Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
Mục lục
Trang
I. Đặt vấn đề 2
II. Giải quyết vấn đề 3
1. Cơ sở lý luận của vấn đề. 3
2. Thực trạng của vấn đề 3
3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 4
3.1. Đối với giáo viên
3.2. Đối với học sinh
3.1. Quá trình thực hiện
4. Hiệu quả của SKKN 15
III. Kết luận 15
Tài liệu tham khảo 16
Phụ lục
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 1
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Dạy học theo phương pháp mới là một trong những vấn đề hết sức quan
trọng được đặt ra đối với nhà giáo dục. Trong quá trình tiến hành một tiết dạy
thì vấn đề quan trọng là nhà giáo dục phải biết vận dụng các phương pháp
mới sao cho phù hợp với nội dung kiến thức, nhằm giúp học sinh nắm rõ vấn
đề. Việc tìm ra phương pháp mới trong quá trình giáo dục nhằm giúp học sinh
nâng cao khả năng chiếm lĩnh tri thức, đồng thời giúp giáo viên giảm bớt thời
gian và công sức. Việc vận dụng phương pháp mới đòi hỏi nhà giáo phải vận
dụng thường xuyên trên cơ sở nắm bắt được thực tiễn.
Ngày nay, việc sử dụng phương pháp mới cho một tiết dạy đòi hỏi phải
có sự chuẩn bị chu đáo của giáo viên và việc tích cực học tập của học sinh.
Khả năng học sinh thích thú với phương pháp mới là rất lớn, đòi hỏi người
giáo viên phải biết kết hợp giữa phương pháp cổ truyền và hiện đại. Trong
thời đại ngày nay, cùng với nhịp phát triển của đất nước, sự bùng nổ thông
tin, đặc biệt là việc tạo ra một tiết học nhẹ nhàng, gây hứng thú cho học sinh
bằng hình thức vừa học vừa chơi sẽ giúp các em nhớ lâu và nhớ kĩ nội dung
bài học.
Vì vậy, đã có rất nhiều phương pháp mới ra đời như: Thảo luận nhóm,
sắm vai, đặt vấn đề, trực quan hay sử dụng Bản đồ tư duy trong dạy học học
là một trong những phương pháp ghi chép theo mạch tư duy của mỗi người,
phát huy được tối đa khả năng sáng tạo của mỗi người. Giúp cho học sinh có
thể thuyết trình nội dung một bài học hay một chủ đề, một chương theo mạch
lôgic của kiến thức. Ngoài ra tạo cho học sinh có thói quen tư duy lôgíc theo
hình thức sơ đồ hóa trên bản đồ tư duy.
Việc sử dụng Bản đồ tư duy giúp cho giáo viên tổ chức các hình thức
thảo luận nhóm cho học sinh để hình thành kiến thức mới, hệ thống hóa kiến
thức ở một số bài học mang tính tổng hợp kiến thức như: Ôn tập, tổng kết hay
một số nội cụ thể trong các tiết học.
Để chuẩn bị cho một tiết dạy mà học sinh đóng vai trò là người đi tìm
kiếm và chiếm lĩnh tri thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên, thì buộc người
giáo viên phải có sự đầu tư rất lớn vào tiết dạy, có như thế thì việc học sinh
chủ động chiếm lĩnh tri thức mới thực sự dễ dàng và hứng thú với tiết học.
Đối với những trường có điều kiện cơ sở vật chất lớn thì việc áp dụng
khoa học và công nghệ thông tin vào quá trình dạy và học sẽ thu hút và gây
hứng thú cho học sinh rất nhiều trong quá trình chiếm lĩnh tri thức, còn riêng
với những trường mà điều kiện cơ sở vật chất chưa đầy đủ việc đầu tư cho
một tiết dạy theo phương pháp mới tốn rất nhiều thời gian, tuy vậy nó vẫn là
vấn đề hàng đầu để chuẩn bị cho một tiết dạy của giáo viên.
Trong quá trình giảng dạy việc áp dụng phương pháp mới là cần
thiết,song cần phải có sự phối hợp giữa phương pháp cổ truyền và hiện đại.
