Tải bản đầy đủ (.doc) (25 trang)

Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (196.65 KB, 25 trang )

Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
MỤC LỤC
MỤC LỤC.......................................................................................................................................1
I - LỜI MỞ ĐẦU.............................................................................................................................2
II - QUÁ TRÌNH TÌM HIỂU THU THẬP THÔNG TIN..............................................................3
1. Thời gian và phương pháp thu thập thông tin:............................................3
2. Các thông tin thu thập được...........................................................................4
III - KẾT QUẢ XỬ LÝ THÔNG TIN...........................................................................................6
1. Thực trạng ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an...........................6
1.1. Tình hình ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an trước khi có
Luật ban hành VBQPPL của HĐND, UBND năm 2004...............................6
IV. NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................................10
1. Nhận xét thực trạng ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an..........10
1.1 Những thành tựu trong hoạt động ban hành VBQPPL của UBND
tỉnh Nghệ an......................................................................................................10
1.2 Những hạn chế trong hoạt động ban hành VBQPPL của UBND
tỉnh Nghệ an......................................................................................................13
2. Những nguyên nhân của hạn chế.................................................................16
2.1 Nguyên nhân khách quan.........................................................................16
2.2 Nguyên nhân chủ quan:...........................................................................16
2. Kiến nghị đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động ban hành VBQPPL của
UBND tỉnh Nghệ an...........................................................................................17
2.1. Hoàn thiện các quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục ban hành
VBQPPL của UBND........................................................................................17
2.2. Nâng cao chất lượng xây dựng VBQPPL của UBND........................18
2.3. Đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ của UBND
.............................................................................................................................19
2.4. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra và xử lí VBQPPL do UBND
ban hành.............................................................................................................20
2.5. Tạo ra nhận thức đúng đắn về vai trò của Chỉ thị ...........................21
2.6. Tăng cường đầu tư ngân sách cho công tác ban hành VBQPPL của


UBND các cấp..................................................................................................22
2.7. Tăng cường công tác rà soát, hệ thống hoá VBQPPL........................23
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
1
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
KẾT LUẬN ...................................................................................................................................24
I - LỜI MỞ ĐẦU
Trong quá trình quản lý nhà nước, sản phẩm của các cơ quan quản lý nhà
nước là các quyết định quản lý, đó là các quyết định thành văn (văn bản hóa).
Văn bản có một vai trò to lớn trong quá trình quản lý, vì văn bản đảm bảo thông
tin cho hoạt động quản lý, truyền đạt các quyết định quản lý, kiểm tra theo dõi
các hoạt động của bộ máy lãnh đạo, là công cụ để xây dựng hệ thống pháp luật.
Từ khi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân
dân, Ủy ban nhân dân năm 2004 ra đời, các văn bản quy phạm pháp luật do Hội
đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp ban hành đã có những thay đổi tích
cực: chất lượng văn bản được nâng cao; bảo đảm tính khả thi; bảo đảm tính
thống nhất với hệ thống văn bản pháp luật; giảm dần tình trạng mâu thuẫn,
chồng chéo; kỹ thuật xây dựng văn bản tương đối tốt…
Tuy nhiên , trên thực tế hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật
của các cơ quan nhà nước ở địa phương vần còn rất nhiều hạn chế. Những hạn
chế đó đã đưa đến tình trạng ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận trong
các tầng lớp nhân dân giảm sút, dẫn đến hiện tượng coi thường pháp luật, vi
phạm pháp luật gia tăng.
Trong thời gian thực tập tại Sở tư pháp tỉnh Nghệ an, được tìm hiểu , học
tập và làm việc tại phòng Xây dựng văn bản quy phạm pháp luật em đã cố gắng
tìm tòi, thu thập và nghiên cứu thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật
của uỷ ban nhân dân tỉnh nghệ an. Với mong muốn có một cách nhìn tổng quát
về thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân tỉnh,
qua đó nêu nên một số phương hướng nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả công

