và giải pháp hoàn thiện quy trình đánh giá rủi ro trong kiểm toán BCTC tại công ty TNHH Deloitte Việt Nam

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
LỜI NÓI ĐẦU
Nền kinh tế Việt Nam đang có những bước chuyển mình lớn. Hơn một
năm gia nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO, đón nhận cơn gió hội nhập
mới, nhiều cơ hội song cũng đây thử thách, nền kinh tế Việt Nam đã từng bước
trưởng thành và vững vàng hơn trong một môi trường mới. Sự phát triển, mở
rộng theo chiều hướng đa dạng hoá, đa phương hoá của nền kinh tế thị trường đã
đặt ra cho các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức kinh tế tại Việt Nam một bài toán
lớn. Với các điều kiện đã có, chúng ta đang đi tìm lời giải đúng, tức là tìm cách
thức tồn taị, con đường phát triển đúng đắn và ổn định.
Sự hình thành và lớn mạnh của các doanh nghiệp trong và ngoài nước trong
một môi trường kinh doanh tạo nên nhiều kênh thông tin khác nhau. Nhu cầu sử
dụng thông tin tài chính ngày càng nhiều và đa dạng do đó đặt ra yêu cầu cung
cấp những thông tin chính xác và kịp thời ngày càng tăng. Trong xu thế phát
triển tất yếu đó, dịch vụ kiểm toán là có uy tín nhất trong việc thẩm định thông
tin tài chính của các doanh nghiệp. Những người quan tâm đến tình hình tài
chính của doanh nghiệp coi báo cáo kiểm toán là ý kiến cuối cùng trong việc
thẩm định, xác minh tính trung thực, hợp lý của báo cáo tài chính.
Dịch vụ kiểm toán đã phát triển từ rất lâu trên thế giới, song tại Việt Nam
mới bắt đầu hình thành từ năm 1991. Ra đời muộn nhưng đã nhanh chóng có
một chỗ đứng quan trọng, góp phần đắc lực trong việc thúc đẩy phát triển nền
kinh tế đất nước về mọi mặt. Công ty TNHH Deloitte Việt Nam là một trong
những công ty có lịch sử lâu đời nhất tại Việt Nam. Hơn 15 năm hình thành và
phát triển, Deloitte Việt Nam luôn thể hiện là một trong những công ty hàng đầu
trong các dịch vụ kiểm toán, tư vấn và giải pháp doanh nghiệp, tư vấn thuế, đào
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tạo và quản lý nguồn nhân lực. Trong thời gian thực tập tại công ty, tôi đã có
được sự hiểu biết về một công ty kiểm toán, tìm hiểu cụ thể về dịch vụ kiểm
toán, thu được những kiến thức thực tế về quy trình kiểm toán. Xuất phát từ yêu
cầu đặt ra với ngành kiểm toán, xuất phát từ một trong những điều kiện đầu tiên

và cơ bản để đảm bảo chất lượng cuộc kiểm toán, tôi đã lựa chọn đề tài “Đánh
giá rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC tại công ty TNHH Deloitte Việt
Nam”, bởi việc đánh giá đúng đắn rủi ro kiểm toán có vai trò đặc biệt quan
trọng, là cơ sở để xây dựng các bước công việc kế tiếp và ảnh hưởng trực tiếp tới
kết quả của toàn cuộc kiểm toán. Từ những kiến thức đã học, tham khảo tài liệu
chuyên ngành, qua tìm hiểu thực tế, cùng với sự hướng dẫn tận tình của cô giáo
TS. Nguyễn Phương Hoa, các anh chị trong công ty, tôi đã cố gắng hoàn thành
Chuyên đề thực tập của mình. Chuyên đề gồm có 3 chương:
Chương 1: Khái quát chung về công ty TNHH Deloitte Việt Nam
Chương 2: Thực trạng quy trình đánh giá rủi ro kiểm toán trong kiểm
toán BCTC tại công ty TNHH Deloitte Việt Nam
Chương 3: Nhận xét, kiến nghị và giải pháp hoàn thiện quy trình đánh giá
rủi ro trong kiểm toán BCTC tại công ty TNHH Deloitte Việt Nam
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY TNHH DELOITTE VIỆT NAM
1.1 Tổng quan về công ty TNHH Deloitte Việt Nam
1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty
Công ty kiểm toán Việt Nam (gọi tắt là VACO) được Bộ trưởng Bộ Tài
chính ký quyết định 165TC/QĐ/TCCB thành lập vào ngày 13 tháng 5 năm 1991
và chuyển sang công ty TNHH một thành viên theo quyết định số 1927/QĐ-BTC
ngày 30 tháng 6 năm 2003 của Bộ trưởng Bộ Tài chính. . Giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên số 0104000112
ngày 19 tháng 01 năm 2004 do Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp.
VACO, hiện nay là Deloitte Việt Nam, đã hoàn thành việc chuyển đổi sở hữu và
trở thành thành viên của Deloitte Southeast Asia kể từ tháng 5 năm 2007. Theo
giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 0102030181 ngày 18/10/2007 công ty
Kiểm toán Việt Nam từ ngày 1/11/2007 đã chuyển đổi thành công ty TNHH
Deloitte Việt Nam.

