Vận dụng phương pháp ABC để thực hiện quản lý dựa trên hoạt động (ABM) tại công ty điện tử Samsung Vina

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM







NGUYN TH BÍCH THY







VN DNG PHNG PHÁP ABC  THC HIN
QUN LÝ DA TRÊN HOT NG (ABM) TI
CƠNG TY IN T SAMSUNG VINA










LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2009
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM







NGUYN TH BÍCH THY





VN DNG PHNG PHÁP ABC  THC HIN
QUN LÝ DA TRÊN HOT NG (ABM) TI
CƠNG TY IN T SAMSUNG VINA

Chuyên ngành : Kế toán
Mã số : 60.34.30




LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ


Người hướng dẫn khoa học: PGS-TS. Mai Th HoƠng Minh






TP. Hồ Chí Minh - Năm 2009


LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đ tài này đc thc hin da trên quá trình nghiên cu trung
thc di s c vn ca ngi hng dn khoa hc. ây là đ tài lun vn thc s
kinh t, chuyên ngành K toán. Lun vn này cha đc ai công b di bt k
hình thc nào và tt c các ngun tài liu tham kho đu đc trích dn đy đ.

Nguyn Th Bích Thy














BNG CH VIT TT
- ABC (Activity-Based Costing): K toán chi phí da theo mc đ hot đng
- ABM (Activity-Based Management): Qun lỦ da theo mc đ hot đng
- ABA (Activity-Based Analysis): Phân tích da trên hot đng
- ERP (Enterprise Resource Planning): Hoch đnh ngun lc doanh nghip
- PVA (Process Value Analysis): Phân tích quy trình
- EDI (Electronic Data Interchange): Trao đi d liu đin t
- SX: Sn xut
- Model: mã sn phm
- TSC: tài sn c đnh
- CCDC: công c dng c
- TTCP: trung tâm chi phí

- NVL: nguyên vt liu
- DN: doanh nghip











DANH MC CÁC BNG

Trang

Bng 2.4 – Bng báo cáo li nhun thc hin so vi k hoch 45
Bng 2.5 – Bng báo cáo li nhun trong k 48
Bng 3.1 – Bng phân tích các hot đng sn xut 60
Bng 3.2 – Bng tiêu thc phân b chi phí sn xut chung 62
Bng 3.7 – Bng so sánh tng giá thành theo k hoch gia phng pháp ABC và
phng pháp hin ti 70

DANH MC CÁC S 

Trang

S đ 1.1 – S đ mô t hai chiu x lỦ thông tin trong h thng ABM 9
S đ 1.2 – S đ mô t các bc c bn thc hin h thng ABM 12
S đ 2.1 – S đ c cu t chc ti Savina 30
S đ 2.2 – S đ t chc b máy k toán ti Savina 33
S đ 2.3 – S đ trung tâm chi phí ti Savina 40
S đ 3.3 – S đ t l chi phí các hot đng 66
S đ 3.4 – S đ t l chi phí các hot đng không to ra giá tr gia tng 66

S đ 3.5 – S đ t l các hot đng to ra và không to ra giá tr gia tng 67
















DANH MC CÁC PH LC


Ph lc 1 – Khung nhp liu chi tit profit. Segment trong h thng SAP
Ph lc 2 – Bng tính toán li giá thành sn phm



MC LC
LI M U 1
CHNG 1: C S LÝ LUN V PHNG PHÁP ABC VÀ H THNG ABM 4
1.1 Khái quát chung v phng pháp ABC 4
1.1.1 Gii thiu khái quát v ABC 4

1.1.2 Thit k h thng ABC 5
1.2 Khái quát chung v h thng ABM 7
1.2.1 nh ngha v ABM 7
1.2.2 Mc đích thc hin và li ích ca h thng ABM 10
1.2.3 Các bc c bn thc hin h thng ABM 11
1.2.4 Nhng đim ging và khác nhau gia ABM và h thng qun lý chi phí truyn thng 19
1.3 Mi liên h gia h thng ABM và ABC 20
KT LUN CHNG 1 25
CHNG 2: THC TRNG V TÌNH HÌNH QUN LÝ VÀ HCH TOÁN CHI PHÍ TI
CÔNG TY IN T SAMSUNG VINA 26
2.1 Gii thiu công ty đin t SamSung Vina 26
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin công ty 26
2.1.2 C cu t chc 30
2.1.3 Gii thiu v t chc k toán ti công ty 33
2.1.4 Các loi báo cáo k toán: 35
2.3.2 ng dng tin hc trong k toán 37
2.2 c đim chi phí và vic qun lý chi phí ti công ty 38
2.3 Tình hình k toán chi phí và tính giá thành sn phm ti công ty 42
2.3.1 Công tác tính giá thành và phân b chi phí ti công ty 42
2.3.2 Mt s báo cáo đt đc t công tác tính giá thành, phân b chi phí 45
2.4 ánh giá thc trng v qun lý và hch toán chi phí ti công ty 50
2.4.1 u và khuyt đim 50
2.4.2 ánh giá v công tác qun tr chi phí hin ti ca công ty 52
2.4.3 ánh giá v kh nng vn dng phng pháp ABC đ thc hin ABM ti công ty. 53
KT LUN CHNG 2 55
CHNG 3: VN DNG PHNG PHÁP ABC  THC HIN ABM TI CÔNG TY
IN T SAMSUNG VINA 56
3.1 Quan đim, mc tiêu vƠ đnh hng xây dng 56
3.1.1 Quan đim 56
3.1.2 Mc tiêu 56

