Tiểu luận môn tái bảo hiểm: Thực trạng hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

Đề tài:
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG NHƯỢNG TÁI BẢO HIỂM CỦA
CÁC DNBH PHI NHÂN THỌ VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN
HIỆN NAY
Đề cương chung
I- Cơ sở lý thuyết về tái bảo hiểm
1- Sự cần thiết khách quan của tái bảo hiểm
2- Bản chất, chức năng của tái bảo hiểm
2.1- Bản chất của tái bảo hiểm
2.2- Chức năng của tái bảo hiểm
3- Các khái niệm tái bảo hiểm, nhận tái bảo hiểm, nhượng tái bảo hiểm
II- Cơ sở pháp lý cho hoạt động tái bảo hiểm ở Việt Nam
III- Thực trạng hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo
hiểm phi nhân thọ ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
1- Thực trạng hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các DNBH phi nhân thọ
2- Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các doanh
nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam hiện nay
2.1- Về phía Nhà nước
2.2- Về phía các doanh nghiệp bảo hiểm
Đề tài:
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG NHƯỢNG TÁI BẢO HIỂM CỦA
CÁC DNBH PHI NHÂN THỌ VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN
HIỆN NAY
I-Cơ sở lý thuyết về tái bảo hiểm
1-Sự cần thiết khách quan của tái bảo hiểm
Trong cuộc sống và hoạt động sản xuất kinh doanh thường gặp những rủi ro
bất ngờ gây ra. Bất kể nguyên nhân gì,khi rủi ro xảy ra thường gây thiệt hại kinh
tế, ảnh hưởng đến đời sống, đến hoạt động sản xuất kinh doanh- chưa kể đến
những tổn thất về người. Để đối phó với hậu quả của rủi ro người ta thường sử
dụng nhiều biện pháp nhưng hiệu quả nhất là bảo hiểm. Vì vậy sự phát triển của
ngành bảo hiểm nói chung và tái bảo hiểm nói riêng đều gắn chặt với sự phát triển

của xã hội và nền kinh tế quốc dân
Tái bảo hiểm là một hoạt động tất yếu khách quan luôn gắn với hoạt động kinh
doanh bảo hiểm với những lý do cơ bản sau:
- Trong rất nhiều trường hợp, khả năng tài chính của các công ty bảo hiểm là
hữu hạn. Tuy nhiên, có rất nhiều nhu cầu bảo hiểm đòi hỏi số tiền bảo hiểm
lớn. Khi nhận được rủi ro vượt quá khả năng tài chính của mình các công ty
bảo hiểm gốc (còn gọi là công ty nhượng tái bảo hiểm) sẽ chuyển một phần
rủi ro cho các công ty tái bảo hiểm. Nhờ có sự hỗ trợ này doanh nghiệp bảo
hiểm mới cấp đơn bảo hiểm với số tiền bảo hiểm đầy đủ cho khách hàng.
Tái bảo hiểm giúp họ thực hiện được trách nhiệm này và các doanh nghiệp
bảo hiểm cần tìm giải pháp an toàn cho chính mình trong trường hợp đó và
đó chính là tái bảo hiểm
- Đối với rất nhiều rủi ro mang tính thảm hoạ đặt công ty bảo hiểm gốc vào
tình trạng phá sản và mất khả năng thanh toán khi xảy ra tổn thất toàn bộ là
rất cao. Tái bảo hiểm về thảm hoạ giúp các công ty bảo hiểm ngăn ngừa
được những tổn thất bất thường do thiên tai gây ra như động đất hay bão lớn.
Đây là nguyên nhân dẫn đến những tổn thất được bảo hiểm lớn ảnh hưởng
trực tiếp đến công ty. Tái bảo hiểm cho phép các tổn thất được bồi thường
đầy đủ từ nhiều doanh nghiệp cùng tham gia. Do đó tái bảo hiểm sẽ giúp
công ty bảo hiểm gốc san sẻ những rủi ro
- Đặc biệt ở các thị trường bảo hiểm non trẻ hoặc các lĩnh vực bảo hiểm
chuyên sâu, các công ty bảo hiểm gốc có xu hướng tìm kiếm sự hỗ trợ về kỹ
thuật từ các công ty tái bảo hiểm
- Trong thực tế các công ty bảo hiểm chuyển giao hoặc phân tán rủi ro cho các
nhà bảo hiểm thông qua 2 hình thức là đóng bảo hiểm và tái bảo hiểm. Do
những hạn chế của đồng bảo hiểm mà tái bảo hiểm ra đời nhằm khắc phục
những nhược điểm này của nó và được các công ty bảo hiểm sử dụng cho tới
ngày nay.
2- Bản chất, chức năng của tái bảo hiểm
2.1- Bản chất của tái bảo hiểm

