Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Trong cuộc sống hằng ngày, ở mỗi lĩnh vực, mỗi ngành nghề đều cần đến
hoạt động giao tiếp. Thông qua hoạt động giao tiếp mà người ta có thể biết và hiểu
những thông tin của đối tượng cần giao tiếp, nhằm đạt đến thành công trong cuộc
sống. Đặc biệt hơn nữa, trong lĩnh vực giáo dục đòi hỏi người giáo viên phải
hướng dẫn, giảng dạy sao cho học sinh của mình có những kĩ năng giao tiếp thật
tốt. Vì lẽ đó, đối với học sinh ở bất cứ cấp học nào cũng đều rèn luyện bốn kĩ năng:
Nghe - Nói - Đọc - Viết để đáp ứng nhu cầu giao tiếp trên.
Vẫn biết trong quan hệ giao tiếp ngôn ngữ là phương tiện tốt nhất. Nhưng để
giao tiếp được trọn vẹn, chúng ta cần nắm được hàng loạt kĩ năng phải rèn cho học
sinh. Và nhất là đòi hỏi các em ở lứa tuổi lớp Một vừa mới bước vào ngưỡng cửa
đầu tiên, cần tạo cho các em có kĩ năng giao tiếp tốt, biết ứng xử và nhận xét sự
vật, sự việc trên nhận thức riêng bằng sự cảm nhận ngây ngô qua con mắt trẻ thơ
của các em. Vì thế ngay từ lớp Một phải luyện cho học sinh nói lưu loát, đạt hiệu
quả. Muốn được như vậy người giáo viên cần phải có cách tổ chức để khơi gợi,
kích thích học sinh có hứng thú bộc lộ cảm xúc, ý nghĩ của mình nhằm phát huy kĩ
năng nói của các em, nhằm giúp trẻ sớm có tính cách mạnh dạn, cởi mở tự tin hơn
trong quá trình giao tiếp. Chính vì vậy mà tôi quyết định chọn và nghiên cứu đề
tài: “Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm
(vần) ở lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng”.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU :
“ Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm
(vần) ở lớp 1 trường Tiểu học Trần Bình Trọng” nhằm giúp học sinh rèn luyện kĩ
năng nói một cách hiệu quả.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Nội dung chương trình phân môn học vần lớp 1.
- Học sinh lớp Một.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 1
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
IV. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
- Phần luyện nói trong phân môn Học vần lớp Một.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 2
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
1. Khái niệm về luyện nói trong phân môn học âm( vần):
Luyện nói là hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: người nói diễn đạt ý của mình
giúp người nghe nắm được thông tin mình muốn nói gắn với nội dung bài học
trong phân môn.
2. Vì sao phải giúp học sinh luyện nói:
Đây là một câu hỏi đặt ra cho mỗi giáo viên giảng dạy. Tổ chức cho học sinh
luyện nói tốt là việc làm cần thiết trong các tiết học, nhằm giúp học sinh củng cố
kiến thức các âm vần vừa học trong bài, rèn luyện kỹ năng cần luyện nói để hiểu
sâu xa hơn về nội dung bài học và môi trường tự nhiên xung quanh hoặc trong vấn
đề giáo dục đạo đức của các em. Học sinh phải được nói, tự bộc lộ điều mình
muốn nói và điều được phát triển. Nhất là ở bậc tiểu học là bậc học mà lứa tuổi các
em còn quá nhỏ, kỹ năng phát âm còn chưa chuẩn. Nói hay cộc lốc không trọn câu.
Ví dụ: Khi có một người khách đến nhà hỏi thăm bố em. Em trả lời :
- Thưa bác bố cháu không có ở nhà ạ ! Ngược lại một học sinh khác trả lời
một tiếng “ không” rất khó nghe.
Vấn đề đặt ra: Có phải học sinh chúng ta vô lễ, thiếu sự kính trọng người lớn? Để
giải được câu hỏi trên mỗi người giáo viên hay cha mẹ các em cần phải luyện cho các
em nói tốt hơn. Mà đặt biệt là đến trường thì mỗi thầy cô giáo chúng ta thông qua bài
học mà luyện nói. Còn cha mẹ thì thông qua giao tiếp hằng ngày. Đó chính là hình
thức mới mà giáo viên tiểu học cần hình thành cho học sinh ngay từ bước đầu giao
tiếp.
