Chủ nghĩa tư bản nhà nước kiểu mới - địa vị lịch sử, các cơ hội lịch sử và công cuộc đổi mới

BQ
GIAO
Dl)C
&
DAO
T~O
TRUONG
D~I
HQC
KINH
TE
TPHCM
DE
TAl
NGHIEN
cuu
KHOA
HQC
CAP
BQ
CHifNGHIA
Tu'
BAN
NHA
Nu'OC
KIEU
MOl
-
DJA
VJ
LJCH

sir,
cAc
co
HOI
LJCH
sir
v
A
coNG
cuoc
DOI
MOI
Ma
s6
B
2003-50
CHU
NHitM
DE
TAl:
TS
Lu'u
HA
VY
Thanh
vi@n
: PGS.
M~C
DUONG
~

,
A
TS.
HO
BA
THAM
Thtt
ky
d~
tai
: PGS.
LE
THANH
SINH

~.,-,

~··~ ~· ·
~
'Minh,
thang
12/2006
s6
&:M~~
9\\t~
,~.(n4o
TRV8~§
§~I
UQ~
KINH;!

TP.HCM
fHfJVI~N
L{li
cam
dn
Nhung
tdin
trd
tam
huye't
ciia
nhom
tac
gia
chung
toi
v€
va'n
d€
nh~n
th«c
va
v~n
dl;lng
chii
nghia
tu
san
nha
nuoc

vao
dinh
huong
xa
h9i
chii
nghia
d
nuoc
ta
da
co
tU
hon
20
nam
trliOC,
nghia
Ia
vao
dem
trUOC
CUa
cong
CUQC
d6i
moi
.
Hy
v.;mg

chinh
dang
ciia
chung
toi
la
gop
m9t
ph~n
tu
tie'ng
noi
ciia
ly
tri
trie't
hQc
macxit,
cung
voi
dC1i
s6ng
thlfc
ti€n
d~y
thang
tr~m
dQc
theo
lich

sii'
chii
nghia
xa
h9i
hi~n
thlfc
the'
ky
XX
,
lam
s6ng
l~i
hQc
thuye't
kinh
te'-chinh
tri
d~c
s~c
ciia
Le
nin
vi
chu
nghia
tll
ban
nha

nllbc
kiiu
mfli vm
tll
each
ml)t
dllung
llli
phat
triin
duy
nhlit
h(lp
quy
luQ,t
de"
phat
triin
san
xudt
va
xii
hl)i
hoa
san
xulit
noi
rieng,
va
qua

dl)
len
chu
nghia
xii
hl)i
noi
chung
11
tat
ca
cac
dan
tl)c
chua
kinh
qua
giai
dof!,n
phat
triin
Ill
ban chu
nghia
rna
nuoc
Nga
Xo
Vie't
da

tung
trai
nghi~m
voi
nhi€u
thanh
tlfu
ky
di~u
vao
thC1i
NEP
(
Chinh
sach
kinh
te'
moi
)
ciia
Lenin.
Trong nhi€u
nam
qua,
nhung
n6
llfc
kien
trl
ciia

chung
toi
theo
huong
nay
da
nh~n
dli<JC
ngay
cang
nhi€u
Slf
chi
giao,
d<)ng
Vien
va chia
se
tnfc
tie'p
ho~C
gian
tie'p
ciia
cac
nha
nghien
c«u
ten
tu6i,

cac
ddng
chi
Lanh
d~o,
cac
ddng
nghi~p,
cac
nha
quan
li
tren
dia
ban
thanh
ph6
Hd
Chi
Minh
va
C1
nhi€u
noi
khac.
Nhan
dip
hoan
thanh
va

bao
v~
cong
trlnh
khoa
hQC
nay,
t~p
th~
tac
gia
chung
toi
xin
chan
th~mh
cam
on
dcSi
voi
ta't
ca
cac
chi
giao,
d<)ng
vien
va
chia
se

quy
bau
do.
Chung
toi
ra't
mong
nh~n
du<Jc
nhi€u
y
kie'n
d6ng
gop
hon
nua
quanh
hang
lo~t
va'n
d€
con
chua
nga
ngu
trong
cong
trlnh
nay.
M9t

l~n
nua
cho
phep
chung
toi
gii'i
Wi
cam
on
chan
thanh
va
sau
sa:c
tOi:
-
B~i
tuong
Vo
Nguyen
Giap,
nguyen
uv
BCT, Chii
nhi~m
d€
tai
khoa
hQc

ca'p
Nha
mtoc
"Tutudng
Hd
Chi
Minh
va
con
duC1ng
each
m~ng
Vi~t
Nam".
-
Bdng
chi
Vo
Tr~n
Chi,
nguyen
UV
BCT,
Bi
thu'
Thanh
uy
Tp.
Hd
Chi

Minh.
-Giao
su
Nguy€n
B«c
Blnh,
nguyen
UV
BCT,
Chii
tich
H<)i
ddng
Ly
lu~n
Trung
uong.
-
Giao
su
B~ng
Xuan
Ky,
nguyen
Vi~n
trudng
Vi~n
Mac-
Lenin
va

Tu'
tudng
Hd
Chi
Minh.
-
Bdng
Chi
Tdn
Tn;mg
Tan,
nguyen
PBT
Thanh
iiy
TP.HCM
Trudng
Ban
TT-
VHTV.
-
Giao
su
Tr~n
NgQc
Hien,
nguyen
PGB
HQc
vi~n

CTQG
Hd
Chi
Minh.
-
Vi~n
sT-
Tie'n
sT
Nguyen
Chdn
Trung,
nguyen
Truong
Ban
Quan
ly
cac
KCX,KCN
TP.HCM
cling
voi
Ban
Quan
ly
KCN
Tan
T~o
TP.
HCM.

-
B6ng
chi
To
Dung,
nguyen Ph6
Ban
Kinh
Te'
TP.
H6
Chi
Minh.
-
Giao
stt
Nguyen
Thanh
Tuy€n
,
nguyen
Giam
do'c
Truong
B~i
hQc
Kinh
te'
TP.
HCM.

-
Tie'n
sT
Tr§n
Du
Ljch,
Vi~n
trttong
Vi~n
Kinh
te'
TP. H6
Chi
Minh.
-
Va
nhi€u d6ng
nghi~p
(J
Phan
vi~n
KHXH
va
NV
mi€n
Nam, Trung
tam
KHXH
va
NV

TP.
H6
Chi
Minh,
Khoa
Trie't
hQc
va
Khoa
Kinh
te'
-chinh
tq
D~i
hQc
Kinh
te'
Tp.
H6
Chi
Minh.
TP.
HCM,
thang 12/2006
TM.
T~p
the
tac
gia
TS.

trie't
hQc
Lttu
Ha
Vy
Ml)C
Ll)C
Trang
Mii
ddu

2-4
CHu'ONG
I.
DlA
Vl
LlCH
sif
VA
5
CO
H(H
LJCH
sif
CUA
CHU
-
u'
?
"

Tf/-1
,._?
(j'
NGHIA
T
BAN
NHA
NuuC
KIEU
M
I

5-61
I.
Tt'J
MOT
Du'
BAO
THIEN
TAl
CUA
CHU
NGHiA
XA
HOI
KHONG
Tu'dNG-
NHA
Nlf<lc
QUAN.

LY
NGUOI
CHUYEN
SANG
NHA
Nlf<lc
QUAN
LY
v!
T
5-8
1.
Nhln
nh~n
dt!
bao
cua
chu
nghia
xa
h()i
khong
tu'dng
tu
chu nghia
xa
h()i
khoa
h<;>c

·

5-7
2.
St!
khac
bic$t
tu
din
ell'
gh1a
hai
dt!
bao

7-8
II.
TU
NHUNG
D{)'
BAO
KHOA
HOC
CUA
MAC-ANGGHEN
VE
CHU NGHiA
-
~
~

u'
XA
HOI
meN
TH.
c

9-17
1.
Dt!
bao
Ia
m()t qua
trlnh
bic$n
chung

9-16
2.
Dt!
bao
ve
kha
nang
"rut
ng~n
cdn
dau
de
keo

dai"
len
chu nghia
xa
h()i

16-17
III.
HOC
THUYET
DAC
SAC
CUA
LENIN
VE
CHU
NGHiA
Tu'
BAN
NHA
Nu'OC
A
,
•
.
KIEU
MOl

17-61
1.

Nhln
tu
Cu'dng
linh
t6i
thi€u
t6i
Cu'dng
linh
t6i
da

17-22
2.
Chu
nghia
tu'
ban
nha
nude
nhu'
m()t
kham
pha
Vl;lch
th<1i
dl;li

22-24
IV.

NAM
cd
HOI
qcH
siJ
cuA
CHU
NGHiA
TV
BAN
NHA
Nu'dc
KIEU
Mdi

24-61
J.
Cd
h()i
thu
nha't
-dem
trudc
Cach
ml;lng
xa
h()i
chu
nghia
Thang

Mu<1i
va
.kich
ban
dfiu
tien

;

24-29
2.
Cd
h()i
thu
hai-
sau
Cach
ml;lng
va
tru'6c
N()i
chie'n

29-40
3.
Cd
h()i
thu
ba-
NEP

ng~n
ngui
va
"nhii'ng
dieu
ky
dic$u
Xo
vie't"

.40-55
4.
Cd
h()i
thu
tu'
-
PEREXTROIKA
ta't
ye'u
nhu'ng
mu()n
mang
va
ba't
kha
thi

55-60
5.

Cd
h()i
thu
nam-
cAl
CACH,
Md
ClfA
va
DOl
MOl
(1
cac
nu'dc
tie'p
t\lC
di
theo
con
du'<1ng
XHCN

60-61
CHU'ONG·
II.
CHU
NGHIA
TU
BAN
NHA

Nu'OC
KIEU
MOl
v
A
A
A
, ?
,
(j?
A
CONG
CUQC
DOl
MOl
VI~T
NAM

62-97
I.
NHIN
NH!N
vAN
DE
CHU
NGHiA
Tu'
BAN
NHA
Nu'OC

TUTu'
Tu'dNG
HO
CHf
MINH

62-74
1.
Tie'p
c~n
va
v~n
d\lng
cua
H6
Chi
Minh
Ia
m()t
qua
trlnh
bic$n
chung

63-71
2.
Nhii'ng
hl;ln
che'
c6

tinh
l!ch
sii'
khong
tranh
khoi

71-74
la
II.
NHIN
NHAN
NHUNG
THANH
Tl)U
DOl
MOl
TlJ
CNTBNN
KIEU
MOL

74-82
1.
Xet
v€
d!nh
tinh

75-80

2.
Xet
v€
dinh
htqng

80-82
m.
NHUNG
BJNH
HVONG
CHIEN
uJ(Jc
vA
NHAT
QUAN
BOI
vo1
NHAN
THuc
v
A
vAN
Dl)NG
cnu
NGHIA
TV
BAN
NHA
NU'oc

THOI
BOI
MOL

82-89
1.
Nhin
nh~n
cac
"quo'c
m.m"
tu
"ph§n
n&i"
hay
"ph§n
chim"
ctia
tang
bang?

82-83
2
M
At
~d"
h
hn•A
'
t'

h
h"
~
l•~rl
'
h~t
'
84 89
.
Q
SO
Jn
uvng
CO
Ill
C
len
uyC
va
n a
quan.
. . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .
-
CHUONG
III.
VE

TRIEN
VONG
CUA
CHU
NGHiA
TU'
BAN
NHA
,
A
,
NU'OC
KIEU
MOl
TRONG
TU'ONG
LAI
.

90-97
1.
TfNH
TAT
YEu
vA
TRIEN
voNo
cuA
cnu·
NGHlA

Tv
BAN
NHA
Nvac
cCJNG
LA
TINH
TAT
YEU
v
A
TRIEN
VQNG
evA
cHu
NGHIA
xA
HOI

90-93
1.
Cung
mc)t
dong
chay
ctia
lich
sii'
chti
nghia

xa
hc)i
hi~n
th\l'c
the'
ky
xx

90-92
2
C
,.
t~t
~
A
A
h?.
A
d·~~
d"
h
' h
92
93
.
at
a
yeu
Svffi
ffiUQn

p
at
ffiv
uvng
1
C
0
ffilll
. .

. . . .

.

.

. .

. .


-
, ,?
~,.,
,
A
7
.,
-
II.

BOI
CANH
QUOC
TE
BVdNG
f)~
VA
TRIEN
VQNG
CUA
CHU
NGHIA
TV
BAN
NHA
NVdc
KIEU
MOL

93-97
1
Nh
'
t·"Y
h·~rl
d"
A
lu'
l·~rl
•

~t
th~
.
A"
94
.
m
u p
uvng
H(n
. c
uyng
san
xua
e
gtvl

.
2.
Nhin
tu
phu'dng
di~n
quan
h~
san
xua't
ci:tng
voi
phu'dng

di~n
kinh
te'
thi
tru'C1ng
the'
gioi.

94-95
3.
Nhin
tu
m~t
trai
cua
kinh
te'
thi
tru'C1ng
va
h()i
nh~p
quo'c
te',
toan
c§u
h6a

95-96
4.

Nhin
tu
cu()c
da'u
tranh
"ai
th~ng
ai"
giii'a
hai
con
du'C1ng
o
ThC1i
d:;ti
chung
ta

96-97
Thay
lUi
ket
lulj,n

98
'
A
?
TAl
LI~U

THAM
KHAO

99
lb
Mli
dau
La
m9t
hi~n
tu<;1ng
ljch
sii'
di,ic
bi~t,
chii
nghia
tu
ban
nha
nude
(CNTBNN)
da
di
vao
ljch
sii'
chii
nghia
xa

h9i
(CNXH)
hi~n
tht!c
the'
ky
XX
tu
90
nam
qua
nhu
m()t
bai
hQC
ldn
ddi
Vdi
nhung
nguoi
CQng
san
cffm
quy€n
tren
ca
hai
phudng
di~n
ly

lu~n
va
chinh
trj-tht!c
ti€n.
Vl
v~y
vi~c
tie'p
c~n
l~i
ljch
sii'
dffy
thang
trftm
ciia
CNXH
hi~n
tht!c
tu
g6c
d(>
CNTBNN
phai
du<;1c
coi
Ia
m9t
hudng

tie'p
c~n
tuy~t
ddi
cftn
thie't,
m(>t
"hit
cAt
ly
lu~n-phuong
phap
lu~n"
rna
gidi
nghien
cll'u
macxit
hoi,ic
chi
nhAc
qua
m(>t
each
hoi
h<;1t,
hoi,ic
th~m
chi
gffn

nhu
hoan
toan
lang
quen.
CNTBNN
c6
c(>i
ngudn
tu
CNTB
hi~n
th1,l'c,
che'
d(>
dt!a
tren
ddi
khang
giai
ca'p
cudi
cung
trong
ljch
sii'
loai
nguoi.
Khat
VQng

giai
ph6ng
xa
h9i
va
giai
ph6ng
con
nguoi
khoi
che'
d(>
b6c
l(>t
nguoi
cudi
cung
nay
da
du<;1c
phan
anh
cung
vdi
thoi
gian
qua
nhung
na'c
thang

tu
tudng-ly
lu~n
tu
CNXH
KHONG
Tu'dNG
tdi
CNXH
KHOAHQC.
Di,ic
bi~t
dt!
bao
ciia
CNXH
KHONG
TVdNG
v€
m(>t
kiEu
NHA
NUOC
TlfdNG
LAI
se
chuyEn
tu
che'
d(>

QUAN
L
Y
NGUOI
sang
QUAN
L
Y
VAT
da
du<;1c
Mac-Angghen
ca
ng<;1i
va
tan
thudng
nhu
m(>t
"Dlj
BAO
THIEN
TAl",
du<;1c
hai
ong
lam
sang
to
b~ng

lu~n
cti'
khoa
hQc
sau
sAc
va
vii'ng
chAc
ttl
QUY
LUAT
VE
Slj
PHU
H<)P
GIUA
QUAN
He
SAN
XUAT
VOl
TRINH
DQ,
TINH
CHAT
vA
NHU
~
,

K
?
?
,.t
CAU
PHAT
TRIEN
CUA
LljC
LU<)NG
SAN
XUAT.
Tu
quy
lu~t
n€n
tang
nay
ciia
doi
sdng
xa
h(>i,
cung vdi
tac
d(>ng
khach
quan
ciia
CNTB

tt!
do
c~nh
tranh,
dt!
bao
ban
dffu
ciia
Mac-Angghen
v€
kha
nang
hi~n
tht!c
hoa
ciia
m()t
kiEu
NHA
Nu'OC
QUAN
L
Y
VAT
du<;1c
thie't
l~p
ngay
sau

bung
nd
va
thdng
llJi
dflng
lor.zt
ciia
each
m~ng
vo
san
(1
nhi€u
nude
phuong
Tay
m(>t
khi
da
san
la'p
du<;1c
khoang
each
phat
triEn
nho
hoan
thanh

cong
nghi~p
h6a,
da
khong
thi
trd
thanh
hi~n
th1,l'c,
trudc
khi
ljch
sii'
chuyEn
sang
giai
do~n
CNTB
DOC
QUYEN,
DEQUOC.
Song,
vdi
tu
each
Ia
hai
nha
bi~n

chti'ng
b~c
thffy,
Mac-Angghen
da
sdm
bd
sung
vao
hQc
thuye't
khoa
hQc
va
each
m~ng
ciia
mlnh
m()t
dt!
bao
di,ic
bi~t
sang
sudt
v€
kha
niing
mf)t
dan

tf)c
c6
the"
bo
qua
mf)t
vai
phlldng
thuc
san
xutlt
16i
thili
de"
dt}t
tUi
mf)t
phlldng
thuc
san
xudt
mUi,
cao
hdn.
Khong
it
nha
nghien
cll'u
macxit

da
va
mai
mai
trach
cti'
Mac-Angghen
"duy
y
chi"
rna
quen
di
hoi,ic
chua
m(>t
lffn
bie't
tdi
lu~n
diem
c1,l'c
ky
quan trQng
n6i
tren.
Xin
du<;1c
nhAc
l~i

ba
di€u
ki~n
ljch
sii'
du<;1c
Mac
khai
quat
m9t
each
tai
tlnh
tu
chinh
dong
chay
hi~n
tht!c
ciia
ljch
sii'
loai
nguoi
vua
dE
ly
giai
kha
nang

bti't
pha
h<;1p
quy
lu~t
ciia
mQt
so'
dan
tQc
da
du<;1c
ghi
l~i
(1
ca
phu'ong
Tay
l~n
phuong
Dong,
va
di€u
quan
trQng
hon
nhi€u
Ia
chi
ra

va
c&
vii
cho
kha
nang
"rut
ngAn
con
dau
de
keo
dai"
len
CNXH
trong
tuong
lai
khong
xa
ddi
vdi
cac
nude
ch~m
phat
triEn d
thoi
c~n-hi~n
d~i.

