Tai lieu tap huan 2009

TRƯỜNG THCS MINH TRÍ
Vấn đề : Đổi mới PPDH và Đổi mới
KTĐG môn sinh học ở THCS
Vấn đề : Đổi mới PPDH và Đổi mới
KTĐG môn sinh học ở THCS




Vì sao phải đổi mới PPDH và đổi mới
Vì sao phải đổi mới PPDH và đổi mới
việc kiểm tra ĐG KQ HT của học sinh ?
việc kiểm tra ĐG KQ HT của học sinh ?




MỐI
MỐI
QUAN HỆ
QUAN HỆ
GIỮA
GIỮA
CÁC YẾU
CÁC YẾU
TỐ CẤU
TỐ CẤU
TRÚC
TRÚC
TRONG

TRONG
QUÁ
QUÁ
TRÌNH
TRÌNH
DẠY HỌC
DẠY HỌC


ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC

Đổi mới phương pháp dạy học là gì ?
Đổi mới phương pháp dạy học là gì ?



Đổi mới phương pháp dạy học như thế nào ?
Đổi mới phương pháp dạy học như thế nào ?
Câu hỏi :

Thực chất đổi
Thực chất đổi
mới phương pháp dạy học ở
mới phương pháp dạy học ở
trường phổ thông là gì ?
trường phổ thông là gì ?


Phương pháp luận

Phương pháp luận
(PP vĩ mô)
(PP vĩ mô)
PP chuyển hóa từ PPKH thành PPDH
PP chuyển hóa từ PPKH thành PPDH
Tiếp cận CT –HT….
Tiếp cận CT –HT….
Phương pháp dạy học
Phương pháp dạy học
các Biện pháp dạy học
các Biện pháp dạy học
(PP trung gian)
(PP trung gian)
Ba nhóm phương pháp DH:
Ba nhóm phương pháp DH:
- Nhóm Phương pháp dùng lời (VĐ tìm tòi,Đặt và
- Nhóm Phương pháp dùng lời (VĐ tìm tòi,Đặt và
GQVĐ,Thảo luận nhóm.)
GQVĐ,Thảo luận nhóm.)
- Nhóm Phương pháp trực quan
- Nhóm Phương pháp trực quan
-Nhóm Phương pháp thực hành
-Nhóm Phương pháp thực hành
Kỹ thuật dạy học
Kỹ thuật dạy học
(PP vi mô)
(PP vi mô)
- Thiết kế câu hỏi các dạng khác nhau
- Thiết kế câu hỏi các dạng khác nhau
- Thiết kế graph nội dung + graph HĐ

- Thiết kế graph nội dung + graph HĐ
- Thiết kế PHT
- Thiết kế PHT
- Thiết kế PTDH
- Thiết kế PTDH
- Thiết kế các hoạt động học tập rèn luyện các thao tác tư
- Thiết kế các hoạt động học tập rèn luyện các thao tác tư
duy: PT, SS, KQH, TTH, HTH….
duy: PT, SS, KQH, TTH, HTH….
HỆ THỐNG CÁC TẦNG BẬC CỦA PPDH


ĐỔI MỚI PPDH LÀ GÌ ?
ĐỔI MỚI PPDH LÀ GÌ ?

Đổi mới PPDH không phải là sự thay thế
Đổi mới PPDH không phải là sự thay thế
PPDH cũ bằng một loạt các PPDH mới
PPDH cũ bằng một loạt các PPDH mới
.Đổi
.Đổi
mới PPDH là đổi
mới PPDH là đổi


mới cách thực hiện PPDH
mới cách thực hiện PPDH


trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố

trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố
cấu trúc khác của quá trình dạy học
cấu trúc khác của quá trình dạy học


nhằm
nhằm
khai thác triệt để các ưu điềm của các
khai thác triệt để các ưu điềm của các
PPDH cụ thể, hạn chế tới mức tối thiểu
PPDH cụ thể, hạn chế tới mức tối thiểu
khuyết điểm của từng phương pháp
khuyết điểm của từng phương pháp
và
và
phát huy tối đa tính tích cực, chủ động,
phát huy tối đa tính tích cực, chủ động,
sáng tạo của người học.
sáng tạo của người học.




qui trình tổ chức bài học theo hớng
qui trình tổ chức bài học theo hớng
dạy học lấy HS làm trung tâm
dạy học lấy HS làm trung tâm


TT

TT
Các bớc
Các bớc
thực hiện
thực hiện
Vai trò
Vai trò
của GV
của GV
Vai trò
Vai trò
của HS
của HS
sản phẩm
sản phẩm
Tri thức
Tri thức
1
1
Nêu câu hỏi, bài tập
Nêu câu hỏi, bài tập
,
,
PHT
PHT