3. Những yêu cầu chú ý khi dạy học sinh luyện nói :
Để giúp học sinh rèn luyện kĩ năng nói và phát triển khả năng diễn đạt ý
phong phú:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 3
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
- Điều trước tiên phải xác định và nắm rõ mục tiêu chính của chủ đề cần
luyện nói là gì? Chính chủ đề là điểm tựa, gợi ý cho phần luyện nói. Gợi ý sao để
tất cả học sinh đều được nói, không đi quá xa chủ đề.
- Giáo viên nắm bắt thực tế khả năng nói của từng em để đưa ra phương
pháp, hình thức dạy luyện nói phù hợp với đối tượng
- Phân các chủ đề ra thành nhiều nhóm khác nhau để chọn lựa phương pháp
và hình thức thay đổi cho phù hợp với cá nhân, nhóm đối thoại, độc thoại.
- Phương tiện dạy học.
- Phương pháp và hình thức tổ chức dạy học .
4. Các nguyên tắc khi tổ chức luyện nói:
+ Phải tuân theo câu hỏi đặt ra xoáy vào trọng tâm chủ đề bài học.
+ Thực hiện luyện nói phải đúng trình tự theo nội dung của chủ đề.
+ Tổ chức phải đảm bảo thời gian không sa đà.
+ Coi trọng việc động viên, khuyến khích cho học sinh nói.
Sau khi nói xong giáo viên phải nhận xét, tuyên dương những em nói đúng, nói
hay.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Sơ lược nội dung chương trình phân môn học âm(vần) lớp 1.
Theo hướng dẫn phân phối chương trình phân môn học âm( vần) ở Lớp 1( ban
hành theo công văn số 9832/BGD & ĐT). Trung bình một tuần học sinh được học
từ 4 đến 5 bài học âm (Vần), Tập đọc học từ 2 đến 3 bài trong đó mỗi bài được
học 2 tiết. Như vậy tính cả năm học, học sinh được học 103 bài học âm ( Vần ), 38
bài Tập đọc và các tiết ôn tập cho học sinh thi .
2. Thực trạng :
Dạy học Tiếng Việt nói chung và phân môn học âm(vần ) nói riêng luôn
được giáo viên trong trường quan tâm đúng mức. Thiết nghĩ, học sinh có học tốt
được môn Tiếng Việt mới là cơ sở để học tốt những môn học khác. Thực ra trong
những năm mới thực hiện chương trình thay sách giáo khoa, giáo viên chúng tôi
còn lúng túng trong phương pháp giảng dạy. Chuyên môn nhà trường đã kịp thời tổ
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 4
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
chức chuyên đề để trao đổi thống nhất về nội dung phương pháp giảng dạy hợp lý.
Đến nay hầu hết giáo viên trong tổ đã thực hiện quy trình một cách nhuần nhuyễn.
Hàng tháng trong tổ chuyên môn cũng đã triển khai củng cố lại các chuyên đề, trao
đổi về nội dung phương pháp giảng dạy. Yêu cầu của tiết dạy âm( vần) là phải
nhận biết, đọc, viết đúng các âm(vần ) tiếng, từ mang âm(vần ) vừa học và đọc trôi
chảy một câu( đoạn ) ứng dụng trong bài theo tốc độ quy định và học sinh phải biết
nói theo chủ đề. Mà học sinh ở các lớp thường có 4 đối tượng: giỏi, khá, trung bình
, yếu. Nhưng học sinh yếu thì lại đọc chậm, phát âm một số từ chưa chuẩn nên
trong tiết dạy giáo viên phải quan tâm đến đối tượng này nhiều hơn. Thời gian
trong một tiết dạy lại hạn chế nên học sinh không được luyện nói nhiều, mà trong
đó phần luyện nói cũng là một nội dung quan trọng của tiết dạy làm cho lớp học
sôi nổi, học sinh thoả mái hơn, đồng thời rèn kỹ năng nói cơ bản của chủ đề mà
cũng là rèn kỹ năng giao tiếp cho học sinh. Thực tế tại lớp, giáo viên trong tổ cũng
đã luyện nói cho học sinh trong các tiết học, nhưng cũng có đôi lúc giáo viên chưa
nghiên cứu kỹ nội dung nói, nên việc gợi ý để học sinh nói còn lung túng dẫn đến
thời gian kéo dài mà hiệu quả chưa cao. Tại lớp 1/3 tôi đã rút kinh nghiệm những
điều cần chú ý khi dạy học sinh luyện nói áp dụng trong giảng dạy của từng bài,
từng tiết học. Tôi thấy học sinh có vẻ thích thú khi nói, nhiều em đã nói được ý của
mình diễn đạt câu trọn vẹn chứ không nói cộc lốc chưa đủ ý, hiểu được ý để diễn
đạt. Nhất là các học sinh yếu, các em cũng được hoà nhập trong lúc nói để thể hiện
khả năng hiểu biết của mình. Sau đây là một số kinh nghiệm tiêu biểu mà bản thân
tôi thường tổ chức giúp cho học sinh luyện nói trong tiết học âm( vần).
