đề cương bộ môn giáo dục học

đề cương bộ môn giáo dục học
PHẦN 1- NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG CỦA GIÁO DỤC HỌC

1. GD là một hiện tượng xã hội
 !"#$%&'()
#$*+,-. /0)1%%23#$4%+/'4%1&#$52.6'52
,$ 71%%23*$'891%%23%$'%5:;<=>
?8@ A*$'89,$ *$'89B+8!4%B6%*$'89*+CDE
F?8@ 3$$G !"#$F?8@ A*$'89BH.'I &.H&89B+'5%6%1&I $
'4%8J%5: B+K*E/8LD1%%23B+. /0*M%'4%1&'52,$ 8N;
()B+'.'I &.H*$'89,$ 8O8M%2 I $'
5:&.%N#/5 #$89BP*+(%. /0Q'4%5:&.%N*+*R9%1%
%23<J9%*S,=*'+%4%D1%%23&NB+1%%23<J9%*S,=8L. /0*M%I $
%0 52
G4O3+<J9%*'+%4%36%( /.H,-!M%:&.%NB+8M8LD+- +/
+ .T
F$8@ 8L-%2CI $B%2. /0)1%%23#$4%+/'4%1&$
O39I $ /U.&83%23B%2OON8L%5+39&-%&'V-:&W
.'%$8H'V98!XB6%,-:&.%N#$<J9%*'+%4%4%$P/@:%O
D&YB+DI $ /U:).&B%252.Z8N8M%2 I $'A8O.4[B+
@/%&'.$84%\+BP/FUM#$%$8H#$<J9%H]O#$I $ /U
.&8O*++.4G+/$/B%2.'+.48J8L^;+/+1'$[B+V_
B6%3)8K9%( 15'M.H::&::%UY*-)NB+(-$.U,W
#$&1'$[*%UI $85'4%
* Từ những phân tích trên ta có thể đi đến kết luận: GD là một hiện tượng chỉ có trong xã hội loài người,
bản chất của GD là sự truyền đạt và lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử-xã hội của các thế hệ loài người, nhờ có GD
mà các thế nối tiếp nhau phát triển, tinh hoa văn hóa dân tộc và nhân loại được kế thừa, bổ sung và trên cơ
sở đó xã hội loài người không ngừng tiến lên. Hoạt động GD ngày càng được tổ chức chặt chẽ, bài bản, hiêu
quả dựa trên những cơ sở khoa học.
1.2. Tính chất của GD
K#$*+D 9KF8N:YF%2OB6%&%2L1&O&K

,$ `
1.2.1. Tính phổ biến và vĩnh hằng của GD
K:^F%5R$*+O3VW3[%%B+3[%*a
KBRbR$*+!M%B+:&.%NXB6%<J9%*'+%4%O!M%3J%3J%A
+']<J9%*'+%4%HA8O]!M%
OK:^F%5B+BRbBH?FOV_B6%,-:&.%N<J9%B+:&.%N&
Y
cN<J9%*'+%4%ON( /.H,-!M%B+:&.%N+/+$'H@:%OI &.H
GD1%%23B"%N F%5#$4%+/#$52.6@:%8. /0*M%'4%1&B+
'52,$ 8N;()B+'.'I &.H*$'89%M'5%6%1&I $8M%2 I $'GD
1%%23B+B"%N F%58O*M%8LK*E/B+*+3:':aU3B+*M%8L%5:). /0I $&
52%5:,$ G4BP/3+<J9%*'+%4%0Bd3%Y*'M%:&.%NB+%5F91CA
UMB%2:)B)',-:&.%N<J9%H]*+:%28N:&.%N&Y`
eG[F.&F+1KYF[F.%8M'f394%3+1COH1CN.W+'
4%g'8ahR$#$O4O3+&YON:&.%NB0Y&B+.W+#N
.'&'M89G4O3+D%03d"#$'4%8L1%(P/F9*9B+:&
.%NE*+3''4%:&.%N'+(%2B03[%3V
1.2.2. Tính quy định của xã hội đối với GD
*+39%2L#$<J9%/,%A @ #$<J9%!M%B+:&.%NXB6%<J9%*'+%
4%UOO3"%I $23P%5B6%<J9%B+S ,-I /8S#$<J9%

.H89,< KI $2,<  .a<J9%2W1'$[1i PBdO$
:')P:I &j#$39<J9%.'3k%%$%8'M8S,_I /8SK3)8K3)%U 
9%( H;::&::%2#$<J9%8OGO%&1&8L^;:XL:
B6%<J9%B+8&:;/U @ :&.%N#$<J9%
\K()4%-(Y:'1%51&B6%,$ 1%&3M&l+C71&B03)
8K^;9%( j>%&7mnoB+mnp>W6$E*+*+3':XL:B6%K
8%0 1%2B+/U @ #$<J9%
qr'85XHK#$<J9%I /58SK8O1C:%*+3"%I $2
39%0 %D$B+<J9%O3"%I $2F%2;B6%$ G5 K:XL:B6%<J9%8&:

;8LD/U @ #$<J9%HOO::@I $.[B+',-:&.%N<J9%G+/$/B0F
3[%4%8J"B+3M8@ '*+8@ ':&.%N%0 6.'8OO\%2
G$38J'%B%2:&.%N*+39.'DI ",&+8@ 
KI /8S#$<J9%8"%B6%N%2.sWK*S,=B+K%$%:#$
1.2.3. Tính lịch sử của GD
*+39%2L<J9%S ,-I /8S#$<J9%UOK*S,=)NK*S,=N
%2Wk`
:&,-:&.%N#$<J9%
k%4%1t*S,=3k%:;,< 80 O0;
K*S,=N%2.sWB%2$/8^%3)8K9%( &;^;I $3k%4%1t
*S,=
+%[*+<Y/(-B+^;:%:XL:B6%8%0 1%2*S,=<J9%
1.2.4. Tính giai cấp của GD
.'<J9%O%$%:H3$K%$%::&8V8%N3B+*L%K%$%:%$%:
".S<J9%,=()8N( /.HB+F'B2I /0*L%#$3HCI $B%2. /0F&B+<Y/(-h
;2#$%$%:
*+BE1K#$8 .$%$%:
1.2.5. Tính nhân văn, đại chúng, dân tộc và quốc tế
KYBd*+390*/'4%*+3"C.[:u3%&'4%6B+'( /
.HB+:&.%N&%&.S #$Y*'M%I $&4%1t:&.%Nd*-B+:u3$'8v:
#$'4%
K8M%a#$N%2WkO :9%8!80 '3[%@*6:.'<J9%
66%D8"%L8VF%2G+/$/8L%5+, "84%'3[%4%8L
-%239&4< /U*%U).', " 984%'4%7P3K$/1%$.$84%
$%%&'>K8M%a]N%2Wk66%,-8$(MB0BdO$C.[,-1&F%2BdO$
KYBdB+8M%aO8L*+:) 9B+'K,&#$%$%:@3I /0.'*S,=
1C:%*a+'B+W8Y %&'()EOK+/
K(Y9#$N%2WkO:&D8V8%N3B+*L%K(Y9F,?(Y9k%
(Y91&$ OI $%231&$ B0. /0"BdO$
KI "5`%&'()%2$/%a:'4%ON]$P:B+'5%6% P*L%O%0 %&

.S8L%&'() 'Y*'M%q 59%P:L:&.'*RB-%&'()W:M3B%'+@
8$8L8u/3M
5* P`.'<J9%*'+%4%OD%2L,_38%7BK():&:* PC%&',_38%
1%<J9%*'+%4%:&.%N1'$[:&.%N>!M%BRbXB6%,-!M%B+:&
.%N#$*'+%4%S ,-I /8S#$<J9%E&89.W*M%<J9%w3$K*S
,=%$%:YBd8M%a(Y9B+I "5x% %U:&.%N.'3[%'+'%
*+I ",&+8@ :%:)B)%$%:@3I /03[%4%80 OI /08LB%2
<Y/(-B+^;:%g'F"%*S,=1CU(P:1 C3&/3O8!4%EF%5%5:
 D%'$BdO$1%%23.'*S,=E#$&6
• K#$0\%2G$3
G'+%DK #$3k%0#$39589#$39<J9%ODK
8V.:&K#$<J9%8OK0#$69]$qJ9%#R$\%2
G$38L%.' P,$ `G0\%2G$3*+0<J9%#R$OKY(Y(Y
91'$[%28M%*/#R$&U%B+W!K%*+30
y
2 . GD học là một khoa học
'$[*+39H&%h;<J9%:&%2-1&I $(6%(M1&%%23I /* P
8S*h:M3.X
zG{|8J:Y%$*+3n*RB-1'$[ 8O*+`
}'$[-%UB+K<&
}'$[<J9%B+YBd
}'$[1i P
}'$[,;1~g
}'$[C%2:
cN.W+39F93C1'$[@O&8%0 1%2F,$ `
 q&8S8L8"%L%U; w
 O::&:%U; w
 O2"1&%%23:M3.XB08"%L%U; w
 q&8%8L&%23B)%U; 
2.1. Khái quát lịch sử GD học

cN.W+391'$[:%OI &.HK*E/B+2"O$.%;1'$[B08"%L
%U; 
G$/A4%^8M%8JOD[%%0YF+B0qC.$7•pm€€m.>x*$'
7•ym€••.>.%<'7€•l€yy.>780  9/M:^8M%>^=7nn••m.>V=
7••n€mo.>M=7€•yylm.> Y=7ylmy€l.>780  9. '$^8M%>
 4%1t:'1%5W. ‚ "A4%+&.W8%W#$^=8L%$%:
".S%5: O[*[8N':XL:B6%589:'1%5B+A8O0:'1%5. 
‚ "*/G'%&'*+3WK"W'%&'+/E*+WK"#$
%0 6&8C.'8OO\%2G$3
QY ƒ 589%53D C*215a8LKA1%85I "$J,):8^B+'d3••pB+
F6B+'4%1t:'1%5:YI /0‚ /0*-P:. .'$/B $I h9&*Ja$B+%&'
9%78M%F%0 *+&d*D>%$%:FS.SFSFO*9*+CC4%*$'89@*6:".S(X
C%&'8N. #I @aY(Y /U. /0.ba$.4%8J$8S,":P'4%5 S
8LD1^-S MF+%H1%5:,$ ,_8L*U%U8+&W1'$[%5F9FSF+%
F&FS38'&P3KD$%O%.$D8%0 .&%B6%%&'8%0 .&%B6%*4%(M/#$a$H(X8O
*+W1'$[Y*h1&I $EONFS=HKBHBP/4%$O%Y ƒ 8JH3
(6%8U3.4. ^71'oood3*%U)A51„q8551„q\>1'$[B+%03%
B+',;3M#$'4%FSd…O,-FCB+BC*h
G,-:89*MP E1CN*+338%I /* P#$,-:&.%NO…1H3J3,-
:&.%NW3;89+'8OQY ƒ  "%51„q\8@ 51„q\3@33"#$<J9%F< 
%2%0 C.4,< .$84%8&( 4%1t, /+#$589:'1%5B+E*+*aFH
3%#$#R$F8$*U%6%.K;*a+/8JC1$%F+/~&W%5F9[8JM'
.$D 9&3M1tBRB0%0 :(%2.'8O#/5 *+B01'$[Bd[2 P
\6%1u %2 e[P:/M:^8M%fY ƒ F6B+'4%1tBdO$:)751„q\855
1„q\>†g8JY<r8Y/*+`e4%8M%1^*!,,%.$D'4%1^*!f
\0&+WYBd%5F9.'8OO'3$'.7••ln€n>B+$3:$g*g
7nplp€m>8J8$.$&I $8%N380$'%&.S'4%B+'4%@8L:&.%N'+(%2
CI $c…$'*+‡$'3g<1%7nmyp•o>4%8JOC:&.%NB+2"O$D
.%;B0W4%1t+/8N8&:;8]%~%'*6#$B%2(M/[.'2"&.4*6:8L
3W.9(',-:&.%N3M3_#$C%2:B+#C%2:WY ƒ *a8O\6%D&