ịnh
ịnh
hớng

hớng
Tự
Tự
nghiên cứu
nghiên cứu
2
2
Hớng dẫn nghiên cứu
Hớng dẫn nghiên cứu
t
t
li u,
li u,
tài liệu
tài liệu
liờn quan n
liờn quan n
n i dung bi h c
n i dung bi h c
Tổ chức
Tổ chức
Tự thể hiện
Tự thể hiện
Lời gi
Lời gi
ả
ả
i của
i của
cá nhân HS

cá nhân HS
3
3
Tổ chức th
Tổ chức th
ả
ả
o luận theo
o luận theo
nhóm
nhóm
Trọng tài,
Trọng tài,
cố vấn
cố vấn
Thể hiện qua
Thể hiện qua
nhóm
nhóm
Lời gi
Lời gi
ả
ả
i của tập thể
i của tập thể
(nhóm, tổ, lớp)
(nhóm, tổ, lớp)
4
4
Kết luận,

Kết luận,
chính xác hoá
chính xác hoá


kiến thức
kiến thức


Kết luận
Kết luận
Tự kiểm tra,
Tự kiểm tra,
tự điều chỉnh
tự điều chỉnh


Tri thức khoa học
Tri thức khoa học
5
5
Vận dụng kiến thức mới
Vận dụng kiến thức mới
Kiểm tra,
Kiểm tra,
đánh giá
đánh giá
Tự thể hiện
Tự thể hiện
sáng tạo

sáng tạo
Vận dụng vào các t
Vận dụng vào các t
ỡ
ỡ
nh
nh
huống trong
huống trong
học tập và đời sống
học tập và đời sống



I. KHÁI NIỆM VÀ CÁC MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC CÁ THỂ
TRONG QUẦN THỂ
1. Khái niệm về quần thể.
? Có những tiêu chuẩn nào để một nhóm cá
thể được gọi là một quần thể sinh vật?

Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan

hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá
QUẦN THỂ CHIM CÁNH CỤT


Một nhóm cá thể cùng loài hoặc dưới loài.

Cùng sống trong một không gian xác định.

Tại một thời điểm nhất định.

Có khả năng giao phối sinh ra con cái.
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá

? Một lồng gà, một chậu cá chép có phải là quần thể
không? Một nhóm cá thể có đủ những tiêu chuẩn trên,
nhưng tại sao không được gọi là một quần thể?

Khí
hậu
Loài
khác
Đất
Nước
A
Khí
hậu
Loài
khác
Đất
Nước
B
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá
thể trong quần

thể
II. Kiểm tra
đánh giá
? Trong hai sơ đồ trên, sơ đồ nào là
quần thể sinh vật? Tại sao?

Sơ đồ B là quần thể sinh vật, vì nó thể hiện sự thích
nghi của nhóm cá thể đó với môi trường sống của nó.

Khí
hậu
Loài
khác
Đất
Nước
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá

Qua thời gian
Khí
hậu
Loài
khác
Đất
Nước
Nhờ CLTN hình thành các yếu tố
Cấu trúc liên quan mật thiết với nhau
MẬT
ĐỘ
Kiểu
phân bố
cá thể
Khả
năng
thích
ứng
Tỉ lệ
sinh
sản/tử
vong
Tỉ lệ
đực /
cái
Khả
năng
tăng
trưởng
Tỉ lệ

nhóm
tuổi
Cấu trúc QTSV
Quá trình hình thành QTSV từ tập hợp ngẫu nhiên nhóm cá thể

? Thế nào là quần thể sinh vật?
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá
 Quần thể là nhóm cá thể của một loài, phân
bố trong vùng phân bố của loài, có khả năng
giao phối tự do với nhau để sinh ra các thế hệ
mới.
 Quần thể là nhóm cá thể của một loài, phân
bố trong vùng phân bố của loài, có khả năng
giao phối tự do với nhau để sinh ra các thế hệ
mới.

? Vậy dấu hiệu nào giúp phân biệt quần
thể với tập hợp ngẫu nhiên các cá thể?
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá

Dấu hiệu về sự thích nghi của nhóm cá thể cùng
loài với môi trường sống của nó thông qua quá trình
chọn lọc tự nhiên mà các cá thể tự thiết lập được
mối quan hệ với nhau và với môi trường hình thành
các dấu hiệu đặc trưng của quần thể sinh vật.

Quần thể chim hồng lạcQuần thể cá hồi
Quần thể bèo tây Quần thể sư tử
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và

các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá

? Hãy lựa chọn và xắp xếp thành 2 cột các nhóm sinh
vật sau đây thuộc hay không thuộc quần thể:
1-Cá trắm cỏ trong ao; 2-Cá rô phi đơn tính trong hồ;
3-Bèo trên mặt ao; 4-Sen trong đầm; 5-Các cây ven
hồ; 6-Voi ở khu bảo tồn Yokđôn; 7- Ốc biêu vàng ở
ruộng lúa; 8-Chuột trong vườn; 9-Sim trên đồi;
10-Chim ở lũy tre làng.
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan
hệ giữa các cá

thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá

Không phải quần thể Quần thể
2-Cá rô phi đơn tính
trong hồ;
3-Bèo trên mặt ao
5-Các cây ven hồ
8-Chuột trong vườn
10-Chim ở lũy tre
làng
1-Cá trắm cỏ trong ao
4-Sen trong đầm
6-Voi ở khu bảo tồn
Yôkđôn
7-Ốc bươu vàng ở
ruộng lúa
9-Sim trên đồi
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Bài 51: KHÁI NIỆM VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA QUẦN THỂ
Chú ý
I. Khái niệm và
các mối quan hệ
giữa các cá thể
trong quần thể
1 Khái niệm về
quần thể
2. Các mối quan

hệ giữa các cá
thể trong quần
thể
II. Kiểm tra
đánh giá


Đổi mới PPDH thực chất là gì ?
Đổi mới PPDH thực chất là gì ?