3.1.3 nh hng xây dng 57
3.2 Gii pháp vn dng 57
3.2.1 Gii pháp liên quan đn t chc thc hin ABC 57
3.2.2 Gii pháp liên quan đn t chc thc hin ABM 64
3.2.3 Gii pháp v điu kin áp dng 71
3.3 ánh giá mô hình 74
3.4 Mt s kin ngh 76
KT LUN CHNG 3 77
KT LUN CHUNG 78
Trang 1
LI M U
 S cn thit ca đ tài
Hin nay, nhng doanh nghip sn xut đang phi đi mt vi s cnh tranh
ngày càng tng trên th trng vi xu hng toàn cu hóa.  thành công trong
môi trng mi này, h phi thích ng nhanh và sn xut ra nhng sn phm vi
chi phí thp đng thi phi có cht lng.  ra đc nhng quyt đnh chính
xác, nhng nhà qun lý phi có nhng thông tin v chi phí đy đ, chính xác và
đc cp nht liên tc.
Hot đng trong lnh vc sn xut, kinh doanh sn phm đin, đin t, mt
ngành ngh có tính cnh tranh cao, Công ty đin t SamSung Vina (gi tt là
Savina) luôn phi n lc ht mình đ tn ti và vn lên là mt trong nhng
doanh nghip hàng đu trong cùng ngành ngh.  đt đc v th này, vic ra
quyt đnh chính xác và đón đu th trng là vô cùng quan trng, đòi hi các
thông tin cung cp phi cc k chính xác và nhanh nhy, nht là các thông tin v
giá thành, lãi l tng sn phm. Tuy nhiên, vic áp dng phng pháp tính chi
phí truyn thng da vào vic phân b chi phí theo sn lng không còn đ
chính xác cao khi mà lao đng trc tip không còn chim mt t trng đáng k
nh trc na. H thng tính chi phí truyn thng có xu hng làm cho vic tính
toán chi phí sn phm không đc chính xác và dn đn nhng quyt đnh chin
lc không phù hp. Mt phng pháp tính chi phí mi đc thit k nhm

khc phc các nhc đim ca nhng h thng tính giá thành truyn thng, đó là
h thng tính chi phí theo hot đng (ABC). ây là mt phng pháp mà chi phí
s đc theo dõi mt cách c th cho tng hot đng gn lin vi tng loi sn
phm, giúp cho vic cung cp thông tin chi phí chính xác hn, h tr cho các
quyt đnh giá c có tính chin lc. Thông qua đó nhà qun tr có th nhn ra
rng cách tt nht đ kim soát chi phí trc ht là kim soát các hot đng làm
phát sinh chi phí.
Tuy nhiên, phng pháp ABC ch mi gii quyt đc vn đ cung cp
thông tin chính xác. Nhng yu t quan trng không kém đó là vic quyt đnh
Trang 2
gia chính sách giá c linh hot, la chn đn v sn phm, khách hàng, kênh
phân phi nào thích hp nht khi m rng doanh nghip. H thng qun lý da
trên hot đng (ABM) đc xây dng da trên lý thuyt v tiêu th ngun lc
vi nhng hot đng là yu t to ra chi phí (ABC), nhng phân tích sâu hn đ
đa ra cách thc qun lý tng quát. Chính vì vy, đ tài tip cn đn vic vn
dng h thng ABC đ thc hin qun lý da trên hot đng phc v cho vic ra
quyt đnh ti Savina.
 Mc đích nghiên cu ca đ tài
 tài đc thc hin vi mc đích:
- Trên c s lý thuyt ABC phát trin đ tìm hiu sâu hn v lý thuyt ABM
- Vn dng ABM đ phc v vic ra quyt đnh ca Ban qun tr.
 i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là lý thuyt ABM và vn dng lý thuyt này
vào thc t ti Savina giúp cho vic ra quyt đnh ca nhà qun tr đc đúng
đn và đt hiu qu ti u.
Phm vi nghiên cu: do lý thuyt v ABM có bao gm ni dung lý thuyt ABC,
ni dung khá rng nên đ tài ch gii thiu s lc v lý thuyt ABC t đó đi
sâu vào lý thuyt ABM nhm phc v cho vic ra quyt đnh ca nhà qun tr.
Nói cách khác, đ tài nghiên cu vic s dng thông tin k toán mt cách thích
ng đ nâng cao hiu qu qun tr bi suy cho cùng nhng gii pháp v k toán

chi phí đu hng đn mc tiêu phc v nâng cao hiu qu qun tr cng nh
phc v vic ra quyt đnh kinh doanh đúng đn.Vic nghiên cu k toán gn
lin vi qun tr doanh nghip là mt xu hng có tính thc tin cao. Nó cho
phép m rng phm vi nghiên cu ca chuyên ngành k toán – mt chuyên
ngành thuc ngành qun tr kinh doanh.