:u3*h* P.'8O;$8-DI $8%N3%5F91'$[80P:6%%0 B80#$
3)8K9%( ::&: /U?^;.'+.4jUC8L'%*+4%
K;&[.W+391'$[89*P:*+C^#$0,:M3P8M%|=%$%,*U
4%x&:8J[%C*+e39%U+%.;.T39+:&3%3J*%239$*%*g#$fD&
:u3#$C8JOW3M3_6%#$4%1t8O7B+,$ +/>+,=[i*+*8J
'.beW#$#$C.'4%1t+/ON,',&B6%W#$':g%B+G%
.'1'$[P8M%#$UB+c0$.'.%5[P8M%f
A8O85$/.%;B0[+/+8LF^, B+:&.%NGD4%OC*6
.'B%2%5:):&.%N[*+‡C7p€y•o>‡‡‡ <C7•y••l>gBU% h
7•n••>c%8.C7•€••l>xr<$*'%7••ply•>x.Fg7•lylny>c%<gBg7•mo
lpp>cz,%<1/7ly•l•o>
€
c5%D$51„qqB6%,-< %2#$[ /5&7B+,$ +/8LU%%5:):&.%N
B+'+%2U[%*+#R$&U%>[ /53$K1'$[B+&3M$'8JBM.$
8LDI /* P1&I $#$,-BP89<J9%B+,-H+Y&8J3W.$D1
d-5#$B%2%F%5<J9%B+'4%#R$&8J.W+,W::&:* P
1'$[#$.4:&%&U%cV.#$.4:&:&U%*+`8L<Y/(-
.U0W*h* PB+::&:* P#$#R$&U%15A$DW
%5F9#$I &1;w%5: D.%;%28M%#$&1'$[%U; B0<J9%'4%B+B0
'M89#$'4%w*+* P;1'$['84*"%K,&#$89,w?VB6%
,-%2:<Y/(-<J9%B++.4<J9%#R$
2.2. Đối tượng và nhiệm vụ của GD học
c"%L%U; #$391'$[*+39:@#$5%6%1&I $3+*RB-8OP:. 
%U; \%2<&8S8a8"%L%U; .I $.[BHO%a:+1'$[8%8a.[
Y31CFS.26.'%U; 
yyc"%L%U; #$[
cO*+I &.HH+B+:&
.%NY&'4%8L^;O3)8KO15'MB+8L-%2CI $3"%I $2
<J9%%D$4%B+4%8L7%&'()[#/5 %U; I &.H%&'()#$+
.4#$&,W%&'()I &.H%&'()8+'M'52.Z>

yyyG%23B)#$[
|$ 8Y/*+D%23B)1&%I &#$[`
%%K !":&,%:&.%NB+F#$%2LH3.$&I /* P%:"%
I &.H%:"%,-:&.%N#$2"I "(Yb3^;a8M6%%2 I $'
w
qY/(-.HB+8+'M'(-$.U,W(-8'&< 6:&.%N#$<J9%%28M%
1d:&.%N#$1'$[C2.'*$%w
G%U; H3]%&::&:B+:%236%.U,W&+- #$1'$[
B+C2%28M%b3Y$'*LB+8+'M'w
G%U; B+<Y/(-&*h /536%B+&1d;()&*h /58OB+'-
%ˆ
2.3. Một số khái niệm cơ bản của GD học
\6%8"%LB+%23B)%U; .U[8JO8L392"1&%%23`g'
R$.97I &.H,:M3>wg'R$v:w(M/[w3)8K3)%U  /U*hw:
:&::%UB+(M/[wH;(M/[w8;().K()3i()j&1&%%23+/BM
.$F#$I &H^NE&I &.HF9:PB+&+"#$I &.H8O
GD1&%%23.U,_*@*L8L%U; .'&:@%5:g'|$ 8Y/…%6%%2 F$1&%
%23F#$[*+`7R$.9>(M/[7R$v:>
&%%23%&'()ON%N B+8L,=()W%0 :89
%&'()%N g'R$.98O*+,-. /0)B+*R9%1%%23*S,=<J9%A4%
+/I $4%1&A52.6'552,$ cO*+'M89O3)8K#$D*-*L
1&$ .'<J9%b3H+B+:&.%NY&'4%
Q:89+.48BS8L<J9%%$'%23B) /U.&%&'()8+'M'52.ZH
%&'()8L%N g'$%:89`%&'()g'R$.9$/][%*+I &.H,:M3B+%&'()
g'R$v:.'8O%&'()%N g'R$.9,_F$'+3(M/[B+%&'()g'R$v:|$
8Y/*+9%( )N#$€1&%%23+/`
y€g'R$.9
GD theo nghĩa rộng7$/][%*+I &.H,:M3>8L%N *+I &.H&89O3)8KO
^;O15'MO9%( B+Fb::&:1'$[#$&+.'+.47I $
>6%[,%b3%a:H+Y&'[,%7H+8M'8;H3Nu3

3i.K 2d*-< 6>Q:89+/F$'!3`‚ &.H(M/[B+I &.Hg'
R$v:
W8Y/8L<g3<r39I &.HH+Y&(6%&89-%&Oh;B+
B%2^;I &.H8Ochủ yếu('D4%O1%%23O /U3C[%*++%&'()+
%&'83%23G%^;I &.H8O39&O2"O15'MV_nhất*++.4
@:YF%2I &.H%&'()B6%I &.H<J9%O$&YB+I &.HH+'4%
•
‚ &.H<J9%O$&Y*+I &.HH+Y&*+3'8;$.Z.W+39+#$
<J9%3$D%&.S#$<J9%…F$'+3&&89('DY"<J9%7.'8OO
%&'()>BA$3$K-%&O3)8KO^;BA$3$K-:&‰ %UcNO
I &.H+/&Y:%$3%$B+'84%,"<J9%B+CI $8O*R9%1%%23<J9%8!
4%&89.W*M%&+B%U.'<J9%
‚ &.HH+'4%*+I &.H*+39I &.H:&.%N'4%B03V,%[3V
Y3*hB+3V<J9%3$Kd.WB0*LB+F%58^%B0‚ &.H+/(%ˆ.$('
W#$Y"FU.'7Fu3,%(%. /0KK-#$#Nj>B+&Y"FU
'+%73C%4'+<J9%%&'()>&&89+/ON*+-:&‰ %U1C1%N3
,'&8L'V*+&&89Oh;O3)8KO^;1%N3,'&8L
y€yM/[
 +39F9:P#$I &.Hg'R$.9*+I &.H&89I $*M%%D$4%(M/B+
4%[b3%a:'4%[*R9%D.%;1'$[1id'M89P;B+-
%ˆ:&.%N&d*-'M89,&M'.U,W8OH+5%6%I $1'$[B+&
:u3Y&#$4%[g'3)8K
GO%&1&(M/[*+I &.H^;8%0 1%NB+6(‰#$%&'B%Ub3%a:[,%
K-#89?3BD1%5;H+1id1i<':&.%N( /.K 2B+&%89K
-g'3)%U #$%&'()
;d.9%#$(M/[*+H+1%5;1id1i<'B+:&.%N( /.K 2'[
,%
y€€g'R$v:
‚ &.H%&'()g'R$v:*+39F9:P#$I &.Hg'R$.9*+I &.H&89
#$+%&'()854%8L%&'()8N*+3'4%8L()OP;&%89+B%

O%I g8a:XL:B6%&/U @  u3-#$<J9%CI $^; 9,"'M89B+
%$'* '4%8L%&'()
2.4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của GD học
G%U; 1'$[*+39(M*$'898VF%2:;M:#$'4%b33)8K:&
%2.$FI /* P#$,-BP%2L%%I /5DB80]!M%#$*h /5B+-
%ˆB+H31%53%%:&:%M'5%6%
G%U; *+39*RB-%U; 1'$[b3:&%2.$FI /* P#$%%
I /5&B80]!M%.'*h* PB+-%ˆA8O*+3,W1'$[8N^;'M89
8M%2 I $'
 .61%%U; &B80*h* P'V-%ˆ4%%U; :%*P:80
%U; 7:&' .a#$80+%B+&CB%2:%*+3>.'8OO:@%%51'$[
R$*+8$.$:&8'&B0B80%U; ,$ 8O*-$[B+,=()&::&:8N;
3%%%58O
x:&:O%0 @FP::&:%U; W@FP$'[%*+::&:
* POO&()…8M'8S68NI &.H%U; 8%8a68M%2 I $'B+:
&K<&8"%L%U; 
x:&:* P#$[8L.a.$ADI /* P#$.%5[( /BPF%2;A%5:
P2"%5:P*S,=%5:P-%ˆj
€•x:&:* P
‚ $8%N3( /BPF%2;`%%U; &+1'$[:%<g3<r,-BP%2L
I &.H.'&3"%I $2:;M:#$a8!4%1%%U; :%<g3<r8"%L
.',-BP89B+:&.%N
‚ $8%N3*S,=*'%`ŠU @ 1%%U; :%:&%2 !"+/,%I &.H(%ˆ
F%5!M%B+:&.%N#$,-BP%2L.'D8%0 1%21C%$B+4%%$)Nb3
:&%2.$I /* P/5 #$I &.H+/
‚ $8%N32"`%%U; :%:YKa+DF9:PL:+8N<g3<r
a39&,Y ,?B+'+(%2:%:YK3"%I $2%D$&F9:P8O
‚ $8%N3-%ˆ`%%U; :%< :&A @ -%ˆB+8&:; @ -%U
O::@%%I /5&3Y  ‰/,%A-%ˆ5I %U; :%8L1%N3%23B+
;().'-%ˆ

y•yx:&:)N
n
• &::&:%U; *h /5
x:&::YKB+^L:*h /5
}xYK*h /5*+$'&:Y%$Fb.KO&+%*%2 *h /5+&8BS1%5;
':r:$ONH3%N D( %2 8VX .a#$*h /5
}^L:*h /5*+,-*%U15&/5 "&+:@8NM'+39^N
xYKB+^L:':r:<Y/(-8L .a#$&B80@%U; $%I &.H
+/* C8%X$ .'%U
x:&:3CHO$
+::&:%U; &%2LB+I &.H(-$B+'3CH#$aCH8"%
L*+2"&/5 "BPB+%@CH-8"%L%U; B+&%%2
D3"%*%U2 ;dYI #$8"%LG%U; .U3CH,_%a:&+
1'$[1&3:&.$FI /* P#$8"%L
• &::&:%U; -%ˆ
x:&:I $,&
x:&:I $,&.'%U; *+::&: P:C%B0,-BP%2L
I &.H.U,W.%%& %5:&'M89B+&8%0 1%21&I $#$'M898O
‚ $,& %5:8"%Lb3:&%2.$DF%58^%#$a.'D8%0 1%2)N
A8O:YK /UYB+.a.$D15* PB0I /* PBP89#$8"%L)8KI $,&
8N:&%2 P:C%B0B80%U; B+<&8S%%5%U; 
x:&:.@ h1%5Fb:%5 ~%
+::&:1&:^F%5.'1'$[<J9%O% B+.'%U; O%.%U-
#$::&:+/*+,=()FY ~%8J8L,'M,‹B6%392"Y ~%8V.$'
4%.*4%b3 P:C%'B80%U; O8L,=()%U; .U(%2.9
\80I $.[*+:%<Y/(-8L2"Y ~%O*LB+,?:<5:&Y ~%g'&
 /U?8S8N P:C%1&I $K<&8@/8#
x:&::~B
x:&::~B.'%U; 8L%5+CI $&89 %5:%D$4%
~%B+4%8L~%b3 P:C%:XL:B6%3)%U B+%23B)#$80+%%U; 

G !C%.':~B*+ADY .*4%+B%=…#$4%8L~%.'I &.H
:~B
x:&:^151%%23
%%23*+^ND.%;1id1i<'3+4%*+3C&8JK*E/
8L.'C&
^151%%23*+BP()*h* PB01'$[8N P::YK8&%&-
%ˆA8O.a.$D1&%I &OK*h* PcO*+D1&%I &B0 /UY8%0 1%2
F%2:&:F68%6%+C$/FM%8VF%2*+H3.$I /* P:&.%N#$&,-1%2b3
^;"&I &.H%5:g'
GD1%%23+/@8L1%N3%23B+F^, Fb&CI $&9%'1'$[
I $&:%2C%BP()W&8S$F+B+&:M3B%1&$ 
x:&:-%23,:M3
x:&:-%23< %2.'&1'$[8J8&( 39F6'V*6 /NA,-
I $,&3CF0'+%,$,-:YKB03V8SKB+8S*LD3"%I $2F
D 9KF#$&,-BP%2L
-%23,:M3*+::&: PC%B0,-$/8^%,"*LB+*L.'
P;B++B%#$&8"%L('+1'$[&89UFb39,"&Y8%0 1%N
B+8J8L1%N3.$
x:&:%U; ,:u3'M89,:M3
+::&:3++%U; CI $&,:u3,:M38NH3%N K8V8%N3
Y3*h#$'4%B+'M898JM'.$,:u3/b3H3.$%%:&:Y$'*L#$
I &.H
x:&: /U%$
p
+::&: P:C%1'$[8&%&39,:u31'$[Fb&,=().K 2
3989%E /U%$O.H89$'B039*RB-8Sb3:YK$/H3.$%%:&:"%
 ',-1%2+'8Ox:&:+/8L-%2CI $&9%'8&%&%23
C.H1'$[
x:&:,=()'&"1U
|=()'&[.'%U; b3,=*h&C%8J 8LB+%5*P:3"%*%U2