Bảo hiểm là một phạm trù kinh tế. Nó bao gồm các quá trình phân phối lại
nhằm đáp ứng nhu cầu đảm bảo của xã hội. Đặc trưng của nó là việc thành lập
mang tính chất tập thể một quỹ dự trữ tài chính thông qua sự vận dụng các quy
luật thống kê và nguyên tắc cân đối cũng như việc phân phối mang tính chất
riêng rẽ quỹ đó để đáp ứng những nhu cầu có thể dự đoán được trong tương lai
phát sinh ra từ những sự cố bất ngờ gây thiệt hại hay xảy ra.
Phân tích sâu hơn ta thấy khái niệm bảo hiểm chứa đựng hai yếu tố cơ bản
sau:
- Tính tập thể của việc thành lập quỹ dự trữ, có nghĩa là mỗi thành viên tham
gia bảo hiểm đều phải đóng góp một khoản tiền nhất định (phí bảo hiểm). Phí
này được tính dựa trên quy luật thống kê (bao gồm thống kê tổn thất và mức độ
trung bình của các tổn thất, thống kê các đơn vị rủi ro) và nguyên tắc cân đối
(có nghĩa là tổng số phí thu phải bằng tổng số tiền chi trả bồi thường).
- Tính riêng rẽ của việc phân phối quỹ dự trữ, có nghĩa là chỉ phân phối quỹ cho
những thành viên khi có rủi ro bất ngờ gây thiệt hại thuộc phạm vi bảo hiểm
xảy ra. Những rủi ro bất ngờ này về tổng thể phải dự đoán được và hay xảy ra.
Trên đây cũng là những yếu tố cơ bản cần phải chú ý khi tiến hành việc lập,
quản lý và phân phối quỹ tiền tệ thông qua hình thức bảo hiểm. Do có đặc thù
trên nên bảo hiểm có sự đóng góp nhất định vào việc đảm bảo tính liên tục, sự
ổn định và hiệu quả của quá trình sản xuất, lưu thông và tiêu dùng xã hội. Dựa
theo các rủi ro được bảo hiểm, các ngành kinh tế khác nhau và các quá trình
tiến hành bảo hiểm được chia thành nhiều loại và được tổ chức thành một hệ
thống độc lập của nền kinh tế quốc dân (ở nhiều nước nó còn được gọi là ngành
kinh tế bảo hiểm). Một trong những loại hình đó là tái bảo hiểm.
Đối với các nước có nền kinh tế tập trung như Việt Nam, tái bảo hiểm là
một lĩnh vực đặc biệt của hệ thống bảo hiểm nhà nước và đồng thời cũng là một
bộ phận của ngành kinh tế đối ngoại mà chủ yếu là các quan hệ tài chính đối
ngoại. Về khái niệm, tái bảo hiểm là một hình thức bảo hiểm lại những rủi ro đã
được bảo hiểm khác nhau (công ty tái bảo hiểm). Nói cách khác, tái bảo hiểm là
bảo hiểm cho người bảo hiểm. Cũng như đối với các loại hình bảo hiểm khác,

việc tiến hành nghiệp vụ tái bảo hiểm đòi hỏi phải có các điều kiện sau:
- Số lượng rủi ro phải đủ lớn để quy luật số đông phát huy được tác dụng và qua
đó yếu tố ngẫu nhiên được loại trừ;
- Mức độ tổn thất có thể xảy ra từ các rủi ro được bảo hiểm không được phép
chênh lệch quá lớn, cũng như không được phép có nhiều tổn thất quá lớn xảy ra
trong số hợp đồng bảo hiểm (tình trạng này dẫn đến sự không đồng nhất trong
hợp đồng bảo hiểm);
- Khả năng thường xuyên xảy ra tổn thất (Nếu không có điều kiện này thì không
phát sinh nhu cầu bảo hiểm);
Nhiệm vụ chủ yếu của tái bảo hiểm là phân chia các rủi ro đã được bảo
hiểm của các công ty bảo hiểm gốc cho một tập thể những công ty tái bảo hiểm
và thông qua đó sẽ tận dụng được một cách tối ưu các quy luật thống kê. Với
nhiệm vụ trên, tái bảo hiểm ổn định kinh doanh cho các công ty bảo hiểm gốc
và tạo điều kiện cho các công ty này có thể nhận bảo hiểm cho những rủi ro
vượt quá khả năng tài chính của mình.
Ví dụ: Một công ty bảo hiểm A chỉ có khả năng thanh toán tiền bồi
thường tối đa là 1 triệu US$, muốn bảo hiểm cho một chiếc tàu chở một khối
lượng hàng hóa lớn trị giá 10 triệu US$. Nếu giả sử không có tái bảo hiểm thì
công ty bảo hiểm A không thể ký hợp đồng bảo hiểm với chủ tàu đó được, vì
khi không may có tổn thất toàn bộ xảy ra công ty bảo hiểm A sẽ bị phá sản.
Nhưng do có hình thức tái bảo hiểm nên công ty bảo hiểm A vẫn ký được hợp
đồng bảo hiểm với chủ tàu bảo hiểm cho con tàu trị giá 10 triệu US$. Sau khi
ký hợp đồng, công ty bảo hiểm A dùng phương pháp tái bảo hiểm phân tán bớt
mức trách nhiệm mà mình phải gánh chịu. Trong trường hợp này, công ty bảo
hiểm A chỉ giữ lại 10%, còn 90% của 10 triệu US$ công ty bảo hiểm A chuyển
cho các công ty tái bảo hiểm khác, ví dụ như 50% cho công ty tái bảo hiểm B
và 40% cho công ty tái bảo hiểm C.
Thông qua ví dụ trên chúng ta thấy được vai trò và nhiệm vụ của tái bảo
hiểm. Ở đây cần phải phân biệt sự khác nhau của tái bảo hiểm và đồng bảo
hiểm. Mặc dù có điểm giống nhau giữa tái bảo hiểm và đồng bảo hiểm là cùng

