Cấu trúc vốn và tái cấu trúc vốn cho các doanh nghiệp ngành thực phẩm sau giai đoạn khủng hoảng kinh tế

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j

PHM TH NGC HNH


CU TRÚC VN VÀ TÁI CU TRÚC
VN CHO CÁC DOANH NGHIP
NGÀNH THC PHM SAU GIAI ON
KHNG HONG KINH T


Chuyên nghành:Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.31.12




LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN: TS. NGUYN TH THÚY VÂN






THÀNH PH H CHÍ MINH – 2010

MC LC

Li cam đoan
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình

M U

Chng 1: Tng quan v cu trúc vn và tái cu trúc vn 1
1.1 Tng quan v cu trúc vn 1
1.1.1 Khái nim v cu trúc vn và s cn thit phi nghiên cu cu trúc vn 1
1.1.1.1 Khái nim v cu trúc vn 1
1.1.1.2 S cn thit phi nghiên cu cu trúc v
n
2
1.1.2 Nhng nguyên tc c bn đ xây dng cu trúc vn 4
1.1.2.1 Nguyên tc tng thích 4
1.1.2.2 Nguyên tc cân bng tài chính 4
1.1.2.3 Nguyên tc kim soát 5
1.1.2.4 Nguyên tc ti đa hóa giá tr doanh nghip thông qua đánh đi gia
ri ro và li nhun 5
1.1.2.5 Nguyên tc s dng chính sách tài tr linh hot 5
1.1.2.6 Nguyên tc thi đim thích hp 6
1.1.3 Các yu t nh hng đn cu trúc vn ca doanh nghip 6
1.1.3.1 Chu k
 kinh doanh ca ngành 6
1.1.3.2 c đim hot đng ca ngành kinh doanh 8
1.1.3.3 c tính ca doanh nghip 9

1.1.3.4 Chi phí phá sn 10
1.1.3.5 c đim ca nn kinh t 11
1.2 Lý thuyt ca MM v cu trúc vn ca doanh nghip 12
1.3 Lý thuyt trt t phân hng (The Pecking- Order Theory) 16
1.4 S cn thit phi tái cu trúc vn sau thi k khng hong kinh t 17
1.5 Kinh nghim xác lp cu trúc vn ca các công ty thc phm ln trên th gii
Và bài hc kinh nghim cho Vit Nam 18
1.5.1 Kinh nghim xác lp cu trúc vn ca mt s công ty thc phm ln
trên th gii 18
1.5.2 Kinh nghim sáp nhp, mua li ca mt s tp đoàn thc ph
m ln
trên th gii 21
1.5.3 Bài hc kinh nghim cho Vit Nam 22
Kt lun chng 1 24

Chng 2: Thc trng cu trúc vn ca các doanh nghip ngành thc phm
ti Vit Nam trong thi k trc và trong khng hong kinh t hin nay 25
2.1 Phân tích thc trng cu trúc vn ca các doanh nghip ngành thc phm 25
2.1.1 Thc trng cu trúc vn ca các doanh nghip ngành thc phm 26
2.1.1.1 T l n vay trong ngu
n vn 26
2.1.1.2 Phân tích hiu qu s dng n ca các doanh nghip
ngành thc phm 28
2.1.1.3 Phân tích kh nng thanh toán n ca các doanh nghip
ngành thc phm 33
2.1.2 ánh giá cu trúc vn ca các công ty thc phm Vit Nam trong
thi gian qua 34
2.1.3 Kt qu mà các doanh nghip ngành thc phm đã đt đc nhng
nm trc khng hong kinh t xy ra 36
2.1.4 Nhng khó khn trong vic qun tr c

u trúc vn ca các doanh
nghip ngành thc phm hin nay 37
2.1.4.1 Khó khn xut phát t nn kinh t chung ca toàn cu 37
2.1.4.2 Khó khn xut phát t các công ty 39
2.1.4.3 Khó khn xut phát t ri ro ngành 41
2.1.4.4 Khó khn xut phát t th trng vn 41
2.1.4.5 Khó khn xut phát t qun lý v mô 43
2.2 nh hng ca khng hong kinh t đn các doanh nghip ngành thc phm
và vic tái cu trúc vn sau khng hong kinh t 45
2.2.1 Nguyên nhân thc t ca khng hong kinh t  Vit Nam 45
2.2.2 Phân tích tác đng ca khng hong kinh t đn cu trúc vn ca mt s
doanh nghip ngành công nghip thc phm thông qua các trng hp
đin hình 46
2.2.2.1 Công ty c phn đng Biên Hòa (BHS) 47
2.2.2.2 Công ty c phn thc phm quc t (IFS) 48
2.2.2.3 Công ty c phn nc gii khát Sài Gòn (TRI) 49

2.2.2.4 Công ty c phn nc gii khát Chng Dng (SCD) 50
2.2.2.5 Công ty c phn sa Vinamilk (VNM) 50
2.2.3 S cn thit phi tái cu trúc vn  các doanh nghip ngành
thc phm 51
Kt lun chng 2 53

Chng 3: Gii pháp tái cu trúc vn cho các doanh nghip ngành công
nghip thc phm Vit Nam sau giai đon khng hong 55
3.1 nh hng tái cu trúc vn ca các doanh nghip ngành thc phm 55
3.2 Gii pháp đi v
i các doanh nghip ngành thc phm 56
3.2.1 ng dng lý thuyt trt t phân hng trong vic hoch đnh
cu trúc vn 56