3. Một số kinh nghiệm giúp hs luyện nói tốt trong phân môn âm( vần):
3.1 Giáo viên phải xác định rõ mục tiêu chính của chủ đề luyện nói là gì?
Chính chủ đề là điểm tựa, gợi ý cho phần luyện nói. Giáo viên gợi ý sao để
tất cả học sinh đều được nói và nói được, không đi quá xa với chủ đề.
Chẳng hạn như: Chủ đề “ Nói lời cảm ơn”, “ Giúp đỡ cho mẹ”, “ Con ngoan
trò giỏi”, “ Những người bạn tốt”… Nếu đi quá xa vào chủ đề dễ lẫn sang dạy đạo
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 5
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
đức. Vì thế để khắc phục điều này tôi chỉ định hướng cho các em câu hỏi gợi ý
xoay quanh vấn đề trọng tâm cần luyện nói
* Ví dụ:
- Chủ đề “ Nói lời cảm ơn”
Em hãy kể cho cô và các bạn trong nhóm nghe về những lần mình cảm ơn ai
đó điều gì?
- Chủ đề “ Giúp đỡ cha mẹ”
Kể những việc em đã làm để giúp đỡ cha mẹ mình?
Khi được giúp đỡ cha mẹ việc gì em cảm thấy thế nào?
- Chủ đề “ Con ngoan trò giỏi”
Kể những việc làm thể hiện em đã cố gắng trở thành một người con ngoan
trong gia đình, một người trò giỏi của nhà trường?
- Chủ đề “ Những người bạn tốt”
Kể những việc làm thể hiện em hoặc bạn của em là người bạn tốt?
Hay: Những chủ đề “ Biển cả”, “ Thung lũng, suối, đèo”, “ Hươu, nai, gấu, voi,
cọp”, “ Sẻ, ri, bói cá, le le”, “ Gió mây, mưa, bão lũ”… Nếu đi quá sâu vào chủ đề
dễ lẫn sang việc dạy tự nhiên xã hội. Do đó, tôi cũng cố gắng giúp học sinh bằng
cách gợi ý những câu hỏi thật sát với chủ đề không sa đà tìm hiểu về đời sống của
các động vật, sự vật, hiện tượng… Đối với chủ đề về các sự vật, hiện tượng xảy xa
trong thiên nhiên:
+ Thì tôi lại cho học sinh xem một số tranh ảnh liên quan đến sự vật hiện
tượng đó, học sinh sẽ nêu được tên sự vật hiện tượng trên. Sau đó giáo viên chỉ cần
nêu câu hỏi gợi ý để các em cùng thảo luận với nhau về những tác hại hoặc những
cách để ngăn chặn, bảo vệ khi chúng xảy ra.
+ Những chủ đề về động vật: Giáo viên cho các em sắm vai tên của các con vật
trong rừng để luyện nói. Nêu lên nhận xét riêng của em về chúng( Em yêu, không
thích con vật nào đó? Nói lên cảm nhận của mình: Tại sao em lại yêu, không thích
con vật đó?
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 6
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
3.2. Giáo viên nắm bắt thực tế về khả năng nói của từng em để đưa ra
phương pháp, hình thức dạy phù hợp với đối tượng.
- Giáo viên phải chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi ý cho từng nhóm đối tượng tuỳ
nội dung luyện nói của từng bài.
+ Tuỳ theo từng chủ đề mà tôi có định hướng cho học sinh khi luyện nói.
Khi đặt câu hỏi để giúp các em biết cách nói sao cho sát nội dung bài, tôi phải
chuẩn bị và dự trù thêm một số câu hỏi cho từng đối tượng, đi từ câu hỏi tổng quát
rồi mới gợi ý bằng những câu hỏi nhỏ( khi các em lúng túng sẽ dễ dàng có cơ sở
theo sự định hướng của cô để rèn nói).