có nhiều công ty bảo hiểm tham gia cho cùng một đơn vị rủi ro, nhưng giữa
chúng có nhiều điểm khác nhau. Đó là:
a. Ký hợp đồng:
- Trong tái bảo hiểm : công ty bảo hiểm gốc đứng ra ký hợp đồng bảo hiểm với
người tham gia và sau đó phân chia trách nhiệm cho các công ty tái bảo hiểm
theo sự thỏa thuận giữa họ và các công ty tái bảo hiểm.
- Trong đồng bảo hiểm:
Việc ký hợp đồng do nhiều công ty bảo hiểm tiến hành, mỗi một công ty tham
gia đồng bảo hiểm đều phải ký tên vào giấy chứng nhận bảo hiểm.
b. Trả tiền bồi thường :
- Trong tái bảo hiểm : khi tổn thất xảy ra, trước hết công ty bảo hiểm gốc đứng
ra bồi thường cho người được bảo hiểm, sau đó mới đòi lại công ty tái bảo
hiểm. Ở đây người được bảo hiểm không có quan hệ trực tiếp với công ty tái
bảo hiểm.
- Trong đồng bảo hiểm: khi tổn thất xảy ra các công ty tham gia đồng bảo hiểm
có trách nhiệm trả tiền bồi thường trực tiếp cho người bảo hiểm theo tỷ lệ mà
mình tham gia.
Tùy theo góc độ quan sát của công ty bảo hiểm gốc hay công ty tái bảo
hiểm mà người ta phân chia tái bảo hiểm ra thành 2 phần riêng biệt. Đó là
chuyển tái bảo hiểm và nhận tái bảo hiểm:
- Chuyển tái bảo hiểm (tái bảo hiểm đi): có nghĩa là một công ty bảo hiểm gốc
phân tán rủi ro cho các công ty tái bảo hiểm. Trong trường hợp này, công ty bảo
hiểm gốc phải chuyển phí cho các công ty tái bảo hiểm và nhận được từ họ yếu
tố đảm bảo và ổn định kinh doanh của mình.
- Nhận tái bảo hiểm (tái bảo hiểm nhận: là một công ty tái bảo hiểm nhận một
phần rủi ro đã được bảo hiểm từ một công ty bảo hiểm gốc khác. Trong trường
hợp này, công ty tái bảo hiểm được hưởng số phí từ công ty bảo hiểm gốc nhằm
mục đích kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm.
Theo ví dụ đã nêu ở phần trên thì quá trình phân tán rủi ro của công ty bảo
hiểm A cho các công ty tái bảo hiểm B và C được gọi là tái bảo hiểm đi (nếu

đứng ở góc độ của công ty bảo hiểm A) nhưng được gọi là tái bảo hiểm nhận
(nếu đứng ở góc độ của các công ty tái bảo hiểm B và C)
Ngoài ra tái bảo hiểm còn bao gồm cả hình thức tái bảo hiểm tiếp (chuyển
nhượng tái bảo hiểm) có nghĩa là một công ty tái bảo hiểm phân chia tiếp phần
trách nhiệm mà mình đã nhận từ một công ty bảo hiểm gốc cho các công ty tái
bảo hiểm khác.

2.2. Chức năng của tái bảo hiểm:
Đối với các thể loại khác nhau của tái bảo hiểm chức năng của chúng cũng
khác nhau.
Chức năng của tái bảo hiểm đi: chủ yếu nhằm đảm bảo sự kinh doanh cho
công ty bảo hiểm gốc. Sự đảm bảo này phụ thuộc vào các dạng hợp đồng tái
bảo hiểm và được thể hiện ở các mức độ khác nhau :
- Có thể giảm một cách tuyệt đối sự chênh lệch của kết quả kinh doanh trong
lúc tỷ lệ phí và chi bồi thường vẫn giữ nguyên.
- Có thể loại trừ được những tổn thất lớn
- Cũng có thể loại trừ được những tổn thất lớn và đồng thời cân bằng được
chênh lệch do có nhiều tổn thất xảy ra.
Tái bảo hiểm đi là một nghiệp vụ tốn kém, vì trong phí tái bảo hiểm có cả
phần chi quản lý và lợi nhuận cho công ty tái bảo hiểm. Nên một điều cần phải
chú ý là làm sao sử dụng được một cách tối ưu tái bảo hiểm để vừa ổn định
được kinh doanh vừa tiết kiệm được tài chính (ở các nước đồng tiền không
chuyển đổi được thì điều này càng quan trọng vì đó là ngoại tệ), có nghĩa là chỉ
phân tán bớt rủi ro khi thật sự cần thiết.
Ngược lại, tái bảo hiểm nhận: có chức năng hoàn toàn khác với tái bảo
hiểm đi. Ở đây công ty bảo hiểm xuất khẩu dịch vụ bảo hiểm nhằm ổn định
kinh doanh cho các công ty bảo hiểm khác. Vì vậy chức năng của tái bảo hiểm
nhận giống với chức năng của bảo hiểm đối ngoại là kinh doanh dịch vụ bảo
hiểm nhằm tăng thu ngoại tệ.

