Đề cương văn hóa Việt Nam

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
A Mở đầu
Hiện nay, sự nghiệp cách mạng nớc ta bớc vào thời kì mới, đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc, thực hiện mục tiêu đan giàu nớc mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh. Sự nghiệp vĩ đại đó đợc tiến hành trong điều kiện
đất nớc ta mở cửa hội nhập với các nớc trên thế giới trong mọi lĩnh vực, những thời
cơ thuận lợi đan xen với các nguy cơ, thách thức lớn nhng chúng ta đã đợc nhiều
thành tựu to lớn. Sự chuyển đổi nền kinh tế thị trờng hiện nay đã có tác động sâu
sắc đến mọi đời sống xã hội.
Sự suy thoái về t tởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ các
cán bộ, đảng viên và quần chúng ngày càng phổ biến hơn, nghiêm trọng hơn đòi
hỏi chúng ta phải xây dựng và phát triển nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân
tộc.Đồng thời phải chống lại những ảnh hởng tiêu cực của xu thế toàn cầu hoá và
mặt trái của hiện đại đang diễn ra hiện nay.
Nhận thức đợc vấn đề cấp bách đó trong quá trình đổi mới, hội nhập quốc tế
trong thời kì quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội, hội nghị trung ơng 5 (Khóa VIII) đã
đề ra chủ trơng, đờng lối xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đạm đà bản
sắc dân tộc, nhằm giữ vững định hớng XHCN;Nghị quyết TW5 Khóa VIII mang ý
nghĩa một chiến lợc phát triển nền văn hoá Việt Nam trong thời kì công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nớc, đã kế thừa những quan điểm của Đảng trong Đề cơng
văn hoá Việt Nam phát triển những giắ trị lí luận của bản đề cơng lên tầm cao
mới. Hơn nữa đối với sinh viên chuyên ngành Lịch Sử Đảng, chuyên đề về Đảng
lãnh đạo xây dựng nền văn hoá mới còn rất mới mẻ cha đợc đa vào giảng dạy
trong chuyên ngành,
Vì vậy việc chọn đề tài này là một trong nhiều cách để tiếp cận với chuyên
đề văn hoá do Đảng lãnh đạo nhằm bổ sung vào hệ thống kiến thức đã đợc học
trong nhà trờng,
Hà Thị Lệ
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hµ ThÞ LÖ

2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
B Nội dung
I. Khái niệm văn hoá và thực trạng văn hoá:
1.Khái niệm văn hoá:
Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về văn hoá, có thể hiểu văn hóa là do
con ngời sáng tạo ra. Dới đây là một số khái niệm mang tính bao quát, tổng hợp.
- Nghĩa rộng : Văn hoá là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con
ngời sáng tạo ra.
- Nghĩa hẹp :Văn hoá là những hoạt động sáng tạo, trao đổi và hởng thụ
những giá trị vật chất và tinh thần của con ngời nhằm thoả mãn những nhu cầu
tinh thần của họ. Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội và là động lực của sự
phát triển.
Khái niệm của UNESCO về văn hoá: Văn hóa hiện nay có thể coi là tổng
thể những nét riêng biệt về tinh thần và vật chất, trí tuệ và xúc cảm quyết định
tính cách của một xã hội hay của một nhóm ngời trong xã hội . Văn hoá bao
gồm nghệ thuật và văn chơng, những lối sống, những quyền cơ bản của con ngời,
những hệ thống các giá trị, những tập tục và những tín ngỡng : Văn hoá đem lại
khẳ năng suy sét của con ngời về bản thân. Chính văn hoá làm cho con ngời
chúng ta trở thành loài sinh vật đặc biệt nhân bản, có lý tính, có óc phê phán và
dấn thân một cách đạo lí. Chính nhờ văn hoá mà con ngời tự thể hiện, tự ý thức
đợc bản thân, tự biết mình là một phơng án cha hoàn thành đặt ra để xem xét
những thành tựu của bản thân, tìm tòi không biết mệt những ý nghĩa mới mẻ và
sáng tạo nên những công trình vợt trội lên bản thân.
