Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
MC LC
Trang
PHN I M U 4
I. Lý do chn ti 4
II. nh hng nghiờn cu 5
1. Mc ớch nghiờn cu 5
2. Nhim v nghiờn cu 5
III. Phng phỏp nghiờn cu 6
1. Nghiờn cu lý lun 6
2. Quan sỏt - iu tra 6
3. Tng kt kinh nghim 7
4. Thc nghim giỏo dc 9
PHN II NI DUNG TI GI NG C HOT NG TRONG VIC GING
DY MNG MT CHIU 10
CHNG I: GI NG C M U 11
1) ỏp ng nhu cu xúa b s hn ch 11
2) Hng ti s tin li hp lý húa cụng vic 12
3) Chớnh xỏc húa mt khỏi nim 13
4) Hng ti s hon chnh h thng 15
5) Lt ngc vn 16
6) Xột tng t 17
7) Khỏi quỏt húa 18
8) Tỡm s liờn h v ph thuc 19
CHNG II: GI NG C TRUNG GIAN 21
1) Hng ớch 21
2) Quy l v quen 22
3) Xột tng t 22
4) Khỏi quỏt húa 24
5) Xột s bin thiờn v ph thuc 25
CHNG III: GI NG C KT THC 26
CHNG IV : PHI HP NHIU CCH GI NG C TP TRUNG VO
NHNG TRNG IM 27
PHN III NG DNG 28
1) Kt qu ng dng 28
2) Nhng thun li v khú khn 28
2
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Lời cảm ơn
Cựng vi quỏ trỡnh hi nhp ca t nc, giỏo dc ũi hi phi cú bc
tin phỏt trin vt bc. Cụng ngh thụng tin l mt trong nhng lnh vc i u
ca nn kinh t tri thc trong thi k hi nhp. Vỡ th vic ng dng CNTT vo
tt c cỏc ngnh ngh ang c phỏt trin mnh m m giỏo dc khụng nm
ngoi tro lu ú.
Trong ú mụn Tin hc gi mt v trớ rt quan trng trong cỏc trng THPT,
cựng vi nhng tri thc v k nng tin hc, vi phng phỏp lm vic l cụng c
hc tp ca mụn hc khỏc trong nh trng.
V mt tri thc k nng: Sau khi tt nghip tt c mi hc sinh u nm
c nhng yu t c bn ca tin hc v kh nng s dng CNTT vo hot ng
ca mỡnh.
V mt nhõn cỏch: Gúp phn phỏt trin nng lc trớ tu chung nh: Phõn
tớch, tng hp, tru tng húa, khỏi quỏt húa rốn luyn c tớnh phm cht ca
con ngi nh tớnh cn thn, chớnh xỏc, sỏng to
Trong quỏ trỡnh thc hin khúa hc, lp HTC Tin K1 - Lng Sn ó nhn
c s quan tõm, tn tỡnh ging dy, truyn th nhng kin thc quý giỏ v
CNTT v tin hc ca cỏc Thy giỏo, Cụ giỏo khoa Cụng ngh thụng tin Trng
i hc S phm H Ni. Tụi xin c t lũng bit n v cm n cỏc Thy giỏo,
Cụ giỏo trc tip ging dy.
c bit, tụi xin c by t lũng bit n sõu sc n Cụ giỏo: o T Mai,
ngi ó ng viờn v nhit tỡnh hng dn bn thõn tụi trong thi gian thc hin
ti ny.
Trong quỏ trỡnh thc hin ti cú th khụng trỏnh khi nhng thiu sút.
Tụi xin c cm n s lng th ca Thy giỏo, Cụ giỏo. Chõn thnh cm n s
giỳp ý kin quý bỏu ca bn bố tụi hon thnh ti ny.
Chõn trng cm n!
3
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
PHN I
M U
I. Lý do chn ti
1. Trong bi cnh Cụng ngh thụng tin ngy cng phỏt trin, vic s dng rng rói
mỏy tớnh khụng cũn ch bú hp trong vin nghiờn cu, cỏc trng i hc, cỏc trung tõm
mỏy tớnh m cũn m rng ra mi c quan, xớ nghip v nh mỏy. Song song vi quỏ
trỡnh trờn, vic ging dy Tin hc trong cỏc trng i hc, trung hc v ph thụng
cng c y mnh i ụi vi vic tng cng trang b mỏy vi tớnh. Chớnh vỡ vy, i
vi mi giỏo viờn ging dy mụn Tin hc cỏc trng ph thụng, vic tỡm hiu, nghiờn
cu cỏc vn v Tin hc, cựng vi vic tỡm cỏc bin phỏp ging dy Tin hc trong nh
trng ph thụng l mt cụng vic cn phi lm thng xuyờn, nhm ỏp ng vi s
ũi hi ngy cng cao ca xó hi.
2. Trong nghip v ca ngi thy giỏo cú hai vn quan trng: th nht l thc
tin v tim nng - nhng kin thc lý thuyt m h c hc rt c bn. Th hai l
thc tin v nghip v - thy giỏo phi bit cỏch truyn th kin thc phự hp vi trỡnh
ca hc sinh. Trong ú, thc tin th hai l iu quyt nh trong nghip v ca thy
giỏo, nú ỏnh giỏ cht lng ging dy ca thy giỏo. Hai thc tin trờn va mõu thun
vi nhau, li va thng nht vi nhau. Thy giỏo khụng th mang ht cỏc kin thc lý
thuyt cao xa v tru tng dy cho hc sinh, nhng cng khụng th dy tt cho hc
sinh nu thy giỏo hiu bit quỏ ớt.
2.1. Trong bi cnh ton ngnh Giỏo dc v o to ang n lc i mi phng
phỏp dy hc theo hng phỏt huy tớnh tớch cc ch ng ca hc sinh trong hot ng
hc tp. iu 24.2 ca Lut giỏo dc ó nờu rừ : Phng phỏp giỏo dc ph thụng
phi phỏt huy tớnh tớch cc, t giỏc, ch ng, sỏng to ca hc sinh, phự hp vi c
im ca tng lp hc, mụn hc; bi dng phng phỏp t hc, rốn luyn k nng
vn dng kin thc vo thc tin, tỏc ng n tỡnh cm, em li nim vui, hng thỳ
hc tp cho hc sinh. Nh vy, chỳng ta cú th thy nh hng i mi phng phỏp
dy hc ó c khng nh, khụng cũn l vn tranh lun. Ct lừi ca vic i mi
phng phỏp dy hc trng ph thụng l giỳp hc sinh hng ti vic hc tp ch
ng, chng li thúi quen hc tp th ng.
2.2. i mi phng phỏp dy hc theo hng tớch cc húa hot ng ca hc sinh
l mt quỏ trỡnh lõu di; khụng th ngy mt ngy hai m ụng o giỏo viờn t b
c kiu dy hc truyn th kin thc, tip thu th ng ó quen thuc t lõu. vic
phỏt trin cỏc phng phỏp tớch cc ũi hi mt s iu kin, trong ú quan trng nht
l bn thõn mi giỏo viờn cn cú mt s n lc tỡm tũi, sỏng to trong cụng tỏc ging
dy ca mỡnh.
2.3. i mi phng phỏp dy hc l mt vn ht sc quan trng, nht l vi b
mụn Tin hc hin ang c a vo ging dy cỏc trng ph thụng. L mt giỏo
viờn ging dy b mụn ny, theo em khụng phi c tỡm c nhiu bi toỏn khú, bi
toỏn hay ging dy cho hc sinh. M vn t ra l chỳng ta cn phi tớch cc tỡm
tũi, sỏng to trong vic a ra nhng bi toỏn ú giỳp cho hc sinh cú s hng thỳ,
tỡm tũi sỏng to trong quỏ trỡnh hc tp, t ú bit vn dng linh hot trong cỏc tỡnh
hung c th ngoi thc t.
