Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động thời gian qua.doc

Tiểu luận Kinh tế vi mô Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động
MỞ ĐẦU
Dầu mỏ là ngành kinh doanh lớn nhất và toàn diện nhất thế giới. Ngành
kinh doanh này, đã mở rộng tới mọi đối tượng, từ các nhà khoan dầu mạo hiểm,
tới các tổng công ty nhà nước. Sự mở rộng của nó thể hiện sự phát triển của
thương mại, thị trường, chiến lược kinh doanh, những thay đổi về công nghệ,
các nền kinh tế quốc gia và quốc tế của thế kỷ XX. Có thể nói, dầu mỏ đã trở
thành động lực phát triển của thế giới, đồng thời cũng là nguyên nhân gây ra
nhiều biến động xã hội.
Với vai trò quan trọng đó, thời gian qua, giá dầu mỏ biến động đã thu hút
sự chú ý của nhiều nhà kinh tế đi sâu nghiên cứu, tìm hiểu. Để vận dụng kiến
thức đã học vào thực tiễn, góp phần nghiên cứu mặt lý luận của vấn đề này,
bằng những kiến thức được học từ môn Kinh tế vi mô, đặc biệt là nội dung bài
học về Cung, Cầu, em xin mạnh dạn nghiên cứu đề tài:
“Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động thời gian qua”.
Đề tài được nghiên cứu nhằm mục đích vận dụng kiến thức đã học, đưa
ra những nhận định ban đầu về nguyên nhân khiến giá dầu biến động thời gian
qua; đồng thời, góp phần nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học cho bản thân,
hoàn thành chương trình học tập môn Kinh tế vi mô tại trường Đại học Ngoại
thương. Để đạt được mục tiêu đó, đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu
chung: phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và
các phương pháp nghiên cứu cụ thể: phương pháp phân tích, tổng hợp, mô hình
hóa, so sánh tĩnh…
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, bố cục của đề tài bao gồm những nội dung
chính sau:
Phần 1: Lý luận chung về cung, cầu
Phần 2: Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động thời
gian qua.
Lê Đình Vũ- K47-KTĐN
1
P

P

Tiểu luận Kinh tế vi mô Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động
PHẦN 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ CUNG, CẦU
1. Cung
1.1. Khái niệm
Cung là số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ mà người bán có khả năng bán
và sẵn sàng bán tại các mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định
với giả định các nhân tố khác không đổi.
1.2. Luật cung
Luật cung chỉ ra mối quan hệ tỷ lệ thuận giữa giá và lượng cung: “với giả
định các nhân tố khác không đổi, số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ được cung
trong một khoảng thời gian nhất định sẽ tăng lên khi giá tăng và ngược lại, khi
giá giảm”.
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến cung
Cung của một loại hàng hóa, dịch vụ nào đó phụ thuộc vào giá cả của
chính hàng hóa, dịch vụ đó. Ngoài ra, cung còn phụ thuộc vào một số yếu tố
khác. Sự thay đổi của các yếu tố này sẽ dẫn đến sự dịch chuyển của đường cung.
1.3.1. Trình độ công nghệ
Đường cung trong hình 1.1 ứng với một trình độ công nghệ nhất định. Khi
công nghệ sản xuất được cải tiến, khả năng của nhà sản xuất được mở rộng hơn.
Lê Đình Vũ- K47-KTĐN
2
Hình 1.1. Sự cải tiến trong công nghệ dệt vải: đường cung dịch chuyển sang
phải cho thấy các doanh nghiệp cung ứng hàng nhiều hơn ở mỗi mức giá
O
Q
P