3.2.2 Chuyn đi c cu tài tr hin ti 58
3.2.3 Xem xét điu chnh c cu ca doanh nghip 58
3.2.4 Sáp nhp, hp nht, mua li nhm nâng cao nng lc cnh tranh đ tái cu
trúc vn cho các doanh nghip ngành thc phm hi phc và phát trin
sau thi k
 khng hong kinh t 58
3.2.5 Nâng cao cht lng qun tr tài chính ca công ty 62
3.2.5.1 y mnh hot đng ri ro tài chính 62
3.2.5.2 Nâng cao vai trò kim tra, kim soát ni b 63
3.2.5.3 Nâng cao trình đ cán b công nhân viên 63
3.3 Gii pháp đi vi vic điu hành qun lý v mô 64
3.3.1 Chính sách kích cu ca chính ph 64
3.3.2 H tr tài chính nhm phc hi sn xut và đy mnh xut khu
hàng thc phm 65

3.3.3 Phát trin th trng vn, u tiên th trng vn dài hn 65
3.3.4 Phát trin các t chc đnh mc tín nhim  Vit Nam 67
3.3.4.1 S cn thit phi phát trin các t chc đnh mc tín nhim (CRA)
ti Vit Nam 67
3.3.4.2 iu kin đ xây d
ng t chc tín nhim (CRA) 68
3.3.5 Tng cng kim tra, giám sát, đm bo tính công khai minh bch
ca thông tin 68
Kt lun chng 3 69

KT LUN
Ph lc 1
Ph lc 2
Tài liu tham kho
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu, kt qu nêu trong lun vn là trung thc và cha đc ai công b
trong bt k công trình nào khác.


Tác gi lun vn

DANH MC CÁC CH VIT TT

BS : Bt đng sn
CSH : Ch s hu
CF : Cash flow: Lu lng dòng tin
CRA : Credit Rating Agency: T chc đnh mc tín nhim
CTV : Cu trúc vn
D : Debt: N
E : Equity: C phn
EBI : Earnings before interest: Lãi trc lãi vay
EBIT : Earnings before interest & tax: Lãi trc thu và lãi vay
EBT : Earnings before tax: Lãi trc thu
EPS : Earnings per share: Thu nhp mi c phn
EVA : Economic Value Added: Giá tr kinh t gia tng
HQT : Hi đng qun tr
MM : Modigliani & Miller
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHTW : Ngân hàng trung ng
P/E : Price/ Earning of equity: T s
giá trên thu nhp
PV : Present value : Hin giá
ROA : Return on total assets ratio : T sut sinh li trên tng tài sn

ROE : Return on equity ratio: T sut sinh li trên vn c phn
TNDN : Thu nhp doanh nghip
TSC : Tài sn c đnh
TSL : Tài sn lu đng
TTCK : Th trng chng khoán
V : Value: Giá tr
WACC : Weight cost of capital Chi phí s dng vn bình quân
WTO : The World Trade Organization : T chc thng mi th gii
DANH MC CÁC BNG

Bng 1.1: Cu trúc vn ca công ty Cocacola, nhà sn xut hàng đu trên th
gii trong lnh vc nc gii khát.
Bng 1.2: Cu trúc vn ca Pepsi, cng là mt nhà sn xut nc gii khát ln
trên th gii
Bng 1.3: Cu trúc vn ca Tyson Food, công ty chuyên sn xut và bán các loi
tht bò, tht gà, tht heo, và thc n nhanh.
Bng 1.4: Cu trúc vn ca ConAgrafood, công ty thc phm chuyên cung cp
các loi s
n phm rau qu, ng cc
Bng 2.1: T trng n trên ngun vn ca ngành thc phm (12 công ty)
Bng 2.2: T trng n trên ngun vn ca 5 công ty thc phm đin hình t nm
2005-2008
Bng 2.3: T trng n vay ngn hn và n vay dài hn trên ngun vn ca các
công ty ngành thc phm qua các nm 2005-2006-2007-2008
Bng 2.4: T s đòn cân tài chính ca BBC qua 4 nm 2005-2006-2007-2008
B
ng 2.5: T s đòn cân tài chính ca BHS qua 4 nm 2005-2006-2007-2008.
Bng 2.6: T s đòn cân tài chính ca IFS qua 4 nm 2005-2006-2007-2008.
Bng 2.7: T s đòn cân tài chính ca SCD qua 4 nm 2005-2006-2007-2008.
Bng 2.8: T s đòn cân tài chính ca TRI qua 4 nm 2005-2006-2007-2008.

Bng 2.9: T s đòn cân tài chính ca VNM qua 4 nm 2005-2006-2007-2008.
Bng 2.10: T s đòn cân tài chính bình quân ca các công ty ngành thc phm
qua 4 nm 2005-2006-2007-2008.
Bng 2.11: Kh nng thanh toán lãi vay ca các công ty thc phm.
Bng 2.12: % tng v
n vay ca các công ty ngành thc phm (2005-2006-2007-
2008)
Bng 2.13: % tng EPS ca các công ty ngành thc phm (2005-2006-2007-
2008)
Bng 2.14: nh hng đn CTV ca BHS
Bng 2.15: nh hng đn CTV ca IFS
Bng 2.16: nh hng đn CTV ca TRI
Bng 2.17: nh hng đn CTV ca SCD
Bng 2.18: nh hng đn CTV ca VNM
DANH MC CÁC HÌNH

Hình 1.1 : S đ biu din cu trúc vn ca doanh nghip.
Hình 1.2 : S đ biu din đòn by tài chính
Hình 1.3 : S đ biu din chu k sng ca mt ngành
Hình 1.4 : S đ biu din cu trúc vn ti u
Hình 1.5 : S đ biu din cu trúc vn ca doanh nghip
Hình 1.6 : N ti u và giá tr ca doanh nghip
Hình 1.7 : S đ bi
u din mô hình PIE vi các nhân t trong th gii tht
Hình 2.1 : S đ biu din t trng n trên ngun vn ca ngành thc phm (12
công ty) qua các nm 2005-2006-2007-2008
Hình 2.2 : ROA và ROE bình quân ngành thc phm t nm 2005 đn 2008
Hình 3.1 : Mô hình ng dng lý thuyt trt t phân hng
M U

