Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở tỉnh Bình Định trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.61 MB, 302 trang )
B
TR
NG
GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T THÀNH PH
H
CHÍ MINH
TR N V N TÙNG
XÂY D NG H TH NG BÁO CÁO ÁNH GIÁ
TRÁCH NHI M QU N TR TRONG CÔNG TY
NIÊM Y T
VI T N AM
Chuyên ngành: K toán
Mã s : 62.34.30.01
LU N ÁN TI N S KINH T
Ng
ih
ng d n khoa h c:
PGS.TS. Ph m V n D
N M 2010
c
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tơi.
Các s li u, k t qu nêu trong lu n án là trung th c và ch a t ng
công b trong b t k m t cơng trình nào.
Tác gi lu n án
Tr n V n Tùng
c ai
M cl c
L i cam oan
M cl c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
Danh m c các s
Trang
L im
Ch
u ............................................................................................................................ 1
ng 1: T NG QUAN V H
TH NG BÁO CÁO K TOÁN TRÁCH NHI M
TRONG DOANH NGHI P
chung v k toán qu n tr .................................................................... 6
1.1. M t s v n
1.1.1. B n ch t và vai trị c a k tốn qu n tr .............................................................. 6
1.1.1.1. B n ch t c a k tốn qu n tr ........................................................................... 6
1.1.1.2. Vai trị c a k toán qu n tr .............................................................................. 7
1.1.2. Ch c n ng và
it
ng s d ng thơng tin k tốn qu n tr ............................... 9
1.1.2.1. Ch c n ng c a thơng tin k tốn qu n tr ........................................................ 9
1.1.2.2.
it
ng s d ng thơng tin k tốn qu n tr ................................................ 10
1.1.3. Các b ph n c u thành k toán qu n tr ............................................................ 10
chung v k toán trách nhi m ........................................................... 11
1.2. M t s v n
1.2.1. B n ch t và vai trị c a k tốn trách nhi m ..................................................... 11
1.2.1.1. B n ch t c a k tốn trách nhi m .................................................................. 11
1.2.1.2. Vai trị c a k toán trách nhi m ..................................................................... 15
1.2.2. Ch c n ng và
it
ng s d ng thông tin k toán trách nhi m ...................... 16
1.2.2.1. Ch c n ng c a k toán trách nhi m ............................................................... 16
1.2.2.2.
it
ng s d ng thơng tin k tốn trách nhi m ......................................... 17
1.2.3. Các b ph n c u thành k toán trách nhi m ..................................................... 18
1.2.3.1. Phân c p qu n lý và xác
1.2.3.2. Xác
nh các ch tiêu
nh các trung tâm trách nhi m .............................. 18
ánh giá trách nhi m qu n tr b ph n ................... 22
1.2.3.3. Trách nhi m báo cáo c a các trung tâm trách nhi m .................................... 27
1.2.4. Nh ng i m gi ng nhau và khác nhau c b n gi a KTQT và KTTN.............. 27
1.3. H th ng báo cáo k toán trách nhi m ..................................................................... 29
1.3.1. Khái quát v báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr ........................................ 29
1.3.2. M c tiêu,
c i m và yêu c u c a báo cáo k toán trách nhi m .................... 33
1.3.2.1. M c tiêu c a báo cáo k toán trách nhi m .................................................... 33
1.3.2.2.
c i m c a báo cáo trách nhi m ............................................................... 34
1.3.2.3. Các yêu c u c b n c a báo cáo trách nhi m ............................................... 35
1.3.3. Các lo i báo cáo trách nhi m ............................................................................ 35
1.3.3.1. Nhóm báo cáo th c hi n ................................................................................ 36
1.3.3.2. Nhóm báo cáo phân tích ................................................................................ 37
1.3.4. N i dung c a h th ng báo cáo trách nhi m ..................................................... 37
1.4.
c tr ng v cơng tác k tốn và báo cáo k tốn trách nhi m trong cơng ty c
ph n ..................................................................................................................................... 41
1.4.1. M t s v n
chung v công ty c ph n .......................................................... 41
1.4.2. Các
c tr ng v công tác k tốn trong cơng ty c ph n ................................ 44
1.4.3. Các
c tr ng c a báo cáo trách nhi m trong công ty c ph n ........................ 48
1.5. Báo cáo trách nhi m trong công ty c ph n
m ts n
c trên th gi i và bài h c
kinh nghi m cho Vi t Nam ................................................................................................ 52
1.5.1. T ch c k toán trách nhi m và báo cáo trách nhi m trong công ty c ph n
m ts n
c trên th gi i ...................................................................................................... 52
1.5.2. Nh n xét v báo cáo trách nhi m trong công ty c ph n
m ts n
c trên th
gi i ........................................................................................................................................ 59
1.5.2.1. Nh ng i m t
ng
ng v báo cáo trách nhi m
1.5.2.2. Nh ng i m khác bi t v báo cáo trách nhi m
các n
các n
c ....................... 59
c ........................... 60
1.5.3. M t s bài h c kinh nghi m v t ch c báo cáo trách nhi m trong các CTNY
Vi t Nam............................................................................................................................ 61
K t lu n Ch
Ch
ng 1 .............................................................................................................. 63
ng 2: TH C TR NG H
TH NG BÁO CÁO
QU N TR TRONG CÔNG TY NIÊM Y T
2.1. S l
ÁNH GIÁ TRÁCH NHI M
VI T NAM
c quá trình hình thành và phát tri n công ty niêm y t trên th tr
ng
ch ng khoán Vi t Nam ....................................................................................................... 64
2.1.1. M t s nét v ho t
ng c a công ty niêm y t trên th tr
ng ch ng khoán
Vi t Nam ............................................................................................................................... 64
2.1.1.1. Khái quát v th tr
ng ch ng khoán Vi t Nam............................................ 64
2.1.1.2. Tình hình ho t
ng c a các cơng ty niêm y t trên th tr
ng ch ng khoán
Vi t Nam ............................................................................................................................... 65
2.1.2. Gi i thi u tình hình ho t
ng c a công ty niêm y t trên S giao d ch ch ng
khoán TP.HCM ..................................................................................................................... 67
2.1.2.1. L ch s hình thành và phát tri n c a cơng ty niêm y t trên S giao d ch
ch ng khốn TP.HCM .......................................................................................................... 67
2.1.2.2. Quy mơ và tiêu chu n niêm y t trên SGDCK TP.HCM ................................ 69
2.1.2.3.
c i m v phân c p trong công ty niêm y t ............................................... 70
2.2. Kh o sát tình hình th c hi n k toán qu n tr và k toán trách nhi m trong các
công ty niêm y t t i S giao d ch ch ng khoán TP.HCM ............................................... 73
2.2.1. M c ích, ph m vi và
it
ng kh o sát ......................................................... 74
2.2.2. Thi t k b ng câu h i và quá trình kh o sát ..................................................... 76
2.2.3. K t qu kh o sát................................................................................................ 79
2.2.3.1. Tình hình chung v
c i m kinh t , k thu t, l nh v c ho t
ng SXKD và
chính chính qu n tr c a các CTNY...................................................................................... 79
2.2.3.2. Tình hình th c hi n KTQT và KTTN trong CTNY
2.3.