Tổng kết lại ta có thể rút ra kết luận: Đối với nhà nước thì tái bảo hiểm có 3
chức năng chủ yếu:
- Đảm bảo tính ổn định và sự chắc chắn cho quá trình KD và SX của các đơn vị
kinh tế.
- Đảm bảo tính ổn định của ngân sách ngoại tệ nhà nước
- Tăng thu nhập quốc dân
Thông qua nhiệm vụ và chức năng trên ta thấy bảo hiểm có một ý nghĩa
quan trọng đối với việc phát triển kinh tế của một đất nước. Đảm bảo kinh
doanh cho công ty bảo hiểm có nghĩa là đảm bảo được sự kinh doanh và sản
xuất của các đơn vị kinh tế, từ đó tạo điều kiện tốt cho họ phát triển kinh doanh.
Đảm bảo tính ổn định của ngân sách ngoại tệ nhà nước có nghĩa là đảm bảo
được kế hoạch chi tiêu ngoại tệ nhằm phát triển sản xuất một cách đồng bộ.
Tăng thêm thu nhập quốc dân tức là mở rộng được kinh doanh và sản xuất,
nâng cao đời sống của nhân dân.
3- Các khái niệm liên quan
Tái bảo hiểm: Là 1 sự bảo hiểm mới, được thực hiện bởi 1 hoạt động bảo
hiểm mới cho cùng 1 rủi ro đã được bảo hiểm trước nhằm bồi thường cho người
bảo hiểm đối với những cam kết trước đó của họ và cả 2 hợp đồng này đều
đang diễn ra cùng 1 thời gian. Hay nói 1 cách khác tái bảo hiểm là sự phân tán
rủi ro mà người bảo hiểm phải gánh chịu cho những người bảo hiểm khác.
Nhượng tái bảo hiểm là tái bảo hiểm đi , có nghĩa là công ty bảo hiểm
gốc phân tán rủi ro cho các công ty tái bảo hiểm và nhận được yếu tố đảm bảo
ổn định kinh doanh của mình.
Nhận tái bảo hiểm có nghĩa là 1 công ty tái bảo hiểm nhận 1 phần rủi ro
đã được bảo hiểm từ 1 công ty gốc. công ty nhận tái bảo hiểm sẽ nhận được
phần phí từ công ty gốc và phải có trách nhiệm gánh vác trách nhiệm cho công
ty gốc như đã thoả thuận 2 bên khi sự kiện được bảo hiểm xảy ra.
II- Cơ sở pháp lý cho hoạt động tái bảo hiểm ở Việt Nam
- NĐ 100- CP : ban hành ngày 18/12/93 có hiệu lực từ ngày 1/1/1994
Nghị định này dã tạo tiền đề pháp lý cho việc thành lập công ty tái bảo hiểm

quốc gia Việt Nam Vinare. Đây là doanh nghiệp bảo hiểm nhà nước, có tư cách
pháp nhân, chuyên hoạt động kinh doanh tái bảo hiểm. Vinare ra đời với mục
đích chủ yếu là nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh doanh tái bảo hiểm ở Việt Nam,
tăng cường khả năng bảo hiểm cho các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam và
mục đích quan trọng nhất là tăng cường khả năng giữ lại cho các ngành bảo
hiểm trong nước, hạn chế chuyển phí tái bảo hiểm ra nước ngoài
- TT 46- TC / CĐTC ngày 30/5/1994 hướng dẫn thực hiện NĐ 100/ CP quy
định cụ thể về mối quan hệ giữa các bên trong hoạt động kinh doanh bảo
hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm là người duy nhất chịu trách nhiệm đối với
người được bảo hiểm kể cả khi doanh nghiệp bảo hiểm đã tái bảo hiểm
những rủi ro nhận tái bảo hiểm, nghĩa là dù có tái bảo hiểm thì doanh nghiệp
bảo hiểm vẫn phải chịu hoàn toàn mọi trách nhiệm bình thường đối với
người được bảo hiểm.Quy định như vậy nhằm phân định rõ mối quan hệ
giữa người được bảo hiểm, công ty nhận tái bảo hiểm, công ty nhượng tái
bảo hiểm
- Quy định số 60TC/QĐ/TCNH ngày 11/1/1997 của BTC về việc tái bảo
hiểm bắt buộc nhằm thay thế quy định 1235TC/QĐ/TCNH ngày 9/12/1995
có một số điểm sửa đổi bổ sung như sau:
+ Quy định về tái bảo hiểm trong nước ngoài tái bảo hiểm bắt buộc: việc ưu
tiên tái bảo hiểm trong nước trên cơ sở tự nguyện giữa Vinare và các doanh
nghiệp bảo hiểm trong nước nay đã được quy định tại điều 4 đó là Vinare có
trách nhiệm tái bảo hiểm cho các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước với
mức tối đa có thể nhận được trước khi tái bảo hiểm ra nước ngoài và thu xếp
tái bảo hiểm theo phương thức hiệu quả nhất, Đây là 1 quy định hết sức
đúng đắn và phù hợp với mục đích với nhiệm vụ mà nhà nước đã đặt ra với
Vinare
- NĐ số 74/Cp ngày 14/6/1997 của chính phủ sửa đổi bổ sung 1 số điều quy
định tại NĐ số 100/CP liên quan đến tái bảo hiểm bắt buộc
Ở NĐ này quy định về tái bảo hiểm bắt buộc được bổ sung thêm rằng việc
tái bảo hiểm bắt buộc phải dựa trên cơ sở đảm bảo lợi ích bình đẳng của 2 bên

