Báo cáo Tin học kế toán Phương pháp quản trị hệ thống thông tin Cobit và tác động đến việc thiết lập hệ thống thông tin kế toán trong doanh nghiệp

I HC QUC GIA THÀNH PH H CHÍ MINH
TRNG I HC KINH T - LUT




Bài thuyt trình môn TIN HC K TOÁN:

PHNG PHÁP QUN TR
H THNG THÔNG TIN COBIT
VÀ TÁC NG N VIC
THIT LP H THNG THÔNG TIN K TOÁN
TRONG DOANH NGHIP


Nhóm 4: Lp K11405B


1. inh Th Trà My K114050888
2. Nguyn Th Ngà K114050889
3. Hoàng Lê Xuân Quý K114050907
4. Trn Ngc Phng Tho K114050920
5. oƠn Nguyn Thanh Trúc K114050942

MC LC

I. Gii thiu phng pháp qun tr h thng thông tin Cobit: 1
1. Khái nim: 1
2. Các phiên bn: 1
3. Cu trúc COBIT: 3
3.1 Tài nguyên CNTT: 4

3.2 Yêu cu nghip v: 4
4. Quy trình làm vic ca COBIT: 5
Cách thc xây dng quy trình 6
II. Tác đng ca Cobit đn vic thit lp h thng thông tin k toán trong
doanh nghip: 7
1. H thng thông tin k toán: 7
1.1 Khái nim: 7
1.2 Các thành phn c bn ca h thng thông tin k toán: 7
1.3 Chc nng: 8
1.4 Phân loi: 8
1.5 i tng s dng: 9
2. S cn thit ca vic s dng COBIT đ thit lp h thng thông tin k
toán trong doanh nghip: 9
3. Tác đng ca Cobit đn vic thit lp h thng thông tin k toán trong
doanh nghip: 16
Tài liu tham kho: 19




1

I. Gii thiu phng pháp qun tr h thng thông tin Cobit:
1. Khái nim:
COBIT (Control Objectives for Information and Related Technology):
Là mt chun quc t v qun lý CNTT gm nhng thc hành (khung) tt nht
v qun lý CNTT do ISACA và ITGI xây dng nm 1996. COBIT cung cp
cho các nhà qun lý, nhng ngi kim tra và nhng ngi s dng IT mt lot
các phép đo, dng c đo, các quy trình và các hng dn thc hành tt nht đ
giúp h tng ti đa li nhun thông qua vic s dng công ngh thông tin và

giúp h qun lý và kim soát IT trong công ty.
Mc đích ca COBIT là “nghiên cu, phát trin, qung bá và xúc tin mt tp
hp các mc tiêu kim soát CNTT đc chp nhn ph bin đ các nhà qun lý
doanh nghip và nhng ngi kim tra s dng hàng ngày”.
2. Các phiên bn:

Phiên bn đu tiên ca COBIT ch là dng ghi nhn (Audit) phát hành nm 1996.
Ngay sau 2 nm, 1998 COBIT ci tin sang phiên bn 2 mang tính kim soát thông

2

tin. n nm 2000 COBIT xây dng phiên bn 3 đã th hin s qun lý thông tin
nâng tm COBIT và đa COBIT vào ng dng rng rãi hn. Và t nm 2005 đn
nay phiên bn 4 và 4.1 đã mang hn tm c ch qun tr, bao quát tt c các chc
nng ca phng pháp này trong nhng phiên bn trc và tr thành phng pháp
có c ch qun tr mnh và rng ln nht.
Nm 2012 Hip hi ISACA (Information Systems Audit and Control Association)
đã phát hành phiên bn COBIT 5 hng dn khuôn kh mi áp dng cho qun lý
và qun tr CNTT ca doanh nghip. Nó cung cp các nguyên tc và thc hành, các
công c và mô hình phân tích đc chp nhn trên toàn th gii đ to s tin tng
và nâng cao giá tr ca h thng thông tin trong các doanh nghip.