Vi t Nam hi n nay ... 83
ánh giá tình hình th c hi n h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr t i
các công ty niêm y t t i S giao d ch ch ng khoán TP.HCM ........................................ 95
2.3.1. ánh giá tình hình qu n tr CTNY ................................................................... 95
2.3.2. ánh giá tình hình th c hi n KTQT và KTTN trong các CTNY .................... 98
2.3.2.1. ánh giá tình hình th c hi n KTQT trong các CTNY ................................. 98
2.3.2.2
ánh giá tình hình th c hi n KTTN và báo cáo trách nhi m trong
các
CTNY ....................................................................................................................... 102
K t lu n Ch
Ch
ng 2 ............................................................................................................ 109
ng 3: XÂY D NG H
TH NG BÁO CÁO
QU N TR TRONG CÔNG TY NIÊM Y T
ÁNH GIÁ TRÁCH NHI M
VI T NAM
3.1. Quan i m và m c tiêu xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong công ty
niêm y t
Vi t Nam .......................................................................................................... 110
3.1.1. Quan i m xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong công ty niêm y t
Vi t Nam ................................................................................................................... 110
3.1.2. Các m c tiêu xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong công ty niêm y t
Vi t Nam................................................................................................................ 113
3.2. Xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong công ty niêm y t
Vi t Nam ...... 117
3.2.1. Quy trình xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong công ty niêm y t.... 117
3.2.1.1. GIAI O N 1: Xác
nh h th ng báo cáo trách nhi m............................. 118
3.2.1.2. GIAI O N 2: Xác
nh ph
ng pháp k thu t
l p báo cáo trách nhi m
.................................................................................................................................. 141
3.2.1.3. GIAI O N 3: X lý ngu n thông tin và l p các báo cáo trách nhi m
.................................................................................................................................. 160
3.2.2. Các i u ki n
th c hi n quy trình xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m
trong công ty niêm y t .............................................................................................. 171
3.2.2.1. Xác
nh rõ
ng c , m c tiêu chung và l a ch n mơ hình t ch c qu n lý
phù h p, phân c p qu n lý rõ ràng, trên c s
ó xác l p c ch qu n lý thành nh ng
trung tâm trách nhi m c th .................................................................................... 172
3.2.2.2. Xây d ng h th ng
nh m c – tiêu chu n liên quan
n các ch tiêu c a các
báo cáo trách nhi m .................................................................................................. 172
3.2.2.3. Xác l p các ph
ng pháp phân b chi phí gián ti p và phân tích báo cáo b
ph n........................................................................................................................... 178
3.2.2.4. ánh giá s n ph m, d ch v chuy n giao n i b ......................................... 180
3.3. Các gi i pháp h tr xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong công ty niêm
y t
Vi t Nam ................................................................................................................... 181
3.3.1. Gi i pháp v t ch c b máy k toán.............................................................. 181
3.3.2. Chu n b ngu n l c cho công tác l p báo cáo trách nhi m ........................... 183
3.3.3. Các gi i pháp h tr khác .............................................................................. 184
K t lu n Ch
ng 3 ............................................................................................................ 190
K t lu n chung .................................................................................................................. 192
Danh m c cơng trình c a tác gi ..................................................................................... 195
Danh m c tài li u tham kh o ........................................................................................... 196
Ph l c.
DANH M C CÁC CH
VI T T T
CCDC:
Công c d ng c
CP:
Chi phí
CPH:
C ph n hóa
CTCP:
Cơng ty c ph n
CTNY:
Cơng ty niêm y t
DN:
Doanh nghi p
DNNN:
Doanh nghi p Nhà n
DNSX:
Doanh nghi p s n xu t
DT:
Doanh thu
G :
Giám
GVHB:
Giá v n hàng bán
H QT:
H i
KD:
Kinh doanh
KH:
K ho ch
KTQT:
K toán qu n tr
KTTC:
K tốn tài chính
KTTN:
K tốn trách nhi m
NCTT:
Nhân cơng tr c ti p
NVL:
Nguyên v t li u
NVLTT:
Nguyên v t li u tr c ti p
PTG :
Phó t ng giám
SGDCK:
S giao d ch ch ng khoán
SP:
S n ph m
SXC:
S n xu t chung
SXKD:
S n xu t kinh doanh
TG :
T ng giám
c
c
ng qu n tr
c
c
TH:
Th c hi n
TNDN:
Thu nh p doanh nghi p
TNHH:
Trách nhi m h u h n
TTCK:
Th tr
ng ch ng khoán
------------------------------------------------------------------------
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 1.1:
it
ng s d ng thông tin KTQT .............................................................. 10
B ng 1.2: ánh giá trách nhi m c a trung tâm chi phí............................................. 23
B ng 1.3: Phân bi t s gi ng nhau và khác nhau gi a KTQT và KTTN ................. 27
B ng 1.4: Mơ hình báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr c a th
i m cân
b ng (SBC) ................................................................................................................ 31
B ng 1.5: Báo cáo trách nhi m c a trung tâm chi phí
nh m c .............................. 38
B ng 1.6: Báo cáo trách nhi m c a trung tâm doanh thu ......................................... 39
B ng 1.7: Báo cáo trách nhi m c a trung tâm l i nhu n .......................................... 40
B ng 1.8: Báo cáo trách nhi m c a trung tâm
B ng 2.1: K t qu ho t
u t ............................................... 41
ng c a các CTNY trên TTCK Vi t Nam giai o n 2004 -
2007............................................................................................................................ 66
B ng 2.2: Tình hình phát tri n CTNY t i SGDCK TP.HCM ................................... 68
B ng 2.3: Quy mô niêm y t trên SGDCK TP.HCM (tính
n 21/12/2008) ............. 69
B ng 2.4: Thành ph n m i ph ng v n ...................................................................... 77
B ng 2.5: Lo i hình ho t
ng c a CTNY ............................................................... 80
B ng 2.6: L nh v c ho t
ng c a CTNY ................................................................ 80
B ng 2.7: C ch th c hi n chính sách qu n tr trong CTNY .................................. 82
B ng 2.8: Mơ hình t ch c qu n lý t i các CTNY.................................................... 82
B ng 2.9: M c
phân c p, y quy n trong qu n lý c a CTNY ............................. 83
B ng 2.10: Khó kh n trong qu n tr CTNY .............................................................. 83
B ng 2.11: Nh n th c c a nhà qu n tr v m i quan h gi a KTTC và KTQT ....... 84
B ng 2.12:Tình hình t ch c h th ng thơng tin k tốn .......................................... 84
B ng 2.13: M c
x lý thơng tin k tốn b ng máy tính ....................................... 85
B ng 2.14: Tình hình l p báo cáo KTQT trong CTNY ............................................. 85
B ng 2.15: Nhu c u thông tin ph c v qu n lý n i b và ánh giá trách nhi m qu n
tr b ph n .................................................................................................................. 86
B ng 2.16: Nh n th c v KTTN c a nhà qu n tr ..................................................... 87
B ng 2.17: Tình hình t ch c KTTN t i các CTNY ................................................. 87
B ng 2.18: C ch
ánh giá trách nhi m qu n tr trong CTNY ................................ 88
B ng 2.19: Công c
ánh giá trách nhi m qu n tr và thành qu n b ph n ............. 89
B ng 2.20: Ph
ng th c xây d ng h th ng tiêu chu n n i b ................................ 89
B ng 2.21: Tình hình l p d tốn ngân sách t i các CTNY ...................................... 90
B ng 2.22: T ch c báo cáo thông tin k t qu ho t
ng v m t chi phí SXKD ...... 91
B ng 2.23: T ch c báo cáo thơng tin v tình hình s d ng các ngu n l c và k t qu
ho t
ng SXKD ........................................................................................................ 92
B ng 2.24: T ch c báo cáo phân tích bi n
bi n
ng trong ho t
B ng 2.25: Ph
ng v k t qu và nguyên nhân c a s
ng SXKD ............................................................................. 93
ng pháp k thu t
t o c s d li u ph c v l p h th ng báo cáo
n i b ........................................................................................................................ 94
B ng 2.26: Nhu c u t ch c h th ng báo cáo trách nhi m t i các CTNY ............... 94
B ng 3.1: Xác
nh các trung tâm chi phí c a kh i s n xu t trong T ng công ty .. 128
B ng 3.2: Xác
nh các trung tâm chi phí c a kh i KD trong T ng công ty.......... 130
B ng 3.3: Xác
nh các trung tâm chi phí c a kh i QLDN trong T ng công ty .... 132
B ng 3.4: Xác
nh các trung tâm doanh thu trong T ng công ty .......................... 134
B ng 3.5: Xác
nh các trung tâm l i nhu n trong T ng công ty ........................... 136
B ng 3.6: Xác
nh các trung tâm
u t trong T ng công ty ................................ 138
B ng 3.7: Các chi tiêu o l
ng thành qu ho t
ng c a trung tâm chi phí ......... 143
B ng 3.8: Các chi tiêu o l
ng thành qu ho t
ng c a trung tâm doanh thu .... 145
B ng 3.9: Các chi tiêu o l
ng thành qu ho t
ng c a trung tâm l i nhu n ..... 146
B ng 3.10: Các chi tiêu o l
ng thành qu ho t
ng c a trung tâm
u t ........ 147
B ng 3.11: Các d toán c a các trung tâm trách nhi m.......................................... 149
B ng 3.12: Xác
nh k l p t ng lo i báo cáo trách nhi m .................................... 161
B ng 3.13: Báo cáo trách nhi m c a trung tâm chi phí .......................................... 167
-------------------------------------------------------------------
DANH M C CÁC S
Trang
S
1.1: H th ng thông tin k toán qu n tr ................................................................ 7
S
1.2: Các c p
S
1.3: C u trúc c a Th
S
1.4: Dịng thơng tin c a báo cáo trách nhi m theo c p b c qu n tr ................ 34
S
1.5: M i liên h gi a th tr
t ng giá tr c
qu n tr và lo i quy t
nh ph i th c hi n ................................. 8
i m cân b ng ................................................................... 30
ng v n và th tr
ng hàng hóa trong vi c làm gia
ông............................................................................................................. 45
S
1.6: M ng l
i giá tr c
ông .............................................................................. 46
S
1.7: M i quan h gi a giá tr c
S
1.8: Hình th c t ch c CTCP thông qua c u trúc theo ki u phân khu ............ 48
S
1.9: Quy trình t ch c k toán trách nhi m trong CTCP ................................... 50
S
1.10: M c
S
2.1: C c u t ch c b máy qu n lý trong CTNY
S
3.1: Quy trình xây d ng h th ng báo cáo trách nhi m trong CTNY
ơng, chi n l
ki m sốt ph thu c vào c p
c và k toán trong CTCP .... 47
qu n tr ..................................... 55
Vi t Nam ........................ 71
Vi t
Nam..................................................................................................................................... 117
S
3.2: Quy trình xác
S
3.3: S
nh h th ng báo cáo trách nhi m .................................... 118
c c u t ch c c a CTNY theo mơ hình T ng cơng ty & có ho t
ng chính là s n xu t ............................................................................................. 120
S
3.4: Các trung tâm chi phí thu c kh i s n xu t ................................................ 127
S
3.5: Các trung tâm chi phí thu c kh i kinh doanh ........................................... 129
S
3.6: Các trung tâm chi phí thu c kh i QLDN .................................................. 131
S
3.7: Các trung tâm doanh thu .............................................................................. 133
S
3.8: Các trung tâm l i nhu n............................................................................... 135
S
3.9: Các trung tâm
S
3.10: Xác
nh ph
u t .................................................................................... 137
ng pháp k thu t
l p báo cáo trách nhi m ................ 141
S
3.11: Mơ hình d tốn .......................................................................................... 149
S
3.12: Xác
nh ng
i báo cáo và ng
i nh n báo cáo trách nhi m ............... 159
S
3.13: S
t ch c b máy k tốn
cơng ty niêm y t ................................. 182
------------------------------------------------------------------------
1
L IM
1. Tính c p thi t c a
U
tài
N n kinh t Vi t Nam hi n ang có nh ng c i bi n sâu r ng trong giai o n h i nh p
v i n n kinh t th gi i. Tr i qua h n 20 n m
kinh t Vi t Nam ã
t
hóa sang n n kinh t th tr
ang
ng tr
i m i và h i nh p v i kinh t th gi i,
c nhi u thành t u áng k . Chuy n t n n kinh t k ho ch
ng có s
c nh ng c h i c ng nh
i u ti t c a Nhà N
c, các doanh nghi p ã và
i m t v i nh ng thách th c cho s t n t i và
phát tri n c a mình.
