Bài giảng ngữ văn 8- Quê hương

KIỂM TRA MIỆNG
Câu 1: Đọc một khổ thơ trong bài thơ “ Nhớ rừng”?
Phân tích khổ thơ 2- 3 trong bài thơ. Nêu những đặc
sắc nghệ thuật được sử dụng trong văn bản “ Nhớ
rừng”( 8đ).
Câu 2: Văn bản mà hôm nay chúng ta tìm hiểu là gì?
Cảm nhận của em về văn bản này? ( 2đ)
Quê hương là
chùm khế ngọt.
Cho con trèo hái
mỗi ngày.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc (sgk/16-17)
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe
Những con cá tươi ngonb thân bạc trắng
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Nay xa cách làng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá.
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nữa ngày sông
Khi trời trong, gió nhẹ sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá

Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt Trường
Giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc (sgk/16-17)
2. Tác giả, tác phẩm
-Tế Hanh (1921-2009), ông đến với
Thơ mới khi phong trào thơ đã có nhiều
thành tựu.
-Tình yêu quê hương tha thiết là điểm
nổi bật trong các sáng tác thơ của ông.
- Bài thơ được in trong tập “ Nghẹn
ngào”(1939), sau in trong tập “Hoa niên”
(1945).
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc (sgk/16-17)
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe
Những con cá tươi ngonb thân bạc trắng
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ
Nay xa cách làng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc chiếc buồm vôi

Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá.
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nữa ngày sông
Khi trời trong, gió nhẹ sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt Trường
Giang
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
Đọc và tìm hiểu từ khó.
Trai tráng
Tuấn mã
Ghe
-> trai trẻ, khoẻ mạnh
-> Ngựa khoẻ, phi nhanh
-> thuyền
* Bố cục:
Phần 1: (8 câu đầu): Giới thiệu chung về “làng tôi”
và cảnh dân chài ra khơi.
Phần 2: (8 câu tiếp): Cảnh thuyền cá về bến.
Phần 3: (khổ cuối): Tình cảm của tác giả đốivới quê
hương.
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1.Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá

Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nữa ngày sông
Khi trời trong, gió nhẹ sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt Trường
Giang
Cánh buồm giương to như mảnh hồn
làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
- Thuyền: hăng hăng con tuấn
mã: hình ảnh so sánh làm toát
lên vẻ đẹp hùng tráng, mạnh
mẽ của người dân lao động.
- Cánh buồm căng gió
được so sánh với hồn làng:
cái lớn lao, thiêng liêng ->
sự gắn bó của người dân
chài với nghề.
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
- Đây là một làng chài ven biển.
- Đoàn thuyền ra khơi khi thời tiết đẹp.
- Các từ: hăng, phăng, vượt, mạnh mẽ và

nghệ thuật so sánh thể hiện khí thế dũng
mãnh của con thuyền.
- Cánh buồm trắng quen thuộc bổng trở
nên lớn lao, thiếng liêng, là linh hồn của
làng chài.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG (Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá

- Bức tranh lao động ồn ào, náo nhiệt, đầy
niềm vui nhờ cá đầy ghe.
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
- Lời cảm tạ chân thành trời yên biển lặng.
- Hình ảnh người dân chài mạnh mẽ
mang đậm hơi thở, mùi vị biển cả.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
- Bức tranh lao động ồn ào, náo nhiệt, đầy
niềm vui nhờ cá đầy ghe.
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
- Lời cảm tạ chân thành trời yên biển lặng.
- Hình ảnh người dân chài mạnh mẽ
mang đậm hơi thở, mùi vị biển cả.
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm.
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
- Chiếc thuyền nghỉ ngơi sau một hành
trình đầy vất vả.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG (Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN

1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
- Nước xanh, cá bạc, buồm vôi, con thuyền
và nhớ nhất là mùi nồng mặn của biển cả.
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
- Lời cảm tạ chân thành trời yên biển lặng.
- Hình ảnh quê hương luôn gần gũi.
Nay xa cách làng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá
* Gắn bó với quê hương dù xa cách.
c. Nỗi nhớ của tác giả
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
Thảo luận ( Nhóm nhỏ- 3 phút)
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
Bài thơ này có điểm nào giống và khác với
những văn bản viết về quê hương mà em đã
học? Hãy nêu những biện pháp nghệ thuật
đặc sắc mà tác giả đã sử dụng trong văn

bản này?
c. Nỗi nhớ của tác giả
2. Nghệ thuật
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
- Tạo liên tưởng so sánh, nhân hóa
độc đáo, lời thơ bay bổng, đầy cảm
xúc.
- Sáng tạo hình ảnh cuộc sống lao
động thơ mộng.
c. Nỗi nhớ của tác giả
2. Nghệ thuật
- Sử dụng thể thơ tám chữ hiện
đại, có những sáng tạo đổi mới.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh)
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến

c. Nỗi nhớ của tác giả
2. Nghệ thuật
Bài thơ là lời bày tỏ của tác giả về
một tình yêu tha thiết đối với quê
hương làng biển.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG (Tế Hanh)
3. Ý nghĩa
I- TÌM HIỂU CHUNG
II-TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nội dung
a. Giới thiệu về quê hương và
cảnh dân chài bơi thuyền ra
khơi đánh cá
b. Cảnh thuyền cá trở về
bến
c. Nỗi nhớ của tác giả
2. Nghệ thuật
Bài thơ là lời bày tỏ của tác giả về
một tình yêu tha thiết đối với quê
hương làng biển.
TIẾT 77 Văn học QUÊ HƯƠNG (Tế Hanh)
3.Ý nghĩa
III. Tổng kết
Ghi nhớ (sgk/18)
Câu hỏi
Câu 1: Đọc lại bài thơ và nêu cảm nhận của em về
tình nyêu quê hương của tác giả?
Câu 2: Vẽ sơ đồ tư duy chốt lại kiến thưc văn bản?
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
*ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC NÀY

-Học thuộc bài thơ và nội dung phân tích.
- Làm phần luyện tập – Vẽ sơ đồ tư duy củng cố
kiến thức bài học.
*ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC SAU
Soạn bài: Ngắm trăng-Đi đường
+ Học thơ, trả lời các câu hỏi trong SGK.
+ Tìm tư liệu về tác giả và tác phẩm.
+ Sưu tầm những bài thơ trong tập thơ “ Nhật kí trong tù” của
Bác.