và khả năng của Vinare , theo hướng dẫn cụ thể của bộ tài chính. Bổ sung này
đã giải quyết được thực tế là khả năng nhân tái bảo hiểm của Vinare có hạn,
không phải trường hợp nào cũng có thể nhận tái bảo hiểm 20%
Do vậy tỉ lệ tái bảo hiểm bắt buộc tuỳ từng trường hợp có thể thay đổi theo
thoả thuận giữa doanh nghiệp bảo hiểm và Vinare
- TT 78/1998/TT-BTC (9/6/1998) quy định về hoạt động kinh doanh tái bảo
hiểm :
+ Lần đầu tiên tại thông tư này các khái niệm về doanh nghiệp bảo hiểm hoạt
động kinh doanh tái bảo hiểm, nhượng tái bảo hiểm, nhận tái bảo hiểm theo chỉ
định được làm rõ
+Quy định về tái bảo hiểm ngoài phần tái bảo hiểm bắt buộc: trong thông tư
có bổ sung thêm quy định về trách nhiệm chứng minh của Vinare đối với việc
ưu tiên tái bảo hiểm cho các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước trong trường
hợp cần thiết
+Riêng đối với tái bảo hiểm ngoài phần bắt buộc thì thông tư khuyến khích
các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước tái bảo hiểm cho nhau, cơ sở khả năng
tài chính của các doanh nghiệp đó và lợi ích của 2 bên trước khi tái bảo hiểm ra
nước ngoài
+Quy định tỉ lệ tái bảo hiểm chỉ định tối đa cho các tổ chức nước ngoài là
50% giá trị hoạt động bảo hiểm gốc (trừ trường hợp Vinare từ chối nhận tái bảo
hiểm và 40% giá trị hợp đồng bảo hiểm gốc cho 1 tổ chức nước ngoài)
Đây là 1 quy định phù hợp tránh hiện tượng các tổ chức nước ngoài ép
buộc các công ty bảo hiểm trong nước nhượng tái tái bảo hiểm chỉ định với 1 tỉ
lệ quá cao, gây thiệt hại cho kinh tế cho các doanh nghiệp bảo hiểm gốc
Tuy nhiên bộ tài chính đã không có chế tài cụ thể và không kiểm soát chặt
chẽ việc thực hiện quy định này dẫn đến hiện tượng tái bảo hiểm vượt chỉ định
vượt mức quy định vẫn xảy ra
- Luật kinh doanh bảo hiểm số 24/ QH 10 ngày 9/12/2000 do Quốc hội ban
hành là văn bản có tính chất pháp lý cao nhất quy định về hoạt động kinh
doanh bảo hiểm ở Việt Nam. Sau khi Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 được

ban hành, có nhiều thông tư, nghị định được đưa ra nhằm hướng dẫn thực
hiện Luật này.
- TT 98/2004/ TT-BTC ngày 19/10/2004 quy định chi tiết về việc thu xếp tái
bảo hiểm ra nước ngoài, các doanh nghiệp bảo hiểm chỉ được phép thu xếp
tái bảo hiểm với những công ty tái bảo hiểm đáp ứng yêu cầu có năng lực tài
chính và khả năng hoạt động trên thị trường, công ty nhận tái bảo hiểm phải
được xếp hạng tối thiểu BBB theo Standard & Poor ‘ s , “B++” theo A.M
.Best, “Baa” theo Moody ‘ s hoặc các kết quả xếp hạng tương đương tại năm
tài chính gần nhất so với thời điểm giao kết hợp đồng tái bảo hiểm
- NĐ 45/2007/NĐ-CP về thi hành luật kinh doanh bảo hiểm
+Quy định về nhượng tái bảo hiểm thì doanh nghiệp bảo hiểm có thể chuyện
1 phần trách nhiệm đã nhận bảo hiểm cho 1 hoặc nhiều doanh nghiệp bảo hiểm
khác để hưởng hoa hồng tái bảo hiểm theo hướng dẫn của bộ tài chính
+Doanh nghiệp bảo hiểm có thể nhận tái bảo hiểm trách nhiệm mà doanh
nghiệp bảo hiểm khác đã nhận bảo hiểm
+Khi nhận tái bảo hiểm , doanh nghiệp bảo hiểm phải đánh giá rủi ro để
đảm bảo phù hợp với khả năng tài chính của doanh nghiệp
- TT 155/2007/TT-BTC ngày 20/12/2007 – NĐ 45/2007/NĐ- CP quy định
lãnh đạo doanh nghiệp phải phê chuẩn chương trình tái bảo hiểm và giữ lại
mức trách nhiệm tối đa trên mỗi rủi ro , trên mỗi tổn thất riêng lẻ không quá
10% vốn chủ sở hữu
+ Phần trách nhiệm vượt quá tỉ lệ 10% nói trên phải nhượng tái bảo hiểm
+ Doanh nghiệp bảo hiểm không được nhận tái bảo hiểm đối với những rủi
ro đã nhượng tái bảo hiểm tránh việc tạo doanh thu phí tái bảo hiểm ảo, tạo số liệu
thống kê
- Luật sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm số 61/2010/QH12 được Quốc hội
thông qua ngày 24 tháng 11 năm 2010:
Điều 9 Luật KDBH bỏ cơ chế tái bảo hiểm bắt buộc, theo đó DNBH có thể
nhượng và nhận tái bảo hiểm cho các DNBH khác, kể cả DNBH, tổ chức nhận
tái bảo hiểm ở nước ngoài. Tuy nhiên, để bảo đảm an toàn tài chính cho thị