- Chuẩn bị tranh ảnh, phương tiện dạy học phục vụ cho phần luyện nói thêm
sinh động, hứng thú.
+ Ngoài những tranh ảnh được cung cấp, tôi cùng các bạn trong khối sưu
tầm thêm một số tranh ảnh đồ dùng khác liên quan đến bài dạy để phần luyện nói
thêm phong phú, gần gũi.
Chẳng hạn như với chủ đề nói về: cây cối, hoa quả thì giáo viên đưa những vật
thật, mẫu vật, tranh ảnh của những tờ áp phích, hình trên lịch ,hình chụp…
3. 3 Phân chủ đề ra thành nhiều nhóm khác nhau để chọn lựa phương
pháp và hình thức khác thay đổi cho phù hợp với cá nhân, nhóm độc thoại ,
đối thoại…
Với những chủ đề gần gũi với học sinh như: ba má, quà quê, nhà trẻ, bé và
bạn bè, người bạn tốt, điểm mười, bữa cơm …Giáo viên gợi mở cho học sinh nói
qua vốn hiểu biết của các em, chọn lựa những hình thức học tập, trò chơi …
Chẳng hạn như:
* Chủ đề nói về gia đình “ba má”, “ bà cháu”…có thể cho học sinh sắm vai
nhân vật thể hiện tình cảm của ông bà, ba mẹ đã yêu thương, quan tâm, chăm sóc
em. Hoặc những tình cảm, việc làm của em thể hiện sự hiếu thảo của một người
cháu, người con đối với ông bà, cha mẹ của mình.
Với những chủ đề lạ, khó hơn như: Vó bè; Rừng, suối đèo, thung lũng; Lễ
hội; Ao, hồ, giếng; Đất nước ta tuyệt đẹp; Ba Vì ; Ruộng bậc thang…
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 7
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
* Chủ đề vó bè: cho học sinh quan sát tranh thật kỹ, giáo viên giới thiệu trực
tiếp đó chính là vó bè. Sau đó gợi ý để các em nói được vó bè thường đặt ở đâu?
Dùng để làm gì?
* Chủ đề Ba Vì: Sau khi học sinh quan sát tranh xong, giáo viên giới thiệu
trực tiếp luôn: Tranh vẽ cảnh ở Ba Vì. Sau đó gợi ý cho các em nêu lên những
cảnh vật có trong bức tranh đó? Cảm nhận của các em về cảnh vật trong
tranh( thích hay không thích ? Tại sao?)
3.4 Phương tiện dạy học :
- Sử dụng hình ảnh trong sách giáo khoa là chủ yếu. Chú ý tận dụng và khai
thác triệt để các kênh hình để giúp các em luyện nói.
- Tận dụng những vật thật, tranh ảnh sẵn có trong thực tế để làm phương tiện
giảng dạy.
- Sưu tầm thêm một số tranh ảnh, mẫu vật.
3.5 Phương pháp và hình thức tổ chức dạy học:
- Do tình hình học sinh chiếm gần một nữa chưa qua mẫu giáo, các em rất thụ
động ít phát biểu. Hoặc phát biểu thì chỉ dừng lại ở chỗ chỉ trả lời những câu hỏi cô
đưa ra. Do vậy, để giúp cho các em làm quen và phát triển khả năng nói, tôi đã:
a. Gợi ý bằng hệ thống câu hỏi qua phương pháp đàm thoại:
- Bước đầu chỉ dừng lại ở việc: “ Thầy hỏi – trò đáp”. Dựa trên lời nói của
học sinh, giáo viên sẽ chỉnh sửa câu nói sao cho rõ gọn, đủ ý, diễn đạt nội dung câu
hỏi xoay quanh chủ đề.
b. Sử dụng tranh ảnh, đồ dùng trực quan:
- Học sinh quan sát tranh và diễn đạt lại những gì đã được quan sát khi nhìn
tranh. Mỗi hình vẽ trong tranh là một tình huống thể hiện cho chủ đề của bài.