I /* P#$8"%L%U; x:&:+/8L&:()%a:d89%P/B+*+3,W'
B%2%U; *h /5
2.5. Hệ thống các khoa học về GD và mối quan hệ của GD học với một số khoa học khác
yn2"&1'$[B0
[*+39F9:P7I $.[>.'2"&1'$[KOEF$'!3
392"&1'$[F9:PB+%0 :Y3C
9,"*RB-1'$[B0!3`
Y3*h[,:M3`G%U; &I /* PY3*h#$B%2(M/[B+
[8M%`%U; &B80 #$B+[
[*;$ ^%`%U; B%2(M/[B+W&%$%8'M*;$ ^%
[1 /5P`#/5 %U; B%2(M/[B+'.Z1 /5P
x:&:%(M/F93C7%&':&:[>`%U; B%2%(M/&F93C1'$[)
N.U,W&:()DI /* P #$(M/[
S,=`%U; ,-:&.%N#$-%ˆB+&W.'*S,=
[ /U+`%U; .'39+)N[I Y,-[N
$'[8M%[
[,',&`G%U; ,-%"B+1&$ %D$&2"&I $8%N3#$&
4%1t*S,=&BX&I "%$'V#$X394%1t*S,=b3H3.$I /* P:^F%5B+
8VX.'I &.H:&.%N-%ˆB+*h* P
‚ *h`%U; B0^;I *h8NI &.HBP+8M%2 I 
9,":@*h* P.'[8M%8$O< 6&+391'$[89*P:8O*+
h* P(M/[h* Ph* PI *h+.4.'D:@[%5:g'a$,_*@
*L%U; 
9,"1'$[OK*%U+`
%5[`G%U; F%2;%D$B+1%5
qJ9%[%U; &I /* P#$,-H+BP89B+F%58^%3"%I $2%D$
B6%'4%B+3"%I $2%D$B6%<J9%
yny"%I $2#$[B6%39,"1'$'
[B6%.%5[`.%5[*+,W::&:* P#$[
[B6%,%*h[`,%*h[*+,W-%U#$[

[B6%Y3*h[`Y3*h[*+,WY3*h#$[
[B6%8%0 1%N[`ONBP()*h /58%0 1%N[8N<Y/(-*h /5
[B6%<J9%[`D !1%5;#$<J9%[:)B)'%U; 
Chương 2 - GIÁO DỤC VÀ SỰ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI
1. Các chức năng xã hội của GD
;d<J9%#$8L%N *+,-&89#$8"%B6%&I &.H&*RB-#$84%
,"<J9%G+6)N*+%$%:@3I /0I *hB+,=()8N&89B+'qb3( /
.H#"B+:&.%Nq
1.1. Chức năng kinh tế sản xuất
qJ9%3 "!M%B+:&.%NH:%OI &.H,< BPB+,< '4%
•
'4%*+#N#$$%I &.H,< .UGBP/, /'XH<J9%3 "!M%
B+:&.%N:%M'.$'4%O1d*$'89'4%3 "O1d*$'89H:%
8L
1C %5:M'.$#$%BPOM'.$D'4%O1d*+3.$#$
%BP'<J9%GO%&1&8JM'.$ !Y*-'<J9%\H58L'%*+O
;d1%5,< 8"%B6%<J9%
GY*-#$<J9%*+'+F9CYB%U;D4%*$'898$*+3B%2.'
&+0&*RB-1%5BdO$<J9%8N83F''<J9%BP89B+:&.%N
‚ &.H< 6:&.%N#$<J9%*'+%4%8VF%2*+1%%58501%5.%;1%
3+.%;.W++O$.W+*-*L,<  %5:H'4%+/+:%O.H
89$'
Œ\HBP/Y*-*$'89#$<J9%%28M%:%8L8+'M'8M85.H89$'2"
)N*+&.4[:%83%23";d8O
GP;8L;d+/%0 68J'%*+I ",&+8@ 8@ '*+8@ 
':&.%N8@ C3%'%*+1Y 89:&8N:&.%N1%5<J9%
cN-%2";d1%5,< :%8%g'6,$ `:%?B6% @
#$<J9%8+'M'Y*-g'/U @ #$<JC%(-8'&.6 @ B0,"*LB+*LP
*-8NO15'M8+'M'w8^%36%9%( .H::&:8+'M'g'6%28M%P:
P:%5: O[*[.H%5F9#$I "5:XL:B6%8%0 1%26$8N8+'M'.$

D*$'89.Zd89,&M'O.H89$'EO&:u3@%51&
1.2. Chức năng chính trị- tư tưởng
;d+/N%2WD9%( F,$ `
*+39C)#$39589<J9%#$%$%:@3I /08N1$%,&P;F!%(T
H3#"%03%1KK+89#$&*-*L.'<J9%8N-%2&#
.84*"%K,&#$%$%:@3I /0b3( /.H#":&.%N5898O
*+39'84I $.[D %2 . /0F&2W%$%:
Q6$;dK.SW#$N%2WB%21CA%&9B0#R$
&U%W!K%'3[%4%w*+3'[%N B0cI $B%B0#.
84*"%K,&#$c:&:* P#$G+6A8O%WB+8%g',-*J8M'#$cw
52.Z:8 [P:BH+/3$%*P:%2:O:C,;B+',-%2:<Y/(-#R$<J
9%3+.63?*+<Y/(-396\%2G$3eY%+ 63M<J9%CFb(Y#Bd
3%fw*+3'[,%O%@/U 6*]-+'(Y9j
1.3. Chức năng văn hóa-xã hội
e\dO$8L%N *+'+F9%&.SBPB+%@8J8LY*'M%,&M'.$.'I &
.H'M89-%ˆ*S,=<J9%&%&.S/O%*U3;89:&.%N#$'4%f7A8%N
.%5[<FK.S$<B$m•y>7•w€l>
E*+39F9:P#$BdO$]BdO$*+9%( B+E*+3)%U #$GO%&
1&*+39F9:P#$BdO$OE*+:%28N%DHB+:&.%NBdO$
;dBdO$<J9%#$8LN%2,$ `
O%23B). /0F&&%&.SBdO$<J9%A52.6'52,$ CI $#$
+.4#$%$8H#$<J9%B+-3+&%&.S#$Y*'M%(Y9#$98!ON
 /N+2"%&.S#$&Y
*+'84F8N%DHB+:&.%NBdO$`CI $&52%5:g'
1C…%5: 3+]$3%$B+'&I &.H,&M'.$&%&.SBdO$36%
O::@B+'B%2<Y/(-84%,"BdO$#$98!#$<J9%8u/*X%&#)*M
P H+84%,"BdO$%U%58P38+F,?(Y9
O&()'*6.'B%2H+B+:&.%NW52.ZF,?BdO$. /0"
#$(Y9F%5%5: O[*[%'$BdO$Y*'M%
<Y/(-39.H89BdO$ '<J9%CI $:^P:

*+C)I $.[8NY$'(Y.KF!%(TY+%
}Y.K%N ?[*+.H89%N F%5.H89BdO$8M'8;u33i#$4%(Y
Y.KEO%6%.H89[B. FH#$4%(Y.'391 B-+KGY$'(Y
.K*+Y,"d38%[. FH#$4%(YXB6%B%2Y$'*L*+3'.H89
l
#$4%(Y$'UO.%0 &8NY$'(Y.KI $. /0C%%28%0 1%2,"
B+'M89B %%%%.KjG*+'84I $.[B+O%2 I 
}GY+%*+D4%Od*-.K 28VF%2N%2W1d %&B+, /* P$'O
@3H<$.C.9B+1d:&%2%%I /5$OO%2 I DB808V.$
.'39'V%0 *RB-GY+%*++%,I h#$3k%I "%$;dF!%(TY+%#$
N%2WkF$8@ *+:&%2 /N[4%OO1dB++%d,$ 8O(X
&F%2:&: /UF%28N:&.%N+%d"#$[cN:&.%NB+,=()Y+%O
%2 I $'H'+%.$@:%OK,&.[()B+F%28J%Y+%
2. Xã hội hiện đại và thách thức đặt ra cho GD
2.1. Đặc điểm của xã hội hiện đại
y 9&3M1'$[C2
cV.#$ 9&3M1'$[C2`
 x&3%B+1&3:&.U%0 *RB-w< %2+/+%0 &+1'$[
36%G+/+%U; ,Y B+.98%,Y B+' .a#$BP3W.91C%$%U
; .$'+%BE.)< "*].&%8
 4%%$A1%%U; +C851%;()B+'-58L.a?`%D$5
1„qq*+npd3%D$d3mo*+€d3d3yooo*+d373ood3A•y•l€m8N;
() /U*h3&/.W+3&/P8"%B6%8%2'M%*+nod37lyol•p>*$(g*+y
d37mpompy>
 q %2&+C2#8M'#$*$%`C2,%[C2,$B+
Y%2B6%3C%.4,_*+C2#8M'#$*$%
  9&3M1'$[C28J*+3$/8^%0,< #$5%6%'4%
1C] %5:,< Fb$/3+%56%-89O$'+F9a8u/,< * C
+O$M'%080'qC%B+FX^C%
yyq 5'+@ O$

g'&1'$'+3W•%1%:g(%$7.U3M%g.g>`'+@ O$*+1&%%23(X8N3%U
&$/8^%.'xã hộiB+.'0kinh tế5%6%M'.$FW%3"%*%U15B+.$'8^%+/+d
%D$&quốc gia&^;$/&&YWO89Bd'&1%5BB.UI /3C'+@ cV
F%2.':M3B%1%5'+@ '&@ 8L(X8N…&&89#$thương mạiO% 
B+tự do hóa3M%$/Žtự do thương mạiŽO%.%UEWO891%54%$…/&
(]/tư bảnWI /3C'+@ 1r'g'&(]/3M%kỹ thuậtcông nghệthông tin
văn hoá
cV.#$'+@ O$`
L:&%D$&6&BX*J^&1 B-8Ld4.U&3V
.'8OL:&1%5(%ˆ.$3M
&P:8'+*6&C/< /UI "%$< %2W%0 6B+1 B-
q %2&S.4OK'+@ ;1'&Y+F'%N3%$'
C(SB)j
L:&B+.$'8^%BdO$E8$(%ˆ.$,C%89.U,WC.',-8$(MB0Bd
O$
GY*'M%8$3'3 "H+B+<Y/(-&%&.S #$8M'*h'+@ 
K4%H4%1'$( /U ]$FHHD Sj
q 5'+@ O$*+/5 OBA$M'.$4%B+&;1C~'&68V
F%2*+&6/5 B01%5'+@ O$O::@1$%&B+:& /53M#$&6
'+@ O$E8$M'.$1'&%+ •'+/+*6%D$&6B+4%(Y.'3k%
6BHD6O%03*-1%5B+D4%OB",_.$#8L9%D6•'
O /*+FJ%%C2*MP #$&6%+ j
y€x&.%N01%5.%;
G01%5.%;][%*+1%5(-$B+'.%;7{'•*g(g$,g({''3/>*+0
1%5#/5 (-$B+'.%;.U,W:&.%N1'$[B+C2$'{7^;L:&
B+:&.%N1%5>(SR$`ŽG01%5.%;*+01%5+/+:) 9 %5:B+'B%2
,< :Y:"%B+,=().%;B+C%Ž7{mmp>
m
%ˆ8+L:&1%5Y &%H7x{>8SR$`ŽG01%5.%;*+0
1%53+.'8OI &.H,< :Y:"%B+,=().%;.W+89*-K'd