Tầng kĩ thuật (
Tầng kĩ thuật (
thực hiện các kĩ thuật dạy
thực hiện các kĩ thuật dạy
học:Thiết kế các dạng câu hỏi,phiếu học
học:Thiết kế các dạng câu hỏi,phiếu học
tập,phương tiện học tập… )
tập,phương tiện học tập… )
chính là
chính là
thực
thực
chất của đổi
chất của đổi


mới PPDH
mới PPDH

.
.

Đổi mới PPDH là làm thế nào để hS phải
Đổi mới PPDH là làm thế nào để hS phải
thực sự tích cực chủ động, tự giác tìm tòi ,
thực sự tích cực chủ động, tự giác tìm tòi ,
suy nghĩ sáng tạo
suy nghĩ sáng tạo
trong quá trình tự chiếm
trong quá trình tự chiếm
lĩnh tri thức và cả cách thức để chiếm lĩnh tri
lĩnh tri thức và cả cách thức để chiếm lĩnh tri
thức ấy
thức ấy
nhằm phát triển và hoàn thiện
nhằm phát triển và hoàn thiện
nhân cách.
nhân cách.



MỤC ĐÍCH CỦA KTĐG KQHT CỦA HS MÔN
MỤC ĐÍCH CỦA KTĐG KQHT CỦA HS MÔN
SINH HỌC Ở THCS
SINH HỌC Ở THCS
1. Làm sáng tỏ mức độ đạt được của học sinh về kiến
1. Làm sáng tỏ mức độ đạt được của học sinh về kiến
thức ,kĩ năng ,thái độ so với mục tiêu giáo dục
thức ,kĩ năng ,thái độ so với mục tiêu giáo dục

2. Công khai hóa các nhân định về năng lực ,kết quả học
2. Công khai hóa các nhân định về năng lực ,kết quả học
tập của mỗi học sinh
tập của mỗi học sinh


3. Nâng cao ý thức trách nhiệm ,tự giác , ý chí vươn lên
3. Nâng cao ý thức trách nhiệm ,tự giác , ý chí vươn lên
trong học tập.
trong học tập.


4. Giúp giáo viên điều chỉnh hoạt động dạy , nhằm mục
4. Giúp giáo viên điều chỉnh hoạt động dạy , nhằm mục
tiêu dạy học.
tiêu dạy học.


5. Giúp PHHS trong việc lựa chọn cách giáo dục và
5. Giúp PHHS trong việc lựa chọn cách giáo dục và
hướng nghiệp cho con em họ.
hướng nghiệp cho con em họ.


ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP
ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP

ĐỔI MỚI
ĐỔI MỚI


ĐGKQHT
ĐGKQHT


môn sinh học
môn sinh học
1-Phải đánh giá được toàn diện các mục tiêu của môn sinh
1-Phải đánh giá được toàn diện các mục tiêu của môn sinh
học
học
2-chú ý đến yêu cầu hình thành nhân cách cho học sinh
2-chú ý đến yêu cầu hình thành nhân cách cho học sinh
3-chú ý đến đặc thù của khoa học sinh học là khoa học thực
3-chú ý đến đặc thù của khoa học sinh học là khoa học thực
nghiệm.
nghiệm.
4-Đánh giá kết quả hợp tác của học sinh trong hoạt động
4-Đánh giá kết quả hợp tác của học sinh trong hoạt động
nhóm
nhóm
5-Đa dạng hóa các loại hình KTĐG:+ TNKQ và Tự luận.
5-Đa dạng hóa các loại hình KTĐG:+ TNKQ và Tự luận.


+Kiểm tra viết và KTTH.
+Kiểm tra viết và KTTH.

+Kiểm tra vấn đáp và KT viết
+Kiểm tra vấn đáp và KT viết




Các loại hình
Các loại hình
kiểm tra
kiểm tra
Định kì
1 tiết
Học kì
Thực hành
Thường xuyên
Miệng
15 phút
CT, SGK
Mục tiêu
Chuẩn KT-KN


Các nội dung
Các nội dung
kiểm tra
kiểm tra
Tư duy
Suy luận

Năng lực




Kĩ thuật
Kĩ thuật
ra đề kiểm tra
ra đề kiểm tra


KĨ THUẬT THIẾT KẾ CÂU
KĨ THUẬT THIẾT KẾ CÂU
HỎI
HỎI
Câu hỏi Tự luận (TNCQ)
Câu hỏi Tự luận (TNCQ)
Câu hỏi đóng
Đánh giá mức độ
nhận biết,
ghi nhớ,
đôi khi có vận dụng
Câu hỏi mở
Đánh giá mức độ
hiểu và vận dụng
(tại sao?
như thế nào?
bằng cách nào?)