Mu n t n t i và phát tri n trong n n kinh t có s c nh tranh gay g t nh hi n nay, các
doanh nghi p ph i không ng ng nâng cao n i l c, kh n ng c nh tranh c a chính mình,
c bi t là các doanh nghi p có quy mơ ho t
t
ng l n thì i u này là r t c n thi t.
c i u ó, các nhà qu n tr doanh nghi p ph i th c hi n các ph
sao cho các b ph n, các thành viên trong t ch c c a mình ho t
qu
t m c tiêu chung.
thích ng v i nh ng bi n
hi n nay, các nhà qu n tr c n
a ra nh ng quy t
nhanh chóng và phù h p v i th c t , vì v y, ph
gi y t khơng cịn
i nhanh chóng c a th tr
nh qu n lý m t cách chính xác,
ng th c qu n lý ch theo m nh l nh,
ng m t cách nh p nhàng
chung c a t ch c. Mu n v y, các nhà qu n tr trong t ch c c n
n hành vi qu n lý c a h , t
ph i bi t ph i h p ho t
t
c m c tiêu
c ánh giá úng
ó phát huy nh ng y u t tích c c và ng n ng a nh ng
a t ch c hồn thành m c tiêu chung.
cơng m t t ch c trong vi c h
ng
n m c tiêu chung ã
qu n lý, i u hành thành
ra, ban qu n lý c p cao
ng c a các b ph n khác nhau trong t ch c c a mình m t
cách t t nh t, cung c p cho các nhà qu n tr các b ph n nh ng
ho t
ng
ng th c qu n lý linh ho t. M t t ch c t t là t ch c
ó các thành viên ph i h p ho t
h n ch trong vi c
ng nh p nhàng, hi u
và phù h p n a. Thay vào ó, các doanh nghi p ph i xây d ng
trong t ch c c a mình m t ph
mà
ng th c qu n lý
ng c tích c c
h
ng trong l i ích bao trùm c a t ch c. Mu n v y, c n ph i có nh ng cơng c
2
qu n lý hi u qu , k toán trách nhi m là m t trong nh ng công c quan tr ng giúp áp
ng
c yêu c u này.
Trong n n kinh t
DN
c nói chung và Vi t Nam nói riêng, CTCP là m t lo i hình
c hình thành, phát tri n và phù h p trong i u ki n n n kinh t th tr
các CTCP,
ho t
các n
c bi t là CTNY th
ng l n.
c bi t trong th tr
khốn, qua ó thúc
kinh t .
ng ho t
nl
ng a l nh v c, a ngành ngh và quy mơ
ng ch ng khốn, các CTNY t o ra hàng hóa ch ng
y TTCK phát tri n và huy
t ngu n v n huy
c ngu n v n t i a trong n n
c s d ng
ng
ng
mua s m tài s n ph c v ho t
ng SXKD cho công ty và qua ó góp ph n mang l i hi u qu trong ho t
chung c a
tn
ng; a s
ng kinh t
c.
M t khác, CTNY là lo i hình DN
c hình thành theo pháp lu t c a Nhà n
CTNY có m t c c u t ch c ho t
ng có th xem là t t nh t trong vi c xác
ch c n ng
a ra quy t
chu n m c hành vi,
it
nh các
nh và ki m sốt cơng ty, thi t l p các quy t c ng x , nh ng
o
c ngh nghi p và s phân công quy n, trách nhi m gi a các
thành viên tham gia khác nhau trong công ty nh H i
ông và các
c, theo ó
ng qu n tr , ng
i qu n lý, c
ng khác liên quan. ây là i m khác bi t và là i u ki n thu n l i
t ch c thành cơng k tốn trách nhi m trong CTNY so v i các lo i hình DN khác.
Trong CTNY, l i ích liên quan
các c
n nhi u
it
ng khác nhau,
c bi t là l i ích c a
ông, tuy nhiên trong qu n lý và i u hành công vi c hàng ngày ch do m t
nhóm ng
i
i i n
th c thi nhi m v do c
ơng giao, ó chính là Ban i u hành
cơng ty. Ban i u hành công ty bao g m T ng giám
c, phó giám
c, phó t ng giám
c ho c giám
c và các cán b nhân viên qu n lý khác ch u trách nhi m qu n lý, i u
hành ho t
ng kinh doanh c a công ty m t cách hi u qu và mang l i l i ích cao nh t
cho các c
ơng, các nhà
u t và các
it
ng liên quan l i ích khác. Do v y, CTNY
c n thi t ph i có m t công c giúp nhà qu n lý c p cao giám sát, ánh giá trách nhi m
qu n tr c a các c p d
i mình
i v i cơng vi c
i u ch nh k p th i nh m c i ti n nh ng ho t
c giao qua ó có nh ng hành
ng ch a
t hi u qu nh m h
ng
ng
n
hoàn thành m c tiêu chung c a tồn cơng ty. K tốn trách nhi m là m t trong nh ng
công c qu n lý áp ng
c yêu c u c p thi t này.
3
Xu t phát t nh ng yêu c u khách quan nh v y, chúng tôi v n d ng nh ng lý lu n c a
k toán trách nhi m vào th c ti n
th c hi n
tài “Xây d ng h th ng báo cáo
ánh giá trách nhi m qu n tr trong công ty niêm y t
2. M c ích,
it
Vi t Nam”
ng và ph m vi nghiên c u
- Xác l p quan i m và m c tiêu xây d ng h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n
tr trong các CTNY
Vi t Nam.
- Xây d ng h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr
nhi m trong các CTNY
-
ng v i t ng trung tâm trách
Vi t Nam.
ra m t s gi i pháp h tr nh m tri n khai th c hi n h th ng báo cáo ánh giá
trách nhi m qu n tr trong các CTNY
Vi t Nam.