Tên gọi đầy đủ: Công ty TNHH Deloitte Việt Nam
Tên Tiếng Anh: Deloitte Vietnam Company Limited
Tên viết tắt : Deloitte Viet Nam
Biểu tượng :
Trụ sở chính : Số 8 Phạm Ngọc Thạch - Đống Đa – Hà Nội
Điện thoại : +(84-4) 852 4123
Fax : +(84-4) 852 4143
Email :
Website : www.deloitte.com/vn
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Nhằm tiếp thu và đón nhận những kĩ thuật kiểm toán tiên tiến của thế giới,
ngay từ khi mới thành lập, Deloitte Việt Nam đã tăng cường hợp tác với tất cả
các hãng kiểm toán hàng đầu thế giới như Deloitte Touche Tohmatsu (DTT),
Price Waterhouse Coopers (PWC), KPMG, Ernst & Young (E&Y), Arthur
Andersen (A&A). Việc hợp tác kinh doanh của Deloitte Việt Nam với các hãng
kiểm toán quốc tế này không chỉ trong phạm vi các hợp đồng kiểm toán làm
chung mà còn tập trung trong lĩnh vực đào tạo các chuẩn mực kế toán - kiểm
toán quốc tế, các nguyên tắc thực hành kiểm toán quốc tế tại Việt Nam. Với việc
hợp tác quốc tế rộng rãi này, Deloitte Việt Nam đã nhanh chóng tiếp cận được
với các khách hàng quốc tế là các dự án lớn, các công ty đa quốc gia. Deloitte
Việt Nam là công ty kiểm toán đầu tiên và lớn nhất ở Việt Nam cung cấp dịch vụ
chuyên ngành cho nhiều khách hàng lớn thuộc mọi thành phần kinh tế như doanh
nghiệp liên doanh, doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp
thuộc sở hữu nhà nước và các dự án quốc tế.
Deloitte Việt Nam bắt đầu hợp tác với hãng Deloitte Touche Tohmatsu từ
năm 1992 và tháng 4 năm 1994 liên doanh VACO-DTT chính thức được thành
lập. Sự kiện đánh dấu sự phát triển vượt bậc của ngành kiểm toán độc lập ở Việt
Nam đó là: từ ngày 01 tháng 10 năm 1997, VACO, với sự đại diện của phòng
dịch vụ quốc tế (ISD), đã chính thức được công nhận là thành viên của hãng

kiểm toán quốc tế Deloitte Touche Tohmatsu. Hiện tại, với việc trở thành thành
viên chính thức của Deloitte Southeast Asia đã tạo cho Deloitte Việt Nam một
sức mạnh riêng có hơn hẳn các công ty kiểm toán khác ở Việt Nam. Là thành
viên của hãng Deloitte Touche Tohmatsu, Deloitte Việt Nam cung cấp các dịch
vụ đạt tiêu chuẩn quốc tế, kết hợp giữa sự thông hiểu về môi trường kinh doanh,
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
luật pháp tại Việt Nam với thế mạnh và kinh nghiệm của một hang cung cấp dịch
vụ đẳng cấp quốc tế để giúp khách hàng thành công vượt bậc.
Hơn 15 năm hình thành và phát triển, với những thành tựu đã đạt được
Deloitte Việt Nam đã có bước tiến vượt bậc, luôn hoàn thành xuất sắc kế hoạch
kinh doanh đã đề ra và trở thành lá cờ đầu của ngành Kiểm toán Việt Nam. Với
những thành tích đó Deloitte Việt Nam đã được Đảng và Nhà nước trao tặng
nhiều danh hiệu cao quý.
Khái quát tốc độ phát triển của công ty từ khi thành lập cho đến nay:
 Khái quát về quy mô lao động
Ban đầu khi mới thành lập Deloitte Việt Nam chỉ có văn phòng tại Hà Nôi
với 9 cán bộ công nhân viên. Ngày 27/5/1996, thành lập thêm chi nhánh ở Hải
Phòng, ngày 02/8/1997 thành lập chi nhánh tại TP Hồ Chí Minh và gần đây nhất
15/7/2004 thành lập chi nhánh miền Trung có trụ sở tại Đà Nẵng. Cho đến nay,
tổng số nhân viên của Deloitte Việt Nam lên tới gần 300 người, đông nhất trong
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
số các công ty kiểm toán.Trong hai năm gần đây, số lượng nhân viên giảm hơn
so với năm 2005 do nhân viên của Deloitte Việt Nam tách ra thành lập công ty
riêng, đáp ứng nhu cầu kiểm toán ngày càng tăng lên.
 Khái quát về kết quả hoạt động kinh doanh
Hơn 15 năm hoạt động, Deloitte Việt Nam đã không ngừng phát triển với
tốc độ cao nhất và khẳng định vị thế của mình trên thị trường Việt Nam. Kết quả
đó thể hiện ở những chỉ tiêu sau:

Bảng 1: Những kết quả đạt được trong 3 năm 2005 – 2006 – 2007
Đơn vị: triệu đồng
STT Chỉ tiêu Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007
1 Tổng doanh thu 64,826 82,075 98,763
2 Lợi nhuận trước thuế 3,535 1,250
3 Lợi nhuận sau thuế 2,545 774
4 Nộp ngân sách Nhà nước 8,430 12,078 13,705
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chỉ trong vòng 3 năm qua, doanh thu của công ty đã tăng gấp 1,5 lần từ
64.826.000.000đ năm 2005 lên đến 98.763.000.000đ năm 2007 cho thấy hoạt
động của công ty ngày càng hiệu quả, ngày càng có nhiều hợp đồng kiểm toán có
giá trị lớn, uy tín của công ty ngày càng được khẳng định. Tốc độ tăng trưởng
trung bình của doanh thu hàng năm đạt 20%, cao nhất trong số các công ty kiểm
toán tại Việt Nam. Deloitte Việt Nam là một trong 4 công ty có tổng doanh thu
cao nhất tại Việt Nam.
Số nộp Ngân sách Nhà nước cũng tăng lên đáng kể. Deloitte Việt Nam đã
nộp lại cho ngân sách một nguồn lớn và tăng dần qua các năm theo hiệu quả kinh
doanh thu được theo từng năm, góp phần làm giàu thêm ngân sách, giảm bớt khó
khăn về nguồn kinh phí của Nhà Nước.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Khái quát về cơ cấu doanh thu năm 2007
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.2 Hoạt động cung cấp dịch vụ của công ty TNHH Deloitte Việt Nam
1.2.1 Đặc điểm hoạt động kinh doanh
Năm tài chính của công ty bắt đầu từ ngày 1/7 và kết thúc ngày 30/6 hàng
năm. Công ty sử dụng đồng tiền hạch toán là Đồng Việt Nam. Báo cáo tài chính
được lập theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam, Hệ thống kế toán Việt Nam và các

quy định về kế toán hiện hành tại Việt Nam.
Khái quát thị trường cung cấp dịch vụ của Deloitte Việt Nam:
Sau hơn 15 năm hoạt động, cho đến nay, khách hàng của Deloitte Việt
Nam đã tăng lên với 681 khách hàng năm 2002, 780 khách hàng năm 2004 và
khoảng 800 khách hàng trong năm 2007. Deloitte Việt Nam là công ty được
nhiều khách hàng là các DN thuộc các thành phần kinh tế, các tổ chức quốc tế
biết đến bởi chất lượng nhân viên, tính chuyên nghiệp, uy tín nghề nghiệp, tốc độ
phát triển và quy mô hoạt động. Deloitte Việt Nam là công ty kiểm toán giữ thị
phần kiểm toán lớn nhất cho các doanh nghiệp Nhà nước, đặc biệt là các Tổng
công ty 90-91.
Hiện nay khách hàng của Deloitte Việt Nam thuộc rất nhiều lĩnh vực:
• Các tổng công ty Nhà nước lớn nhất Việt Nam:
 Tổng Công ty Điện lực
 Tổng Công ty Dầu khí
 Tổng Công ty Hàng không
 Tổng Công ty xi măng
 Tổng Công ty Bưu chính viễn thông
 Tổng Công ty đường sắt Việt Nam...
• Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài như:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
 Các công ty liên doanh: Công ty Procter & Gamble Việt Nam; Công
ty Kao Việt Nam, Công ty điện tử Deawoo-Hanel; LG Electronics Vietnam –
Hàn Quốc; Công ty ôtô Việt Nam – Deawoo (VIDAMCO); Denso Nhật Bản,...
 Các khách sạn lớn như: Sofitel Metropole; Khách sạn Deawoo,
khách sạn Fortuna,...
 Các công ty 100% vốn đầu tư nước ngoài như: Canon Vietnam; Tập
đoàn WPP – Anh; IBM Việt Nam - Mỹ;...
Các dự án như:
 Dự án quốc tế của Ngân hàng Thế giới (WB): Dự án