Khái niềm văn hoá của Federico Mayor Caragoza Nguyên tổng giám
đốc UNESCO thì Văn hoá là tổng thể sống động các hoạt động sáng tạo trong
quá khứ và trong hiện tại. Qua các thế kỉ hoạt động sáng tạo ấy đã hình thành
một hệ thống các giá trị, các truyền thống và các thị hiếu những yếu tố xác
định đặc tính riêng của mỗi dân tộc.
Khái niệm văn hoá theo một số độc giả Mỹ Văn hoá là tấm gơng nhiều

mặt phản chiếu đời sống và nếp sống của một cộng đồng dân tộc.
ỏ Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói : Vì lẽ sinh tồn cũng nh mục
đích của cuộc sống loài ngời mới sáng tạo và phát sinh ra ngôn ngữ , chữ viết,
đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ cho
sinh hoạt hàng ngày về mặt ăn ở và các phơng thức sử dụng. Toàn bộ những
sáng tạo và phát sinh đó tức là văn hoá .
Nguyên Thủ tớng Phạm Văn Đồng viết : Nói tới văn hoá là nói tới một
lĩnh vực vô cùng phong phú và rộng lớn bao gồm tất cả những gì không phải là
thiên nhiên mà có liên quan đến con ngời trong suốt quá trình tồn tại, phát triển,
quá trình con ngời làm nên lịch sử .Cốt lõi của sức sống dân tộc là văn hoá
với nghĩa bao quát và cao đẹp nhất của nó, bao gồm cả hệ thống giá trị : t tởng
và tình cảm, đạo đức với phẩm chất, trí tuệ và tài năng, sự nhạy cảm và tiếp thu
cái mới từ bên ngoài, ý thức về bảo vệ tài sản và bản lĩnh cộng đồng dân tộc, sức
đề kháng và sức chiến đấu đẻ bảo vệ mình và không ngừng lớn mạnh.
Hà Thị Lệ
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Khái niệm văn hoá của PGS Phan Ngọc : Không có cái vật gì gọi là văn
hoá cả và ngợc lại bất kì vật gì cũng có cái mặt văn hóa, văn hóa là một quan
hệ. Nó là mối quan hệ giữa thế giới biểu tợng và thế giới thực tại. Quan hệ ấy
biểu hiện thành một kiểu lựa chọn riêng của một tộc ngời, một cá nhân so với
một tộc ngời khác, một cá nhân khác. Nét khác biệt giữa các kiều lựa chọn làm
cho chúng khác nhau tạo thành những nền văn hoá khác nhau là độ khúc xạ. Tất
cả mọi cái mà tộc ngời tiếp thu hay sáng tạo đều có một độ khúc xạ riêng có mặt
ở mọi lĩnh vực và rất khác độ khúc xạ ỏ một tộc ngời khác.
Khái niệm văn hoá của PGS TSKH Trần Ngọc Thêm : Văn hoá là một
hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con ngời sáng tạo và tích luỹ
qua các quá trình hoạt động thực tiễn trong sự tơng tác giữa con ngời với môi
trờng tự nhiên và xã hội của mình.
Kế thừa khái niệm của các nhà khoa học trong và ngoài nớc với sự phân tích

nh trên, ta có thể đi đến một khái niệm văn hoá nh sau :
Văn hoá là hệ thống các giá trị vật chất và tinh thần đợc sáng tạo và tích
luỹ trong lịch sử nhờ quá trình hoạt động thực tiễn của con ngời các giá trị này
đợc cộng đồng chấp nhận, vận hành trong đời sống xã hội liên tiếp truyền lại
cho thế hệ sau. Văn hoá thể hiện những trình độ phát triển và những đặc tính
riêng của dân tộc.