H th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr là m t khái ni m r ng và cung c p
thông tin nh m ánh giá trách nhi m qu n lý
t t c các khía c nh khác nhau trong
v nh qu n lý v k tốn, tài chính; qu n lý v các quá trình ho t
v ; qu n lý v khách hàng; qu n lý v v n
c sâu s c,
ng n i b trong
h c t p, kinh nghi m và t ng tr
n v , …. Do nhi u i u ki n ch quan c ng nh khách quan,
n
ng th i
n
ng c a
mb o
v n
nghiên c u
tài ch gi i h n vào vi c t p trung nghiên c u nh ng
v n
lý lu n v k toán trách nhi m nh m ph c v thi t l p h th ng báo cáo ánh giá
trách nhi m qu n tr v i n i dung ch a
trong
n v . M t khác,
ng thơng tin ch y u v k tốn, tài chính
tài ch ti n hành kh o sát nh m tìm hi u th c tr ng t ch c
báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr c a m t s CTNY
s ho t
ng
T
a ra nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu c a cơng tác k tốn, giúp cho
ó,
TP. H Chí Minh, khu v c Mi n
SGDCK TP.HCM và có tr
các nhà qu n lý ánh giá
c p
ông Nam B và khu v c Mi n Tây.
c trách nhi m qu n tr v m t k tốn, tài chính c a t ng
qu n lý trong công ty c ng nh thành qu ho t
ng c a h trong vi c góp ph n
th c hi n m c tiêu chung c a công ty.
M t khác, do c c u t ch c và l nh v c ho t
ng c a các CTNY
Vi t Nam r t a
d ng, nên chúng tôi ch n ti n hành xây d ng h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m
qu n tr trong CTNY có c c u t ch c qu n lý theo mơ hình T ng cơng ty và ho t
chính là l nh v c s n xu t. ây c ng là lo i CTNY ph bi n nh t hi n nay
ng
Vi t Nam.
4
3. Ph
ng pháp nghiên c u
tài
c th c hi n d a trên ph
h p v i ph
ng pháp lôgich, ph
pháp so sánh, ph
- Dùng ph
ng pháp lu n c a ch ngh a duy v t bi n ch ng k t
ng pháp th ng kê, ph
ng pháp ph ng v n, ph
ng pháp phân tích, ph
ng
ng pháp kh o sát, c th nh sau:
ng pháp thu th p, th ng kê và phân tích nh m
h th ng hóa nh ng v n
quan i m lý lu n v h th ng báo cáo KTTN c a nhi u tác gi khác nhau trên th
gi i, t
ó rút ra nh ng v n
thích h p v i i u ki n Vi t Nam làm n n t ng lý lu n
xây d ng h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr trong các CTNY
- Dùng ph
CTCP
Vi t Nam.
ng pháp thu th p, so sánh và t ng h p v n i dung t ch c KTTN trong các
m ts n
c phát tri n trên th gi i v i nh ng tr
ng phái k toán khác nhau
úc k t ra nh ng bài h c kinh nghi m nh m xây d ng thành công h th ng báo cáo
ánh giá trách nhi m qu n tr trong các CTNY
- Dùng ph
Vi t Nam.
ng pháp ph ng v n, kh o sát, thu th p và phân tích th c tr ng t ch c h
th ng báo cáo ánh giá trách nhi m trong các CTNY
v nh ng vi c ã làm
c u hi n t i và t
h
Vi t Nam, t
ó
a ra nh n xét
c c n duy trì và nh ng h n ch c n kh c ph c c ng nh nhu
ng lai c a KTTN c a các công ty
ti n hành xác l p nh ng
nh
ng, m c tiêu và xây d ng h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr cho các
công ty m t cách phù h p nh t,
ng th i
a nh ng gi i pháp h tr nh m áp ng
c m c tiêu nghiên c u.
4. Nh ng k t qu
Lu n án
t
c c a lu n án
c th c hi n trên c s nghiên c u các lý lu n v khoa h c k toán qu n tr ,
th c tr ng cơng tác k tốn trách nhi m qu n tr trong CTNY. K t qu
t
c c a lu n
án g m các n i dung sau:
V m t lý lu n:
H th ng nh ng lý lu n liên quan
n KTQT nói chung và KTTN nói riêng, nh khái
ni m v KTTN, các trung tâm trách nhi m, các ph
lý, các công c
ánh giá thành qu qu n lý c a các trung tâm trách nhi m;
H th ng nh ng lý lu n liên quan
nhi m c th .
ng pháp ánh giá trách nhi m qu n
n báo cáo KTTN ng v i t ng trung tâm trách
5
V m t th c ti n:
Tìm hi u th c tr ng công tác t ch c áp d ng h th ng báo cáo KTQT nói chung và
h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr trong các CTNY t i Vi t Nam nói riêng,
trên c s
ó nh n di n ra nh ng u i m và t n t i v h th ng báo cáo ánh giá trách
nhi m qu n tr t i các công ty.
D a trên c s lý lu n c ng nh tìm hi u th c tr ng t ch c h th ng báo cáo ánh giá
trách nhi m qu n tr trong các CTNY
Vi t Nam, chúng tôi
a ra các gi i pháp ti n
hành xây d ng m t h th ng báo cáo ánh giá trách nhi m qu n tr trong CTNY
Vi t
Nam m t cách thích h p nh m giúp cho nhà qu n tr nâng cao hi u qu qu n lý c a
mình,
c bi t là trong vi c ki m soát, ánh giá trách nhi m c a nhà qu n tr b ph n
trong công ty. N i dung ch y u bao g m vi c xác l p Quy trình xây d ng h th ng báo
cáo ánh giá trách nhi m qu n tr
ng v i t ng trung tâm trách nhi m;
xu t các i u
ki n và gi i pháp nh m tri n khai th c hi n h th ng báo cáo ó m t cách kh thi và
hi u qu trong các CTNY
Vi t Nam hi n nay.
6
CH
NG 1
T NG QUAN V H TH NG BÁO CÁO K TOÁN TRÁCH NHI M
TRONG DOANH NGHI P
1.1.M t s v n
chung v k toán qu n tr
1.1.1. B n ch t và vai trị c a k tốn qu n tr
1.1.1.1. B n ch t c a K toán qu n tr
Thơng tin k tốn qu n tr (KTQT) là các s li u tài chính và s li u v t ch t v các m t
ho t
ng, các quá trình, các
n v kinh doanh, các lo i s n ph m, d ch v , khách hàng
v…v... c a m t t ch c, ch ng h n nh giá thành tính tốn c a m t s n ph m, m t ho t
ng, hay c a m t b ph n
k k ho ch ho c k th c hi n.
