Giới thiệu làng nghề Đồng Kỵ từ góc độ triết học và đưa ra bình luận

A. MỞ ĐẦU
Khi nhắc tới “Làng Nghề Việt Nam” chắc chắn mang đến cho bạn
một cảm giác vừa thân thiết vừa gần gũi. Làng nghề không chỉ là nơi sản
xuất hàng hóa, đóng góp vào sự phát triển kinh tế chung mà còn là cái nôi
của văn hóa của người Việt, là nơi lưu giữ những giá trị truyền thống, nghệ
thuật và truyền từ đời này sang đời khác. Hơn nữa, đây cũng là nơi đã sinh
ra biết bao nghệ nhân với những bàn tay tài hoa và khéo léo. Làng nghề
Việt Nam nổi tiếng không chỉ bới sự đặc sắc, phong phú, sự đa dạng về
chủng loại sản phẩm mà mà còn bởi sự hình thành và tồn tại hàng ngàn năm
nay
Làng nghề truyền thống phát triển không những thúc đẩy du lịch phát
triển mà còn góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, giải quyết công ăn việc
làm cho người lao động, cải thiện đời sống nhân dân, góp phần giảm bớt các
tệ nạn xã hội. Đồng thời cũng góp phần quan trọng vào việc khôi phục, bảo
tồn các giá trị văn hoá làng nghề. Trong những năm gần đây, với xu thế phát
triển và hội nhập kinh tế thế giới rất nhiều làng nghề ở Việt Nam nói chung
và Bắc Ninh nói riêng đã được khôi phục và phát triển đảm bảo được đời
sống, đáp ứng được mong muốn của nhân dân các làng nghề truyền thống đó
là bảo tồn và phát triển tốt nghề nghiệp của cha ông truyền lại và có thể làm
giàu ngay trên mảnh đất của quê hương. Một trong số những làng nghề đang
được quan tâm và xem xét đầu tư để đưa vào khai thác phục vụ là làng nghề
truyền thống Đồng Kỵ. Đây là một làng nghề chuyên chế biến gỗ có từ lâu
đời tại xã Đồng Quang, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, nơi có rất nhiều điều
kiện thuận lợi để phát triển. Chính từ những nguyên nhân trờn đó khiến em
lựa chọn đề tài: “Giới thiệu làng nghề Đồng Kỵ từ góc độ triết học và đưa ra
bình luận”. Với đề tài này trước hết em mong muốn làm phong phú thêm sự
hiểu biết về một làng nghề truyền thống- làng gỗ Đồng Kỵ, đồng thời góp
một phần nhỏ vào việc xây dựng và phát triển làng nghề truyền thống của
Bắc Ninh nói riêng và của Việt Nam nói chung.
Để hoàn thành đề tài này, em sử dụng chủ nghĩa duy vật lịch sử và
chủ nghĩa duy vật biện chứng làm cơ sở lý luận để giới thiệu làng nghề

Đồng Kỵ từ gúc nhỡn triết học:
Chủ nghĩa duy vật lịch sử yêu cầu nhìn nhận sự vật hiện tượng trong
quá trình hình thành, phát triển và tiêu vong. Nghiên cứu chúng phải đặt
trong giai đoạn lịch sử nhất định trên quan điểm kế thừa và phát triển. Việt
Nam là nước có bề dày lịch sử với hàng ngàn năm phát triển với những làng
nghề trăm năm tuổi. Tiềm năng phát triển làng nghề ở Việt Nam là rất lớn.
Làng nghề Đồng Kỵ cũng có rất nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển
nhưng chưa được khai thác một cách có hiệu quả. Để có thể khai thác làng
nghề này 1 cách hiệu quả và hợp lý, chúng ta cần đặt nó trong hoàn cảnh cụ
thể của đất nước và xu thế phát triển của thời đại. Chính vì vậy chúng ta cần
nghiên cứu dựa trên lý luận của chủ nghĩa duy vật lịch sử để đề tài mang
tính khoa học và logic.
Chủ nghĩa duy vật biện chứng yêu cầu nhìn nhận các sự vật, hiện
tượng trong mối quan hệ biện chứng, qua lại với nhau. Tức mọi sự vật hiện
tượng không tồn tại độc lập, tách rời mà luôn tương tác và ảnh hưởng lẫn
nhau. Nghĩa là khi xem xét sự vật, hiện tượng xã hội cần đặt trong mối quan
hệ toàn diện với điều kiện kinh tế xã hội đang vận động biến đổi trên địa bàn
nghiên cứu. Trong bài, em cũng xét đối tượng nghiên cứu trong mối quan hệ
biện chứng với sự biến đổi không ngừng của điều kiện kinh tế, văn hoá, xã
hội, dõn cư địa phương và đất nước trong thời kỳ đổi mới ngày nay