Nh vậy, văn hoá không phải là một lĩnh vực riêng biệt, văn hóa là tổng thể
nói chung những giá trị vật chất và tinh thần do con ngời sáng tạo ra, văn hoá là
chìa khoá của sự phát triển.
2. Thực trạng văn hoá Việt Nam:
Cơng lĩnh mới của Đảng đợc thông qua tại đại hội lần thứ VII (1991) khẳng
định : xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội con ngời đ-
ợc giải phóng, nhân dân lao động làm chủ đất nớc, có nền kinh tế phát triển cao và
nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc ; mọi ngời có cuộc sống ấm no, tự
do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện cá nhân, cộng đồng xã hội và dân
chủ đợc bảo đảm. Tức là Đảng ta chủ trơng phải đào tạo, xây dựng từng con ngời
vừa có sức khoẻ tốt, có thể lực lẫn tâm lực nhất là có trí tuệ tức là trí lực, và trên
hết là có đạo đức, có cả khả năng biết thởng thức cái đẹp và cao hơn là biết sáng
tạo cái đẹp (cầm, kì, thi, hoạ) nh ngời xa thờng nói.
Sự nghiệp đổi mới đất nỡc của Đảng ta và nhân dân ta đòi hỏi phải phát huy
cao độ năng lực, tinh thần của con ngời Việt Nam về trí tuệ, đạo đức, tâm hồn, đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc hòan thành hai nhiệm vụ chiến lợc là
xây dựng bảo vệ tổ quốc vì dân giàu, nớc mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh là một sự nghiệp sáng tạo to lớn của nhân dân ta đồng thời là quá trình cải
tiến xã hôi sâu sắc đòi hỏi phát huy nguồn lực trí tuệ, năng lực, bản lĩnh của mỗi
ngời Việt Nam. Sự thay đổi về cơ cấu kinh tế, kết cấu xã hội, nhu cầu tăng nhanh
về văn hoá của mọi tầng lớp dân c, quá trình dân chủ hoá xã hội .Là yếu tố làm
thay đổi đời sống văn hoá của dân tộc.
Hơn nữa trớc thực trạng bị suy thoái về giá trị văn hoá và đạo đức, lối sống
ở một bộ phận không nhỏ cán bộ , đảng viên và quần chúng ngày càng phổ

biến hơn, tinh vi hơn, nghiêm trọng hơn đòi hỏi chúng ta phải chấn hng nền
Hà Thị Lệ
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
văn hoá dân tộc thông qua sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến,
đậm đà bản sắc dân tộc.
Việc mở cửa để hội nhập với khu vực và các nớc trên thế giới tiếp thu các
thành tựu văn hoá, văn minh của nhân loại đòi hỏi chúng ta phải có một trình độ
văn hoá tơng ứng để tiếp bớc các thành tựu đó và làm chủ đợc quá trình công nghệ
để công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nớc. Chúng ta mở cửa, đổi mới đát nớc trong
thời kì quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội , khi mà toàn cầu hoá trở thành xu thế thời
đại và cuộc cách mạng khoa học và công nghệ đang phát triển mạnh mẽ và lan
rộng khắp thế giới, không một dân tộc nào có thể đứng ngoài hoặc quay lng lại với
xu thế đó. Các quốc gia, dân tộc muốn tiến lên phải hội nhập vào trào lu chung,
phải biết lợi dụng thành tựu của công cuộc cách mạng, khoa học và công nghệ
hiện đại.
Đồng thời phải chống lại những ảnh hởng tiêu cực của xu hớng toàn cầu
hoá và mặt trái của quá trình hiện đại hoá đang diễn ra hiện nay. Trớc hết lý thuyết
tuyệt đối hoá một mô hình phát triển mô hình của chủ nghĩa t bản phơng tây.
Những ngời chủ trơng lý thuyết này cho rằng : muốn tiến lên công nghiệp hoá,
hiện đại hoá, các nớc đang phát triển phải đi theo con đờng mà Tây âu đã đi.