4
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
3. Trong vic ging dy cho hc sinh, ngoi vic giỳp hc sinh lnh hi nhng kin
thc c bn. Thy giỏo cũn phi bit kớch thớch tớnh tớch cc, s sỏng to say mờ hc
hi ca hc sinh trong vic hc tp ca cỏc em. Bi vỡ, vic hc tp t giỏc, tớch cc,
ch ng v sỏng to ũi hi hc sinh phi cú ý thc v nhng mc tiờu t ra v to
c ng lc bờn trong thỳc y bn thõn h hot ng t cỏc mc tiờu ú. iu
ny c thc hin trong dy hc khụng ch n gin bng vic nờu rừ mc tiờu m
quan trng hn cũn do gi ng c.
4. Turbo Pascal l ngụn ng lp trỡnh cú cu trỳc, nú c dựng ph bin nc ta
hin nay trong cụng tỏc ging dy, lp trỡnh tớnh toỏn, ha. Turbo Pascal c dựng
trong chng trỡnh ging dy Tin hc hu ht cỏc trng i hc, cao ng, trung hc
ph thụng.
4.1. Trong cỏc vn v Tin hc c a vo ging dy chng trỡnh bc hc
ph thụng hin nay. Khi núi n vn dy hc lp trỡnh cho hc sinh, vn dy hc
cho hc sinh v mng mt chiu l mt trong nhng vn chim vai trũ quan trng.
Bi vỡ, s dng mng mt chiu hp lý húa, tit kim cụng sc lp trỡnh. ng thi,
mng mt chiu cú th giỳp cho ngi lp trỡnh d sa cha, d kim tra. Vn t ra
l: gi ng c hot ng cho hc sinh khi ging dy v mng mt chiu nh th no?
ú chớnh l vn m bn thõn em ht sc quan tõm.
4.2. thc hin c iu ú, theo em chỳng ta cn phi tỡm tũi, nghiờn cu tỡm ra
nhng bi toỏn phự hp, kớch thớch c s c lp, tớch cc ca hc sinh trong hc tp.
Trờn c s ú, hc sinh cú th t mỡnh tỡm ra c nhng ý tng sỏng to vn dng
thit thc vo cuc sng thc t khi nhu cu ny sinh, khi ú cỏc em cú th t mỡnh
hon thnh c ý tng ú.
4.3. Trờn c s nhng gỡ m hc sinh c hc tp v mụn lp trỡnh Pascal, hc sinh
cú th s dng mt cỏch thnh tho cỏc ngụn ng khỏc hon thnh tt hn nhng
ng dng trong thc t. Bi vỡ, ngụn ng Pascal cú tớnh cu trỳc mnh, cú c s v nú
ũi hi chng trỡnh phi cht ch, logic. c bit, khi hc v mng mt chiu, hc sinh
cú th hiu mt cỏch sõu sc hn v ngụn ng lp trỡnh, nhỡn nhn vn mt cỏch
sỏng sa hn, cht ch hn v nht l mng mt chiu cú th giỳp cho cỏc em hon
thnh nhng chng trỡnh ln hn vt ra nhng bi toỏn bỡnh thng m ni b mụn
hc ũi hi. Chớnh vỡ vy, vic gi ng c cho hc sinh trong vic dy hc mng mt
chiu l mt cụng vic quan trng, ũi hi mi giỏo viờn cn phi n lc tỡm tũi, sỏng
to giỳp cho hc sinh nhỡn nhn vn mt cỏch tớch cc hn, sỏng to hn v nht l
giỳp cho cỏc em cú th yờu thớch nhiu hn na ngụn ng lp trỡnh Pascal.
Vi tt c nhng lý do nờu trờn, em quyt nh chn ti ny.
II. nh hng nghiờn cu
1. Mc ớch nghiờn cu
To ng c cho hc sinh ý thc v ý ngha ca cỏc hot ng khi s dng mng mt
chiu trong cụng vic lp trỡnh. T ú, hc sinh cú th liờn h , vn dng sỏng to vo
gii quyt cỏc bi toỏn lp trỡnh v cỏc tỡnh hung thc t.
2. Nhim v nghiờn cu
Qua vic nghiờn cu cỏc vn v mng mt chiu ca ngụn ng lp trỡnh Pascal,
cỏc ti liu v phng phỏp ging dy. T ú, a ra cỏc bin phỏp cú th gi ng c
hot ng cho hc sinh thụng qua cỏc vớ d c th v mng mt chiu.
5
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
III. Phng phỏp nghiờn cu
1. Nghiờn cu lý lun
Trong nghiờn cu lý lun ngi ta da vo nhng ti liu sn cú, nhng lý thuyt ó
c khng nh, nhng thnh tu ca nhõn loi trờn nhng lnh vc khỏc nhau nh
Tõm lý hc, Giỏo dc hc, Tin hc, xem xột vn , tỡm ra gii phỏp hp lý cú sc
thuyt phc vn dng vo PPDH Tin hc.
Ngi ta cng nghiờn cu c nhng kt qu ca bn thõn chuyờn ngnh PPDH Tin
hc k tha nhng cỏi hay, phờ phỏn v gt b nhng cỏi d, b xung v hon chnh
nhng nhn thc ó t c.
Nhng hỡnh thc thng dựng trong nghiờn cu lý lun l:
- Phõn tớch ti liu lý lun : Giỳp chỳng ta chn ti, ra mc ớch nghiờn cu, hỡnh
thnh gi thuyt khoa hc, xỏc nh t tng ch o v ỏnh giỏ s kin. Khi nghiờn
cu lý lun, ta cn phõn tớch, tng hp, so sỏnh, khỏi quỏt tỡm ra ý mi. Cỏi mi
õy cú th l mt lý thuyt hon ton mi, nhng cng cú th l mt cỏi mi an kt
vi nhng cỏi c, cú th l mt s tng hp nhng nột riờng l ó cha trong cỏi c, nờu
bt cỏi bn cht t nhng cỏi c, b xung, c th húa lý thuyt c.
- So sỏnh quc t : Giỳp chỳng ta la chn, xõy dng phng ỏn tỏc ng giỏo dc trờn
c s ỏnh giỏ, so sỏnh ti liu, cỏch lm ca nhng nc khỏc nhau.
- Phõn tớch tiờn nhim : Thng da vo nhng yu t lch s, nhng cỏch tip cn
khỏc nhau ca mt lý thuyt, nhng cỏch nh ngha khỏc nhau ca mt khỏi nim,
d kin nhng quan nim cú th cú ca hc sinh v mt kin thc Tin hc. Nú cng
c dựng kim nghim mt hin tng, mt quỏ trỡnh cú tha món nhng tiờu
chun, yờu cu, iu kin t ra hay khụng.
2. Quan sỏt - iu tra
Quan sỏt iu tra c s dng rng rói trong nghiờn cu giỏo dc. ú l phng
phỏp tri giỏc cú mc ớch mt hin tng giỏo dc no ú thu lm nhng s liu,
ti liu, s kin c th c trng cho quỏ trỡnh din bin ca hin tng m ta d nh
kho sỏt. Chỳng ta quan tõm n cht lng ca cỏc mi quan h, ca cỏc hot ng,
ca tỡnh hung. iu tra ging quan sỏt ch cựng da vo v khai thỏc nhng hin
tng cú sn, khụng ch ng gõy nờn nhng tỏc ng s phm, nhng quan sỏt thiờn
v xut phỏt t nhng du hiu bờn ngoi, cũn iu tra cú th khai thỏc nhng thụng tin
sõu kớn t bờn trong, chng hn cho lm nhng bi kim tra ri ỏnh giỏ.
Quan sỏt - iu tra giỳp chỳng ta theo dừi hin tng giỏo dc theo trỡnh t thi gian,
phỏt hin nhng bin i s lng, cht lng gõy ra do tỏc ng giỏo dc. Nú giỳp ta
thy c nhng vn thi s cp bỏch ũi hi phi nghiờn cu hoc gúp phn gii
quyt nhim v nghiờn cu. Mụi trng t nhiờn l ngun cung cp d liu trc tip
cho ta. Ngi nghiờn cu n trc tip mt ni no ú m h quan tõm quan sỏt v
thu thp d liu, bi vỡ cỏc hot ng ch cú th hiu tt nht l trong mụi trng t
nhiờn, trong ng cnh m chỳng xut hin.
