Tìm hiểu số liệu tội phạm tại TAND thành phố Tuyên Quang

MỤC LỤC
PHẦN I: GIỚI THIỆU CHUYÊN ĐỀ
Trong điều kiện phát triển của nền kinh tế thị trường theo định hướng
XHCN. Việt Nam với mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là một
trong những yếu tố hàng đầu cho sự phát triển của kinh tế quốc gia. Tỉnh Tuyên
Quang cũng không nằm ngoài mục tiêu và chủ trương đó, trong nhiều năm qua
1

Đảng bộ và nhân dân tỉnh Tuyên Quang chủ trương phát triển tỉnh theo hướng
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển dịch vụ, du lịch. Kinh tế và đời sống nhân
dân ở đây dần được cải thiện, đi đôi với sự phát triển đó thì nền kinh tế thị trường
đã làm nảy sinh những mặt trái, đó là sự tha hóa biến chất về đạo đức và nhận thức
của một bộ phận con người, làm phát sinh tệ nạn xã hội, dẫn đến tình hình chính trị,
an ninh trật tự xã hội đi theo chiều hướng xấu.
Các loại Tội phạm này ngày một gia tăng, tinh chất và mức độ hành vi phạm
tội ngày càng nguy hiểm, tinh vi hơn, trong đó thì tội phạm ma túy chiếm tỉ lệ lớn
trong các loại tội phạm như: tội “tàng trữ , vận chuyển, mua bán trái phép hoặc
chiếm đoạt chất ma túy”, “ tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”, “ sử dụng trái
phép chất ma túy”, “cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma
túy”…xảy ra rất phức tạp dưới nhiều hình thức. Tệ nạn ma túy là hiểm họa lớn cho
toàn xã hội, gây tác hại cho sức khỏe, làm suy thoái nòi giống, phẩm giá con người,
phá hoại hạnh phúc gia đình, là nguyên nhân dẫn đến các loại tội phạm khác như
cướp của, giết người, trộm cắp…gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an ninh
xã hội, an ninh quốc gia. Tệ nạn ma túy ngày càng nhức nhối và có chiều hướng gia
tăng trong những năm gần đây, trở thành vấn đề cấp bách của toàn thể xã hội.
Trong thời gian thực tập tại địa phương, cụ thể là tại Tòa án nhân thành phố
Tuyên Quang, qua theo dõi công tác xét xử và qua số liệu thống kê từ năm 2006
đến 2010 nhận thấy tình hình tệ nạn ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang
ngày càng gia tăng, mặc dù địa phương cũng đã có nhiều biện pháp nhằm chặn
đứng và đẩy lùi tệ nạn này nhưng do nhiều nguyên nhân khác nhau nên tệ nạn này

vẫn đang là mối quan tâm lo lắng của địa phương. Trong đó đặc biệt là các tội mua
bán trái phép chất ma túy chiếm tỷ lệ lớn so với nhóm tội phạm ma túy và tổng số
vụ án hình sự đã được xét xử. Để tìm hiểu và góp phần đấu tranh với hành vi mua
bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, qua thực tiễn xét xử
và báo cáo tổng kết công tác xét xử qua cac năm về tội phạm ma túy, em đã mạnh
2

dạn chọn đề tài: “……..” để thấy được đặc điểm cũng như công tác xét xử loại tội
phạm này trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.
PHẦN II. QUÁ TRÌNH TÌM HIỂU VÀ THU THẬP THÔNG TIN
1. Thời gian
Trong khuôn khổ thời gian thực tập từ ngày 3/1 đến ngày24/4/2011 với phạm
vi nghiên cứu thực hiện đề tài tại Tòa án nhân dân thành phố Tuyên Quang, một số
cơ quan làm án, các xã, phường thuộc địa bàn thành phố Tuyên quang,
2. Quá trình thu thập thông tin
- Thu thập án lưu; báo cáo thống kê của TAND thành phố Tuyên Quang từ
năm 2006 đến 2010; hồ sơ các vụ án hình sự về ma túy, thông qua đó lựa chọn
những nội dung, vấn đề còn tồn đọng có liên quan.
- Sổ thụ lý những vụ án hình sự sơ thẩm, sổ kết quả xét sơ thẩm các vụ án
hình sự. Từ đó thu thập số liệu đưa vào bài viết.
- Đối chiếu các văn bản pháp luật đã học có liên quan.
- Tìm hiểu số liệu tội phạm tại TAND thành phố Tuyên Quang.
- Học hỏi kinh nghiệm thực tiễn của các cán bộ tòa án nơi thực tập.
Từ những thông tin thu thập được cho ta thấy thực trạng, nguyên nhân, giải
pháp và các biện pháp khắc phục, xử lý chúng ở TAND thành phố Tuyên Quang.
3. Phương pháp nghiên cứu đề tài
- Phương pháp quan sát: Đây là phương pháp mang tính thực tế cao đó là sự
thu thập các thông tin khác nhau của xã hội về các đối tượng nghiên cứu bằng sự tri
giác trực tiếp, thông qua việc hỏi, ghi nhận các ý kiến của các cán bộ, thẩm phán
trực tiếp tiến hành hoạt động tố tụng và thực tiễn tham gia xét xử các vụ án tại địa