Xu thế nhất thể hoá đời sống nhân loại, xu hớng áp đặt văn hóa và đế quốc
chủ nghĩa trong văn hoá do hậu quả của quá trình toàn cầu hoá và hiện đại hoá
hiện nay. Xu hớng nhất thể hoá đời sống nhân loại hay đồng dạng hoá lối sống
nhân loại thông qua các sản phẩm vật chất và tinh thần. Xu hớng áp đặt văn hoá và
đế quốc chủ nghĩa trong văn hoá, đem giá trị của dân tộc này áp đặt của dân tộc
khác (nh tự do, dân quyền, dân chủ, công bằng ) lấy sản phẩm văn hoá của dân
tộc này thay thế hoặc lấn át sản phẩm của dân tộc khác bằng sức mạnh kinh tế,
công nghệ hiện đại.
Các xu thế trên dẫn đến sự nghèo nàn đời sống văn hoá tinh thần của nhân

loại làm suy giảm khả năng sáng tạo của các cộng đồng, huỷ diệt nền văn hoá của
các quốc gia, dân tộc, làm mất đi sự giao lu văn hoá giữa các dân tộc và sự phong
phú, đa dạng, sinh động của văn hóa nhân loại.
Đối lập lại là xu hớng phục hng các nền văn hoá dân tộc. Nhiều quốc gia
dân tộc, trong quá trình phát triển đã ý thức đợc vai trò của văn hoá dân tộc đối với
sự nghiệp hiện đại hoá đất nớc. Thực tế ở một số nớc và lãnh thổ công nghiệp hoá,
hiện đại hoá nhng không phải là Âu hoá hay Mỹ hóa và ngời ta đã và đang thành
công nh Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Xingapo,Malaixia Ngay trong các n ớc
t bản xu hớng phục hng văn hoá của các dân tộc, sắc tộc cũng nổi lên mạnh mẽ.
Họ không muốn đánh mất văn hoá của mình để trở thành giống nh kẻ khác và
phụ thuộc vào nền văn hoá của ngời khác dẫn đến sự tàn lụi của dân tộc và sắc tộc.
Những thành tựu trong sự nghiệp xây dựng văn hóa một mặt chứng tỏ các đ-
ờng lối và chính sách của Đảng và nhà nớc ta đã và đang phát huy tích cực định h-
ớng đúng đắn cho sự phát triển đời sống văn hoá, xã hội, mặt khác đó là kết quả
của sự tham gia tích cực của nhân dân và những nổ lực to lớn của các lực lợng hoạt
động trên lĩnh vực văn hoá.
Tuy nhiên, những mặt cha đợc còn nhiền, thậm trí còn nghiêm trọng, nhất
là trong lĩnh vực lí tởng, đạo đức và lối sống. Nguyên nhân của tình trạng yếu kém
Hà Thị Lệ
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
đó là sự sụp đổ ở Liên Xô cũ và các nớc xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu đã gây xúc
động lớn về t tởng, tình cảm trong cán bộ đảng viên và nhân dân.
Các thế lực thù địch ráo riết chống phá ta trên mặt trận t tởng, văn hoá nhằm
thực hiện diễn biến hoà bình.
Cơ chế thị trờng và sự hội nhập quốc tế, bên cạnh những tác động tích cực,
to lớn cũng đã bộc lộ những mặt trái của nó, ảnh hỏng tiêu cực đén ý thức, t tởng,
đạo đức, lối sống của nhân ta.
Nớc ta còn nghèo nàn, nhu cầu văn hoá của nhân dân rất lớn nhng khả năng
đáp ứng còn hạn chế do còn thiếu những điều kiện về phơng tiện vật chất cần thiết.

