc hin ch đ t ch quyt đnh vic s dng kinh phí
tit kim theo các ni dung nêu trên sau khi thng nht vi t chc công đoàn và
đc công khai trong toàn c quan.
17
- Cui nm kinh phí tit kim cha s dng ht đc chuyn sang nm sau
tip tc s dng.
1.4.2.5 Cách xác đnh và thc hin chi tr thu nhp tng thêm
- Cách xác đnh:
Trong phm vi ngun kinh phí tit kim đc, c quan thc hin ch đ t
ch đc áp dng h s tng thêm qu tin lng ti đa không quá 1,0 (mt) ln so
vi mc tin lng cp bc, chc v do nhà nc quy đnh đ tr thu nhp tng
thêm cho cán b công chc. Qu tin lng tr thu nhp tng thêm đc xác đnh
theo công thc:
QTL = Lmin x K1 x ( K2 +K3) x L x 12 tháng
Trong đó:
QTL: là Qu tin lng, tin công ca c quan đc phép tr tng thêm ti
đa trong nm;
Lmin: là mc lng ti thiu chung (đng/tháng) hin hành do nhà nc quy
đnh;
K1: là h s điu chnh tng thêm mc lng ti thiu ca đn v đc xác
đnh theo kt qu công vic (ti đa không quá 1,0 ln);
K2: là h s lng cp bc chc v bình quân ca c quan;
K3: là h s ph cp lng bình quân ca c quan
H s ph cp lng bình quân đ xác đnh qu tin lng, tin công tr thu
nhp tng thêm ti đa nêu trên bao gm các khon ph cp tính theo lng ti thiu

và các khon ph cp tính theo lng cp bc, chc v ca các đi tng đc
hng đc tr hàng tháng cùng vi tin lng tháng theo quy đnh. Không bao
gm các loi ph cp không đc xác đnh tr cùng vi tr tin lng hàng tháng
nh: Ph cp làm đêm, làm thêm gi, ph cp trc.
L: là s biên ch bao gm c s lao đng hp đng tr lng theo thang bng
lng do nhà nc quy đnh.
Qu tin lng, tin công nm ca c quan đ tính tr thu nhp tng thêm
nêu trên không bao gm khon tin công tr theo hp đng v vic.