Quan sỏt - iu tra thc tin s phm, chng hn thm lp d gi s giỳp chỳng ta
nhn thc c thc trng dy hc Tin, phỏt hin c nhng vn thi s cp bỏch
cn nghiờn cu, giỳp ta thu c nhng ti liu sinh ng v b ớch cho nhim v
nghiờn cu.
6
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Theo mi quan h gia i tng quan sỏt - iu tra vi ngi nghiờn cu thỡ cú cỏc
dng quan sỏt - iu tra trc tip, giỏn tip, cụng khai, kớn ỏo. Theo du hiu v thi
gian thỡ cú quan sỏt - iu tra liờn tc, giỏn on.
Quan sỏt - iu tra cn cú mc ớch c th (chng hn thy c hot ng tớch
cc ca hc sinh trong gi hc), cú ni dung c th (chng hn s gõy ng c v
hng ớch ca giỏo viờn, s lng hc sinh gi tay xin phỏt biu, s lng cõu hi,
cht lng cõu tr li ca hc sinh th hin s suy ngh sõu sc hay hi ht, s tp trung
chỳ ý th hin qua hng nhỡn, c ch, ) v cú tiờu chun ỏnh giỏ, o lng cỏc kt
qu quan sỏt c th (chng hn mt gi nh th no c ỏnh giỏ l hc sinh hot
ng rt tớch cc, khỏ tớch cc, kộm tớch cc). Cỏc loi d liu thu thp c trong
nghiờn cu bao gm vn bn ghi chộp cỏc cuc phng vn, cỏc s ghi chộp, nh, bng
hỡnh, ghi õm, phiu iu tra, nht ký, giỳp ta dng li mt cỏch y nhng gỡ m
ta ó quan sỏt c, giỳp ta lý gii c vỡ sao h li ngh nh th, ti sao h li lm
nh vy?,
Trong khi quan sỏt - iu tra din bin thc ca nhng hin tng s phm, cú khi
ngi ta tỡnh c phỏt hin ra nhng s kin, hin tng s phm mi ngoi d kin ban
u.
3. Tng kt kinh nghim
Tng kt kinh nghim thc cht l ỏnh giỏ v khỏi quỏt húa nhng kinh nghim ó
thu thp c trong hot ng thc tin, t ú phỏt hin ra nhng vn cn khng
nh a ra ỏp dng rng rói hoc cn tip tc nghiờn cu hay loi b. Nú cú ngun
gc t kinh nghim, mang tớnh khoa hc, c lnh hi, kim chng t quỏ trỡnh hot
ng thc tin sinh ng. Bi hc kinh nghim l s c th húa mt cỏch sỏng to t
tng, lun im, lý lun giỏo dc ó i vo cuc sng. Trong quỏ trỡnh nghiờn cu
tng kt kinh nghim, cú khi ngi ta khỏm phỏ ra nhng mi liờn h cú tớnh quy lut
ca nhng hin tng giỏo dc.
Nhng kinh nghim cn c c bit chỳ ý l kinh nghim tiờn tin, kinh nghim
thnh cụng v kinh nghim lp li nhiu ln. Kinh nghim giỏo dc nhng n v tiờn
tin cú th c coi l dng lý lun giỏo dc ó c kim chng trong thc tin, trong
nhng tỡnh hung, iu kin c th ca mụi trng giỏo dc. Nhng bi hc ca s
thnh cụng cn c cp vi t cỏch l c liu i chiu, so sỏnh lm rừ kinh
nghim thnh cụng. Chỳng cn c xem xột mt cỏch khỏch quan, khoa hc, bin
chng theo tớnh lch s ca vn rỳt ra nhng kt lun cú tớnh thuyt phc, cú Tin
cy cao. Qua tng kt kinh nghim, chỳng ta cú c nhng bi hc kinh nghim hm
cha nhng tri thc, thụng Tin, k nng, nhng gii phỏp, bin phỏp v hng i v
cỏch lm mi cú giỏ tr, em li hiu qu, cht lng cao hn trong iu kin i mi
giỏo dc ca t nc hin nay.
Tng kt kinh nghim phi cú lý lun soi sỏng, gii thớch tớnh cht hp lý, phự hp
vi nhng quy lut ó c khng nh thỡ mi cú th thoỏt khi nhng s kin ln
xn, nhng kinh nghim vn vt, hi ht khụng cú tớnh ph bin, mi loi b c
nhng yu t ngu nhiờn, i sõu vo bn cht ca s vt, hin tng, t ti nhng kinh
nghim cú giỏ tr khoa hc ớch thc. Ch khi ú tng kt kinh nghim mi tht s l
mt phng phỏp nghiờn cu khoa hc hu hiu. Nhng bi hc kinh nghim, nhng
kt lun v lý lun giỏo dc gúp phn b xung, lm cho lý lun giỏo dc c hon
thin hn, mang tớnh thc tin cao hn, trỏnh c tỡnh trng lý lun suụng. Bi hc
7
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
kinh nghim giỏo dc phi bo m cú c mt s khỏi quỏt nht nh, mang tớnh
khoa hc vi tớnh lý lun c th v c bit phi mang tớnh thc tin cao.
Bi hc kinh nghim cn trỡnh by theo trỡnh t sau:
- Tờn bi hc kinh nghim
- Nờu bi cnh xut hin vn m khi gii quyt dn n bi hc kinh nghim.
- Nhng kt qu t c gn vi nhim v nghiờn cu.
- H thng bin phỏp ó vn dng t kt qu cao.
- ỏnh giỏ tỏc dng, hiu qu ca bi hc kinh nghim, a ra nhn nh cú tớnh khỏi
quỏt v bi hc mang tớnh lý lun.
Tng kt kinh nghim khụng ch n gin l trỡnh by li nhng cụng vic ó lm v
nhng kt qu ó t c. L mt phng thc nghiờn cu khoa hc, nú phi c
tin hnh theo mt quy trỡnh nghiờm tỳc, thng l nh sau:
Phỏt hin cn m bo c v mt nh tớnh v phn no v mt nh lng, tc l
phi thu thp v d liu, t liu v s kin, vic lm, cỏc hot ng ó tin hnh t
kt qu cao nht. Trong ú cn chỳ trng n nhng d liu, t liu, thụng tin m ni
dung ca chỳng phn ỏnh mi quan h gia kt qu vi nguyờn nhõn v bin phỏp.
Nhng bc ca quỏ trỡnh phỏt hin cú th l:
- Nờu mc ớch yờu cu phỏt hin.
- Trin khai nhng hỡnh thc phỏt hin.
- Thm nh, b sung thụng tin.
- Tin hnh x lý thụng tin.
Khi tin hnh x lý thụng tin phi cn c vo cỏi cú thc thu c qua quỏ trỡnh
kho sỏt, phỏt hin thu thp c. Dựng lý lun phõn tớch cỏc t liu, s liu rỳt ra
c t thc tin. Rỳt ra bi hc kinh nghim di dng khỏi quỏt mang tớnh lý lun
8
Lit kờ s kin, mụ t quỏ trỡnh
Tc b nhng yu t ngu
nhiờn lm bc l cỏi bn cht
Phỏt hin mi quan h nhõn qu
Dựng lý lun soi sỏng
Dựng thc nghim kim chng
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
hay khng nh v mt lý lun v thc tin. Trong quỏ trỡnh x lý, cn ỏp dng nhng
thao tỏc t duy khoa hc, tru tng húa cỏc yu t ngu nhiờn, tỡm ra tớnh c thự, tt
yu m chỳng ó th hin trong bi cnh, hon cnh c th.
Phn cui ca s cho thy rừ mi liờn h gia tng kt kinh nghim vi nghiờn
cu lý lun v thc nghim giỏo dc.