H th ng thông tin KTQT là m t trong nh ng ngu n thông tin ban
quy t
u c a quá trình ra
nh và ki m tra trong t ch c. H th ng này cung c p thơng tin có tác d ng giúp
các thành viên trong t ch c có nh ng quy t
nh t t h n, qua ó c i ti n k t qu chung
c a t ch c [3].
H th ng thông tin KTQT s d ng các y u t
u vào
t o
u ra thơng qua m t q
trình, th a mãn các yêu c u c a qu n tr . Quá trình là trung tâm c a h th ng, bao g m các
ho t
ng nh : thu th p, o l
ng, l u gi , phân tích, báo cáo và qu n tr thơng tin.
vào c a h th ng là t t c nh ng thông tin c n cho qu n lý,
d ng
ho ch
nh, t ch c th c hi n, ki m soát và ra quy t
th ng này không b gi i h n b i b t k quy
m c tiêu c a nhà qu n tr . Nh ng ng
u ra là các báo cáo chuyên
nh.
u vào,
u ra c a h
nh nào, nó r t linh ho t và tùy thu c vào
i s d ng thông tin KTQT ch là nh ng ng
trách nhi m trong DN [9].
Mơ hình v n
u
ng c a h th ng thông tin KTQT có th
c khái quát qua s
sau:
i có
7
U VÀO
Q TRÌNH
NG
IS
U RA
D NG THƠNG TIN
Ngu n: Don R.Hansen và Maryanne M. Mowen, ©1997
S
1.1: H TH NG THƠNG TIN K TỐN QU N TR
1.1.1.2. Vai trị c a k tốn qu n tr
Vai trị c a KTQT là cung c p thông tin giúp nhà qu n tr ra các quy t
quan
n các ch c n ng qu n tr c b n là ho ch
ki m tra, phân tích i u ch nh và ra quy t
Ra quy t
nh.
các chi n l
ho t
u ph i ra quy t
c
nh, t ch c th c hi n, ki m soát –
nh.
ây là ch c n ng quan tr ng, xuyên su t các khâu qu n tr DN, t khâu
l p k ho ch, t ch c th c hi n cho
trong t ch c
nh liên
c
n ki m tra, ánh giá. Nhà qu n lý
nh. Thí d , khi xây d ng chi n l
a ra xem xét; nhà qu n tr ph i
m ic p
c phù h p nh t trong
a ra các quy t
nh i u hành
ng hàng ngày c a t ch c.
T t c các quy t
c a quy t
nh
u có n n t ng t thơng tin. Hi u r ng h n thì ch t l
nh trong qu n lý chính là s ph n ánh ch t l
k tốn và các thơng tin khác, thông tin sai s d n
cung c p thông tin sao cho qu n lý có th
vi c hi u quá trình ra quy t
t
ng c a quá trình x lý thơng tin
n quy t
nh sai. Vai trị c a KTQT là
c thơng tin có ý ngh a. Nh v y, ngoài
nh c a nhà qu n tr , KTQT còn ph i n m
nh mà t ng c p qu n tr trong t ch c ph i th c hi n
thích h p.
ng
c lo i quy t
có th cung c p lo i thông tin
8
RA QUY T
NH CHI N L
C
RA QUY T
NH CHI N THU T
C P
CAO
C P
TRUNG GIAN
RA QUY T
C PC
S
(1)
1.2: CÁC C P
i v i quy t
NH TÁC NGHI P
S
QU N TR VÀ LO I QUY T
nh có tính chi n l
KTQT cung c p lo i thông tin
NH PH I TH C HI N
c c a nhà qu n tr c p cao:
h tr h xác
giá xem các m c tiêu trên th c t có th
t
nh các m c tiêu c a t ch c và ánh
c hay không. Nh ng thông tin này g m
kh n ng sinh l i c a t ch c, kh n ng sinh l i c a t ng b ph n khác nhau trong doanh
nghi p, nhu c u thi t b , v n, v.v… Thông tin chi n l
c do v y có nh ng
c i m sau:
(1) T p h p t các ngu n bên trong và bên ngồi; (2) Có tính t ng h p
Thích h p cho dài h n; (4) Liên quan v i toàn b t ch c (dù có th
chi ti t); (5) G m c thông tin
nh l
ng và thông tin
m t s ch c ch n hồn tồn vì thơng tin ch có th
(2)
i v i quy t
i sâu vào m t s
nh tính; (6) Khơng th
c tính x y ra t
tr giúp h ra quy t
t ch c, và giám sát các ngu n l c ó ã và ang
thơng tin này bao g m các th
ng lai.
nh v s d ng các ngu n l c c a
c s d ng nh th nào. Nh ng
c o n ng su t (k t qu tính cho m t gi /ng
cho m t gi máy), các báo cáo phân tích bi n
Thông tin chi n thu t do v y có nh ng
c i m sau: (1) Ch y u l y t ngu n bên trong
c t ng h p
Thích h p cho trung h n và ng n h n; (4) Mơ t hay phân tích các ho t
thơng tin
nh l
c so n th o
ng và
nh tính.
i hay tính
ng, d báo dịng ti n v.v…
nh ng c ng tham kh o m t s t ngu n bên ngồi; (2)
ng
mb o
nh có tính chi n thu t c a nhà qu n tr c p trung gian:
KTQT cung c p lo i thông tin
ph n; (5) Th
m c cao; (3)
m c th p; (3)
ng hay các b
nh k và theo yêu c u c a nhà qu n tr ; (6) G m c
9
(3)
i v i các quy t
nh tác nghi p:
KTQT cung c p lo i thông tin ho t
thi nhi m v
thông tin
c giao
các
công nhân, m c l
phân x
ng cho c p qu n lý c s
giúp h
ng hay phòng ban, v.v… Thí d ,
n v này s g m m c l
i u hành th c
phòng ti n l
ng,
ng ngày, s gi làm vi c hàng tu n c a t ng
ng/gi tr cho m i ng
i, các chi ti t v th i gian mà t ng ng
ib
ra cho t ng công vi c trong tu n, v.v… Thông tin cung c p cho c p qu n lý c s th
c th c hi n hàng tu n, nh ng v i nh ng ho t
li u
ng c p bách h n nh s l
ng nguyên
c cung c p hàng ngày, hàng gi , hay trong tr
a vào s n xu t có th
xu t t
ng h p s n
ng, hàng giây.