Đặc biệt đối với bộ môn Lịch Sử việc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm
trong những nội dung cơ bản ở các tiết : Làm bài tập lịch sử, ôn tập, và một số
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 2
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
tiết có nội dung so sánh sẽ làm cho học sinh hăng hái hơn trong việc chiếm
lĩnh tri thức. Đề tài “Hiệu quả của hoạt động thảo luận nhóm trong quá
trình dạy và học môn Lịch Sử ” sẽ làm sáng tỏ các vấn đề trên.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận của vấn đề
Cơ sở vật chất ở THCS Gia An còn thiếu, phòng học bộ môn chưa có
cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy và học của giáo viên và
học sinh.
Chất lượng học sinh luôn có sự thay đổi, nhà trường từng bước nâng
cao chất lượng dạy và học trong đó đã chú trọng trong việc thay đổi phương
pháp dạy và học nhằm nâng cao ý thức và sự cuốn hút cho học sinh trong quá
trình học tập và rèn luyện.
Hiện nay việc học tập và ghi chép của học sinh chưa thật sự phát huy
hết khả năng não bộ của học sinh. Việc xử lý các thông tin còn chậm với cách
ghi chép bình thường khó có thể thấy được tổng thể của cả vấn đề.
Qua thực tế nhiều học sinh chưa biết cách học, cách ghi kiến thức vào
trong bộ não chủ yếu là học thuộc lòng, học vẹt, học máy móc, không nhớ
kiến thức lâu dài, không liên tưởng, liên kết các kiến thức liên quan với nhau.
Xu thế chung ngày nay, việc học sinh học bộ môn Lịch Sử vẫn còn tồn
tại nhiều vấn đề. Học sinh thường xem đây là bộ môn phụ nên chất lượng học
chưa cao. Từ những nguyên nhân trên cũng tác động đến việc giảng dạy của
người giáo viên lắm lúc chán nản. Thực tế một phần là do kiến thức quá nhiều
so với nhận thức của học sinh, phân phối chương trình chưa hợp lý trong phân
phối thời gian các tiết dạy dẫn đến giáo viên không thể truyền đạt hết kiến
thức và học sinh không thể chiếm lĩnh kiến thức trong thời gian đó.
Trong quá trình giảng dạy bộ môn Lịch Sử người giáo viên phải biết
kết hợp những phương pháp mới và phương pháp truyền thống để tạo sự hứng
thú cho học sinh. Đối với tình hình ngày nay việc sử dụng phương pháp mới:
thảo luận nhóm, trực quan, sắm vai, bản đồ tư duy v.v với nhiều nội dung và
hình thức phong phú trong các tiết học Lịch Sử như: làm bài tập lịch sử, ôn
tập, tổng kết v.v là rất quan trọng giúp học sinh nắm kiến thức chắc chắn.
Một phần là trang thiết bị bộ môn Lịch Sử còn quá ít phần nhiều chỉ là
lược đồ, tranh ảnh còn quá ít, một số hình ảnh còn tồn tại ngày nay như: Lăng
tẩm, mộ, đền……… không có màu. Trang thiết bị dạy học chủ yếu là do giáo
viên làm.
2. Thực trạng của vấn đề
Ngày nay, việc sử dụng phương pháp mới cho một tiết dạy đòi hỏi phải
có sự chuẩn bị chu đáo của giáo viên và việc tích cực học tập của học sinh.
Khả năng học sinh thích thú với phương pháp mới là rất lớn, đòi hỏi người
giáo viên phải biết kết hợp giữa phương pháp cổ truyền và hiện đại.Trong thời
đại ngày nay, cùng với nhịp phát triển của đất nước, sự bùng nổ thông tin, đặc
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 3
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
biệt là việc tạo ra một tiết học nhẹ nhàng, gây hứng thú cho học sinh bằng
hình thức vừa học vừa chơi sẽ giúp cac em nhớ lâu và nhớ kĩ nội dung bài
học. Vì vậy, đã có rất nhiều phương pháp mới ra đời như: thảo luận nhóm,
sắm vai, đặt vấn đề, trực quan hay sử dụng Bản đồ tư duy . . . .
Để chuẩn bị cho một tiết dạy mà học sinh đóng vai trò là người đi tìm
kiếm và chiếm lĩnh tri thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên, thì buộc người
giáo viên phải có sự đầu tư rất lớn vào tiết dạy, có như thế thì việc học sinh
chủ động chiếm lĩnh tri thức mới thực sự dễ dàng và hứng thú với tiết học.