D6
Ia:
2
Tha
nhdt,
phu'ong
thuc
san
xua't
c~n
phai
bo
qua
da
to
ra
16i
thoi
v~
ljch
sii'.
Tha hai,
phu'ong
thuc
san
xua't
rnoi,
tie"n
b<)
honda

xua't
hi~n
va
phat
huy
tinh
u'u
vi~t
}ich
sii'
cua n6.
Tha
ba,
c~n
c6
rn<)t
giai
ca'p
tie"n
b<)
d~
lanh
d~o
dan
t<)c
thl!c
hi~n
tie"n
trlnh
phat

tri~n
nhay
VQt
nay.
Kha
nang
phat
tri~n
d;Jc
thu
nay
(rna
ngay
nay
chung
ta
hay
n6i
la
"di
tAt
don
d~u
")
da
du'qc
thien
tai
Lenin
lu~n

chling
lien
tvc
trong
bO'i
canh
CNTB
d<)c
quy~n
va
de"
quO'c
phat
tri€'n
khong
d~u
n6i
chung,
d;Jc
bi~t
trong
bO'i
canh
nu'oc
N
ga
quan
chu-l~p
hie"n
con

I~c
h~u
n6i
rieng,
noi
h<)i
tv
sau
sAc
va
gay
gAt
cac
rnau
thuftn
cua
chu
nghia
de"
quo'c.
Lenin
hi~u
ro
d6
la
kha
nang
d~u
tien
cho

bung
n6
va
thAng
lqi
cua
each
rn~ng
vo
san
(J
rn<)t
nu'oc
chua
kinh
qua
giai
do~n
phat
tri~n
TBCN.
B6ng
thoi,
Ngtioi
cfing
da
v~ch
ra
l~n
d~u

tien
cho
tie'n
trlnh
each
rn~ng
ki€'u
rnoi
(J
Nga
- .
,
~
A
.
rn<)t
CUdNG
LINH
CHINH
TRJ
TOI
TRIEU
tu'ong
ling
voi
kha
nang
d;Jc
thu
d6-

!itro.
~
A
,
A
?
,
?
A
Cu'ong
linh
ve
rn<)t
NEN
CHUYEN
CHINH
DAN
CHU
CACH
M~.NG
CUA
CONG
NHA.N
VA
NONG
DAN.
Theo
d6,
tu'dng
quan

bi~n
chung
giua
kinh
te"
va
chinh
tri
cua
rn<)t
n~n
chuyen
chinh
c6 tinh trung
gian
qua
d<)
nay
phai
khac
voi
"qua
khu
la
chuyen
chinh
tu'
san",
va
voi

"tu'dng
lai
la
chuyen
chinh
vo
san".
Lenin
da
kien
trl!Qch
ban
chinh
tq
nay
cho
tie"n
trlnh
each
rn~ng
Nga
g~n
rn()t
ph~n
tu'
the"
ky,
k~
tir
giua

th~p
nien
cuO'i
cung
the"
ky
XIX,
qua
hai
cu<)c
each
rn~ng
Nga
(1905-07
va
Cach
rn~ng
Thang
Hai/1917),
cho
toi
dern
tru'oc
Cach
m~ng
Thang
Mu'oi/1917).
Chinh
vao
bO'i

canh
cuO'i
cling
nay,
Lenin
da
phat
hi~n
du'<;jc
l~n
d~u
tien
n<)i
dung
kinh
te"-chinh
tri
cua
n~n
chuyen
chinh
dan
chu-cach
rn~ng
cua
cong
nhan
va
nong
dan,

d6 la
CNTBNN.
Bay
Ia
rn<)t
PHAT
Hit:N
V
~CH
THOI
B~I,
khi
rna
Lenin
nhln
ra
du'<jc
tir
hlnh
thuc
hoan
hao
cua
CNTB
d()c
quy~n
la
CNTB
d()c
quy~n-nha

nu'oc
(cv
th€'
la
Due
luc ba'y
giO)
"sl!
chuffn
bi
vt7t
chdt
d~y
du
nha't
cho
CNXH";
"phong
cha
di
viw
CNXH",
"na'c
thang
ljch
sii'
rna
giii'a
n6
(tuc

na'c
thang
d6)
voi
na'c
thang
du'<;jc
gQi
la
CNXH
thi
khong
co
ndc
niw
i'J
giaa
ca"
1
•
Tir
d6,
CNTBNN
rna
Lenin
lu~n
chung
va
v~n
dvng

vao
thoi
Chinh
sach
kinh
te"
rnoi
(NEP)
du'qc
hi€'u
nhu'
CNTBNN
KIEU
Mdi
,
da
di
vao
lich
sii'
CNXH
hi~n
thl!c
nhu'
rn<)t
hQc
thuye"t
kinh
te"-chinh
tq

d;Jc
sAc,
nhu'
rn()t
du'ong
IO'i
phat
tri~n
kinh
te"-xa
h<)i
duy
nha't
h<;1p
quy
lu~t,
du'a
nu'oc
Nga
Xo
vie"t
thoat
ra
khoi
cu<)c
khiing
hoang
d~u
tien
ciia

CNXH
hi~n
thl!c
voi
"nhung
di~u
ky
di~u
Xo
vie"t".
Vi~n
tru'CJng
Vi~n
Tinh
toan
va
Bi~u
khi~n
toan
Lien
Xo
(
cfi)
-
Vi~n
si
Moixeep
tung
ca
ng<;1i

nhii'ng
narn
thang
ngAn
ngui
thoi
NEP
cua
Lenin,
rna
ye"u
tO'
ca'u
thanh
chu
ye'u
la
CNTBNN,
c6
th~
trCJ
thanh
"cuO'n
giao
khoa
tuy~t
voi
v~
CNXH
thl!c

ti€n".
2
"CuO'n
giao
khoa
tuy~t
voi"
nay
ngay
nay
du'qc
hQc
l~i
voi
nhii'ng
cd
h<)i
ljch
A
,
sii'
danh
cho
kha
nang
hi~n
thl!c
h6a
CNTBNN KIEU
MOl

nhu'
the'
nao,
cung
voi
nhfi'ng
bai
hQC
chinh
di~n
Va
phan
di~n
nhu'
the"
nao qua
cac
CO
hQi
a'y,
d;Jc
bi~t
du'QC
1
Lenin: Toan
t~p.t.34,Tie'n
bQ,
M.,
tr.256
2

N.N.
Moixeep:
Chti nghia
xa
hoi va
tin
hQc.
Nxb
Thong
tin
,
H., trg
3
vie't
them
m<)t
chu'dng
moi
chu'a
tung
c6
qua
cong
CUQC
cAl
eAcH,
Md
cU'A
cua
Trung

QuO'c
va
DOl
MOl
cua
Vi~t
Nam,
thl
ro
rang
"cuO'n
ghio
khoa"
ffy
v~n
gii'i'
nguyen
gia
tq,
v~n
n6ng
hdi
tinh
thoi
sl,l',
va
ngay
cang
tuy~t
voi

hdn.
D6
la
m<)t
chan
ly
ljch
sii'.
Con
du'ong
cua
"CNXH NHA
NUOC"
ki€u
Xtalin
voi
tfft
ca
cac
nghjch
ly
va
khuye't
t~t
khong
kh~c
phvc
n6i
voi
thoi

gian,
da
pha
san
tham
h~i
va
ngay
cang
lui
xa
vao
qua
khu
d€
trd
thanh
"CNXH
cd
di€n
".
Chung
ta
c6
quy€n
hy
VQng
v€
tu'dng
lai

cua
CNXH,
khi
da
c6
du
din
cu
d€
kh~ng
dinh
r~ng
"con
du'ong
chAc
ch~n
nhfft",
rna
Lenin
tung
kh~ng
dinh
cho
quad<)
len
CNXH
vao
thoi
NEP,
cfing

chi
c6
th€
la
"con
du'ong
ch~c
ch~n
nhfft"
d~n
toi
Jl
,
CNXH
trong
tu'dng
lai
-
d6
la
con
du'ong
CNTBNN
KlEU
Mdl.
4
Thanh
phd
H6
Chi

Minh.
112007
TM.
Nhom
tac
gia
TS
triet
h(Jc
Lrtu
Ha
Vy
Chlfdng
I
DlA
VJ
LJCH
sir
vAs
co
HOI
LJCH
sir
evA
CHU
NGHiA
Tu'
BAN
NHA
Nu'OC

KIE
u
MOl
1-
TU
MOT
Dlf
BAO
THIEN
TAl
CUA
CHU
NGHiA
XA
HOI
KHONG
TlfdNG-
NHA
Nu'OC
QUAN
LY
NGUOI
CHUYEN
SANG
NHA
Nu'OC
QUAN
LY
v!
T

1.
Nhin
nhljn
dl/
bcio
cua
CNXH
khong
tlll!ng
tit
CNXH
khoa
h(Jc
M()t
trong
nhii'ng
CQi
ngu6n
ly
lu~n
cua
chu
nghia
Mac
n6i
chung
va
cua
chu
nghia

xa
h()i
khoa
hQc
n6i
rieng
la
chrl
nghia
xii
hqi
khong
tui'!ng.
Vi
v~y,
nhii'ng
bai
hQc
phan
di~n
-
tha't
b~i
thu
ho~ch
du'qc
tir
quan
h~
kinh

te'-
chinh
trj
cua
Itch
su
chu
nghia
xa
h()i
hi~n
tht;tc
the'
ky
XX
khong
th€
khong
lien
quan
each
nay
hay
each
khac,
vOi
muc
d()
nay
hay

muc
d()
khac
toi
chu
nghia
xa
h()i
khong
tudng.
Dang
tie'c
la
ph§n
Ion
cac
nghien
cll'u
macxit
duong
nhu'
lang
quen
hu'dng
tie'p
c~n
d~c
bi~t
cdn
thie't

nay.
Khi
giai
trlnh
ffiQt
each
khoa
hQC
phu'dng
di~n
chfnh
tq
-
Xa
h()i
CUa
St;{
nghi~p
VO
san
vdi
ph~m
tru
trung
tam
sa
m?nh
ljch
sit
to{m

the'
gi(Ji
cua
giai
c{{p
vo
san,
chu
nghia
xa
h()i
khoa
hQc
du'qc
coila
h~
qua
logic
tir
cd
sd
ly
lu~n
va
phttdng
phap
lu~n
tn,tc
tie'p
Ut

trie't
hQc
macxit
va
kinh
te'-chfnh
tri
hQc
macxlt.
Song,
con
c6
m()t
mO'i
lien
h~
Itch
su
khac
it
dttqc
gioi
nghien
CUu
d~
y
tdi:
chu
nghia
Xa

h()i
khong
tu'dng
da
d€
l~i
nhfi'ng
dffu
ffn
d~c
bi~t
sau
s~c
nhu'
the'
nao
cho
chu
nghia
xa
h()i khoa
hQc
tir
binh
di~n
ly
thuye't
cd
ban
cho

tdi
binh
di~n
chlnh
tri-tht;tc
ti~n?
M()t
b~ng
chung
n6i
b~t
cho
di€u
d6la
st;t
ton
vinh
NHUNG
Dl/
BAO
THIEN
TAl
v€
xa
h()i
tu'dng
lai
va
nha
nude

tu'dng
lai
(hay
tu'dng
quan
kinh
te'-chlnh
trt
tu'dng
lai)
thi
Mac-
Angghen
chl
trtin
tr9ng
dimh rieng
cho
chu
nghia
xii
hl)i
khong
tui'!ng,
chu
khong
phai
danh
cho
hai

ti€n
d€
ly
lu~n
con
l~i
cua
hQC
thuye't
Mac
(trie't
hQC
c5
di€n
Due
va
kinh
te'-chinh
tri
c5
di~n
Anh).
Va,
m()t
trong
nhii'ng
dt;t
bao
thien
tai

d6
du'qc
cac
nha
kinh
di€n
cua
chu
nghia
Mac-Lenin
nhi€u
·I§n
nh~c
toi
voi
st;t
d6ng
tinh
c6
ciin
cu
khoa
hQc
va
nhi~t
thanh
tan
thttong
-
d6

la
chac
nang
ca
ban
crla
nha
nu(Jc
tU®g
lai
se
chuy€n
tir
QUAN
L
Y
NGUCH
sang
QU.AN
LYVAT.
·
Thie't
nghi,
tie'p
c~n
l~i
mo'i
lien
h?
kt

thCta-phe
phdn-phdt
triln
giii'a
chu
nghia
Mac
vOi
chu
nghia
xa
h()i
khong
tu'dng,
theo
chung
toi,
khong
ddn
thu§n
chi
la
m()t
cau
chuy~n
}ich
su
hQc
thu~t,
rna

vfin
n6ng
hcSi
cii
v€
ly
lu~n
Ifin
chinh
trj-tht;tc
ti~n
dO'i
vdi
v~n
m~nh
chu
nghia
xa
h()i
ngay
nay.
Chu
nghia
xa
h()i
khoa
hQc
(va
chu
nghia

Mac
n6i
chung)
mai
mai
chtu
cJn
chu
nghia
Xa
hQi
khong
tu'dng
VI
du'QC
thira
hu'dng
d
d6
nhii'ng
di
san
tinh
th§n
quy
bau
nhu'
la
mqt
tU

trao
chUa
chin
mu0i
hay
mqt
y
thac
h?
S(J
khai
cua giai
cap
VO
san
non
tre,
tu'dng
Ung
VOi
trlnh
d()
chu'a
chin
mu6i
cua
phu'dng
thuc
san
xua't

va
trao
d5i
tu'
ban
chu
nghia
(tru'dc
khi
hoan
thanh
CUQC
each
ffil;lng
cong
nghi~p
di~n
ra
d§u
tien
d
Anh).
Song,
gia
tq
Itch
su
hay
gia
tri

chan
ly
VU(Jt
thai
gian
cua
chu
nghia
xa
h()i
khong
tu'dng
khong
phiii
d
tinh
th§n
nhan
d1;10
g~n
Vdi
St;{
phe
phan
Va
len
an
sau
S~C
tr~t

tt;{
Xa
hQi
du'dng
thoi,
rna
chinh
la
d
trong
cac
dt;t
bao
thien
tai
cua
n6
v€
tu'dng
lai
chua
dt;tng
trong
d6
hqJ
nhan
hqp
ly
cua
tie'n

trinh
xii
hqi
h6a
scm
xudt
vO'n
b~t
ngu6n
sau
xa
va
ta't
ye'u
tir
phu'dng
thuc
san
xua't
va
trao
dcSi
tu'
ban
chu
nghia.
Theo
d6,
som
mu()n

thl
che'
d()
so
hii'u
tu'
nhan
cuO'i
cung
cua
Itch
sii'
(tu'
ban
chu
nghia)
~t
se
bi
phu
dtnh
va
chuy€n h6a
hqp
quy
lu~t
sang
m~t
dO'i
l~p

bi~n
chung
cua
n6 la
sd
hii'u
xa
h()i
dO'i
vdi
cac
tu'
li~u
san
xua't.
5
C6
th€
n6i
ding,
cai
"hl;lt
nhan
hqp
ly"
kh6ng
gl
cttong
n6i
a'y

cua
tien
trlnh
phat
tri€n
san
xua't
va
xa
h<)i
h6a
san
xua't
U.t
ban
chu
nghia
-
rna
cac
nha
kh6ng
tu'ong
chu'a
du
sue
l<)t
ta
b~ng
ly

lu~n
-
chinh
la
cot
loi
v(it
chdt-kinh
te'
d€
chung
ta
nhln
nh~n
ll;li
ghi
tq
chan
ly
fin
gia'u
trong
dl.f
bao
thien
tai
ciia
Xanh
Xim6ng
v~

tu'ong
quan
giii'a
kinh
te
va
chinh
tq
tt.tong
lai:
nha
nude
chuy€n
tu
QUAN
L
Y
NGUOI
sang
QUAN
L
Y
VAT.
D~c
trttng
cho
bttdc
chuy€n
ljch
s\i'

nay
la
S1/
t£tdng
phan
hocm
tOCln
vi
chat
giii'a
tfft
ca
cac
nha
nttdc
ki€u
CU
dl;li
di~n
cho
ta't
ca
cac
tr~t
tl!
xa
h<)i
ki€u
cii v6n
d6i

khang
vi
thi€u
s6,
vdi
nha
nu'dc
ki€u
mdi
dl;li
di~n
va
h6a
than
lam
mQt
vdi
tr~t
tl!
xa
h<)i
ki€u
mdi
vi
da
so';
va
do
d6,
"d6i

khang
ma't
di"
nhtt
Lenin
tung
kh~ng
djnh.
Tu
"hit
edt"
phttong
phap
lu~n
d6i
vdi
chuc
nang
co
ban
ciia
nha
nude,
Xanh
Xim6ng
da
phac
hQa
m<)t
each

tai
tlnh
net
d~c
tntng
cho
sl!
tttong
phan
n6i
tren
chinh
la
sl!
tu'ong
phan
giii'a
hai
lol;li
d6i
ttt<;fng
quan
ly
ciia
nha nude:
d6i
tttqng
cii
la
"ngu'C1i

",
d6i
tttqng
mdi
Ia
"v~t
".
NHA
NUOC
QUAN
L
Y
NGUOI
thl!c
cha't
la
nha
nude
cai
tri
ngu'C1i
dttqc hi€u
nhtt
la
net
d~c
tru'ng
cua
mQi
nha

nude
kilu
cu
vi
thilu
so:
bdt
dffu
tu
nha
nude
chii
n6
de'n
nha
nude
phong
kien,
va
cu6i
cung
la
nha
nude
ttt
san.
Ban
cha't
chung
kh6ng

c6
ngol;li
1~
o
day
la
b6c
lot,
ap
buc,
th6ng
tq
va
no
djch
da
s6.
Ban
cha't
d6i
khang
va
xung
d<)t
ngay
cang
gay
g~t
giii'a
thi€u

s6
vdi
da
s6
bdt
ngu6n
sau
xa
tu
sl!
phan
chia
va
d6i
khang
giai
ca'p
gdn
li~n
vdi
nhii'ng
che'
do
tu'
hii'u
nha't
djnh
trong
ljch
sii'.