Trang 3
B cc đ tài: đ tài gm 3 ni dung chính:
- Chng 1: C s lý lun v phng pháp ABC và h thng ABM
- Chng 2: Thc trng tình hình qun lý và hch toán chi phí ti Công ty
đin t SamSung Vina
- Chng 3: Vn dng phng pháp ABC đ thc hin ABM ti Công ty
đin t SamSung Vina

Trang 4
CHNG 1: C S LÝ LUN V PHNG PHÁP ABC VÀ H THNG
ABM
 nm rõ lý thuyt v h thng ABM, trc tiên tác gi xin trình bày mt s ni
dung chính v phng pháp tính chi phí da trên hot đng (ABC) do h thng
ABM có s dng kt qu ca phng pháp ABC.
1.1 Khái quát chung v phng pháp ABC
1.1.1 Gii thiu khái quát v ABC
Phng pháp tính giá thành trên c s hot đng (ABC) đu tiên đc đ cp
đn vào nhng nm 1988, 1990 bi Robin Cooper, Robert Kaplan và H.Thomas
Johnson. ây là mt phng pháp tính giá thành hin đi đã và đang đc áp dng
rng rãi  nhiu doanh nghip trên th gii, nh Anh, M, Thái Lan,ầ Mc dù đã
có nhiu nghiên cu v phng pháp tính giá thành hin đi này đã đc đ cp khá
nhiu trong thi gian gn đây nhng vic s dng trong các doanh nghip Vit Nam
vn còn rt hn ch.
ABC thc cht là mt h thng thông tin k toán nhm vào vic xác đnh giá ca
sn phm hoc dch v cn c vào các hot đng ca t chc và tp hp các chi phí
bng cách xem xét bn cht và phm vi ca nhng hot đng đó. Theo đó, nhng
chi phí gián tip và chi phí h tr s đc phân b da trên mc đ hot đng.
Mt s khái nim s dng:
Khái nim hot đng: Hot đng là mt s kin hoc mt nghip v gây ra s
phát sinh chi phí trong doanh nghip. Quá trình sn xut sn phm và cung ng dch

v ca doanh nghip thc cht là s hp thành mt cách có h thng, có t chc ca
nhiu hot đng khác nhau.
Khái nim ngun lc: Ngun lc là yu t kinh t đc ng dng hoc s dng
đ thc hin các hot đng, ví d nh con ngi, dng c, thit b, phân xngầ
Khái nim đi tng chu chi phí: đc xác đnh tùy thuc vào nhu cu thông tin
ca nhà qun lý, có th là sn phm, dch v, công vic, nhóm khách hàng,ầ.
Khái nim ngun phát sinh chi phí: Ngun phát sinh chi phí là mt nhân t, mt
khía cnh ca hot đng có th đnh lng đc và gây ra s phát sinh chi phí. Mt
Trang 5
hot đng có th đc xem xét theo nhiu khía cnh khác nhau nhng ch nhng
khía cnh nào gây ra s phát sinh chi phí và có th đnh lng đc mi có th
đc coi là ngun phát sinh chi phí.
Khái nim trung tâm hot đng: Trung tâm hot đng đc hiu là mt phn ca
quá trình sn xut mà k toán phi báo cáo mt cách riêng bit tình hình chi phí ca
các hot đng thuc trung tâm đó.
S khác nhau c bn gia ABC vi h thng chi phí truyn thng là  vic tp
hp và phân b chi phí gián tip. Thay vì tp hp chi phí gián tip vào các trung
tâm trách nhim nh h thng chi phí truyn thng, ABC tp hp chi phí gián tip
theo các trung tâm hot đng, nó s đc phân b cho sn phm, dch v theo mc
đ hot đng mà sn phm, dch v tiêu dùng.
1.1.2 Thit k h thng ABC
 Các bc thc hin:
Bc 1: Phơn tích hot đng, xác đnh các ngun lc
Nh đã bit, hot đng là mt s kin hoc mt nghip v gây ra s phát sinh
chi phí trong doanh nghip. Quá trình sn xut sn phm và cung ng dch v ca
doanh nghip thc cht là s hp thành mt cách có h thng, có t chc ca nhiu
hot đng khác nhau. Các hot đng này đc xác đnh thông qua vic phân tích.
S phân tích này ch ra nhng hot đng đã to ra giá tr sn phm, dch v ca t
chc. Mt khác, s phân tích hot đng còn góp phn tìm ra nhng hot đng nào
to đc và không to đc giá tr gia tng.