4. Thc nghim giỏo dc
Thc nghim giỏo dc cho phộp ta to nờn nhng tỏc ng s phm vo quỏ trỡnh
dy hc v giỏo dc. Nhng tỏc ng ny xy ra trong nhng iu kin cú th khng
ch, iu chnh, thay i c, ớt chu nh hng ca nhng yu t ngu nhiờn khỏc, t
ú xỏc nh v ỏnh giỏ kt qu ca nhng tỏc ng ú. c trng ca thc nghim
giỏo dc l nú khụng din ra mt cỏch t phỏt m l di s iu khin ca nh nghiờn
cu. Nh nghiờn cu t chc quỏ trỡnh giỏo dc mt cỏch cú ý thc, cú mc ớch, cú k
hoch, t giỏc thit lp v thay i nhng iu kin thc nghim cho phự hp vi ý
nghiờn cu ca mỡnh.
Trong nhng iu kin nht nh, thc nghim giỏo dc cho phộp ta khng nh hoc
bỏc b mt gi thuyt khoa hc ó ra.
Trong thc nghim giỏo dc ta cn gii thớch rừ kt qu, lm rừ nguyờn nhõn bng lý
lun hoc bng s phõn tớch quỏ trỡnh thc nghim.
Thc nghim giỏo dc l mt phng phỏp nghiờn cu rt cú hiu lc, song thc
hin nú rt cụng phu, rt khú khn. Khú khn l do chỳng ta thc hin mt tỏc ng lờn
nhng con ngi c th, kt qu thu c ph thuc vo nhiu yu t tõm lý. Nhng
kt qu thc nghim thng ch cú ý ngha xỏc sut, phi x lý bng phng phỏp
thng kờ. thng kờ cho kt qu Tin cy, cn phi o lng, nh lng c cỏc du
hiu, ú l vic lm khụng d. Vỡ th ta khụng nờn lm dng phng phỏp thc nghim
giỏo dc. Khi nghiờn cu mt hin tng giỏo dc, trc ht cú th dựng nhng phng
phỏp khụng ũi hi quỏ nhiu cụng sc, vớ d nh nghiờn cu lý lun, quan sỏt, tng
kt kinh nghim. Ch nhng ch cỏc phng phỏp ny cha sc thuyt phc, ch
mt s khõu mu cht, ta mi dựng thc nghim giỏo dc.
Thụng thng nhng phng phỏp c s dng kt hp vi nhau, lm cho kt qu
thu c va cú tớnh lý lun, va cú tớnh thc tin. Chng hn, qua nghiờn cu lý lun,
quan sỏt, tng kt kinh nghim, ngi ta xut mt gi thuyt khoa hc ri em thc
nghim giỏo dc kim nghim. Sau ú, li dựng lý lun phõn tớch kt qu, xỏc
nh nguyờn nhõn v khỏi quỏt húa lờn mt trỡnh cao hn, tng quỏt hn nhng iu
ó t c.
9
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
PHN II
NI DUNG TI GI NG C HOT NG
TRONG VIC GING DY MNG MT CHIU
Gi ng c l lm cho hc sinh cú ý thc v ý ngha ca nhng hot ng v ca
i tng hot ng. Gi ng c nhm lm cho nhng mc tiờu s phm bin thnh
nhng mc tiờu ca cỏ nhõn hc sinh, ch khụng phi ch l s vo bi, t vn mt
cỏch hỡnh thc.
nhng lp di, thy giỏo thng dựng nhng cỏch nh cho im, khen chờ, thụng
bỏo kt qu hc tp cho gia ỡnh, gi ng c. Cng lờn lp cao, cựng vi s
trng thnh ca hc sinh, vi trỡnh nhn thc v giỏc ng chớnh tr ngy cng cao
nhng cỏch gi ng c xut phỏt t ni dung hng v nhng nhu cu nhn thc, nhu
cu i sng, trỏch nhim i vi xó hi ngy cng tr nờn quan trng.
Gi ng c khụng phi ch l vic lm ngn ngi lỳc bt u dy mt tri thc no
ú, m phi xuyờn sut quỏ trỡnh dy hc. Vỡ vy, cú th phõn bit gi ng c m u,
gi ng c trung gian v gi ng c kt thỳc. Trong ti ny em xin a ra mt s
gii phỏp gi ng c hot ng trong vic ging dy mng mt chiu ca ngụn ng lp
trỡnh Pascal theo tng giai on nh trờn.
CHNG I: GI NG C M U
Gi ng c m u chỳng ta cú th gi ng c xut phỏt t thc t hoc xut
phỏt t ni b Tin hc.
Vic xut phỏt t thc t khụng nhng cú tỏc dng gi ng c m cũn gúp phn
hỡnh thnh th gii quan duy vt bin chng. Nh ú, hc sinh nhn rừ vic nhn thc
v ci to th gii ó ũi hi phi suy ngh v gii quyt nhng vn Tin hc nh th
no, tc l nhn rừ Tin hc bt ngun t nhng nhu cu ca i sng thc t. Vỡ vy,
chỳng ta cn khai thỏc trit mi kh nng gi ng c xut phỏt t thc t. Tuy
nhiờn, gi ng c xut phỏt t thc t cn chỳ ý cỏc iu kin sau:
- Vn t ra phi m bo tớnh chõn thc, ng nhiờn cú th n gin húa vỡ lý
do s phm trong trng hp cn thit.
- Vic nờu vn khụng ũi hi quỏ nhiu tri thc b xung.
- Con ng t lỳc nờu vn cho ti khi gii quyt vn cng ngn cng tt.
Mc dự Tin hc phn ỏnh thc t mt cỏch ton b v nhiu tng. Tuy nhiờn khụng
phi bt c ni dung no, hot ng no cng cú th gi ng c xut phỏt t thc t.
Vỡ vy, ta cũn tn dng c nhng kh nng gi ng c xut phỏt t ni b Tin hc.
Gi ng c t ni b Tin hc l nờu vn Tin hc xut phỏt t nhu cu Tin hc, t
vic xõy dng khoa hc Tin hoc, t nhng phng thc t duy v hot ng Tin hc.
Gi ng c theo cỏch ny l cn thit vỡ:
- Vic gi ng c xut phỏt t thc t khụng phi bao gi cng thc hin c.
10
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
- Vic gi ng c t ni b Tin hc s giỳp hc sinh hỡnh dung c ỳng s hỡnh
thnh v phỏt trin ca Tin hc cựng vi nhng c im ca nú v cú th dn dn tin
ti hot ng Tin hc mt cỏch c lp.
Thụng thng khi bt u mt ni dung ln, chng hn mt phõn mụn hay mt
chng ta nờn c gng xut phỏt t thc t. Cũn i vi tng bi hay tng phn ca bi
thỡ cn tớnh ti nhng kh nng gi ng c t ni b Tin hc. ú l nhng cỏch sau
õy:
1) ỏp ng nhu cu xúa b s hn ch
Xột bi toỏn : Trong t quyờn gúp st vn gõy qu giỳp cỏc bn nghốo cú hon
cnh khú khn, t 3 cú 12 bn, mi bn np mt khi lng st vn no ú tớnh bng
kg. Vit chng trỡnh cho mỏy nhn vo khi lng st vn ca tng bn v tớnh tng
khi lng st vn ca c 12 bn trong t?.
Program Satvun;
Uses Crt;
Var S, X : Real; K: byte;
BEGIN
Clrscr; S:=0;
Writeln('Nhap vao khoi luong sat cua tung nguoi:' 55);
For K:=1 To 12 Do
Begin
Writeln('Nhap khoi luong sat vun cua ban thu,k,=);
Readln(X); S:=S+X;
End;
Write('Dap so ,S:9:2); Readln;
END.
chng trỡnh trờn, thc hin c yờu cu ca bi toỏn, chỳng ta phi dựng mt
bin X nhn vo khi lng st vn ca tng bn, nhn xong cho mt bn no ú ta
cng dn X vo S, sau ú ta li dựng X nhn vo khi lng st vn ca bn khỏc.