trường bảo hiểm Việt Nam khi không còn quy định tái bảo hiểm bắt buộc, cần
thiết bổ sung quy định trường hợp tái bảo hiểm ra nước ngoài, DNBH phải tái
bảo hiểm cho các DNBH, tổ chức bảo hiểm nước ngoài đạt hệ số tín nhiệm theo
hướng dẫn của Bộ Tài chính.
III- Thực trạng hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo
hiểm phi nhân thọ ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
1- Thực trạng hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các DNBH phi nhân thọ
Thị trường bảo hiểm Việt Nam được đánh giá là thị trường đầy tiềm năng, đặc
biệt hội nhập quốc tế đã và đang tạo ra cho các DNBH Việt Nam nhiều cơ hội và
điều kiện kinh doanh an toàn và hiệu quả. Gần đây thị trường bảo hiểm phát triển
khá tốt, đạt mức tăng trưởng vào khoảng 23- 25 % một năm. So với năm 1965, chỉ
có doanh nghiệp bảo hiểm duy nhất 100% vốn nhà nước là Bảo Việt. Đến nay hiện
trên thị trường bảo hiểm có 57 doanh nghiệp, trong đó gồm 29 doanh nghiệp bảo
hiểm phi nhân thọ, 14 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, 12 doanh nghiệp môi giới
bảo hiểm và 2 doanh nghiệp tái bảo hiểm.
Bên cạnh sự phát triển của thị trường bảo hiểm, thị trường tái bảo hiểm là
nhân tố quan trọng thúc đẩy thị trường bảo hiểm Việt Nam phát triển ở hiện tại và
trong tương lai. Với hệ thống các văn bản quy định pháp luật về kinh doanh bảo
hiểm ngày càng được hoàn thiện và cùng với đó là hội nhập nền kinh tế thế giới,…
thị trường tái bảo hiểm Việt Nam diễn ra sôi động, đáp ứng nhu cầu phân tán, dàn
trải rủi ro, đảm bảo an toàn tài chính cho các doanh nghiệp bảo hiểm trên thị
trường.
Từ khi cơ chế tái bảo hiểm bắt buộc được bãi bỏ, theo đó DNBH có thể
nhượng và nhận tái bảo hiểm cho các DNBH khác, kể cả doanh nghiệp bảo hiểm
nước ngoài,tổ chức nhận tái bảo hiểm ở nước ngoài. Tuy nhiên, để bảo đảm an toàn
tài chính cho thị trường bảo hiểm Việt Nam khi không còn quy định tái bảo hiểm
bắt buộc, DNBH phải tái bảo hiểm cho các doanh nghiệp, tổ chức nhận tái bảo
hiểm nước ngoài đạt hệ số tín nhiệm xếp hạng tối thiểu "BBB" theo Standard &
Poor's, “B++” theo A.M.Best, “Baa” theo Moody’s hoặc các kết quả xếp hạng
tương đương tại năm tài chính gần nhất so với thời điểm giao kết hợp đồng tái bảo

hiểm.
Trong phạm vi bài thảo luận, chúng em xin phân tích hoạt động nhượng tái
bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam những năm gần
đây.
Các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam hiện nay nhượng tái bảo
hiểm cho các doanh nghiệp bảo hiểm, tái bảo hiểm trong nước và các doanh nghiệp
bảo hiểm, tái bảo hiểm nước ngoài.
Cụ thể:
Đơn vị: tỷ đồng