Trung tâm hot đng đc hiu là mt phn ca quá trình sn xut mà k
toán phi báo cáo mt cách riêng bit tình hình chi phí ca các hot đng thuc
trung tâm đó. Các trung tâm hot đng đc xp thành 4 bc chung, cn c vào mi
quan h gia các hot đng vi sn phm và vi quá trình sn xut đó là: hot đng
phát sinh theo đn v, theo lô nhóm, hot đng h tr sn phm và điu hành chung.
- Hot đng phát sinh theo đn v: gm nhng hot đng phi thc hin cho
mi đn v sn phm đc sn xut. Chi phí cho các hot đng này tùy thuc vào
sn lng sn xut.
Trang 6
- Hot đng phát sinh theo lô, nhóm: gm nhng hot đng phi thc hin
cho mi lô hay lot sn phm đc sn xut. Chi phí ca nhng hot đng này tùy
thuc vào s lô sn phm đc thc hin ch không tùy thuc vào s lng sn
phm đc sn xut.
- Hot đng h tr sn phm: gm nhng hot đng phi đc thc hin đ
h tr cho vic sn xut mt loi sn phm nào đó ca doanh nghip ch không
nht thit phi thc hin mi khi mt đn v hay mt lô sn phm đc sn xut.
- Hot đng điu hành chung: nhng hot đng liên quan đn toàn b quá
trình sn xut ch không riêng cho mt loi hay mt lô sn phm nào.
Bc 2: Phơn b chi phí ngun lc cho các hot đng vƠ trung tơm hot
đng
Trong bc này, ngoài vic tp hp chi phí chi tit theo tài khon, nu xác đnh
đc các chi phí tp hp dùng cho đi tng chu chi phí nào hay thuc hot đng
nào thì tp hp trc tip cho đi tng chu phí hot đng đó. Các chi phí còn li
không th tp hp trc tip cho đi tng chu chi phí thì s tin hành phân b.
Quá trình phân b chi phí gián tip đc thc hin qua hai giai đon.  giai
đon th nht, chi phí đc tp hp cho tng trung tâm hot đng. Sau đó nhng
chi phí liên quan đn nhiu trung tâm hot đng s đc phân b cho tng trung
tâm theo nguyên nhân gây ra tiêu hao ngun lc.
Bc 3: Xác đnh đi tng chu chi phí và tiêu thc phân b hot đng
Bc tip theo là doanh nghip cn phi xác đnh đc đi tng chu chi phí và

nhng tiêu thc th hin mi quan h v chi phí gia các hot đng và sn phm.
Vic la chn tiêu thc phân b phi din gii đc mi quan h gia các hot đng
và các đi tng chu chi phí, phi đc đo lng, tính toán d dàng và quan trng
nht là cân nhc đn chi phí ca vic đo lng tính toán đó.
Tiêu thc phân b chi phí hot đng gm mt s loi sau:
- Tiêu thc phân b da trên s ln thc hin
- Tiêu thc phân b da theo thi gian thc hin
- Tiêu thc phân b da theo mc đ thc hin
Trang 7
Bc 4: Phơn b chi phí các hot đng vƠo đi tng chu chi phí
Sau khi đã có đc đy đ nhng thông tin t bc 1 đn bc 3, ta tin hành
vic phân b chi phí các hot đng vào các đi tng chu chi phí trên c s nhng
tiêu thc phân b đã xác đnh  bc 3.
Phn lý thuyt trên đã trình bày nhng thông tin khái quát v phng pháp ABC
đ làm tin đ cho vic tìm hiu v h thng qun lý da theo hot đng đc trình
bày  phn tip theo.
1.2 Khái quát chung v h thng ABM
1.2.1 nh ngha v ABM
Trong nhng nm gn đây, các doanh nghip ngày càng phát trin ln mnh. S
phát trin này nh hng đn doanh nghip trong nhiu vn đ, nht là vic gia tng
chi phí. Vic chn lc nhng phng pháp ti u nht đ hn ch chi phí là quan
trng và cp thit. Tuy nhiên, nhng yu t quan trng không kém đó là vic quyt
đnh gia chính sách giá c linh hot, kênh phân phi hay là vic la chn đn v
sn phm, khách hàng, kênh phân phi nào thích hp nht khi m rng doanh
nghip. Thêm na, khi quyt đnh đáp ng nhu cu m rng sn xut, mt kt qu
tt yu xy ra là chi phí chung đã tng lên vt tri. iu này làm ni bt rõ nhng
hn ch trong phng pháp k toán truyn thng trong cách x lý chi phí chung và
đòi hi mt phng pháp tin b hn. ABM là mt gii pháp đáp ng yêu cu này.
Qun lý da trên hot đng (ABM) là mt phng pháp xác đnh và đánh giá
hot đng mà mt doanh nghip thc hin bng cách s dng phng pháp tính chi