B. NỘI DUNG
I. Giới thiệu vắn tắt làng gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ:
Ca dao xưa cú cõu:
“Hỡi cô thắt lưng bao xanh
Có về Đồng Kỵ với anh thì về
Đồng Kỵ có lắm ngành nghề
Có sông tắm mát có nghề quanh năm…”
Câu ca dao xưa đưa ta về với làng nghề Đồng Kỵ, một làng cổ soi
mỡnh bờn dũng Ngũ Huyện Khê thơ mộng thuộc vùng đất Kinh Bắc xưa.

Làng nghề đồ gỗ mĩ nghệ truyền thống Đồng Kỵ thuộc xã Đồng
Quang, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. là một trong những làng nghề nổi
tiếng nhất về đồ gỗ mỹ nghệ không những chỉ trong tỉnh Bắc Ninh, trong
nước mà còn ở các nước. Cùng với các làng nghề truyền thống khác của tỉnh
Bắc Ninh, Đồng Kỵ đang ngày càng phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng
cũng như mẫu mã sản phẩm làm rạng danh mảnh đất trăm nghề. Hiện Đồng
Kỵ đang là một trong những làng giàu nhất của tỉnh Bắc Ninh,
1. Vị trí địa lý:
Từ trung tõm thành phố Hà Nội theo đường quốc lộ 1A tới km 18 rẽ
trái, đi chừng 2 km là tới làng Đồng Kỵ - xã Đồng Quang - huyện Từ Sơn -
tỉnh Bắc Ninh.
Đồng Kỵ có diện tích tự nhiên là 340ha, tính tới năm 2008 toàn bộ
làng nghề có 2832 hộ dõn với dõn số 14000 người trong đó có trên 6000
người đang ở độ tuổi lao động, mật độ dân số trung bình là 4000 người/km
2
.
Hiện nay Đồng Kỵ là làng có số lượng doanh nhõn nhiều nhất cả tỉnh, với
khoảng 500 giám đốc, phó giám đốc.
2. Lịch sử làng nghề:
Một trong những làng nghề có lịch sử lõu đời làm nghề mộc là làng
gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ. Làng Đồng Kỵ có tên nôm là làng Cời, đây là một
làng vừa có dáng dấp cổ kớnh, xen lẫn hiện đại. Trải qua bao thăng trầm của
lịch sử, nơi đây đã hình thành một làng “bách nghệ” mà nổi bật nhất là nghề
méc, chạm khảm đồ gỗ mỹ nghệ, hầu hết các gia đình ở đây đều làm từ 4-5
đời nay. Theo các nhà khoa học cho biết, làng Đồng Kỵ có lịch sử tồn tại và
phát triển khoảng 300 năm
3. Quá trình hình thành và phát triển:
Dưới các triều đại phong kiến, mặc dù chưa có nhiều biện pháp
khuyến khích phát triển làng nghề nhưng do nhu cầu đời sống và tính chất
của nền kinh tế khép kín, người nông dõn muốn có đủ dụng cụ, đồ dùng