Vile
d6,
chuc
nang
chinh
tq-cai
trj
ngttC1i
vdi
ttt
each
la
chuc
nang
giai
cap
cd
diln
tu
ma'y
nghln
nam
qua
chi
mdt
di
chitng
nao
che'
d9

tu
hilu
vinh
vi~n
bi
lot;zi
bo
m9t
each
hf/P
quy
lu(it
khoi
dai
sortg
xii
h9i.
Va,
ciing
chi
khi
a'y,
chuc
nang
ki€u
mdi
vdi
ttt
each
la

chuc nang
kinh
te'-qudn
ly
v(it
mdi
d~c
tru'ng
cho
nha
nude
ki€u
mdi
vl
da
s6
rna
th6i.
C6
th€
hinh
dung
r~ng
dt!
bao
NHA
NUOC
QUAN
L
Y

VAT
danh
cho
tr~t
tl!
xa
hoi
tu'ong
lai,
da
gii'i
g~m
va
cha't
chua
trong
d6
ta't
ca
nhii'ng
gi
rna
ljch
sii'
cac
tu'
tu'ong
xa
h<)i
chii

nghia
kh6ng
tttong
tu
hang
nghln
nam
khat
v<;>ng
vtton
tdi
-
chung
nao
kha
di
con
nha
nude.
Nhii'ng
dt!
bao
hay
phong
doan
thien
tai
o
tffm
co

a'y
va
tha'm
d~m
tinh
thffn
nhan
van
v~
xa
hoi
tttong
lai
qua
th~t
Ia
quy
va
hie'm,
nhttng
kh6ng
h~n
Ia
duy
nha't.
Chung
ta
th~t
kh6
ngC1

va
ciing
th~t
thu
vj
khi
bie't
r~ng,
tren
tl;lp
chi
C<)ng
san
ciia
Dang
C<)ng
san
Phap
(5/1921),
Nguyen
Ai
Qu6c
da
nhiic
tdi
"dttong
I6i
kinh
te'
cua

vj
hi~n
triet''
Kh6ng
Tii'
(551
tr.c.ng)
khi
"khoi
Xu'dng
thuye't
dl;li
d6ng
Va
truy~n
ba
Sl!
binh
d~ng
V~
tai
san";
6ng
khao
khat
m<)t
"thien
hl;l
se
thai

binh
khi
the
gidi
dl;li
d6ng
"
1
•
d
dol;ln
ke't
trong
"Ch6ng
Duyrinh
"'
Angghen
ciing
he't
sue
tam
ddc
vdi
dl!
bao
ciia
nha
xa
hoi
hQc

My
n6i
tieng
Moocgang
khi
6ng
cho
r~ng,
ciing
nhu'
tien
bo
cua
qua
khu,
tt.tong
lai
cua
nhan
lol;li
se
tri'J
lt;zi
v{li
nin
dan
chu
cua
cdc thj
tQC,

nhllng
tren
CCI
si'J
cao
hdn.
Tinh
thffn
co
ban
o
dt!
bao
thien
tai
ciia
Xanh
Xim6ng
v~
NHA
NUOC
QUAN
L
Y
vAT
hoan
toan
phu
hqp
vdi

each
lu~n
giai
bi~n
chll'ng
ciia
cac
nha
kinh
di€n
cua chu
nghia
Mac-Lenin
v~
ki€u
nha
nude
tttong
lai
gdn
li~n
vdi
n~n
san
xua't
thl!c
St!
du'QC
xa hoi
h6a

dttdi
chii
nghia
xa
hoi
chin
mu6i.
Chung
ta
c6
th€
nh~n
ra
tinh
nha't
quan
cua
cii
m<)t
h~
th6ng
cac
lu~n
giai
khoa
hQC
nay
n6i
tie'p
nhau

qua
hang
lol;lt
cac
tru'dc
tac
kinh
di€n
quan
tr<;>ng
nha't
cua cac
ong:
-
"LC1i
n6i
dffu"
trong
"Phe
phan
trie't
hQc
phap
quy~n
ciia
Heghen
";
1
H6
Chi

Minh:
Toan
t~p.
t.l,
CTQG,H.,
1995,
(xem
bai
"Dong
Dl.l'dng").
6
-"Ban
thao
kinh
t~-tri~t
hQc
1844";
-
"H~
tu'
tu'dng
Ehl'c
";
-
"Nhfi'ng
nguyen
ly
ciia
chii
ngh'ia

c()ng
san";
-
"Tuyen ngon
ciia
Dang
C()ng
san";
-
"Buc
thu'
(duy
v~t
ljch
si't)
gi'ti
Vaydomaye
(5/311852);
-
"L<'!i
n6i
d§u" trong
"Phe
phan
khoa
kinh
t~-chfnh
tq
";
-

"Tu
ban
lu~n"
(k~t
lu~n
chu'ong
"Tfch
liiy
tu'
ban");
-
"Chii
nghia
xa
h()i
tu
khong
tu'C1ng
d~n
khoa
hQc
";
-
"Ch6ng
I>uyrinh
";
-
"Phe
phan
Cuong

l'inh
Gota
";
-
"Ngu6n
g6c
ciia
gia
dlnh,
ch~
d()
tu'
hii'u
va
nha
nu'oc
";
-
"Hai
sach
h.t<;fc

";
-
"Nna
nttoc
va
each
mt;tng";
-

."Tai
hQa
tntoc
mat
va
each
phong
ngua
tai
hQa
d6
";
-
"Nhfi'ng
nhi~m
Vl}
trttoc
mat
ciia
chfnh
quy8n
Xo
vi~t";
-
"Sang
ki~n
v'i
dai "·
.
'

-
B~nh
ffu
tn
"ta"
khuynh
va
tfnh
tieu
ttt
san";
-
"Ban
v8
hop
tac
"·
.
'
v.v

va
v.v

Song, chi
c6
di8u
la
ca
nha

khong
tttdng
l~n
nha
khoa
hQC
-
dli
thien
tai
tOi
dau
di
nfi'a
-
ciing
khong
the
doan
djnh
m()t
each
chac
chan
va
chfnh
xac
di.ng,
ti~n
trlnh

v'i
dt;ti
va
khong
the
dao
ngtt<;fc
ciia
xa h()i
h6a
san
xu!t
t!t
y~u
d~n
tdi
NHA
NUOC
QU
AN
L
Y
V
~
T
Se
phiii
di€n
ra
m()t

each
sinh
d()ng
Va
Cl}
the
qua
nhflng miit
khau
trung
gian
n{w,
tltong
ung
Voi
nhilng
bot
cdnh
[jch
sii
dijc
thu
niw,
Va
tuy
thUQC
vao
cdc
dot
sanh

fi/C
[U(Ing
[uon
bi(n
ddi
nhu
tht
nao

2.
Stf
khtic
biit
til
ciin
cu
ljch
sit
giila
hai
dl/
btio
St!
khac
bi~t
tttdng
d6i
gii.i'a
cac
nha

khong
tttdng
va
cac
nha
khoa
hQc
macxH
v8
xa
h()i
tu'dng
lai
chi
la
(1
mac
dQ
pha
tr9n
giila
cdi
hr;p
ly
va
cdi
chua
hr;p
ly;
rna

suy
cho
cling,
ca
hai
chu
the
dl}'
bao
d8u
phl}
thUQC
VaO
mac
dQ
phat
triln
chin
muJi
tren
thi/C
tf
CUa
phttdng
thuc san
xu!t
va
trao
d6i
ttt

ban
chii
ngh'ia
rna
thoi.
N~u
C1
hai
xa
h()i
d6i khang
ti8n
tu'
ban,
thl
cai
"khong
tttdng"
chi
moi
nay
sinh
dttoi
dt;tng
nhfi'ng
m§m
m6ng
ttt
tu'dng
xa

h()i
chii
ngh'ia
khong
tu'dng
(th~m
chi
con
dtt<;fc
phan
anh
qua
cac khat
VQng
ton
giao).
N~u
chii
ngh'ia
tttban
C1
giai
dot;tn
tfch
liiy
ban
d§u
"d§y
mau
va

nttoc
mat",
va
ti~p
d6,
cong
nghi~p
h6a
clin
ban
hoan
thanh
d§u
tien
C1
nttoc
tu'
ban
phat
trien
som
nh!t
(nttoc Anh,
1825), thl
xu!t
hi~n
va
truy8n
ba
r()ng

rai
m()t
chii
ngh'ia
xa
h()i
khong
tu'C1ng-phe
phan
C1
nhi8u
nttoc
Tay
Au
voi
cac
ten tu6i
v'i
dt;ti
Xanh
Ximong,
Phuarie,
6oen.
Trong
ca
hai
b6i
canh
[y,
hlnh

anh
tttdng
lai
cling
voi
con
du'ong
d~n
tdi
tttdng
lai
chii
y~u
chi
la
san
phflm
tinh
thdn
cua
6c
tUCtng
tU(Ing-phe
phan
pha
tr()n
d§y
r~y
trong
d6

tfnh
lang
mt;tn
v8
tu'dng
lai.
I>i;i.c
bi~t
con
du'ong
d~n
toi
d6
moi
chi
la
"vii
khf
phe
phan"
chu
chua
bi~t
toi
"st!
phe
phan
b~ng
vii
khf"

-
nhtt
danh
gia
ciia
Mac-Angghen,
chi
la
nhfi'ng
thuy~t
giao,
khuyen
bao
mang
tfnh
dt;to
due
d6i
voi
cac
giai
cffp
hii'u
san.
Bong
dang
tu'dng
lai
"khong
tttC1ng",

trong
ht;tn
ch~
ljch
si't
d6,
dtt<;fc
ve
ra
nhtt
"ht;tnh
phuc
!u
thd" ciia
cac
th6 dan tren
m()t
"hon
dao
gifi'a
bien
khdi" each
bi~t!
Trong
cai
tttdng
7
lai
"khong
U.tdng"

d6,
CO
ca
Sl,l'
tie'c
nu6i
d6i
voi
"m(>t
thoi
hoimg
kim"
xii'a
xl.ta,
noi
con
nguoi
tl.tng
c6
ke't
d~
cl.tu
mang
nhau
nhl.t
ru9t
thjt
su6t
dem
diti

mong
mu9i
thoi
tien
sii'
cua
mlnh.
Tnii
l<,ti,
m9t
khi
phuong
thuc
san
xua't va
trao
d6i
tl.t
ban
chu
nghia can
ban
djnh
hlnh
va
trC1
thanh
m9t
thl,l'c
th~

kinh
te'-chlnh
trj-xa
h9i
th6ng
trj
C1
Tay
Au
va
Bfic
My,
chi
ph6i
ca
phfin
con
l<,ti
cua
the'
gioi
tren
co
sd
sll'c
m<,tnh
cong
nghic$p
va
kinh

te'
hang
hmi-thi
trl.tong,
thlljch
sii'
ta't
ye'u
dn
de'n
nha
khoa
hQc
d~
vuqt
len
tren
nha
khong
tl.tdng,
nho
d6
rna
chi
ra
duqc
"slf
phe
phan
bdng

vfi
khl"
chll'
khong
th~
bftng
long
voi
"vii
khi
phe
phan
".
Chi
c6
tinh
thfin
"khong
he
bie't
sq"
cua
phep
bic$n
chll'ng
macxit
mdi
phat
hic$n
trong

"sl,l'
kh6n
cung"
do
chu
nghia
tl.t
ban
t<,tO
ra
"c6
m~t
each
m<,tng,
m~t
l~t
d6,
n6
Se
danh
d6
Xa
hQi
CU
",
chll'
chiing
phai
nhu'
"trie't

hQC
ve
Slf
kh6n
ciing"
cua
Prudong
"tha'y
Slf
kh6n
ciing
chi
Ia
slf
kh6n
ciing
"
1
•
Ba
v.a
se
c6
bie't
bao
lOi
phe
phan
hay
trach

ell'
ho~m
toan
sieu
hlnh
-
th~m
chi
ngay
ca
trong
hang
ngu
cac
hQC
gia
macxlt-
d6i
voi
Mac
va
Angghen
ve
cai
"cong
thuc
duy
nha't"
rna
hai

ong
neurad~
"tom
tfit
toan
bQ
ly
lu~n"
cua
mlnh
la
"xoa
bo
chl
dl)
tU
huu"
2
(trong
Tuyen
ngon
cua
Bang
C9ng
san,
1848),
ciing
voi
slf
tan

tht1C1ng
nhic$t
th~mh
cua
hai
ong
d6i
voi
"dl,l'
bao
thien
tai"
cua
Xanh
Ximong
ve
NHA
NUOC
QUAN
L
y
vAT
trong
nen
san
xua't
tuong
lai.
Ma
cu

theo
dong
tu'
duy
phan
bic$n
chll'ng
va
bi
quan
d6,
d6i
voi
khong
it
ngu'oi
(ca
ch6ng
c9ng
va
c(>ng
san),
slf
sqp
d6
tham
h<,ti
cua
Lien Xo
va

Bong
Au
vua
qua
phai
chang
la
qua
du
di
hili
hac
cai
gQi
la
"cong
thuc
duy
nha't"
"x6a
bo
che'
d9
tu'hii'u"
tren
ca
blnh
dic$n
ly
thuye't

lfin
blnh
dic$n
thlfc
hanh?!
Va
nhl.t
the',
hQc
thuye't
Mac
cling
phai
bj
phan
xet
va
khong
hCin
gi
m9t
tu'
trao
khong
tl.tdng?!
Th~m
chi,
n6
cling
chiing

hon
gl
m9t
ton
giao?!
Song,
slf
th~t
vln
la
sl,l'
th~t!
Khong
phai
ai
cling
dii
tu'
duy
sang
su6t
va
ban
linh
chlnh
trj
vfi'ng
vang
d€
phan

djnh
dau
la
nhilng
nguyen
ly
khoa
h9c
macxit
tung
duqc khao
nghic$m
va
due
ke't
chinh
tu
doi
s6ng
thlfc
ti€n
sinh
d9ng,
va
do
d6,
v6n mang
gia
trj
chan

ly
ben
vfi'ng,
voi
dau
la
nhilng
df!
bao
khoa
hqc
tit
nen
tang
nhfi'ng
nguyen
ly
a'y.
Va
cfing
tu'ong
tl,l',
dau
la
sai
ftim
chu
quan
tit
chu

th€
cac
Bang
C(>ng
san
cftm
quyen
khi
hic$n
thlfc
h6a
hQc
thuye't
Mac m9t
each
xa
l<,t
voi
cac
quy
lu~t
khach
quan
g~n
lien
voi
nhfi'ng
b6i
canh
ljch

sii'-
cq
th€
luon
bie'n
d6i.
Cac
dl,l'
bao
ve
tl,l'
nhien
cfing
nhu
cac
quy
lu~t
tlf
nhien
(chiing
h<,tn
dlf
bao
thoi
tie't)
v6n
tiiy thu9c
vao
cac
h,tc

ll.tqng
"mii
quang"
thufin
tuy
tlf
phat
ben
ngoai
y
chi
cua
con
nguoi.
Trai
l<,ti,
do'i
voi
cac dlf
bao
xa
h9i
cling
nhu'
cac
quy
lu~t
xa
h9i,
tie'n

trlnh
hic$n
thl,l'c
h6a
chung
the'
nao
cfing
bj
chi
ph6i
trlfc
tie'p
ho~c
gian
tie'p
bdi
ddi
sanh
[f!c
[U(Ing
luon
bien
ddi
giua
cdc
nhan
td
khach
quan

Va
chu
quan,
va
trf!C
tilp
hCin
fa
giua
cdc
nhan
t6
chu
quan
VOi
nhau,
tit
quy
mO
dan
tl)c
dln
qudc
tf.
tit
lfnh
Vf!C
kinh
tl
dln

CQC
finh
Vf!C
ngoai
kinh
tf.
Voi
tinh
th~n
tie'p
c~n
bic$n
chung
d6,
chung
toi
tha'y
Ia
ra't
dn
thie't
va
b6
fch
ne'u
bie't
nh~n
chan
trd
l<,ti

m9t
each
tha'u
dao
ca
m9t
chu6i
ba
va'n
de n6i
ke't
nhau
nhl.t
m9t
lich
sii'-
logic
tu
cdc
df!
bao
khoa
h9c
cua
Mac-Angghen
ve
chu
nghia
xa
h9i

hic$n
thlfc
cho
tdi
h9c
thuylt
d(ic
sdc
cua
Lenin
V~
chu
nghia
tU
ban nha
nUOC
kifu
mOi,
Va
5
Cd
hl)i
fjch
stl
df
hi?n
thf!c
h6a
hQc
thuye't

kinh
te'-chinh
trj
nay
d
the'
ky
XX.
1
Mac:
Slf kh6n cung
ctia trie't
hQc,
ST,
H.,
1979,
tr.145.
2
Mac-Angghen:
Tuy~n
t~p.
t.l,
ST,
H.,
1980,
tr.559.
8
II-
TU
NHUNG