S S’
Q1 Q2
P0
P

P

Tiểu luận Kinh tế vi mô Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động
Nhà sản xuất sử dụng ít đầu vào hơn nhưng có thể sản xuất ra sản lượng nhiều
hơn trước. Do vậy, nhà sản xuất sẽ cung ứng nhiều hàng hóa, dịch vụ hơn tại
mỗi mức giá. Khi đó, đường cung dịch chuyển sang phía phải. Sự dịch chuyển
của đường cung sang phải cho thấy rằng tại mỗi mức giá cho trước, lượng cung
cao hơn so với ban đầu.
1.3.2. Giá của các yếu tố sản xuất
Để tiến hành sản xuất, các doanh nghiệp cần mua các yếu tố đầu vào trên
thị trường các yếu tố sản xuất như: lao động, xăng dầu, điện, nước, v.v. Giá cả
của các yếu tố đầu vào quyết định chi phí sản xuất của các doanh nghiệp. Giá cả
của các yếu tố đầu vào giảm xuống sẽ khiến cho các nhà sản xuất có thể sản xuất
nhiều sản phẩm tại mỗi mức giá nhất định. Khi đó, đường cung sẽ dịch chuyển
sang phải. Giá cả các yếu tố đầu vào cao hơn sẽ làm chi phí sản xuất gia tăng. Khi
đó, các nhà sản xuất sẽ cảm thấy kém hấp dẫn hơn khi sản xuất vì có thể lợi
nhuận sẽ thấp hơn khi sản xuất và do vậy sẽ cắt giảm sản lượng.
1.3. 3. Các chính sách của Chính phủ
Các chính sách của Chính phủ cũng ảnh hưởng đến cung của các doanh
nghiệp. Những chính sách này có thể làm giảm cung (đánh thuế hàng hoá,
dịch vụ) hay tăng cung (trợ cấp cho nhà sản xuất).
1.3.4. Kỳ vọng
Lê Đình Vũ- K47-KTĐN
3
Hình 1.2. Sự dịch chuyển của đường cung: giá xăng dầu tăng làm chi phí sản

xuất tăng, đường cung dịch chuyển sang trái: các doanh nghiệp cung ít đi ở
mỗi mức giá
O
Q
P
Q1 Q2
P0
S’ S
P

Cung sau
thuế
Cung trước
thuế
Cầu
P1
P2
O
Q1 Q2 Q
Thuế trên
mỗi đơn vị
sản phẩm
P

Cung chưa có trợ cấp
Cung có trợ cấp
Cầu
P1
P2
O

Q1 Q2 Q
Trợ cấp trên mỗi
đơn vị sản phẩm
Tiểu luận Kinh tế vi mô Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động
Kỳ vọng là những dự đoán của người bán về diễn biến của các yếu tố: giá
cả, thu nhập, thị hiếu… trong tương lai làm ảnh hưởng đến cung hiện tại.
Thông thường, các nhà sản xuất sẽ cung ứng nhiều hơn nếu dự báo giá hàng
hóa trong tương lai sẽ giảm xuống và ngược lại, cung ít đi nếu giá sẽ tăng,
khi các yếu tố khác không đổi. Nếu giá trong tương lai tăng lên, các doanh
nghiệp sẽ dự trữ hàng hóa và trì hoãn việc bán trong hiện tại để có thể kiếm
được lợi nhuận cao trong tương lai. Nếu kỳ vọng tương lai là tốt, cung hiện
tại sẽ giảm và ngược lại, nếu kỳ vọng tương lai là xấu, cung hiện tại sẽ tăng.
1.3.4. Số lượng người bán
Số lượng người bán phản ánh quy mô của thị trường. Thị trường có quy mô
càng lớn, càng nhiều nhà cung cấp thì cung càng cao và ngược lại.
1.3.5. Điều kiện tự nhiên và các yếu tố khách quan khác
Việc sản xuất của các doanh nghiệp có thể gắn liền với các yếu tố: tình hình
chính trị, khí hậu… Sự thay đổi của các điều kiện này có thể dẫn đến thay
đổi lượng cung của một loại hàng hóa nào đó trên thị trường. Thí dụ, điều
kiện tự nhiên có thể là một yếu tố kìm hãm hay thúc đẩy việc sản xuất của
các doanh nghiệp kinh doanh nông nghiệp.
Tóm lại, sự thay đổi của các yếu tố ảnh hưởng đến cung sẽ làm dịch chuyển
đường cung. Người bán sẽ thay đổi lượng cung ở mỗi mức giá khi các yếu tố
này thay đổi.
2. Cầu
2.1. Khái niệm
Cầu là số lượng hàng hóa mà người tiêu dùng có khả năng mua và sẵn long
mua với những mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian xác định, giả
định các yếu tố khác là không đổi. Chỉ khi nào người tiêu dùng có đủ hai yếu
tố “mong muốn mua” và “có khả năng mua” thì cầu về hàng hóa mới xuất