tác xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh Nghệ an, em
chọn chuyên đề thực tập: “Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ an”. Với những kiến thức thực tế và nghiên cứu tài
liệu nơi thực tập còn chưa đầy đủ cũng như khả năng nhận thức còn hạn chế nên
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
2
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
chuyên đề của em không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy mong nhận được sự
đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo.
Em xin chân thành cảm ơn!
II - QUÁ TRÌNH TÌM HIỂU THU THẬP THÔNG TIN
1. Thời gian và phương pháp thu thập thông tin:
Trong một thời gian ngắn, từ ngày 05/01/2011 đến ngày 22/04/2011, được
thực tập tại phòng Xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Sở tư pháp tỉnh
Nghệ an, với lượng kiến thức còn hạn chế của mình để nghiên cứu, tìm hiểu
thực trạng hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật của uỷ ban nhân dân
tỉnh Nghệ an em đã gặp nhiều khó khăn. Được sự quan tâm, chỉ bảo và giúp đỡ
tận tình của các cô chú trong STP Nghệ an cùng với sự cố gắng của bản thân,
bằng các phương pháp thu thập thông tin biện chứng như: phương pháp tổng
hợp thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp phân tích… em đã từng bước
tìm hiểu và thu được một số kết quả.
- Phương pháp tổng hợp thống kê: bằng phương pháp này em đã tổng hợp
thống kê các số liệu liên quan đến hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp
luật (VBQPPL) của uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh Nghệ an. Qua đó hiểu được
một cách khái quát về hoạt động ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an.
- Phương pháp so sánh: sau khi đã tổng hợp thống kê được các số liệu về
hoạt động ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an trong 4 năm gần nhất ,
thì sẽ đối chiếu so sánh số liệu để khái quát thực trạng của hoạt động ban hành
VBQPPL và từ đó kịp thời đưa ra nhừng biện pháp kịp thời để góp phần nâng

cao hiệu quả hoạt động ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an.
- phương pháp phân tích: phương pháp này giúp ta phân tích tình hình
hoạt động ban hành VBQPPL để thấy được những mặt kết quả đã đạt được,
chưa đạt được, nguyên nhân nào làm ảnh hưởng đến họ để từ đó kịp thời đưa ra
những biện pháp khắc phục và đề ra những biện pháp thực hiện khả thi với tình
hình của địa phương mình.
1. Nguồn thu thập thông tin:
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
3
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
Được sự quan tâm, tận tình chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ của các anh chị
trong phòng Xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Sở tư pháp Nghệ an, em
đã được tiếp xúc, tìm hiểu và nghiên cứu thực trạng ban hành VBQPPL của
UBND tỉnh Nghệ an thông qua tìm hiểu và nghiên cứu các văn bản, tài liệu có
liên quan đến chuyên đề như:
- Đề án nâng cao chất lượng , hiệu quả hoạt động xây dựng , ban hành
VBQPPL trên địa bàn tỉnh
- Tài liệu tập huấn nghiệp vụ xây dựng , ban hành, tự kiểm tra, rà soát,
hệ thống hoá VBQPPL cấp xã
- Báo cáo công tác xây dựng VBQPPL năm 2007, 2008, 2009 và 2010.
- Danh mục VBQPPL đã ban hành năm 2007, 2008, 2009 và 2010.
- Danh mục VBQPPL chưa ban hành trong các năm 2007, 2008, 2009
và 2010.
- Sổ tay nghiệp vụ soạn thảo, ban hành VBQPPL của HĐND, UBND
các cấp.
- Báo cáo tổng kết công tác xây dựng và ban hành VBQPPL của
UBND tỉnh Nghệ an năm 2007, 2008, 2009 và 2010.
Trên đây là những nguồn cung cấp thông tin mà em sử dụng để hoàn
thành chuyên đề thực tập Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của

Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ an
2. Các thông tin thu thập được
Trong thời gian thực tập tại phòng Xây dựng văn bản quy phạm pháp luật
của Sở tư pháp Nghệ an, được sự quan tâm, giúp đỡ, hướng dẫn của các cán bộ
của Sở nói chung và các cán bộ của phòng chuyên môn nói riêng, qua việc
nghiên cứu các tài liệu, báo cáo tổng kết hằng năm về tình hình ban hành
VBQPPL của UBND tỉnh em đã thu được những bài học, những kiến thức thực
tế về tình hình ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an như sau:
- Số lượng văn bản quy phạm pháp luật của ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
ban hành qua các năm như sau:
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
4
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
Năm 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Số VBQPPL 186 147 188 196 128 148 117
Quyết định 137 110 157 168 97 118 98
Chỉ thị 49 37 31 28 31 30 19
- Nguồn lực tài chính hỗ trợ cho việc xây dựng và ban hành văn bản quy
phạm pháp luật: Hàng năm, trên cơ sở chương trình ban hành văn bản quy phạm
pháp luật, Sở Tư pháp phối hợp với Sở Tài chính dự kiến số lượng văn bản, mức hỗ
trợ cho từng văn bản (từ 3-5 triệu đồng/1 văn bản) tổng hợp chung để báo cáo ủy
ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân thông qua dự toán ngân sách hàng năm.
Số kinh phí hỗ trợ hằng năm như sau:
Năm 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Số kinh phí 100 135 200 400 600 700 900
- Theo bảng số liệu thống kê tại phòng Xây dựng văn bản quy phạm pháp
luật phân tích được:
Năm 2007 2009 2010
Số VB đã ban hành 47(68%) 58(78,4%) 49(70%)

Số VB chưa ban hành 24(32%) 16(21,6%) 21(30%)
Số VB ban hành ngoài chương trình 125 90 79

Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
5
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
III - KẾT QUẢ XỬ LÝ THÔNG TIN
1. Thực trạng ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an
1.1. Tình hình ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an trước khi có
Luật ban hành VBQPPL của HĐND, UBND năm 2004.
Căn cứ vào Luật ban hành VBQPPL năm 1996, UBND tỉnh Nghệ An đã
cụ thể hóa bằng các VBQPPL sau đây:
- Quyết định số 1588/QĐ- UB ngày 29/ 4/1997 của UBND tỉnh Nghệ An
ban hành bản quy định về việc ban hành VBQPPL trên địa bàn tỉnh;
- Quyết định số 72/2003/ QĐ- UB ngày 08/8/2003 của UBND tỉnh Nghệ
An, Ban hành quy định về việc ban hành và kiểm tra văn bản quy phạm pháp
luật trên địa bàn tỉnh Nghệ An, thay thế Quyết định số 1588/QĐ-UB.
Như vậy, về mặt thể chế, UBND tỉnh đã ban hành kịp thời các VBQPPL để quy
định cụ thể về trình tự, thủ tục ban hành văn bản, bảo đảm để văn bản ban hành
đúng quy trình, thẩm quyền, đúng pháp luật và có tính khả thi trong thực tế.
Việc ban hành các văn bản trên đã góp phần đưa công tác xây dựng và ban hành
VBQPPL đi vào nề nếp.
Trên cơ sở các quy định này, các VBQPPL do các cơ quan tham mưu
soạn thảo trình UBND tỉnh ban hành đã được nâng cao về chất lượng, nội dung
và hình thức, bảo đảm đúng thẩm quyền, ít có sai sót. Các VBQPPL do UBND
tỉnh ban hành đã tạo ra các cơ chế, chính sách phù hợp, phát huy được tính chủ
động, sáng tạo, nội lực của địa phương, có hiệu quả trong thực tiễn.
Các văn bản ban hành trong giai đoạn này (từ 1996 đến 2003) đã chú
trọng đến việc lấy ý kiến của các ngành, các cấp, chú trọng đến việc thẩm định