Dlj
BAO
KHOA
HOC
CUA
MAC-ANGGHEN
VE
CHU
NGHlA
XA
H(H
HieN
THlJC
1.
Dt!
bao
La
mQt
qua
trinh
bien
chung
Ne'u
cac
dtf
bao
thien
tai
cua
chu

nghia
xa
h<)i
khong
tttC1ng
v~
xa
h<)i
tu'ong
lai,
rna
d~c
sB:c
nhfit
la
v~
NHA
NVdc
QUAN
L
Y
vAT,
moi
chi
la
nhii'ng
dt!
cam
hay
phong

doan
chua
du
can
ell',
thl
trai
l<;1i,
cac
dt!
bao
cua
Mac-Angghen
ngay
tu
bu6i
dffu
v~
chu
nghia
xa
h<)i
hi~n
thlfc
luon
xudt
phdt
til
manh
dtlt

hi?n
thf!c
voi
"cac
di~u
ki~n
v~t
chfit
da
c6
r6i
hay
it
nhfit
cling
dang
trong
qua
trlnh
hlnh
thanh"
1
•
Tfit
cii
cac
dt!
bao
cua
Mac-Angghen

ciing
nhu'
sau
nay
cua
Lenin
va
H6
Chi
Minh
v~
cac
xu
hu'ong
v~n
d<)ng
va
phat
tri€n
chu
ye'u
cua
xa
h<)i
c~n-hi~n
d<;ii,
k€
cii
m<)t
s6

dt!
bao
khong
trd
thanh
hi~n
thlfc
di
nii'a,
van
xll'ng
dang
du'Q'c
ghi
nh~n
la
cac
df!
bdo
khoa
hQc
vl
d~u
co
cqi
ngu6n til
chi~u
sau
ban
chdt

va
tdt
ye'u
cua
h?
thong
cdc
quy
lu{jt
khdch
quan.
Tinh.dang
the'
gidi
quan
duy
v~t
hi~n
d<;ii
th6ng
nhfit
lam
m<)t
voi
phu'ong
phap
tu'
duy
bi~n
chti'ng,

ciing
nhtt
voi
khat
vQng
tha
thie't
giai
ph6ng
con
ngttoi
khoi
mQi
d6i
khang
xa
h<)i,
chinh
Ia
uu
the'
VU(/t
trqi
d€
Mac-Angghen
tri€n
khai
ni<)t
each
vii'ng

chB:c
h~
th6ng
ly
lu~n
ki€u
moi
CUa
mlnh
ngay
tU
linh
VlfC
xufit
phat
d~C
thu
CUa
xa
hQi
du'ong
thoi
-
do
la
n~n
san
xudt
w;lt
chdt

tu
ban
chu
nghia
dang
phat
tri€n
chin
mu6i
cung
voi
CUQC
each
ffi<;lng
cong
nghi~p
v6n
mangy
nghia
so'ng
con
cua
n6.
I>~c
tntng
"duy
v~t
macxit",
"duy
v~t

thlfc
ti~n"
hay
"duy
V~t
de'n
t~n
n6c",
Vu'Qt
qua
ffiQi
gioi
h<;1n
lich
sti'
CUa
tfit
Ca
cac
tru'ong
phai
trie't
hQC
c6
d<;!i
va
c~n
d<;!i,
da
in

da'u
ngay
vao
cai
ten
cua
m<)t
trong
nhii'ng
tru'oc
tac
bfit
hu
dffu
tien
?
?
~
, ,
cua
Mac
la
BAN
THAO
KINH
TE-
TRIET
HOC
1844.
Th~t

kh6
ngo
ding,
da
hon
160
nam
qua
rna
m<)t
"Ban
thao"
cua
nha
hi~n
trie't
hi~n
d<;1i
moi
26
tu6i
giii'a
the'
ky
XIX
de'n
nay
vin
tran
tr~

sll'c
so'ng
tru'oc
ng6n
ngang
nhii'ng
va'n
d~
du'ong
d<;ii
v~
t6n
t<;li
ngu'oi;
dijc
bi?t
v~
tha
hoa
lao
dqng
cua
giai
cdp
nhilng
ngudi
VO
san
lam
thue

duai
che'
d9
tu
hilu
cua
tu
ban,
v~
kie'n
giai
tfit
ye'u
phai
giai
ph6ng
lao
d<)ng
lam
thue
b~ng
each
ffi<;lng
xa
hQi
tri~t
d€
nhfit
khoi
hlnh

thli'c
tha
h6a
cuQ'i
cung
nay
CUa
ljch
sti'.
I>i~u
rfit
dang
n6i
tu
"Ban
thao"
cho
cong
trlnh
khoa
hQC
nay
cua
chung
toi
la
df!
bdo
Cf!C
kY

sang
suo't
nhu
mqt
lui
tien
tri
cua
Mac
v~
tinh
"tho
thi€n"
-·
"blnh
quan"-
"ki€u
tr<;li
linh"
cua
m<)t
mo
hlnh
chu
nghia
xa
h<)i
tu'ong
lai,
ne'u

che'
d<)
tu'
hii'u
bi
x6a
bo
bfit
chfip
cac
di~u
ki~n
khach
quan
chua
chin
mu6i,
chua
cho
phep.
Dang
tie'c
r~ng,
m<)t
mo
hinh
chu
nghia
xa
h<)i

chu
quan
duy
y chi
nhu'
v~y
C1
the'
ky
XX
cuo'i
cung
da
khong
chju
n6i
thll'
thach
cua
thoi
gian
voi
qua
nhi~u
nghjch
ly
va
khuye't
t~t
khong

du'Q'c
phat
hi~n
va
xti'
ly
kip
thoi.
M<)t
ki8u
NHA
NVdc
QUAN
L
Y
VAT
d<)t
ng<)t
thay
the'
cho
ki€u
NHA
NVdc
QUAN
L
Y
NGUdi
ngay
sau

each
ffi<;lng
chinh
tri
-
khi
rna
chu
nghia
tu'
ban
moi
d<;it
toi
trlnh
d<)
trung
blnh
hay
dttoi
trung
binh-
thllam
sao
thoat
khoi
cac
bi
kjch
du'Q'c

bao
trttoc?!
Xet
de'n
cung,
co
sC11y
lu~n
va
phu'ong
phap
lu~n
co
y
nghia
chia
khoa
cho
Mac-
Angghen
kham
pha
lffn
dffu
tien
nhung
gila
"bi
ffn"
bi

che
gifiu
xtta
nay
cua
"cd
th€
xa
h9i"
hay
"toa
nha xa
h<)i
",
chinh
la
quy
luQ.t
phu
h(lp
giila
quan
he
san
xulit
v{/i
trinh
dQ,
tinh
chat

va
cac
nhu
ctiu
phat
triin
khach
quan
cua
lt!c
lli(lng
slm
xuli't.
Cii
mQi
dt!
bao
khoa
hQc
cua
hai
ong
va
sau
nay
cua
Lenin
va
H6
Chi

Minh
v~
tu'ong
lai
ciing
xufit
phat
tu
quy
lu~t
CQi
ngu6n
nay
cua
ljch
sti'.
Chie'n
cong
khoa
hQC
bfit
hu
cua
Mac-Angghen
khi
phat
hi~n
du'Q'c
quy
lu~t

nay
(trong
"H~
tu'
tu'dng
I>U'c
",
1845-46)
la
(1
ch6
l<)t
ta
m<)t
each
xac thlfc
1
C.Mac:
Gop
phdn
phe
phdn
khoa
h9c
kinh
te'-chinh
trf.
Tie'n
bo,
M.,

ST,
H.,
1989,
tr.89.
9
"m6i
quan
h~
song
trung"
giii'a
hai
"slf
trao
d6i
cha't"
tC;to
nen
ban
chfit
d(ic
trLtng
cho
mQi
co
th~
xa
hoi:
d6
Ut

life
ltt<:tng
san
xua't-
slf trao
d6i
cha't
giii'a
ngttoi voi
tlf
nhien,
va
quan
h~
san
xua't-
Slf
trao
d6i
cha't
giii'a
ngttoi
voi
ngttoi
trong
qua
trlnh
san
xua't
v~t

cha't.
Tinh
ta't
ye"u
"thep"
cua
tac
dong
qua
lC;ti
bi~n
chung
giii'a
hai
slf
trao
d6i
cha't
nay
trttoc
he"t
dtt<:fc
khAng
djnh
bdi
vai
tro
quyft
djnh
thu<Jc

v~
life
lu{Jng
san
xudt
wJi
ban
tinh
nang
dqng-cach
m(lng
vdn
co
cua
mznh,
va
dtt<:tc
danh
gia
mot
each
khach
quan
biJi
trznh
dQ,
tinh
chdt
va
cdc

nhu
c&u
phat
triln
tat
ye'u
cua
m}nh.
Hon
the"
nii'a,
life
ltt<:tng
san
xua't
con
dttqc
hi~u
la
C(J
sa
vf,lt
chat
cho
Sf!
kf
thita
gifi'a
cac
the"

he$
ngttoi
hay gifi'a
cac
che"
dO
Xa
hoi
n6i
tie"p
nhau
-
rna
khong
mot
chu
th€
xa
hoi
nao
c6
th€
tuy
ti~n
llfa chQn
hay
vat
bo.
Ban
tinh

khach
quan
ciing
nhtt ban
tinh
nang
dong-each
m~ng
cua
life
lttqng
san
xua't
con
dttqc
hQC
thuye"t
Mac
tran
trQng
ghi
nh~n
d
ch6
n6
la hi?n
than
vt,lt
chat
hay

thuac
do
vt,lt
chat
cua
nang
life
thf!c
tiln
rna
con
ngttoi
tung
bttoc
dC;tt
dttqc
d€
chinh
ph~:tc
tf!
nhien,
lam
chu
tf! nhien
if
nhilng
thoi
d(li
kinh
tf_

khac
nhau

Quy
lu~t
v€
S\f
phu
hqp
bic$n
Chung
giii'a
llfc
}tt<:fng
san
XUfft
voi
quan
h~
san
XUfft
con
la
n~n
tang
khach
quan
d~
hQc
thuye"t

Mac
phat
hic$n
ra
quy
lut,lt
v~
mo1
quan
h?
giila
ca
siY
h(l
tdng
va
kitn
true thu{Jng
tdng
voi ttt
each
la
mot
quy
lu~t
co
ban
va
tuyc$t
do'i

ph6
bie"n
cua
mQi
"toa
nha
xa
hoi",
cua
mQi
"co
th€
xa
hoi".
Theo
d6,
tinh
quye"t
djnh
ta't
ye"u
thuoc
v€
CO
Sd
hC;t
t§ng-
tuc
toan
bo

cac
quan
h~
san
XUfft
tC;tO
thanh
CO
cffu
kinh
te"
cua
nhii'ng
che"
do
xa
hoi
nha't
djnh
trong
ljch
sti'.
Va,
tac
dong
t6ng
hqp
tu
hai
quy

lu~t
co
ban
nha"t
nay
cua
dC1i
so'ng
xa
hoi
da
dem
lC;ti
cho
trie"t
hQc
duy
v~t
macxit
cai
quan
nic$m
khai
quat
I§n
d§u
tien
v€
Slf
V~n

dong
va
phat
tri€n
cua
cac
h}nh
thai
kinh
te"-xa
hoi
Xtta
nay
nhtt
mQt
qua trznh
ljch
sii-tf!
nhien.
VIle
d6
rna
Lenin
hlnh
dung
chu
nghia
duy
v~t
macxit

la
"duy
v~t
t~n
n6c"
va
danh
b~t
dttqc
I§n
d§u
tien
chu
nghia
duy
tam
dttoi
mQi
mau
s~c
ra
khoi
"h§m
tru
in
cu6i
cung"
cua
n6
la

linh
VlfC
xa
hoi.
Lenin
khAng
djnh:
"Chi
c6
Slf
khai
quat
d6
moi
cho
phep
chuy€n
tu
vic$c
mota
(vatu
vic$c
danh
gia
theo
quan
di€m
ly
tttdng)
cac

hi~n
tttqng
xa
hoi
sang
vi~c
phan
tich cac
hi~n
tttqng
d6
mot
each
he"t
SUC
khoa
hQC
"
1
•
V
oi
y
nghia
d6,
hQC
thuye"t
h}nh
thai
kinh

te"-xa
hoi
cua
Mac
hoan
toan
xung
dang dttqc
coila
thanh
tf!U
khoa
hQC
vi'
d(li
nhat
cua
ljch
Slt
ttt
tttdng
nhan
loC;ti,
rna
ban
tinh
khoa
hQC
chinh
xac

CUa
n6
khong
h€
thua
kern
g}
so
voi
"tlf
nhien hQc",
"dja
t§ng
hQC",
"sinh
v~t
hQc"
hay
"bao
thai
hQc".
Nhtt
Angghen
ly
giai,
chu
nghia
xa
hoi
chi

c6
th€
chuy~n
dtt<:fc
tu
khong
ttt<1ng
de"n
khoa
hQc
khi
rna
hQc
thuye"t
Mac
xay
dlfng
dttqc
"hon
da
tang"
trie"t
hQc
duy
v~t
ljch
sti'
Ia
ly
lut,ln

v~
hinh
thai
kinh
tf-xii
hQi,
va
tie"p
de"n
la
"honda
tang"
kinh
te"-chinh
trj
hQC
la
ly
luf,ln
V~
gia
trj
th(ing
duma
thoi.
Dung
vii'ng
tren
n€n
tang

ly
lu~n
va
phttong
phap
lu~n
d6
cua
hQc
thuye"t
Mac-Lenin,
giOi
nghien
cll'u
macxit
hoan
toan
c6
can
cu
khoa
hQc
d~
suy
ngfim
v€
tinh
hqp
ly-hqp
quy

lu~t
d
nhii'ng
dlf
bao
khoa
hQc
cua
Mac-Angghen
v€
chu
nghia
xa
hoi
hic$n
thlfc,
ca
nhii'ng
dlf
bao
lC;tc
quan
Ifin
bi
kjch
c6
th€
c6,
ca
nhii'ng

dlf
bao
v€
nhi€u
kha
nang
hay
nhi€u
con
dttong
tie"n
tdi
chu
nghia
xa
hoi.
C§n
nho
r~ng
cac
nha
kinh
di€n
cua
chu
nghia
Mac-Lenin
khong
bao
giO

"vie"t
giao
khoa"
v€
cac
quy
lu~t
v~n
dong
va
phat
tri~n
ph6
bie"n
cua
ljch
sti'
vo'n
phuc
t(;lp
ga'p
boi
so
voi
cac
quy
lu~t
tlf
nhien.
Ciing

vi
v~y
rna
cac
quy
lu~t
nay
cac
ong
khong phai
trlnh
bay
1
V.I.Lenin:
Toan
t~p,
t.l,
Tie'n
bQ,
M.,
1974,
tr.163.
10
mot
lfin
hay
d
mot
tac
phfim,

rna
di
ctJ,p
nhiiu
ldn
iJ
nhiiu
tac
phdm
khac
nhau,
w1i
nhiiu
ngfl
canh
va
ngfl
nghia
khac
nhau.
Chu
nghia
Mac
la
"linh
h6n
s6ng",
"la
VC;tn
nang

vl
n6
dung"
-
rna
Lenin
ca
ng<;Ji
-
chfnh
la
vl
the'.
Vl
v~y,
vi~c
nh~n
thuc cfing
nhtt
v~n
dl,lng
cac
quy
lu~t
nay
k:hong
th€
mot
lfin
la

g~t
hai
ngay
dtt<;Jc
thanh
cong.
Lenin
tung
chufin
bj
tinh
th§n
cho
nhung
ngttoi
cong
san
cung
VOi
quffn
chung
lao
dong
c§n
phai
"lam
di
lam
lC;ti
hang

nghln
lffn
".
MQi
hC;tn
che'
hay
sai
l§m
tu
nh~n
thuc
tdi
v~n
dvng
hQc
thuye't
Mac,
suy
cho
cung,
bj
chi
ph6i
bdi
ca
nhang
hr;m
cht
cua

cdc
nhiin
to'
khach
quan
duang
thai,
cung
vui
nh11ng
hr,zn
cht
mang
tinh
au
tri
cua
cdc
nhiin
to'
chu
quan
kho
tranh
khoi.
Ne'u
nhln
trttoc
dtt<;jc
nhii'ng

bi
Iqch
cua
cAl
MOl
b~Iig
nhan
quan
k:hoa
hQC
macxft
-
d6
la
nhung
"bi Iqch
ll;lC
quan"
hay
"nhfi'ng
can
b~nh
CUa
Sl!
tru'dng
thanh
",
thl
chi
CO

ni~m
tin
Va
ly
tu'dng
cong
san
moi
duy
nha't
du'<;jc
gQi
Ut
ba't
di~t
rna
thoi!
Sue
hffp
d~n
c6
mot
k:hong
hai
cua
hQc
thuye't
Mac
ba't
hu

cung
la
d
do!
VO'n
la
quy
lu~t
n~n
tang
chi
ph6i
tft!c
tie'p
n~n
san
xua't
v~t
cha't
xa
hoi
cfing
nhtt
chi
ph6i
Sl!
hlnh
thanh
Va
tac

dong
cua
ffiQi
quy
lu~t
xa
hoi,
quy
lu~t
V~
m6i
quan
h~
bi~n
chung
giua quan
h~
san
xua't
voi
lt!c
ltt<;jng
san
xua't
ngay
tu
k:hi
dtt<;jc
ph<H
hi~n

trong
"H~
tu'
tttdng
Due"
(1845-46), da
cho
phep
Mac-Angghen
lu~n
chung
mot
each
hoan
toan
thuye't
phl,lc
tfnh
ta't
ye'u
phai
x6a
bo
tlnh
trl;\ng
tha
h6a
lao
dong
lam

thue
gdn
li~n
voi
"slf
do(;tn
tuy~t
cac
che'
do
sd
hfi'u
c6
tuy~n"
cfing
nhu'
VOi
"slf
dOC;ln
tuy~t
CaC
tu'
tttdng
c6
truy6n"-
rna
ch~ng
phai
rieng
gl

cho
mot
nude
Due
quan
chu-l~p
hie'n.
Hon
nua,
hai
nha
tu'
tttdng
b~c
th§y
ciing
l~p
tuc
canh
bao
r~ng
"ntu
chua
co
du(/c
tien
di
thf!c
tiln
tuy?t

dtfi
c&n
thift"
la
"phat
triin
san
xudt"
(chung
toi
nha'n
ffil;lnh-L.H.V)
thl
"ta't
case
chi
la
mot
Sf!
ngheo
nan
da
trd thanh
ph6
bie'n,
rna
VOi
S\f
thie'u
th6n

thl
cfing
bdt
d§u
trd
ll;li
mot
CUOC
dffu
tranh
d€
gianh
gilft
nhung
cai
dn
thie't,
the'
la
ngttoi
ta
k:hong
tranh
k:hoi
roi
vao
ciing
slf
ti
ti~n

nhtt
trttoc
day
"
1
•
Thl
ra,
tfnh
"tho
thi€n"
-
·
"blnh
quan"
-
"ki€u
trl;li
Unh"
vua
dtt<;fc
phac
hQa
va
canh
bao
v6
mot
mo
hlnh

xa
hoi
tttong
lai
qua
"Ban
thao
kinh
te'-trie't
hQC
1844
",
da
dtt<;jc
Mac-Angghen
"to
d~m"
ngay
sau
d6
trong
"H~
tu'
tttdng
Due"
voi
ba
du'ong
net
bi

Iqch
C\1
th€
khong
tach
roi
nhau:
-
"mot
Sl!
ngheo
nan
da
trd
thanh
ph6
bie'n
";
-
"mot
CUOC
dffu
tranh
d€
gianh
gilft
nhung
cai
dn
thie't";