rừng ngập mặn ở Tây Nam Bộ, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB)
 Các Ban quản lý dự án lớn ở trong nước: Dự án đường
Hồ Chí Minh, dự án Mỹ Thuận, dự án Thăng Long;...
Trong suốt quá trình phát triển, Deloitte Việt Nam luôn khẳng định và giữ
vững vị trí là công ty Kiểm toán đầu tiên và lớn nhất của Việt Nam trên tất cả
các phương diện.Các dịch vụ Deloitte Việt Nam cung cấp đã và sẽ góp phần vào
sự thành công của các doanh nghiệp.
1.2.2 Dịch vụ kiểm toán
• Kiểm toán độc lập
Kiểm toán BCTC theo luật định
Kiểm toán BCTC cho mục đích đặc biệt
Kiểm toán hoạt động
Kiểm toán tuân thủ
Soát xét thông tin trên BCTC
Kiểm tra thông tin tài chính trên cơ sở các thủ tục thoả thuận trước
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
• Dịch vụ kiểm soát rủi ro doanh nghiệp (ERS)
Soát xét và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ
Kiểm toán nội bộ
Kiểm soát, đánh giá rủi ro hệ thống công nghệ thông tin
Các dịch vụ kiểm soát và tư vấn rủi ro khác
1.2.3 Dịch vụ tư vấn và giải pháp doanh nghiệp
• Tư vấn huy động vốn
• Tư vấn doanh nghiệp
• Soát xét toàn diện hoạt động doanh nghiệp
• Tư vấn Tái cơ cấu tài chính doanh nghiệp
• Tư vấn mua bán, tách, sáp nhập. giải thể doanh nghiệp
• Tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp
• Tư vấn nghiên cứu thị trường

1.2.4 Dịch vụ tư vấn thuế
• Hỗ trợ nhà đầu tư tham gia thị trường
• Hoạch định chiến lược thuế
• Cơ cấu kinh doanh có hiệu quả cho mục đích tính thuế
• Soát xét tính tuân thủ luật thuế của doanh nghiệp
• Tính và lập tờ khai thuế
• Tư vấn thuế cho chuyên gia nước ngoài
• Tư vấn cơ cấu tối ưu hoá thuế đa quốc gia
• Tư vấn thuế cho nghiệp vụ mua bán doanh nghiệp
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
• Tư vấn hỗ trợ lập hồ sơ chuyển giá
1.2.5 Dịch vụ Đào tạo và Quản lý nguồn nhân lực
• Tổ chức đào tạo và hội thảo
• Quản lý nguồn nhân lực
1.3 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý
Công ty TNHH Deloitte Việt Nam có đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý như
sau:
Sơ đồ 1.2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Deloitte Việt Nam
o
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHỦ TỊCH HĐTV
Đội ngũ chuyên gia nước ngoài Ban giám đốc
Các phòng nghiệp vụ Các phòng tư vấn
Khối hành chính Các chi
nhánh:
TP Hồ
Chí
Minh,
Đà

Nẵng,
Hải
Phòng
Phòng
kiểm
toán 1
Phòng
kiểm
toán 2
Phòng
IT và
dịch
vụ
quản
lý rủi
ro
Phòng
tư vấn
tài
chính
và giải
pháp
Phòng
tư vấn
thuế
Phòng
kế
toán
Phòng
hành

chính
Phòng
quản
trị
nhân
sự
HỘI ĐỒNG THÀNH VIÊN
BAN KIỂM SOÁT
Nguồn: Bảng cáo bạch Công ty TNHH Deloitte Việt Nam
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chức năng, nhiệm vụ các bộ phận trong công ty:
• Hội đồng thành viên: Bao gồm các thành viên góp vốn là nhân viên
của Công ty, có chứng chỉ kiểm toán viên quốc gia (CPA), hoặc các chứng chỉ
hành nghề khác theo quy định do Bộ tài chính cấp, và có ít nhất 5 năm kinh
nghiệm sau khi được cấp chứng chỉ hành nghề. Hội đồng thành viên có trách
nhiệm phê duyệt tất cả các loại hợp đồng, giao dịch.
• Chủ tịch Hội đồng thành viên: Là người đứng đầu công ty, có toàn
quyền quyết định các chiến lược hoạt động của công ty, chịu trách nhiệm về tất
cả các vấn đề có liên quan đến công ty. Tất cả các hợp đồng giao dịch của công
ty với thành viên, Tổng Giám đốc công ty, với người có liên quan của họ đều
phải được thông báo cho Chủ tịch HĐTV và phải được Chủ tịch HĐTV phê
duyệt.
• Đội ngũ chuyên gia nước ngoài: thực hiện sự hỗ trợ về mặt nghiệp
vụ đối với các phòng ban và các hợp đồng kiểm toán của công ty.
• Ban Giám đốc: chịu trách nhiệm và có quyền giám sát các hoạt
động quản lý, kinh doanh của Công ty cũng như đề ra các Điều lệ, chính sách
cho công ty.
** Tổng Giám đốc: Chịu trách nhiệm trước pháp luật về tổng điều hành
hoạt động của Công ty, chịu trách nhiệm trước HĐTV về việc thực hiện các
quyền và nghĩa vụ của mình, đảm nhiệm chức năng quản lý và trực tiếp điều