COBIT 5 đc m rng và phát trin trên nn COBIT 4.1 vi s tích hp tính u
vit ca các ngun tiêu chun khác, bao gm ca c ISACA và các tiêu chun liên
quan ca T chc tiêu chun quc t (ISO).
Hot đng theo khuôn kh COBIT 5, các doanh nghip  mi quy mô s thu li
các li ích rt ln. ó là, duy trì thông tin cht lng cao đ h tr các quyt đnh
kinh doanh; t đc mc tiêu chin lc và li nhun kinh doanh thông qua vic
s dng hiu qu và sáng to h thng CNTT ca doanh nghip; Ti u hóa chi phí

3

cho dch v CNTT nói riêng và công ngh kinh doanh nói chung. iu ht sc
quan trng là doanh nghip có th kim soát đc các ri ro liên quan đn CNTT
ca mình.
Phiên bn này đc các chuyên gia đánh giá là s kt hp t duy mi nht trong
qun tr doanh nghip và k thut qun lý hin đi.
3. Cu trúc COBIT:

Nn tng COBIT đc xây dng vi ba thành phn c bn:

 IT Resource: Ngun tài nguyên CNTT.
 Business Requirements: Yêu cu nghip v.
 IT Processes: Quy trình CNTT.

Các thành phn c bn này s đm bo s hot đng bn vng ca doanh nghip.
Ngun tài nguyên CNTT đc kim soát trên 4 ngun chính là: ngun nhân lc,
ngun c s h tng, ngun thông tin, ngun phn mm ng dng; là 4 phn c
bn nht ca HTTT. COBIT da vào các ngun tài nguyên này đ xây dng chính
là đm bo cho nn móng xây dng trin khai CNTT trong doanh nghip. Bên
cnh đó, COBIT da vào mc tiêu kinh doanh ca doanh nghip, t chc đó đ
phát trin CNTT đúng kh nng, đem hiu qu ti u đt đc mc tiêu đ ra, điu
nay còn giúp gim chi phí đn mc ti thiu.
COBIT đc xây dng gm 4 quy trình chính là hoch đnh, t chc; xây dng và
thc hin; h tr và trin khai; kim soát và theo dõi. 4 quy trình là 4 bc không
th thiu khi xây dng bt c h thng CNTT nào, COBIT da trên 4 quy trình này
th hin s gn kt cht ch ca phng pháp qun tr COBIT vi HTTT.

4

3.1 Tài nguyên CNTT:
 ng dng: Có th hiu là tng ca các th tc hng dn s dng và lp
trình. Dù là doanh nghip nào hay t chc nào cng phi có nhng th tc
hay nhng chng trình ng dng đ h tr hot đng.

 Thông tin: D liu, chun hóa, bo mt. Ngun thông tin là nhng giá tr đu
vào cho mi hot đng, thng chuyn thành dng d liu trong h thng
thông tin. Thông tin luôn đòi hi s chính xác và nhanh chóng. Qun tr tt
thông tin thì mi to u th kinh doanh ca doanh nghip hay t chc đó.

 C s h tng: Là công ngh và thit b (tc là, phn cng, h điu hành, h
thng qun lý c s d liu, mng, đa phng tin. Vi chin lc phát trin
CNTT ngi ta thng thy nht là phi đu t c s h tng nâng cp các
công c, h thng CNTT.

 Con ngi: Nhân viên k nng, nâng cao nhn thc và nng sut đ lên k
hoch, t chc, tip thu, phân phi, h tr, giám sát và đánh giá các h thng
thông tin và dch v.

3.2 Yêu cu nghip v:

Effectiveness – Hp lý: Th hin mc đ phù hp ca thông tin đi vi hot đng
nghip v, xét c vn đ thi gian, đ chính xác và thng nht.

Efficiency – Tính hiu qu: Th hin mc đ s dng tài nguyên CNTT mt cách
ti đa.

Confidentiality – Bí mt: Th hin mc đ bí mt & tin cy ca thông tin, không

b tit l.


5

Integrity - Toàn vn: Th hin mc d chính xác và đy đ ca thông tin cng nh
tính hp l (pháp lý) ca nó vi nghip v đt ra.

Availability – Tính sn sàng: Th hin mc đ sn sàng ca thông tin khi có yêu
cu t các hot đng nghip v.

Compliance - Tuân th: Th hin mc đ tuân th theo đúng lut l, quy đnh và
các tha thun ràng buc.

Reliability of information -  tin cy ca thông tin: liên quan đn các h thng
qun lý vic cung cp nhng thông tin thích hp cho nó đ s dng trong h thng
và mc đ chính xác ca thông tin.