1. S cn thit ca đ tài nghiên cu
Quan h kinh t Vit Nam và kinh t th gii ngày càng cht ch đc bit k t
khi Vit Nam tr thành thành viên chính thc ca WTO. Dù vi nhng mc đ
khác nhau nhng nhng bin đng ca kinh t th gii luôn tác đng đn kinh t
Vit Nam
Nm 2008, kinh t th gii ri vào khng hong nng n. N
c M có v th đc
bit trong nn kinh t th gii và đi vi Vit Nam do chim ¼ tng GDP, 1/5
tng nhp khu toàn cu, là trung tâm tài chính ln và phát trin mnh nht th
gii, là nhà đu t hàng đu vào Vit Nam. Vì vy, tác đng tiêu cc ca khng
hong tài chính  M đã nh hng đn tt c các ngành kinh t trên th gii
cng nh các ngành kinh t
  Vit Nam. Mc dù ngành thc phm là ngành có
đ co dãn cung cu thp nhng nhng tác đng ca cuc khng hong tài chính
trong nm 2008 đã nh hng không nh đn tình hình kinh doanh trong ngành.
Vi nhng lý do trên, vic tìm hiu, nghiên cu, phân tích tình hình cu trúc vn
ca các công ty ngành thc phm Vit Nam đ vit lên đ tài: “Cu trúc vn và
tái cu trúc vn cho các doanh nghip ngành thc phm sau giai đan khng
hang kinh t” có ý ngha thi
t thc v c lý lun và thc tin đi vi các doanh
nghip trong nc.

2. Mc tiêu nghiên cu
Vi mong mun ng dng các lý thuyt đã hc  nhà trng vào thc t qun lý
trong doanh nghip, mc tiêu nghiên cu ca đ tài là:
- Làm rõ các lý lun, khái nim, cách phân tích t lý thuyt đã hc  nhà trng.
- Phân tích thc trng v cu trúc vn ca các doanh nghip ngành thc phm
hi
n nay.
-  xut mt s gii pháp nhm tái cu trúc vn cho các doanh nghip ngành

thc phm sau giai đan khng hong kinh t.


3. i tng và phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu ca đ tài: Các công ty c phn ngành thc phm trên
TTCK thành ph H Chí Minh .
i tng nghiên cu ca đ tài là cu trúc vn ca các doanh nghip c phn
trong giai đan trc và trong khng hong kinh t.

4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu xuyên sut và ch đo ca đ tài là phng pháp lun
ca ch ngha duy vt bin chng và duy v
t lch s đng thi kt hp vi các
phng pháp khác nh thng kê, so sánh, chn mu, phân tích tng hp, phân
tích d liu thc t .

5. Kt cu ca lun vn
Kt cu ca lun vn gm 68 trang, 10 hình v và 22 bng biu. Ngoài phn m
đu và kt lun, lun vn gm ba chng:
Chng 1: Tng quan v cu trúc vn và tái cu trúc v
n.
Chng 2: Thc trng cu trúc vn ca các doanh nghip ngành thc phm
trong thi k trc và trong khng hong kinh t hin nay.
Chng 3: Gii pháp nhm tái cu trúc vn cho các doanh nghip ngành công
nghip thc phm Vit Nam sau giai đan khng hong kinh t.
Lun vn tt nghip - 1 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


CHNG 1: TNG QUAN V CU TRÚC VN VÀ

TÁI CU TRÚC VN

1.1 TNG QUAN V CU TRÚC TÀI CHÍNH, CU TRÚC VN
1.1.1 Khái nim v cu trúc tài chính, cu trúc vn và s cn thit phi nghiên
cu cu trúc vn
1.1.1.1 Khái nim v cu trúc tài chính, cu trúc vn
Cu trúc tài chính bao gm n ngn hn cng vi n trung, dài hn và vn c phn
thng đ tài tr tài sn ca doanh nghip.
Cu trúc vn là s kt hp gia n
trung, dài hn và vn c phn thng ca doanh
nghip .
Hình 1.1: S đ biu din cu trúc vn ca doanh nghip


Vn vay,
40%
Vn c
phn, 60%

Vn c
phn, 40%
Vn va
y
,
60%

Công ty có th chn la mt trong nhiu cu trúc vn có th thay th cho nhau, ví d
nh công ty có th chp nhn cu trúc vn có t l n rt cao, hay mt cu trúc vn có
t l n thp, công ty có th phát hành c phiu có lãi sut th ni, trái phiu có kh
nng chuyn đi, thuê tài chính …vì s lng các yu t là rt ln nên s thay đi

trong cu trúc v
n là vô hn.
Trong giá tr s sách và ngun vn công ty, chúng ta xác đnh đc giá tr ca
công ty s là tng ca n và vn ch s hu (vn c phn trong công ty c phn)
V = D+E
Trong đó V : Value: giá tr
D : Debt: n (n ngn hn và n dài hn)
E: Equity: vn ch s hu (vn c phn trong công ty c phn)
Lun vn tt nghip - 2 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


