Bài giảng Vật Lý 12. Bài 18 Động cơ không đồng bộ 3 pha

Michael Faraday
Nhaø baùc hoïc Anh
1791 - 1867
Tiet 50 : ĐỘNG CƠ KHÔNG
ĐỒNG BỘ BA PHA
+ Động cơ điện xoay chiều là thiết bị biến điện năng
thành cơ năng
+ Nguyên tắc hoạt động của động cơ 3 pha: dựa vào
hiện tượng cảm ứng điện từ bằng cách sử dụng từ
trường quay
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
Động cơ điện là
gì ?
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
a. Tõ trêng quay. Sù quay ®ång bé.
Quan s¸t thÝ nghiÖm?
So s¸nh sù quay
nam ch©m h×nh
ch÷ U vµ kim
nam ch©m?
N S
a. Tõ trêng quay. Sù quay ®ång bé.
Khi mét nam ch©m quay quanh mét trôc, tõ trêng do nam
ch©m g©y ra cã c¸c ®êng søc tõ quay trong kh«ng gian.
Kim nam ch©m quay ®ång bé víi tõ trêng
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ

b. Sù quay kh«ng ®ång bé.
Quan s¸t thÝ nghiÖm?
So s¸nh sù
quay nam
ch©m h×nh
ch÷ U vµ
khung d©y
dÉn kÝn?
N S
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
NÕu quay ®Òu nam ch©m th× khung d©y quay theo cïng chiÒu
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
b. Sù quay kh«ng ®ång bé.
+ Quay đều nam châm với vận tốc góc ω
 khung dây quay nhanh dần, cùng chiều với nam châm
+ Khi đạt tới vận tốc ω
o
< ω thì giữ nguyên vận tốc đó.
x x’
N
S
B
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
+ Khi nam châm quay (từ trường quay), từ thông qua
khung biến thiên, khung có dòng điện cảm ứng, do đó lực
điện từ xuất hiện , tác dụng lên khung làm khung quay
cùng chiều với nam châm

Nếu khung đạt tới vận tốc ω , thì φ qua nó không biến
thiên nữa, icư = 0 -> F = 0, khung quay chậm lại. Nên thực
tế khung chỉ đạt tới tới vận tốc ω
o
< ω .
+ Động cơ họat động theo nguyên tắc trên gọi là động cơ
không đồng bộ.
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ
không đồng bộ
II.Động cơ không đồng bộ ba pha
1. Cấu tạo :
+ Stato : gồm 3 cuộn dây
giống nhau , đặt lệch nhau
120
0
trên một vòng tròn
1
•
•
2
•
•
B
•
•
3
• O
+ Rôto: hình trụ , có tác dụng
như một cuộn dây quấn trên
lõi thép (roto lồng sóc)

Rô to
Stato
Vỏ động
cơ
Vòng bi
Stato (Phần tỉnh)
II.Động cơ không đồng bộ ba pha
Roto (Phần quay)
R«to Lång sãc
II.Động cơ không đồng bộ ba pha
2. Hoạt động: Khi
mắc động cơ vào mạng ba
pha, từ trường quay do stato
gây ra làm cho roto quay
quanh trục .
Chuyển động quay của rôto
được trục máy truyền ra ngoài
để sử dụng
1
•
•
2
•
•
B
•
•
3
• O
II.Động cơ không đồng bộ ba pha

Nguyên tắc hoạt động:
II.Động cơ không đồng bộ ba pha
1
•
•
2
•
•
B
•
•
3
• O
1
•
•
2
•
•
B
3
B
2
B
1
B
•
•
3
• O

1
•
•
2
•
•
B
3
B
2
B
1
B
•
•
3
•
B
Cách tạo từ trường quay bằng dòng
điện ba pha
Vậy: từ trường tổng hợp B của 3 cuộn dây quay quanh
O với tần số bằng tần số của dòng diện ba pha
1
•
•
2
•
•
B
•

•
3
• O
B
1
=B
0
cosωt
B
2
=B
0
cos(ωt-2π/3)
B
3
=B
0
cos(ωt+2π/3)
Cách tạo từ trường quay bằng dòng
điện ba pha
B
1
=B
0
cosωt
B
1
B
2
B

3
0
B
t


 
B
2
=B
0
cos(ωt-2π/3)
B
3
=B
0
cos(ωt+2π/3)
T/4
B
0
- B
0
/2
Cách tạo từ trường quay bằng dòng
điện ba pha
Phát biểu nào sau đây là đúng?
a. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho dòng
điện xoay chiều chạy qua nam châm điện.
b. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho nam
châm vĩnh cửu hình chữ U quay đều quanh trục đối xứng

của nó.
c. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho dòng
điện xoay chiều một pha chạy qua ba cuộn dây của stato của
động cơ không đồng bộ ba pha.
d. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho dòng
điện một chiều chạy qua nam châm điện
A. Hoạt động được với các dòng điện ngược pha nhau.
B. Được cấu tạo bởi ba cuộn dây không đồng bộ nhau.
C. Rôto quay không đồng bộ với từ trường quay của
stato.
D. Có cấu tạo của stato và rôto ngược với động cơ đồng
bộ.
Động cơ không đồng bộ ba pha là động
cơ:
A. Rôto là bộ phận tạo ra từ trường quay.
B. Tốc độ quay của rôto bằng với tốc độ quay
của từ trường.
C. Chuyển động quay của stato được dùng để
làm quay các máy.
D. Stato là bộ phận tạo nên từ trường quay.
Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng
bộ ba pha: