Đề cương ôn thi cao học môn lí luận văn học

Tuần 31:
Ngày soạn:27/03/2011
Ngày dạy: 28/03/2011
Tiết 146,147 :Tiếng Việt
TNG KT NG PHP
A. MC CN T
- H thng húa nhng kin thc v t loi v cm t ó hc t lp 6 n lp 9
B. TRNG TM KIN THC, K NNG, THI
1. Kin Thc:
- Hthng húa nhng kin thc v t loi v cm t ó hc (DT,T,TT,CDT,CT,CTT,v nhng
t loi khỏc) t lp 6 n lp 9
2. K nng:
- Tng hp kin thc v t loi v cm t
- Nhn bit v s dng thnh tho nhng t loi t ó hc
3. Thỏi :
- Giỳp HS cú k nng s dng cỏc t loi ó hc vo cuc sng hng ngy , vo cỏch vit
C. PHNG PHP
- m thoi ,vn ỏp, tho lun
D. TIN TRèNH DY HC
1. n nh:
2. Kim tra bi c:
- Kim tra s chun b bi ca hc sinh.
3. Bi mi: Gii thiu bi:
HOT NG CA GV V
HS
NI DUNG BI DY
HĐ 1: Từ loại
- GV giao nv cho học sinh.Các
nhóm nhận nhiệm vụ, thảo
luận, ghi kết quả vào giấy
Nhiệm vụ của các nhóm:

-Nhóm 1:Khái niệm danh từ,
động từ
- Nhóm 2:Khái niệm tính từ,
số từ
-Nhóm 3:Khái niệm đại từ, l-
ợng từ
- Nhóm 4:Khái niệm chỉ từ,
phó từ
-Nhóm 5:Khái niệm quan hệ
từ, trợ từ
- Nhóm 6:Khái niệm tình thái
từ, thán từ
*Phần bài tập:
Nhóm 1 , 2 ,3: bài 1+ bài 2+
bài 3
Nhóm 4,5,6: bài 4,5
*Các nhóm trình bày phần lí
thuyết sau đó trình bày kết quả
bài tập đợc giao.
A.Từ loại
I.Danh từ, động từ, tính từ
Bài tập 1: Xác định danh từ, động từ, tính từ
-Danh từ: lần, lăng ,làng
-Động từ: nghĩ ngợi, phục dịch,đập
-Tính từ: hay, đột ngột, sung sớng
Bài tập 2 + bài tập 3 Tìm hiểu khả năng kết hợp của danh từ, động từ,
tính từ
a, Danh từ có thể kết hợp với các từ :những, các, một
những ,các, một + lần, làng, cái lăng, ông giáo
b,Động từ có thể kết hợp với các từ: hãy, đã, vừa

hãy, đã, vừa + đọc, nghĩ ngợi,phục dịch, đập
c,Tính từ có thể kết hợp với các từ :Rất, hơi, quá
Rất, hơi, quá +hay, đột ngột, phải, sung sớng
Bài tập 4: Điền từ vào bảng sau:
ý nghĩa kq của từ
loại
Khả năng kết hợp
Kết hợp
Về phía
Trớc
Từ
loại
Kết hợp
Về phía
sau
Chỉ sự vật (ngời ,
vật,hiện tợng, khái
niệm)
Những,các,một,hai,ba,n
hiều
Danh
từ
Này,kia,ấy
nọ
Chỉ hoạt động
trạng thái của sự
vật
Hãy,đừng,không,ch-
a,đã,vừa,
Động

từ
Ngay,đợc
Chỉ đặc điểm tính
chất của sự vật,hoạt
động trạng thái
Rất,hơi,quá,lăm,cực
kì,vẫn,còn,đang
Tính
từ
Quá,lắm cực
kì
Bài tập 5 Tìm hiểu sự chuyển loại của từ:
a, Từ tròn là tính từ, trong câu văn nó đợc dùng nh động từ.
b,Từ lí t ởng là danh từ trong câu văn này nó đợc dùng nh tính từ
c,Từ băn khoăn là tính từ, trong câu văn này nó đợc dùng nh danh từ.