N th hin ngha v mà doanh nghip phi gánh chu do mi quan h vay mn. N
luôn có tính đáo hn sau mt thi gian quy đnh. Khi đn hn tr, doanh nghip phi
tr c n gc và lãi vay. N ngn hn và n dài hn khác nhau  thi gian chi tr, đi
vi n ngn hn, thi gian chi tr là di mt nm, còn đi vi dài hn, thì thi gian
chi tr
 t mt nm tr lên. Quy mô n càng ln thì ri ro không có kh nng chi tr n
càng cao, ri ro phá sn cng ln theo và ngc li.
Nu mc tiêu ca nhà qun tr là to ra mt công ty có giá tr càng cao càng tt thì
công ty nên quyt đnh mt t l n vn c phn và làm cho tng giá tr ca chic
bánh càng ln càng có ý ngha hn (do vy, cu trúc vn có mi liên h m
t thit đn
giá tr ca doanh nghip, mt doanh nghip có cu trúc vn hp lý s làm tng giá tr
ca doanh nghip. Giá tr ca doanh nghip không ch là giá tr thc t ca s sách mà
còn có giá tr k vng ca doanh nghip trong tng lai. Mt cu trúc vn ch s hu
(vn c phn) trong công ty c phn không có thi gian đáo hn vì các ch đu t s
không có tha thun thi gian tr vn đu t cho h. Cu trúc vn hp lý s làm tng
giá tr ca doanh nghip và ngc li s làm gim giá tr ca doanh nghip vì s thay
đi trong cu trúc vn ch làm tng li ích ca ch s hu (c đông trong công ty c

phn) khi và ch khi giá tr ca doanh nghip tng lên. Vì th, giám đc tài chính s
chn la c
u trúc vn mà h tin rng h s ti thiu hóa chi phí, ti thiu hóa ri ro đ
giá tr doanh nghip cao nht. ây chính là cu trúc vn ti u.
1.1.1.2 S cn thit phi nghiên cu cu trúc vn.
Nghiên cu cu trúc vn chính là nhim v ca các nhà qun tr tài chính ca doanh
nghip. Mt cu trúc vn ti u luôn nhm đn ti đa hóa giá tr ca doanh nghip,
nhm ti đa hóa giá tr c phn ca công ty, ti đa hóa ca ci ca c đông trong công
ty.







Lun vn tt nghip - 3 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


Hình 1.2 S đ biu din đòn by tài chính

Ti đim hòa vn EBI = 800$, EPS=2$, dù có đòn by hay không có đòn by tài chính
thì kt qu vn nh nhau, khi lãi trc lãi vay EBI < 800$, EPS ln hn đi vi
trng hp không có s dng đòn by và khi lãi trc lãi vay EBI>800$, EPS ln hn
đi vi trng hp có s dng đòn by.
Do vy, trong mi
điu kin kinh t khác nhau doanh nghip cn phi xây dng mt
cu trúc vn thích hp.
Mt khác, n ca doanh nghip bao gm n ngn hn và n dài hn. Tùy vào tính cht
ca ngành mà giám đc tài chính quyt đnh nên tài tr bng n ngn hn hay n dài
hn. i vi ngành thc phm, đc trng ca sn phm là chu k kinh doanh ngn nên
doanh nghip thng s d
ng n ngn hn nhiu hn n dài hn.
Bên cnh đó, tùy vào tng loi tài sn đu t (tài sn lu đng, tài sn c đnh) mà
doanh nghip quyt đnh tài tr t ngun vn nào: n ngn hn, n dài hn hay vn
ch s hu (vn c phn)
Nhng ni dung trên lý gii đc s cn thit ca vi
c xây dng mt cu trúc vn
trong doanh nghip đ doanh nghip có th đt đc giá tr cao nht cng nh đ
doanh nghip tn ti và phát trin.

Thu nhp c phiu
(EPS)
Không n
Có n
Li ích khi
có n


Bt li khi
có n

im hòa
v
n
Thu nhp
tr

c lãi va
y

Lun vn tt nghip - 4 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


1.1.2 Nguyên tc c bn đ xây dng cu trúc vn
1.1.2.1 Nguyên tc tng thích
Trong bng cân đi ca doanh nghip bao gi cng có phn tài sn và phn ngun
vn. Trong ngun vn có n và vn ch s hu, phn tài sn gm: tài sn lu đng và
tài sn c đnh. Mt cu trúc vn ti u luôn đc xây dng trên c s tng thích
gia tài s
n và ngun vn. Ngun vn vay ngn hn thì đc tài tr đ thanh toán tài
sn lu đng nh thanh toán tin lng nhân viên, mua nguyên vt liu cho sn xut.
Ngc li, ngun vn vay dài hn và vn ch s hu s đc tài tr đ mua trang thit
b, tài sn c đnh, xây dng nhà xng mà gi chung là tài sn c đnh ca công ty.
Nguyên tc tng thích còn th hin trong c
u trúc vn ca tng ngành ngh kinh
doanh. i vi ngành ngh kinh doanh có chu k sng ngn, vòng quay sn phm

nhanh đc tài tr nhiu bng vn vay ngn hn, còn đi vi ngành ngh có chu k
kinh doanh dài đc tài tr bng n dài hn và vn ch s hu.
1.1.2.2 Nguyên tc cân bng tài chính
Nguyên tc này đc xác đnh bi mi tng quan gia phn vn dài hn dùng đ tài
tr cho n
ngn hn, phn vn này đc gi là vn luân chuyn



* Nu ngun vn dài hn > tài sn dài hn thì vn luân chuyn dng. iu này có
ngha là mt phn tài sn ngn hn đc tài tr bng ngun vn dài hn.
* Nu ngun vn dài hn = tài sn dài hn thì có ngha là vn luân chuyn bng 0,
nguyên tc cân bng tài chính vn đc duy trì. Tuy vy, nhà qu
n tr cng phi xem
xét li kh nng bin đi ca mt trong ba nhân t trên mà có th làm cho vn luân
chuyn dng.
* Nu ngun vn dài hn < tài sn dài hn thì vn luân chuyn âm và nguyên tc cân
bng tài chính b phá v. Khi đó, mt phn tài sn dài hn đc tài tr bi ngun vn
ngn hn. Khi vn ngn hn phi đáo hn thì doanh nghip phi tìm ki
m ngun tài
tr mi, và nu các ngun tài tr c liên tc là ngun tài tr ngn hn thì ri ro tài
chính rt cao. Do vy, doanh nghip phi tôn trng nguyên tc cân bng tài chính khi
Vn luân chuyn = (vn ch s hu + n dài hn) – tài sn dài hn
Lun vn tt nghip - 5 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


hoch đnh cu trúc vn đ tránh phi gp khó khn v tài chính trong quá trình sn
xut kinh doanh.
1.1.2.3 Nguyên tc kim soát