phương nơi tôi thực tập.
- Phương pháp thống kê: là việc thu thập các tài liệu cần thiết liên quan đến
đề tài, từ đó phân loại tài liệu, sắp xếp theo trình tự thời gian, đặc điểm tội phạm,
3

thủ đoạn và phương pháp thực hiện tội phạm, công cụ và phương tiện phạm tội trên
cơ sở đó tìm ra những nguyên nhân mục đích của loại tội phạm này.
- Phương pháp phân tích tài liệu: là phương pháp xem xét các chứng cứ có
trong các hồ sơ vụ án, xảy ra trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, từ đó phân tích,
đánh giá rút ra những kết luận nhằm đáp ứng mục tiêu nghiên cứu của đề tài.
Ngoài ra, còn sử dụng một số phương pháp, như: phương pháp điều tra xã
hội học, phương pháp so sánh phục vụ cho đề tài của mình. Rất mong nhận được
đóng góp ý kiến của các thầy cô và các bạn.
PHẦN III - NỘI DUNG
I. Đặc điểm của tội phạm “Mua bán trái phép chất ma túy” trên địa bàn
thành phố Tuyên Quang.
1. Tội phạm ma túy chiếm tỷ lệ lớn và phức tạp.
Theo số liệu thống kê của TAND thành phố Tuyên Quang từ năm 2006 đến
1010 tội phạm về ma túy và tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có diễn
biến như sau:
Năm 2006, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội
phạm về ma túy là 50 vụ và 55 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất
ma túy có 27 vụ và 30 bị cáo, chiếm 54% số vụ và bị cáo phạm tội về ma túy.
Năm 2007, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội
phạm về ma túy là 52 vụ và 59 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất
ma túy có 29 vụ và 32 bị cáo, chiếm 56% số vụ và 54% số bị cáo phạm tội về ma
túy.
Năm 2008, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội
phạm về ma túy là 55 vụ và 61 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất
ma túy có 31 vụ và 33 bị cáo, chiếm 56% số vụ và 54% số bị cáo phạm tội về ma

túy.
4

Năm 2009, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội
phạm về ma túy là 58 vụ và 66 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất
ma túy có 33 vụ và 35 bị cáo, chiếm 57% số vụ và 53% số bị cáo phạm tội về ma
túy.
Năm 2010, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội
phạm về ma túy là 59 vụ và 67 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất
ma túy có 34 vụ và 35 bị cáo, chiếm 58% số vụ và 52% số bị cáo phạm tội về ma
túy.
Như vậy, qua số liệu trên cho ta thấy tỷ lệ tội phạm mua bán trái phép chất
ma túy so với tội phạm ma túy nói chung là tương đối lớn, chiếm khoảng trên 50%
số lượng và chất lượng. Loại tội phạm này ngày càng có xu hướng tăng về số
lượng. Năm 2006 chiếm 54% số vụ tội phạm ma túy, đến năm 2010 tăng lên 58%.
Về chất lượng lại có chiều hướng giảm, năm 2006 chiếm 54% số bị cáo phạm tội
ma túy, đến năm 2010 giảm xuống còn 52%. Tuy có chiều hướng giảm song vẫn
còn chậm.
Qua quá trình tìm hiều, thu thập số liệu và được sự đóng góp ý kiến của các
cán bộ ngành tòa án và các cán bộ tư pháp khác cho biết:
Loại tội phạm về ma túy nói chung và tội phạm mua bán trái phép chất ma
túy nói riêng đang ngày càng có chiều hướng gia tăng và tinh vi xảo quyệt hơn
trước, tỷ lệ phạm tội ở tầng lớp trẻ, thanh thiếu niên có chiều hướng gia tăng, trước
đây chủ yếu là: thuốc phiện, heroin thì nay còn xuất hiện cả thuốc lắc. Mặc dù các
tội phạm trong quá trình xét xử đã được các thẩm phán áp dụng những hình phạt
nghiêm khắc tương xứng với hành vi phạm tội và cũng là bài học để cảnh tỉnh
những người khác. Tuy nhiên loại tội phạm này vẫn không giảm, tỷ lệ tái phạm sau
khi đi chấp hành hình phạt tù vẫn còn.
Cách Hà Nội 165km về phía đông bắc, Tuyên quang là một tỉnh miền núi
vẫn còn nhiều khó khăn về kinh tế. Xung quanh tiếp giáp với các tỉnh Hà Giang,

