Bài thảo luận vật liệu may

BÀI THẢO
LUẬN
MÔN: VẬT LIỆU
MAY
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
Giáo Viên Hướng Dẫn:
Đào Anh Tuấn
Nhóm Thực Hiện: Lớp:
May K6___Nhóm 1
Nguyễn Văn Chính
Nguyễn Ngọc Hiếu
Đào Văn Hoàng
Phạm Nam Hải
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
Câu 1: Phân loại xơ dệt theo nguồn gốc.
Căn cứ vào nguồn gốc,xơ được chia làm 2 loại là xơ thiên
nhiên và xơ hóa học.
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
a, Xơ thiên nhiên bao gồm
- Xơ có nguồn gốc từ động vật: Thành phần cơ bản cấu tạo nên xơ động vật là cao
phân tử protêin
CTHH tổng quát của Protêin:
├ NH- CHR- CO ┤n
+ Xơ động vật bao gồm
● Xơ từ lông, tóc động vật ( lông cừu , lông dê )
● Từ tuyến keo động vật ( tơ tằm, tơ nhện )
- Xơ từ nguồn gốc thực vật: Thành phần cơ bản cấu tạo nên thực vật là cao phân tử
Xenlulo ├C5H10O5 ┤n

+ Xơ thực vật bao gồm
● Xơ từ hạt ( Xơ bông, xơ bông gạo )
● Xơ từ vỏ thân, vỏ quả cây ( xơ dây, xơ gai, xơ dâu, xơ lanh, xơ dừa )
● Xơ từ lá ( xơ lấy từ lá dứa sợi, chuối sợi )
- Xơ có nguồn gốc vô cơ: Xơ a miăng, xơ thủy tinh
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
b, Nhóm xơ hóa học gồm:
- Xơ nhân tạo: Nguyên liệu ban đầu là những cao phân tử trong tự
nhiên như: Cao phân tửXenlulo lấy từ thực vật hoặc cao phân tử không
phải Xenlulo lấy từ nhựa cao su, từ rong biển và protein tái sinh từ
một số lông động vật
+ Xơ nhân tạo bao gồm
● Vitxco
● polyco
● Axêtat
● Đồng Amoniac hydroxit
● Cao su thiên nhiên
- Xơ tổng hợp: Nguyên liệu ban đầu là các sản phẩm tinh chế từ than
đá hoặc dầu mỏ
+ Xơ tổng hợp gồm: Poliamit, polieste, Poliurêtan,
Poliacrylomilrul, Polivinyclorua
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
Câu 2: Tính chất lí học, hóa học của xơ bông
a, Tính chất vật lý
- Khối lượng riêng: 1,52 - 1,54 g/cm3
- Hàm ẩm
+ Trong môi trường tiêu chuẩn của không khí ( φ= 65 ± 2% , t= 20
± 20C ) dộ ẩm tiêu chuẩn của xơ bông là 7,5 - 8,5 % (tùy vào từng loại )

+ Trong môi trường độ ẩm không khí gần bão hòa (φ= 95% ) và t0
không khí = 250C : Hàm ẩm xơ 24 - 27%
- Ảnh hưởng của nhiệt độ: Ở 1200C chuyển thành màu vàng, ở 1500C
thành màu nâu và bị cháy nên kéo dài thời gian
- Tính cách điện, giữ nhiệt tốt.
- Ảnh hưởng của ánh sáng: Giảm bền và vàng hóa khi phơi sáng lâu
do Xenlulo trong bông bị oxi hóa bới oxy tự do trong không khí. Lúc này sẽ
khó nhuộm màu hơn.
- Cảm giác sờ tay: Mềm mại, dễ chịu.
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
b, Thành phần và tính chất hóa học
*, Thành phần:
- Xenlulo chiếm 87% - 91%
- Các chất hữu cơ không chứa N: 5 - 6%
- Nước 6,5 - 7,5%
- Albumin: 0,5 - 1,5%
- Sáp và mỡ: 0,4 - 0,6%
- Tro: 0,1 - 0,2%
* Tính chất hóa học
- Tác dụng với axit:
+ Axit khoáng (H2SO4, HCL ) nóng hay lạnh đều phá hủy Xenlulo,
tốc độ phá hủy tỉ lệ thuận với nồng độ axit.
+ HNO3 lạnh ở dạng đặc có khản năng biến Xenlulo thành
Nitroxenlulo với tính chất và thành phần thay đổi theo nông độ axit.
+ Các muối axit ( clorua của canxi, kẽm hay nhôm ) có tác động với
bông như axit thoáng ở nồng độ cao.
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
- Tác dụng với kiềm:

+ Dung dinchj kiềm loãng không gay hại ngay ở nhiệt độ sôi
mà còn có thể loại bỏ tạp chất trong Xelulo.
+ Ở nồng độ 18 - 25% NaOH làm xơ bông chương nở,
Xenlulo trong bông biến thành Xenlulo kiềm . Khi đó xơ bông trở
nên mềm xốp, tròn trĩnh , dầy đặc hơn được sử dụng trong CN xử lý
kiềm hóa làm bóng xơ, sợi bông và các chế phẩm chung.
(C6H10O5) n + NaOH ==> n(C6H10O5).NaOH
- Tác dụng với muối:
+ không bị hòa tan trong các dung môi thông thường như:
Este, rượu, cồn, benzen.
+ Bị hoàn tan trong một số dung môi đặc biệt như đồng
amoniac hydroxit.
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
- Tác dụng với nước:
+ Nước làm xơ bông chương nở, duỗi thẳng tăng kích thước
ngang từ 45 - 50% tăng chiều dài từ 1 - 2%. Tuy nhiên khi được
làm khô thì độ xoắc tự nhiên của xơ được phục hồi.
+ Dưới tác dụng của hơi nước trong thời gian dài bông bị
giảm bền đồng thời bị oxy hóa thành oxit xenlulo.
- Tác dụng với các chất khử và chất oxy hóa:
+ Tác dụng với chất khử có ảnh hưởng không đáng kể đến
bông.
+ Chất oxy hóa: ( natri hypoclorit, hydro peroxit ).
● Ở nồng độ thấp: Phân hủy màu tự nhiên và màu gây
bẩn trên bông.
● Ở nồng độ cao: Phân hủy bông do biến xenlulo trong
bông thành oxit xenlulo
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận

Câu 3: Các đặc trưng tính chất của xơ, sợi dệt (độ dài, độ
mảnh, kéo dãn nửa chu trình)
Ln =
Σ
k
i=1
L-i
ni
i=1
k
ni
Σ

1 Đồ dài của xơ
*, Khái niệm
Độ dài xơ (mm) là khoảng cách giữa hai đầu xơ ở trạng thái duỗi thẳng
nhưng vẫn giữ được độ uốn sóng tự nhiên của nó (xơ không bị kéo dãn).
*, Các đặc trưng về độ dài của xơ
Độ dài của các xơ không giống nhau, ngay trong cùng một khối các xơ
cũng dài ngắn khác nhau, nên thường dùng các đặc trưng khác nhau để
biểu thị.
- Độ dài bình quân: Là độ dài trung bình của các nhóm xơ có độ
dài khác nhau, được xác định theo:
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
b, Độ dài chủ thể
- Độ dài chủ thể theo khối lượng (Lm): Là độ dài trung bình của
nhóm xơ có khối lượng lớn nhất
Lm = (L-0.5k)+ k*(gn - gn-k)/ (gn - gn-k)+(gn -gn+k)
Trong đó:

L (mm) là độ dài trung bình của nhóm xơ có khối lượng thực lớn nhất
gn
k (mm) là khoảng cách độ dài giữa các nhóm xơ kề nhau
gn-k (mg) là khối lượng thực của nhóm xơ có độ dài trung bình L - k
gn+k (mg) là khối lượng thực của nhóm xơ có độ dài trung bình L + k
g n (mg) là khối lượng.
- Độ dài chủ thế ( LM ): Là độ dài trung bình của nhóm xơ có số xơ
nhiều nhất. LM luôn nhỏ hơn Lm.
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
Độ dài phẩm chất (Lp)
- Độ dài phẩm chất là độ dài trung bình theo khối lượng của các
nhóm xơ có độ dài lớn hơn độ dài chủ thể theo khối lượng
Lp = L + [ Σi.gn+i ÷ ( y + Σgn+i ) ]
Trong đó:
L (mm) là độ dài trung bình của nhóm xơ có khối lượng thực
lớn nhất
Σi.gn+i là tổng các khối lượng gn+i với giá trị i tương ứng
i= k,2k,3k
Σgn+i là tổng khối lượng các nhóm xơ có độ dài trung bình lớn
hơn độ dài L
y = { [(L + 0,5k) - Lm ] ÷ k}.gn
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
2. Độ mảnh của xơ, sợi
*, Khái niệm
Độ mảnh là đại lượng biểu thị cho mức độ to nhỏ về kích thước ngang của xơ,
sợi.
*, Các đặc trưng gián tiếp cho độ mảnh của xơ, sợi
a, Chỉ số ( N ):