4. Quy trình lƠm vic ca COBIT:

Quy trình x
lý CNTT

Ngun
lc
CNTT
Mc tiêu
kinh doanh

 Con ngi
 C s h tng
 Thông tin
 ng dng


 Hoch đnh & t chc
 Xây dng & thc hin
 H tr & trin khai
 kim soát & theo dõi

 Hp lý
 Hiu qu
 Bí mt
 Toàn vn

 Sn sàng
 Tuân th
  tin cy thông tin


6




 Tùy thuc vào các yêu cu nghip v đc đt ra cho doanh nghip mà s
đc la chn và áp dng quy trình x lý tt nht da vào các ngun lc
CNTT.

 Các quy trình khi đc áp dng x lý luôn đm bo thông tin cng nh d
liu bo mt, sn sàng và tuân th đúng điu lut.

Cách thc xơy dng quy trình

Quy trình làm vic theo mô hình thác đ:

Vic điu khin (WHAT)
Quy trình
CNTT
Tha mãn (WHY)
Yêu cu
Nghip v
Thc hin bi (WHO)
Hành đng
Kim soát
Cn cân nhc
Các bài hc
Kim soát

7




Quy trình đc xây dng thông qua 4 bc chính nh mô hình. Thc hin theo các
bc đ đm bo quy trình đã đc xây dng đúng và có s kim soát cht ch.

II. Tác đng ca Cobit đn vic thit lp h thng thông tin k toán trong
doanh nghip:

1. H thng thông tin k toán:

1.1 Khái nim:
H thng thông tin k toán (Accounting Information System – AIS) là h thng
thông tin thu thp, ghi chép, bo qun, x lý và cung cp d liu, thông tin liên
quan đn k toán, tài chính.
1.2 Các thƠnh phn c bn ca h thng thông tin k toán:
K toán phi thu (AR): lu tr d liu các giao dch ca khách hàng v mua hàng
và tr tin.
K toán phi tr (AP): lu tr d liu các giao dch ca nhà cung cp đã mua
hàng và tr tin.
Lng: qun lý thông tin chm công ca nhân viên cng nh các thông tin v
công vic khác liên quan ti quy trình tính lng ca doanh nghip.
S cái (GL): tng hp d liu t AR, AP, lng và các h thng thông tin khác.

8

X lý đn hƠng: ghi nhn, x lý các đn hàng ca khách hàng, đa ra các báo cáo
cn thit đ h tr quá trình phân tích bán hàng và kim soát kho.
Kim soát kho: X lý d liu phn ánh s thay đi ca các thành phn trong kho
(thành phm, nguyên vt liu). H tr cung cp các dch v cht lng cao, gim
thiu chi phí đu t trong qun lý kho và chi phí vn chuyn hàng gia các kho.
1.3 Chc nng:
Ghi nhn, lu tr các d liu ca các hot đng kinh doanh hàng ngày, các nghip
v kinh t phát sinh và các s kin kinh t khác.
Lp và cung cp các báo cáo cho các đi tng bên ngoài
H tr ra quyt đnh cho nhà qun lý doanh nghip
Hoch đnh và kim soát
Thit lp mt h thng kim soát ni b.

1.4 Phơn loi:

 Theo mc tiêu vƠ đi tng s dng:
H thng thông tin k toán tài chính: thu nhn, x lý và cung cp thông tin liên
quan đn quá trình hot đng ca doanh nghip cho ngi qun lý và nhng đi
tng ngoài doanh nghip, giúp h ra các quyt đnh phù hp vi mc tiêu mà h
quan tâm.
H thng thông tin k toán qun tr: thu nhn, x lý và cung cp thông tin cho
nhng ngi trong ni b doanh nghip s dng, giúp cho vic đa ra các quyt
đnh đ vn hành công vic kinh doanh và vch k hoch cho tng lai phù hp
vi chin lc và sách lc kinh doanh.