Trong khi tập trung sức vào nhiệm vụ kinh tế, Đảng cha lờng hết đợc những
tác động tiêu cực nói trên, từ đó cha đặt đúng vị trí của văn hóa, cha coi trọng
công tác giáo dục về t tởng, đạo đức, lối sống, các biện pháp cần thiết trên cả hai
mặt xây và chống trên lĩnh vực văn hoá. Công tác nghiên cứu, lí luận cha làm
rõ nhièu vấn đề có liên quan đến văn hoá trong quá trình đổi mới, trong việc xác
định những giá trị về truyền thống cũng nh vê giá trị mới cần xây dựng, trong việc
sử lí các mối quan hệ về truyền thống và hiẹn đại, dân tộc và quốc tế, văn hoá và
chính trị, văn hoá và kinh tế ch a xây dựng đợc chiến lợc phát triển văn hoá song
song với chiến lợc phát triển kinh tế.
Sử lí những phần tử thoái hoá, biến chất trong Đảng và bộ máy nhà nớc cha
nghiêm minh. Tinh thần tự phê bình và phê bình sa sút ở nhiều cấp bộ Đảng. Nội
dung giáo dục chính trị t tởng, chính trị trong sinh hoạt Đảng và các đoàn thể rất
yếu. Những điều đó làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào đội ngũ cán bộ.
Trong lãnh đạo và quản lí có những bỉểu hiện buông lỏng, né tránh, hữu
khuynh. Trong các hoạt động kinh tế cha chú ý đến các yếu tố văn hoá, các yêu
cầu phát triển văn hoá tơng ứng. Mức đầu t ngân sách cho văn hoá còn thấp. Chính
sách đào tạo, bồi dỡng, sử dụng, đãi ngộ cán bộ làm công tác văn hoá còn nhiều
bất hợp lí. Những lệch lạc và việc làm sai trái trong văn hoá - văn nghệ cha đợc kịp
thời phát hiện, việc sử lí bị buông suôi hoặc có khi lại dùng những biện pháp hành
chính không thích hợp. Cha có cơ chế và chính sách phát huy nội lực của nhân
dân, cha tạo đợc phong trào quần chúng mạnh mẽ tham gia phát triển văn hoá, xây
dựng nếp sống văn minh, bảo vệ văn hoá chân chính là đối tợng chủ yếu của các
hoạt động văn hóa.
Vấn đề nêu trên chính là những thực trạng đặt ra trong sự nghiệp xây dựng
nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
II . Đảng lãnh đạo xây dựng nền văn hoá Việt Nam
tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc :
Xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân
tộc nhằm tạo lập một nền văn hoá Việt Nam hiện đại có sự thống nhất hữu cơ giữa
tính chất tiên tiến và bản sắc dân tộc. Tính chât tiên tiến và bản sắc dân tộc

của nền văn hoá Việt Nam có mối quan hệ biện chứng, chúng tác động lẫn nhau,
quy định lẫn nhau. Để nghiên cứu sâu sắc hơn và đầy đủ hơn thì tách thành hai nội
dung tiên tiến và bản sắc dân tộc theo phơng pháp trừu tợng hoấ khoa học.