Đối với những trường có điều kiện cơ sở vật chất lớn thì việc áp dụng
khoa học và công nghệ thông tin vào quá trình dạy và học sẽ thu hút và gây
hứng thú cho học sinh rất nhiều trong quá trình chiếm lĩnh tri thức, còn riêng
với những trường mà điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn thì việc đầu tư
cho một tiết dạy theo phương pháp mới tốn rất nhiều thời gian, tuy vậy nó vẫn
là vấn đề hàng đầu.
Trong quá trình giảng dạy việc áp dụng phương pháp mới là cần thiết,
song cần phải có sự phối hợp giữa phương pháp cổ truyền và hiện đại. Đặc
biệt đối với bộ môn Lịch Sử việc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong
những nội dung cơ bản ở các tiết : Làm bài tập lịch sử, ôn tập, tổng kết và một
số tiết có nội dung: So sánh, sơ đồ bộ máy nhà nước, sự phát triển kinh tế,
văn hóa, xã hội… sẽ làm cho học sinh hứng thú hơn trong việc chiếm lĩnh,
đi tìm các tri thức mới.
3. Phương pháp tiến hành để giải quyết vấn đề
Căn cứ vào cơ sở lí luận, cơ sở thực tiễn và qua kinh nghiệm dạy học
thực tế và việc học tập của học sinh nhằm từng bước nâng cao chất lượng học
môn Lịch Sử. Việc sử dụng phương pháp mới thảo luận nhóm tương đối khó
khăn.
Trong quá trình tiến hành, vấn đề quan trọng là phải chọn nội dung.
3.1. Đối với giáo viên
Cần chọn nội dung phù hợp với từng bài và từng nội dung trọng tâm,
dự định được trọng tâm và việc chia nhóm như thế nào?
Nếu chọn nội dung trọng tâm cần chú ý đến một câu hỏi thảo luận
giành cho cả lớp hoặc nhiều câu hỏi nhỏ giành cho nhiều nhóm
Cần chú ý đến trình độ học sinh để sắp xếp các câu hỏi thảo luận nhóm,
chuẩn bị dụng cụ ( bút lông, phấn màu . . . .).
Việc tổng kết, bổ sung, rút kinh nghiệm, nhận xét và cho điểm các
nhóm cần khách quan, có thể cho các nhóm nhận xét lẫn nhau.
Khi thảo luận nhóm mà cho học sinh viết trên bảng phụ sau đó giáo
viên treo bảng phụ lên bảng để các nhóm nhận xét thì không nên treo hết tất
cả lên bảng, mà giáo viên chọn một nhóm làm tốt nhất và nhóm làm chưa tốt
để so sánh và đối chiếu.
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 4
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
Khi chia nhóm học sinh, giáo viên có thể sắp xếp các nhóm cho cân đối
về học lực và ý thức học tập.
Khi trình bày thì nên gọi thay đổi học sinh, không nên tập trung vào
một học sinh.
Nên chia nhiều nhóm nhỏ tứ 4- 6 nhóm sẽ giúp học sinh chủ động hơn.
Giáo viên có thể ghi câu hỏi thảo luận ra bảng phụ, treo lên bảng đồng
thời thông báo thời gian thảo luận cho các em rõ.
Đối với các nội dung chung như bài tập, bảng thống kê, so sánh thì phải
có bảng phụ ghi rõ đáp án để đối chiếu với kết quả thảo luận của học sinh.
3.2. Đối với Học sinh
Giáo viên phải có hiệu lệnh cho học sinh để giúp các em có kĩ năng
nhanh nhẹn và khoa học( có thể dùng hiệu lệnh bằng cách gõ thước…).
Phân công nhiệm vụ cho học sinh gồm nhóm trưởng quản lý chung
trong nhóm và một thư kí nên chọn học sinh có chữ viết rõ ràng để tập hợp ý
kiến. Khi giáo viên thông báo nội thảo luận và phát hiệu lệnh các nhóm tiến
hành di chuyển, giữ gìn trật tự. Lưu ý nhóm trưởng phát huy vai trò buộc mọi
thành viên trong nhóm phát biểu ý kiến sau đó thư kí tổng hợp.