9

 Theo phng thc x lý:
H thng thông tin k toán th công
H thng thông tin k toán da trên nn máy tính
H thng thông tin k toán bán th công
1.5 i tng s dng:
Ngi s dng trc tip
Nhà qun lý
Chuyên gia t vn h thng thông tin k toán
Kim toán viên
Ngi cung cp dch v k toán, thu
2. S cn thit ca vic s dng COBIT đ thit lp h thng thông tin k
toán trong doanh nghip:


10

11


Vic xây dng và kim soát H thng thông tin (HTTT) nói chung và H thng
thông tin k toán (HTTTKT) nói riêng là mt nhu cu thit yu cho hu ht doanh
nghip.
Tuy nhiên, hin ti vic xây dng này gp nhiu khó khn nh:
(1) Ngi thc hin xây dng cha có tip cn mt b tiêu chun đ làm c s cho
các hành đng.
(2) Không có mt k hoch tng th rõ ràng trong vic thit lp h thng.
Do vy, tip cn các tiêu chun đ xây dng HTTTKT là cn thit. Trên th gii
hin có mt s b tiêu chun đ phc v cho mc đích này.Trong s đó, COBIT
đc xem là mt b công c khá hoàn thin, có th h tr các doanh nghip xây
dng HTTKT đt hiu qu mong mun.

Theo Stolovitsky (2005), các chun mc COBIT đang đc chp nhn ngày càng
tng bi nhiu công ty nh là các thc tin tt nht (best practices) trong qun lý
thông tin, áp dng công ngh thông tin (CNTT) và kim soát ri ro.
ITGI (2005) phát biu rng COBIT đc chp nhn nh là mt khung mu kim
soát ni b đi vi CNTT, trong khi COSO đc chp nhn nh là mt khung mu
kim soát nib cho doanh nghip. COSO đc phát trin nh là mt mô hình
kim soát kinh doanh tng quát và hng vào qun lý. iu này đa đn câu hi:
Ti sao là COBIT? Ti sao không là COSO?

12

Khi so sánh COBIT vi COSO trên các phng din sau, ta s thy đc s khác

bit và vt tri ca COSO nu áp dng nó cho vic thit lp HTTTKT trong
doanh nghip.
a/ Kim soát ni b:
- COBIT đc xem nh là mt khung mu kim soát ni b đi vi CNTT bng
cách nhìn vào tt c thông tin cn thit đ h tr các yêu cu kinh doanh và kt
hp các ngun lc và quy trình ca CNTT.
- COSO khung mu đc tích hp phát biu rng KSNB là mt quy trình đc
thit lp bi mt hi đng qun tr, ban giám đc, và nhiu nhân s khác; và đc
thit k đ cung cp đm bo hp lý liên quan đn vic đt đc các mc tiêu đã
nêu, không áp dng kim soát ni b cho CNTT nhiu, nên COSO không tht s
thích hp cho các doanh nghip áp dng CNTT đ qun lý thông tin, mà ngày nay
CNTT đc coi nh là mt công c hu ích đ qun lý thông tin nht.
b/ Các mc tiêu kim soát:
- COBIT đc m rng bao gm cht lng và các yêu cu bo mt trong 7 loi
chng chéo, trong đó bao gm hu hiu, hiu qu, bo mt, tính toàn vn, tính sn
sàng, tuân th, và đ tin cy ca thông tin.
- COSO tp trung vào tính hu hiu, hot đng hiu qu, báo cáo tài chính đáng tin
cy, và tuân th lut và các quy đnh.
Các mc tiêu kim soát ca COSO không đc đa dng, đy đ và m rng nh
COBIT.
c/ i tng

13

-COBIT đc chp nhn rng rãi trên th gii, da trên các kinh nghim thc tin
và chuyên nghip.
+COBIT tuân th vi ISO/IEC17799: 2005, và đáp ng các yêu cu COSO đi vi
môi trng kim soát CNTT, chia s hiu bit gia tt c c đông da trên mt
ngôn ng chung.
+COBIT là khách quan, nó đc liên tc phát trin, và duy trì bi mt tchc phi

li nhun.
+COBIT hng đn qun tr và d s dng.
+COBIT có mt cách tip cn linh hot và thích ng phù hp vi các t chc khác
nhau, vn hóa và các yêu cu.
-COSO hng đn vic s dng bi qun lý cp cao, COBIT hng đn nhà qun
lý, ngi s dng thông tin, và kim toán viên. c đim phân bit cui cùng ca
COBIT là nó cung cp mt mô hình kim soát toàn din, thân thin mà tp trung
vào các mc tiêu kinh doanh và đc bit là cho các yêu cu KSNB trong CNTT.
d/ T chc qun lý:

COSO đc h tr bi 5 t chc: Vin K toán Qun tr (IMA), Hip hi K toán
M (AAA), Vin M K toán Công chng (AICPA), Vin Kim toán ni b (IIA)
và iu hành tài chính quc t (FEI).