Thời gian ∑Phí bảo hiểm gốc ∑Nhượng TBH
trong nước
∑Nhượng TBH
ngoài nước
Năm 2009 13.643,961 1.810,627 3.291,643
Năm 2010 17.051,835 2.186,163 4.127,961
9 tháng đầu năm
2011
15.374,85 1.753,725 4.051,669
6 tháng đầu năm
2012
11.513 1.126,35 3.235
 Ta thấy tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc cùng với tổng phí nhượng tái bảo
hiểm của thị trường bảo hiểm phi nhân thọ có xu hướng tăng qua các năm.
Cụ thể, có thể so sánh: năm 2010 so với năm 2009, tổng phí bảo hiểm gốc
thu được tăng 125%, nhượng tái bảo hiểm trong nước tăng 121%, nhượng
tái bảo hiểm ra nước ngoài tăng 125,4%.
 Dễ dàng nhận thấy rằng các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam
nhượng tái bảo hiểm cho các công ty, tổ chức bảo hiểm, tái bảo hiểm nước
ngoài nhiều hơn nhượng tái cho thị trường trong nước. Sở dĩ như vậy, bởi vì:

Mặc dù khi nhượng tái bảo hiểm trong nước, các DNBH có những thuận lợi
như cùng chung vị trí địa lí, văn hóa, ngôn ngữ và có quan hệ gần gũi, hiểu
biết lẫn nhau nên tạo điều kiện cho tái bảo hiểm diễn ra nhanh chóng, dễ
dàng, chi phí thấp hơn; việc thanh toán TBH cũng rất thuận tiện và nhanh
chóng. Nhưng thị trường tái bảo hiểm trong nước có rất nhiều hạn chế so với
các doanh nghiệp bảo hiểm, tái bảo hiểm nước ngoài như:
+ Các doanh nghiệp bảo hiểm, tái bảo hiểm trong nước hạn chế về năng
lực khả năng tài chính => Khả năng nhận tái bảo hiểm thấp
+ Chuyên môn nghiệp vụ tái bảo hiểm còn yếu kém, ít kinh nghiệm
+ Tính đến thời điểm này, sau hàng chục năm phát triển ngành tái bảo
hiểm mới có 2 công ty tái hoạt động với tư cách pháp nhân độc lập là Vinare và
PVI Re. Các DN bảo hiểm khác đều có bộ phận tái bảo hiểm với tư cách là một
hoạt động kinh doanh phụ thêm bên cạnh mảng kinh doanh cốt lõi với mục tiêu tối
đa hóa lợi nhuận cho công ty.
Do đó, phần lớn phí nhượng tái bảo hiểm của Việt Nam chảy ra nước ngoài.
 Có thể nhận thấy con số nhượng tái bảo hiểm trong nước tăng theo thời gian
nhưng có một thực trạng cần xem xét đó là dòng phí nhượng tái bảo hiểm
trong nước hàm chứa tỉ lệ rủi ro cao hơn so với dòng phí nhượng tái bảo
hiểm ra nước ngoài. Nguyên nhân của tình trạng này là:
+ Khi nhận tái bảo hiểm các hợp đồng bảo hiểm của Việt Nam, các công ty
bảo hiểm nước ngoài tuân theo quy trình đánh giá rủi ro nghiêm ngặt mà trong đó
các dự án nếu muốn được bảo hiểm sẽ phải đạt những tiêu chuẩn nhất định. Do đó,
độ rủi ro của các hợp đồng tái bảo hiểm mà các công ty này nhận tái có thể được
định trước và đảm bảo không gây thua lỗ cho công ty bảo hiểm.
Trong khi đó, các công ty trong nước thường ít tuân theo những quy trình
đánh giá rủi ro, nhận về những hợp đồng không qua kiểm duyệt chặt chẽ và do đó,
tự họ đẩy mình vào tình thế phải đối mặt với nguy cơ bồi thường tổn thất với tỷ lệ
lớn.
+ Thêm một nguyên nhân nữa xuất phát từ việc các công ty bảo hiểm gốc
cạnh tranh nhau khốc liệt, đua nhau hạ giá phí, mở rộng điều kiện bảo hiểm để

giành giật thị phần, do đó, có một bộ phận hợp đồng bảo hiểm không đủ tiêu chuẩn
để tái ra nước ngoài. Những hợp đồng như vậy lại được các công ty bảo hiểm thu
xếp để tái cho nhau nhằm đạt yêu cầu phân tán rủi ro theo quy định ngành bảo
hiểm. Các công ty khi đó vừa đạt yêu cầu quy định, vừa giữ được quan hệ với
nhau. Hơn nữa, các hợp đồng tái bảo hiểm này lại cũng là một kênh giúp tăng
doanh thu báo cáo cho các công ty bảo hiểm.
+ Thứ ba, có một thực tế trong ngành tái bảo hiểm đó là trình độ chuyên môn
của chính đội ngũ cán bộ trong ngành này vẫn còn rất yếu. Điều đó càng làm trầm
trọng thêm cho tình trạng các công ty nhận tái bảo hiểm "ẩu" và dẫn đến hậu quả là
công ty bảo hiểm phải chịu những tổn thất lớn tiềm ẩn đi kèm với dòng phí nhượng
tái bảo hiểm có tỉ lệ rủi ro cao.
Như vậy, bên cạnh việc tổng số phí nhượng tái bảo hiểm trong nước tăng
giúp tỉ lệ phí giữ lại được nâng cao thì các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam cần
chú trọng đến việc giảm tỉ lệ rủi ro của dòng phí nhượng tái bảo hiểm trong nước.
 Một số DN bảo hiểm không xây dựng chương trình tái bảo hiểm và xem xét,
đánh giá, điều chỉnh chương trình tái bảo hiểm định kỳ hàng năm, không ban
hành quy trình, hướng dẫn nội bộ về tái bảo hiểm theo quy định. Do đó, hoạt
động nhượng tái, nhận tái bảo hiểm của các doanh nghiệp này chưa thực sự
phát huy được tối đa tác dụng.
Từ những đặc điểm đã phân tích ở trên chúng có thể thấy sự sôi động trong
hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt
Nam trong thời gian gần đây. Song song với sự tăng trưởng đó, hoạt động nhượng
tái bảo hiểm trên vẫn còn những điểm tồn tại cần lưu ý, khắc phục nhằm đẩy mạnh
hiệu quả hoạt động nhượng tái bảo hiểm hiện nay.
2- Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các
doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam hiện nay
Với những vai trò to lớn của hoạt động tái bảo hiểm đối với người bảo hiểm,
người được bảo hiểm và xã hội thì việc nâng cao hiệu quả của thị trường tái bảo
hiểm Việt Nam nói chung và hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các doanh nghiệp
bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam nói riêng là rất quan trọng. Từ những đặc điểm đã