.W'I &.HM'.$#$%B+B%2*+3.'&+1%5f7x{yooo>
GY+5%6%7•yooo>8&%&Žc"%B6%&01%5%U:'.'01%55
%6%&Y%D$$%/5 ".%;B+& !*-8$%UB0.%;.%;-,-8J.W+
/5 "I $.[I /58S3;,"/5 "88$%/5 "*%2 ,< 
/5 "*$'89&01%5:&.%NB0C2+/$/-,-8J(-$B+'.%;Ž
cV.#$01%5.%;`
 G01%5.%;*+01%5P C%2:*+0Bd3%C%F?8@ < 
%2B+' "%P:1„lo#$51„qq
 +01%5*/.K*-*++% /U#/5 1'$[C2.W+*-*L,
<  %5:&+C2$'.W++,< I $.[+8@ 
 |:u3,< .$8LKg'%&.S#$.%;15%.'8O%& /UBP*%2
…%53.K
2.2. Những thách thức đặt ra cho GD
 :%%%I /53"%I $2%D$'+@ B+)F9:%*+3'3k%C(YO
8LD%&.S'+@ 8!4%O8LD%&.S#$98!I "%$3H
 :%%%I /53"%I $2%D$. /0"B+%28$%*+3,$''&&Y%5:
 8L%'$BdO$Y*'M%8!4%B‰1C*+338%D. /0""8v:#$
(Y93H
 x%%%I /53"%I $2%D$%5*L:&.%N(+%MB+15'M?M
R$*+<=*h+%]$/U @ .63?B+15'M:&.%N*Y (+%
 :%8;.6,-M.$+/+$/? /%U8Y/E*+I /* P8N
8+'%&%*MP *+9%:&.%N
 :%%%I /53Y  ‰%D$B%2.%;*'+%4%d*U$OB6%1
dP;#$3k%&Y*+OM
 8;.6&;#$B%2:&.%NB01'$[C2#$8%0 1%2,"
*hWB+8M'8;,"#$52.ZO:@$/8^%g'%0 %U -
3. Xu thế phát triển GD thế kỷ XXI và định hướng phát triển GD
3.1. Xu thế phát triển GD
€GP;*+,-%2:+8@ #$3k%I "%$
A<$<$B+%5:)'85+/$/%0 [%B+%$%:@3I /08JP;8L@3

I $.[#$8"%B6%,-:&.%N<J9%BHBP/* C80$'B+'%B%2I $Y38@ ':&
.%N*+39.'D %U+8@ %<J9%8$ /N,$01%5.%;#$%
K*+.K 2#$'4%3+3 "'4%O.K 2H:%OKBHBP/++/
+OB$%.]I $.[
 Q%0 6:&.%N8$:&.%NB+P3:&.%N8L'%*+1Y g"8NM'
F689:&8%*U*+H$1O$3W&#$8%B+'*$%%8v:8@ '*+8@ 1C'$
B+O%2 I KBH*_8O8J.W+,-%2:+8@ #$3k%I "%$
 Q6$8L'%*+I ",&+8@ 8%0 +/8J8L1‘8S.'%5:&:B+
.' P
€yqJ9%O$
qJ9%O$*+*+3'<J9%I $Y3B+O:C,;B+',-:&.%N#$qJ9%O$
*+< 6:&.%N#$.U5%6%
qJ9%O$b33)%U  /89,;3M^*-#$<J9%'EOR$
*+:%?B6%84%,"<J9%:)B)'/U @ B+,-:&.%N#$<J9%
Q6$<J9%O$*+39#.#$cG+6B+8L1‘.'8%0 y P
yoon
€€, "84%
&!8J(M/e[~%*+39B%2:%%5:), "84%jC$%ON-'3H8JF%58#
.!%F%55.!%5%6%+/+8^%36%Y(Y$+/+%5F9'Ua$:%%5:)
[B++8N%5F91S:Y(Yf7!K%'+P:<FK.S‚ "%$yooo•.o>
o
cN<J9%8&:; @ [P:, "84%H:%<Y/(-%0 *'M%H<Y/(-2"
3W1C%6%M'D4%.'89 ^%8Sc!4%.$FS'4%[1id
-[
€•:(),&M'C2C%B+'I &.H
\%2:&.%N#$C28VF%2*+C2C%8J%2-O$3'3 "[P:
, "84%B+[P:W3[%*a3[%%BHO8J%a:1C]:) 9B+'4%%$8S$8%N3B+
1'&
&H;[P:B+A<$[I $3M%g.g,_+/+:&.%N
\%2&:()C2B+'.'1Ng'H;*6:F+%. /0"EO::@'

*6.'B%2Y$'%2 I B+[P:
€nc^%36%3M3_I *h
‚ *hN%2W%0 F9:PB+%0 :Ob33)8K*+3'&F9:P +
#$2"BP+8a3)8KY8"%+%]$*+3''M89#$'+2"8M%2
I $'
c^%36%3M3_I *hN%2WD3V,$ `
 GY$'%2 I I *h#$K:#:Y:39&.s.+B+L:*hB%2I 
*hW&:8N:& /,;3M#$3k%F9:P.'2"
 .%N1$%B%28+'M'F!%(T8NY$'d*-I *h#$&F9OK,&
 aB+ /N[8L&F9O+%OY3
 #"d42"C%I *hW&:%28M%O$2"C
%8N. /P:$OB+1S:4%M'8%0 1%2k.LK-'B%2.$I /58S
 d43%FMB+C1$%B%28&%&.'
 -F&'8L @ Y*-#$<J9%8NO15'M8+'M'
€px&.%N8M%[
x&.%N8M%[b38+'M'.$ !Y*-$''<J9%8VF%2*+.'<J9%C
%.'01%59%P:01%5.%;
3.2. Định hướng phát triển GD trong thế kỷ XXI
zG{|8J#.8u/3M:&.%N1%F6B+'51„qqB6%%5*LF$'!3y
8%N3ONO3?WK#$O,$ `
 4< /U, "84%<Y/(-<J9%[P:
 1C…*+3'4%[O[B3+@O1id$/08N*$'89
 ?B6%:&.%N1%5<J9%ah6%B%26%2:
 .Z.6 ^%85.4:%*+3)%U *6.'%5*L
 %&'B%U*++,:M3+%d;1C:%*+4%. /08M1%5;%(M/
:%:XL:B6%4%[;1C:%*+,-&:8V3&/3OF 94%[:% Yg'
’/F$I "5B0'51„qq('cM%9%8!*@;yp#$zG{|+*P:d3mm
8J80.$p /U?F'&+I *hB+&*-*L,$ `
 *+I /0F#$'4%B+E*+%&.S #$Y*'M%
 KI /B+1CKI /80 :%:)B)<J9%*+C)8N,&M'd

%5B+:^F%5.%;1'$[853[%4%
 &K,&:%ah:"%L:+%]$F$3)%U `CFbKL:B+
*L
  "%5+%&@:%<g3<r1i*TB+%N F%5,Y ,?B0-%ˆ
K,&B+&8%0 1%2E&/U @ #$ABX
 @:%O&%5:P:&.%NKL:B6%ABXah6%%&.S B+
8V8%N3.%U#$3k%BX
 *+.&%23#$'+<J9%B+#$3[%4%
3.3. Các quan điểm chỉ đạo phát triển GD ở Việt Nam

‚ $8%N3…8M':&.%NW6$N%2P:. .'%5:&: P%5*L
:&.%Nyooyoo
 *+I ",&+8@ 
 qY/(-0OKY(Y(Y91'$[%28M%*/#R$&
U%B+W!K%*+30-%2CFb<J9%.'M'9%8N$%
E8L[+O5K,&%a:4%•'[P:1 /51K4%%~%:&
.%N+%d
 [,%:&.%N'+(%28M'8;.%;,;1~gu33i$/0d
89,&M'. +B6%*hW89*P:(Y9B+GqOhKB*UOh;C
(YO::@*+3'(Y%+ 63M<J9%CFb(Y#Bd3%
 x&.%N?B6% @ :&.%N1%5<J9%%5F91'$[C5#"
$%I ":]w83F',-L:*hB0 .H89+0BX3%0w3W.9I /3C
.U,W83F'*LB+%2 I w15L:8+'M'B+,=()w-%U8a /U*h
8JI /8S.' P
 *+,-%2:#$cG+6B+#$'+(Y<Y/(-<J9%[P:M'8%0 1%2
'3[%4%8L4< /U[P:B+[, "84%G+6%DB$%.]#8M'.':&
.%Ncu/3M<J9%O$1 /51K /89M'8%0 1%28N'+<J9%$3%$:&
.%N
 ?:)FP:.U%0 *RB-%5:)8^%36%39&8!F9"M'
,W8NY$'.s.2%2 I :)B)8?*-',-%2:Gc:&.%N$B+

F0BD
€\|“x”•GGƒG
1. Nhân cách và sự phát triển nhân cách
1.1. Khái niệm con người, cá nhân, nhân cách
'4%`*+,-L:+#$&%-%UB+&%<J9%.65'4%*+39F9:P
#$-%U*+1Y %5O$$'#$-%UO% B+#$I &.H,%[O%.%U*+-N
3$FK-%U,%[3$.'O,;,"#$-%U|$ 8O'4%E*+,:u3
#$%5.H:&.%N<J9%*+^]$&3"%I $2<J9%
y&Y`*+39&N4%*+39'4%)N39+B%U.'<J9%*'+%4%
€GY&*+391&%%23:;M:B+O%0 I $%231&$ ,$ 8Y/*+39,"1&%
%23$/V:`
GY&*+^L:&&%89D8V8%N3D 9KY3*h.%U.'I $2+
89#$A4%B6%5%6%-%U5%6%8!BP('*'+%4%,&M'B6%<J9%B+B6%FY
7xM3%M>
GY&*+^L:D8V8%N3D 9KY3*h&YN%2F,?&YB+%&
.S<J9%:XL:B6%/U @ #$<J9%B+#$4%8M%7xM3\%5\L>
g'&1'$'+%UqCY&8LN%2W$%3V`;*+'4%B6%
&*+#N&3"%I $2B+'M89Oh;w;$%*+392"%&.SOhR$<J9%8V
.'&N.W+39Y&
g'I $%23. /0"#$B+.'84%,"4%\%2G$3<g3Y&!3$%3V*+
c;B++%c;7:u3>O%*U3"%I $2%D$'4%B6%'4%w+%7d*->O%*U3"%
I $2%D$'4%B6%CB%2
&8SR$.U8J80P:85D8V8%N3F#$Y&!3`
92"& 9K^8S#$'4%GD 9K+/.8$(MF$'!3
&3Vd*-8M'8;.K 2N.H89u33i& 9K+/:%:XL:
B6%/U @ #$<J9%B+#$4%8M%w
k%4%OY&.%U7ODr B+ODr1&F%2>w
GY&8SHW39%$%8'M8SB+8L'%*+^8S1%8J.W+39#
N<J9%w
1.2. Sự phát triển nhân cách

'4%1%,%.$$OY&O…8LH+B+:&.%N.'I &.H,"#$
'4%\%2H+B+:&.%NY&(%ˆ.$Fb&*R9%15A$&%&.S('&5
y
2.68N*M%CI $[P:*$'89%$'* B %%j|-:&.%NY&F$'!3&3V)
N,$ 8Y/
x&.%NB0N`F%N %2W,-d.WB+$/8^%B0#$N)N%0 $'
YdF?:B+,-'+%2&%&I $&;dNj
x&.%NB03VY3*hh;`F%N %2WF%58^%FB0.'&I &.HP;H
3hK @ 5:,"hKj*+,-H+& 9K36%#$Y&8M'8;
H3u33i.K 2d*-< 6.U,W#$B%2H+& 9K36%#$
Y&B+,-:&.%NB03Vh;&YK--%&$3%$B+'&3V1&$ #$84%
,"<J9%.W+#N.'&3"%I $2%$8HB+<J9%B+S .&%23B0&+B%
#$3H
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển nhân cách
2.1. Di truyền, bẩm sinh và sự phát triển nhân cách
%. /0*+,-&%M'W.ZD 9K,%[8S%"B6%$3vw*+,-. /0*M%A
$3v85'D:u3B+8V8%N38S8J8L%*M%.' .agGD 9
K8L(%. /0F$'!3 .a%%:‰ ,%*h#$ND8V8%N3#$N4%&
:u3#$2@1%j
u3,%*+D 9K,%[1%,%.$8JO
-%ˆ'/.bF"3v*+4%($.?H'E($.?F"3v*+4%($B+H'
E*+4%($B+GF"O%8L%0 ;%5'*6UOO%8L%0 ;%5F"
1CF"3v*+4%:M39%'&%*%2 O%"F"3v1C–.'39,"%$8H(][
4< %2D4%+%I $&52:%d*+O,-(%. /0+%d–GBP/%2
L(%. /0*+OP&%H(%. /08LB+&%H1C(%. /0W5+'85
,-:&.%NY&cY/*+B80:;M:BHBP/]%0 .$* P%0 h1%51&$ P3
K.&%LGa$,_AF6:YK(-$.U&,W1'$[E-%ˆB0
B80+/8NO,-"W39,"8%N3F,$ `(%. /0OI /58S.6Y&'4%
1C&/5 "Fu3,%1%N H@1%OW5+'8"%B6%,-H+
B+:&.%Nd*-Y&