COBIT thì đc h tr bi ISACA, mt t chc chuyên nghip quc t tp trung
vào qun tr IT.

14

So sánh chung v các phng pháp qun tr ngoƠi COSO


*Mt s nhn đnh thêm:

- COBIT và ISO 17799 s dng đ kim tra, xác đnh tình trng hin ti.
- Xác đnh các đim yu trong quy trình và điu khin hot đng.
- ITIL s dng đ ci thin các quy trình CNTT và kim soát, còn s dng ISO
17799 đ ci thin các quy trình và điu khin an ninh thông tin.
- ITIL s dng đ xác đnh công ngh, mc dù không hoàn chnh.
- COBIT s dng đ xác đnh các s liu.

- ITIL truy vn trên c cu có th.

15


*u đim ca COBIT:

Phm vi hot đng trong mi lnh vc ngành ngh rng hn và bao quát hn các
phng pháp khác. COBIT có ch ra các hot đng và hng dn chi tit c th
cho quá trình xây dng hot đng mong mun.Kh nng đánh giá, kim soát tt.Có
nhiu bài hc kinh nghim, qun lý đc ri ro và s thay đi.Kh nng mm do
thích ng vi tng doanh nghip, t chc cao.Tránh lãng phí vì vy gim thiu chi
phí. Luôn đc phát trin và thay đi phù hp vi xu th mi.

*Nhc đim ca COBIT:
òi hi kin thc vng, s hiu bit và có kinh nghim nhiu. Chi phí xây dng
cng không nh. Không c th v vic xây dng quy trình bng phng pháp ITIL.
Chun mc đánh giá đi tng CNTT không c th và uy tín nh CMM. V lnh
vc an toàn an ninh thông tin thì không bng ISO. COBIT tuy bao trùm và có đy
đ công c đ thc hin trin khai xây dng HTTT, tuy nhiên khi xét v mt đi
tng c th thì còn nhiu yu kém hn các phng pháp khác.  khc phc
COBIT ánh x thc hin kt hp các chc nng cn thit ca phng pháp khác.
COBIT có s qun lý ri ro rõ ràng mi khi kim soát, đánh giá thì phi có công
đon qun lý ri ro. Không ch qung lý ri ro t quy trình xây dng hot đng c
th còn qun lý đn các nhân t gây nh hng, đc bit là nhân t con ngi,
COBIT luôn chú trng đ HTTT thc s đi vào hot đng, đt kt qu tt nht.
Mt ln na khng đnh tm bao quát ca COBIT, th hin nhiu tính u vit hn
các phng pháp khác. T nhng s so sánh trên, ta nhn thy rng cn ng dng

16

phng pháp COBIT vào qun tr và đánh giá nhm khc phc tình trng v tình
hình trin khai CNTT, xây dng HTTT  nc ta.

 c phát trin trong nhiu nm đã tích ly nhiu bài hc kinh nghim, phát
huy t nn móng vng chc là phng pháp COSO, COBIT là phng pháp
đáng tin cy.
 Không cng nhc nh các phng pháp khác, do có phm vi bao trùm các
hot đng CNTT nên tùy vào hot đng, ta có th la chn quy trình đánh
giá, qun tr phù hp.
 Giúp tit kim nhân lc, gim thiu chi phí so vi vic dùng nhiu phng
pháp và li mang tính thng nht cao.
 COBIT ánh x d dàng liên kt vi các phng pháp khác đem li hiu qu
cao hn trong qun tr và đánh giá hot đng thông tin.
 COBIT mang tính đnh hng phát trin lâu dài.