Lm nh vy thỡ giỏ tr khi lng st vn ca bn trc ú s b mt i. Gi s nu
phi tớnh cú bao nhiờu bn np nhiu nht thỡ s khụng lu tr c tt c cỏc giỏ tr
khi lng st vn ca tng bn sau ú duyt li xem cú bao nhiờu bn np nhiu
nht. Vn t ra l: lm th no cú th xúa b c s hn ch ny? õy, chỳng ta
cú th hng dn cho hc sinh s dng mng mt chiu khc phc s hn ch ú.
Program Satvun;
Uses Crt;
Const N=12;
Var S, LN : Real; D, K: byte;
M:Array[1 N] Of Real;
BEGIN
Clrscr; S:=0; LN:=0; D:=0;
Writeln('Nhap vao khoi luong sat cua tung nguoi:' 55);
For K:=1 To N Do
11
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Begin
Writeln('Nhap khoi luong sat vun cua ban thu M[ ,k,]=);
Readln(M[K]); S:=S+M[K];
If LN<M[K] Then LN:=M[K];
End;
Writeln;
For K:=1 To N Do If LN = M[k] then D:= D+1;
Writeln('Tong sat vun la: ,S:9:2);
Writeln(Co, D:3, ban nop nhieu nhat: 21);
Readln;
END.
2) Hng ti s tin li hp lý húa cụng vic
Sau khi hc sinh ó c tỡm hiu v khỏi nim mng. Giỏo viờn cho hc sinh gii
bi toỏn Nhietdo_Tuan. Do bi toỏn ny ch nhm mc ớch dn dt hc sinh n tỡnh
hung cn dựng d liu kiu mng mt chiu nờn ta cú th s dng cỏch gi ng c
hng ớch: Ta dựng by bin thc lu tr nhit ca by ngy trong tun l t1, t2,
t3, t4, t5, t6, t7, mt bin tớnh giỏ tr trung bỡnh TB v mt bin m s ngy trong
tun.
Chng trỡnh gii bi toỏn trờn cú th vit bng pascal nh sau:
Program nhietdo_tuan;
var t1, t2, t3, t4, t5, t6, t7, TB: real;
dem: integer;
Begin
Writeln ('Nhap nhiet do cua 7 ngay: ');
Readln(t1, t2, t3, t4, t5, t6, t7);
TB := (t1+t2+t3+t4+t5+t6+t7)/7;
dem:= 0;
if t1>TB then dem:= dem+1;
if t2>TB then dem:= dem+1;
if t3>TB then dem:= dem+1;
if t4>TB then dem:= dem+1;
if t5>TB then dem:= dem+1;
if t6>TB then dem:= dem+1;
if t7>TB then dem:= dem+1;
Writeln('Nhiet do trung binh tuan: ',TB:4:2);
Writeln('So ngay nhiet do cao hon trung binh: ',dem);
Readln;
End.
Sau khi lm xong bi tp ny hc sinh cú th s t cõu hi: mng cú tỏc dng gỡ vi
bi ny?
12
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
giỏo viờn cú th s dng cỏch gi ng c: ỏp ng nhu cu xoỏ b mt hn ch:
Chng trỡnh trờn ó thc hin c yờu cu ca bi, nhng chỳng ta phi vit i
vit li lnh If so sỏnh nhit ca by ngy vi nhit trung bỡnh. Gi s cn phi
gii quyt bi toỏn trờn vi n ngy (chng hn 365 ngy) thỡ cỏch gii bi toỏn nh trờn
l khụng hiu qu. Tuy bn cht thut toỏn khụng cú gỡ thay i nhng vic vit chng
trỡnh gp khú khn vic duyt i duyt li giỏ tr ca cỏc bin cựng kiu v on cỏc cõu
lnh tớnh toỏn khỏ di. Vy lm th no cú th xúa b c s hn ch ny? gii
quyt vn ny, ta s dng kiu d liờu mng mt chiu mụ t d liu.
Lỳc ny hc sinh bt u cú nhu cu gii quyt bi toỏn bng cỏch s dng kiu d
liu mng.
Chng trỡnh gii bi toỏn trờn cú th vit bng pascal nh sau:
Program Nhietdo_Nngay;
const Max = 366;
Type Mang= array[1 Max] of real;
Var nhietdo: Mang;
dem, i, N: Byte;
T, TB: Real;
Begin
Write('Nhap so ngay: '); Readln(N);
T:= 0;
For i:= 1 to N do
Begin
Writeln(' Nhap nhiet do ngay ',i,' : ');
Readln(nhietdo[i]);
T:= T + nhietdo[i];
End;
dem:= 0;
TB:= T/N;
For i:= 1 to N do
If nhietdo[i]>TB then dem:= dem+1;
Writeln('Nhiet do trung binh ',N,' ngay: ',TB:8:3);
Writeln('So ngay nhiet do cao hon trung binh: ',dem);
Readln;
End.
T chng trỡnh trờn chỳng ta cú th giỳp cho hc sinh thy c vic s dng
mng mt chiu chng trỡnh s c vit ngn gn, d hiu v hiu qu hn.
3) Chớnh xỏc húa mt khỏi nim
Cú nhng khỏi nim m hc sinh ó bit tng bi riờng l cha th a ra ngay
nhng nhn xột, nhng kt lun chớnh xỏc liờn quan ti khỏi nim ú; ti mt thi im
no ú cú iu kin thỡ chỳng ta cú th gi li vn v giỳp hc sinh chớnh xỏc húa
khỏi nim ú.
13
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Mng mt chiu l dóy hu hn cỏc phn t cú cựng kiu d liu. Cỏc phn t trong
mng cú cựng chung mt tờn v phõn bit nhau bi ch s. mụ t mng mt chiu
cn xỏc nh c kiu ca cỏc phn t v cỏch ỏnh s cỏc phn t ca nú.
Hu ht cỏc ngụn ng lp trỡnh u cú quy tc cho phộp xỏc nh: tờn kiu mng, s
lng phn t, kiu d liu ca tng phn t, cỏch khai bỏo mt bin mng v cỏch
tham chiu n tng phn t ca tng mng.
Xột li bi toỏn : Trong t quyờn gúp st vn gõy qu giỳp cỏc bn nghốo cú
hon cnh khú khn, t 3 cú 12 bn, mi bn np mt khi lng st vn no ú tớnh
bng kg. Vit chng trỡnh cho mỏy nhn vo khi lng st vn ca tng bn v tớnh
tng khi lng st vn ca c 12 bn trong t?. bi ny chỳng ta phi lu tr c
tt c cỏc giỏ tr khi lng st vn ca tng bn sau ú duyt li xem cú bao nhiờu
bn np nhiu nht, khi lng st vn ca tng bn l tớnh n s l. Ta hỡnh dung cú
mt bng chia ra 12 ụ ỏnh s th t liờn tip t 1 n 12, mi ụ lu gi i tng st
vn ca mt bn nh hỡnh v di õy:
8.5 11.2 12.4 6.0 9.5 15.6 17.2 14.7 17.2 9.5 12.5 17.2
Chng trỡnh gii bi toỏn:
Program Satvun;
Uses Crt;
Const N=12;
Var S, LN : Real; D, K: byte;
M:Array[1 N] Of Word;
BEGIN
Clrscr; S:=0; LN:=0; D:=0;
Writeln('Nhap vao khoi luong sat cua tung nguoi:' 55);
For K:=1 To N Do
Begin
Writeln('Nhap khoi luong sat vun cua ban thu M[ ,k,]=);
Readln(M[K]); S:=S+M[K];
If LN<M[K] Then LN:=M[K];
End;
Writeln;
For K:=1 To N Do If LN = M[k] then D:= D+1;
Writeln('Tong sat vun la: ,S:9:2);
Writeln(Co, D:3, ban nop nhieu nhat: 21);
Readln;
END.