Ch s hu vn luôn mun nm quyn kim soát hot đng ca các công ty. i vi
công ty nhà nc thì quyn kim soát thuc nhà nc. i vi công ty t nhân, quyn
kim soát là ca ngi ch doanh nghip, đi vi công ty c phn thì quyn kim soát
là hi
đng qun tr, hi đng qun tr bao gm các c đông ln ca công ty và c
đông ln nht s tr thành ch tch hi đng qun tr. Nguyên tc kim soát  các ch
s hu là h không mun chia s quyn lc kim soát cho ai khác nên đ đm bo
quyn kim soát ca h thì h phi luôn góp vn tng thêm khi công ty m rng s
n
xut. Tuy nhiên, điu này khó mà thc hin đc trong tình hình kinh t khó khn khó
mà có th phát hành c phiu đ huy đng vn bng ngun vn c phn. Do vy, đi
vi công ty c phn, khi qui đnh cu trúc vn nh th nào, hi đng qun tr luôn suy
ngh đn quyn kim soát công ty.
Khi công ty đc tài tr bng n vay, quyn kim soát các thành viên trong Hi đng
qun tr s
 không thay đi, ch n không có quyn kim soát doanh nghip. Tuy
nhiên, nu không tr n đúng hn theo quy đnh thì doanh nghip s b các ch n tch
biên tài sn và nguy c mt kh nng thanh toán cng nh phá sn có th xy ra.
1.1.2.4 Nguyên tc ti đa hóa giá tr doanh nghip thông qua đánh đi gia ri ro và
li nhun
Các giám đc tài chính khi la chn cu trúc vn luôn xem xét kt hp hài hòa gi
a
li nhun và ri ro, nhm ti đa hóa giá tr ca doanh nghip và ti đa hóa giá c
phiu ca công ty. Khi s dng n vay càng nhiu công ty s đt đc li ích t tm
chn thu và t đó li nhun ca công ty gia tng. Tuy vy, s dng gia tng đòn by
tài chính dn đn ri ro kh nng thanh toán cùng ri ro phá sn cng gia tng. Khi đ
ó,
các nhà đu t cng lo s ri ro phát sinh, h n đnh mc giá c phiu trên th trng
gim đi.
1.1.2.5 Nguyên tc s dng chính sách tài tr linh hot

Chính sách tài tr linh hot là chính sách điu chnh vn tng hay gim theo nhu cu
vn ca doanh nghip. Khi doanh nghip m rng đu t, đa dng hóa đu t, giám
đc tài chính có ngay phng án đ tng vn và ngc l
i khi doanh nghip thu hp
Lun vn tt nghip - 6 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


đu t thì cng có ngay phng án gim vn và đu t vào lnh vc khác. Khi đó,
công ty có kh nng t ch v vn khi cn thit.
1.1.2.6 Nguyên tc thi đim thích hp
Nguyên tc thi đim thích hp là nguyên tc la chn cu trúc vn gn lin vi chu
k sng ca doanh nghip.  giai đon khi đng ban đu, vic huy đ
ng ngun vn
bng n vay thì tht khó khn vì đi vi các nhà đu t vn, doanh nghip cha th
to nim tin v mt tài chính. Do vy, ngun vn quan trng trong thi đim này là
ngun vn ch s hu ca ch doanh nghip, đó là vn c phn  các công ty c
phn. Trong giai đon tng trng, ngun vn quan trng cng chính là v
n ch s
hu và có th s dng mt phn n vay. Trong giai đon sung mãn thì doanh nghip
có th khai thác ti đa li ích ca đòn by tài chính, đây là công c quan trng đ
doanh nghip hng li t tm chn thu đ không đa doanh nghip vào giai đon
suy thoái.
Th nhng, vic la chn cu trúc vn cn phi đc xem xét trong điu ki
n ca nn
kinh t, khi nn kinh t đang trong giai đon tng trng, t s giá thu nhp ca c
phn thng tng và doanh nghip có th tha mãn nhu cu vn ca mình bng vic
gia tng thêm c phn thng. Bng cách xác đnh thi đim phát hành c phiu
thng đ doanh nghip đt đc càng nhiu li ích càng tt, vi mt l
ng vn cn

thit cho sn, doanh nghip có th ti thiu hóa s c phiu cn thit đ tránh tình
trng loãng giá. Hn na, vi s gia tng ca vn c phn thng s làm tng vn ch
s hu và làm tng kh nng phát hành n sau này.
1.1.3 Các yu t nh hng đn cu trúc vn ca doanh nghip
1.1.3.1 Chu k kinh doanh ca ngành
Các xu hng kinh t
 có th và thc s nh hng đn thành qu ca ngành. Bng
vic nhn din và giám sát các bin s và các gi đnh ch yu, chúng ta có th giám
sát đc nn kinh t và đo lng đc các hàm ý ca thông tin mi đi vi vin cnh
kinh t và phân tích ngành.
V hình thc, có th có hai xu hng:
1) Nhng thay đi mang tính chu k, xut phát t nhng bin đng đi lên và đi xu
ng
ca chu k kinh doanh.
Lun vn tt nghip - 7 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


2) Nhng thay đi mang tính cu trúc xy ra khi nn kinh t trãi qua nhng thay đi
ch yu v cách thc mà nó vn hành. Ví d d tha lao đng hoc d tha vn có
th tn ti  mt vài lnh vc này trong khi thiu dng lao đng hoc vn li tn ti
 mt vài lnh vc khác.
S chuyn đi t kinh t ch ngha xã h
i sang kinh t th trng  ông Âu, s
chuyn đi t nn kinh t sn xut sang nn kinh t dch v  M là nhng ví d v
thay đi cu trúc khi phân tích ngành.
Các nhà phân tích cho rng thành qu ca ngành có quan h vi các giai đan ca chu
k kinh doanh và mi chu k kinh doanh thì khác nhau nên ta không ch xem xét lch
s mà còn phi xem xét xu hng ca chu k kinh doanh vì chính xu hng đó s xác
đnh thành qu tng lai.

Hình 1.3: S
 đ biu din chu k sng ca mt ngành

Ngun: u t tài chính- Phân tích đu t chng khoán
Theo nghiên cu ca các nhà kinh t, càng gn v cui ca cuc suy thoái, các c
phiu tài chính tng giá tr vì các nhà đu t d báo rng thu nhp ca các ngân hàng
s tng và nhu cu ca các khon vay s phc hi. Khi suy thoái kt thúc, s có s gia
tng trong nhu cu vay, xây dng nhà và phát hành chng khoán. Mt khi nn kinh t
phc hi, các công ty sn xut hàng tiêu dùng lâu bn s
 đa ra các món hàng đt tin
Lun vn tt nghip - 8 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


nh xe hi, máy tính, t lnh,…tr thành các kênh đu t hp dn vì nn kinh t phc
hi s làm tng nim tin tiêu dùng và tng thu nhp cá nhân.
Trong thi k suy thoái, ngành thc phm là thuc ngành tiêu dùng thit yu nên hot
đng tt hn các lnh vc khác vì mc dù tng chi tiêu có th gim, nhng ngi ta
vn phi chi tin cho sn phm thit yu.
Tuy nhiên, các doanh nghip trong ngành thc phm Vit Nam
đã chu nh hng t
cuc khng hong do nhiu nguyên nhân khác nhau, trong đó vn đ đu t tài chính
đã nh hng không nh đn kt qu hot đng kinh doanh ca doanh nghip.
1.1.3.2 c đim hot đng ca ngành kinh doanh.
a. Tính cht hot đng.
Tùy mi ngành kinh doanh khác nhau mà cu trúc vn cng khác nhau. i vi doanh
nghip thuc ngành xây dng, ngành thng mi luôn đòi hi vn tài s
n lu đng
cao và cn thit phi có ngun vn ngn hn có t l cao. i vi doanh nghip thuc
ngành công nghip li cn có ngun vn dài hn ln hn ngun vn ngn hn do nhu

cu mua trang thit b, tài sn c đnh ln. Ví d: ngành công nghip sn xut ô tô thì
cn ngun vn dài hn ln, còn công nghip sn xut thc ph
m thì ngun vn dài
hn có th mt phn đc thay th bng ngun vn ngn hn.
b. Các bin đng kinh t nh hng đn đ co giãn sn phm: Tùy theo đ co giãn
trong tiêu dùng ca ngi dân mà doanh s ca sn phm cng thay đi. Trong tình
hình khng hong kinh t xy ra, ngành công nghip sn xut ô tô, ngành du lch s b
nh hng nng n nht, trong khi ngành công nghip sn xu
t thc phm thit yu
cho nhu cu hng ngày li có th bin đng thp. Do vy, nhu cu vn có th xem xét
t các bin đng trong nhu cu kinh doanh ca sn phm.
c. Tính cht ca cnh tranh: mc đ cnh tranh trong ngành cng tác đng đn quyt
đnh tài tr vn ca nhà qun tr. i vi các doanh nghip trong ngành đc quyn
nh doanh nghip cung ng sn ph
m đin, nc …không có s cnh tranh ca các
doanh nghip khác nên li nhun tng đi n đnh hn các doanh nghip thuc
ngành phi chu cnh tranh gay gt. Khi đó các doanh nghip trong ngành đc quyn
đc u th la chn ngun tài tr sao cho tn dng ti đa li ích ca tm chn thu
bng ngun tài tr n.
Lun vn tt nghip - 9 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


d. Chính sách điu tit ca chính ph: Do chính sách kinh t xã hi  nhiu quc gia
mà các doanh nghip trong lnh vc công ích thng phi chu s kim soát cht ch
bi các qui đnh lut pháp đ đm bo li ích ca nhân dân, chng hn nh chính ph
quy đnh mc giá ca hàng hóa trong lnh vc công ích. Do vy, vic huy đng ngun
vn cng phi đc xem xét sao cho không nh hng đn l
i nhun ca doanh
nghip. Mt chính sách u đãi thu cng khuyn khích doanh nghip s dng ngun