hành hoạt động của công ty; chịu trách nhiệm chính trong việc xây dựng chiến
lược và kế hoạch kinh doanh hàng năm trình HĐTV; có nhiệm vụ đề xuất với
HĐTV cơ cấu tổ chức của công ty, bổ nhiệm các thành viên cấp bậc quản lý,
thiết lập hoạt động kinh doanh và các kế hoạch tài chính, phân chia lợi nhuận và
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
các khoản thu nhập cho các thành viên và nhân viên; chịu trách nhiệm thiết lập
các mối quan hệ với các khách hàng quan trọng và khách hàng tiềm năng của
công ty, thu hút các khách hàng lớn,. Tại Deloitte Việt Nam, chủ tịch HĐTV
kiêm tổng giám đốc.
* Phó Tổng Giám đốc: giúp Tổng Giám đốc điều hành công ty theo phân
công và uỷ quyềnm của Tổng Giám đốc, chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc
về nhiệm vụ được Tổng Giám đốc phân công hoặc uỷ quyền.
• Các phòng nghiệp vụ:
- Phòng kiểm toán 1: thực hiện kiểm toán Báo cáo tài chính của các DN
trong nước.
- Phòng kiểm toán 2: thực hiện kiểm toán các doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngoài, các dự án quốc tế.
- Phòng IT và dịch vụ quản lý rủi ro: thực hiện hỗ trợ khách hàng các phần
mềm, đánh giá, quản lý rủi ro. Tăng cường độ tin cậy của hệ thống cũng như chu
trình sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp.
• Các phòng tư vấn:
- Phòng tư vấn tài chính và giải pháp: thực hiện tư vấn tài chính, giải pháp
quản lý, tư vấn kế toán và các dịch vụ hỗ trợ dự án.
- Phòng tư vấn thuế: hoạt động trên các lĩnh vực: hoạch định chiến lược
thuế, cơ cấu kinh doanh có hiệu quả cho mục đích thuế, soát xét tính tuân thủ
luật thuế của doanh nghiệp, lập kế hoạch, tính toán và kê khai thuế thu nhập
doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân cho người nước ngoài làm việc tại Việt
Nam, thuế nhà thầu nước ngoài, tư vấn và trợ giúp doanh nghiệp khi gặp vướng
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
mắc trong quá trình quyết toán với cơ quan thuế, tổ chức hội thảo và đào tạo kiến
thức về thuế.
• Khối hành chính
- Phòng kế toán: thực hiện thu thập, xử lý và cung cấp thông tin về tài sản
và các hoạt động kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động kinh
doanh của công ty nhằm phục vụ công tác quản lý, công tác tín dụng. Kế toán
trưởng chịu trách nhiệm giám sát và quản lý các hoạt động tài chính kế toán của
công ty, đồng thời phải thực hiện tất cả các chức năng quản lý khác theo sự phân
công của Tổng Giám đốc; quản lý các hoạt động về tài chính kế toán hàng ngày
của công ty, giám sát các hoạt động hành chính, hỗ trợ tham gia các hoạt động
với Deloitte,...
- Phòng hành chính: thực hiện quản lý hồ sơ nhân sự, lưu trữ văn thư, giải
quyết các thủ tục liên lạc, giao dịch hành chính, cập nhật thông tin, văn bản
mới….
- Phòng quản trị nhân sự: theo dõi, phân công lao động, bố trí điều kiện cho
nhân viên đi công tác…
• Các chi nhánh: đại diện cho công ty hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực
kiểm toán, tư vấn và thuế, là đơn vị hạch toán phụ thuộc, được tổ chức theo khu
vực, phù hợp với quy mô và yêu cầu quản lý, hoạt động của công ty. Mỗi chi
nhánh, văn phòng đại diện có Giám đốc, Phó Giám đốc và các bộ phận chức
năng nghiệp vụ. Các chức danh chủ chốt của chi nhánh, văn phòng đại diện do
Tổng Giám đốc bổ nhiệm theo phân cấp của HĐTV.
• Ban Kiểm soát: Thực hiện nhiệm vụ giúp HĐTV giám sát hoạt động của
công ty, giám sát việc quản lý điều hành hoạt động kinh doanh, việc chấp hành
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
điều lệ của công ty, nghị quyết của HĐTV và quyết định của HĐTV; thẩm định
báo cáo tài chính định kỳ và hàng năm của công ty; thực hiện các nhiệm vụ khác
theo yêu cầu của HĐTV.