phí da trên hot đng (ABC) đ thc hin phân tích hoc đa ra sáng kin ci thin
các quyt đnh chin lc và các hot đng trong mt t chc.
Doanh nghip mun tn ti đc là nh các hot đng kt hp vi nhau to nên
mt chu trình đ t đó to ra sn phm, dch v theo ý mun.  phát trin ln
mnh và hiu qu hn, doanh nghip phi liên tc tin hành ci tin chu trình hot
đng ca mình. Vic ci tin chu trình cng đng ngha vi ci tin cách thc thc
hin hot đng. Chính vì th mà h thng qun lý da trên hot đng là chìa khóa
đ qun lý thành công mt doanh nghip.
Trang 8
Hot đng tiêu th ngun lc (con ngi, vt t và thit b) và các hot đng
này có th đo lng đc. Các hot đng có th tin hành di nhiu dng và to ra
các đn v chi phí khác nhau. Các hot đng đc kt ni vi nhau đ to thành qui
trình.Vn đ quan trng là tìm hiu xem các hot đng đó là gì, phát sinh chi phí ra
sao, chúng to ra cái gì, chúng đc thc hin nh th nào và đc kt hp vi
nhau có hiu qu ti u cha?
Trong hot đng sn xut, chi phí đc tính trc tip thông qua lao đng và vt
t. Thông thng thì chi phí lao đng và vt t chim hai phn ba chi phí sn xut,
còn các chi phí gián tip còn li không tính đc thì chim khong mt phn ba.
Trong ngành công ngip dch v thì chi phí gián tip này li chim đn hai phn ba
chi phí hoc hn na. Vic tính toán và phân b nhng chi phí gián tip này là mt
vn đ khó khn đi vi h thng qun lý thông tin theo các truyn thng. Gii
quyt vn đ này chính là mt trong nhng mc tiêu mà phng pháp ABM nhm
đn. Bên cnh đó, sc mnh ca phng pháp này mang li là nó cung cp nhng
thông tin hu ích cho các nhà qun tr, tp trung  hai vn đ chính, đó là:
+ Làm sao công ty có đc v trí tt  trong th trng – kh nng sinh li
t sn phm ca mình và đ hài lòng ca khách hàng dành cho sn phm hay dch
v ca công ty mình.
+ Làm sao làm tng kh nng ni ti mc vi chi phí thp nht có th, tc
là cn phi hiu rõ thc trng h thng, qui trình sn xut và phc v khách hàng,
nhng đim mnh và yu ca công ty mình đ t đó phát huy th mnh, khc phc

yu đim.
Hu ht các t chc rt phc tp, viêc xây dng mô hình ABM trong kinh doanh
đòi hi mt s tip cn có cu trúc và s n lc ca tp th đ có th đt đc kt
qu tt. Vic thc hin ABM vào kinh doanh đem li cho nhà qun lý không ch là
nhng hiu bit v nhng cái to ra chi phí mà còn nhng đo lng và hành đng
nhm làm gim các tác đng ca chúng.
Lý thuyt c bn ca ABM bao gm hai quan đim: quan đim chi phí (qun lý
da trên chi phí) và quan đim v quy trình.
Trang 9
- Quan đim chi phí xem xét các ngun lc theo hot đng da vào vic xem
xét các hot đng tiêu hao ngun lc nh th nào. Chi phí hot đng này sau đó
đc phân b cho các đi tng chu chi phí ( nh sn phm, dch v và các đn v
kinh doanh) s dng các hot đng này. ây chính là xem xét chi phí theo phng
pháp ABC.
- Quan đim quy trình hng đn vic phân tích hot đng và các quy trình đ
xác đnh các tiêu thc phân b chi phí cho quá trình ci tin, cùng vi phát trin các
sn phm đu ra và các bin pháp liên quan đn vic nâng cao hiu sut hot đng.

Hình 1.1: S đ mô t hai chiu x lý thông tin trong h thng ABM
Ngun: Managerial Accounting [15,167]

S đ trên mô t lung thông tin trong h thng ABC. Thông tin trong h thng
này có th xem xét trên hai chiu là theo chiu chi phí và chiu quy trình.
-Theo chiu chi phí: mô hình này ch ra s đ ca dòng chi phí là đi t các
ngun lc đn các hot đng ri t hot đng vào sn phm, dch v.
Thông tin
đu vào
Các hot
đng
o lng
hot đng
Sn phm,
dch v
Các ngun
lc
Quan đim chi phí
Quan đim quy trình
Trang 10
- Chiu th hai là chiu chu trình, cung cp thông tin v tng loi hot đng
nào đc s dng, vì sao đc s dng và đc s dng nh th nào. Mc đích
ca chiu này là nhm gim thiu chi phí. Chính chiu thông tin v chu trình này
mi có kh nng tin hành và đo lng ci tin liên tc. Chu trình ca mt
doanh nghip có th đc xác đnh bi mt, mt s hoc mng li các hot
đng vi mt mc đích chung.
1.2.2 Mc đích thc hin và li ích ca h thng ABM
1.2 1 Mc đích thc hin
H thng ABM ra đi nhm làm gia tng li nhun cho doanh nghip bng cách
xác đnh và chn la c hi đ s dng thông tin chính xác hn phc v cho vic ra