-
"n1i
vao
cfing
Sl!ti
ti~n
nhtttru'OC
day".
Ljch
stl'
trie't
hQc
trttoc
Mac (rna
trlfc
tie'p
la
trie't
hQc
c6
di~n
Due)
tung
ban
tdi
sf!
tha
hoa
cua
y

ni?m
(d
trie't
hQC
duy
tam
Heghen)
va
Sf!
tha
hoa
vi
ton
giao
(d
trie't
hQC
duy
v~t
nhan
ban
Phoiobac).
Trai
ll;li
va
Vu'Qt
h~n
hai
ti6n
bO'i

xua't
sdc
d6
cua
mlnh,
trie't
hQC
duy
v~t
hi~n
dl;li
macxft
k:hong
chi
da
v~ch
tr§n
sf!
tha
hoa
lao
d()ng
Lam
thue
cung
voi
con
du'ong
each
m~ng

giai
thoat
Slf
tha
h6a
d6,
rna
xa
bon
the',
con
du
tri
tu?
ban
[inh
di
df!
baa
m9t
kiiu
tha
hoa
mUi
hay
ttii
tha
hoa
(J
tuang

lai,
m()t
khi
cht
d()
tu
hilu
CUOt
cung
cua
lich
sit
bi
thu
tieu m()t each
trai
quy
lutJ,t.
Lam
sao
c6
th~
ch6i
cai
r~ng,
Sl!
k:hung
hoang va
S\}p
d6

cua
mo
hlnh
chu
nghia
xa
hoi
vua
qua
d
the'
ky
XX
l~i
k:hong
la
b~ng
chung
cho
mot
ki~u
tha
h6a
moi
du'QC
bao
tru'oc
hang
the'
ky

nhu'
v~y?
Tht!c
ra,
ki€u
tha
h6a
moi
la
h~
qua
logic
cua
ca
mot
qua
trlnh
tfch
t\}
cac
nghjch
ly
va
k:huye't
t~t
k:hong
du'<:Jc
phat
hi~n
va

xtl'
ly
Iqp
thoi
trong
diiu
ki?n
Dang
C9ng
san
cilm
quyin.
Ay
v~y
rna
c6
ngu'oi
ll;li
to
ra
"thong
thai"
toi
1
C.Mac-Angghen:
H~
tU
tUang
Dllc,
ST,

H., 1984,
tr.45.
11
muc
"dang
tie'c
cho
mot
trong
nhii'ng
sai
lftm
ctia
chti
nghia
Mac
Ht
khong
bie't
dlf
bao

sai
lftm
"?!
Co
th€
noi
da
va

se
khong
co
mot
hQC
thuye't
xa hoi
nao
quan
tam
va
ly
giai
van
dd
s1J
hilu
voi
tinh
thftn
th{tc
Sf!
khoa
hQC
va
nhan
d{lo
bhng
hQC
thuye't

Mac
voi
tu'
each
la
hQC
thuytt
giai
phong
va
phat
triin
phd
quat
Vl
con
nguili.
Ban
ch~t
t6n
t(;li
ngu'oi
cfing
nhu'
t6n
t(;li
xa
hoi
noi
chung

ca
trong
qua khu,
hi<$n
t(;li
va
tu'dng
lai,
ca
trong
xa
hoi
c6
hay
khong
co
giai
c~p.
deu
du'qc
hQc
thuye't
Mac
ly
gi<ii
xoay
quanh
m6i
quan
h<$

xa
hoi
mang
tfnh
v~t
chat-edt
lOi
nhdt
ta
quan
h~
siJ
huu.
Theo
d6,
quan
h<$
sd
hii'u
vua
la
nhan
t6
xa
hoi
tac
dong
trdli;li
mot
each

sau
slic
nh~t
va
c6
y
nghia
chi
ph6i
nh~t
d6i
voi
cac
llfc
lu'qng
san
xu~t.
quy
d!nh
ban
ch~t
ctia
cac
quan
h<$
san
xu~t
va
ciia
phu'ong

thuc
san
xu~t
n6i
chung,
quy
djnh
lqi
ich
ctia
cac
giai
c~p
va
ke't
c~u
giai
c~p
trong
xa
hoi
c6
giai
c~p.
quy
djnh
ban
ch~t
cac
hlnh

thai
kinh
te'-xa
hoi
tu'ong
U'ng.
Ai
hi€u
du'qc
nhu'
the'
thllit
se
hi€u
rhng,
mQi
giai
c~p
boc
lot
cung
voi
doi
ngii
cac
dfty
tO
tu'
tu'dng ciia
hQ

deu
cong
khai
len
tie'ng
ca
ngqi
va
bao
v<$
che'
do
tu'
hii'u
ctia
mlnh
nhu'
mQt
cuu
canh
hay
m¥-c
dfch t{t
than.
Trie't
ly
n6i
tie'ng
mot
thoi

ctia
nha
kinh
te'
hQc
c6
di€n
anh
Adam
Smith-
"dong
llfc
s6ng
chti
ye'u
ctia
con
ngu'oi
Ia
long
vi
ky
ctia
ke
tu'
hii'u"-Ia
m()t
vf
d\1
di€n

hlnh.
Va,
gftn
200
nam
sau,
trong
dieu
ki<$n
van
minh
ctia
"Ian
song
thu
ba"
do
each
m(;lng
khoa
hQc-cong
ngh<$
ao
<;1t
dffy
toi
(tie'p
sau
hai
Ian

song
van
minh
nong
nghi<$p
va
cong
nghi<$p
),
cai
gQi
Ia
"v~n
de
sd
hii'u
khong
con
y
nghia
gl"
va
Ian
song
thu
ba
se
"phi
chfnh
tri

h6a
t~t
ca
",
thlfc
ch~t
ciing
chi
la
mot
khuc
"bie'n
t~u"
rna
nha
tu'ong
lai
hQC
n6i
tie'ng
ngu'oi
My
A.Toffler
b6
sung
vao
nhii'ng
giai
di<$u
cii

mem
ctia
cac
dfty
to
tu'
tu'dng
cho
cac
che'
do
boc
lot
ngu'oi
xu'a
nay
rna
thoi!
Gidi
nghien
cll'u
macxft
ciing
khong
bao
giO
du'qc
quen
rhng,
hQc

thuye't
Mac
da
nh~n
m(;lnh
v~n
de
"xoa
bo che'
d()
tu'
hii'u"
thanh
"cong
thuc
duy
nh~t"
d€
"tom
t~t
toan
b()
ly
lu~n
ciia
mlnh"
(Trong
Tuyen
ngon
~iia

.Dang
Cong
san),
thl
tuy~t
nhien
khong
hi
ly
tuiJng
hoa
v~n
de
sd
hii'u
nhu'
m()t
llfc
lu'qng
tlf
than,
mot
ffi\lC
dich
tlf
than.
Vl
rhng,
nhu'
Mac

chi
ro,
quan
h<$
sd
hii'u
chi
la
mot
"dieu
ki<$n
ctia
san
xu~t"
hay "hlnh
thuc
phat
tri€n"
ctia
san
xu~t;
quan
h<$
sd
hii'u
cung
voi
chinh
th€
cac

quan
h<$
san
xu~t
luon
bi
quy
djnh
mQt
each
tat
y{u
biJi
nQi
dung
kinh
tt-lcy
thu~t
cua
[f!c
[UlJng
san
xua't.
Ljch
sti'
cang
tie'n
tri€n
thl
noi

dung
nay
cang
trd
nen
phuc
t(;lp.
d
tr(;lng
thai
tinh-tu'dng
d6i
6n
djnh
ctia
ljch
sti',
n6
du'qc
danh
gia
bhng
trlnh
do
va
tfnh
ch~t
rna
llfc
lu'qng

san
xu~t
tung
di;lt
du'qc
va
tung
duy
trl;
nhu'ng
d~c
bi<$t
C1
nhii'ng
giai
do(;ln
co
tfnh
bu'oc
ngo~t.
n6
con
ph<ii
du'qc
xem
xet
tdi
nhii'ng
nhu
du

phat
tri€n
nffy
sinh
mot
each
khach
quan
ctia
llfc lu'qng
san
xu~t
du'ong
thoi.
Vl
v~y.
ban
chtft
uu
vi~t
ctia
mot
kieu
quan
h<$
sd
hii'u
(va
ki€u
quan

h<$
san
xu~t
noi
chung)
khong
tlf
than
quye't
djnh
bC1i
do
Ia
cong
hii'u
hay
tu'
hii'u,
rna
phai
du'qc
quye't
djnh
tu
Sf!
phu
h(lp
tfch
c{tc-lanh
m{lnh

gifi'a
quan
h<$
san
XU~t
VOi
llfC
lu'qng
san
XU~t;
hi€n
nhien,
trong
do,
Sf!
phu
h(lp
cua
quan
h~
siJ
huu
gi11
vai
tro
tien
quyet.
Noi
each
khac,

su
m<$nh
ljch
sti'
ctia
b~t
ky
ki€u
quan
h<$
sd
hii'u
tie'n
bo
nao
ciing
phai
du'qc
chung
thlfc
tren
thlfc
te'
hi~u
qua
giai
phong
va
phat
tritn

Vll(/t
b~c
cac
}lfC
lu'qng
san
XU~t
du'ong
thoi,
qua
do
rna
thuc
ddy
qua
trinh
each
m{lng
h6a
t~t
ca
cac
linh
VlfC
ctia
doi
s6ng
xa
hoi.
Hi<$u

qua
t6ng
hqp
nay
Ia
tieu
chi
khach
quan
d€
danh
gia
vi
the'
tie'n
bo, each
m(;lng
ctia
giai
c~p
nay
hay
giai
c~p
khac
trong
lich
sti'
d~u
tranh

giai
c~p
.
.E>jnh
nghia
"Chti
nghia
cong
san
la
hQC
thuye't
b~tn
ve
cac
dieu
ki<$n
giai
phong
giai
c~p
vo
san"
(trong
"Nhii'ng
nguyen
ly
ciia
chti
nghia cong

san",
vie't
vao
dem
tru'oc
Tuyen
ngon
ciia
.Dang
Cong san, cu6i
1847-
dftu
1848),
thien
tai Angghen da danh mot
lo<;1t
cau
12
va'n-dap
d~
ban
tdi
nhilng
diiu
ki?n
sau
xa
nhat
va
ciin

cd
nhat
cho
vi~c
thii
tieu
che'
d()
ttt
him.
Ch!ng
hl;ln:
-
"Thii
tieu
che'
d()
ttt
huu
Ia
each
n6i
v~n
t~t
va
t6ng
quat
nha't
v€
vi~c

cai
tl;lo
toan
b()
xa
h()i;
vi~c
ciii
t~o
nay
Ia
ke't
qua
ciia
stfphat
tri~n
cong
nghi~p"
(diu
15).
- "Co
thl
thu
tieu
chi
d9
tu
huu
bltng
bi~n

phdp
hoa
binh
duqc
khong?
Trd
loi:
C6
th~
mong
muO'n
1a
se
lam
dttqc
nhtt
v~y,
va
di
nhien
ngttoi
c()ng
san
Ia
ngttoi
phan
dO'i
vi~c
d6,
sau

tfft
ca
mQi
ngttoi.
Ngttoi
CQng
san
bie't
r!t
ro
rhng,
mQi
ho~t
d()ng
am
mttu
d€u
khong
nhfi'ng
vo
ich
rna
th~m
chi
con
c6
h~i
nita.
HQ
bie't

r!t
ro
ding,
khong
th~
lam
each
m~ng
theo
dinh
kie'n
hay
tuy
ti~n
theo
y
mu6n,
rhng
(J
dau
va
bao
giO,
each
m~ng
cling
Ia
ke't
qua
ta't

ye'u
cua
nhfi'ng
ho~m
canh
hoan toan
khong
ph\1
thu()c
vao
y
mu6n
lanh
d~o
ciia
cac
dang
phai
rieng
le
va
cua
ca
cac
giai
c!p"
(cau
16).
-
"Lifu

co
thi
thu tieu
chi
d9
tu
huu
ngay
lgp
tuc
duqc
khong?
Trd
loi:
Khong,
khong
th~
dttqc,
cling
nhtt
khong
th~
lam
cho
ltfc
lttqng
san
xu!t
hi~n
c6

tang
len
ngay
l~p
tuc
de'n
muc
cfin
thie't
d~
xay
dtfng
m()t
n€n
kinh
te'
cong
hfi'u
".
Va,
"

chi
CO
th~
ciii
tl;\0
Xa
hQi
hi~n

nay
ffiQt
each
dffn
dffn,
Va
chi
CO
khi
nao
da
tl;\O
nen
dl!QC
ffiQt
kh6i
lttqng
tlt
li~u
san
xu!t
cho
vi~c
cai
t~o
d6
thl
khi
!y
mdi

thu
tieu
dttqc
che'
dQ
tlt
huu,
(cau
17).
v.v

-
d
cau
20,
Angghen
hlnh
dung
"ke't
qua
chu
ye'u
nh!t"
rna
vi~c
"X6a
bo
tri~t
d~
che'

d()
ttt
hfi'u"
se
dtta
l~i
la
"St!
lien
hi~p
chong
cua
t!t
ca
mQi
thanh
vien
trong
xa
h()i
nhhm
ffilJC
dich
cung
nhau
khai
thac
ltfc
lttqng
san

xufft
ffiQt
each
CO
ke'
hOI;lCh;
S\1'
phat
tri~n
CUa
san
XUfft
tdi
ffiUC
CO
th~
thoa
man
nhu
cfiu
CUa
mQi
ngttoi;
Stf
XOa
bo
tlnh
tr~ng
nhu
cfiu

CUa
ngttoi
nay
dl!QC
thoa
man
bhng
each
hy
sinh
nhu
cfiu
cua
sQ'
ngttoi
khac;
S\1'
tieu
di~t
hoan
toan
cac
giai
cffp
va nhfi'ng
dQ'i
l~p
gifi'a
cac
giai

cffp
d6;
S\1'
philt
tri~n
toan
di~n
nang
ltfC
CUa
t!t
ca
mQi
thanh
vi
en
trong
xa
h()i
bhng
each
bo
IO'i
phan
cong
eli

"
Trttdc
khi

d~t
tdi
"St!
lien
hi~p
chong"
vdi
ttt
each
Ia
xa
h()i
c()ng
san
d6,
va
cling
la
trttoc
khi
nha
nttoc
tieu
vong,
m()t
ki~u
NHA
Nl.JOC
QUAN
L

Y
VAT
rna
chu
nghia
xa
h()i
khong
tttCJng
tung
dtf
bao
m9t
each
thien
tai,
cling
dttqc
Angghen
phac
h9a
bhng
nhfi'ng
net
can
ban
(J
cau
18
-

"CuO'i
cung,
khi
toan
bQ
ttt
ban,
toan
b()
san
xu!t,
toan
b()
vi~c
trao
d6i
da
t~p
trung
vao
tay
nha
nttdc
thl
che'
d()
ttt
hfi'u
se
ttf

n6
tieu
vong,
ti€n
t~
se
trCJ
thanh
thua,
san
xu!t
se
tang
len
tdi
muc
dQ
nhtt
the'
va
con
ngttoi
se
thay
d6i
de'n
muc
c6
th~
vti'tbo

he't
thay
nhfi'ng
hlnh
thuc
cuO'i
cung
cua
quan
h~
xa
h()i
eli
"
1
•
Va
chi
vdi
nhii'ng
di€u
ki~n
chin
mu6i
!y
cua
lich
sd',
nhtt
hlnh

dung
cua
Mac
trong
"Phe
phan
Cttdng
linh
Gota
",
xa
h()i
CQng
san
tltdng
lai
moi
thtfc
S\1'
bii:t
dffu
t6n
t~i,
V~n
d{)ng
Va
phat
tri~n
tren
CCI

si'J
chfnh
ban
than
minh.
Khi
vie't
"Loi
n6i
dffu"
trong
"Gop
phffn
phe
phan
khoa
kinh
te'-chinh
tri
",
Mac
da
d~t
tdi
nhfi'ng
trie't
ly
duy
vgt lich
si'l

khdi
quat
nhat
v€
di€u
ki~n
ra
doi
cda
b!t
ky
in()t
ki~u
quan
h~
san
xu!t
mdi
nao,
cling
nhtt
b!t
ky
m()t
ki~u
hlnh
thai
kinh
te'-xa
h()i

mdi
nao.
Xet
de'n
cung,
d6
Ia
"stf xung
dot
hi~n
c6
gifi'a
ltfc
lttqng
san
xu!t
va
quan
h~
san
xu!t
xa
hoi
"
2
;
"Tu
ch6
Ia nhii'ng
hlnh

thuc
phat
tri~n
cua
ltfc
lttqng
san
xua't,
quan
h~
san
xu!t
!y
trCJ
thanh
1
Mac-A.ngghen: Tuyen
t~p.
t.l,
ST,
1980, tr.457.
2
•
2
•
3
:
Mac:
G6p philn
phe

phan
khoa
kinh
te'-chinh
tri,
Tie'n
BQ
(M.),
ST
(H.),
1989, tr.89
13
xi~ng
xich
ctia
h.fc
h.t<;1ng
san
xua't"
2
•
Neu
khong
c6
du'<;1c
nhii'ng
"cu(}c
dao
19n
v~t

cha't"
bC1i
nhung
xung
d9t
n9i
t~i
nhu'
v~y
ctia
cac
phu'dng
thuc
san xua't
m()t
khi
da
16i
thoi,
thl
Mac
qua
quyet
rrtng:
"Khong
m9t
hlnh
thai
xa h9i
nao

dic$t
vong
tn.tdc
khi
ta't ca
nhung
h.fc
lu'<jng
san
xua't
rna
hlnh
thai
xa
h9i
d6
t~o
cho
dja
ban
d6 phat
tri6n,
vftn
chu'a
phat
tri6n,
va
nhung
quan
he$

san
xua't
mdi,
cao
hdn,
cling
khong
bao
gio
xua't
hic$n
tru'dc khi
nhung
di~u
kic$n
v~t
cha't
ctia
slf t6n
t~i
nhii'ng
quan
he$
do
chua
chin
mu6i
trong
long
xa

h9i
eli.
Cho
nen
nhan
1o~i
bao
gio
cling
d~t
ra
cho
mlnh
nhii'ng
nhic$m
Vl:l
rna
n6
c6
th6
giai
quyet
du'<Jc,
vl
m9t
slf
xem
xet
ky
hdn

bao
giO
cling
cho
tha'y
r~ng
ban
than
nhic$m
v1:1
a'y
chi
n~y
sinh
khi
nhung
di~u
kic$n
v~t
cha't
d6
giai
quyet
nhic$m
Vl:l
d6
da
c6
r6i
hay

it
nha't
cling
dang
trong
qua
trlnh
hlnh
thfmh
"
3
•
Thl
ra,
"Loi n6i
d~u"
n6i
tieng
Mac
viet
148
nam
tru'dc (1859)
khong
chi
nh~m
"Gop
ph~n
phe
phan

khoa
kinh te-chinh
trj"
du'dng
thoi
cua
cac
hQC
gia
tu'
san,
rna
chu
yeu
la
djnh
hu'dng
cho con
du'ong
di
tdi
tu'dng
lai
ctia
nhan
lo~i
m(}t
each
h<;1p
quy