1.4 Tổ chức kiểm toán tại công ty TNHH Deloitte Việt Nam
1.4.1 Tổ chức nhân sự kiểm toán
Tổ chức nhân sự kiểm toán được thể hiện qua sơ đồ sau:
1.4.2 Quy trình kiểm toán
Hiện nay Deloitte Việt Nam đang áp dụng Hệ thống kiểm toán AS/2 của
Deloitte Touche Tohmatsu đã được sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tế của
Việt Nam. Hệ thống theo tiêu chuẩn của AS/2 bao gồm: Quy trình kiểm toán
AS/2, hồ sơ kiểm toán AS/2 và Phần mềm kiểm toán ứng dụng AS/2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Managing Partner (Chủ tịch
kiêm Tổng Giám đốc)
Partner (Phó Tổng Giám đốc)
Directors (Giám đốc kiểm
toán)
Senior Manager (Trưởng
phòng)
Manager (Phó phòng)
Senior (KTV có thâm niên)
Junior (Trợ lý kiểm toán)
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.4.3 Quy trình kiểm toán AS/2
Quy trình kiểm toán AS/2 được thực hiện theo các bước công việc sau:
Sáu bước công việc trên được được chi tiết thành những công việc cụ thể từ
khi chấp nhận hợp đồng kiểm toán đến khi kết thúc kiểm toán và được thể hiện
trên sơ đồ sau:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Smart Audit
Support
Technology
(Phương pháo

kiểm toán)
Audit System
2
Common
Documentation
(Hồ sơ kiểm toán)
Audit
Approach
(Hướng dẫn
kiểm toán)
Đánh giá và
quản lý rủi ro
Chất lượng
kiểm toán
Quản lý hợp đồng
kiểm toán
Chuẩn bị xem xét lại và kiểm
soát các giấy tờ làm việc
Các bước công
việc kiểm toán
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Bước 1:Những công việc
trước khi thực hiện hợp
đồng kiểm toán
Đánh giá rủi ro chấp nhận hợp đồng kiểm toán
Lựa chọn nhóm phụ trách hợp đồng
Thiết lập nhóm kiểm toán
Bước 2: Lập kế hoạch
kiểm toán tổng quát

Kế hoạch kiểm toán chiến lược
Tìm hiểu KH và môi trường hoạt động kinh doanh
Tìm hiểu về hệ thống kiểm soát nội bộ
Tìm hiểu chu trình kế toán
Thực hiện những thủ tục phân tích sơ bộ
Xác lập mức trọng yếu
Bước 3: Lập kế hoạch
kiểm toán chi tiết
Đánh giá mức độ rủi ro của các sai sót tiềm tàng
Lập kế hoạch quy trình kiểm toán
Lập kế hoạch các thủ tục kiểm tra hoạt động hiệu quả của hệ
thống kiểm soát nội bộ
Lập kế hoạch kiểm toán chi tiết
Tổng hợp và trao đổi, thảo luận về kế hoạch kiểm toán
Bước 4: Thực hiện kế
hoạch kiểm toán
- Thực hiện các thủ tục kiểm tra hoạt động hiệu quả của hệ
thống kiểm soát
Thực hiện các quy trình phân tích và kiểm tra chi tiết
Đánh giá khái quát các sai phạm và phạm vi kiểm toán
Thực hiện xem xét lại BCTC
Bước 5: Kết thúc công
việc kiểm toán và lập
báo cáo kiểm toán
- Xem xét lại những sự kiện sau ngày kết thúc niên độ kế
toán
- Thu thập thư giải trình của Ban Giám đốc
- Tổng hợp các ghi chép
- Phát hành báo cáo kiểm toán
Bước 6: Những công

việc thực hiện sau kiểm
toán
Đánh giá chất lượng hợp đồng
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Các bước công việc trên gắn bó chặt chẽ với nhau tạo ra sự đầy đủ khi
thu thập bằng chứng kiểm toán cũng như tránh việc chồng chéo. Đây là một hệ
thống đầy đủ, thống nhất và khép kín.
Mỗi giai đoạn kiểm toán được thực hiện bởi một nhóm kiểm toán. Trước hết
những công việc đánh giá, xử lý rủi ro kiểm toán và thiết lập các điều khoản hợp
đồng kiểm toán là những công việc mà Ban Giám đốc có sự tham mưu của các
chuyên gia thực hiện trước khi kiểm toán. Sau khi tiến hành lựa chọn nhóm kiểm
toán, trên cơ sở phân công của cấp trên, các trưởng nhóm và các kiểm toán viên
có kinh nghiệm sẽ tiến hành lập kế hoạch kiểm toán tổng quát và chi tiết. Tiếp
đó, các kiểm toán viên cùng các trợ lý kiểm toán sẽ thực hiện kiểm tra các BCTC
để thu thập bằng chứng phục vụ cho việc đưa ra kết luận kiểm toán. Sau đó
Kiểm toán viên phụ trách sẽ phát hành báo cáo dự thảo để thống nhất với khách
hàng và các bước điều chỉnh cuối cùng để đưa ra báo cáo kiểm toán chính thức.
1.4.4. Hồ sơ kiểm toán theo AS/2
Hồ sơ được trình bày theo thứ tự công việc và rất chi tiết cho từng giai đoạn
kiểm toán. Hồ sơ được sắp xếp thành File Hồ sơ kiểm toán và là nơi kiểm toán viên
lưu vào các tài liệu thu thập được phục vụ cho cuộc kiểm toán.
Sau đây là các chỉ mục cơ bản trong hồ sơ kiểm toán theo AS/2:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Bảng 2: CHỈ MỤC HỒ SƠ KIỂM TOÁN AS/2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
TÊN CÔNG VIỆC
1000 Lập kế hoạch kiểm toán