Sau khi hoàn thành phần thảo luận và nghe các nhóm báo cáo kết quả,
đồng thời giáo viên bổ sung kết quả học sinh tiến hành ghi nhanh nội dung cơ
bản vào vở học.
Nhìn chung việc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm đối với bộ môn
Lịch Sử nói riêng và tất cả các môn học nói chung là rất quan trọng. Giúp học
sinh có thể chủ động chiếm lĩnh kiến thức, tạo sự hứng thú trong quá trình học
tập.
3.3. Quá trình thực hiện:
3.3a. Hình thức thảo luận các dạng câu hỏi, bài tập, trò chơi
* Tổ chức thảo luận nhóm dạng câu hỏi:
+ Tiến hành ở khối 6: (gồm 6B, 6C)
Tổ chức hình thức : Chọn một nội dung cơ bản ở một tiết bài để cả lớp
cùng thảo luận. Giáo viên chia lớp 4 nhóm thảo luận 5 phút.
Ví dụ: Bài 25, tiết 29: Ôn tập chương III
Nội dung câu hỏi thảo luận: “ Theo em, sau một nghìn năm bị đô hộ,
tổ tiên ta vẫn giữ lại được những phong tục, tập quán gì? Ý nghĩa của điều
này?”
Yêu cầu đối với lớp 6B: Đòi hỏi cao hơn: Phải nêu được tên một số
cuộc khởi nghĩa.
Yêu cầu đối với lớp 6C: Giữ nguyên nội dung thảo luận.
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 5
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
• Tổ chức trò chơi trong tiết dạy
(Bồ sung nội dung năm học 2012-2013)
Trong tiết dạy lịch sử để tăng thêm sự hứng thú cho học sinh giáo viên
tổ chức một số trò chơi. Có rất nhiều dạng trò chơi, giáo viên lựa chọn dạng
trò chơi cho phù hợp với kiểu bài và thời lượng tiết dạy. Đặc biệt trong tiết là
Bài tập lịch sử thì tổ chức trò chơi là rất hợp lý. Học sinh sẽ thích thú, lớp học
sinh động hơn rất nhiều.
Ví dụ:
Khi dạy tiết làm Bài tập sử 7 tiết 19 . Giáo viện tổ chức trò chơi “Đoán
nhân vật lịch sử”. Gv sử dụng 4 bức tranh về 4 nhân vật lịch sử học sinh đã
được học, chia lớp làm 4 đội chơi. Gọi học sinh đại diện nhóm lên chơi (mỗi
nhóm 2 em). Giáo viên sẽ có các dữ liệu về 4 nhân vật lịch sử này, các đội
chơi sẽ lựa chọn đáp án đúng và dán dưới tranh nhân vật lịch sử của đội mình.
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 6
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
+ Tiến hành ở khối 7: (gồm 7A, 7B, 7C)
Theo trình độ học sinh của từng lớp mà có hình thức tổ chức thảo luận
nhóm, tổ chức trò chơi ô chữ cho phù hợp. Giáo viên chia lớp thành 3 đội A,
B, C. Nội dung câu hỏi và ô chữ đã được chuẩn bị trước.
Phân công nhiệm vụ cho 2 học sinh tiến hành tổ chức trò chơi (1em đọc
câu hỏi. 1 em lật ô chữ và ghi điểm cho 3 đội).
Ví dụ:
Bài 21: Tiết 44: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
Trò chơi “ Ô chữ kì diệu”
L Ũ N G N H A I
L I Ễ U T H Ă N G
Y Ê N T H Á I
L Ý K H Á N H
C Á O B Ì N H N G Ô
N G U Y Ễ N T R Ã I
M I N H
T H A N H H O Á
C A O B Ộ
L A M S Ơ N
H Ồ N G Đ Ứ C
1. Nơi Lê Lợi cùng 18 người trong bộ chỉ huy nghĩa quân Lam Sơn tổ
chức hội thề.
2.Tướng giặc bị chặt đầu trong trận đánh ở đèo Mã Yên.