Chỳng ta cú th yờu cu hc sinh thc thi chng trỡnh trờn v chy th. Hc sinh s
phỏt hin ra l khụng th nhp giỏ tr cú s thp phõn vo chng trỡnh, chng trỡnh b
thoỏt ra v bỏo li . Vn t ra l: Chng trỡnh sai ch no? Lỳc ny giỏo viờn cú
th khng nh kiu ca cỏc phn t l khụng hp l. iu ny s giỳp cho chỳng ta
chớnh xỏc húa khỏi nim kiu d liu cho hc sinh.
Chng trỡnh trờn cn sa li nh sau:
14
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Program Satvun;
Uses Crt;
Const N=12;
Var S, LN : Real; D, K: byte;
M:Array[1 N] Of Real;
BEGIN
Clrscr; S:=0; LN:=0; D:=0;
Writeln('Nhap vao khoi luong sat cua tung nguoi:' 55);
For K:=1 To N Do
Begin
Writeln('Nhap khoi luong sat vun cua ban thu M[ ,k,]=);
Readln(M[K]); S:=S+M[K];
If LN<M[K] Then LN:=M[K];
End;
Writeln;
For K:=1 To N Do If LN = M[k] then D:= D+1;
Writeln('Tong sat vun la: ,S:9:2);
Writeln(Co, D:3, ban nop nhieu nhat: 21);
Readln;
END.
4) Hng ti s hon chnh h thng
Giỏo viờn cú th s dng cỏch gi ng c: hng ti s hon chnh v h thng:
s dng c mng mt chiu ta cn bit cỏch khai bỏo bin. Vy cú nhng cỏch
khai bỏo no?
Cú hai cỏch khai bỏo bin mng mt chiu dng tng quỏt:
Cỏch 1. Khai bỏo trc tip:
Var <tờn bin mng> := Array[kiu ch s] of <kiu phn t>;
Cỏch 2: Khai bỏo giỏn tip:
Type <tờn kiu mng> = array[kiu ch s] of <kiu phn t>;
Var <tờn bin mng> : <tờn kiu mng>
cú th giỳp hc sinh nm bt c cỏc kin thc v mng mt chiu mt cỏch cú
h thng . Tip theo, giỳp cho hc sinh nhỡn thy vn cú h thng mt cỏc rừ rng
hn, c bit l giỳp cho hc sinh hiu rừ cỏc vn v mng mt chiu. Chng hn
cỏch khai bỏo mng theo kiu trc tip v cỏch khai bỏo theo kiu giỏn tip, kiu d
liu ca mng Chỳng ta cú th a ra vớ d sau:
Ta dy cho hc sinh vit chng trỡnh tỡm phn t ln nht ca mng, ta cú th bt
u; Gi s A l mng cú cỏc phn t l nhng s nguyờn nh sau:
7 6 5 14 4 3 21 17
Chng trỡnh:
Program Mangmotchieu;
Uses crt;
Var A: array[1 100] of Integer;
N, i, j,Max,Min, tg : Integer;
15
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
BEGIN
Clrscr;
Repeat
Write('Nhap n= '); Readln(n);
Until (n>1) and (n<=100);
For i:=1 To n Do
Begin
Writeln(' Nhap A[',i,'] = ');
Readln(A[i]);
End;
Write (Mang vua nhap la: );
For i:= 1 to n do
Write(A[i]:4); Writeln;
Max:=A[1];
For i:= 2 to n do
If A[i]>Max then Max:= A[i];
Writeln('So am lon nhat co trong mang la: ',Max);
Readln;
END.
5) Lt ngc vn
Hc sinh ó tỡm ra phn t ln nht ca mng mt chiu ri. Vy thỡ ngc li cho
hc sinh tỡm phn t õm ln nht trong mng:
Program Mang_MC;
Uses crt;
Var A: array[1 100] of Integer;
N, i, j,Max,Min,Maxa,Mind : Integer;
BEGIN
Clrscr;
Repeat
Write('Nhap n= '); Readln(n);
Until (n>1) and (n<=100);
For i:=1 To n Do
Begin
Writeln(' Nhap A[',i,'] = ');
Readln(A[i]);
End;
Write (Mang vua nhap la: );
For i:= 1 to n do
Write(A[i]:4); Writeln;
I:=1;
16
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
While (A[i]>=0) and (i<=n) Do i:=i+1;
If i<=n then
Begin
Maxa:= A[i];
For j:= i+1 to n do
If (A[j]<0) and (A[j]>Maxa) then Maxa:= A[j];
End;
Writeln('So am lon nhat co trong mang la: ',Maxa);
Readln;
END.
6) Xột tng t
T iu ó bit v tỡm phn t ln nht (Max), phn t õm ln nht (Maxa). Chỳng
ta hóy tỡm phn t nh nht (Min) v phn t dng nh nht (Mind).
Gi thit mng A ó c nhp giỏ tr (chng trỡnh trờn) bi toỏn cú on chng
trỡnh:
Program Mang_MC;
Uses crt;
Var A: array[1 100] of Integer;
N, i, j,Max,Min,Maxa,Mind : Integer;
BEGIN
Clrscr;
Repeat
Write('Nhap n= '); Readln(n);
Until (n>1) and (n<=100);
For i:=1 To n Do
Begin
Writeln(' Nhap A[',i,'] = ');
Readln(A[i]);
End;
Write (Mang vua nhap la: );
For i:= 1 to n do
Write(A[i]:4); Writeln;
Min:= A[1];
For i:=2 to n do
If A[i]< Min then Min:=A[i];
Writeln (So nho nhat co trong mang la: ,Min);
I:=1;
While (A[i]<=0) and (i<=n) Do i:=i+1;
If i<=n then
Begin
17
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Mind= A[i];
For j:= i+1 to n do
If (A[j]>0) and (A[j]<Mind) then Mind:= A[j];
End;
Writeln('So duong nho nhat co trong mang la: ',Mind);
Readln;
END.
7) Khỏi quỏt húa
Khỏi quỏt húa cỏc trng hp cho hc sinh nhp vo mng A v in mng A lờn mn
hỡnh. m trong mng A cú bao nhiờu s bng s ln nht (Max)? Cú bao nhiờu s
bng s nh nht (Min). õy l tỡnh hung gi vn bi cỏc em lm tng t nh
duyt cỏc phn t trong mng a ra s ln nht, vn l ch lm th no mỏy
hiu c c gp phn t bng s ln nht thỡ m ra hay gp phn t bng s nh nht
thỡ cng m. Giỏo viờn gi ý cho hc sinh l phi dựng hai bin lu tr (Dmax, Dmin),
khi so sỏnh gp s bng Max thỡ bin Dmax tng lờn 1, gp s bng Min thỡ Dmin cng
tng lờn 1, t ú cỏc em gii quyt vn , cú th s a ra chng trỡnh sau:
Program Mang_MC;
Uses crt;
Var A: array[1 100] of Integer;
N, i, j, Max, Min,DMax, DMin : Integer;
BEGIN
Clrscr;
Repeat
Write('Nhap n= '); Readln(n);
Until (n>1) and (n<=100);
For i:=1 To n Do
Begin
Writeln(' Nhap A[',i,'] = ');
Readln(A[i]);
End;
Write (Mang vua nhap la: );
For i:= 1 to n do
Write(A[i]:4); Writeln;
Max:= A[1];
For i:=2 to n do
If A[i]> Max then Max:=A[i];
Writeln (So lon nhat co trong mang la: ,Max);
Min:= A[1];
For i:=2 to n do
If A[i]< Min then Min:=A[i];
Writeln (So nho nhat co trong mang la: ,Min);
18
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Dmax:=1;
For i:= 1 to n do
If A[i] = dmax Then Dmax:= Dmax+1;
Writeln (So cac so bang so lon nhat la: , Dmax);
Dmin:=1;
For i:= 1 to n do
If A[i] = dmin Then Dminx:= Dmin+1;
Writeln (So cac so bang so lon nhat la: , Dmin);
Readln;
END.