quyt đnh đúng đn. Hai mc tiêu chung nht ca ABM đó là:
- Cung cp thông tin chính xác v chi phí đ hoàn thin vic ra quyt đnh
- Gim thiu chi phí bng nhng n lc ci tin liên tc.
Mc tiêu th nht cng chính là phm vi ca ABC trong khi mc tiêu th hai li
thuc v vic phân tích quy trình, nó đòi hi nhiu d liu chi tit hn là vic phân
b chi phí chính xác trong phng pháp ABC.
1.2 2 Li ích
Khi không s dng h thng ABM, các nhà qun lỦ thng phi đa ra quyt
đnh mà ch da trên s liu lãi gp. H thng ABM giúp cho nhà qun tr xác đnh
đc các sn phm, dch v nào thc s tiêu hao chi phí chung. iu này góp phn
làm gim thiu các hot đng không to ra giá tr gia tng, t đó nâng cao hiu sut
tng th toàn doanh nghip. ôi khi ta có th nghe nói đn cm t ABA, ABC và
ABM. u tin là ABA (Activity-Based Analysis – Phân tích da trên hot đng),
th hai là ABC và th ba là ABM. ABA đã đt nn móng cho vic thu thp và phân
tích các hot đng, ABC đ cp đn vic phân b chi phí đn sn phm và dch v
theo t trng hot đng đã tiêu hao. ABM tip tc phát trin và thc hin k hoch
qun lỦ đ nâng cao hiu qu hot đng cn c vào vic nm vng các chi phí hot
đng. ABM đa ra đc tm nhìn chin lc và đánh giá đc nhng gì cn hc
tp, nhng quyt đnh nào đc thc thi t ABA và ABC. Tóm li, các li ích chính
Trang 11
mà h thng qun lý da theo hot đng mang li là: Nâng cao đ chính xác ca
đnh phí sn phm, nâng cao kh nng ra quyt đnh, nâng cao kh nng lp k
hoch chin lc, nâng cao nng lc qun lý hot đng và h tr mc tiêu liên tc
ci tin.
1.2.3 Các bc c bn thc hin h thng ABM
Mô hình sau cho thy 10 bc đ thc hin ABM, trong đó 4 bc là có liên
quan đn ABC, 4 bc liên quan đn PVA (Process Value Analysis – Phân tích quy
trình), và 2 bc chung.

Trang 12

H thng ABM
Bc 1: Hoch đnh h thng
Bc 2: Phân loi hot đng
Phân tích quy
trình
ABC
Bc 3: Phân tích
hot đng, xác
đnh các ngun lc
Bc 6: Phân b
chi phí các hot
đng cho các đi

tng
Bc 5: Xác đnh
đi tng chu chi
phí và tiêu thc
phân b hot đng
Bc 4:Phân b
chi phí ngun lc
cho các hot đng
Bc 7: c đnh
giá tr các hot
đng
Bc 10: Nghiên
cu ci tin
Bc 9: Thit lp
tiêu chun đo
lng hiu sut
hot đng
Bc 8: Xác đnh
cn nguyên các
hot đng
Ct gim
chi phí
Quyt đnh
đúng đn
Gia tng li
nhun
Hình 1.2: S đ mô t các bc c bn thc hin h thng ABM
Ngun: Managerial Accounting [15,168]
Trang 13
Trong đó,  bc đu tiên là hoch đnh h thng đa ra nhng hng dn chung

cho vic thc hin h thng ABM và cn phi vch ra nhng vn đ sau:
- Mc đích và mc tiêu ca h thng ABM
- V trí hin ti ca t chc và nhu cu cnh tranh trên th trng
- Quy trình hot đng ca t chc
- Gii hn thi gian, quy đnh trách nhim và ngun lc đ thc hin
- Kh nng ng dng, hc hi và s dng h thng ca t chc
Mc tiêu ca h thng ABM phi đc đ ra cn thn và liên quan đn nhu cu
cnh tranh ca doanh nghip, quy trình hot đng đ đt đc thành công. Nhng
mc tiêu ln đã đc đ cp nh là nâng cao s chính xác chi phí và ci tin hot
đng, tuy nhiên không phi lúc nào cng có th đm bo thc hin đc cùng lúc c
hai mc tiêu trên, đôi lúc cng cng cn thit u tiên mt trong hai sao cho hòa hp
nht mà hiu qu cao nht. Vic hoch đnh cng đòi hi gii hn thi gian cho các
d án thc hin, xác đnh trách nhim c th cho tng cá nhân hoc đi nhóm, và
thit lp ngân sách mt cách c th.
 cung cp đc nhng chi tit rõ ràng v quy trình ca mt t chc, h thng
ABM s dng bn phân loi hot đng, xem xét mt chui gm có các công vic
khác nhau mà khi kt hp li chúng s to nên mt quy trình. Khi tin hành công
vic phân loi hot đng, điu quan trng trc tiên là phi hiu đc mc tiêu ca
t chc (hoc b phn đang đc phân tích), tip theo là chuyn sang xác đnh các
quy trình, các hot đng và cui cùng là các xác đnh các công vic c th. Khi mi
bt đu, ta thy có v nh đó là mt n lc to ln, do vy, vic phân tích nên bt
đu vi mt b phn và sau đó tin xa thêm vi các hot đng trc tip.
Các bc trong h thng qun lý da trên hot đng có th đc phân thành hai
loi. T bc 1 đn bc 6 tp trung vào vic xác đnh các mc tiêu, quy trình, hot
đng và công vic ca t chc, kt hp chúng li vi nhau trong mt phác đ hot
đng và xác đnh các chi phí liên quan đn mi loi hot đng. Phn ni dung các
bc này đã đc trình bày trong phn trên. Bc 7 đn 10 nhn mnh đn vic
qun lý da trên hot đng có th s dng đ ci tin quy trình kinh doanh nh sau:
Trang 14
 Bc 7: Phân tích các hot đng:

Vic phân tích ca các hot đng bao gm:
- Xác đnh hot đng nào to ra và không to ra giá tr gia tng.
Khi các hot đng đc xác đnh rõ, chi phí ca mi hot đng đã đc tính
toán, bc k tip là xác đnh hot đng nào to ra và không to ra giá tr tng thêm.
Hot đng không to ra giá tr tng thêm là mt hot đng có th đc loi b mà
không gây nh hng gì đn các thuc tính ca sn phm (nh hình dáng, chc
nng, cht lng, giá tr)
Vic loi b các các hot đng không to ra giá tr tng thêm là mt thành
công mà h thng ABM đem li, tuy nhiên, đây cng là mt công vic khó thc
hin nht. Thông thng hay có s nhm ln trong vic xác đnh hot đng nào có
to ra giá tr tng thêm và hot đng nào không to ra giá tr tng thêm. Mt s
ngi ngh rng các hot đng không làm tng giá tr sn phm là hot đng tha
gây lãng phí, mt s khác li ngh rng nó có th là bt c hot đng nào khác ngoi
tr công lao đng. Các báo cáo v nhng hot đng không làm tng thêm giá tr sn
phm có th tr thành mt vn đ ln bi vì không ngi nào mun b đánh giá là
thc hin các hot đng không có giá tr. Do đó h thng ABM nên tp trung vào
các hot đng ch không phi vào ngi thc hin hot đng. Vic hiu bit rõ ràng
hot đng nào làm tng thêm giá tr và không làm tng thêm giá tr sn phm ch đt
đc khi ngi ta thc s hiu lý do ti sao phi phân loi hot đng thành hai
nhóm: to ra và không to ra giá tr tng thêm. Mt s ngi đa ra bn phân tích
giá tr tng thêm ch đn gin bng cách thit k mt hot đng to ra giá tr tng
thêm và hot đng không to ra giá tr tng thêm. Mc đ phân tích này cha đ bi
vì mi hot đng to ra giá tr tng thêm bao gm c nhng bc, nhng công vic
không đem li giá tr tng thêm. Mt bn phân tích cn thn k lng hn cn phi
xác đnh kh nng đem li ci tin trong các hot đng to ra giá tr tng thêm. Sau
đây là mt s ví d v các hot đng không to ra giá tr tng thêm trong mt t
chc:
Trang 15
- Chun b máy móc: trc khi tin hành sn xut cn có mt giai đon kim
tra, chun b vn hành máy móc. Trong giai đon này, máy móc không sn xut

ra sn phm nào.
- Vn chuyn sn phm trong nhà máy: công vic này không làm tng thêm
bt k giá tr nào cho sn phm.
- Kim tra cht lng
- Lu kho sn phm
- Hot đng sa cha li sn phm (do sau khi giao hàng phát hin lô hàng
đó có li sn phm) cng là mt trong s các hot đng không to ra giá tr tng
thêm. Tuy nhiên đi vi mt ngi công nhân làm công vic này thì đây li là mt
hot đng giúp tng thêm giá tr sn phm đó. Do đó, phi có cái nhìn toàn din c
mt t chc trong vic xác đnh, phân loi hot đng nào to ra và không to ra giá
tr gia tng.
- Phân tích v các hot đng quan trng.
H thng qun lỦ chi phí xác đnh vic nhà qun lý ra quyt đnh tác đng ti
chi phí bng cách đo lng các ngun lc đc s dng đ thc hin các hot đng
ca t chc và sau đó đánh giá tác đng ca s thay đi các hot đng lên chi phí.
Vic phân tích các hot đng nhm phân bit các chi phí làm gia tng giá tr sn
phm và các chi phí không làm gia tng giá tr sn phm. Chi phí làm gia tng giá
tr là chi phí cn thit cho mt hot đng không th xoá. Ngc li, chi phí không
gia tng giá tr là chi phí có th xoá b mà không nh hng ti giá tr ca sn phm
đi vi khách hàng (ví d chi phí kim soát kho hàng, vn chuyn bn bãi ). Nh
vy đ đt đc mt chin lc cnh tranh bng chi phí, doanh nghip cn xem xét
cu trúc ca các chi phí không làm gia tng giá tr sn phm, dch v.
Vic phân tích các hot đng đ tìm ra các hot đng nào quan trng, hiu
qu nht là bc tip theo trong công vic phân tích các hot đng. i vi doanh
nghip nh thì s lng hot đng không quá nhiu, nhng trong doanh nghip ln
thì s lng hot đng nhiu vô cùng.  gii quyt vic này, cái chính là cn tp
trung vào hot đng nào đem li hiu qu nht cho doanh nghip. Hn na, đây là
Trang 16
nhng hot đng có th đem li c hi quan trng cho vic ci tin. Lp bng phân
các hot đng đ tìm ra hot đng quan trng. Bng phân tích này có th đc thc