3. Phường làm giấy nổi tiếng ở kinh thành Thăng Long
4. Tướng giặc Minh phải thắt cổ tự tử.
5. Tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Trãi.
6. Người anh hùng là danh nhân văn hoá thế giới.
7. Lê Lợi chiến thắng quân Minh.
8. Nơi nghĩa quân Lam Sơn dựng cờ khởi nghĩa.
9. Tháng 10/1946, Vương Thông mở cuộc phản công ở đây.
10. Lê Lợi là hào trưởng có uy tín ở vùng núi này.
11. Bộ luật ra đời vào thời vua Lê Thái Tông.
12. Câu hàng dọc: Đây là vị vua anh minh thời Lê Sơ?
Lưu ý : Khi tiến hành phải quy định thời gian và chú ý nên tổ chức
vào khoảng cuối tiết học ở phần củng cố.
* Tổ chức bài tập dạng so sánh
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 7
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
(Bồ sung nội dung năm học 2012-2013)
- Dạng bài tập này giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm để
học sinh tự tìm hiểu và rút ra kết luận, có nhận xét đúng về sự vật hiện tượng
lịch sử, đồng thời tạo không khí thi đua sôi nổi giữa các nhóm trong giờ học
giúp học sinh hứng thú tự tìm hiểu kiến thức dưới sự hướng dẫn của giáo
viên.
Ví dụ 1:
“ Hãy so sánh công cụ của các nền văn hoá thời cổ đại ở Việt Nam
để thấy sự phát triển của kỹ thuật chế tạo đá của người tinh khôn.”
(Lịch sử 6).
Các nền văn
hoá
Kỹ thuật chế tác đá Công cụ tiêu biểu
Sơn Vi
Công cụ được ghè đẽo
một mặt.
Những mảnh tước, công cụ
chặt thô sơ, thời đại đồ đá cũ.
Hoà Bình –
Bắc Sơn
Ghè đẽo cả hai mặt, có
công cụ được mài sắc.
Những chiếc rìu tay, bôn, đục,
thời đại đồ đá giữa.
Hạ Long
Xuất hiện kỹ thuật cưa,
khoan đá và làm đồ gốm.
Rìu có vai, lưỡi cuốc đá, thời
đại đồ đá mới.
Ví dụ 2:
“ Cơ sở kinh tế và xã hội ở phương Đông và phương Tây có gì giống
và khác nhau? (Lịch sử 7).”
Phương Đông Phương Tây
Giống
- Sản xuất nông nghiệp.
- Bóc lột địa tô.
- Sản xuất nông nghiệp.
- Bóc lột địa tô.
Khác
- Địa chủ – Nông dân.
- Bó hẹp trong công xã nông
thôn.
- Lãnh chúa – Nông nô.
- Đóng kín trong lãnh
địa phong kiến.
+ Tiến hành ở khối 9: (Gồm 9A, 9B, 9C)
Đã được sắp xếp theo trình độ học sinh, tổ chức hình thức thảo luận
nhóm so sánh. Giáo viên chuẩn bị nội dung so sánh trên bảng phụ – Chia học
sinh thành 6 nhóm ( Vì học sinh lớp 9 đã lớn ta nên chia thành nhiều nhóm để
giữ trật tự).
Ví dụ: Tiết 43: Bài 29.
Nội dung thảo luận: “So sánh điểm giống và khác nhau ở 3 chiến
lược chiến tranh của Mĩ tiến hành ở Miền Nam Việt Nam”.
* Điểm giống nhau:
+ Chiến lược của thực dân kiểu mới
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 8
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
+ Có cố vấn Mĩ, tay sai và hỏa lực- trang thiết bị của Mĩ.
*Điểm khác nhau:
Chiến lược chiến
tranh đặc biệt
Chiến lược chiến tranh cục
bộ
Việt Nam hoá chiến
tranh
- Quân đội tay sai.
- Dùng người Việt
đánh người Việt.
- Dồn dân lập ấp.
- Quân đội Mĩ, đồng minh.
- Trang thiết bị tăng lên.
- Mĩ trực tiếp chỉ huy.
- Tìm diệt và bình định.
- Quân đội Sài Gòn.
- Mĩ tăng cường viện
trợ.
- Dùng người Việt đánh
người Việt.
- Bình định và lấn
chiếm.