3. Tác đng ca Cobit đn vic thit lp h thng thông tin k toán trong
doanh nghip:
COBIT giúp các doanh nghip to ra giá tr ti u t CNTT bng cách duy trì mt
s cân bng gia li ích đt đc vi vic gim thiu mc đ ri ro và ti u hoá
vic s dng tài nguyên. Vi các nguyên tc và thc hành, các công c và mô hình
phân tích đc chp nhn trên toàn th gii, COBIT to đc s tin tng và nâng
cao giá tr ca h thng thông tin trong các doanh nghip.
c bit phng pháp qun tr h thng thông tin COBIT hng dn cách qun tr
thông tin vi nhng công c h tr giám đc d án khc phc khong cách gia

17

các chin lc d án, khó khn v k thut và ri ro trong kinh doanh. Bên cnh đó

COBIT còn tng cng kh nng đnh hng chin lc rành mch và nâng cao
tiêu chun qun tr CNTT cho doanh nghip.
Vì vy COBIT là mt phng pháp giúp doanh nghip ca bn thành công trong
chin lc kinh doanh, HTTT ca doanh nghip bn khi áp dng COBIT s hoàn
chnh theo tiêu chun quc t.
Thc hin COBIT là mt du hiu ca mt doanh nghip hot đng tt, vì nó là
mt minh chng đc quc t công nhn:

 COBIT đc s dng trong nhiu công ty cung cp mt khuôn kh cho qun
tr và thc hin kim soát ni b.
 COBIT bao gm quá trình kim soát kinh doanh và CNTT cn thit đ đt
đc mc tiêu ca công ty.
 COBIT đc vit  cp đ qun lý và đnh hng ca yêu cu nghip v.
 COBIT là liên kt vi các công ngh thông tin thc hành và các tiêu chun
nhng đc hoàn chnh hn so vi nhng phng pháp khác.
 COBIT nói chung đc chp nhn nh là kim soát ni b công ngh thông
tin.
 COBIT h tr các quy trình và hot đng nghip v cho doanh nghip,
nghip v k toán cn s chính xác và có quy trình vào ra rõ ràng ca các
thông tin nên cn s h tr ca h thng.
 COBIT giúp doanh nghip xây dng h thng thông tin đem li nhiu li ích
cho doanh nghip và tùy vào kh nng ng dng ca h thng nó có nhng
vai trò khác nhau.
 Cung cp mt hng dn đ đánh giá chính thc, nhn xét, giúp kt qu
kim tra vic s dng nh là mt c hi đ lên k hoch ci tin.

18

 Cung cp mt ngun đáng tin cy cho các quyt đnh v qun lý điu khin.
 c công nhn nh là mt tài liu tham kho ngun đáng tin cy mà đm

bo nhn dng đy đ ca các khu vc ri ro.
 Giúp ci thin phng pháp kim toán, chng trình, h tr công tác kim
toán vi các nguyên tc kim toán chi tit, chun hóa chng trình hot
đng ca doanh nghip.

Tóm li, có th thy COBIT có nhiu u đim đ các DN chn và ng dng nó.
COBIT giúp gia tng đáng k chp nhn và gim bt thi gian đ thc hin
chng trình qun tr CNTT. Là mt yu t mnh m trong vic đt đc các
mc tiêu chính cho qun tr CNTT.Cung cp mt ngun đáng tin cy cho các
quyt đnh v qun lý điu khin.Là lý tng cho qun lý kinh doanh đ giao
tip yêu cu và quan tâm.c công nhn nh là mt tài liu tham kho ngun
đáng tin cy mà đm bo nhn dng ca tt c các khu vc ri ro chính thc.Ci
thin quan h vi truyn thông và qun lý CNTT. ci thin phng pháp
kim toán /chng trình. h tr công tác kim toán vi các nguyên tc kim
toán chi tit. cung cp hng dn cho qun tr CNTT. Nh là mt đim
chun có giá tr cho IS / IT kim soát.  ci thin IS / IT điu khin.  chun
hóa phng pháp kim toán / chng trình…


19

TƠi liu tham kho:
Lun vn Phng pháp qun tr và đánh giá h thng thông tin Cobit,
/>thong-tin-cobit-46929/
Nguyn Ngoan, ISACA phát hành phiên bn COBIT 5 v Qun lý ri ro kinh
doanh, />a9795058cb83&CatID=6a79a9d0-0aed-4380-83ff-f60ad2498410
Tham kho ngày 5/12/2014
What are the Benefits of COBIT 5?
/>cobit-5/
Mike Rothman, COSO and COBIT: The value of compliance frameworks for SOX

/>compliance-frameworks-for-SOX

COSO and COBIT center