hin riêng cho c hai loi hot đng to ra giá tr tng thêm và không to ra giá tr
tng thêm. Các hot đng này đc sp xp theo th t chi phí và phn trm chi phí
gim dn. Sau đó, có th tìm thy 20% các hot đng chim 80% chi phí trong tng
chi phí, và nhng hot đng này chính là nhng hot đng cn đc phân tích.
- So sánh vic thc hin các hot đng này vi các công ty khác cùng
ngành.
Tt c các hot đng có th đc so sánh vi các hot đng ging nh vy 
các công ty cùng ngành khác, hoc là vi công ty đng đu trong cùng lnh vc, so
sánh  c nhng hot đng to ra và không to ra giá tr tng thêm. Cn so sánh da
trên nhiu nhân t, chng hn nh cht lng, tính linh hot, chi phí b ra hoc là
đ tha mãn nhu cu khách hàngầ Mi hot đng này s đc so sánh, đánh giá
vi nhau đ tìm ra u và khuyt đim ca hot đng ti doanh nghip ca mình.
Mt công ty vi nhiu b phn khác nhau có th so sánh ln nhau nhm mc
đích nâng cao hiu qu và hiu sut hot đng bi vì vic ly thông tin đ so sánh t
các đi th cùng ngành không phi là mt công vic đn gin. Do đó, vic so sánh
trong cùng ni b công ty hoc so sánh vi hot đng hiu qu nht thng đc s
dng hn. Ví d, vic giao hàng đúng hn là mt hot đng vô cùng quan trng và
vic này thng hay làm tay. Tuy nhiên, cng vi hot đng này, hiu qu nht là
s dng vic trao đi d liu đin t (EDI – Electronic Data Interchange), s tn ít
các nghip v hn, t l li thp và cung cp dch v nhanh hn.
 Bc 8: Xác đnh cn nguyên sơu xa dn đn li trong các hot đng
Trong các hot đng sn xut kinh doanh hng ngày chc chn s gp không
ít các vn đ khó khn, sai sót. Thông thng khi xy ra vn đ thì nguyên nhân
thng đc đc đ li lòng vòng. Cách gii quyt tt nht là xác đnh đc
nguyên nhân ct lõi ca các vn đ thay vì ch quan sát b ngoài ca vn đ. Khi
phân tích li cn có s tham gia ca nhiu bên có liên quan đ đm bo tìm ra đc
Trang 17
nguyên nhân sâu xa mt cách hiu qu hn, luôn luôn hi “ti sao” cho đn khi tìm
thy đc nguyên nhân ct lõi ca vn đ.
 Bc 9: Thit lp tiêu chun đo lng hiu sut hot đng

Trong h thng ABM, các phng pháp đo lng hiu sut hot đng bao gm
c thc đo tài chính ln phi tài chính và đc thit k đ tác đng đn hot đng
qun lý chi phí. Vn đ c bn là mt phng thc đo lng hiu sut duy nht s
không tác đng đn toàn b hot đng ca công ty mà cn kt hp các phng thc
li vi nhau. Nhìn chung, các hot đng liên quan đn mt nhóm nhân viên, và do
đó, đo lng hiu sut thng liên quan đn nhóm, đn quy trình hn là vi cá nhân
đn l.
H thng ABM s dng các tiêu thc phân b chi phí cho các hot đng ca
công ty nh là mt c s cho vic thay đi mt h thng đo lng hiu sut. c
bit, mt s công ty tp trung đn các bin pháp đo lng phi tài chính đ giám sát
vic ci tin quy trình kinh doanh ca mình. Bên cnh đó, vic đo lng hiu sut
không ch c gng đo lng hiu qu hot đng mà còn phi kim soát đánh giá
hot đng, thúc đy s tích cc ca nhân viên. Các bin pháp đo lng hiu sut
hot đng cn đc la chn cn thn và đáp ng đc nhu cu ca tng quy trình
hoc t chc c th. Mi công ty cn xác đnh rõ hot đng nào là quan trng vi
thành công ca mình. Mt s nguyên tc chung đ la chn các bin pháp hiu qu:
- Các bin pháp đo lng hiu qu hot đng có th giúp theo dõi đc tin đ
kim soát chi phí hot đng. Chúng bao gm thi gian đa nguyên vt liu vào quy
trình sn xut, s ln thay đi k thut và lch sn xut.
- Cn đc kim tra, xem xét li mt cách đnh k, bi vì khi môi trng bên
trong và bên ngoài doanh nghip thay đi, các bin pháp đo lng cng phi đc
thay đi cho phù hp.
- Cn có s thông hiu rõ ràng v các bin pháp đo lng hiu sut và mi quan
h ca nó vi mc tiêu, chin lc ca doanh nghip.
 Bc 10: Nghiên cu nhng c hi ci tin