‚ $8%N3#$#R$( /BPF%2;'%(%. /0Fu3,%,%[%DB$%.]%0808"%
B6%,-:&.%NY&1CI /58S.61%N Y&`
%. /0Fu3,%,%[83F''*'+%4%%5:)!M%7B03V,%[>8!4%%a:
'4%K;B6%DF%58^%#$&8%0 1%2!M%#$O7BK()`&:<MFd%a:
8;$.ZON!M%8L4,- C%(TN,"#$'4%ON$/8^%8NK%B6%
39,"$/8^%O%6%M#$D8%0 1%2< I $>
GY&…H+:&.%0B+!M%.U39N4%,".'8O,-*+*VB0J'
F9B+&I $@1%&%&I $OB$%.]'*68"%B6%,-:&.%NY&Š5 "Fu3,%
,%[ P*L%,_*+%080 P*L%',-H+:&.%NY&GL*M%F;,-%53
1 /5'V^+'B03V,%[8VF%2*+%531 /5^B0I $@1%B+
&%&I $80 M'.$DF*L%'B%2H+:&.%NY&
x&Y3*h*+;d#$39(MBPO^;B+%5O$$'8O*+J'F9#$'
4%G4O1d:&+/3+&I &.HY3*h:;M:h;Y&'4%36%O
NH+B+:&.%N(6%&89#$'+< I $Q39,"*'+%BPEOJ'F9
1CO1d:&J'F9#$'4%UO,".'<J9%*'+%4%E
1CNOh;Y&
G(%. /01CI /58S.6Y&(XO4%3+1C,".'<J9%
*'+%4%E1CNOY&&.4L:.Zg3$/A~8JFS*MB+8La.A C%
8J3%;8%0 8OwOX398V8%N3(%. /0,".'D8%0 1%2<J9%1&
$ 'M891&$ HY&E1&$ .4L:I $,&B+%U; .U.Z,%
8C%X.;8J15* P8%0 +/
*+39,"8V8%N3,%[#$'4%%a:'[ON+C.'39'V39
,"'M898SGD8OO,‹.' M'#$J'B+.'&I $I $
3%&&I $BP89j…*+8%0 1%28N,$ +/-%2O15I H+d
*-W39'V39,"'M89+'8O|'8%0 +/1COR$*+I /58S,‹Y&
7)N*+d*->O.W+d*-$/1C]:) 9B+''+-%ˆ'M
89[P:B+*$'89.•* /2K*E/1%%23#$&Y8Ow4%OON$3%$
O%2 I B+'&*RB-5,;.9.J%3+1CI /8S.639'M89+'|-+C8O
]('/5 "'+,-*-$[B+.•* /2#$&Yj
€

& 9KB0*'M%H@1%1C8S.6DrK&,$ +/#$'4%
3V(XaOW85,-H+B+:&.%N&rK&ODrK&1&
$ 8LH+.UX391%N H@1%B+L*M%ODrK&%"$
O.U%0 1%N H@1%%N H@1%*+,W,%*h@1%#$1K
1K3$F<J9%S ,-%:"%#$&8V8%N3<J9%F%58^%('.•* /2B+
&%U; ….$.b'4%1%,%.$1CFS8S.6FW%39+B%B+%&.S+'B0
3V<J9%'+%D+B%Fd8N*+38%0 1%2,"&:u3B+d*-…ONO
8L.'I &.H,"B+'M89.'<J9%%$'%5:B6%D4%< I $B6%D8%0
1%2898&'1C*V:*M%
N'4%O,-F%58^%I $&%$%8'M*;$ ^%,-F%58^%+/1&:;M:B+OE
W85,-:&.%NY3*hY&#$%$%8'M8OcO…*+W#$,%*h8"%B6%Y3
*hO1CI /58S.6Y&\K()H31&%6%H/U $3D…+/,%W39%$%
8'M8SO4?B6%B%2(P/H#$N /%UK#$H/U S ,-%:"%
#$'+<J9%#$'M89#$j
5* P`u3,%(%. /0,%[…*+/5 "%080',-H+B+:&.%NY&
1CI /58S.6Y&\HBP/1C8L /28"%O$B$%.]#$/5 ",%[(%. /0
%"O4%I $%23.d85.b3.d.]$3v,%'.4%,%K8NA8OF C*~
GL*M%E1C8L<g3vB$%]#$Fu3,%(%. /0,%[8VF%2*+/5 "
B+1%N H@1%.'B%2:&.%Nd*-
&+:%ah.'B%2M'8%0 1%28N'[,%8L:&.%Nd*-%2
O92"%5F9:%83F'D8%0 1%2FH8‘',-:&.%N'+(%2#$'
4%8!4%E'%.[B%28"%<=KL:B6%A[,%g'D8V8%N3&Y#$
[3[%4%Oh;F'B2N8VF%2*+F'B22"@1%*+39B%2.I $.[
2.2. Môi trường và sự phát triển nhân cách
C%.4*+2"D/5 "'+FU'+%D8%0 1%2-%Uq&89
85 9,"B+'M89#$'4%
xY%$39&1&%I &O3C%.4-%UB+3C%.4<J9%`
C%.4-%U*+8%0 1%28S$*h,%&%GOOW.*685,-:&.%NN
85 9,"B+'M89#$'4%
C%.4<J9%W:M3B%.98O*+589K.S<J9%N51%5K,&0Bd

O$#$I "%$Q:M3B%v:8O*+39F9:P#$3C%.4*6$/][%*+'+&% 
%5:&8985 9,"#$&&YC%.4~8O*+&3"%I $2%$8H+.4
O3FM8S$::')P:I &8%0 1%21%5BdO$K.Sj#$%,%,"
|-H+B+:&.%NY&S ,-&89.*6#$3C%.48VF%2*+3C%.4<J
9%
G+/$/B6%,-:&.%N#$C2B+,-FX^C%3[%4%8L%5:<aB6%&
C%8$(MB+:':aA&:%2. /0CF&'.K8+%%B%%g.gjX…
.a.'393C%.4~v:5 I $&:%2.U&YB‰ON%5:<aB6%.
%0 C%85A1?:%.U5%6%A%0 0BdO$1&$ 
• |-&89.*6#$3C%.48"%B6%,-H+B+:&.%NY&N%2W
D8V8%N3,$ `
.Zg31%,%.$FH4O&4%5 1C,".'<J9%*'+%4%H
,_1C.W+'4%-)&.4L:.Zg3FS*M8La.A C%(T8J;
3%8%0 +/
C%.4B6%&*+5%6%1&I $*+&%8L:&&896%'4%B6%
&*+#N:&,-&89+/8N*M%&( B5.UB~J'8VF%2*+&%&.SBdO$ u
3-<J9%,_&89858;$.ZCI $&'M891&$ ,_ON8L* %D#"B+O
N.W+& 9KY3*h#$&YU%8JO%.H.b`XB6%(],D$3v8;$
.Z: Y3*h8M'8;#$<J9%3+O*++B%U
'4%*+^]$&3"%I $2<J9%CI $&3"%I $2<J9%3+&Y
%53*R&%&.S#$<J9%F%5O+%&.S#$FY
C%.48VF%2*+3C%.4<J9%80.$& u3-&I /?&/U @ '&&
Y&&Y:%F%5%5:PB+H+D:u3d*-g'/U @ #$3C%.4
8NK;B6%O
|-&89#$3C%.485,-H+B+:&.%NY&*+BCX3M3_:;M:
B+X/g'3k%#N3k%%$%8'MG1C:%'4%'+'+%5:P&&89
•
#$3C%.439&[3&/3OC4,-&89#$3C%.485&Y3M
3_1%&Y$Oh;'Vh;$:&.%N'+'+BH53+@3-H8g@
8•H.M%&Yh;8LB0&%&.SH,-%5: +/,_O[*[%h;8J:&

.%NO1d:YKB+*-$[U'4%,_%5: [*[&&89#$3C%.4BH
BP/1C:%*a+''4%E)89.6'+GO%&1&W394%8%N3+'8O
B%2%5:P&&89#$3C%.4]X/ 9B+'I $8%N3%03% @ & 9K
#$&Y\H5O.4L:e@FX3+‘C%$3X%FXf
C%.4&8985'4%'4%EON&89.W*M%B+%M'3C%
.4&O%`'+,&M'.$'4%.'A3-'4%,&M'.$'+\H
BP/'4%FbKK-#$3H@:%%M''+g' @ B+*L%K#$3H
GDH"8v:H%D*M%DH]$:XL:H8%0 …':XL:DH*MP H
1%UI /5*'M%F~%M'&%< M'(-&%"8v:'<J9%K*+M'.$3C%.4"'
'4%
5* P`
G%U; '4%:%%U; '+,"#$[w'4%:%"B6%B%2
%M'<J9%w:%'.Z1d801&B6%D/5 "%U -#$3C%.4*-$[B+
%5: O[*[&&89#$3C%.41CU*a+'EM5B+d3.Z%5:<a
B6%FU'+%
2.3. GD đối với sự phát triển nhân cách
+B0B$%.]#$.'*S,=8JO%0 4%80P:6%^=7nn••m.G>8JO%`
eG[F.&F+1KYF[F.%8M'f!#S.'F+%G=$8U3OB%5`%0(D
:%8Y *+K,‹x@%0 ('3+U
OF$*'M%`%$8Hw+.4B+<J9%k%*'M%O;dB$%.]5
3M.%U3+1OON$/5P3K1CN$/5
%$8H8OB$%.]0'+.4B+<J9%8L-%2$/1%8;$.Z
+'84%P3K$/A1%.'F)3v%$8H&893M3_858;$.Z*+D
d38@ 84%G5 %$8H"HM'.$0"L*M%5 %$8H1C"'VO
D,$%*@3,_M'.$1O1d'+.4
+.4OB$%.]8S6'%$8HB+<J9%8!4%*+I $ /U
.&8L^;1'$[BHBP/O3$*M%%2 I $'*+.'B%2:&.%Nd*-#$
.Z3+%$8HB+<J9%1O$/58L
<J9%k.LB+a8u/D&89#$%$8HB++.4
%$8H+.4<J9%*+F$*-*L'*65 :"%L:V_"B03)

8K::&:H,_3$*M%%2 I $'
• \$%.]#8M'#$8VF%2*++.4N%2WD9%( ,$ `
\M.$%0 63)%U H+B+:&.%NY&[,%8!4%^;…8M'
(‰(?[,%-%2I &.H8O%58515I 3'3 "‚ &.H+/(%ˆ.$4< /U
*%U)8L^;1'$[:XL:B6%&I /* P:&.%N#$'4%BHBP/O*'M%.AF6
D/5 "F*L%B+:& /8L/5 "K-c;$.Z$3%$I &.H+/A1%]~'85
1%.W+39C(YB+1N4%%$,$ 8OBHBP/.&8LI &.H3]3‰33%0 4%
%$C,;3+B‰ON%53*R%&.S#$Y*'M%F%5O+%&.S#$FY39&
$B+ P*L%
ON.$FS'.ZD:u3B+d*-1C…8NK;B6%'+%2M%
3+]ONK;B6%'+,_V:.'*$%cY/*+K8%.68O8@ #$
ON:& /"%8$&3V3M#$&/5 "1&8!4%ON3$*M%D%5F9
.',-H+B+:&.%NY&3+&/5 "(%. /03C%.41CN3$*M%8L\K
()4&89#$3+'4%ON*+38LD*'M%'&:;M:.W+1i,F&,i
2,ij
O,;3M%F%5DrK&+B%:u38%*2 u3-<J9%
*+'84D %2 8N:& /D%03d"Fu3,%+d*-%2-
O@3I $.[8VF%28"%B6%4%1 /5PB+%N dBH%0  /UYG4O
,-$%2:,63O::&::XL:X,-k.L#$&:%21'$[1i P3+O
N%a:[:@+':)!%;d8J3:&.%N&;dFX.A1&%a:[:&.%N
Y&]$P:B6% 9,"98!
n
]O1d%:"%&896%&/5 "1&73C%.4>g'6K-8NA
8O&8985B%2H+Y&'.ZGO%&1&…8M'B+%M'3C%.4
g'6K-M'.$3C%.4 P*L%
5* P`
 "H+B+:&.%NY&g''848a6?$O
%2 I H:%O8VF%2*++.4 /%U1C:%*+H$1O$BMd
…*+C)D %2 1CN&.4%&/5 ",%[3C%.4'M89#$&Y
…ON-%28LB+8M15I "1%(-$.U&/5 "8OB+15L:"B6%&/5 "8O