8) Tỡm s liờn h v ph thuc
Núi riờng i vi cỏch gi ng c xut phỏt t nhng phng thc t duy v hot
ng ph bin trong Tin hc nh xột tng t, khỏi quỏt húa, xột s liờn h v ph
thuc, s quen thuc i vi phng thc ny khụng ch l kt qu m cũn l iu kin
ca vic gi ng c theo cỏch ú. Tht vy, vic xột tng t, vic xột khỏi quỏt húa,
vic xột s liờn h v ph thuc ch cú tỏc dng gi ng c ngi hc sinh ó quen
thuc vi nhng cỏch xem xột ny, ó tri nghim thnh cụng nhiu ln l vic theo
cỏch ú. thc hin c iu ny khi dy hc cho hc sinh v mng mt chiu.
Chỳng ta cú th yờu cu hc sinh gii bi toỏn sau:
Cú mt cỏi tỳi cha ti a D (kg) vi n vt, Cn chn cỏc vt sao cho giỏ tr
ca tỳi l ln nht. Bit rng mi vt i cú khi lng l W[i] v giỏ tr l C[i] ng
(i = 1, 2, , n) .
Var C, W:Array[1 100] Of Integer;
CW: Array[1 100] Of Real;
n, i, j, d, d1, gt, t: Integer;
Procedure Nhap;
Begin
Write('Nhap so luong cac do vat: '); Readln(n);
Write('Nhap khoi luong cua tui: '); Readln(D); D1:=D;
Writeln('Nhap cac gia tri cua C va W: ');
For i:=1 to n do Begin
Write('C[',i,'] = '); Readln(C[i]);
Write('W[',i,'] = '); Readln(W[i]);
CW[i] := C[i] / W[i];
End;
End;
Procedure Sapxep;
Var t1, t2: Integer; t3: Real;
Begin
Nhap;
For i := 1 to n - 1 do
19
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
For j := n downto i + 1 do Begin
If CW[j] > CW[j-1] Then Begin
t1 := C[j]; C[j] := C[j-1]; C[j-1] := t1;
t2 := W[j]; W[j] := W[j-1]; W[j-1] := t2;
t3 := CW[j]; CW[j] := CW[j-1]; CW[j-1] := t3;
End;
End;
End;
Procedure Luachon;
Var temp: Integer;
Begin
Sapxep;
i := 1; gt := 0; t := 0;
While (i <= n) And (d > 0) And (W[i] > 0) Do Begin
Temp := d Div W[i]; {So do vat duoc chon cua W[i]}
If temp > 0 Then Begin
Writeln('Do vat C[',i,'] = ',C[i],' va W[',i,'] = ',W[i],' duoc chon co so luong ',temp);
d := d - temp * W[i];
t := t + W[i] * temp;
gt := gt + temp * C[i];
End;
i := i + 1;
End;
Writeln('Gia tri toi uu co the dat duoc la:');
Writeln('Khoi luong do vat dung ',t,'.tui dung duoc ',d1,'. Con thua ',d1 - t);
End;
Begin
Luachon;
Readln
End.
20
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
CHNG II: GI NG C TRUNG GIAN
Gi ng c trung gian l gi ng c cho nhng bc trung gian hoc cho nhng
hot ng tin hnh trong nhng bc ú t c mc tiờu. Gi ng c trung gian
cú ý ngha to ln i vi s phỏt trin nng lc c lp gii quyt vn . Sau õy l
nhng cỏch thng dựng gi ng c trung gian:
1) Hng ớch
Hng ớch cho hc sinh l hng vo nhng mc tiờu ra, vo hiu qu d
kin ca nhng hot ng nhm t nhng mc tiờu ú.
im xut phỏt ca hng ớch l mc tiờu ra. t ra mc tiờu mt cỏch
chớnh xỏc, c th, giỏo viờn cn xut phỏt t chng trỡnh v vn bn gii thớch chng
trỡnh, nghiờn cu sỏch giỏo khoa v tham kho sỏch giỏo viờn. Trong tit hc, ngi
thy giỏo phỏt biu nhng mc tiờu mt cỏch d hiu hc sinh nm c. Chng hn,
trong mt tit luyn tp v mng mt chiu, giỏo viờn cú th nờu rừ rng rng tit hc,
hc sinh phi thc hin c nhng thao tỏc x lớ tng phn t ca mng thụng qua a
ch ca nú trong mng, phi xột c quan h ca nú vi cỏc phn t ng trc, ng
sau, phn t cũn li ca mng.
t mc tiờu l im xut phỏt ca hng ớch, nhng khụng ng nht vi
hng ớch. t mc tiờu thng l mt pha ngn ngi lỳc ban u mt quỏ trỡnh dy
hc, cũn hng ớch l mt nguyờn tc ch o ton b quỏ trỡnh ny. Hng ớch l
lm sai cho i vi tt c nhng gỡ hc sinh núi v lm, cỏc em u bit rng nhng cỏi
ú nhm mc tiờu gỡ trong quỏ trỡnh tỡm hiu v mụ t con ng i ti ớch, cỏc em
luụn luụn bit hng ớch nh vy to ng lc cho nhng quyt nh v hot ng ú,
cho nờn ú l mt cỏch gi ng c trung gian.
Xut phỏt t bi toỏn Nhp t bn phớm dóy gm 100 s nguyờn, tớnh v a ra mn
hỡnh tng cỏc s chn trong dóy va nhp:
Program Tong_cac_so_chan;
Uses Crt;
Var
A: Array[1 100] of Longint;
i: Byte;
Tongchan: Real;
BEGIN
Clrscr;
For i:= 1 to 100 do
Begin
Write( Nhap phan tu A[i, ] =);
Readln(A[i]);
End;
Tongchan:= 0;
For i:= 1 to 100 do
If (A[i] mod 2 = 0) then Tongchan:= Tongchan + A[i];
Writeln( Tong cac so chan trong 100 so vua nhap = ,Tongchan);
Readln;
21
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
END.
Mc tiờu l chia bi toỏn ban u thnh nhng bi toỏn nh.
1. Nhp 100 s nguyờn t bn phớm
2. Tớnh tng cỏc s chn
Trong cỏc bi toỏn nh ú s giỳp hc sinh thy c nu dựng cỏc bin riờng l
lu tr giỏ tr thỡ vic gii quyt bi toỏn s rt khú khn khi gp bi toỏn yờu cu
lm vic vi mt s lng ln cỏc giỏ tr. Thay vỡ dựng cỏc bin riờng l lu tr
cỏc giỏ tr nh vy, chỳng ta dựng mt mng mt chiu lu tr cỏc giỏ tr ú s
giỳp bi toỏn tr nờn ngn gn, n gin hn rt nhiu.
2) Quy l v quen
Vớ d, Ta dy cho hc sinh lp trỡnh tớnh din tớch a giỏc khi bit ta
cỏc nh. Bi toỏn ny s c qui v bi toỏn quen thuc l tớnh din tớch tam
giỏc theo cụng thc Hờ rụng, khi ta gi ý cho hc sinh chia a giỏc thnh nhng
tam giỏc bi cỏc ng chộo cựng xut phỏt t mt nh. Bi toỏn ny nu cn li
c qui vo bi toỏn tớnh khong cỏch hai im khi cho ta ca chỳng.
Xột bi toỏn : Vit chng trỡnh nhp t bn phớm 100 s nguyờn, tớnh tng cỏc s chia
ht cho 3 v chia ht cho 5 trong 100 s va nhp . Hc sinh ó bit cỏch xỏc nh mt
s l chn hay l. Ta cú th dn dt hc sinh hc sinh cú th vn dng bi toỏn tớnh
tng cỏc s chn trong 100 s c nhp t bn phớm vo gii quyt bi toỏn ny.
Program Tong_chia_het_cho_3_va_5;
Uses Crt;
Var
A:Array[1 100] of Longint;
i: Byte;
Tong: Real;
BEGIN
Clrscr;
For i := 1 to 100 do
Begin
Write(Nhap phan tu A[,i,]=);
Readln(A[i]);
End;
Tong:= 0;
For i:= 1 to 100 do
If(A[i] mod 3 = 0) and (A[i] mod 5 = 0) then Tong:= Tong + A[i];
Write(Tong cac so chia het cho 3 va 5 = ,Tong);
Readln;
END.