vn ch s hu nhiu hn vn vay.
e. Các tiêu chun ngành: đây là nhng tiêu chun đc hình thành t s liu ca các
công ty trong ngành mà các nhà phân tích tài chính, các t chc đánh giá tín nhim đã
thng kê, đánh giá đ đa ra mc bình quân ca ngành. T đó, các nhà đu t s xem
xét đánh giá, giá tr
c phiu mà mình mun đu t so vi ngành nh th nào và quyt
đnh đu t hay không. Các ch n cng theo dõi t s tài chính ca công ty so vi
ngành đ quyt đnh t s lãi vay. Do vy, các doanh nghip luôn có khuynh hng c
gng đt đc t s tài chính gn vi mc bình quân ca ngành. ây cng là c s
khoa hc đ các doanh nghip hoch đnh cu trúc vn t
i u ca mình.
1.1.3.3 c tính ca doanh nghip
a. Hình thc t chc: hình thc t chc ca doanh nghip có ý ngha quan trng trong
vic tip cn ngun vn. Theo quy đnh ca lut pháp, tt c các loi hình ca doanh
nghip đu có th huy đng vn bng cách tài tr n bên cnh ngun vn ch s hu.
Tuy nhiên, ch có công ty c phn mi có quyn phát hành c phi
u đ huy đng vn.
ây là ngun tài tr chim u th hn các ngun vn ch s hu trong các loi hình
khác v kh nng huy đng, quy mô cng nh tính thanh khon.
b. Quy mô: Doanh nghip có quy mô ln thì kh nng tip cn ngun vn càng thun
li hn doanh nghip có quy mô nh. Vi giá tr tài sn thp, doanh nghip khó mà
thc hin các yêu cu th chp cho các đnh ch tài chính
đ thc hin vay n ngn
hn và dài hn. Mt khác, đi vi doanh nghip có quy mô nh, ri ro kinh doanh
trong nn kinh t th trng rt cao, do đó giá c phiu thp, kh nng huy đng vn
trên th trng chng khoán b hn ch.
c. Lu lng dòng tin
Lun vn tt nghip - 10 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15

Nhân t quan trng mà ta có th trích t bng phân tích tài chính, chính là dòng tin
thc t ca công ty. Phân tích lu lng dòng tin giúp ta gii thích đc s thay đi
trong tài khon tin và các khon tng đng tin.
Giá tr tài sn ca công ty luôn bng giá tr n cng vi giá tr ca vn c phn, dòng
tin đc thu t tài sn ca công ty (đc gi là hot đng kinh doanh), CF (A) phi
bng lng ti
n tr cho ch n CF (D) và lng tin tr cho c đông CF (E)
CF(A) = CF(D) + CF(E)
Trc tiên, vic xác đnh dòng tin ca công ty là xem xét dòng tin t hot đng kinh
doanh, gm c doanh thu hàng hóa và dch v. Lu lng tin hot đng kinh doanh
đc xác đnh nh là thu nhp trc lãi vay và khu hao tr đi thu, to ra mt lng
tin có đc t các hot đng kinh doanh. Dòng tin nên luôn luôn là dng, mt
công ty s g
p khó khn nu dòng tin kinh doanh b âm trong mt thi gian dài bi vì
công ty không th to ra đ tin đ chi tr cho các chi phí hot đng. Tng lu lng
tin ca công ty bao gm phn tng gim trong vic s dng vn và tng thêm vn.
Do vy, đi vi doanh nghip có dòng tin dng và n đnh thì kh nng s dng
đòn by tài chính rt có th đ tn d
ng li ích ca tm chn thu.
d. Xp hng tín nhim: đây là yu t quan trng đ nhà đu t chn công ty làm ni
đu t trong tng lai. T các báo cáo tài chính ca công ty c phn, các công ty đnh
mc tín nhim s tin hành đnh giá, xp hng tín nhim cho các công ty. Công ty có
mc xp hng tín nhim càng cao càng to đc nim tin cho nhà đu t.
e. Bo đm quyn kim soát hay tác đng u tiên c
a qun tr: vi lý thuyt trt t
phân hng ca C. Myers th hin các doanh nghip thích tài tr t ngun vn bên
trong hn là bên ngoài đ đm bo quyn kim soát trong hi đng qun tr ca các c
đông ln hin thi. Nu c phn thng đc phát hành thêm cho c đông mi thì
quyn kim soát ca hi đng qun tr có th thay đi.

1.1.3.4 Chi phí phá sn
Phá sn ch là c ch lut pháp cho phép các ch n thu ly công ty khi đã xung dc.
Giá tr trong tài sn ca công ty ch là n. Nu công ty không tr đc n, công ty s
ri vào tay các ch n và h tr thành ngi ch mi, các c đông c s không còn gì.
Lun vn tt nghip - 11 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


Phá sn không phi là nguyên nhân gim giá tr ca công ty mà nó chính là kt qu t
vic giá tr ca công ty b suy gim


Hình 1.4 : S đ biu din cu trúc vn ti u cân bng gia n và chi phí phá sn


Chúng ta nhn thy đòn by tài chính càng tng thì càng nh hng đn chi phí kit
qu tài chính ca doanh nghip. Ch n nhìn thy trc và nhn ra rng kit qu tài
chính x
y ra, phí lut s tòa án s làm gim giá tr tài sn ca công ty, h yêu cu mt
mc bi thng trc bng hình thc cng vào làm tng lãi vay. iu này cng s làm
gim thu nhp có th ca c đông và làm gim giá tr th trng ca công ty.
Chi phí phá sn có th bao gm nhiu chi phí na chng hn nh là chi phí mà doanh
nghip phi b mt đi các c hi
đu t hp dn, mt đi đi ng chuyên viên gii,
doanh thu b gim do khách hàng tim nng lo ngi v quá trình sn xut, dch v hu
mãi, chi phí mt đi do nhà cung cp hàng hóa dài hn hay áp dng phng thc tr
chm, chi phí phá sn có th tng lên rt nhanh. Ví d nh Man Ville đã phi tr chi
phí phá sn là $200 trc khi xác nhp vào nm 1988. Aviation Week and Space
Technology đã phi tr chi phí lut pháp và chi phí chuyên môn là $12.000.000, phí

lut pháp trong v
phá sn ca hãng hàng không Continent – Airlines là $2.000.000
trong vòng mt tháng.
1.1.3.5 c đim ca nn kinh t.
Mi giai đon phát trin ca nn kinh t quc gia cng nh nn kinh t th gii cng
nh hng đn vic quyt đnh cu trúc vn ca doanh nghip. Trong xu th toàn cu
Chi
p
hí
p
há sn
Giá tr ca DN
có đ
òn b