trong đời sống thì phải tự mình làm ra. Nghề mộc Đồng Kỵ có từ đó. Nghề
mộc ở Đồng Kỵ đã tồn tại và phát triển nhưng với quy mô không lớn. Người
thợ Đồng Kỵ đi làm ở khắp nơi, ai thuê làm gì làm đó, từ giường tủ, bàn ghế
đến cả làm tượng phật…
Năm 1986, nền kinh tế chuyển từ cơ chế bao cấp sang cơ chế thị
trường và kể từ khi nhà nước thực hiện chớnh sách mở cửa, gỗ Đồng Kỵ đã
có cơ hội thõm nhập thị trường 1 số nước lõn cận như Trung Quốc, Lào,
Campuchia… Khi nhu cầu của thị trường ngày càng tăng, người làng bắt
đầu mở cơ sở sản xuất gỗ mỹ nghệ ngay tại làng, hình thành các khu sản
xuất, phõn công lao động.
Từ những năm 1995 trở lại đõy, làng nghề Đồng Kỵ đã có bước phát
triển vượt bậc.
II. Làng nghề Đồng Kỵ nhìn từ góc độ triết học:
1. Từ yếu tố phương thức sản xuất:
Làng Đồng Kỵ có đến 90% các hộ gia đình tham gia sản xuất và kinh
doanh các mặt hàng chế biến từ gỗ. Nơi đõy được mệnh danh là “làng doanh
nhõn”, “làng giám đốc”, bởi cả làng có tới hơn 200 công ty với 500 giám
đốc, phó giám đốc. Đồng Kỵ có khả năng giải quyết việc làm cho 6000 lao
động tại chỗ và khoảng 4000 người đến từ các vùng lõn cận như: Bắc Giang,
Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Vĩnh Phỳc… với mức thu nhập bình quân
từ 2-5 triệu đồng/người/thỏng.
Trong những năm gần đõy, để đáp ứng những nhu cầu của thị trường,
đồ gỗ Đồng Kỵ đã được cải biến mẫu mã rất nhiều, Đồ gỗ Đồng Kỵ hiện nay
không chỉ được ưa chuộng trong nước mà cũn ở các nước khác.
Khi làng nghề ngày một phát triển thì mô hình kinh tế hộ gia đình trở
nên chật hẹp, không đáp ứng được nhu cầu đi lên của làng nghề. Nhiều gia
đình trong làng đã chuyển từ sản suất quy mô nhỏ thành các công ty với quy
mô lớn. Đến nay, cả phường Đồng Kỵ đó cú hơn 160 công ty, hợp tác xã
chuyên sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ.
Trong hệ thống sản xuất, việc chuyên môn hoá đang được hình thành.

Tuỳ theo tính chất của từng nghề mà sự phân công lao động có sự phân công
có khác nhau.
Ví dụ với 1 làng nghề mộc có thể được phõn theo các nhúm:
• Nhóm chuyên kinh doanh sản phẩm: bán hàng tại làng hoặc các
đại lý trong đô thị
• Nhóm kiêm cả sản xuất và kinh doanh
• Nhóm hoạt động chuyên theo 1 số công đoạn: Mua gỗ, pha gỗ,
tẩm sấy, nhóm gia công thô, nhóm gia công tinh, nhóm vận chuyển
Sự phõn hoỏ dần các thứ bậc sản xuất – kinh doanh đã mang rõ nét
tính kinh tế thị trường, một thị trường lao động được phân loại rõ theo năng
lực. Tại nhiều làng nghề, những người gốc ở làng thường tham gia điều hành
hoặc làm trọn vẹn một công đoạn, phần làm công thường là những người từ
các nơi khác đến
 Nhờ có phương thức sản xuất hợp lý mà đến nay làng nghề Đồng
Kỵ đã phát triển một cách mạnh mẽ. Năm 2002 sản xuất gỗ mỹ nghệ ở Đồng
Kỵ cho thu nhập gần 120 tỷ đồng, giải quyết công ăn việc làm cho nhiều
người dõn
2. Từ phía dân cư:
Làng Đồng Kỵ thu hút 5000 lao động trên tổng số 6000 lao động trên
địa bàn. Ngoài ra cũn giải quyết công ăn việc làm cho hàng nghìn người từ
các xã xung quanh và các vùng phụ cận.
Hiện nay việc truyền nghề ở Đồng Kỵ mang đậm màu sắc truyền
thống nghĩa là nghề được truyền trực tiếp từ đời này sang đời khác, từ thế hệ
này sang thế hệ khác
3. Thị trường tiêu thụ :
Đồ gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ là một địa chỉ đáng tin cậy cho khách du
lịch trong và ngoài nước. Sản phẩm của làng nghề có mặt ở hầu hết các địa
phương trong cả nước nhưng doanh thu lại chủ yếu dựa vào xuất khẩu. Thị
trường xuất khẩu của gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ là một số nước chõu Á như:
Trung quốc, Lào, Singapore, …, và sang 1 số nước chõu Âu như: Mỹ, Pháp,