5

Yên Bái, Phú Thọ, Thái Nguyên, là những tỉnh mà loại tội phạm về ma túy đang
làm xã hội nhức nhối, vì vậy mà Tuyên quang không tránh khỏi sự ảnh hưởng đó.
Cùng với quá trình đẩy mạnh phát triển kinh tế của địa phương, những mặt
trái của nền kinh tế thị trường cũng dần biểu hiện ra, để đáp ứng nhu cầu sử dụng
trái phép chất ma túy, để thu được những món lời “siêu lợi nhuận” thì hoạt động
mua bán ma túy ngày càng lớn. Đảng và nhân dân Tuyên Quang cũng đã tích cực
trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy, trong đó đặc biệt những năm
qua tỉnh Tuyên quang cũng đã thực hiện Quyết định số 49/2005/QĐ- TTg của thủ
tướng Chính Phủ phê duyệt kế hoạch tổng thể phòng chống ma túy đến năm 2010
và thực hiện Công văn số 871/CAT (PV11) ngày 06/5/2010 của Ban chỉ đạo phòng
chống tội phạm, phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy của tỉnh nên các tội phạm về
ma túy được phát hiện và ngăn chặn kịp thời. Hiệu quả hoạt động điều tra khám
phá các tội phạm ma túy ngày càng cao, hạn chế bỏ lọt tội phạm. Do vậy mà
những nguồn ma túy ở các tỉnh giáp ranh phần nào được kiểm soát chặt chẽ hơn.
2. Về giới tính.
Theo bản tổng hợp báo cáo kết quả xét xử của TAND thành phố Tuyên
quang và qua tìm hiểu đã được các cán bộ ngành tòa án cho biết:
Từ năm 2006 đến năm 2010, mỗi năm có khoảng 2 đến 3 vụ về mua bán trái
phép chất ma túy là có người phạm tội là nữ giới, còn lại đều là nam giới, tỷ lệ nữ
giới phạm tội về loại tội này không nhiều song thủ đoạn và cách thức hoạt động rất
tinh vi. Đối với tội phạm là nữ giới, chủ yếu là do hoàn cảnh gia đình, do không có
công ăn việc làm, do nhận thức kém nên đã dẫn đến hành vi phạm tội. Đối với nam
giới, tội phạm bao giờ cũng mang tính chất, mức độ nguy hiểm cao hơn, liều lĩnh
hơn, táo tợn hơn, các đối tượng này thường không có công ăn, việc làm, lười lao
động, ăn chơi đua đòi dẫn đến hành vi phạm tội.
3. Về độ tuổi.
6

Dựa theo bảng tổng hợp báo cáo kết quả xét xử của TAND thành phố Tuyên
quang thì độ tuổi phạm tội mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố
được đánh giá như sau:
Số người ở độ tuổi dưới 18 phạm tội mua bán trái phép chất ma túy là không
nhiều, chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Đối với những vụ án ở độ tuổi này thường mang tính
chất ít nghiêm trọng, số lượng tàng trữ không nhiều, chủ yếu là thuốc lắc và ma túy
tổng hợp. Nguyên nhân là do sự quản lý giáo dục từ phía gia đình và nhà trường
còn chưa chặt chẽ, các đối tượng còn đang độ tuổi đến trường nhưng do bỏ học
sớm hoặc do ăn chơi đàn đúm thích thể hiện mình “ chơi trội” so với bạn bè nên đã
dẫn đến những sai lầm không đáng có.
Độ tuổi từ 18 trở lên lại chiếm tỷ lệ lớn, những đối tượng này là những người
mắc nghiện lâu năm, lười lao động, không có công ăn việc làm, đua đòi, ham muốn
làm giàu bất chính.
4.Về nhân thân.
Đối tượng mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên
quang rất đa dạng và phong phú, thường là những người có trình độ văn hóa thấp,
không có việc làm, bản than lười lao động, ham chơi, đàn đúm, thậm chí có những
người còn là Đảng viên, trước đây đã từng tham gia quân ngũ những năm giải
phóng đất nước.
Có những gia đình cả nhà phạm tội về ma túy, vì mức siêu lợi nhuận mà họ
bất chấp pháp luật, bố mẹ vào tù đã có con cái làm thay, dường như họ đã coi việc
mua bán ma túy và vào tù là một “ nghề” nên vẫn thường xuyên diễn ra.
5. Hành vi phạm tội.
Người phạm tội thường chia ma túy ra thành những gói nhỏ: tép….mỗi gói là
một liều lượng nhất định để bán cho các con nghiện, việc tổ chức mau bán của
những đối tượng này hết sức tinh vi, chúng thường lựa chọn những địa điểm vắng
ngwoif, không ai để ý có sự canh gác của đông bọn để khi các lực lượng chống ma
túy phát hiện thì chúng dễ dàng tẩu thoát.
7