phân tích trên cơ sở thực trạng hoạt động nhượng tái, chúng em xin đưa ra một số ý
kiến giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nhượng tái bảo hiểm của các
DNBH phi nhân thọ Việt Nam giai đoạn hiện nay như sau:
2.1- Về phía Nhà nước
- Nhà nước cần thực hiện tốt công tác quản lý, tạo được môi trường pháp lý thuận
lợi, đồng thời có những cơ chế, chính sách ưu đãi để ngành bảo hiểm có được
những bước phát triển ổn định và đúng hướng; tạo lập và duy trì một môi trường
kinh doanh an toàn, ổn định, bình đẳng và thuận lợi, trước hết ở việc xây dựng một
khuôn khổ pháp lý phù hợp với sự vận động của cơ chế thị trường, đồng thời đổi
mới phương thức và nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh
doanh bảo hiểm, tiến dần tới thực hiện các nguyên tắc và chuẩn mực quản lý bảo
hiểm quốc tế.
- Trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, từng bước phải
mở cửa thị trường theo các hiệp định và cam kết quốc tế, ngành bảo hiểm đang
đứng trước thách thức và vận hội mới, đòi hỏi công tác quản lý Nhà nước phải có
những cải cách phù hợp. Do vậy, việc đào tạo và đào tạo lại nhằm nâng cao trình
độ của đội ngũ quản lý Nhà nước về lĩnh vực bảo hiểm là rất cấp thiết.
- Đồng thời, Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách về hoạt động kinh
doanh bảo hiểm để thị trường phát triển lành mạnh, an toàn, phù hợp với yêu cầu
hội nhập; bảo đảm tính chủ động và tự chịu trách nhiệm của các doanh nghiệp kinh
doanh bảo hiểm, tái bảo hiểm.
2.2- Về phía các doanh nghiệp bảo hiểm
- Đối với một DN bảo hiểm, năng lực về vốn, công nghệ, trình độ quản lý, kinh
doanh… là những yếu tố rất quan trọng tạo nên sức mạnh. Nếu không tự hoàn
thiện và nâng cao năng lực, các DN bảo hiểm trong nước sẽ khó có thể đứng vững
và thành công trong điều kiện cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt như hiện nay.
Do vậy, các DN bảo hiểm cần nâng cao năng lực về vốn cũng như khả năng tài
chính qua đó nâng cao được năng lực nhận tái bảo hiểm, đầu tư phát triển hệ thống
công nghệ thông tin hiện đại, hiệu quả, nâng cao năng lực quản lý, lãnh đạo,….
- Thực hiện nghiêm ngặt quy trình đánh giá, quản trị rủi ro, xây dựng chương trình

tái bảo hiểm và xem xét, đánh giá, điều chỉnh chương trình tái bảo hiểm định kỳ
hàng năm
- Ban hành quy trình, hướng dẫn nội bộ về nghiệp vụ tái bảo hiểm nhằm nâng cao
trình độ chuyên môn của cán bộ nhân viên trong doanh nghiệp đặc biệt là những
người làm việc nghiệp vụ tái bảo hiểm.
- Cần phải sắp xếp, tái cấu trúc các DN bảo hiểm để tăng chất lượng cán bộ bảo
hiểm, tăng vốn và có chiến lược kinh doanh rõ ràng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động doanh nghiệp bảo hiểm (giảm tỉ lệ bồi thường, cạnh tranh lành mạnh giữa các
doanh nghiệp…)
- Các DN bảo hiểm, tái bảo hiểm rất cần tăng cường hợp tác với nhau trong nhiều
mặt và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Cần nhanh chóng tạo lập, củng cố mối quan hệ
với các công ty bảo hiểm, tái bảo hiểm có kinh nghiệm, uy tín trong khu vực và
quốc tế nhằm hợp tác trong các lĩnh vực đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ cho nguồn
nhân lực, trợ giúp về kỹ thuật, công nghệ, trao đổi thông tin và đặc biệt là giúp cho
phân tán rủi ro rộng rãi hơn ra thị trường khu vực và thế giới.