Thông tin tác nghi p g m các
b ; (2)
c i m sau: (1) H u nh hoàn toàn là t các ngu n n i
c phân tích r t chi ti t c n c trên các s li u thu th p ban
v i k hi n hành; (4) G n li n v i t ng cơng vi c; (5)
Th
ng
ng mang tính
1.1.2. Ch c n ng và
nh l
it
u; (3) Liên quan
c so n th o th
ng xuyên; (6)
ng [4, tr.19,20].
ng s d ng thông tin k toán qu n tr
1.1.2.1. Ch c n ng c a thơng tin KTQT
Thơng tin KTQT có r t a d ng và có nhi u cơng d ng, nh ng thông tin này ph n ánh bao
g m ch t l
ng c a d ch v , s l
ng
u vào nh giá lao
hi u qu và công su t. Các ch c n ng thông tin KTQT
ng, kh n ng sinh l i, tính
c bi u hi n qua 5 ho t
ng
sau:
M t là, ki m soát i u hành là q trình cung c p thơng tin ph n h i cho công nhân và
các nhà qu n lý c a h v hi u qu và ch t l
ng c a nh ng ho t
Hai là, tính tốn giá thành s n ph m là q trình o l
ho t
ng ang th c hi n;
ng và phân b các chi phí c a các
ng hồn thành cho vi c thi t k và s n xu t t ng s n ph m (và d ch v
i v i các
công ty không s n xu t, ch bi n);
Ba là, tính tốn giá v n hàng bán là q trình phân b các chi phí ti p th , bán hàng, phân
ph i, và qu n lý cho t ng khách hàng
có th tính tốn
c giá v n c a vi c ph c v
t ng khách hàng;
B n là, ki m soát qu n lý là q trình cung c p thơng tin v s th c hi n c a các nhà qu n
lý và các
n v ho t
ng kinh doanh;
10
N m là, ki m soát chi n l
c là q trình cung c p thơng tin v s th c hi n c nh tranh
v lâu dài c a t ch c, các i u ki n th tr
ng, th hi u c a khách hàng và các ti n b
công ngh [4, tr.12,13].
1.1.2.2.
it
ng s d ng thông tin KTQT
KTQT cung c p thông tin nh m th a mãn các nhu c u v thông tin c a nh ng ng
i
bên
trong m t t ch c có hi u qu . Nh ng, n u thông tin không áng tin c y, nhà qu n tr s
ra các quy t
nh kinh doanh sai l m, làm nh h
ng x u
n k t qu ho t
ng c a t
ch c. Tùy theo ch c n ng, nhi m v c a nhà qu n tr
các c p qu n lý khác nhau mà nhu
c u s d ng thông tin KTQT s khác nhau, i u này
c th hi n qua b ng sau:
B ng 1.1:
it
IT
NG S
D NG THÔNG TIN KTQT
ng s d ng
Quy t
Là ng
nh
i tr c ti p th c hi n nhi m v
trong ho t
ng kinh doanh c a DN, òi
h i h ph i có trách nhi m và trình
t
Nhà qu n tr c p th p
ng ng
th c hi n nhi m v . Thông
qua báo cáo k t qu công vi c c a b n
thân
nhà qu n tr
c a h và t
ánh giá trách nhi m
ó tìm bi n pháp nâng cao
k t qu , s d ng các ngu n l c
c hi u
qu h n.
Là ng
i i u hành ho t
nhi u c p
Nhà qu n tr các c p
cao
ng kinh doanh
khác nhau, h c n thông
trung và c p tin
i u hành, ánh giá, ki m tra, ch n
ph
ng th c kinh doanh ng n h n và dài
h nt
ng ng v i trình
c a t ng c p i u hành t
và trách nhi m
ng ng.
1.1.3. Các b ph n c u thành k toán qu n tr
T nh ng phân tích các thơng tin c a KTQT, có th nh n th y các b ph n c b n c u
thành nên KTQT g m:
11
M t là, h th ng d toán ngân sách: Là công c
các nhà qu n tr trong vi c ho ch
nh l
ng
c s d ng nh m giúp
nh và ki m soát, bao g m d toán ngân sách ch
o,
d toán ngân sách linh ho t và d toán v n.
Hai là, k toán theo các trung tâm trách nhi m: Là cơng c
sốt và ánh giá trách nhi m qu n tr trong các
giúp nhà qu n tr ki m
n v , b ph n phân quy n, thông qua xác
nh các trung tâm trách nhi m và nhi m v báo cáo c a chúng.
Ba là, h th ng k tốn chi phí: Là cơng c ghi chép và phân tích các kho n m c chi phí
nh m giúp nhà qu n tr xác
nh giá thành s n ph m, xác
nh k t qu kinh doanh và ki m
sốt chi phí; d tốn chi phí cho k k ho ch nh m m c ích l p k ho ch và là c n c
ánh giá trách nhi m qu n tr c a các b ph n liên quan.
B n là, thi t l p thông tin cho vi c ra quy t
nh và d báo
Phân tích m i quan h n i t i gi a các nhân t chi phí – kh i l
hòa v n
ra quy t
nh s n xu t, tiêu th .
nhà qu n tr ra các quy t
nh
ng – l i nhu n và i m
ng th i, phân tích thơng tin KTQT
giúp
u t ng n h n c ng nh dài h n [11].
Tóm l i, KTQT là h th ng thu th p, x lý và cung c p thơng tin kinh t , tài chính cho các
nhà qu n tr trong n i b DN nh m ho ch
ng
nh, ki m soát, ra quy t
nh và i u hành ho t
t ng b ph n c ng nh trong toàn DN.
1.2. M t s v n
chung v k toán trách nhi m
1.2.1. B n ch t và vai trị c a k tốn trách nhi m
1.2.1.1. B n ch t c a k toán trách nhi m
Theo quan i m qu n tr , k toán là m t b ph n c u thành quan tr ng c a h công c
qu n lý kinh t , tài chính và có vai trị qu n lý, i u hành và ki m soát các ho t
t , tài chính trong DN,
nh m
t
ng th i cung c p thông tin
c hi u qu cao nh t.
ánh giá k t qu ho t
th c hi n m c tiêu qu n tr DN
h tr cho công tác qu n lý o l
ng, ki m soát,
ng c a t ng c p cá nhân, t ng b ph n và t ng c p qu n lý,
KTQT v n d ng h th ng k toán trách nhi m (KTTN)
thành các trung tâm trách nhi m, trên c s
trách nhi m
ng kinh
phân lo i c u trúc t ch c
ó ánh giá k t qu c a t ng b ph n d a trên
c giao cho b ph n ó.