- Khi học sinh đã quen với chủ đề luyện nói, giáo viên sẽ nâng dần hình thức
trong quá trình dạy luyện nói:
+ Chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi mở thật kĩ. Ban đầu là những câu hỏi dễ
dành cho học sinh yếu và giúp cả lớp có được những ý chính của chủ đề cần được
nói. Sau đó câu hỏi được nâng dần cao hơn, khái quát hơn.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 8
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
* Chẳng hạn với chủ đề “Chợ Tết”: giáo viên cho học sinh nghe nhạc hát về
ngày Tết, các em sẽ dễ dàng hình dung và nhận ra ngay chủ đề cần phải luyện nói
về ngày Tết .
- Giáo viên đưa ra một số câu hỏi mở để từng cá nhân có thể trả lời dễ dàng
khi quan sát hình vẽ về ngày Tết:
+ Tranh vẽ cảnh gì ?
+ Trong tranh em thấy những ai, họ đang làm gì ?
+ Cảnh chợ Tết có gì đẹp ?
- Một số câu hỏi khác khái quát hơn để các nhóm cùng thảo luận, diễn đạt ý
hoàn chỉnh thành một đoạn văn:
+ Em đã được ba mẹ cho đi chợ Tết bao giờ chưa?
+ Khi đi chợ Tết ba mẹ em thường mua những gì?
- Hoặc khi dạy chủ đề về “ Biển cả” - Giáo viên cho học sinh xem tranh gợi
ý câu hỏi như sau :
+ Bức tranh vẽ cảnh gì?
+ Phong cảnh biển đẹp như thế nào?
+ Ở biển có gì ? Nước biển màu gì?
+ Âm thanh của biển ra sao?
+ Em đã được bố mẹ cho đi tắm biển bao giờ chưa?
+ Em có thích đi biển không, tại sao?
c. Tổ chức các hoạt động trò chơi tạo hứng thú giúp các em mạnh dạn tự
tin, tích cực tham gia trong quá trình luyện nói.
- Chẳng hạn như chủ đề: Nặn đồ chơi; Áo choàng, áo len, áo sơ mi; Ghế
đẩu, ghế xoay, ghế tựa; Phim hoạt hình …học sinh sẽ tham gia chơi nặn hình bằng
đất, tô màu, vẽ tranh, hay chọn các loại áo thích hợp với thời tiết…
d. Tổ chức luyện nói theo hình thức cá nhân, nhóm đôi, nhóm bốn, tổ,
lớp.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 9
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
Tùy theo nội dung chủ đề luyện nói và tình hình thực tế của lớp, giáo viên
lựa chọn học sinh hình thức tổ chức phù hợp. Học sinh sẽ tự nói cho nhau nghe,
cùng trao đổi những nhận biết và bày tỏ cảm xúc của mình về nội dung chủ đề.
e. Phương pháp quan sát, động viên khen thưởng:
- Trong tiết dạy, tôi thường chú ý đến học sinh ít nói, thụ động, đặt những
câu hỏi dễ động viên các em cùng tham gia nói. Đối với những em khá giỏi, tôi sẽ
khuyến khích, gợi mở bằng những câu hỏi khái quát hơn để giúp các em tự tin,
mạnh dạn trình bày ý kiến, cảm xúc của mình một cách chân thành.
- Để khuyến khích học sinh mạnh dạn phát biểu ý kiến, ngoài việc tuyên
dương những ý đúng, ý sáng tạo, giáo viên không bác bỏ những ý kiến chưa hợp lí
của các em mà nhẹ nhàng, hóm hỉnh, dẫn dắt các em phát biểu vào trọng tâm vấn
đề.
- Luôn tạo không khí lớp học thân thiện, cởi mở, động viên khen thưởng kịp
thời nhằm kích thích sự hứng thú, ham học hỏi hứng thú nơi các em.
- Trọng tâm khi luyện nói cho học sinh, tôi thường chú ý khả năng rèn nói
to, rõ tiếng ; nói thành câu, thành đoạn hoàn chỉnh, hay, giàu cảm xúc với một ngữ
điệu tự nhiên, chân thành. Tùy theo khả năng của từng đối tượng mà giáo viên có
biện pháp động viên để nâng dần các kĩ năng cho học sinh.
III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
a. Học sinh :
- Rất hứng thú khi học môn Tiếng Việt, nhất là trong hoạt động luyện nói.
- Lớp học sinh động, học sinh tham gia tích cực phát biểu hăng hái.
- Các em biết trả lời, diễn đạt ý nghĩ, cảm xúc của mình một cách tự nhiên, chân
thật.