lu~t;
va
theo
d6,
gia
trj
canh
bao
va
phe
phan
nhung
mu'U
toan
duy
y
chf
"d6t
chay
giai
doc;tn."
hay
"phti
djnh
s~ch
trdn"
tren
con
du'ong
di tdi

chti
nghia
xa h9i
hic$n
thlfc
vftn
n6ng
h6i
tinh
thoi
slf
d6i
vdi
djnh
hu'dng
xa
h9i
chti
nghia
ctia
ehung
ta
ngay
nay.
Dudi
g6e
d9
kinh
tt
hQc,

ehung
toi
cling
khong
th6
d6ng
tlnh
vdi
"slf
dang
tiee"
ctia
khong
it
hQc
gia
macxit
v~
dlf
bao
ctia
Angghen
trong
"Nhii'ng
nguyen
ly
etia
chti
nghia
c(}ng

san"
va
d~c
bic$t
trong
"Ch6ng
E>uyrinh"
r~ng
ctic
quan
hi
hang
hoa-thi
trlliJng
khong
ton
t~i
dum
chu
nghia
xii
hQi.
Qua
th~t
Ia
dang
tiee
eho
"slf
dang

tiee"
thieu
nghien
CUu
cong
phu
nay,
VI
hQ
da
chu'a
biet
tdi
ca
mt)t
h?
cdc
di€u
ki?n
chutfn
"cdn"
Va
"du"
rna
sinh
thoi
Mac-Angghen
da
gid
djnh

chijt
che
cho
slf
thiet
1~p
che
dQ
cong
hii'u
g~n
ch~t
vdi
mo
hlnh
NHA
Nude
QUAN
LY
v,&T,
va
do
d6,
mdi
khong
con
ly
do
t6n
t~i

hang
h6a-thj
truong.
-
V
~
phUdng
di~n
[f!c
[U(fng
san
xuat:
+
E>i~u
kic$n
c&n,
nhu'
tren
da
trlnh
bay,
la
d~t
du'<Je
trlnh
d9
va
tinh
eha't
phat

tri6n
chin
mu6i
tu
trong
long
phu'dng
thuc
san
xua't
va
trao
d6i
tu'
ban
ehti
nghia,
dam
bao
tidn
dd
thlfc
tiin
IUJfl
doi
can
thiet
eho
S\f
ehuy6n

h6a
sang
m~t
dcSi
l~p
(hay
phu
djnh
bic$n
eh(i'ng)
la
phu'dng
thuc
san
xua't
xa
h9i
chti
nghia
thu~n
eong
hii'u
va
phi
thj
tru'ong.
+
E>i~U
kic$n
du,

du'Qe
gia
djnh
1a
"dc;ti
eong
nghic$p
da
san
b~ng
Slf
phat
tri6n
xa
hQi
Cl
trong
ta't
ca
eae
nu'de
van
minh;
khien
cho
(1
kh~p
ndi,
giai
ea'p

tu'
san
va
giai
dtp
vo
san
trd
thanh
hai
giai
effp
CO
tae
d1:1ng
quyet
djnh trong
Xa
hQi
Va
eu(}e
dffu
tranh
giua
hai
giai
ea'p
d6
da
trd

thanh
eu()c
da'u
tranh
ehti
yeu
ctia
thoi
d~i
ehung
ta
1
(
eau
19
trong
"Nhung
nguyen
1y

").
E>i~U
kic$n
du
nay
eua
llfe
lu'<jng
san
xufft

du'QC
nh~c
l~i
ffiQt
each
th~n
trQng
ngay
SaU
d6
trong
"Tuyen
ngon
ctia
E>ang
c(}ng
san"
la
eac
bic$n
phap
tude
do~t
tu'
hii'u
"se
e6
th6
dt.t<;1e
ap

d1:1ng
kha
ph6
bien"
"d6i vdi
nhung
nude
tien
tien
nha't"
1
(dlf kien
la
Anh,
My,
Phap,
E>ue).
-
V~
phUdng
di?n
each
mr;mg
chfnh
trj:
+
E>i~u
kic$n
c&n
1a,

tren
ed
sd
"ddn
gian
h6a
d6i
khang
giai
ca'p"
vua
neu
(1
tren
va
du'<je
khai
quat
l~i
trong
Tuyen
ngon,
giai
ea'p
vo
san
cung
vdi
d(}i
ti~n

phong
maexit
etia
mlnh
da
tntC1ng
thanh,
du
sue
phat
d()ng
cu9e
each
mc;tng
ehinh
trj
ki6u mdi
d6I~t
d6
chuyen
chinh
tu'
san,
thiet
l~p
chuyen
chinh
vo
san.
1

•
1
Mac-Angghen:
Tuy~n
t~p.
ST,
H., 1980.
tr.
457-458.
14
+
E>i6u
ki~n
du,
nhtt
hlnh
dung
kha
ct;t
th€
ctia
Angghen
v6
khong-thoi
gian,
hay
v6
dja-chfnh
tq
la

"cUQC
each
m~ng
CQng
san
chu
nghia khong
nhfi'ng
SC
CO
tfnh
dan
tQC
rna
SC
d6ng
thoi
xay
ra
trong
ta't
cii
cac
nu'oc
van
minh,
tuc
la
it
nha't

CJ
Anh,
My,
Phap,
E>uc
"
1
•
Mac-Angghen
gQi
each
m~ng
chinh
tr.i
ki€u
moi
nay
Ia
"each
m~ng
c()ng
san
chti
nghia
",
chu
khong
gQi
nhtt tu
thoi

Lenin
v6
sau
la
"xa
h()i
chti
nghia
";
di6u
d6
cang
kh~ng
djnh
ding
h~
thO'ng
cac
di6u
ki~n
cdn
va
du
tren
ca
hai
phttdng
di~n
lt;t'c
lu'qng

san
xua't l§n
thu'<;Jng
tffng
chinh
trj-phap
ly
phdi
thf!c
sf!
chin
mu&i
nhu
thi
niw
moi
c6
th€
"dao
l()n
toan
b()
phu'dng
thuc
san
xua't
"
2
dt;t'a
tren

che'
d()
tu'
hCi'u
cuO'i
cung
ctia
ljch
sti'.
HQc
thuye't ctia
Mac-Angghen
v6 "Nha
nttoc
tieu
vong"
dttdng
nhien
ciing
khong
th€
tach
rC1i
cac
gia
dinh
chuffn
n6i
tren
v6

kinh
te'
va
chinh
tq.
Hinh
anh
"Nha
nttoc
quan
ly
v~t"
dttqc
hai
ong,
va
ca
Lenin
sau
nay
(trong
"Nha
nttoc
va
each
m~ng")
thttC1ng
sti'
dt;tng
d€

thuye't
minh
cho
buac
nhdy
v9t
bi~n
chang
tu
"nha
nttoc
theo
nghia
den"
sang
"nti'a
nha
nttoc" va
'_'nha
nttoc
tieu
vong".
Th~t
v~y,
"Hanh
d()ng
dffu
tien,
trong
d6,-

nhtt
blnh
lu~n
xua't
s~c
ctia
Angghen
trong
"ChO'ng
E>uyrinh"-nha
nttoc
tht;t'c
st;t'
la
d~i
di~n
ctia
toan
xa
h()i,
nhan
danh
xa
h()i
rna
chie'm
hCi'u
cac
ttt
li~u

san
xua't,
cling
d6ng
thoi
la
hanh
d()ng
d()c
l~p
cuO'i
cung
ctia
n6
voi
tli
each
la
nha
nu'oc.
Luc
d6,
tu
linh
vt;t'c
nay
sang
linh
Vtf.C
khac,

can
thi~p
cua
chfnh
quy6n
nha
nttoc
VaO
cac
quan
h~
Xa
h()i
d6u
trd
nen
thua,
va
St;t'
can
thi~p
d6
ttf.
n6
bie'n
dffn
di.
Viec
cai
tri

nglilli
nhliUng
ch6
cho
vi?c
quan
lj
vl)t
va
cho
vi?c
chl
df}o
ctic
quti
trinh
san
xuat
(nha'n
m~nh
cua
L.H.V).
Nha
nu'oc
khong
bj
"x6a
bo,
n6
"tieu

vong
"
3
•
Vie't
"Nha
nttoc
va
each
m~ng"
vao
dem
trttoc
E>~i
Cach
m~ng
Thang
Mttoi,
cling
nhtt
tu
chinh
kinh
nghi~m
ctia
Cong
xa
Pari,
Lenin
coi

qua
trlnh
chuy€n
h6a
chuc
nang
xa
h()i
a'y
ctia
Nha
nttoc
la
"m()t
trong
nhCi'ng
trttC1ng
hqp
''lttqng
bie'n
thanh
cha't""
4
•
Lenin
hoan
toan
d6ng
tlnh
voi

Angghen
khi
ban
v6
"Ngu6n
gO'c
gia
dlnh,
che'
d()
tu'
hCi'u
va
nha
nltoc"-
rdng
"

nha
nltoc,
Va
ciing
VOi
nha
nu'oc
la
uy
quy6n
chfnh
tq,

SC
mfft
dido
CUQC
each
m~ng
tt.tdng
lai,
nghia
la
nhung
chuc
nang
xa
h()i
se
ma't tinh
chinh
tq
ctia
mlnh
va
se
bie'n
thanh
chuc
nang
quan
ly
ddn

thuffn,
chuc
nang
cham
nom
lqi
ich
ciia
xa
h()i
"
5
•
Chi
tdi
luc
d6,
khi
xet
"Va'n
d6
tttdng
quan
giCi'a
chinh
trj
va
kinh
te'"
chung

ta
moi
c6
th€
hlnh
dung
dttqc
di6u
rna
Lenin chi
ra
"qua
trlnh
tieu
vong
ctia
nha
nttoc:
nha
nu'oc
tieu
vong
de'n
m()t
muc
nao
d6
thl
c6
th€

gQi
la
nha
nttoc
phi
chinh
trj
"
6
.
Trttoc
khi
phac
thao
cac
bi~n
phap
kinh
te'-xa
h()i
c6
th€
ap
dt;tng
ngay sau
"cu()c
each
m~ng
c()ng
san

chti nghia"
a'y,
cac
tac
gia
Tuyen
ngon
ctia
E>ang
C()ng
san
da
khong
quen
danh
mt?t
sf!
thQ.n
tr9ng
dijc
bi~t
cho
tfnh
c~
thi
cua
mQt
chan
ly
tuilng

chitng
khong
co
gi
La
kho
hilu
-
rdng
"Trong
nhung
nttoc
khac
nhau,
nhung
bi~n
phap
a'y
di
nhien
se
khac
nhau
"
7
•
Ay
la
chua
k~

tdi
htu
y
ctia
Mac-Angghen
trong
"LC1i
tt;t'a"
cho
Tuyen
ngon
(xua't
biin
bdng
tie'ng
E>uc,
1872)
Ia
vi~c
ap
dt;tng
nhung
nguyen
ly
ctia
Tuyen
ngon
"cling
ph<li
tuy

theo
hoan
ciinh
ljch
sti'
dttdng
thC1i,
va
do
d6,
khong
nen
qua
cau
n~
vao
nhCi'ng
bi~n
phap
each
m~ng
neu
C1
cuO'i
chttdng
II.
E>o~n
nay,
ngay
nay

rna
vie't
l~i
thl
v6
nhi6u
m~t,
cling
1
Sdd,
tr.457
2
Sdd,
tr.568
3
Ph.Angghen,
Ch6ng
Buyrinh,
ST,
H.,
1976,
tr.458.
4
Lenin: Sdd, t.33, tr.52.
5
Lenin: Sdd, tr.77-78.
6
Lenin:
Sdd, tr.
78.

7
Sdd,
tr.457.
15
phai
vie't
khac
di
"
1
.
Tie'c ding,
sau
Lenin,
phai
qua
ma'y
the'
he$
Hinh
dl,lo
Dang
dm
quy~n
trong
2/3
the'
ky
vdi
m<)t

mo
hinh
chii
nghia
xa
h<)i
du'<;fc
sao
chep
g~n
nhu'
nguyen
xi
cho
cii
He$
thO'ng
xa
h<)i
chii
nghia
the'
gidi,
va
cu6i
cling
phai
di
vao
ng5

cl_lt,
ngu'oi
ta
mdi
va
le
ra
the'
nao
la
tfnh
c(.t
thi
g~n
lam
m<)t
vdi
tfnh
khach
quan
ciia
ba't
ky
m<)t
chan
ly
nao
v~
chii
nghia xa

h<)i.
2.
Dt!
bao
vi
kha
nang
"rut
ngtin
cdn
dau
de keo
dai"
len
CNXH
Dang
tran
trQng
va
ton
vinh
bie't
bao
y
tuC!ng
dl)c
stic
ciia
hai
b~c

thffy
chii
nghia
xa
h<)i
khoa
hQc
v~
khd
nang
bo
qua
cht
d9
tu
ban
phat
triln
di
qua
d9
ten
chu
nghla
xii
h9i tit
cdc
quan
h~
tilu

nong
con
phd
bien.
Qua
trlnh
ljch
sii'-tl_l'
nhien
ciia
nhan
lo(,li
(rna
cac
ong
khai
quat
Ia
da
va
se
l~n
ltt<;ft
trai
qua
cac
hinh
thai
kinh
te'-xa

h<)i
tu
tha'p
de'n
cao)
tuyft
nhien
khong
phai
liz
dinh
m~nh
cho
ta't
ca
mQi
dan
t<)c
tren
Trai
da't.
Cac
ong
hoan
toan
c6ly
khi
chll'ng
minh
kha

nang
nay
cho
hang
lo(,lt
dan
t<)c
xu'a
nay
tung
bo
qua
m<)t
vai
phu'ong
thuc
san
x_ua't
16i
thoi
d8
tie'n
len
m<)t
phttong
thll'c
san
xua't
mdi,
cao

hcfn
-
ne'u
h9i
du
ba
diiu
ki~n:
-
Tha
nhflt,
phttong thti'c
san
xua't
dn
x6a
bo
da
16i
thoi
v~
ljch
sii'.
- Tha
hai,
phu'ong
thti'c
san
xua't
mdi

c~n
dl;lt
tdi
da
xua't
hic$n
va
phat
huy
tinh
u'u
vic$t
tren
the'
gioi.
-
Tha
ba,
c6
m<)t
ll_l'c
lu'<;fng
tie'n
b<)
hay
each
m(,lng
ciia
dan
t<)c

d8
lanh
dl,lo
tie'n
trinh
nhay
VQt
nay.
VO'i
kha
nang
phat
triln
dl)c
thu
va
rut
ngdn
nay
ciia
ljch
sii',
Mac-Angghen
da
nhen
len
lffn
d~u
tien
ni~m

hy
vQng
v~
m<)t
con
dttong
"nit
ng~n
con
dau
de
keo
dai"
len
chii
nghia
xa
h<)i,
d~c
bic$t
d6i
voi
cac
dan
t<)c
ch~m
phat
tri8n
va
la

n(,ln
nhan
ciia
chfnh
sach
thl_l'c
dan
tu'
ban.
Duong
nhien,
d8
thich
U'ng
dtt<;tc
voi
kha
nang
khong
binh
thu'ong
nay,
va'n
d~
Sd
hil'u
cling
VOi
tie'n
trlnh

each
ffi(,lng
ki8u
moi
do
giai
cffp
VO
san
lanh
dl,lO
d
cac
dan
tQC
ch~m
phat
tri8n
la
kh6
khan
va
phac
tr;zp
gdp
b9i
ca
v~
ly
thuye't

l§:n
chinh
trj-thlfc
ti~n.
Tren
thl_l'c
te',
do
thoi
cu9c
thay
d6i,
con
du'ong
tie'n
toi
chii
nghia
xa
h<)i
hic$n
thl_l'c
(j
the'
ky
XX
da
khong
th8
di~n

ra
theo
kich
ban
tot
uu
vO'i
hf
cdc
diiu
ki~n
chudn
c&n
va du
rna
Mac-
Angghen
tung
dlf
bao,
tung
gia
djnh;
n6
da
di~n
ra
theo
con
du'ong

"nit
ng~n
con
dau
de"
cling
tung
du'<;fc
Mac-Angghen
dl_l'
bao
nhu'
kich
ban
thu
hai-
phue1ng
an
tha
hai
voi
m<)t
he$
cac
di~u
kic$n
khong
chudn
nhu'
kjch

ban
thti'
nha't.
Dli
la
dl.l'
bao
v~
chii
nghia
xa
h<)i
voi
kjch
ban
va
he$
di~u
kic$n
thti'
nha't
hay
thti'
hai
-
"chuffn"
hay
"khong
chuffn"-
di

nii'a
thl
v§:n
la
dt!
bao
khoa
hQc
nhu'
da
trlnh
bay.
C6t
loi
khoa
hQC
cho
Ca
hai
cffp
dQ
dl_l'
bao
hay
cho
hai
COn
du'ong
tie'n
toi

chu
nghia
Xa
h<)i
hic$n
thl_l'c
nay
v§:n
d~u
la
cdc
quy
luQ.t
phat
triln
khdch
quan
cua lich
sii
trong
tu'ong
tac
bic$n
chll'ng
giii'a
cai
ph6
bie'n
voi
cai

d~c
thli,
giii'a
cai
khach
quan
voi
cai
chii
quan.
Trong
d6,
vffn
d~
Sd
hil'u
g~n
li~n
Voi
quy
lu~t
V~
Slf
phli
h<;fp
bic$n
chti'ng
giii'a
quan
he$

san
XUfft
VOi
trlnh
d<),
tinh
chfft va
cac
nhu
cfiu
phat
tri8n
cua
ll_l'c
lu'<;fng
san
xua't
phai
dU{Ic
nhQ.n
thuc
va
xii
ly
he't
sac
cdn
trQng-
mQt
khi