của Sở Tư pháp trước khi ban hành.
Số lượng VBQPPL do UBND cấp tỉnh ban hành hằng năm từ khoảng 100 đến
120 văn bản (trong đó quyết định khoảng 80 văn bản; Chỉ thị 30-40 văn bản).
Đánh giá chung: Do nhận thức đúng đắn về vai trò của VBQPPL trong
quản lý kinh tế- xã hội nên việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
6
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
UBND tỉnh Nghệ An đã được coi trọng, tạo tiền đề và cơ sở pháp lý cho việc
ban hành VBQPPL đáp ứng với yêu cầu.
Tuy nhiên, việc ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ An giai đoạn
này vẫn còn nhiều bất cập, chưa theo quy trình nhất quán, thể hiện ở một số
điểm như: Vai trò của cơ quan chủ trì, cơ quan tham gia chưa được xác định rõ,
thủ tục hồ sơ trình chưa xác định thời hạn. Việc tổ chức lấy ý kiến sơ sài, chiếu
lệ hoặc cơ quan được lấy ý kiến cũng không góp ý. Vai trò thẩm định của cơ
quan Tư pháp chưa cao, chưa đúng với yêu cầu. Quy trình thảo luận và thông
qua văn bản quy phạm pháp luật chưa thực hiện đầy đủ theo quy định.
1.2. Tình hình ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an từ sau khi có Luật
ban hành VBQPPL của HĐND, UBND năm 2004
-Về thể chế: Căn cứ vào Quyết định số 86/2005/QĐ- UBND, việc ban
hành VBQPPL của UBND các cấp đã đi vào nề nếp, theo đúng trình tự, thủ tục,
chất lượng văn bản ban hành ngày càng cao.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Quyết định số 86/2005/QĐ-UBND
vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, mới chỉ quy định ban hành VBQPPL của phạm
vi UBND, chưa đề cập đến VBQPPL của Hội đồng nhân dân, việc phân công
trách nhiệm chưa rõ ràng, cụ thể, chưa phân định rõ giữa văn bản quy phạm
pháp luật và văn bản có chứa quy phạm pháp luật (như các chương trình, kế
hoạch, đề án, quy chế,…) dẫn đến sự lẫn lộn và tùy tiện trong ban hành văn bản,
lấy số ký hiệu năm ban hành không đúng quy định hoặc còn lẫn lộn.

Như vậy, về mặt thể chế xây dựng và ban hành VBQPPL, UBND tỉnh
Nghệ An đã ban hành kịp thời, cụ thể hóa các quy định của Luật, các văn bản
của cơ quan Nhà nước cấp trên cho phù hợp với thực tiễn của địa phương.
- Quy trình ban hành văn bản: Hàng năm, trên cơ sở chủ trương của Ban
thường vụ Tỉnh ủy; Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh; Chương trình công
tác hàng năm của ủy ban nhân dân tỉnh, trên cơ sở đề xuất của các Sở, ngành cấp
tỉnh, Văn phòng ủy ban nhân dân tỉnh phối hợp với Sở Tư pháp trình ủy ban
nhân dân tỉnh ban hành Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật:
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
7
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
Quyết định, chỉ thị từng năm, tạo tính chủ động, kế hoạch và thống nhất trong
việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn toàn tỉnh.
- Về chất lượng VBQPPL: Hầu hết các văn bản được ban hành có tính khả
thi trong thực tế, tác động tích cực, tạo sự chuyển biến trong phát triển kinh tế-
xã hội của tỉnh. Qua kết quả tự kiểm tra, rà soát hệ thống hóa hằng năm, văn bản
ban hành của UBND tỉnh Nghệ An từ năm 2005 trở lại nay không có văn bản
trái pháp luật. Đoàn kiểm tra Liên ngành của Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ, Bộ Tài
chính năm 2006 đã kết luận VBQPPL của HĐND, UBND tỉnh Nghệ An ban
hành trong các năm 2005, 2006 không có văn bản nào trái pháp luật. Điều này
có thể khẳng định chất lượng ban hành VBQPPL ngày càng được nâng cao cả về
nội dung và hình thức.
- Về kết quả ban hành văn bản: Qua thống kê hàng năm, số lượng
VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ An ban hành tương đối nhiều, chủ yếu tập trung
ở cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã ban hành không nhiều. Các VBQPPL của
UBND tỉnh ban hành trên các lĩnh vực: quản lý hành chính nhà nước, lĩnh vực
kinh tế tổng hợp, đất đai- môi trường; lĩnh vực văn hóa-xã hội; lĩnh vực an ninh,
quốc phòng.
Số lượng văn bản quy phạm pháp luật của ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An ban