- Khoảng 50% học sinh nói thành một đoạn văn (3,4,câu) đúng với nội dung
chủ đề cần luyện nói.
- Những em nhút nhát, rụt rẹ, thụ động nhanh nhẹn hơn, tích cực hơn. Biết
tham gia vào mọi hoạt động trong quá trình luyện nói một cách chủ động.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 10
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
- Biết ứng xử các tình huống trong khi giao tiếp một cách nhạy bén, ngoan,
lễ phép hơn.
b. Giáo viên:
- Lúc đầu tôi gặp khó khăn trong việc giúp học sinh luyện nói. Đa số học
sinh chỉ biết trả lời theo câu hỏi một cách thụ động, diễn đạt ý kém. Nhưng với sự
hổ trợ của Ban giám hiệu, của các đồng nghiệp trong tổ và bằng sự cố gắng, lòng
quyết tâm của bản thân, tôi đã kiên nhẫn uốn nắn chỉnh sửa lời ăn tiếng nói cho
từng em. Học hỏi thêm kinh ngiệm của các đồng nghiệp. Từ đó lựa chọn nhiều
hình thức tổ chức giúp các em trong quá trình luyện nói.
IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM :
Trong suốt quá trình tổ chức học sinh luyện nói trong phân môn học âm
(vần) lớp Một. Tôi đã rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
* Muốn tổ chức luyện nói thành công:
- Giáo viên phải xác định và nắm rõ mục tiêu chính chủ đề luyện nói của từng
bài.
- Nghiên cứu kỹ nội dung để định hướng câu hỏi xoay quanh chủ đề.
- Nắm bắt thực tế khả năng nói của từng em để chuẩn bị câu hỏi gợi mở để
học sinh nói được đoạn.
- Khi luyện nói không nên tập trung vào học sinh khá, giỏi. Cần tổ chức cho
mọi đối tượng đều được nói.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá, tuyên dương, khen thưởng kịp thời.
- Không nên chê bai làm học sinh nhụt chí mà phải tìm lời khuyên hợp lý để
động viên khuyến khích .
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 11
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
C. PHẦN KẾT LUẬN
Trên đây là một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn
học âm (vần) lớp Một, tuy chưa mang lại kết quả mĩ mãn như giáo viên mong đợi
như phần nào đã khơi gợi, kích thích được khả năng nói của học sinh. Học sinh
mạnh dạn tham gia trao đổi, giao tiếp, biết nhận xét, diễn đạt những ý nghĩ, tình
cảm của mình trước sự vật, hiện tượng nào đó một cách tự tin và hồn nhiên, lớp
học sinh động hơn, hiệu quả của hoạt động luyện nói riêng và giờ học được nâng
cao.
Tôi thiết nghĩ, mỗi giáo viên biết cách tổ chức để khơi gợi, kích thích cho
học sinh có ý thức bộc lộ ý nghĩ, cảm xúc là phát huy được khả năng nói, khả năng
giao tiếp tốt. Làm được như vậy, chúng ta đã góp phần không nhỏ trong việc thực
hiện đổi mới phương pháp dạy học.
Vì vậy trong suốt quá trình tìm hiểu và vận dụng chắc chắn còn nhiều thiếu
sót rất mong các anh chị đồng nghiệp chân thành góp ý xây dựng để đề tài đạt kết
quả.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hòa Hiệp Bắc, ngày 25 tháng 11 năm 2010
Người viết
Nguyễn Thị Mộng Thu
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 12
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
Phụ lục
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
IV. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
B. PHẦN NỘI DUNG:
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
1. Khái niệm về luyện nói trong phân môn học âm( vần)
2. Vì sao phải giúp học sinh luyện nói
3. Những yêu cầu chú ý khi dạy học sinh luyện nói
4. Các nguyên tắc khi tổ chức luện nói
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Sơ lược nội dung chương trình phân môn học âm( vần) lớp 1
2. Thực trạng
3. Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn âm( vần)
III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
1. Học sinh
2. Giáo viên
C. KẾT LUẬN
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 13
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 14
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 15
Một số kinh nghiệm giúp học sinh luyện nói tốt trong phân môn học âm (vần) ở
lớp 1/3 trường Tiểu học Trần Bình Trọng
Người thực hiện: Nguyễn Thị Mộng Thu Trang 16