GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG QUA MÔN LỊCH SỬ-KHOA HỌC - ĐỊA LÝ

1
Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i tr êng
qua c¸c m«n häc
cÊp tiÓu häc
Đà N ngẵ , 10 – 12 th¸ng 6 n¨m 2008
2
tÝch hîp Gi¸o Dôc BVMT
trong m«n Khoa hoc
3
Phần I. những vấn đề chung
A. Mục tiêu cần đạt
1. Ng ời học cần biết và hiểu
- Mục tiêu, nội dung giáo dục bảo vệ môi tr ờng
của môn học
- Ph ơng pháp và hình thức dạy học tích hợp giáo
dục BVMT của môn học.
-Phân tích nội dung, ch ơng trình, SGK từ đó xác định
đ ợc các bài (nội dung) có thể tích hợp giáo dục
BVMT của môn học.
- Soạn bài và dạy học (môn học) theo h ớng tích hợp
giáo dục BVMT.
4
Những vấn đề chung
2. Ng ời học có khả năng
- Phân tích nội dung, ch ơng trình môn học,
từ đó xác định đ ợc các bài có khả năng
lồng ghép, tích hợp giáo dục BVMT của
môn học.
- Soạn bài và dạy học (môn học) theo h ớng
lồng ghép, tích hợp giáo dục BVMT.
- Tích cực thực hiện dạy học lồng ghép, tích

hợp giáo dục BVMT vào môn học.
5
Những vấn đề chung
B. Một số kiến thức về môi tr ờng và gd BVMT

Hoạt động 1
Căn cứ vào kinh nghiệm và kiến thức về môi tr
ờng, các thông tin về môi tr ờng trên các ph ơng
tiện thông tin mà bạn biết, hãy thảo luận
nhóm và trả lời các câu hỏi sau:
- Môi tr ờng là gì?
- Chức năng chủ yếu của môi tr ờng?
6
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT
Phản hồi HĐ 1:
- Môi tr ờng bao gồm toàn bộ các điều kiện
tự nhiên, điều kiện nhân tạo và điều
kiện kinh tế- xã hội bao quanh con ng ời
có nh h ởng đến sự phát triển của từng
cá thể cũng nh của toàn nhân loại.
7
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT

+ Các yếu tố tự nhiên, hay còn gọi là "môi tr ờng
sống", "môi sinh", môi tr ờng tự nhiên: toàn thể các
điều kiện tự nhiên bao quanh, có nh h ởng trục
tiếp và gián tiếp đến sự tồn tại, phát triển của mọi
sinh vật (ánh sáng mặt trời, cây cỏ, không khí, đất

đai, sông núi ).

+ MT xã hội là tổng thể các mối quan hệ gi a con ng
ời với con ng ời, là các luật lệ, thể chế, quy định, h
ớng các hoạt động của con ng ời theo một khuôn
khổ nhất định, tạo thuận lợi cho sự phát triển cuộc
sống của con ng ời.
8
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT

+ Môi tr ờng nhân tạo, bao gồm các nhân
tố do con ng ời tạo ra làm thành tiện nghi
cuộc sống nh máy bay, ô tô, nhà ở, các
khu vực đô thị

Nh vậy, môi tr ờng bao gồm các yếu tố
bao quanh con ng ời, có ảnh h ởng tới đời
sống sản xuất, sự tồn tại và phát triển
của con ng ời và thiên nhiên.
9
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT

Hoạt động 2
Bằng kinh nghiệm và dựa vào các thông
tin đã biết, bạn hãy trao đổi trong nhóm
và cho biết:
Chức năng chủ yếu của môi tr ờng?
10

Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT

Chức năng chủ yếu của môi tr ờng
Môi tr ờng có 4 chức năng:
1. Cung cấp không gian sinh sống cho con ng ời
2. Cung cấp các nguồn tài nguyên cần thiết phục vụ
cho đời sống và sản xuất của con ng ời.
3. Là nơi chứa đựng và phân huỷ các phế thải do con
ng ời tạo ra.
4. L u trữ và cung cấp thông tin
11
Chức năng chủ yếu
của môI tr ờng
MôI tr ờng
Không gian sống
của con ng ời
L u trữ và cung cấp
Các nguồn thông tin
Chứa đựng các phế thải
Do con ng ời tạo ra
Chứa đựng các nguồn
Tài nguyên thiên nhiên
12
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT
Hoạt động 2

Bằng kinh nghiệm và qua các tài liệu, qua
các ph ơng tiện thông tin, bạn hãy thảo

luận trong nhóm trả lời các câu hỏi sau:

- Thế nào là ô nhiễm môi tr ờng ?

- Khái quátvề sự ô nhiễm MT trên thế giới
và ở Việt Nam.
13
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT
Phản hồi cho HĐ 2

Ô nhiễm môi tr ờng
-
- Hiểu đơn giản là làm bẩn, làm thoái hoá môi tr
ờng sống.
-
- Là sự làm biến đổi theo h ớng tiêu cực toàn thể
hay một phần môi tr ờng bằng những chất gây
tác hại. Sự biến đổi môi tr ờng đó ảnh h ởng trực
tiếp hay gián tiếp tới đời sống con ng ời và sinh
vật, gây tác hại cho nông nghiệp, công nghiệp và
làm giảm chất l ợng cuộc sống của con ng ời.
14
Một số kiến thức về môI tr ờng
và Giáo Dục BVMT
Phản hồi cho HĐ 2

Nguyên nhân của nạn ô nhiễm môi tr ờng
là các sinh hoạt hàng ngày và hoạt động
kinh tế của con ng ời, từ trồng trọt, chăn

nuôi đến các hoạt động công nghiệp,
chiến tranh và công nghệ quốc phòng

Một số thông tin:.
15

*Ô nhiễm môi trường trên Thế giới.