KTTN là m t n i dung c b n c a KTQT, do v y quá trình hình thành và phát tri n c a
KTTN g n li n v i quá trình hình thành và phát tri n c a KTQT. Theo ó, có th th y
12
KTTN
c
c p
u tiên
M vào n m 1950 trong tác ph m “Basic organizational
planning to tie in with responsibility accounting” c a Ailman, H. B. 1950. T
v n
KTTN
khác nhau
ó
n nay,
c quan tâm nhi u v i nh ng quan i m khác nhau b i nh ng tác gi
nhi u qu c gia trên th gi i nh Atkinson; R. D. Banker; R. S. Kaplan; S. M.
Young; James R.Martin, …. Sau ây, chúng tơi xin trình bày m t s quan i m n i b c:
Theo nhóm tác gi Anthony A.Atkinson, Rajiv. D.Banker, Robert S.Kaplan and S.mark
Young thì KTTN là:
- M t h th ng k tốn có ch c n ng thu th p, t ng h p và báo cáo các d li u k tốn có
liên quan
n trách nhi m c a t ng nhà qu n lý riêng bi t trong m t t ch c thông qua các
báo cáo liên quan
nhi m ho c
n chi phí, thu nh p và các s li u ho t
ng b i t ng khu v c trách
n v trong t ch c.
- M t h th ng cung c p thông tin nh m ánh giá trách nhi m và thành qu m i nhà qu n
lý ch y u
khía c nh thu nh p và nh ng kho n chi phí mà h có quy n ki m soát
tiên (quy n gây nh h
ng).
- M t h th ng k toán t o ra các báo cáo ch a c nh ng
khơng th ki m sốt
it
i v i m t c p qu n lý. Theo ó, nh ng
và khơng th ki m sốt c n
th ki m sốt
u
ng có th ki m sốt và
it
ng có th ki m soát
c phân tách rõ ràng và s nh n di n nh ng
it
ng có
c là m t nhi m v c b n trong k toán trách nhi m và báo cáo trách
nhi m [14].
Theo nhóm tác gi Weygandt, Kieso và Kimmel thì KTTN là m t b ph n c a KTQT
mà liên quan
quy n
n vi c tích l y, báo cáo v thu nh p và chi phí trên c s nhà qu n lý có
a ra nh ng quy t
nh trong ho t
ng h ng ngày v các v n
ó [32].
Cịn theo nhóm tác gi Clive Emmanuel, David Otley and Kenneth Mar-chant ã trình
bày quan i m c a h v KTTN nh sau: KTTN là s thu th p t ng h p và báo cáo nh ng
thơng tin tài chính v nh ng trung tâm khác nhau trong m t t ch c (nh ng trung tâm
trách nhi m), c ng còn
c g i là k toán ho t
l n theo các chi phí, thu nh p, hay l i nhu n
ng
i mà ch u trách nhi m cho vi c
nhu n ang
c nói
nh ng t ch c mà
ng hay k tốn kh n ng sinh l i. Nó
n nh ng nhà qu n lý riêng bi t, nh ng
a ra các quy t
n, và th c thi nh ng hành
nh v chi phí, thu nh p, hay l i
ng v chúng. KTTN t ra phù h p
ó nhà qu n lý c p cao th c hi n chuy n giao quy n ra quy t
nh
13
cho các c p thu c quy n. Theo ó, ý t
nhà qu n lý nên
trong s
nh h
ng
ng sau KTTN là k t qu ho t
ã qu n lý nh ng công vi c
c ánh giá b i vi c h
ng c a m i
c giao n m
ng c a h t t ho c x u nh th nào [18]
Theo James R. Martin, “K toán trách nhi m là h th ng k tốn cung c p thơng tin
v k t qu , hi u qu ho t
ol
ng, ánh giá ho t
ng c a các b ph n, các
n v trong m t DN.
ng c a nh ng b ph n liên quan
n
u t , l i nhu n, doanh
thu và chi phí mà m i b ph n có quy n ki m sốt và ch u trách nhi m t
Ýt
ng chính làm c s cho t t
ó là công c
ng ng”
ng v h th ng KTTN c a James R. Martin là
ch
vi c phân chia c c u t ch c qu n lý c a m t công ty thành nh ng trung tâm trách nhi m
s cho ta cách qu n lý t t h n, và i u này th t s có ý ngh a và c n thi t
t ch c l n có s
các b ph n
a d ng v ngành ngh ho t
c giao quy n ra quy t
i v i nh ng
ng. Trong quá trình qu n lý, các cá nhân,
nh và trách nhi m
th c hi n m t ph n hay tồn
b cơng vi c nào ó. Vi c phân quy n trong t ch c t o nên c c u nhi u c p b c và òi
h i c p trên ph i theo dõi và ánh giá
c xây d ng
c k t qu th c hi n c a c p d
i. Vì v y, KTTN
t ng b ph n trong
theo dõi k t qu , hi u qu s d ng các ngu n l c
m t DN.
M t khía c nh trong khái ni m KTTN c a James R. Martin là
c p
n tính có th
ki m sốt. Theo ó, m t nhà qu n lý ch nên ch u trách nhi m cho nh ng l nh l c mà h
có th ki m sốt. Tuy nhiên, theo tác gi khái ni m này hi m khi có th
cách thành công trong th c ti n
n l c
c b i vì t t c m i h th ng
ng d ng khái ni m tính có th ki m sốt
n i mà m i c p qu n lý
c áp d ng m t
u luôn thay
i. Nh ng
t o ra nh ng báo cáo trách nhi m
c giao ch u trách nhi m v nh ng c p qu n lý th p h n [24]
i v i nhóm tác gi David F. Hawkins, V.G. Narayanan, Jacob Cohen, Michele
Jurgens thì KTTN là m t h th ng t o ra nh ng thơng tin tài chính và phi tài chính có liên
quan v nh ng ho t
ng th c t và
trong m t công ty - nh ng
c l p k ho ch c a nh ng trung tâm trách nhi m
n v trong t ch c
trách nhi m cho k t qu ho t
ng c a
c
u b i nh ng nhà qu n lý có
n v h qu n lý. Nh ng b ph n ch y u bao
g m: h th ng d toán ngân sách, các báo k t qu ho t
và nh ng m c giá chuy n nh
ng
ng, các báo cáo v s bi n
ng
ng s n ph m, d ch v n i b gi a các b ph n trong cơng
ty. Theo ó, KTTN i sâu vào vi c so sánh k t qu ho t
ng th c t c a trung tâm trách