hiện. Thiếu một trong hai nhân tố này thì không có cầu.
2.2. Luật cầu
Lê Đình Vũ- K47-KTĐN
4
Tiểu luận Kinh tế vi mô Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động
Luật cầu chỉ ra mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa giá và lượng cầu: “người
tiêu dùng sẽ mua nhiều hàng hóa hơn nếu giá của nó giảm và ngược lại, với giả
định các yếu tố khác không đổi”.
2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu
2.3.1. Thu nhập của người tiêu dùng
Khi thu nhập tăng, cầu đối với hầu hết các loại hàng hóa đều tăng. Xăng
dầu là hàng hóa thiết yếu, do đó, khi thu nhập tăng, cầu sẽ tăng và ngược lại, thu
nhập giảm, cầu sẽ giảm.
2.3.2. Giá của các hàng hóa có liên quan
Hàng hóa liên quan đến hàng hóa đang nghiên cứu gồm: hàng hóa thay thế
và hàng hóa bổ sung. Hàng hóa thay thế là những hàng hóa giống hoặc có
cùng giá trị sử dụng với hàng hóa đang xét. Cầu đối với một loại hàng hóa
nào đó sẽ giảm (tăng) đi khi giá của (các) mặt hàng hóa thay thế của nó giảm
(tăng), nếu các yếu tố khác là không đổi. Hàng hóa bổ sung là những hoàng
hóa được sử dụng đồng thời với hàng hóa đang xét và thường được tiêu thụ
cùng với nhau. Cầu đối với một loại hàng hóa nào đó sẽ giảm (tăng) khi giá
của (các) hàng hóa bổ sung của nó tăng (giảm), nếu các yếu tố khác không
đổi.
2.3.3. Dân số
Là số lượng người tiêu dùng, phản ánh quy mô tiêu dùng của thị trường. Thị
trường có quy mô càng lớn, thì cầu càng cao và ngược lại. Dân số nơi tồn tại
của thị trường là yếu tố quan trọng quyết định quy mô thị trường. Cùng với
sự gia tăng dân số, cầu đối với hầu hết các loại hàng hóa đều có thể gia tăng.
2.3.4. Kỳ vọng
Kỳ vọng là những dự đoán của người tiêu dùng về thay đổi trong tương lai

của các yếu tố: giá cả, thu nhập, thị hiếu… làm ảnh hưởng đến cầu hiện tại.
Nếu những thay đổi đó là có lợi, cầu hiện tại sẽ giảm. Ngược lại, nếu những
diễn biến đó là bất lợi, cầu hiện tại sẽ tăng.
Lê Đình Vũ- K47-KTĐN
5
Tiểu luận Kinh tế vi mô Diễn biến và nguyên nhân giá dầu thế giới biến động
Tóm lại, đường cầu đối với một loại hàng hóa, dịch vụ nào đó sẽ dịch
chuyển khi các yếu tố khác với giá ảnh hưởng đến cầu đối với hàng hóa,
dịch vụ đó thay đổi. Lượng cầu của người tiêu dùng tại mỗi mức giá sẽ thay
đổi khi các yếu tố này thay đổi.
Lê Đình Vũ- K47-KTĐN
6