Canada,
Nét độc đáo của sản phẩm gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ là kết hợp rất nhuần
nhuyễn giữa truyền thống và hiện đại, vì thế rất phù hợp với xu hướng tiêu
dùng và gu thẩm mỹ của khách hàng. Chính vì thế, hàng năm, các công ty du
lịch đã đưa rất nhiều khách nước ngoài như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Anh,
Hà Lan đến tham quan và tìm
Bên cạnh đó, nhiều gia đình, công ty trong làng nghề đã mở cửa hàng,
đặt văn phòng giao dịch ở khắp các tỉnh thành trong cả nước và nhiều nước
trên thế giới, nhất là ở Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan… để giới
thiệu sản phẩm. Gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ không chỉ phổ biến ở thị trường nội
địa mà còn vươn xa sang cả các thị trường nước ngoài. Cùng với đó, doanh
thu từ sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp cũng không ngừng lớn
mạnh đồng/năm, điển hình như các Công ty: Thiên Long, Hưng Long, Việt
Hà…góp phần đưa tổng giá trị kinh tế của làng nghề năm 2009 lên 3.500 tỷ
đồng,trừ chi phí cả làng nghề thu về hơn 500 triệu đồng,thu nhập bình quân
35 triệu/người/năm
4. Làng nghề dưới sự tác động của kinh tế thị trường:
Kinh tế thị trường là một điều kiện cho làng nghề phát triển nếu biết
vận dụng 1 cách sáng tao. Tuy nhiên nếu không có cái nhìn tổng quan nhận
định thì làng nghề rất dễ bị “con sông thị trường nhấn chỡm”. Làng nghề cần
tỡm cho mình hướng đi riêng nhằm phát triển nghề truyền thống của cha ông
để lại và phát triển kinh tế, văn hoá địa phương để làm sao phát triển mà
không đánh mất những nét đặc sắc của làng nghề
III. Làng nghề Đồng Kỵ nhìn từ góc độ Kiến trúc thượng tầng:
1. Từ ý thức xã hội và văn hoá truyền thống:
Lễ hội làng Đồng Kỵ, Từ Sơn, Bắc Ninh bắt đầu từ mùng 4 Tết và
kéo dài 10 ngày để thờ Thành hoàng làng là Hùng Huy Vương, một tướng
giỏi của vua Hùng thứ 6 có công theo Thỏnh Giúng đánh giặc Ân.
Náo nhiệt nhất trong Hội là đám rước ông Quan đám. Hằng năm, dân
làng cử một người đàn ông trung niên có đức độ, gia đình khá giả, năm

ngoái không chịu tang sẽ được làm Quan đám.
Xưa hội làng rước pháo, ngày nay là rước mô hình quả pháo - như một
cách nhớ nghề của làng. Trong ngày hội cũn cú trũ đấu vật, chọi gà, hát đối
đáp, thi thổi cơm, thi đọc chúc văn bằng chữ Hán, chữ Nôm ca ngợi thành
hoàng làng.
Hiện nay ở Đồng Kỵ, nghề được truyền trực tiếp từ đời này sang đời
khác như vậy sẽ giữ cho nghề được lưu truyền và không mai một
Sự ô nhiễm môi trường ở làng nghề đang được xem xét và tìm cách
đây lùi. Hiện trạng môi trường tại làng nghề sản xuất đồ gỗ Đồng Kỵ cho
thấy ô nhiễm môi trường không khí ở những làng nghề chế biến gỗ đã đến
mức báo động. Nhằm khắc phục tình trạng suy thoái, từng bước cải thiện
chất lượng môi trường của các làng nghề sản xuất gỗ cũng như các vùng lân
cận, đi đôi với các giải pháp tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cộng đồng
cần phải áp dụng đồng bộ các giải pháp và công nghệ để xử lý ô nhiễm
2. Từ chính sách quản lý của nhà nước:
Phường Đồng Kỵ có khoảng 149 Hợp tác xã, doanh nghiệp và 3.134
hộ tham gia kinh doanh sản xuất đồ gỗ mĩ nghệ (chiếm 95% số hộ). Nghề
truyền thống đã góp phần không nhỏ làm thay đổi diện mạo của làng quê nơi
đây. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế và suy thoái
toàn cầu, những tháng cuối năm 2008, đầu năm 2009, thị trường tiêu thụ sản
phẩm rơi vào tình trạng trì trệ nên không ít hợp tác xã, doanh nghiệp phải
đóng cửa, người lao động phải nghỉ việc. Nhưng nhờ có chính sách kích cầu
kịp thời của Chính phủ, chính quyền địa phương cựng cỏc doanh nghiệp đã
chủ động đưa ra biện pháp ứng phó kịp thời để khôi phục và phát triển làng
nghề. Hiện nay, làng nghề Đồng Kỵ đã thực sự "sôi động" trở lại. Đây là
một tín hiệu khả quan cho các hợp tác xã, doanh nghiệp, hộ cá thể và người
lao động. Nhất là từ đầu năm 2010 đến nay, do sức mua của thị trường tăng
nên lượng hàng tiêu thụ cũng tăng từ 20% đến 40%. Đồng thời nguồn thu
cũng tăng lên đáng kể, góp phần vào tăng trưởng chung của ngành công
nghiệp, tăng dần tỉ trọng công nghiệp trong GDP. Bên cạnh đó, làng nghề