+ Tiến hành ở khối 8: (Gồm 8A, 8B, 8C).
Đã sắp xếp theo trình độ học sinh, tổ chức hình thức thảo luận nhóm:
“Lập bảng niên biểu về các cuộc khởi nghĩa”. Giáo viên chuẩn bị một bảng
phụ đã ghi rõ nội dung – chia lớp thành 4 nhóm.
Ví dụ: Bài 26: Tiết 41: Mục II
Nội dung thảo luận: “Lập bảng niên biểu về các cuộc khởi nghĩa lớn
trong phong trào Cần Vương”.
Tên cuộc
khởi nghĩa
Thời
gian
Lãnh đạo Địa bàn
hoạt động
Nguyên nhân
thất bại
1. Bãi Sậy
2. Ba Đình
3. Hương Khê
Lưu ý: Đối với nội dung bài này tiến hành từ 7- 10 phút và nên tổ chức
ở mục củng cố kiến thức.
3.3b. Hình thức thảo luận nội dung bài học bằng thiết kế
Bản đồ tư duy.
+ Cơ sở tiến hành
Phương pháp dạy học bằng Bản đồ tư duy nhà trường đã được Bộ giáo
dục và đào tạo triển khai từ năm học 2010-2011. Sau khi được triển khai các
nội dung. Chuyên môn nhà trường đã tiến hành một số tổ thực hiện chuyên
đề, hội thảo toàn trường đưa ra lấy ý kiến, rút kinh nghiệm. Sau đó tiến hành
thực hiện ở một số môn học Ngữ văn, Lịch sử, Vật lí…
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 9
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
Đến năm học 2011-2012 đã được bộ giáo dục triển khai rộng rãi
phương pháp sử dụng, phần mền để thiết kế Bản đồ tư duy đến các trường.
Nhờ đã có sự chuẩn bị, rút kinh nghiệm từ năm học trước nên các giáo viên
trong nhà trường đã áp dụng ngay từ đầu năm học. Đặc biệt năm học 2012-
2013 được Phòng giáo dục mở chuyên đề hội thảo chuyên môn cho tất cả các
trường THCS trong toàn huyện tham dự góp ý.
+ Cách thức tiến hành
Việc thiết kế Bản đồ tư duy đòi hỏi người giáo viên phải nắm rõ cơ bản
nội dung thiết kế, giảng dạy và nội dung của từng bài có thể áp dụng phương
pháp này như : Ôn tập, tổng kết hay một số mục trong một số bài về, nguyên
nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử, kinh tế - văn hóa - xã hội….
Giáo viên cần hướng dẫn kỹ trước khi cho học sinh tiến hành thảo luận
để thiết kế ra Bản đồ tư duy có nội dung cô động.
Ví dụ: Tiến hành ở khối 7: (7A,7B,7C). Tiết 19- Ôn tập (Chương I-
Chương II).
- Đối với giáo viên: Chuẩn bị một bản thiết kế nội dung của bài có thể
là trên khổ giấy rôki hoặc sử dụng phần mền thiết kế nội dung trên máy vi
tính để trình chiếu.
+Đối với học sinh: Chuẩn bị nội bài học, giấy A4, bút, màu…. Chia
nhóm thảo luận, phân công các thành viên trong nhóm cùng thiết kế.
Chia các nhóm học sinh thảo luận
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 10
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
Hướng dẫn các nhóm học sinh thảo luận
Kết quả Nhóm 1
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 11
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
Kết quả Nhóm 2
Kết quả Nhóm 3
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 12
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
Sau khi hoàn thành đại diện các nhóm lên bảng trình bày kết quả. Các
nhóm khác nhận xét. Tiếp theo giáo viên sử dụng bản đồ thiết kế trên giấy
rôki hoặc trên đèn chiếu nhận xét, đối chiếu kết quả của học sinh.
Kết quả các Nhóm
Đại diện các Nhóm lên trình bày kết quả
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 13
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
4. Hiệu quả đạt được khi thực hiện phương pháp
Năm học Giỏi Khá T.bình Yếu
Kém
Học kì I
2011-2012
36% 28% 23.6% 11% 2.4%
Học kì I
2012-2013
36.1% 30% 24% 9% 0.9%
Những kết quả trên là kinh nghiệm tích lũy trong các tiết dạy sử dụng
phương pháp mới thành công.