hành qua các năm như sau:
+ Năm 2004: 186 văn bản (trong đó: quyết định: 137, chỉ thị: 49 )
+ Năm 2005: 147 văn bản (trong đó: quyết định: 110, chỉ thị: 37 )
+ Năm 2006: 188 văn bản (trong đó: quyết định: 157, chỉ thị: 31 )
+ Năm 2007: 196 văn bản (trong đó: quyết định: 168, chỉ thị: 28 )
+ Năm 2008: 128 văn bản (trong đó: quyết định: 97, chỉ thị: 31 )
+ Năm 2009: 148 văn bản (trong đó: quyết định: 118, chỉ thị: 30 )
+ Năm 2010: 174 văn bản (trong đó: quyết định: 115, chỉ thị: 59 )
-Nguồn lực tài chính hỗ trợ cho việc xây dựng và ban hành văn bản quy
phạm pháp luật: Hàng năm, trên cơ sở chương trình ban hành văn bản quy phạm
pháp luật, Sở Tư pháp phối hợp với Sở Tài chính dự kiến số lượng văn bản, mức hỗ
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
8
Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
trợ cho từng văn bản (từ 3-5 triệu đồng/1 văn bản) tổng hợp chung để báo cáo ủy
ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân thông qua dự toán ngân sách hàng năm.
Số kinh phí hỗ trợ hàng năm như sau:
+ Năm 2004: 100 triệu đồng
+ Năm 2005: 135 triệu đồng
+ Năm 2006: 200 triệu đồng
+ Năm 2007: 400 triệu đồng
+ Năm 2008: 600 triệu đồng
+ Năm 2009: 700 triệu đồng
+ Năm 2010: 848 triệu đồng


Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
9

Đại Học Luật Hà Nội Hoàng Thị Thu Thảo
IV. NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ
1. Nhận xét thực trạng ban hành VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an
1.1 Những thành tựu trong hoạt động ban hành VBQPPL của UBND tỉnh
Nghệ an
Thời gian qua, với sự cố gắng và nỗ lực không ngừng trong hoạt động ban
hành VBQPPL, UBND tỉnh đã đạt được một số thành tựu sau:
- Nhìn chung, VBQPPL đã được kịp thời ban hành để thể chế hoá đường
lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, của cấp uỷ trong việc hướng
dẫn áp dụng các Luật, Pháp lệnh và văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên để
thực hiện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của UBND phù hợp với tình hình,
đặc điểm và yêu cầu chính trị của địa phương, quy định những vấn đề thuộc
thẩm quyền của mình trong lĩnh vực chưa được văn bản của cơ quan Nhà nước
cấp trên quy định hoặc quy định chưa cụ thể nhằm đáp ứng yêu cầu quản lí Nhà
nước ở địa phương. Qua đó, hỗ trợ cho việc triển khai thực hiện có hiệu quả các
giải pháp nhằm ngăn chặn suy giảm, duy trì tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh
xã hội; góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ
nghĩa, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập kinh tế quốc tế.
- Chất lượng VBQPPL của UBND tỉnh Nghệ an ngày càng được nâng
cao. Tình trạng văn bản ban hành không đúng thẩm quyền, có nội dung trái với
văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên, chồng chéo hoặc mâu thuẫn với
VBQPPL khác do các chủ thể cùng cấp ban hành hoặc có nội dung không phù
hợp với thực tế địa phương ngày càng giảm bớt và được chý ý khắc phục. Các
văn bản đã ban hành về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu về hình thức. Tình
trạng VBQPPL ban hành bằng hình thức không do luật định, trái thẩm quyền,
không có chữ kí của người có thẩm quyền, không có dấu, không vào sổ, không
đánh số, không đề ngày, tháng, năm ban hành đã được khắc phục một cách rõ rệt.
- UBND tỉnh Nghệ an đã dần khẳng định được vai trò và vị trí của cơ
quan Tư Pháp trong quá trình soạn thảo, tham gia soạn thảo và đặc biệt là trong
Thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của

Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An
10

×