…%D8LB$%.]#8M'1%^;1'$[(-$.U&,W1'$[B0'4%x%F%5
8L*+D&89FU'+%.W+-*+3'&YOh;--'+%2
3H.U&:(%2BH4%O-,-*+4%F%5-
2.4. Hoạt động và giao tiếp của cá nhân đối với nhân cách
'M89*+I &.H&89B+'5%6%1&I $*+3F%58^%5%6%8NM'.$D,
:u3g' @ #$'4%‚ &.H+/O,-%U $'d*L@1%B+F?:'M89
*+3$/8^%1&NOE*+3$/8^%KFY#NB03VNB+%@
%$'%5:*+,-%5:<aY3*h%D$4%B6%4%CI $8O'4%.$'8^%B6%$ B0
C%B03<a.%%&B+WI $*M%*‰$ 
'M89B+%$'%U:8OB$%.]I /58S %5:8"%B6%,-H+B+:&.%NY
&c%0 +/N%2WD1K$M,$ `
qrB0*S,=:&,%*'+%4%K4*$'89(M'M898V.3+OI &.H
%5O$A*'+%BL4%+'4%G4*$'893+'4%36%O(&8;‘;%
'+%2F9O:&.%Nj'4%.WU8v:'+%24*$'89‚ &.H+/3
+BMd3
qrB0*S,=&Y1%8;$.Z,%.$B+8L,".'<J9%*'+%4%O:%'M89B+
%$'%5:K-H36%ON /NO$&%&.S#$<J9%+%&.S#$FY
CI $'M89B+%$'%5:3+8;$.ZO8%0 1%28NF9*9.•* /2:&.%N&
:u3d*-
CI $'M89B+%$'%5:'4%8L1%N3%23.%%23&%&.S#$ 9,"
8%0 +/OhR$I $.[.'B%2%5:)%D*M%$/*'M%F~D8%0 3+4%$8J%5:
8L$/H+D%&.S36%W&Y
'M89B+%$'%5:*+ @ #$'4% @ +/8L~$3J36%*+3'Y3*hh
;Y&'4%:&.%NFH4&K%23B0B%24%$1C8L%$'%5:
(‰6%FS.@338J;3%8%0 +/
5* P`'M89B+%$'%5:8OB$%.] %5:8"%B6%,-H+B+:&.%NY
&'M89B+%$'%5:K-K*+F%N %2#$B%2-\HBP/.'I &.H@a
hD8%N3,$ `
c$[,%B+'&'M89B+%$'* 8$(M'%8O*+'84F8N[,%
@?38L&'M89#8M'#$A4%1t8N^;&'M89':XL:B6%Y3

,%*h[,%
@^&'M8939&,%89:(‰9%( :':a8NM'.$;a'
[,%
3. GD và sự phát triển nhân cách của học sinh theo lứa tuổi
€.Z.6 ^%[
€y[,%%N [
€€[,%. [,W
€•[,%. [:^C
|%B%U-%U; +%*%2 ah6%&B80,$ `
 &%$%8'M*;$ ^%B+'M89#8M'I $2<J9%#$*;$ ^%
 cV8%N3B0NB+,%*h@1%
 cV8%N3B0Y3*h`‚ &.HP;.K6ah3;89hKH3j
 ”a.$D8V.#$*;$ ^%
p
.U,W8O80.$/U @ 8"%B6%.Zg3W&%$%8'M*;$ ^%
4. Một số phẩm chất nhân cách con người Việt Nam cần gìn giữ và phát huy.
 ŠU I h*$'89wwŠU 6wc'+15wGY&%w%5 'w%5 [j
•c—˜z\GzŠ˜G™
1. Khái niệm mục đích, mục tiêu GD
1.1. Khái niệm mục đích GD
.'%5\%2OA3)8KB+3)%U 48L(X8N…15I (-8S8M8L#$
'M89.'%0 .4L:y1&%%23+/48L(XB6%R$8!
\03V*h* P%0 4%8!H.b1&%%233)8KO:M3B%.91&%%233)
%U cN8M8L3)8K:%CI $B%28M8L&3)%U 
\HBP/.'%&'()1&%%233)8K%&'()E8L<g3*+.91&%%233)%U
%&'()
)8K*+&%8K@8M8L#$,-%2:3k%I "%$.'3k%%$%8'M*S,=<&
8S*+3CH(-1%5#$,:u3%&'(),_8M8L.'*$%\%2<&8S3)8K
48L%5+1%+6^;392"
\%2<&8S3)8K%&'()O@3I $.[8VF%2BHOO€;dI $.[,$ 8"%

B6%'M89%&'()`
 ;d8S6`8S6''+F9'M89%&'()1CFS8%*26
 ;d*+3,W8N^;I &.H%&'()`*+,W8N<&8S<Y/(-9%( 
.H::&:B+&'M89%&'()
 ;d*+3 u8N8&%&*L%&'()`\H%2$/%0 4%8JCP
*L%&'()*+3;898M8L#$,:u3%&'(),'B6%3)8K8J8V.$
)8K*+:M3.XF#$[\6%@3I $.[#$OB80<&8S3)8K
8J8L8V.$A.<$<$.'*S,=<J9%
)8KO39,"8V8%N3,$ `
 OK*S,=
 OK%$%:
 $3+ ,?(Y9
 OK4%8M%
1.2. Khái niệm mục tiêu GD
)%U *+D%U K…%U D/U @ )N:%8M8L,$ 39'M89
)%U *++:@F9:P#$3)8KO%&1&3)%U K*+)NO$3)
8K
O3*M%`)8KB+3)%U *+$%1&%%23OI $23P%5B6%$ *+$%1&%%23
X…15I 66%#$1C:%*+39`
)8K*+&%3'8L%*hW3)%U *+&%ON%2-O$
q :&A3)8K8N<Y/(-3)%U \%2%5@853)8K:%CI $B%28M8L
&3)%U 
)%U )N3)8K*+3;d…8M'^;-%2&I &.HB+*+
d;8N8&%&15I G%0 .4L:3)%U :%8L*LO$8'8M8LI $,&
8LH36%-%28L$%;d.U
2. Mục đích, mục tiêu GD Việt Nam
2.1. Những căn cứ để xây dựng mục đích GD
\%2<Y/(-3)%U 8Ld;B+'&/5 ",$ `
%5*L:&.%N1%5<J9%BdO$1'$[1i P#$86
GD8%0 1%2%03d1%5BdO$1'$[C2)N#$86

ŠU @ #$86#$4%8M%8"%B6%Y&52*$%
•
q 5:&.%N#$I "%$B+#$5%6%
c%0 1%2%2O#$2"I "(Y
.H89%2O#$4%'g'&:[
2.2. Mục đích, mục tiêu GD Việt Nam
%2$/$/BdFK;+'#$+6O%.s3)8K#$0%&'()\%2G$3
*+Hc%0 +/Y/1O1d'D4%3 "H3%N .' P%&'()…(XA3)%U
%&'()|$ 8Y/*+3)%U %&'()8LI /8S.' P%&'()`
• )%U W:89<J9%`GY$'(Y.K8+'M'Y*-F!%(TY+%
 Y.K*+
 GY*-*+
 GY+%*+
7qg3:@&;d<J9%#$%&'()>
• )%U Y&`
c%0 y Pyoon8JI /8S`e)%U *+8+'M''4%\%2G$3:&.%N'+(%2
O8M'8;.%;,;1'Zu33iB+0%2:. +B6%*hW89*P:(Y9B+#
R$<J9%wH+B+F!%(TY&:u3B+d*-#$C(Y8&:;/U @ #$
,-%2:<Y/(-B+F'B2^I "f
• )%U W:892"`
)8K\%2G$38L)NO$+&3)%U 'A:[FP[+[
B+8LI /8S.' Pyoon
)%U 3@3'`e)%U #$3@3'*+%a:.Zg3:&.%NB0NH3.K
 2u33iH+D/5 "8@ %U#$Y& uFS'.Zg3B+'[*6:39f.
)%U %N [`e%N [b3%a:[,%H+D,WF$8@ ',-:&
.%N8a8?B+*Y (+%B08M'8;.K 2Nu33iB+&1idF8N[,%%5:)
[. [,WŽ
)%U . [,W`e. [,Wb3%a:[,%#"B+:&.%ND
15I #$%N [wO[B:^CW.H89,WB+D%N F%5F$8@ B01i PB+
6%2:8N%5:)[. [:^C. :[0'V8%B+' 9,"*$'89f

)%U . [:^C`e. [:^Cb3%a:[,%#"B+:&
.%ND15I #$. [,W'+%2[B:^CB+D%N F%5C4
B01i PB+6%2:O8%0 1%2:& /d*-&Y8N*-$[6:&.%N%5:)
[8M%[$'8‘. :[0'V8%B+' 9,"*$'89f
)%U #$.4(M/0`)%U #$0%2:*+8+'M'4%*$'89O1%5
;1id0%2:W&.H891&$ O8M'8;*Y30%2:h;1„* P&
:'C%2:O,;1'Zb3M'8%0 1%2'4%*$'89O1dH3B%2*+3-M'
B%2*+3'V%5:)[P:Y$'.H89 /U3C%2:B)8&:;/U @ :&.%N1%5
<J9%#"I ":]$%
Trung cấp chuyên nghiệpb38+'M'4%*$'89O1%5;1id-+F#$39
0O1d*+3B%289*P:B+OK,&M';()C2B+'CB%2
Dạy nghề b38+'M'Y*-1i P %5:.',< (SB)Od*--+0
<;B6%.H898+'M'
- )%U #$8M%[`)%U #$8M%[*+8+'M'4%[O:u3K.S8M'
8;Oh;:)B)Y(YO1%5;B+d*--+0%2:<;B6%.H89
8+'M'O,;'Z8&:;/U @ <Y/(-B+F'B2^I "
Đào tạo trình độ cao đẳng%a:,%B%UO1%5; /U3CB+1id-+F8N%%
I /5DB80C4 9 /U+8L8+'M'
Đào tạo trình độ đại học%a:,%B%U?3BD1%5; /U3CB+O1id-++
M'O1d*+3B%289*P:,&M'B+%%I /5DB80 9 /U+8L8+'M'
Đào tạo trình độ thạc sĩ%a:[B%U?3BD*h /5O.H89$'B0-+O1d
*+3B%289*P:,&M'B+Od*-:&%2%%I /5DB80 9 /U+8L8+'
M'
l
Đào tạo trình độ tiến sĩ%a:%U; ,%O.H89$'B0*h /5B+-+Od*-
%U; 89*P:,&M':&%2B+%%I /5DB8036%B01'$[C26(‰
%U; 1'$[B+'M89 /U3C
4< /U%a:3[%4%BA$*+3BA$[[*%U)[, "84%b3'+%2Y
&3W.9%N F%5Y$'.H89[B /U3C%2:B)8N%%2*L 9
,"H3B%2*+3-M'B%2*+3B+K%B6%84%,"<J9%G+6OK,&:&.%N

4< /U-%2'3[%4%<Y/(-<J9%[P:
• )%U W:89 /UF%2`
)%U W:89+/*+D…%U D/U @ )N@:%8M8L3)%U (M/
3)%U [3)%U #$.H#$3C[jGD3)%U +/@8L*LO$8NON
8'*48L)%U W:89+/N%2WF$3V`%5;1id&%893+[,%:%8M
8L.'I &.H[P:
%5;*+2"D1&%%23:M3.XDC%1'$[g'9%( A3C
[A /U+)N5I [P:#$[,%8L8&%&B0,"*LB+*L1%5
;3+[8J%5: 8L
id*+1d-%2&CB%2)N,$ 1%[,%8JI $39.H[P:
391O$ * /2.H891id8L8&%&Fb,:u33+[,%*+3.$
&%89*+F%N %2h;#$[,%8"%B6%1%5;8J%5: 8LB+D(-8S;()
aB+' 9,"&%898LF%N %2I $3"%I $2#$FYB6%%$8H<J9%CB%2
B+$/B6%-%UcO*+393V#$Y&F%N %2B+8L8&%&I $+B%
3. Nguyên lý GD
3.1. Khái niệm nguyên lý GD
G /U*h*+D* P8%N31&%I &3$@3WB+OKI /* P#$I &.H
7g'R$.9>…(‰'+F92"B+I &.H,:M3^N7.'8OOI &.H
g'R$v:B+I &.H(M/>
@:YF%2 /U*hB6% /U?B+ /U?(M/[G /U?*+&* P
8%N3F#$h* P7g'R$v:>O%&.S…8M'&'M89H+:u3
Y&8M'8;'[,%-BP/ /U?(M/[*+D* P8%N3F#$
h* P(M/[O%&.S…(‰I &.H(M/[
G /U*hO8V8%N3,$ 8Y/`
G /U*h*+39W8L1&%I &AF#$8L8a.a.$AI /* PB0
&3"%I $2F%2;%D$B6%&3V#$84%,"<J9%
G /U*h8L1&%I &AF#$I &.H(M/[B+I &.Hg'R$v:
*+39'M89O3)8K3)8K8OOK*S,=B+4%8M%G /U*hK*+39
W8L.a.$A3)8KB+.W+:;8N-%3)8K
G /U*h8L8a.aA1%%23%U%5#$&+.4I $%0 4%8M%8J

