Hệ nội tiết
Mục tiêu bài giảng
Liệt kê các cơ quan hệ nội tiết
Mô tả đặc điểm bệnh nội tiết thường gặp
– Cường giáp – nhược giáp
– Đái tháo đường type I, II
Tổng quan
Hệ nội tiết = tiết chất vào trong cơ thể
Hệ ngoại tiết = tiết chất ra ngoài cơ thể
Chất nội tiết: hóa học
– Là chất dẫn tín hiệu
– Di chuyển trong máu
– Tác động vào tế bào đích
– Kết hợp với receptor tương ứg
– Hiệu quả tùy thuộc tế bào đích
Tổng quan
4
Cơ quan nội tiết
– Tuyến yên
– Tuyến tùng
– Tuyến giáp
– Tuyến cận giáp
– Tuyến thượng thận
• Vỏ thận
• Tủy thận
Mô nội tiết/cơ quan khác
– Tuyến tụy
– Tuyến ức
– Vùng hạ đồi
– Tuyến sinh dục
Tổng quan
Cơ chế giải phóng hormon
– Dịch thể
– Thần kinh
– Nội tiết
Vùng hạ đồi – tuyến yên
Vùng hạ đồi
Tuyến yên
Tuyến tùng
Vùng hạ đồi – tuyến yên
TSH: thyroid-stimulating hormone
ACTH: adrenocorticotropic hormone
FSH: follicle-stimulating hormone
LH: luteinizing hormone
GH: growth hormone
PRL: prolactin
MSH: melanocyte-stimulating hormone
ADH: antidiuretic hormone
Oxytocin
Một số hormon khác…
Vùng hạ đồi – tuyến yên
TSH: thyroid-stimulating hormone
– Kích thích tuyến giáp tiết hormon giáp
ACTH: adrenocorticotropic hormone
– Kích thích vỏ thượng thận tiết các hormon có bản chất
corticosteroids như cortisol, aldosterone.
– Có vai trò trong điều hòa điều tiết nước, muối và các ion
cơ thể
FSH: follicle-stimulating hormone
– Kích thích buồng trứng tiết estrogen
– Kích thích sự phát triển của nang trứng nguyên thủy
– Kích thích sự tạo tinh trùng
Vùng hạ đồi – tuyến yên
LH: luteinizing hormone
– Kích thích sự rụng trứng
– Giữ sự phát triển của hoàn thể
– Kích thích tiết androgen từ tinh hoàn
GH: growth hormone
– Kích thích quá trình tạo protein
– Kích thích phát triển dài ra của đầu xương
PRL: prolactin
– Kích thích sự phát triển của các nang sữa của tuyến vú
Vùng hạ đồi – tuyến yên
MSH: melanocyte-stimulating hormone
– Kích thích phát triển tế bào sắc tố da
ADH: antidiuretic hormone
– Ức chế tiết nước tiểu
– Tăng cô đặc nước tiểu
– Giữ nước, tăng huyết áp
Oxytocin
– Co thắc cơ trơn hệ sinh dục
– Co thắt cơ tử cung trong chuyển da
– Co thắt các nang sữa đưa sữa ra ngoài khi cho con bú