Dang
C9ng
san
c&m
quyin.
Gia
trj
ly
lu~n-phu'ong
phap
Iu~n
bin
vilng
va
qtc
lO'n
tu
ca
hai
ca'p
d<)
dlf
bao
ctia
Mac-Angghen
v~
chii
nghia
xa
h<)i

hic$n
thl_l'c
chinh
la
(j
d6.
C~t
nghia
cho
th~ng
l<;fi
ciia
ta't
ca
cac
CUQC
each
m(,lng
chinh
trj
ki8u
moi
(j
the'
ky
XX,
va
cu6i
cling
Ia

sl_l'
pha
san
tham
h~i
ciia
m<)t
mo
hinh
chii
nghia
xa
h<)i
chii
quan
duy
y
chi
du'<;fc
thl_l'c
thi
ngay sau
th~ng
l<;ti
ctia
cac
cu<)c
dao
l<)n
chinh

trj
a'y,
theo
1
Sdd,
tr.504.
16
chung
toi,
ciing
khong
ngoai
c()i
ngu6n
ly
lu~n-phu'ong
phap
lu~n
cha't
chua
trong
cac
dt;r
bao
khoa
hQc
d6.
Cu()c
hanh
trlnh

ciia
loai
nguoi
tu
"vu'ong
qu6c
ciia
ta't
ye'u"
de'n
"vu'ong
qu6c
ciia
tt;r
do"
da
va
se
trai
qua
bie't
bao
khuc
quanh
d~y
thti'
thach
va
kh6ng
th~

lu'ong
he't
du'qc.
a
vao
cu6i
CUQC
hanh
trlnh
nay,
St!
nghic$p
cong
nhan
Cang
phai
d6i
m~t
VOi
ta't
Ca
nhfi'ng
glla
thii
cJ!U
nha't,
tham
tan
nha't,
kien

co'
nha't,
hi~m
d()c
nha't,
va
ciing
la
tri
tuc$
nha't
ciia
tr~t
tt!
xa
h()i
cii,
tu'
ban
chii
nghia.
B6ng
thoi
tt!
than
giai
ca'p
c6ng
nhan
ciing

phai
bie't
d6i
m~t
ca
voi
nhflng
tfu
tri
va
that
b{li
dii
Va
se
khong
tranh
khoi
CUa
St!
nghic$p
Vi
d~i
chu'a
tltng
CO
nay.
Chung
toi
nghi

rhng,
vic$c
thu
ho~ch
l~i
nhii'ng
gia
tri
ly
lu~n-phu'ong
phap
lu~n
tu
cac
dt!
bao
khoa
hQc
cua
Mac-Angghen
ve
chii
nghia
xa
h()i
hic$n
tht!c
se
b6
sung

cho
hanh
trang
tinh
th~n
ciia
chung
ta
nhii'ng
di6u
th~t
st!
b6
ich
d~
tie'p
tt,Ic
vii'ng
bu'oc
di
toi
tu'ong
lai.
V
oi
tinh
th~n
d6
Va
trong

gioi
h~n
nghien
CUu
de
tai,
Chung
toi
co'
gfing
lam
sang
to
con
du'ong
tie'p
c~n
ciia
Lenin
d6i
voi
chii
nghia
xa
h()i,
khi
rna
thoi
the'
thay d6i,

va
do
d6,
dt!
bao
hay
Iqch
ban
ban
d~u
ciia
Mac-Angghen
da
khong
th~
trd
thanh
hic$n
tht~c.
Chfnh
thien
tai
Lenin,
trong
nhii'ng
dieu
kic$n
moi
ciia
chii nghia

tu'
ban
d()c
quyen-de'
qu6c,
da
tri~n
khai
m()t
each
xua't
siic
tren
tht!c
te'
cac
dt!
bao
hay
Iqch
ban
thu
hai
ciia
Mac-Angghen
ve
chii
nghia
xa
h{)i.

Theo
d6,
van
di
chu
nghla
Ill
blzn
nha
nlioc
kiiu
mOi
ciia
Lenin
da
du'QC
d~t
ra
ffiQt
each
lqp
thoi
dQC
theo
tie'n
trlnh
each
m~ng
ki~U
moi

-
Ca
tU
dem
tru'OC
Va
sau
B~i
each
m~ng
xa
h{)i
chii
nghia
Thang
Mu'oi.
III-
Hoc
THUYET
BAc
s.Ac
evA
LENIN
vE:
CHU
NGHiA
TTJ
BAN
NHA
NT.Jdc

,{!
,
•
•
KIEUMOI
-
,._,
A
-
~
1.
Nhin
tit
CUdNG
LINH
TOI
THIEU
tOi
CT fdNG
LINH
TOI
BA
D~u
rhng
va'n
de
chii
nghia
tu'
ban

nha
nu'oc
ki~u
moi
tung
bj
g~t
bo
m()t
each
d{)t
ng()t
ngay
tu
d~U
ffiO
hlnh
chu
nghia
Xa
hQi
ki~U
CU
duy
y
chf
Va
da
pha
san,

d~
r6i
l~i
du'QC
tht!c
thi
voi
hic$u
qua
ngay
cang
to
Ion
rna
khong
ai
ch6i
cai
du'QC
trong
c6ng
CUQC
ciii cach-md
cti'a
(1
Trung
Qu6c
va
d6i
moi

(J
Vic$t
Nam
tren
du'oi
20
nam
r6i,
thl
ban
than
va'n
de
nay
van
la
mQt
trong
nhilng
tieu
diim
gay
can
nhat
ve
ly
lu~n
l~n
chfnh
sach

ciia
cac
Bang
C{)ng
san
cffm
quyen
trong
bo'i
canh
du'ong
d~i
ciia
dan
t()c
va
qu6c
te'.
Loi
d~y
ciia
Lenin
"ta't
cii
then
ch6t
ciia
va'n
de
la

(J
d6
"
1
,
khi
N
guoi
kh~ng
djnh
vj
the'
ljch
sti'
khong
gl
tha
y
the'
du'qc
ciia
con
du'ong
chii
nghia
tu'
ban
nha
nu'oc
nhu'

la
"con
du'ong chile
chiin
nha't"
2
d~
quad{)
len
chii
nghia
xa
h{)i
tu
di~m
xua't
phat
con
ph6
bie'n
Ia
quan
he$
ti8n
tu'
ban-
loi
d~y
ciia
Ngu'oi

tu
nam
1918
a'y,
qua
bao
thang
tr~m
ciia
chii
nghia
xa
h{)i,
v~n
Ia
m<Jt
giao
hudn
bat
hu
va
giu
nguyen
gia trj
tdi
bay
giil.
Qua
th~t
la

ft
ai
trong
gioi
nghien
CUu
macxft
bo
cong
tlm
toi
m6i
lien
hf
fjch
sit
va
logic
giii'a
va'n
de
chu
nghia
tu'
ban
nha
nu'oc
voi
ca
hQC

thuye't
Lenin
ve
tie'n
trlnh
each
m~ng
ki~u
moi
rna
Nguoi
da
lu~n
chung
m()t
each
khai
quat
ngay
tu
th~p
nien
cu6i
cung
the'
ky
XIX
-
th~p
nien

giao
thoi
giua
thoi
d~i
tu'
ban
tt!
do
c~nh
tranh
va
thoi
d~i
tu'
ban
d()c
quyen-de'
qu6c.
Bung
la
da c6
m()t
m6i
lien
he$
sau
xa
nhu'
v~y.

Vie't
"Nhung
ngu'oi
b~n
dan
lathe'
nao

"
each
day
113
nam
(1894,
m{)t
nam
tru'oc
khi Angghen
qua
dC1i),
thien
tai
Lenin
-
,.!
,{!
da
xac
djnh
du'qc

l~n
d~u
tien
ml)c
tieu
chfnh
tq
cho
CT fdNG
LINH
TOI
THIEU
cua
cu9c
each
m{lng
dan
chu
tu
sdn
kilu
mai
(1
m()t
nu'oc
kern
phat
tri~n
nhu'
nu'oc

Nga
du'ong
thoi
chi
c6
th~
la
n~n
chuyen
chinh
dan
chu-cach
m{lng
cua
cong
nhan
va
nang
dan.
Nho
d6
rna
tie'n
lf tti"WWM'¥ffi"H:'i'f.,
m·.
~ifA'O
mu~W&\~-!1t-t~·.HC~
.
1
Lenin:

Toa
2
Sdd,
tr.367.
tfitJVItN
17
trlnh
each
m:;tng
ki€u
moi
se
qua
dQ
tung
bttoc
m(>t
each
hoa
binh
va
vung
ch~c
len
chuyen
chfnh
vo
san
voi
tu'

each
la
CVC1NG
LiNH
TOI
E>A.
Va
nhC1
d6,
ljch
sii'
se
giam
thi€u
du'QC
CUQC
each
m:;tng
chfnh
tq
Xii
hQi
chii
nghia
rna
"ba
dB'"
b:;to
hfc
la khong

tranh
khoi.
£>i€u
do
ciing
chll'ng
to
Lenin
dii
lam
sang
to
v€
m~t
ly
lu~n
cai
y
tttC1ng
d~c
s~c
hay
dlf
bao
thien
tai
ciia
Mac-Angghen
v€
kha

nang
qua
d9
"nit
ng~n"
len
chii
nghia
xii
h(>i
bo
qua
giai
do~n
phat
tri€n
tu'
ban
chii
nghia,
g~n
li€n
VOi
kha
nang
cac
dan
tQC
l:;tc
h~u

CO
th€
bo
qua
ffiQt
vai
phu'dng
thll'c
san
xua't
16i
thoi
d€
tie'n
toi
m(>t
phu'dng
thll'c
san
xua't
moi
cao
hc1n.
Cilng
voi
dong
chay
ciia
ljch
sii'

hi~n
thlfc
va
dong
chay
ciia
tu'
duy
bi~n
chll'ng,
khi
vie't
"Hai
sach
lu'<jc

"
trong
bo'i
canh
Cach
m:;tng
dan chii
Nga
lffn
thll'
nha't
(1905-07),
Lenin
dii

phe
phan
dung
mll'c
tren
l~p
tru'ong
bonsevich
ca
hai
xu
hu'ong
hii'u
khuynh
l~n
"ta"
khuynh
tren
cii
hai
phttdng
di~n
chlnh
tti
va
kinh
te'
rdng,
chuyen
chinh

dan chtl-cach
mr;mg
cua
cong
nhan
va
nong
dan
co
qua
khti
va
tucmg
Lai
cua minh,
qua
khti
La
chuyen
chinh
tU
sdn,
tucmg.Lai
La
chuyen
chinh
vo
sdn.
NgttC1i
v:;tch

r5
rhng
n€n
chuyen
chfnh
qua
d9
giii'a
qua
khll' va
tu'dng
lai
nay
"se
khong
th€
d(>ng
ch:;tm
toi
nhung
cd
sC1
ciia
chii
nghia
tu
ban
(chil'ng
nao
each

m:;tng
chua
phat
tri€n
qua
hang
lo~t
cac
giai
do~n
trung
gian).
Gioi
l~m
thi
chuyen
chfnh
d6
chi
c6
th€
chia
l~i
m(>t
each
tri~t
d€
ru(>ng
da't
cho

nong
dan,
thlfc
hanh
m(>t
chii
nghia
dan
chii
tri~t
d€
va
dffy
dii,
cho de'n
ca
vi~c
thanh
l~p
che'
dQ
c(>ng
hoa,

cai
thi~n
hoan
canh
so'ng
ciia

cong
nhan
va
nang
cao
mll'c
s6ng
ciia
hQ
len,

"
1
•
M9t
J.q.ch
ban
chinh
-
~
,:,
tq-kinh
te'
cho
CVC1NG
LINH
TOI
TRIEU
nhtt
v~y.

theo
Lenin,
ciing
la
hoan
toan
xa
l:;t
voi
1C1i
hll'a
h~n
"xii
h(>i
h6a
ru(>ng
da't"
ciia
bQn
dan
tuy
tru'oc
nong
dan
ngheo con
chie'm ty
1~
dang
k€
C1

nong
thon
Nga-
ngay
sau
khi
danh
d6
n€n
chuyen
chinh
Nga
hoang.
BC1i
vi,
Lenin
dii
tien
li~u
di€u d6
"se
c6
suy
chii
nghia
quan
lieu"
rna
thoi!
Ne'u

Mac-Angghen
dii
tung
t6ng
ke't
va
gia
djnh
v€
ba
diiu
kifn
khong
th€
thie'u
cho
mQt
dan
tQC
ch~m
phat
tri~n
trong
ljch
sii'
CO
th€
bo
qua
mQt

vai
phu'dng
thll'c
san
xufi"t
16i
thoi
d€
tie'n
tOi
m(>t
phu'dng
thll'c
san
xua't
moi,
cao
hdn
(nhu'
dii
trinh
bay),
thi
de'n
lu'Qt
minh,
Lenin
ciing
dii
chi

ra
ba
n6
Lf!c
chu
quan
tuyft
dffi
c&n
thie't
ciia
cac
chii
th€
each
m:;tng
d€
thlfc
hi~n
th~ng
l<ji
tie'n
trinh
"bonsevich
h6a"
til'
CUC1NG
LiNH
TOI
THIEU

de'n
cVC1NG
LiNH
TOI
E>A,
rdng:
Thti
nhat,
giai
ca'p
vo
san
phai
ciing
co'
ba
quy€n
liinh
d:;to
each
m:;tng
ciia
minh.
Thti
hai,
phai
xay
dlfng
va
ciing

co'
kho'i
lien
minh
cong-nong.
Thti
ba,
ban
than
n€n
chuyen
chinh
dan
chii-cach
m:;tng
ciia
cong
nhan
va
nong
dan
phai
t:;to
dii
di€u
ki~n
(rna
cfft
ye'u
nhat

La
cCI
siJ
vQt
chdt-kY
thuQt
cho
chii
nghia
xii
h9i
-
L.H.V
nha'n
m:;tnh)
thi
moi
chuy€n
du'<jc
len
chuyen
chinh
vo
san.
C6
le
khong
ma'y
ai
d€

y
va
tam
d~c
d6i
voi
mo'i
lien
h~
lich
sii'-logic
khong
th€
tach
rC1i
giua
m(>t
ben
Ia
ba
diiu
kifn
dur;c
Mac-Angghen
gia
djnh
cho
cac
dan
t(>c

ch~m
phat
tri~n
CO
th~
thlfc
hi~n
bu'oc
nhay
VQt
"rut
ng~n"
len
ffiQt
phu'dng
thll'c
san
xufi"t
moi,
bo
qua
m(>t
vai
phttdng
thll'c
san
xua't
16i
thC1i
v€

ljch
sii',
voi
m(>t
ben
la
ba
diiu
kifn
dur;c
Lenin
gid
djnh
cho
kha
nang
"bonsevich
h6a"
tie'n
trinh
each
m:;tng
ki~u
moi
til'
Cttdng
linh
to'i
thi~u
de'n

Cudng
linh
to'i
da.
Chil'ng
nao
mo'i
lien
h~
lich
sii'-logic
nhtt
m(>t
g:;tch
no'i
ta't
ye'u
trong
dong
chay
lien
t~c
va
bi~n
chll'ng
nay
ciia
tu'
duy
macxit-leninnit

con
bj
lang
quen
hay
bj
xem
thttC1ng,
thi
win
con
do
mt?t
khodng
trong,
mt?t
dn
so'
vi
Ly
Lut}.n-phucmg
phap
Lut}.n
cho
1
Lenin:
Toan
t~p,
t.ll.
Tie'n

b(),
M.,
1979, tr.54.
18
vi~c
thuye't
minh
kha
nang
qua
do
len
chu
nghia
xa
hoi
bo
qua
giai
do;;tn
phat
tri~n
tu'
ban
chu
nghia
nhu'
mot
ta't
ye'u

ljch
sii'.
Chi6u
rong
va
chi6u
sau
ly
lu~n-phu'dng
phap
lu~n
cua
d
hai
h~
di6u
ki~IHlla
hai
b~c
th~y
chii
nghia
xa
hoi
khoa
h9c
n6i
tie'p
nhau
cung

gia
djnh
cho
mt)t
con
duilng
dr]c
thu
tie'n
tdi
chu
nghia
Xa
hOi
hi~n
thJ!C·
·
_,: la
d
ch6:
hai
ong
cling
dJ!
kie'n
(vdi
cac
du'ong
net
ngay

cang
r6
hdn) v6
mQt
kilu
HINH
THAI
KINH
TE-XA
HOI
QUA
.E>O
nhu'
mot
TRUNG
GIOI
se
t6n
t;;ti
khach
quan
giii'a
hai hlnh
thai
kinh
te'-xa
hoi
TIJ
BAN
CHU

NGHiA
va
XA
HOI
CHU
NGHiA,
khi
rna
kha nang
ph<H
tri~n
tudng
dol.
dBng
diu
ciia
hlnh
thai
tu'
ban
tt!
do
qnh
tranh
khong
th~
keo
dai
du'<Jc
-

buoc
phai
nhu'ong
bu'dc
tru'dc
xu
hu'dng
phdt
triln
khong
diu
cua
hlnh
thai
tu'
ban
doc
quy6n.
Va nhu'
v~y,
kha nang
qua do
trt!C
tie'p
tll'
mot
lo;;tt
nude
tu'
ban

phat
tri~n
nha't
len
chu
nghia
xa
hoi,
vdi
sl;t'
thie't
l~p
ngay
tll'
d~u
h~
tho'ng
kinh
te'
cong
hii'u-phi
hang
h6a
va
thj
tntong
cung
vdi
ca
mo

hlnh
"nha
nu'dc
quan
ly
v~t,
-
nhu
kjch
~an
ban
dffu
cua
Mac-Angghen,
hi~n
nhien
la
se
khong
th~
di8n
ra
tren
thl;t'c
te',
Ne'u
"xem
xet
ky
lWn"

-
nhu'
Mac
v!n
can
d~n
-do'i
vdi
"nhung
di6u
ki~n
v~t
cha't
d~
giai
quye't
nhi~m
Vl)"
rna
"nhan
lo;;ti
bao
giO
cfing
d~t
ra
cho
mlnh
",
chung

ta
thffy
hai
ong
nha'n
m;;tnh
truoc
hit
va
nhiiu
hdn
tm
hai
diiu
ki~n
khdch
quan
mang
tfnh
thai
d{li-qudc
te'la
phu'dng
thuc
san
xua't
cffn
phai
bo
qua da