*GV giao nhiệm vụ cho học
sinh
-Các nhóm nhận nhiệm vụ,
thảo luận, ghi kết quả vào
giấy nháp
Nhiệm vụ của các nhóm:
a,Các nhóm làm bài tập 1 và
2(Phần II.Các từ loại khác)
b, Nhóm 1,2 làm bài 1-Nhóm
4,3 làm bài tập 2-Nhóm 5,6
làm bài tập 3 (Phần B Cụm từ)
*Các nhóm trình bày kết quả
bài tập đợc giao.
-Các nhóm nhận xét, bổ sung.

-GV: đánh giá kết quả bài tập
của các nhóm
HĐộng 2: Cụm từ:
II.Các từ loại khác:
Bài tập 1:Điền từ in đậm trong các câu vào bảng tổng hợp
Số
từ
Đại từ Lợng
từ
Chỉ
từ
Phó
từ
QHT trợ
từ
Tìn
h
thái
từ
thá
n từ
ba,
năm
tôi,
bao
nhiêu,
bao
giờ,bấy
giờ
những ấy,đâu đã,

mới,
đã,
đang
ở,
của,
nhng,
nh
chỉ,
cả,
ngay,
chỉ
hả trời
ơi
Bài tập 1: à,,hử,hở hả Đó là các tình thái từ
B.Cụm từ:
Bài tập 1: Xác định và phân tích các cụm danh từ
a, Tất cả những ảnh h ởng quốc tế đó
- một nhân cách rất Việt Nam
- một lối sống rất bình dị
b,những ngày khởi nghĩa dồn dập ở làng
c,Tiếng cời nói
*Chỉ ra dấu hiệu cho biết đó là cum danh từ:
-Những từ ngữ in đậm là phần trung tâm của cụm danh từ
-Dấu hiệu để nhận biết cụm danh từ là từ những ở phía trớc hoặc có thể
thêm từ những vào trớc phần trung tâm.
Bài tập 2:Xác định và phân tích các cụm động từ
a, Vừa lúc ấy, tôi đã đến gần anh.Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh
nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh
b,Ông chủ tịch làng em vừa lên cải chính
*Những từ gạch chân là phần trung tâm của cụm động từ

-Dấu hiệu để nhận biết cụm động từ là các từ: đã, sẽ,vừa
Bài tập 3 Xác định và phân tích cụm tính từ
a, rất Việt Nam, rất bình dị, rất Việt Nam, rất Ph ơng Đông, rất mới, rất
hiện đại
b,sẽ không êm ả
c,phức tạp hơn,cũng phong phú và sâu sắc hơn
*Những từ ngữ in đậm là phần trung tâm của cụm tính từ, ở đây có hai
từ Việt Nam và Ph ơng Đông là các danh từ đợc dùng làm tính từ.
-Dấu hiệu để nhận biết cụm tính từ là từ rất, hoặc có thể thêm từ rất vào
phía trớc.
4. Củng cố ,dặn dò, h ớng dẫn tự học
-Hệ thống kiến thức vừa ôn tập.vit on vn ch ra cỏc t loi ó hc trong on vn y
-Về nhà: Ôn tập và soạn tiết Luyện tập viết biên bản
E. RUT KINH NGHIÊM



Ngày soạn:27/03/2011
Ngày dạy: 29/03/2011
TIT 148: TP LM VN
LUYN TP VIT BIấN BN
A. MC CN T
- Nm chc hn nhng kin thc lý thuyt v Biờn bn;thc hnh vit mt Biờn bn hon chnh .
B. TRNG TM KIN THC, K NNG, THI
1. Kin Thc:
- Mc ớch yờu cu ni dung ca biờn bn v cỏc loi BB thng gp trong cuc sng.
2. K nng:
- Vit c mt biờn bn hon chnh.
3. Thỏi :
- Giỳp HS Nhn thc tm quan trng ca biờn bn