còn tạo việc làm cho hàng nghìn lao động trong và ngoài tỉnh, góp phần xóa
nghốo và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Có thể nói, làng nghề Đồng Kỵ là
một tiềm năng lớn để giải quyết việc làm cho số lao động nông thôn.
Bên cạnh đó, vẫn tồn tại không ít những hạn chế, khó khăn, trở ngại:
Việc quy hoạch định hướng, phát triển làng nghề còn chậm, nhất là việc quy
hoạch mặt bằng cho sản xuất và khu công nghiệp tập trung. Quản lý nhà
nước còn lúng túng, thiếu chặt chẽ.
IV. Phương hướng phát triển làng gỗ Đồng Kỵ:
1. Về thị trường:
• Cần mở rộng thị trường, tìm kiếm và khai thác có hiệu quả thị trường
trong nước và quốc tế
• Các doanh nghiệp Nhà nước cần thúc đẩy các mối quan hệ giao lưu,
hợp tác, liên kết kinh tế với làng nghề
2. Lựa chọn công nghệ kỹ thuật thích hợp:
• Đổi mới công nghệ, đưa công nghệ tiên tiến thay thế dần kỹ thuật thủ
công lạc hậu
• Đảm bảo nguyên tắc sản phẩm làm ra không mất đi tớnh truyền thống.
độ tinh xảo
3. Giáo dục về việc bảo tồn và phát triển làng nghề
• Cần có các chủ trương, giáo dục cho mọi tầng lớp nhõn dõn về việc
bảo tồn và phát triển làng nghề
• Nhận thức rừ tầm quan trọng của làng nghề
4. Đổi mới chính sách nhà nước
5. Bảo vệ môi trường luôn xanh - sạch - đẹp…
KẾT LUẬN
Nghề và làng nghề truyền thống chính là một tài sản quý báu mà cha
ông đã để lại cho con chỏu ngày hôm nay và nó cũng chính là một trong
những tài sản quý báu đã và đang được các thế hệ con người Bắc Ninh gin
giữ và phát triển
Trong số những làng nghề truyền thống của Bắc Ninh cũn lại tới ngày

hôm nay thì Đồng Kỵ được coi là 1 làng nghề có nhiều triển vọng trong phát
triển kinh tế nói chung và phát triển du lịch làng nghề nói riêng. Hiện nay
đến với Đồng Kỵ du khách sẽ cảm thấy bất ngờ với sự chuyển mình của nền
kinh tế nơi đõy. Thật không dễ dàng khi Đồng Kỵ nằm trong danh sách sỏu
làng nghề tiêu biểu trong cả nước do Hiệp hội làng nghề Việt Nam bình
chọn năm 2008
Cùng với xu thế hội nhập, hợp tác và phát triển của đất nước và giá trị
ưu việt mà sản phẩm mang lại, thời gian tới mặt hàng đồ gỗ mĩ nghệ Đồng
Kỵ sẽ khẳng định được vị thế của mình và đủ sức cạnh tranh với sản phẩm
cùng loại của nhiều nước trên thế giới.
Trong bài này em đã giới thiệu làng nghề Đồng Kỵ dưới góc độ triết
học, và đưa ra 1 số giải pháp nhằm phát triển làng nghề. Hy vọng rằng làng
nghề đồ gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ nói riêng và làng nghề Việt Nam nói chung sẽ
mói khẳng định mình với bạn bè trong và ngoài nước
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. www.gooogle.com.vn
2. www.bacninh.org.vn
3. www.dongky.craftb2c.com
4. Sách Triết học Mác – Lê Nin của trường ĐH KD và CN Hà Nội
LỜI CAM ĐOAN
- Em xin cam đoan tiểu luận này là do chính bản thân tìm kiếm tài
liệu, suy nghĩ và tự viết ra.
- Em không sao chép một nguồn khác, không sao chép tiểu luận
của bạn khác, không nhờ người viết hộ,khụng thuờ viết hộ.
- Phần sáng tạo của bản thân là phương hướng phát triển làng nghề
MỤC LỤC: trang