- Chi số là tỉ lệ giữa chiều dài với khối lượng tương ứng của xơ hay sợi nào đó:
N = L ÷ G (mm/mg, m/g, km/kg )
- Ngoài chi số quốc tế ( N hoặc một số tài liệu ký hiệu là Nm hay Nm) còn tồn tại chi
số theo hệ Anh ( kí hiệu là Ne hoặc Na ). Giữa hai hệ này có mối tương quan chuyển đổi
theo các biểu thức sau:
N = 1,639 Ne
Ne= 0,591 N
- Ý nghĩa chi số: Trị số càng cao chứng tỏ xơ hay sợi đó càng mảnh. Độ mảnh
của xơ quyết định đến việc lựa chọn chi số của sợi. Xơ càng mảnh càng cho phép sản xuất
ra được sợi có độ bền càng cao. Sợi càng mảnh thì hệ sống đồng đều về các chỉ tiêu tính
chất của nó càng lớn và cho phép sản xuất ra các sản phẩm dệt có độ dày mỏng, mềm mại,
khả năng thẩm thấu tốt hơn, chất lượng cao hơn.
slide.tailieu.vn
Nội dung 3
b, Độ dày ( độ nhỏ )
- Cũng là thông số đặc trưng gián tiếp cho độ mảnh của xơ, sợi
- Có hai đơn vị cơ bản của độ dày:
+ Tex (tếch): Là giá trị đo bằng gam của 1000 mét xơ hay sợi
nào đó
+ TD (đơnhai): Là giá trị đo bằng gam của 9000 mét xơ hay
sợi nào đó
Chúng có mỗi quan hệ với chỉ số bằng các biểu thức sau:
N.mTex = 106
N.Tex = 103
N.KTex = 1
N.TD = 9.103
N.TG = 104 TG ( gờ rếc )
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
3. Kéo dãn một nửa chu trình

*, Các đặc trưng nhận được
- Độ bền đứt hay cường độ kéo đứt (Pđ): Là lực kéo nhỏ
nhất khi tác dụng vào mẫu thử sẽ làm mẫu thử bị đứt.
Đơn vị tính: G, kG, N, P, kP
- Độ bền tương đối (P0): Là độ bền riêng của xơ, sợi. Được
xác định bằng tỉ số giữa cường lực kéo đứt trên một độ dày
danh nghĩa tính bằng Tex:
P0 = Pđ ÷ T (cN/Tex)
Trong đó T (Tex) là độ dày của xơ, sợi.
Ứng lực đứt (δđ): Là tỉ lệ giữa độ bền đứt với diện tích mặt cắt
ngang của xơ, sợi - dùng biểu thị độ bền riêng của xơ, sợi :
δđ = Pđ ÷ S (kG/mm2, dnM/mm2)
slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
- Độ dài tự đứt (Lđ): Là độ dài mà ứng với nó, bản thân xơ, sợi bị kéo đứt bới tác
dụng của lực trọng trường:
Pđ = δđ ÷ γ = Pđ.N (m,km)
Trong đó: γ - Khối lượng riêng của xơ, sợi
N - Chi số của xơ, sợi
- Công kéo đứt (Rđ): Là công sinh ra để thẳng lức liên kết giữa các phần tử
trong xơ, sợi khi bị kéo đứt:
Rđ = Pđ. Pđ.η0 (kG.m. G.cm, J)
Trong đó: η0 là hệ số đầy của biệu đồ kéo dãn của xơ, sợi (η0 = 0,35 ÷ 0,7)
- Độ dãn nứt:
+ Độ dãn nứt toàn phần tuyệt đối:
∆lđ = L - L0 (mm)
Trong đó: L (mm) - Chiều dài mẫu thử tại thời điểm bị kéo đứt
L0 (mm) - Chiều dài ban đầu của mẫu thử.
+ Độ dãn nứt taonf phần tương đối (ξđ):
ξ = {[ L - L0 ] ÷ L0 }. 100 (%)

slide.tailieu.vn
Bài Thảo Luận
Câu 4: Tại sao vải bông hút ẩm tốt, độ nhàu cao?
1_ Xét về tính chất vật lý: xơ bông rất dài, dạng ống gần tròn, khi
được ngâm trong môi trường kiềm thì sẽ trương nở và phồng lên: tạo
rãnh, do tự nhiên xơ vốn không thẳng, quăn tự nhiên: có thể kéo dãn
và gấp nếp.
2_ Xét về tính chất hóa học: sợi bông có cấu trúc mạch đại phân tử
rất lớn, mỗi mắt xích quay lệch 180 độ. khả năng phục hồi biến dạng
thấp, mạch đại phân tử bị trượt lại không có khả năng về vị trí, nước
ngấm vào được hấp thụ vào vùng vô định hình.
Cám ơn Quý thầy cô
và các em đã lắng nghe