Hà Thị Lệ
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.Xây dựng nền văn hoá tiên tiến :
Nền văn hoá tiên tiến là nền văn hóa thể hiện tinh thần yêu nớc và tiến bộ
dựa trên nền tảng là chủ nghĩa Mác LêNin và t tởng Hồ Chí Minh :
Dới ánh sáng của hệ t tởng tiến bộ, tính tiên tiến của nền văn hoá Việt
Nam thể hiện ở mục tiêu mà nền văn hoá hớng tới là độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội. Trong thời đại ngày nay độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội vẫn đang là
mục tiêu của các quốc gia dân tộc và những ngời tiến bộ và cách mạng trên thế
giới vơn tới. Bảo vệ độc lập dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội và nền văn hóa
mới ở nớc ta hiện nay là một quá trình thống nhất không thể tách rời. Chế độ xã
hội tiên tiến quy định tính tiên tiến của nền văn hóa, đồng thời nền văn hoá tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc vừa là mục tiêu, vừa là động lực của chủ nghĩa xã hội
và phát triển kinh tế xã hội của đất nớc.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành trung ơng Khoá VIII của
Đảng nhấn mạnh, tiên tiến là yêu nớc và tiến bộ mà nội dung cốt lõi là lí tởng Hồ
Chí Minh. Bởi lẽ nh C. Mác và Ph.Ăngghen chỉ rõ : Lịch sử t tởng chứng minh
cái gì, nều không phải là chứng minh rằng sản xuất tinh thần cũng biến đổi theo
sản xuất vật chất? Những t tởng thống trị của một thời đại bao giờ cũng chỉ là t t-
ởng của giai cấp thống trị. ở đây là trình độ cao của văn minh cả về đời sống vật
chất lẫn tinh thần. ỏ đó kết tinh đợc mọi tinh hoa của quá khứ, hoà quện vào phẩm
chất hiện đại, đáp ứng đợc yêu cầu phát triển của xã hội, đem lại hạnh phúc cho
con ngời.
Nền văn hoá tiên tiến là nền văn hóa thấm nhuần chủ nghĩa nhân văn cách
mạng (vì con ngời) .
Nói đến nhân văn là nói đến con ngời, giải phóng con ngời và phát triển con

ngời, chủ nghĩa Mác Lê Nin là hệ t tởng duy nhất lấy việc giải phóng con ngời
là mục tiêu cao cả của mình. Giải phóng con ngời không chỉ là làm cho con ngời
thoát khỏi mọi hình thức bóc lột, áp bức bất công về thể xác mà còn giải phóng
con ngời về mặt tinh thần, giải phóng mọi tiềm năng sáng tạo, mở ra những điều
kiện xã hội tốt đẹp cho con ngời phát triển toàn diện về nhân cách. Chủ nghĩ Mác
Lê Nin là chủ nghĩa nhân văn trực tiếp nhằm vào hành động để giải phóng
con ngời theo ý nghĩa cách mạng cao quý đó. Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần
nhấn mạnh tinh thần giải phóng con ngời nh là mục đích cuối cùng của chủ nghĩa
Mác- Lê Nin Muốn cho chủ nghĩa cộng sản thực hiện đợc mọi ng ời đều đợc
phát triển hết khả năng của mình.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ t Ban chấp hành trung ơng Đảng lần thừ VII đã
chỉ rõ : Một nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đơng nhiên bao gồm
cả tính nhân văn.
Nghị quyết hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành trung ơng Khoá VIII , cụ
thể hoá tinh thần nhân văn : Nhằm mục tiêu tất cả vì con ngời. vì hạnh phúc và
phát triển phong phú, tự do, toàn diện của con ngời trong mối quan hệ hài hoà giữa
cá nhân và cộng đồng giữa xã hội và tự nhiên.
Nền văn hoá tiên tiến là nền văn hoá thể hiện t tởng dân chủ tôn trọng sự
sáng tạo chân chính:
Hà Thị Lệ
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Dân chủ là đặc trng cơ bản của nền văn hoá tiên tiến (tiến bộ), dân chủ là
yếu tố làm thay đổi nhiều mặt đời sống văn hóa dân tộc. Dân chủ là nguồn sữa
nuôi dỡng nền văn hoá, là tiền quan trọng cho sự phát triển nền văn hóa. Dân chủ
là động lực cho sự phát triển tài năng, nhu cầu sáng tạo của quần chúng nhân dân,
góp phần làm phong phú, đa dạng nền văn hoá dân tộc để phục vụ con ngời. Dân
chủ gắn liền với tự do sáng tạo, tôn trọng sáng kiến sáng tạo, ý kiến cá nhân, giá
trị cá nhân trong văn hoá và mọi hoạt động của đời sống xã hội.