*+3'8M6%*LB+%2 I 
3.2. Nội dung nguyên lý GD Việt Nam
'yc%0 € P6$8L‚ "9%CI $+/•pyoon8J%`e'M89
:%8L-%2g' /U*h[8%8C%B6%+15L:B6%*$'89,< *h* P?*%0
B6%-%ˆ+.415L:B6%%$8HB+<J9%f
cY/*+39* P8%N3I $.[#$cB+G+6$*+1%3…$36(‰'+F9&
'M89.'+.4B+.'<J9%O8J8L1‘8SAcM%9%*@d3mpo#$
cA8O85$/9%(  /U*hB‰] /U%&.SB+8J8L:&:*hO$+I /8S
.'* P
G9%(  /U*h!3F"8%N3I $.[@* h`
 [8%8C%B6%+w
 15L:B6%*$'89,< w
 h* P?*%0B6%-%ˆw
 +.415L:B6%%$8HB+<J9%
[8%8C%B6%+*+39WBA$. /0"BA$%28M%BA$OK1'$[BA$O
%&.S-%ˆW+/,$ `
m
[8N++*+8NO1id1i<'8N&:()1%5;B+'-%ˆ
[8%8C%B6%+*+::&:[P:D %2 
* 15L:B6%*$'89,< *+W#$+.4%28M%$ON/,$ `
*$'89*+399%( #$'+(%2[,%C3$/*+D4%*$'89.'
*$%BHBP/:% uFS'&g3,‹,+F6B+'*$'89
.'*$'89B+Fb*$'89*+39 /U?5,;I $.[$'89BA$*+3C%
.4BA$*+:%2'4%
)8K#$8+'M'0*+M'.$Y*-'&*RB-#$01%5I "(Y\HBP/:%
?8+'M'B6%*$'89
* h* P?*%0B6%-%ˆ*+39/U @ I $.[8"%B6%I &.HB+8+'M'.'+
.4\%2G$3`
h* P*+^151&%I &B0-%ˆB+O&()…8M'-%ˆ-%ˆ*+,W#$*h
* PB+*+d;8N1%N3.$K1&I $1'$[#$*h* P\HBP/*h* P?B6%-%ˆ*+I /

* P1&I $
'M89 "%X*+8N'4%.$:)B)/U @ #$-%ˆG+.4*+39F9:P
#$ !3&/<J9%\HBP/9%( 1C…O*h* P, C*h* P<$(4%-%ˆ3+:%
:&8LDH8$(%ˆ.$.'<J9%h* Pd*%0B6%-%ˆEOR$*+[*h
* P,'.!%:%3$.$&:()B+'-%ˆ%M'-%ˆ5*h* P36%OK
.'1%(M/B+[P:%&'B%UB+[,%:%4< /U*%U2B6%-%ˆ,%
898O*+D3%[$I $.[8N*+3'4%[%N B+%5: "F+%[GL*M%&,-
1%2%2L-%ˆ*M%8L:YK,'%,&Fb*h* P1'$[
Œ+.415L:B6%%$8HB+<J9%`
-%2 /U*h+/b3:& /,;3M^L:#$&*-*Lk%*-*LO
B$%.]B+ 5.%U3+1OON$/5&!8J(M/`e.'+.4…*+39:@]
@O,-'+%<J9%B+.'%$8H8N%a:'B%2.'+.48L".'
+.4(X"3/%5 .'%$8HB+'+%<J9%H15I E1C'+'+f
+.415L:B6%%$8HB+<J9%*+*+3'"B09%( B+:
:&:,-:"%L:",_.&8LH.M."8&< C%1•^%L.%2%U B+F+%.A$ 
OBP/36%Y$',;3MB+%2 I 
3.3. Phương hướng quán triệt nguyên lý GD
Q3[%:I *h8%0 +B+-%2B%2@I &.%2 /U*hFb39,"F%2
:&:)N,$ `
qY/(-.HB+8+'M'OK'&Y8"%%D$&3C*h /5B+&3C-
+:%L:*h+%]$%D$9%( *h /5B+-+.'A3C[
|=()::&:g'6:& /KK-#$4%[*/[,%*+3. Y3
4< /U*%U21%5;F+%%B6%-5^;-+B+K%23',%B%UW3;
89:XL:B6%3)8KF+%[3C[
^;&,W-+B+K%23X/g'FP[+[8VF%2*+W&.4
 /U%2:B+(M/0
qY/(-3C%.4*+3Mx"%L:B6%&%$8H&I $8'+N
G+6+.48S$:@M'8%0 1%2 P*L%B0,WBP1i PB+%@
 P*L%'%&'B%UB+[,%(M/B+[g' /U*h


yo
nš›G‚z›ƒG
1. Khái niệm hệ thống GD quốc dân
2"I "(Y*+2".4[B+&,W8L<Y/(-.':M3B%39
I "%$8N%5+I &.H%&'()52.ZB+8+'M' !Y*-8&:;/U @ :&.%N
1%5BdO$<J9%
C41%O%852"*+O%852"+.4BH+.4*+MY#$2
"
^;zG{|8J^15B+'/2"#$&680 O&FP[F,$ `
Po`.6 ^%[
P`%N [
Py`. [,W
P€`. [:^C
P•`|$ . [
Pn`%$%8'M8@ #$8M%[
Pp`%$%8'M$%#$8M%[
2. Hệ thống GD quốc dân Việt Nam
 g'I /8SM%8%0 • P6qG\%2G$3e2"I "(Y!3
KI /B+4< /U
&:[B+.H898+'M'#$2"I "(Y!3`
$>3@3'O+.ZB+3‰ %&'w
F>:^CO%N [. [,W. [:^Cw
>0%2:O. : /U%2:B+(M/0w
(>8M%[B+,$ 8M%[7,$ 8Y/[% *+8M%[>8+'M'.H89$'8‘.H898M%
[.H89M,R.H89%5,RŽ
y
3. Định hướng hoàn thiện hệ thống GD quốc dân
3.1. Sự phát triển của hệ thống GD trong xã hội hiện đại
GD$/8^%B0,-:&.%N#$2".'<J9%%28M%O39,"8V8%N3,$ `
 d41d8&:;#$2"B6% @ :^P:+/+8L1r'

(+%W%0 6
 cBSMY#$2"7+.4>OD8V8%N3`?*%0B6%3C%.4
,"7-%UB+<J9%>w?*%0B6%&,W,< wb43"%I $2%D$&+
.4:M3B%I "%$B+I "5w?*%0B6%&Y1CM5B04%%$B+1C
%$4B+'%5F9#$C2B+FX^C%
 2"OK*%UC$'
 x&.%N8$(M&H;B+8+'M'
 2"M'.$K890%2:$'W4%[
3.2. Định hướng hoàn thiện hệ thống GD quốc dân
66%<Y/(-392"3W*%'M:XL:B6%B%2<Y/(-39<J9%[P:
[P:, "84%
2"?B6%B%2Y$'(Y.K8+'M'Y*-F!%(TY+%:&.%N1%5
8&:;Y*-'C%2:O$%28M%O$
qY/(-2"8$(MB0*'M%HB+:;d89303(Z'*%'M
*LB+'+'+*%UC
qY/(-2"15A$B+:& /8L. /0"E%'$#$&3CH
%U%5.U5%6%
 2"O .a+%]$B+8"%^8S(ˆ(+':Y:I *hY$'
K-#B+-S .&%23.698!B+<J9%ah85,-:XL:B0 .H89
 *'M%H+.4:;+0 BX*J^ :Y:I *hj.'
8O .H898L'%*+ 8V.#$2"
 2"83F'KCFbB+FH8‘%D$&*'M%H+.4B+:
;8+'M'15I [P:B+%&.SBdFb%D$&*'M%H+.4&:;8+'M':%
8LI /8^%*%UC83F'I /0*L%B+1KK,,&M'#$4%[.'39<J9%[
P:3Wœ
PHẦN 2- LÝ LUẬN DẠY HỌC
p‚z”•GžŠ
1. Khái niệm quá trình dạy học
O%0 &%5:P1&%%23I &.H(M/[G5 (M/[*/@/*+3. Y3H(M/[*+
I &.H. /0)1%5;A@/,$.]

g'I $%23#$(M/[:& /KK-[P:#$[,%H`‚ &.H(M/[*+I &
.H(6%,-*J8M'^;8%0 1%N#$%&'B%U[,%-%&K-#89-^;-
8%0 1%N'M89P;[P:#$3Hb38M8L3)%U (M/[
%U.'(M/[OD1%(%ˆ.$,-. /0)A@/,$.]B0F(M/[
g'I $%23:& /KK-#$4%[H@/8OB$%.]*J8M'^;8%0 1%NFb
D::&:*+3:& /KK-#$4%[8N4%[-%&#89-^;-
8%0 1%N'M89P;7G4%+/%&'!%*+4%3$Y*h85,‹]4%@/%&'
%~%*+4%F%5(M/[,%8%H3Y*h%gBg7%gg.•g>>
Các thành tố của quá trình dạy học
• )%U (M/[
• %&'B%UB+[,%
• .H9%( (M/[
• x:&:(M/[
• x%2(M/[
• C%.4(M/[
• 5I (M/[
yy
Chỳ ý: Phn Bn cht ca quỏ trỡnh dy hc ny dnh cho hc viờn tw xa hc, hc viờn ti chc
tham kho
Bn cht ca quỏ trỡnh dy hc
Dạy học là phản ánh tính chất hai mặt của quá trình dạy học: quá trình dạy của giáo viên và quá trình học của ng -
ời học. Hai quá trình này không tách rời nhau mà là một quá trình hoạt động chung nhằm hình thành nhân cách của
con ngời mới đáp ứng đợc yêu cầu của thời đại.
Ngày nay quá trình hoạt động chung đó,
- Ngời giáo viên đóng vai trò lãnh đạo, tổ chức, điều khiển hoạt động nhận thức của ngời học để giúp họ tự
khám phá tri thức, ngoài ra giáo viên cũng có chức năng truyền thụ tri thức nhng chỉ khi ngời học thật cần thiết. Song
chức năng này không phải là chức năng chính yếu của toàn bộ quá trình dạy.
- Ngời giáo viên phải suy nghĩ để giúp ngời ngời học sử dụng những tri thức, những kinh nghiệm đã có của
mình, những tri thức mà họ thu thập đợc qua các phơng tiện thông tin đại chúng, qua cuộc sống để tạo nên sự hiểu biết
của mình.