16i
thoi
v6
ljch
sii',
va
phu'dng
thuc
san
xua't
mdi
djnh
d~t
tdi
da
xua't
hi~n
va
phat
huy
tlnh
u'u
vi~t;
con
mQt
diiu
ki~n
cho
nJ
[f!c

chu
quan
moi
chl
duqc
gia
dinh
qua
khdi
quat
la
dn
phai
c6
mot
giai
ca'p
tie'n
bo
hay
each
m;;tng
lanh
d;;to
tie'n
trlnh
phat
tri~n
nhay
VQt

nay.
Trai
l;;ti,
khi
phac
thao
kjch
ban
chuy~n
h6a
tri~t
d~
tll'
CUdNG
LiNH
TOI
TRIEU
sang
cVdNG
LiNH
TOI
.E>A,
ca
ba
di6u
ki~n
do
Lenin
gia
djnh

diu
gianh
cho
cdc
nJ
[f!c
chu
quan
ma
cdc
chu
thi
each
m{lng
kilu
moi
phai
phan
ddu
mt)t
each
phi
thuilng
moi
ddp
tlng
dur;c:
d6
la
hai

diiu
ki~n
cdn
v6
chlnh
trj-xa
hoi
(cling
co'
ba
quy6n
lanh
d;;to
ciia
doi
ti6n
phong
macxlt
va
cling
co'
kho'i
lien
minh
cong
nong),
va
mt)t
diiu
ki~n

du
(di6u
ki~n
kh6
khan,
lau
dai,
phuc
t;;tp,
dffy
thach
thuc,
va
do
d6,
kh6
hi~n
thgc
h6a
nha't)
la
lam
chin
mu6i
cd
sd
v~t
cha't-ky
thu~t
cho

chu
nghia
xa hoi.
Sl;t'
khac
nhau
tu'dng
dO'i,
chu
khong
hi
mang
tfnh nguyen
tile hay
ban
chat,
giua
Mac
va
Lenin khi
cung
d6
c~p
tdi
con
du'ong
d~c
thu
tie'n
toi

chu
nghia
xa hoi
suy
cho
cung
Ia
do
st!
v~n
dong
khach
quan
cua
ljch
sii'
v6n
khong
gian ddn
nhu'
du'ong
th~ng,
rna
luon
xen
ke
nhung
khuc
quanh
co,

ziczac.
Mo'i
lien
h~
ljch
sii'-logic
nhu'
v~y
vll'a
kh~ng
djnh
va
ton
vinh
dO'i
voi
mot
dt!
bao
thien
tai
va
tao
b;;to
ciia
Mac
ciing
nhu'
do'i
voi

mot
ki~u
m!u
v6
long
trung
thanh
vo
h;;tn
va
kha
nang
phat
tri~n
sang
t;;to
c6
mot
khong
hai
cua
Lenin
do'i
vdi
hQC
thuye't
Mac.
The'
moi
bie't

cai
gQi
la
"st!
do'i
l~p"
giii'a
hQc
thuye't
Lenin
voi
h9c
thuye't
Mac
rna
cac
nha
"Mac
h9c"
v!n
thu'ong
reu
rao
chi
la
mot
tro
bjp!
Tren
thJ!c

te',
k~
tll'
th~p
nien
70
the'
ky
XIX,
tru'oc
quy
mo
tfch
tlf,
va
tQ.p
trung
tu
ban
tang
ten
VU(/t
bQ.c
nho
ap
dl)ng
nhung
thanh
tt!U
ky

thu~t
moi
nha't,
ngay
ca
Angghen
cling
nh~n
ra
l~n
dffu
tien
khuynh
hulfug
dQC
quyin
dang
manh
nha
xuat
hi~n
nhu'
mot
thUOC
tfnh
mdi,
dO'i
l~p
vdi
thuoc

tinh
tt!
do
c;;tnh
tranh
v6n
c6
tll'
bu6i
ra
doi
cua
tu'
ban. Va
nhu'
v~y.
kha nang
d;;ti
cong
nghi~p
"san
b~ng
SJ!
phat
tri~n
Xa
hoi
trong
tfft
ca

CaC
nu'OC
Van
minh"
g~n
li6n
voi
kha
nang
"ddn
gian
h6a
dO'i
khang
giai
ca'p"
giua
vo
san
va
tu'
san,
rna
Mac-
Angghen
da
som
V<;lCh
ra vao
giua

the'
XIX,
khong
th~
tie'p
di8n
du'<Jc
nfi'a.
B~ng
chung
khong
th~
cho'i
cai cho
di6u
d6
la,
da
hdn
mot
the'
ky
ru'oi
k~
tll'
khi
"Nhii'ng
nguyen
ly
cua

chii
nghia
cong
san"
va
"Tuyen
ngon
cua
.E>ang
Cong
san"
du'QC
cong
bo'
(1847-48),
rna
lien minh
doc
quy6n
da
qu6c
gia
v!n
giOi
h;;tn
trong
nh6m
"G.7"
rna thoi,
m~c

cho
nh6m
19
mtdc
dang
phat
tri~n
"G.77"
gio
day
da
tang
len
g~n
gffp
doi di
nii'a-
chua
k~
toi
hang
chi,IC
nude
doi
ngheo
C1
t6p
cu6i!
Phai
chang day

la
xu
huung
ddn
gilm
hoa
dol
khting
diin
ti)c,
khi
rna
XU
huong
"dd'n
gian
boa
d6i
khang
giai
cffp"
khong
th~
tie'p
di€n
theo
logic
phan
Cl,l'C
tu

n<)i
b<)
phuong
thuc
san
xua't
tu
ban
chii
nghia
thoi
tl,l'
do
c~nh
tranh?
Th~t
ra,
xu
huong
don
gian
boa
d6i
khang
dan
t<)c
da
duqc
Mac-Angghen
v~ch

ra
l~n
d~u
tien
trong
Tuyen
ngon
cda
Dang
C<)ng
san
nhu
mt)t
h~
qud
tdt
ye'u
cda
xu
hudng
don
gian
boa
d6i
khang
giai
ca'p
ngay
tu
thoi

tu
ban
tl,l'
do
qnh
tranh,
chu
ch~ng
phai
dqi
toi
thoi
tu ban
d<)c
quy~n-de'
qu6c.
Ne'u
don
gian
boa
d6i
khang
giai
ca'p
Ut
h~
qud
ddi
nt)i
cda

sl,l'
phan
Cl,l'C
tU
ban
chu
nghia
thanh
giai
cffp
tU
san
tUOC
do(lt
Va
giai
cffp
VO
san
bj
tUOC
do(lt,
thl
chfnh
sach
d6i
ngo~i
thl,l'c
dan
cda

tu
ban
ta't
ye'u
dfin
toi
d6i
khang
dan
t<)c
giii'a
"cac
dan
t<)c
ttl'
san"
hay
"phttd'ng
Tay"
vdi
"cac
dan
tQc
nong
dan"
hay
"phttd'ng
.E>ong
".
Dung

nhtt
t6ng
ke't
cda
Tuyen
ngon
-
"Giai
ca'p
ttl'
san
biit
nong
dan
phai
ph1,1c
tung
thanh
thj

Cling
nhtt
n6
da
b~t
noi).g
dan
da
ph1,1
thu<)c

thanh
thj,
biit
nhii'ng
nude
da
man
hay
m1'a
da
man
ph1,1
thu<)c
vao
cac
nude
Van
minh,
no
da
bi\t
cac
dan
tQC
nong
dan
phl,l
thUQC
Vao
cac

dan
tQC
ttl'
San,
Mt
phttd'ng
Dong
phai
phl,l
thu()c
vao
phttd'ng
Tay"
1
•
V
oi
y
nghia
nhfft
djnh,
XU
httong
dd'n
gian
hoa
d6i
khang
dan
tQC

v6n
CO
tlt
thoi
tl,l'
do
qnh
tranh
va
dttqc
dffy
toi
t()t
dinh
(1
thoi
d()c
quy~n-de'
qu6c
da
vase
lam
chQ.m
cling
nhu
lam
dju
XU
httdng
dd'n

gian
h6a
d6i
khang
giai
cffp
d
khu
Vl,l'C
cac
mtdc
tU
ban
phat
tri~n
chfnh
qu6c ca
tu
ljch
sa
c~n
d~i
cho
tdi
ljch
sa
hic$n
d~i.
Ghi
nh~n

"sl,l'
so
le
ljch
sa"
nay,
chung
ta
co
them
m<)t
"lat
ciit"
ly
lu~n
va
phud'ng
phap
lu~n
d~
cang
nh~n
tha'y
r~ng
con
duong
ph:H
tri~n
d~c
thu

cda
nhan
lo~i
len
chd
nghia
xa
h()i
la
cang
khong
dcJn
gidn
tit
trong
tie'n
trlnh
each
m~ng
chfnh
tq
giai quye't
va'n
d~
chfnh
quy~n.
va
cang
dijc
bi~t

quanh
co
hdn
trong
tie'n
trinh
each
m(lng
kinh
ti
vai
nhi~u
khau
trung
gian
phdi
chdp
nhtJ.n
sau
khi
gianh
chfnh
quy~n.
Theo
do,
hang
lo~t
quan
he$
giai

cffp-dan
tQC-
nhan
lo~i-thoi
d~i
d\ng
trd
nen
phltc
t(lp
hoa,
chu
khong
phai
chi
Ia
ffiQt
qua
trlnh "don
gian
h6a"
rna
Tuyen
ngon
cda
Dang
c()ng
san
chi danh
d~

nha'n
m~nh
rieng
cho
quan
he$
d6i
khang
giai
ca'p
trong
bo'i
canh
tl,l'
do
c~nh
tranh
cda
ttl'
ban
the'
ky
XIX.
Tie'c
r~ng,
khong
phai
luc
nao
va

C1
dau
cac
chfnh
dang
macxit
va
d
cac
chinh
dang
dan
chd-cach
m~ng
theo
djnh
httong
macxit
cling
du
ban linh
d~
xa
ly
m()t
each
t6i
ttu
cac
quan

he$
v6n
cl,l'c
ky
phuc
t~p
va
luon
bie'n
d6i
nay
phu
hqp
voi
b6i
canh thoi
d~i
va
b6i
canh
d~c
thu
cda
dan
tQC
mlnh.
Sa
bien
nien
d~y

thang
tr~m
cda
tie'n
trlnh
each
m~ng
ki~u
moi,
va
d~c
bic$t
Ia
cda
chd
nghia
xa
h<)i
hic$n
thl,l'c
cda
the'
ky
XX,
minh
chung
cho
di~u
do.
Buoc

sang
th~p
nien
thu
hai
the'
ky
XX,
chd
nghia
tu
ban
d()c
quy~n
da
phat
tri~n
toi
muc
djnh
hlnh
Ia
chu
nghia
di
qudc.
Lenin
da
phan
tich

kip
thoi
mQt
each
sau
s~c
ta't
cii
nhii'ng
d~c
di~m
ban
cha't
cda
chd
nghia
de'
quo'c
nhu
Ia
"giai
do~n
cao
nha't
cda
chd
nghia
ttl'
ban
"

2
tren
cii
blnh
dic$n
kinh
te'
lfin
chinh
tQ,
d6i
nQi
Ifin
d6i
ngo~i.
V~ch
ra
dttqc
cdc
mau
thudn
C(J
ban ngay
cang
sau
siJc
va
gay
gilt
CUa

no
(VO
san
VOi
ttl'
ban,
de'
qu6c
Voi
de'
qu6c,
de'
ijU6c
voi
thUQC
dja)
cling
nhtt
phat
hic$n
dUQC
"quy
lu~t
tuyc$t
d6i"
phat
triln
khong
d~u
cua

chu
nghia
de'
qu6c,
Lenin
hoan
toan
co
cd'
sC1
d~
tin
r~ng
tac
d()ng
t6ng
hqp
cda
bo'i
canh
ljch
sa
moi
nay
ta't
ye'u
se
dfin
tdi
m()t

"thoi
ky
ljch
sa
qua
dQ"
tu
chd
nghia
ttl'
ban
len
chu
nghia
xa
h()i
tren
quy
mo
the'
gidi.
Dung
v~y,
Ngttoi
kh~ng
djnh-
"1inh
tr(lng
cdc
miiu

thudn
1
Mac-Angghen:
Tuy~n
t~p.
t.l,
H.,
1980, tr.
546.
20
ngay
cang
gay
gilt
la
d9ng
llfc
mr;mh
nhat
cua
thai
kY
qud
d9
(nha'n
mt;tnh
cua
L.H.V),
thai
ky

belt
dftu
tu
khi
tu'
ban
tai
chinh
dt;tt
du'qc
thclng
lqi
hoan
toan
"
1
•
Ciing
vlle
d6,
Lenin
khong
chi
djnh
nghia
"chu
nghia
de'
qu6c
la

chu
nghia
tu'
ban
d<)c
quy~n
",
rna
Ngu'ai
con
nhln
r<)ng
hon
va
xa
hon
"dja
vi
ljch
sit'
cua
chu nghia
de'
qu6c
voi
tu'
each
Ut
"chu
nghia

tu'
ban
phan
d9ng,
an
bam
vaiiattgchtt"
2
•
Hon
ai
he't,
Ngu'ai
nhln
tha'y
d
chie'n
tranh
de'
qu6c
vua
Ia
h~
qua
ta't
ye'u
cua
quy
lu~t
phat

tri6n
khong
d~u
gcln
ch~t
voi
cac
mau
thu~n
n<)i
tc.ti
khong
th6
di~U
hoa
CUa
n6,
VUa
la
nhan
t6
tfl!C
tie'p
tC;tO
ra
nhii'ng
"khau
ye'u"
CUa
"sqi

xich
de'
qu6c
chu
nghia
",
va
d~c
bi~t
la,
tC;tO
ra
kha
nang
khach
quan
cho
SJ!
bung
n6
Va
thclng
lqi
CUa
each
mt;tng
ki6u
moi
d
ffiQt

vai
nu'OC
-
th~m
chi
d
mQt
nu'OC
chu'a
qua
giai
do~n
phat
tri6n
tu'
ban
chu
nghia
nhu'
N
ga.
Ca
mQt
loc.tt
cac
phat
hi~n
coy
nghia
vr;zch

thai
dr;zi
cua
thien
tai
Lenin
khong
chi
c6
vii
mQt
nu'oc
Nga
phat
tri6n
trung
blnh
di
tien
phong
cho
each
mc.tng
the'
giOi,
rna
con
cd
vii
tat

Ca
cdc
dan_
tQC
bj
dp
b(tc
va
lr;zc
hQ_u
vung
len
doi
giai
ph6ng
-
d~C
bi~t
theo
djnh
hu'ong
each
rn~ng
vo
san.
V1
r~ng,
nhu'
phan
tich

cua
Lenin,
va
nha't
la
phan
tich
v~
sau
cua Nguy6n
.Ai
Qu6c
-
H6
Chi
Minh,
tru'oc
b6i
canh
Thai
dc.ti
moi
vua
rnd
ra
tu
D~i
Cach
m~ng
Thang

Mu'ai,
thl
nhii'ng
"khau
ye'u"
cho
kha
nang
bung
n6
va
thclng
lqi
cua
each
rn~ng
ki6u
rnoi
nhu'
v~y
chclc
ch~n
se
xudt
hifn
II
khu
vlfc
thu9c
dja

va
phf!-
thu9c
hon
la
II
chfnh
qudc.
Buc
tranh toan
canh
cua
nhfi'ng
bao
tap
each
rnt;tng
chinh
tq
fJ
the'
ky
VUa
di
qua
XaC
nh~n
SJ!
chuy6n
h6a

dja-chinh
tq
nay.
Va
qua
d6,
n6
ciing
xac
nh~n
tinh
kha
thi
cua
con
du'ang phat
tri6n
d~c
thu
len
chu
nghia
xa
h<)i
rna
Mac-Angghen
va
Lenin
tling
doan

djnh each
day
hang
tram
narn
cho
cac
dan
t<)c
ch~m
phat
tri6n.
D~c
bi~t
Ia
ngay
trong
nhii'ng
nam
Dt;ti
chie'n
thu
nha't,
Lenin
da
nghien
cll'u
ti
mi
na'c

thang
phat
tri6n
moi
voi
tu'
each
la
"hlnh
thuc
hoan
hao"
hic
ba'y
gia
cua
chu
nghia
tu'
ban
dQC
quy~n
la
chu
nghia
t£1
ban
d9c
quyln-nha
nuac.

Theo
d6,
ban
cha't
kinh
te'-chinh
tri
cua
nft'c
thang
mOi
nay
chinh
la
SJ!
ke't
hQp
(hay
dung
hqp)
SUC
m~nh
tu
hai
phia
(cac
t6
chuc
dQC
quy~n

tu'
nhan
d
ht;t
t~ng
kinh
te',
va
nha
nu'oc
tu'
ban
d thu'qng
t~ng
chinh
tri)
thanh
m9t
thl
cht
kinh te'-chfnh
trj
thdng
nhdt,
nhdm
bao
vf
l{li
(ch
song

con cua
cdc
td
chac
d9c
quyin
va
cua
ca
trQ.t
tl!
t£1
ban
dt
quoc
n6i
chung.
Khong
ddn
thuftn
la
mQt
chinh
sach
hay
giai
phap
trong
giai
doc.tn

tu'
ban
dQC
quy~n-de'
qu6c,
chu nghia
tu'
ban
d9c
quy~n-nha
nu'oc
v6n
la
m9t
h~
th6ng
cac
quan
h~
kinh
te'-chinh
tq-xa
h<)i
he't
sue
phuc
t~p.
SJ!
ra
dai,

t6n
tt;ti
va
phat
tri6n
cua
n6
vua
la
h~
qua
ta't
ye'u
cua
tie'n.
trlnh
phat
tri6n
san
xua't
va
xa
hQi
h6a
san
xua't,
vua
la
tac
nhan

thuc
d§y
trd
lc.ti
tie'n
trlnh
d6
di6n
ra
cang
mc.tnh
me
hon,
qua
d6,
ngay
cang
lam
ch(n
mu6i
cdc
diiu
ki?n
khdch
quan
cho
qua
d9
len
chu

nghra
xii
hQi.
Cung voi
sJ!
chuy6n
h6a
nhanh
chong
tu
chu
nghia
tu'
ban
d<)c
quy~n
thanh
chu
nghia
tu'
ban
dQc
quy~n
-
nha
nu'oc, va
cung
voi
tlnh
the'

"chie'n
tranh
de'
qu6c
la
dern
tntoc
cua
each
mc.tng
vo
san",
cac
chu
tru'ong
mang
tfnh
ljch
sa
cua
Lenin
"Chuy6n
chie'n
tranh
de'
qu6c
thanh
nQi
chie'n
each

m~ng"
va
"Toan
bQ
chinh
quy~n
v~
tay
cac
Xo
vie't"
da
du'qc
thJ!c
hi~n
rn9t
each
quye't
li~t
nha't
va
ciing
khon
ngoan
nha't
qua
vo
s6
eac
di6n

bie'n
d6n
d~p
va
he't
sue
phuc
tC;tp
cua
hai
CUQC
Cach
m~ng
Nga
n6
ra
chi
each
nhau
8
thang
trong
nam
1917.
R6t
CUQC,
du'ang
16i
chie'n-sach
lu'QC

duy
nha't
dung
dcln
cua
Lenin
nh~m
tri~t
d6
1
Lenin:
Toim
tt!-p,
t.27,
tr. 535
~·
.
2
Dich
theo
nghia
"itf!,ly*-~"
thl
chuffn
hdn
la
"r.~·;~Jtft~t"
(tac
gia)
21