Nghị quyết hội nghị lần thứ t Ban chấp hành trung ơng Khoá VII nhấn

mạnh: Phải đảm bảo tự do cho mọi sáng tạo và mọi hoạt động văn hoá . Mặt khác
cần nhấn mạnh rằng sự sáng tạo chân chính gắn liền với trách nhiệm trớc công
chúng, trớc dân tộc và thời đại.
Nền văn hoá tiên tiến là nền văn hoá hiện đại hớng tới sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nớc :
Ngoài yều tố hệ t tởng- thành tố quan trọng của nền văn hoá tiên tién thì
các yếu tố khác của nó cũng đòi hỏi một trình độ hiện đại, trình độ dân trí, khoa
học, công nghệ phải dần dần tiến kịp với trình độ hiện đại của thế giới, phải h -
ớng tới cuộc cách mạng khoa học và công nghệ để công nghiệp hoá và hiện đại
hoá đất nớc, đòi hỏi sự vận dụng sáng tạo và làm chủ các tri thức công nghệ và
khoa học và công nghệ để xây dựng đất nớc. Nâng cao trình độ t duy khoa học,
duy lí trong mọi hoạt động kinh tế , xã hội trong điều kiện kinh tế thị trờng, giải
quyết các vấn đề dan tộc ra trên tầm thời đại. Nền văn hoá mới phải tạo ra đợc
những phẩm chất đạo đức, tâm hồn, lối sống con ngời Việt Nam hiện đại ngang
tầm vói sự nghiệp đổi mới đất nớc. Từ đó góp phần hình thành bản lĩnh của con
ngời Việt Nam, văn hoá Việt Nam đáp ứng đợc yêu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc và vững vàng trớc những biến động của thời đại,
những thách thức trớc vận mệnh dân tộc. Nền văn hoá Việt Nam hiện đại phải vơn
lên góp phần giải quyết các vấn đề đặt ra trớc toàn nhân loại : vấn đề khủng hoảng
toàn cầu, vấn đề chiến tranh và hoà bình, vấn đề ô nhiễm môi trờng, nạn đói nghèo
và các tệ nạn xã hội ..
Nền văn hóa tiên tiến không chỉ ở nội dung t tởng mà ở cả phơng thức bỉểu
hiện và phơng tiện chuyển tải nội dung:
Sử dụng các hình thức sáng tạo mới bằng các công nghệ hiên đại làm sâu
sắc, phong phú và đa dạng các sản phẩm văn hoá dân tộc. Có cách thức và phơng
pháp tiên tiến để chuyển đổi nội dung và làm mời các gía trị văn hoá cổ truyền cho
phù hợp với thời đại. Đồng thòi phải xây dựng kết cấu han tầng của xã hội và văn
hoá từng bớc đợc hiên đại hoá. Đầu t để xây dựng cơ sở vật chất- kỹ thuật, trang
thiết bị cho hoạt động văn hoá tiến kịp trình độ khoa học công nghệ hiện đại. Có
nh vậy mới giúp cho sự sáng tạo tốt hơn, sự truyền bá nhanh hơn, rộng rãi hơn,

đáp ứng đợc nhu cầu văn hoá ngày càng tăng và càng cao của nhân dân.
Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành trung ơng Khoá VIII chỉ rõ : Tiên
tiến không chỉ về nội dung, t tởng mà cả trong hình thức biểu hiên, trong câc ph-
ơng tiện chuyển tải nội dung. Trớc đó, nghị quyết hội nghị lần thứ t Ban chấp hành
trung ơng Khoá VII đã chủ trơng : xây dựng có trọng điểm cơ sở vật chất và kỹ
thuật cho nền văn hoá, nghệ thuật, thông tin đại chúng, đối với công nghệ nâng
cao chất lợng sản phẩm, từng bớc đuổi kịp tiến độ kỹ thuật tiên tién của thế giới.
Hà Thị Lệ
8