Phối hợp với hoạt động đó của giáo viên, ngời ngời học tự giác, tích cực, chủ động, tự tổ chức, điều khiển hoạt
động nhận thức - học tập của mình nhằm nắm vững tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo, phát triển năng lực nhận thức,
đặc biệt năng lực t duy sáng tạo, hình thành cơ sở thế giới quan khoa học và những phẩm chất tốt đẹp của con ngời
mới.
Trong quá trình dạy học không thể thiếu một trong hai quá trình bộ phận này, nếu không thì quá trình đó
không diễn ra.
Từ đó chúng ta có thể hiểu thế nào khái niệm quá trình dạy học?
Quá trình dạy học là quá trình mà trong đó dới sự tổ chức, điều khiển, lãnh đạo của ngời giáo viên làm cho
ngời học tự giác, tích cực, chủ động tự tổ chức tự điều khiển hoạt động nhận thức học tập của mình nhằm thực hiện
những nhiệm vụ dạy học.
a. Dạy học là hoạt động phối hợp của hai chủ thể
- Vận dụng lý thuyết về hoạt động vào quá trình dạy học, chúng ta thấy hoạt động dạy học là hoạt động chung bao
gồm các hoạt động thành phần đó là hoạt động dạy và hoạt động học, tơng ứng với nó là hai chủ thể: thầy và trò
- Hoạt động của hai chủ thể hay là sự tồn tại của quá trình dạy học là hai hoạt động quy định lẫn nhau
Giáo viên Học sinh
- Hoạt động dạy và học đều có những nét chung mang thuộc tính bản chất và đều có các yếu tố cấu trúc của hoạt động.
Tuy nhiên, hai hoạt động đó lại có những điểm khác biệt về chủ thể, đối tợng, mục đích, phơng tiện và kết quả hoạt
động.
- Chủ thể của hoạt động dạy là giáo viên và tập thể s phạm ; chủ thể của hoạt động học là trò, là tập thể ngh ng-
ời đợc giáo dục.
- Đối tợng hoạt động dạy là hoạt động của học sinh, là các quan hệ giao lu giữa chúng; đối tợng của hoạt động
học là hoạt động của loài ngời trong việc nhận thức, cải tạo hiện thực khách quan, trong các quan hệ xã hội đa
dạng
- Mục đích của hoạt động dạy là cải biến và hoàn thiện hoạt động nhận thức, kỹ năng thực hành làm cho học
sinh nắm vững trí thức, hình thành kĩ năng hoạt động từ đó phát triển trí tuệ và nhân cách; mục đích của hoạt
động học là chiếm lĩnh kinh nghiệm xã hội, các giá trị văn hoá của nhân loại, trên cơ sở đó hình thành năng lực
sáng tạo trong việc cải tạo tự nhiên và xã hội, hoàn thiện bản thân, nhân cách.
- Phơng tiện của hoạt động dạy gồm những công cụ vật chất, phơng pháp, hình thức tổ chức tác động sp, tổ
chức quản lí nhận thức; điều khiển các hoạt động trí tuệ và thực hành; giáo dục ý thức cho học sinh
Học sinh

- Chủ thể của hoạt động học
- Chủ thể có ý thức, chủ động, tích cực và sáng tạo trong nhận thức và rèn luyện nhân cách.
- Ngời biết khai thác, quản lý và chia sẻ thông tin với thầy và bạn học
+ Chủ thể của hoạt động học là học sinh, tích cực trong nhận thức, rèn luyện và tu dỡng, đồng thời là đối tợng
giảng dạy và giáo dục
+ Đối tợng của hoạt động học là hệ thống tri thức và kĩ năng tơng ứng.
+ Mục đích của hoạt động học là tiếp thu nền văn hoá của nhân loại và chuyển nó thành trí tuệ và nhân cách của
bản thân.
+ Phơng pháp học tập là phơng pháp nhận thức, rèn luyện để hình thành năng lực thực hành.
b. Dạy học là hoạt động trí tuệ, hoạt động nhận thức
- Bản chất của quá trình dạy học là quá trình nhận thức độc đáo của ngời học.
Tính độc đáo trong quá trình nhận thức của ngời học thể hiện nh thế nào? Hoạt động nhận thức của ngời học
trong quá trình dạy học đợc sự lãnh đạo, tổ chức, điều khiển của giáo viên với những điều kiện s phạm nhất định nên
nó có tính độc đáo. Tính độc đáo đó thể hiện nh sau:
- Quá trình nhận thức của ngời học không diễn ra theo con đờng mò mẫm, thử và sai nh quá trình khám phá,
đợc những nhà xây dựng nội dung dạy học và ngời giáo viên gia công vào.
- Quá trình nhận thức của ngời học không phải tìm ra cái mới cho nhân loại mà là tái tạo những tri thức của
nhân loại đã tạo ra, nên họ nhận thức cái mới đó chỉ đối với bản thân họ rút ra từ kho tàng tri thức chung của loài ngời.
- Trong một thời gian tơng đối ngắn ngời học có thể lĩnh hội một khối lợng tri thức rất lớn một cách thuận
lợi. Chính vì vậy mà trong quá trình học tập của ngời học phải tiến hành củng cố, tập vận dụng, kiểm tra đánh giá tri
y
thức, kỹ năng kỹ xảo nhằm biến chúng thành tài sản của bản thân ngời học. Trong quá trình nhận thức của ngời học,
giáo viên phải quan tâm tới việc phát triển năng lực nhận thức và tiến hành giáo dục cho họ.
Trong quá trình dạy học cần phải chú ý tới tính đặc biệt đó của quá trình nhận thức của ngời học để tránh sự
đồng nhất quá trình nhận thức chung của loài ngời với quá trình nhận thức của ngời ngời học. Song không vì quá coi
trọng tính độc đáo đó mà thiếu quan tâm đúng mức đến việc tổ chức cho ngời học dần dần tìm hiểu và tập tham gia các
hoạt động tìm tòi khoa học vừa sức, nâng cao dần qua các lớp để chuẩn bị cho sự khai phá tri thức, tham gia nghiên cứu
khoa học trong tơng lai.
c. Quá trình dạy học với t cách là một hệ thống
Quá trình dạy học là một dạng hoạt động chuyên biệt và là một quá trình xã hội. Sự tồn tại, phát triển của quá

trình dạy học luôn có mặt những thành tố bộ phận cùng tham gia. Các thành tố này có sự liên hệ mật thiết với nhau tạo
nên sự ổn định bền vững.
Các thành tố của quá trình dạy học bao gồm;
- Mục đích dạy học
- Giáo viên và hoạt động dạy
- Học sinh và hoạt động học
- Nội dung dạy học
- Phơng pháp dạy học
- Hình thức tổ chức dạy học
- Phơng tiện dạy học
- Điều kiện dạy học
- Kết quả dạy học
3. c im ca quỏ trỡnh dy hc hin nay
.'I &.H(M/[%2$/'M89[P:#$[,%8LK-O$.U,W9%
( (M/[+/+%28M%O$
.'I &.H(M/[%2$/[,%OB","B+d*-P;:&.%N,'B6%
[,%X89 ^%WD4%1t.6
.'I &.H(M/[%2$/[,%O< 6BL.$1~%9%( .%;1id('
.HI /8S
4.Bn cht ca quỏ trỡnh dy hc 7cV8%N3'M89P;#$[,%.'I &.H(M/
[>
Chỳ ý:[B%UM%;[g':@+/[B%UA<$$31'
M/[*+^;&89B+8%0 1%N'M89P;#$[,%.'I &.H(M/[
'M89P;#$[,%8L^;&89B+8%0 1%NFW%%&'B%UUOO8%N3%"
B+1&B6%'M89P;#$*'+%4%O%
.'I &.H(M/['M89P;#$[,%E'M89P;#$'
4%8O*+,-:&5%6%1&I $B+'J'4%,-:&K-,&M':&1&
I $B09%( B+#I $B0H;
.'I &.H(M/['M89P;#$[,%(%.$g'I /* P:^F%5g'I /
* P U%8J^15`eA I $,%8985( /.A LA( /.A L85

-%8O*+'84F%2;#$P;Y*hP;%2-1&I $f
'+F9I &.HP;#$*'+%4%B+#$[,%80 (%.$g'C;U%8J
^15,'1%8M8539.H898SW394%8%N3)N'4%ONP;A1&%
I &85)NA&% 85&%.%U
A8V8%N3.U.'I &.H(M/[1C:%*a+'\E(M/A)N851&%I &
3+X/ 9B+'.H898S#$[,%B+X/B+'8%0 1%2)N3+ON(M/[A1&%I &
85)N8%A&% 85&%.%U
.'I &.H(M/[I &.HP;#$[,%OD8%N31&F%2B+898&','B6%
I &.HP;#$&+1'$[B+P; #$*'+%4%`
[,%1CH3.$&%36%'Y*'M%3+#/5 *+&%M'D.%;#$*'+%4%8JH3
.$[,%P;D.%;.a.$A1'+.%;#$Y*'M%8"%B6%FY[O]
36%3Z
&.HP;+/1C(%.$g''843]33=B+,$%I &.HP;
O% #$*'+%4%B+#$&+1'$[3+(%.$g''848J8L1&3:&8L
D+<Y/(-.H9%( (M/[%$C,:M3\H5.'394%%$
8S[,%ON*R9%391"%*L.%;.*639& P*L%
y
‚ &.H[P:#$[,%:%%5+g'&1Y #$I &.H(M/[`R9%.%;
36%#"BP()1%N3.$8&%&.%;1id1i<'b3F%5a++%,#$F
Y
.'I &.H(M/[.U,W1%5;[,%8J%5: 8L3+H+W[,%5
%6%I $89&:u3Y&:XL:B6% u3-<J9%
‚ &.HP;#$[,%.'I &.H(M/[(%ˆ.$(6%B$%.]#8M'#$%&'B%U
!"#$%&'()#"*+*,(-!.
*)!
Œ.'I &.H(M/['M89P;#$[,%OK898&','E:%^;
'[,%F%5H3]%1&3:&.$.%;\%21&3:&+/8L^;g'h8!#$%&'B%U
R$*+.%;[,%1&3:&.$1C:%*+36%8"%B6%*'+%4%'841&3:&
E8%g'6H3]%%U; %"&+1'$[8J-%U(-$.U,-.L%a:
8S6W3;898S#$%&'B%UI $8O%a:[,%:&.%NK]3]1'$[B+$3

%N F%5*+3I g(@B6%B%2%U; 1'$[89*P:W.H89+/+$'
5. Các nhiệm vụ của quá trình dạy học (các mục tiêu dạy học)
G%23B)- Điều khiển, tổ chức học sinh nắm vững nội dung môn học(nắm vững hệ thống kiến thức,
kK năng, kK xảo của môn học)
.'(M/[%23B)8@ %U*+*+3'[,%?3BD9%( 3C[)N*+?3BD
2"1%5;1id1i<'8JI /8S.'.H(M/[B+8L8$B+'+9%( 
3C[
G?3BDO%0 %U K8N8&%&`Q3;C48O*+%N 6B+BP()8L
Q.4:^C%&'B%UO%23B)8%0 1%N^;[,%?3BD2".%;:^
CF1'$[%28M%:XL:B6%-%ˆ86B03V-%UB+<J9%YBd8!
4%.•* /2'[2"1id1i<';GC%( 1%5;1id1i<'8J8L8$
+9%( &3C[.'.4:^CB+#/5 8J8L8$B+,&%&'1'$
.%;O% B+.%;1'$[O%.%U3+*'+%4%K*E/8LBCX*63k%&Y
.', " 984%3H1CN[58L\HBP/%23B)#$.4:^C*+%a:[,%
?3BD2".%;:^CF1'$[:XL:B6%-%ˆ86
.%;:^CF.658O*+D.%;8L*-$[B+<Y/(-A&*RB-
1'$[1&$ cO*+D.%;"%%N @%5*+30%a:[,%ON
%5:)[*UFP[$'[W&.4(M/0'VF6B+' 9,"-*P: %5:$3
%$*$'89,< B+$3%$C&<J9%O 9,"%@:':aGD.%;:^
CF+/F%58^%g'/U @ #$<J9%
.%;:^CF8O:%*+.%;1'$[:XL:B6%Y*h1&I $B+:XL:B6%
< 5:&.%N#$4%8M%
.%;%28M%*+D.%;:&8LD+- 36%#$1'$[:XL:B6%
< 5:&.%N#$4%8M%%a:[,%1C*MP ,'B6%4%8M%
GD.%;8O:%:XL:B6%-%ˆ86B03V-%UB+<J9%YBdE
:XL:B6%8V8%N3Y3,%*h*;$ ^%[,%83F'8LK2"*C%1'$[B+3"%*%U
2V_%D$&3C[
 .'I &.HBs.$.%;'[,%E@:%H+'[,%2"1i
d1i<';B6%9%( 3C[8VF%2*+D1id1i<'*%UI $85'M89
P;[P:B+%U; 1'$[W3;8%\%2H+1id1i<''[,%

:%8%A:85$'A8%85:;M:A&:()1%5;'85,&M'
|$ 8Y/*+39,"1id3+%&'B%UON$31'8NH+4< /U'[,%
b38&:;/U @ #$ 9,".'<J9%%2$/
id?3F?C%B+%$'%5:<J9%
id*+3B%2O%2 I g'O3
idP;B0<J9%B+YBd
idBP()'M%DB+B%K
id3)B+,&M'2 P
id:YKB+%%I /5&H ";<=
id:]B2',-,"B+%$d,;1~g
yn