C. PHNG PHP
- m thoi ,vn ỏp, tho lun
D. TIN TRèNH DY HC
1. n nh:
2. Kim tra bi c:
- Kim tra s chun b bi ca hc sinh.
3. Bi mi: Gii thiu bi:
HOT NG CA GV V HS NI DUNG BI DY
H 1 ễn tp lý thuyờt v biờn bn
H 2- H ớng dẫn thực hành
Các nhóm thảo luận, lên bảng ghi kết quả.
Dựa vào câu hỏi sau :Nội dung nh trong SGK
đã đầy đủ dữ liệu để lập một biên bản cha? cần
thêm bớt những gì? Cần sắp xếp lại nh thế nào
cho phù hợp?
-+Sau khi HS trả lời, GV hớng dẫn HS lập biên
bản nh sau:
-Các nhóm thảo luận viết biên bản theo yêu cầu
của đề bài.
-Đại diện nhóm trình bày trớc lớp
-Các nhóm khác nhận xét, bổ sung
-GV: Đánh giá kết quả của các nhóm
I- Ôn tập lí thuyết về biên bản
*ghi nh sgk 126
- Biên bản là loại văn bản ghi chép lại
những sự việc đã xảy ra hoặc đang xảy ra trong
hoạt động của các cơ quan, tổ chức chính trị-xã
hội và doanh nghiệp.
-Biên bản không có hiệu lực pháp lí để thi
hành mà chủ yếu đợc dùng làm chứng cứ, làm cơ

sở cho các nhận định , kết luận và các quyết định
xử lí.
-Đặc điểm nổi bật của biên bản là phải
ghi nhận các sự việc, hiện tợng một cách kịp thời,
đầy đủ, tỉ mỉ và khách quan trung thực.
II. THC HNH
.Bài tập 1SGK
1,b( kết thúc
ghi ở cuối biên bản
2-a,3-d,4-c,5-e,g,6-h
Quốc hiệu và tiêu ngữ
-Địa điểm, thời gian tiến hành hội nghị
-Tên biên bản
-Thành phần tham dự
-Diễn biến và kết quả hội nghị
-Thời gian kết thúc, thủ tục kí xác nhận
Bài tập 2: Hãy ghi lại biên bản họp lớp tuần vừa
qua của lớp em
-Quốc hiệu và tiêu ngữ
-Địa điểm, thời gian
-Tên biên bản
-Thành phần tham dự
-Diễn biến và kết quả hội nghị
-Thời gian kết thúc, thủ tục kí xác nhận
+Thao tác 2: Hớng dẫn HS làm bài tập lập Biên
bản bàn giao nhiệm vụ trực tuần.
Bài tập 3:
-Thành phần tham dự bàn giao gồm
những ai ?
-Nội d ung bàn giao nh thế nào ? (Nội

dung và kết quả công việc đã làm trong tuần, nội
dung công việc cần thực hiện trong tuần tới, các
phơng tiện vật chất và hiện trạng của chúng tại
thời điểm bàn giao )
+GV yêu cầu HS vận dụng những kết quả
vừa kết luận để viết biên bản vào vở bài tập.
+GV kiểm tra kết quả làm bài của HS và nhắc HS
về nhà tiếp tục làm các bài tập còn lại vào vở.
Bài tập 4:
4. Củng cố, dặn dò , hng dn t hc :
-Nêu lại nội dung phải có của biên bản.
-Về nhà viết một biên bản : Biên bản họp chi đội chuẩn bị cho hoạt động chào mừng ngày 30- 04
-Chuẩn bị bài : B ca xi mụng
E. RT KINH NGHIM




***************************************************

Ngày soạn:27/03/2011
Ngày dạy: 31/03/2011
TIT 149,150 VN BN: B CA XI - MễNG
Trớch

- G. Đơ Mô- Pa- xăng -
A. MC CN T
- Thy c ngh thut miờu t din bin tõm trng ca cỏc nhõn vt trong vn bn, rỳt ra c bi
hc v lũng yờu thng con ngi
B. TRNG TM KIN THC, K NNG, THI