III. KẾT LUẬN
Để thành công, việc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong quá
trình giảng dạy cần có sự chuẩn bị của giáo viên trong việc tìm ra nội dung cơ
bản để tiến hành thảo luận một nội dung hay nhiều nội dung.
Giáo viên chuẩn bị nội dung trên bảng phụ để đối chiếu với kết quả của
học sinh.
Việc chấm điểm khuyến khích học sinh trong quá trình thảo luận là vấn
đề quan trọng để giúp học sinh hứng thú học tập hơn.
Thường xuyên tham gia dự giờ các chuyên đề, tiết thao giảng phương
pháp mới để đúc kết kinh nghiệm.
Phương pháp này muốn phát huy tác dụng cao thì người giáo viên phải
thường xuyên tổ chức và giao việc cho học sinh thật cụ thể, luôn luôn giúp
các em ở thế chủ động.
Thực hiện trên tất cả bộ môn để giúp học sinh có thói quen khi tiến
hành thảo luận, tất cả giáo viên phải thống nhất với nhau về hiệu lệnh.
Không nên sử dụng nhiều nội dung thảo luận trong một hoạt động, vì
như thế học sinh sẽ khó cô đọng được kiến thức.
Khi chia nhóm học sinh phải chú trọng đến việc phân bổ học sinh khá -
giỏi xen kẽ trong một số nhóm sẽ gặp khó khăn.
Khi đánh giá, nhận xét, bổ sung phần thảo luận giáo viên cần phải có sự
động viên - khen thưởng đồng thời phải nhắc nhở kịp thời một số học sinh
thiếu tích cực.
Việc sử dụng phương pháp mới trong quá trình dạy và học sẽ giúp
người dạy và người học thêm hứng thú. Phương pháp mới cần hướng vào việc
phát triển tích cực nhận thức, kĩ năng học tập và thái độ tự giác và chủ động,
khả năng độc lập hoạt động, khả năng tự kiểm tra đánh giá,khả năng tổ chức
v.v của học sinh. Cần phải kiên quyết tính áp đặt, đơn điệu, thụ động và hình
thức chủ nghĩa cá nhân trong trong việc vận dụng các phương pháp dạy học.
Cải tiến các phương pháp và kĩ thuật quản lí và điều hành lớp học cho
phù hợp với xu thế đổi mới phương pháp dạy học. Công tác tổ chức, quản lý
lớp học trong đổi mới dạy học không đơn thuần là giáo viên trực tiếp giáo
viên chỉ đạo Học sinh, không phải là một chiều mà phải là đa chiều giữa cá
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 14
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
nhân, nhóm, tổ học sinh và giữa học sinh với học sinh là cơ bản. Cần tạo
không khí sôi nổi, cuốn hút bằng các hoạt động dân chủ, cởi mở và linh
hoạt…….
Trong thời đại ngày nay, cùng với nhịp phát triển của đất nước, sự bùng
nổ thông tin, đặc biệt là việc tạo ra một tiết học nhẹ nhàng, gây hứng thú cho
học sinh bằng hình thức vừa học vừa chơi sẽ giúp các em nhớ lâu và nhớ kĩ
nội dung bài học.
Gia An, ngày15 tháng 04 năm 2013.
Ý kiến của Tổ chuyên môn Người viết
… …………………………….
…………………………………
………………………………….
………………………………….
Thái Văn Khánh
ĐÁNH GIÁ NHẬN XÉT HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
ĐÁNH GIÁ NHẬN XÉT
HỘI ĐỒNG KHOA HỌC PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 15
Sáng kiến kinh nghiệm Năm 2012-2013
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách Hướng dẫn thực hiện chuẩn KT-KN môn Lịch sử.
2. SGK Lịch Sử 6,7,8,9 của NXB Giáo dục.
3. Sách Bài tập Lịch sử 6,7,8,9 NXB Giáo dục.
4. Tài liệu tập huấn về Sử dụng Bản đồ tư duy của Bộ GD.
5. Thế giới trong ta “CĐ-BĐTD” tháng 1/2012.
Người viết: Thái Văn Khánh Trang 16