y
Giá tr ca DN
không có đòn
by
PV ca t

m
chn thu
Giá tr t

i
đa ca DN
N


Giá tr th
trng ca
DN
N

t

i u
Lun vn tt nghip - 12 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


hóa nh hin nay, nn kinh t ca mi quc gia chu nh hng mnh bi nn kinh t
th gii. Vì vy, khi có s suy gim kinh t ca mt quc gia s nh hng đn s
phát trin kinh t ca các quc gia khác. Chính vì vy mi doanh nghip phi xây
dng cho mình mt cu trúc vn n đnh sao cho có th gim ti thiu s nh h
ng
xu ca tình hình kinh t.
Bên cnh đó, s phát trin ca th trng tài chính cng nh hng ln đn vic huy
đng vn. Nn kinh t ca quc gia có th trng tài chính phát trin mnh thì kh
nng huy đng vn ca các doanh nghip rt cao và doanh nghip có th đa dng hóa
các hình thc tài tr trong cu trúc vn ca mình. Th trng tài chính là ni huy đng
các ngun v
n trong xã hi, khi doanh nghip d c mt mc lãi sut tng cao trong
tng lai thì hin ti doanh nghip s gia tng n, còn ngc li doanh nghip d đoán
mc lãi sut st gim thì doanh nghip có th trì hoãn vic vay tin trong hin ti đ
sau mt thi gian mi s dng đòn by tài chính.
1.2 LÝ THUYT CA MM V CU TRÚC VN CA DOANH NGHIP.
MM là tên ca hai nhà kinh t ng
i M đã nhn gii nobel kinh t nm 1990 v lý

thuyt « Chính sách phân phi, chi phí s dng vn và tài chính doanh nghip », đó là
Merton Miller và Franco.H.Modigliani.
Hai ông cho rng trong điu kin th trng cnh tranh hoàn ho, không xét đn yu t
thu thì chính sách đòn cân n, chi phí s dng vn và chính sách phân phi không
nh hng gì đn giá tr doanh nghip.
Các gi đnh v th trng cnh tranh hoàn ho mà MM đã đa ra là :
- Không có các chi phí giao d
ch khi mua bán chng khoán.
- Có đ s ngi mua và ngi bán trên th trng, vì vy không có mt nhà đu
t riêng l nào có nh hng ln đn giá c chng khoán.
- Có sn thông tin liên quan cho tt c các nhà đu t và không phi mt tin.
- Tt c các nhà đu t có th vay hay cho vay vi cùng lãi sut, thêm vào đó,
gi đnh tt c các nhà đu t đu hp lý và có k vng
đng nht v li nhun
ca mt doanh nghip. Ngoài ra, các doanh nghip hot đng trong các điu
kin tng t, có cùng mc ri ro kinh doanh và không phi np thu thu nhp
doanh nghip.
Lun vn tt nghip - 13 -
Phm Th Ngc Hnh Khóa 15


Theo MM, giá tr ca mt doanh nghip đc xác đnh bi dòng tin trong tng lai
phát sinh t tài sn thc ca doanh nghip ch không phi bng các chng khoán mà
doanh nghip phát hành. Nh vy tng giá tr ca các chng khoán do doanh nghip
phát hành s bng chính vic chia nh nhng dòng tin trong tng lai thành nhiu
phn chia cho các c đông và ch n. Mà dòng tin phát sinh t tài sn thc là không
đi dù doanh nghip có tài tr bng phng th
c gì đi chng na. Bng nhng lp
lun v chi phí c hi đi vi s la chn ca c đông trong doanh nghip và phân
tích t sut li nhun trên giá tr tài sn, MM cho rng tác đng đòn by làm gia tng

li nhun trên mi c phn, nhng điu này không làm gia tng giá tr c phn. Lp
lun ca MM da trên quy trình mua bán song hành, nu m
t doanh nghip không s
dng n và mt doanh nghip khác có s dng n có cùng ri ro kinh doanh, giá tr
ca doanh nghip vay n s gia tng và vì vy giá tr c phiu ca doanh nghip có n
cng gia tng. MM cho rng trong tình hung này các nhà đu t s bán c phiu có
giá cao ca các doanh nghip có s dng n, sau đó h có th dùng mt quy trình mua
bán song hành đ vay, mua c phiu ca doanh nghip không có s d
ng n và đu t
s tin còn d vào hot đng khác. Qua các giao dch không tn phí này, các nhà đu
t có th gia tng li nhun ca h mà không gia tng ri ro. Nh vy h đã s dng
đòn cân n ca riêng h thay cho đòn cân n ca doanh nghip. MM lp lun quá
trình mua bán song hành s tip tc cho đn khi vic bán c phiu ca doanh nghip
s dng n làm gi
m giá ca nó xung đn mc bng vi giá c phiu ca doanh
nghip không s dng n hin đang gia tng do s ngi mua tng. Quá trình mua bán
song hành này din ra nhanh đn ni giá th trng ca doanh nghip có s dng n
và không s dng n bng nhau, vì vy MM kt lun rng giá tr th trng ca doanh
nghip đc lp vi cu trúc vn c
a doanh nghip, hay nói cách khác, vic s dng
cu trúc vn thâm dng n hay thâm dng vn c phn đu không nh hng đn giá
tr th trng ca doanh nghip trong điu kin th trng vn cnh tranh hoàn ho
không có thu TNDN.
Tuy nhiên, trong thc t th trng vn cnh tranh hoàn ho và gi đnh không có thu
là không thc t.
Theo quan đim ca MM, «Giá tr ca m
t chic bánh không tùy thuc vào vic nó
đc ct ra nh th nào ». Cái bánh có th hiu là tài sn ca doanh nghip, còn các