1. Kin Thc:
- Ni kh ca mt a tr khụng b v nhng c m,nhng khao khỏt ca em.
2. K nng:
- c - hiu mt vn bn dch thuc th loi t s .
- Phõn tớch din bin tõm lý nhõn vt
- Nhn din c nhng chi tit miờu t tõm trng nhõn vt trong mt vn bn t s .
3. Thỏi :
- Bi dng cho HS tỡnh yờu thng con ngi, lũng v tha
C. PHNG PHP
- m thoi , thuyt trỡnh ,tho lun
D. TIN TRèNH DY HC
1. n nh:
2. Kim tra bi c:
- Cuộc sống hết sức khó khăn của Rô - Bin - Xơn đợc thể hiện nh thế nào?
- Chúng ta thấy gì sau bức chân dung của Rô-bin-xơn?. Qua phân tích tác phẩm, em rút ra đợc bài
học gì cho bn thõn ?
3. Bi mi: Gii thiu bi:
Văn học pháp cỏc em đã đợc học ở các lớp 6,7,8: Buổi học cuối cùng , Ông Giuốc Đanh mặc
lễ phục Đi bộ ngao du bài hôm nay là một tác phẩm của văn học Pháp. Giới thiệu về Mô-Pa-Xăng.
HOT NG CA GV V HS NI DUNG BI DY
HĐ 1 Tìm hiểu chung
Cho hs đọc chú thích và ? qua chú thích giúp
em biết thêm điều gì?
?. Đoạn trích kể về sự việc gì?
Gv đọc mẫu 1 đoạn sau đó y/c hs đọc tiếp
?. Truyện có mấy nhân vật?
- Truyện có ba nhân vật chính:
+ Xi-mông.
+ Chị BLăng-sốt.
+ Bác Phi-líp.

?. Truyện đợc kể theo ngôi thứ mấy?
Truyện đợc kể theo ngôi thứ ba, trình tự thời
gian.
Nhân vật nào là nhân vật trung tâm?
- HS trả lời các câu hỏi trên.
- GV nhận xét, rút ra điểm chính.
HĐ 1 Tìm hiểu nội dung
Gv đọc mẫu 1 đoạn sau đó y/c hs đọc tiếp
*H/S đọc từ đầu khóc hoài
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả, G. Đơ Mô- Pa- xăng ( 1850- 1893) là
nhà văn Pháp
- Ông đã để lại một khối lợng Tp lớn
- Các tác phẩm của ông phản ánh sâu sắc nhiều ph-
ơng diện của Xh pháp cuối TK 19
2.Tác phẩm:
- Truyện kể về chị BLăng-sốt bị một ngời đàn ông
lừa dối -> sinh ra Xi-mông. Vì vậy, Xi-mông trở
thành đứa trẻ không có bố dới con mắt mọi ngời.
a.Đọc, kể:
-Đọc thể hiện rõ hình ảnh, tâm trạng của nhân vật.
-Chú ý những lời đối thoại
-Kể tóm tắt đoạn trích.
b-Bố cục: chia 4 phần
P1: Từ đầu =>khóc hoài (Nỗi tuyệt vọng của Xi-
Mông)
P2: Tiếp theo=>ông bố (Xi-Mông gặp bác Phi-líp)
P3:Tiếp theo=>rất nhanh (Bác Phi-Líp đa Xi-Mông
về nhà)
P4:Còn lại (Ngày hôm sau ở trờng)

3.Phân tích :
a.Nhân vật Xi-Mông
*.Tâm trang của Xi-Mông:
- Tâm trạng ở bờ sông:
+ Có cảm giác uể oải thờng thấy sau khi khóc.
+ Em nghĩ đến nhà, rồi nghĩ đến mẹ em lại khóc.
?Những câu văn nào miêu tả rõ tâm trạng của
Xi-mông?
?Nhà văn miêu tả nhiều lần Xi-mông khóc?
Thể hiện tâm trạng của em thế nào?
?Suy nghĩ của em trớc hoàn cảnh của Xi-
mông?
?Lời nói của Xi-Mông đợc thể hiện ntn?
?Thái độ của nhà văn ntn?
?Xi Mông nói với bác Phi-líp thế nào?
?Lời nói ấy thể hiện khát khao gì?
?Nhận xét của em qua những câu đối thoại
này?
Khi gặp mẹ, tại sao Xi- Mông lài oà lên khóc?
Những câu nói, câu hỏi của em với bác Phi Líp
ngay sau đó nói lên điều gì?
?Tình cảm, thái độ của nhà văn giành cho em
ntn?
?Em hiểu gì về cánh kể chuyện của nhà văn
qua đoạn truyện này?
? Xi mông là em bé thế nào?
?. Sự thể hiện đó có phù hợp với tâm lí lứa tuổi
của em không? Chi tiết nào, hình ảnh nào
chứng tỏ điều đó?
+ Em chẳng nhìn thấy gì quanh em nữa mà chỉ