3) Xột tng t
Xut phỏt t bi toỏn Nhp t bn phớm dóy gm 100 s nguyờn, tớnh v a ra mn
hỡnh tng cỏc s chn trong dóy va nhp:
Program Tong_cac_so_chan;
22
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
Uses Crt;
Var
A: Array[1 100] of Longint;
i: Byte;
Tongchan: Real;
BEGIN
Clrscr;
For i:= 1 to 100 do
Begin
Write( Nhap phan tu A[i, ] =);
Readln(A[i]);
End;
Tongchan:= 0;
For i:= 1 to 100 do
If (A[i] mod 2 = 0) then Tongchan:= Tongchan + A[i];
Writeln( Tong cac so chan trong 100 so vua nhap = ,Tongchan);
Readln;
END.
Ta yờu cu hc sinh gii quyt bi toỏn: Nhp t bn phớm dóy gm 100 s nguyờn,
m s lng cỏc s chn trong dóy va nhp. Lỳc ny hc sinh cú th thy tng t
nh trong bi Toỏn trờn, sau khi s dng vũng lp For to do nhp giỏ tr cho
mng, khi to giỏ tr ban u cho bin m s lng cỏc phn t chn bng 0, s phi
s dng tip mt vũng lp For to do na cú bin m i chy t phn t u tiờn
n phn t cui cựng ca mng, trong khi chy nh vy thc hin vic kim tra phn
t th A[i]. Nu thy A[i] chia ht cho 2 thỡ tng giỏ tr ca bin m mt n v.
Chng trỡnh nh sau:
Program So_phan_tu_chan;
Uses Crt;
Var
A: Array[1 100] of Longint;
Demchan, i: Byte;
BEGIN
Clrscr;
For i:= 1 to 100 do
Begin
Write( Nhap phan tu A[i, ] =);
Readln(A[i]);
End;
Demchan:= 0;
For i:= 1 to 100 do
If (A[i] mod 2 = 0) then Demchan:= Demchan + 1;
Writeln( So luong phan tu chan trong 100 so vua nhap = ,Demchan);
Readln;
END.
23
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
4) Khỏi quỏt húa
Xut phỏt t bi toỏn: Tớnh trung bỡnh cng ca 3 s nguyờn c nhp t bn
phớm.
Program Tong_ba_so;
Uses Crt;
Var
a1,a1,a3: Longint;
Tong,TB: Real;
BEGIN
Clrscr;
Writeln( Nhap a1 = );
Readln(a1);
Writeln( Nhap a2 = );
Readln(a2);
Writeln( Nhap a3 = );
Readln(a3);
Tong:= a1+a2+a3;
TB:= Tong/3;
Witeln(Trung binh cong ba so vua nhap =,TB);
Readln;
END.
Sau khi thc hin vic tớnh trung bỡnh cng ca ba s xong. Khỏi quỏt: chỳng ta yờu
cu hc sinh gii bi toỏn:
Vit chng trỡnh tớnh trung bỡnh cng ca n s .
õy vn t ra vi hc sinh l: Tớnh trung bỡnh cng ca ba s nguyờn thỡ cn khi
to giỏ tr ban u ca tng l 0, ta ln lt ly giỏ tr ca ba s cng vo tng ri ly
tng ú chia cho ba, vy tớnh trung bỡnh cng ca n s thỡ thc hin nh th nao?
Chng trỡnh tớnh trung bỡnh cng ca n s nguyờn cú th minh ho nh sau:
Program Trung_binh_cong;
Uses Crt;
Var
A: Array[1 100] of Longint;
n: Word;
i: Byte;
TB, Tong: Real;
Begin
Clrscr;
Write(Nhap n= );
Readln(n);
For i:=1 to n do
Begin
Writeln(Nhap phan tu A[,i,] =);
Readln(A[i]);
24
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
End;
Tong:=A[1];
For i:= 2 to n do Tong:= Tong + A[i];
TB:= Tong/n;
Writeln( Trung binh cong cac so vua nhap= ,TB);
Readln
End.
5) Xột s bin thiờn v ph thuc
Xột bi toỏn sau : Vit chng trỡnh nhp t bn phớm dóy gm 100 s nguyờn,
kim tra xem trong dóy va nhp cú phn t no cú giỏ tr no bng X khụng (X nhp
t bn phớm). Nu cú thỡ cú bao nhiờu phn t cú giỏ tr bng X?
Trc ht, hc sinh phi kim tra trong dóy va nhp cú phn t no cú giỏ tr bng
giỏ tr ca X hay khụng. Sau ú, nu thy cú phn t cú giỏ tr bng X thỡ sau khi kim
tra xong phi a ra s lng cỏc phn t cú gớ tr bng X, nu khụng thy phn t cú
giỏ tr bng X thỡ a ra thụng bỏo trong dóy khụng cú phn t no cú giỏ tr bng X.
Chng trỡnh minh ho cú th nh sau:
Program Vi_du;
Uses Crt;
Var
A: Array[1 100] of Longint;
X: Longint;
Dem, i: Byte;
Begin
Clrscr;
Write(Nhap n= );
Readln(n);
For i:=1 to n do
Begin
Writeln(Nhap phan tu A[,i,] =);
Readln(A[i]);
End;
Writeln(Nhap phan tu can kiem tra X= );
Readln(X);
Dem:= 0;
For i:= 1 to n do
If (A[i] = X) then Dem:= Dem + 1;
If( Dem >0) then Writeln( So lan xuat hien cua phan tu , X, la, X)
Else Writeln( Trong day khong co phan tu co gia tri bang, X);
Readln
End.
25
Đề Tài: Gợi động cơ hoạt động trong việc giảng dạy mảng một chiều
Giáo viên hớng dẫn: Đào Tố Mai. Sinh viên thực hiện: Hoàng Văn Duy
CHNG III: GI NG C KT THC
Gi ng c kt thỳc cng cú tỏc dng nõng cao tớnh t giỏc trong hot ng hc tp
ca hc sinh nh cỏc cỏch gi ng c khỏc. Mc dự nú khụng cú tỏc dng kớch thớch
i vi ni dung ó qua hoc hot ng ó thc hin, nhng nú gúp phn gi ng c
thỳc y hot ng núi chung v nhiu khi vic gi ng c kt thỳc trng hp ny
li l s chun b gi ng c cho nhng trng hp tng t sau ny.
Trong thc t ca hot ng dy hc, nhiu khi ngay t u hoc trong khi gii quyt
vn , ta cha th lm rừ ti sao li hc ni dung ny, ti sao li thc hin hot ng
kia. Nhng cõu hi ny phi i mói v sau mi c gii ỏp hoc gii ỏp trn vn.
Nh vy, ta ó gi ng c kt thỳc, nhn mnh hiu qu ca ni dung hoc hot ng
ú vi vic gii quyt vn t ra.
Xột bi toỏn sau: Vit chng trỡnh in ra mn hỡnh im trung bỡnh ca c lp cú m
(m<=50) hc sinh theo mụn hc.
Chng trỡnh nh sau:
Program Diem_tb;uses crt;
var ten: array[1 50] of String;
diem: array [1 50] of real;
i,n,j: Integer; tb:real;
BEGIN
clrscr;
Write('Nhap so hoc sinh trong lop, n = ');
readln(n);
Writeln (' Nhap ten cua hoc sinh : ');
For i:=1 to n do
Begin
write(i:2,'.');
readln(ten[i]);
end;
Writeln('Nhap diem Toan cua hoc sinh:');
For i:=1 to n do
begin
write(i:2,'.'); writeln(ten[i]);
GotoXY(30,WhereY); readln(diem[i])
end;
tb:=0;
For i:=1 to n do
tb:=tb+ diem[i];
tb:=tb/n;
Write('Diem trung binh mon toan: ',tb:5:2);
readln;
END.
26