1100 Lập kế hoạch giao dịch và phục vụ khách hàng
1200 Đánh giá rủi ro kiểm toán và môi trường kiểm soát
1300 Các điều khoản thực hiện hợp đồng kiểm toán
1400 Tìm hiểu về hoạt động của khách hàng
1500 Tìm hiểu về quy trình kế toán
1600 Thực hiện các thủ tục phân tích sơ bộ
1700 Xác định mức độ trọng yếu
1800 Đánh giá rủi ro và kế hoạch kiểm toán
2000 Báo cáo
2100 Báo cáo về giao dịch và dịch vụ khách hàng
2200 Báo cáo tài chính
2300 Tóm tắt kiểm toán
2400 Báo cáo khác
3000 Quản lý cuộc kiểm toán
3100 Đánh giá và thực hiện giao dịch và dịch vụ khách hàng
3200 Quản lý thời gian và nguồn tài liệu kiểm toán
3300 Các cuộc họp của khách hàng
4000 Hệ thống kiểm soát
4100 Kết luận về kiểm tra kiểm soát nội bộ
4300 Kiểm soát hệ thống bằng máy tính không có rủi ro cụ thể
4400 Kiểm soát các chu trình áp dụng không có rủi ro cụ thể
5000 Kiểm tra chi tiết tài sản
5100 Tiền
5200 Các khoản đầu tư
5300 Các khoản phải thu
5400 Hàng tồn kho
5500 Chi phí trả trước
5600 Tài sản
5700 Tài sản cố định vô hình và các tài sản khác
6000 Kiểm tra chi tiết công nợ

6100 Phải trả người cung cấp
6200 Chi phí trích trước (dồn tích)
6300 Nợ dài hạn
6400 Thuế
7000 Kiểm tra chi tiết nguồn vốn
7100 Nguồn vốn
8000 Kiểm tra chi tiết Báo cáo lãi - lỗ
8100 Doanh thu
8200 Giá vốn hàng bán
8300 Chi phí hoạt động
8400 Thu nhập khác, chi phí khác
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.4.5. Phần mềm kiểm toán ứng dụng
Đó là một dạng phần mềm hỗ trợ các kiểm toán viên trong quá trình kiểm
toán, bằng việc hệ thống hoá các chỉ mục, tự động lựa chọn một số chỉ tiêu thống
kê trong việc chọn mẫu kiểm toán, được sắp xếp một cách khoa học để kiểm
toán viên lưu dữ liệu của hồ sơ kiểm toán, đồng thời tiết kiệm được thời gian
kiểm toán. Phần mềm kiểm toán AS/2 là một công cụ hết sức hiệu quả giúp cho
cuộc kiểm toán luôn đạt hiệu quả cao nhất. Nhờ áp dụng phần mềm kiểm toán
này mà công việc kiểm toán ngày càng được nâng cao chất lượng.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUY TRÌNH ĐÁNH GIÁ RỦI RO KIỂM
TOÁN TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY
2.1 Vai trò của đánh giá rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC
Theo định nghĩa của nguyên tắc chỉ đạo kiểm toán quốc tế IAG 25,
Trọng yếu và rủi ro kiểm toán, “ Rủi ro kiểm toán là những rủi ro mà KTV có thể
mắc phải khi đưa ra những nhận xét không xác đáng về các thông tin tài chính và
đó là các sai sót nghiêm trọng”.
Kiểm toán viên cần đánh giá ba loại rủi ro kiểm toán sau:

- Rủi ro cố hữu: Là sự nghi ngờ một số dư tài khoản nào đó trong một
khoản nghiệp vụ nào đó mà sai sót có thể xảy ra giả sử rằng không có
một bước kiểm soát nội bộ liên quan nào. Rủi ro này liên quan đến
hoạt động và ngành nghề kinh doanh của khách hàng.
- Rủi ro kiểm soát: Đây là loại rủi ro liên quan đến sự yếu kém của hệ
thống kiểm soát nội bộ. Rủi ro kiểm soát là khả năng xảy ra các sai
phạm trọng yếu do hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị khách hàng
không hoạt động hoặc hoạt động không hiệu quả do đó đã không phát
hiện và ngăn chặn các sai phạm này.
- Rủi ro phát hiện: là khả năng xảy ra các sai sót hoặc gian lận mà
không được ngăn chặn hay phát hiện của hệ thống kiểm soát nội bộ và
cũng không được KTV phát hiện thông qua các phương pháp kiểm
toán.
VSA số 300 “Lập kế hoạch kiểm toán” cho thấy vai trò của việc đánh giá
rủi ro kiểm toán trong quá trình lập kế hoạch: “Kế hoạch kiểm toán phải
được lập một cách thích hợp nhằm đảm bảo bao quát hết các khía cạnh
trọng yếu của cuộc kiểm toán; phát hiện gian lận, rủi ro và những vấn đề
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tiềm ẩn; và đảm bảo cuộc kiểm toán được hoàn thành đúng thời hạn” và
“khi xây dựng chương trình kiểm toán, KTV phải xem xét các đánh giá về
rủi ro tiềm tàng, rủi ro kiểm soát, cũng như mức độ đảm bảo phải đạt được
thông qua thử nghiệm cơ bản”.
VSA 530 “Lấy mẫu kiểm toán và các thủ tục lựa chọn khác” quy định về cỡ
mẫu như sau: “Kiểm toán phải đảm bảo rủi ro kiểm toán do áp dụng phương
pháp lấy mẫu giảm xuống mức có thể chấp nhận được khi xác định cỡ mẫu. Cỡ
mẫu chịu ảnh hưởng bởi mức rủi ro kiểm toán. Rủi ro kiểm toán có thể chấp
nhận được càng thấp, thì cỡ mẫu cần thiết sẽ càng lớn.” Như vậy rủi ro kiểm
toán có ảnh hưởng một cách trực tiếp đến cỡ mẫu đồng thời ảnh hưởng tới quá
trình thu thập bằng chứng, cũng như ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả của cuộc

kiểm toán. Trong quá trình thu thập bằng chứng kiểm toán, KTV phải sử dụng
khả năng xét đoán nghề nghiệp để đánh giá rủi ro tiềm tang thấp đến mức có thể
chấp nhận được.
VSA 240 “Gian lận và sai sót” cũng quy định: “Khi lập kế hoạch và khi
thực hiện kiểm toán, KTV và công ty kiểm toán phải đánh giá rủi ro về những
gian lận và sai sót có thể có, làm ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC và phải trao
đổi với Giám đốc (hoặc người đứng đầu đơn vị) về mọi gian lận hoặc sai sót
quan trọng phát hiện được.”
Như vậy có thể thấy đánh giá rủi ro kiểm toán được đề cập đến trong suốt
cuộc kiểm toán, cho thấy tầm quan trọng và mức ảnh hưởng của nó tới công việc
kiểm toán BCTC.
Đánh giá rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC là thực sự cần thiết.
Thông qua đánh giá rủi ro kiểm toán sẽ đánh giá được rủi ro phát hiện, nhóm
kiểm toán viên sẽ xác định được kế hoạch kiểm toán, xây dựng chương trình
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
kiểm toán phù hợp. Từ đó kiểm toán viên sẽ xác định số lượng bằng chứng kiểm
toán cần thu thập và tiến hành thu thập những bằng chứng kiểm toán có hiệu lực.
Đây là một công việc rất quan trọng giúp kiểm toán viên cũng như công ty kiểm
toán giữ được uy tín nghề nghiệp, đạt được hiệu quả kiểm toán mong muốn,
giảm thiểu khả năng sai sót, nghĩa vụ pháp lý và có được những thuận lợi để phát
triển tốt trong tương lai.
Chính vì vậy mà công việc đánh giá rủi ro kiểm toán là rất quan trọng và
cần được thực hiện bởi các kiểm toán viên có trình độ cao.
2.2 Quy trình đánh giá rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC tại công ty
Việc đánh giá rủi ro kiểm toán tại Deloitte Việt Nam được thực hiện với
phần mềm kiểm toán AS/2 kết hợp với sự đánh giá của các kiểm toán viên giàu
kinh nghiệm. Công việc này được thực hiện ở ba bước đầu theo quy trình kiểm
toán tiêu chuẩn của Deloitte Touche Tohmatsu đó là: Những công việc trước khi
thực hiện hợp đồng kiểm toán, lập kế hoạch kiểm toán tổng quát, lập kế hoạch

kiểm toán chi tiết.
Để có thể hiểu cụ thể hơn về quy trình đánh giá rủi ro kiểm toán trong
kiểm toán BCTC tại Deloitte Việt Nam, tôi xin phép được trình bày minh hoạ hai
khách hàng cụ thể của Deloitte Việt Nam, đưa ra những phân tích về những điểm
khác nhau giữa hai khách hàng này, trên cơ sở các kiểm toán viên đã áp dụng
những hướng dẫn chuẩn của Deloitte Touche Tohmatsu vào quy trình đánh giá
rủi ro kiểm toán.
2.3.1 Đánh giá rủi ro chấp nhận hợp đồng kiểm toán BCTC
Đối với mọi khách hàng, trước khi bắt đầu tiến hành cuộc kiểm toán,
Deloitte Việt Nam đều tiến hành đánh giá rủi ro chấp nhận hợp đồng kiểm toán.
Đây là công việc tiền kiểm toán với mục đích xác định có thể tiếp tục kiểm toán
Website: Email : Tel (: 0918.775.368