khóc hoài
-=>Giành nhiều những câu văn miêu tả tâm trạng
của Xi-Mông->một tâm trạng đau buồn, tuyệt vọng
trớc hoàn cảnh thực tại của em.
- Tâm trạng khi gặp bác Phi líp và khi về đến nhà:
- Lời nói, hành động của Xi - Mông:
+ Chúng nó đành cháu vì cháu
+ Cháu không có bố
+ Em nói giữa những tiếng nấc buồn tủi,
=> lời nói ngắt quãng, nghẹn ngào, đau đớn cánh
miêu tả rất tinh tế về tâm lí nhân vật.
+ Bác có muốn làm bố cháu không?
+ Thế nhé! Bác Phi líp, bác là bố cháu.
=>Lời đối thoại rất tự nhiên, thể hiện những khát
khao và và ngây thơ của Xi mông, em khát khao
cả những điều bình dị nhất, thật tội nghiệp, đáng th-
ơng.
=> Diễn biến tâm trạng của một đứa trẻ trong một
hoàn cảnh thật đáng thơng.
=> Phù hợp với tâm lí lứa tuổi và cá tính của Xi-
mông
?H/S đọc tiếp phần cuối đoạn trích?
?Ngày hôm sau đến trờng sự việc xảy ra ntn với
Xi - mông? (Xi - mông nh thế nào? em có suy
nghĩ, tin tởng sắt đá thế nào?)
?. Theo em, các bạn của Xi-mông đáng khen hay
đáng trách?
G/V: Giới thiệu hoàn cảnh gia đình của chị, chị
là ngời phụ nữ đức hạnh, đẹp nhất vùng; một thời
lầm lỡ bị lừa dối khiến cho Xi - mông trở thành

đứa con không bố.
H/S: Đọc: Những lời văn kể, tả về nhân vật B-
lăng - Sốt?
?. Em hãy tìm những chi tiết nói về chị BLăng-
sốt?
?. Bản chất của chị BLăng-sốt nh thế nào?
?. Bản chất đó đợc bộc lộ qua những chi tiết
nào?
?Ngôi nhà của chị đợc miêu tả ntn?
?Thái độ của chị đối với khách ntn?
?Khi chị xuất hiện bác Phi - líp hiểu ra ngay điều
gì? Nổi lòng của chị khi con bị đánh/
?Tâm trạng của chị đợc TG miêu tả ntn?
?Nhận xét về cách miêu tả tâm trạng của TG?
(Dùng nhiều từ gợi tả sắc nét, khả năng phân tích
tâm lí tinh tế)
?Thái độ của nhà văn?
- Ngày hôm sau ở tr ờng (. Kết thúc đoạn trích)
Hạnh phúc xốn xang ở trong lòng Xi-Mông,
em có đủ sức mạnh để đấu chọi lại bọn bạn ác
ýý nghĩa lớn lao về t tởng nhân văn toát lên từ
tác phẩm là mang lại hạnh phúc cho trẻ bất hạnh
và con ngời phải luôn giàu tình yêu thơng.
- Các bạn của Xi-mông thật đáng trách khi trêu
chọc em.
=> Bài học:
Không nên trêu chọc trên nổi đau của ngời khác.
Tâm trạng:Xi-mông: từ buồn tủi, tuyệt vọng đến
ngạc nhiên, mừng vui, tự tin, hạnh phúc, tràn
ngập

b .Nhân vật Blăng-Sốt:
* Chị BLăng-sốt:
- Là một ngời phụ nữ đức hạnh, bị lừa dối.
từng làmột trong những cô gái đẹp nhất vùng
- Bản chất: sống đứng đắn, nghiêm túc.
+Một ngôi nhà nhỏ, quét vôi trắng hết sức sạch
sẽ.
Một cuộc sống nghèo nhng ngăn nắp, nghiêm
túc.
+ Bộc lộ qua thái độ đối với khách.
+ Bộc lộ ở nổi lòng của chị khi con nói bị đánh vì
không có bố.
Cách tả thể hiện thái độ của nhà văn
Thái độ, cử chỉ của chị với khách rất dè dặt
nghiêm túc, tự trọng.
*Tâm trạng của Blăng-sốt:
-Đôi má đỏ bừng và tê tái đến tận xơng tuỷ.
-Hổ then, lặng ngắt, quằn quại dựa vào tờng, hai
tay ôm ngực.
Miêu tả sắc nét, khả năng phân tích tâm lí tinh
tế của nhà văn.
Tâm trạng từ ngợng ngùng đến đau khổ rồi quặn
quại hổ thẹn.
Chị là ngời phụ nữ bất hạnh đau đớn chịu thiệt
thòi thái độ cảm thông và chia sẻtoát lên ý
?Tìm những câu văn miêu tả và kể về
Phi-Líp?
?Em có nhận xét gì về miêu tả của nhà văn? Nhà
văn muốn thể hiện điều gì?
? Qua thái độ, hành động của bác Phi-líp em

thấy bác là con ngời ntn?
?. Ví sao, bác Phi-líp nhận làm bố của Xi-mông?
?. Tâm trạng của Xi-mông đợc diễn tả nh thế
nào?
?Vì sao bác lại co thái độ, hành động nh vậy?
?Diễn biến tâm trạng của bác Phi Líp đợc tác
giả thể hiện ntn? trong cả đoạn trích?
*Hoạt động 3: Tổng kết

nghĩa t tởng nhân văn cao.
c . Nhân vật Phi -Líp:
* Hình dáng:
- Ngời thợ cao, lớn.
- Râu, tóc: đen, quăn.
- Vẻ mặt nhân hậu.
-Một bàn tay chắc nịch đặt lên vai em.
- Rất thơng Xi-mông.
Hình ảnh của một ngời vững vàng tốt bụng rất
tin cậy.
*Thái độ, hành động:
- Gặp chị BLăng-sốt, bác hiểu chị BLăng-sốt là
một ngời tốt.
-Có chứ, bác muốn chứ.
-Nhấc bổng em lên đột ngột hôn vào má em.
Cách miêu tả ngắn gọn, giản dị.
- Bác Phi-líp nhận làm bố của Xi-mông vì:
+ Thơng Xi-mông.
+ Cảm mến chị BLăng-sốt.
Nhân vật Phi-líp thực sự là chỗ dựa tinh thần
cho Xi mông. Hành động của bác đầy nhân

hậu, cao đẹp, giàu tình yêu thơng.
-Diễn biến tâm trạng của Phi-Lip:
Khi đa Xi - Mông về nhà Phi - Líp nghĩ bụng có
thể đùa cợt với chị Blăng-Sốt khi gặp chị, Phi - lip
không còn ý nghĩ này nữa.
Cuối cùng vì thơng Xi - Mông và cảm mến Blăng
- sốt, Phi -Líp rất vui rất sẵn sàng làm bố Xi -
Mông
Niềm vui và bất ngờ đến với Phi líp
* Tâm trạng: Từ ngạc nhiên đến cảm thông, từ
đùa cợt thành nghiêm túc
III. Tổng kết
1.nghệ thuật:
- Tác giả thành công trong nghệ thuật miêu tả
diễn biến tâm lý nhân vật thông qua ngôn ngữ,
hành động
- Tình tiết truyện bất ngờ hợp lý.
2. ý nghĩa : Truyện ca ngợi tình yêu thơng, lòng
nhân hậu của con ngời.
* Ghi nhớ SGK
4.Củng cố - dặn dò
-Kể tóm tắt đoạn trích
-Phân tích nhân vật Blăng- sốt; Phi - Líp
-Thái độ, t tởng của nhà văn?
-Nội dung cần ghi nhớ? Bài học cho em về nội dung giáo dục toát lên từ đoạn trích.
- Chuẩn bị bài: Hợp đồng
E. RT KINH NGHIM

***************************************************