- Khí hậu toàn cầu biến đổi và tần xuất thiên
tai gia tăng.

+Gia tăng nồng độ CO 2 và SO2 trong khí
quyển

+ Nhiệt độ trái đất tăng: trong vòng 100
năm trở lại đây TĐ nóng lên 0, 5 độ và dự
báo trong thế kỷ này sẽ tăng từ 1,5- 4,5 độ
so với TK XX

+ Mức nước biển sẽ dâng cao từ 25- 145cm
do băng tan, nhấn chìm nhiều vùng rộng lớn.

+Gia tăng tầng xuất thiên tai.
16

- Suy giảm tầng Ôzôn

- Tài nguyên bị suy thoái

- Ô nhiễm môi trường đang sảy ra ở quy mô

rộng

Nguyên nhân: Sự phát triển khu đô thị, công
nghiệp, du lịch, đổ bỏ chất thải…

Hậu quả: hàng năm trung bình trên 20 triệu
người chết vì các nguyên nhân môi trường

- Gia tăng dân số

-Suy giăm tính đa dạng sinh học (đa
dạng di truyền; loài; sinh thái)
17
Ô nhiễm môi trường Việt Nam
-Suy thoái môi trường đất: trên 50% diện
tích đất tự nhiên của nước ta bị thoái hoá
(bạc màu, phèn, xói mòn…).DT không
gian sống đang ngày càng thu hẹp.
-Suy thoái rừng: chất lượng rừng giảm và
sự thu hẹp DT rừng.
-Suy giảm đa dạng sinh học: VN là 1 trong
10
trung tâm ĐDSH cao trên thế giới.
Nhữngnăm gần đây bị suy giảm nhiều.
18

- Ô nhiễm MT nước

- Ô nhiễm MT không khí


- Ô nhiễm MT chất thải rắn
19
Giáo Dục BVMT
trong tr ờng tiểu học
I. Khái niệm về GD bảo vệ môi tr ờng
Hoạt động 3: Thảo luận nhóm
Bằng sự hiểu biết và qua các ph ơng tiện
thông tin, bạn hãy suy nghĩ và trao
đổi trong nhóm về các vấn đề sau:
1. Thế nào là giáo dục bảo vệ môi tr ờng?
2. Vì sao phải giáo dục bảo vệ môi tr ờng?
20

Giáo dục bo v môi tr ờng là quá trình
hình thành những nhận thức về mối quan
hệ giữa con ng ời với môi tr ờng tự nhiên và
xã hội bao quanh, hình thành ở họ những
thái độ và hành động giải quyết các vấn đề
môi tr ờng, bảo vệ và cải thiện môi tr ờng.

Những nhận thức và hiểu biết này không
chỉ giới hạn trong phạm vi địa ph ơng hay
quốc gia mà mang tính toàn cầu.

21

Vì vậy, giáo dục môi tr ờng sẽ tạo ra ở học
sinh:

- Nhận thức đúng đắn về môi tr ờng:

hình thành ở học sinh những kiến thức,
khái niệm, những hiểu biết về môi tr ờng
địa ph ơng, khu vực và toàn cầu; giúp cho
các em hiểu đ ợc sự tác động qua lại giữa
con ng ời và môi tr ờng (Về môi tr ờng)

- ý thức, thái độ thân thiện với môi tr
ờng (Vì môi tr ờng)
22

- Kĩ năng thực tế hành động trong môi tr
ờng: biết nhận xét, phân loại, phân tích và
đánh giá những vấn đề về môi tr ờng (Trong
môi tr ờng)

Kết quả cao nhất, mục đích cuối cùng
của giáo dục môi tr ờng là giúp học sinh:

- Có đ ợc ý thức trách nhiệm với môi tr
ờng

- Có đ ợc những hành động thích hợp để
bảo vệ môi tr ờng
23
*Đặc tr ng của giáo dục môi tr ờng:

- Giáo dục môi tr ờng mang tính địa
ph ơng cao

- Giáo dục môi tr ờng cần hình thành

ở ng ời học không chỉ nhận thức mà cả
những hành vi cụ thể

- Giáo dục môi tr ờng cần đ ợc tiến
hành thông qua mọi môn học và các
hoạt động trong nhà tr ờng
24
Gi¸o Dôc BVMT
trong tr êng tiÓu häc
25
Vỡ sao phi giỏo dc BVMT
Sự thiếu hiểu biết của con ng ời là một trong
các nguyên nhân chính gây nên ô nhiễm
và suy thoái môi tr ờng. Do vậy, cần phải
giáo dục cho mọi ng ời hiểu về môi tr ờng,
tầm quan trọng của môi tr ờng và làm thế
nào để BVMT. Do đó giáo dục BVMT phải
là một nội dung giáo dục trong nhà tr ờng.