Đôi khi đấu tranh là rất cần thiết trong cuộc sống

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

ĐỀ BÀI: CÁI KÉN BƯỚM
Một cậu bé tìm thấy cái kén bướm. Một hôm cậu thấy cái kén hé
lỗ nhỏ. Cậu ngồi hàng giờ nhìn chú bướm nhỏ cố thoát mình ra
khỏi cái lỗ nhỏ xíu. Rồi cậu bé thấy mọi việc không tiến triển gì
thêm. Hình như chú bướm không thể cố hơn được nữa?! Vì thế,
cậu quyết định giúp chú bướm nhỏ. Cậu lấy kéo rạch cho cái lỗ
to thêm.
Chú bướm dễ dàng thoát ra khỏi cái kén. Nhưng thân mình nó
sưng phồng lên, đôi cánh thì nhăn nhúm. Còn cậu bé cứ ngồi
quan sát cái kén với hy vọng một lúc nào đó thân mình chú
bướm sẽ xẹp lại và đôi cánh xòe rộng hơn đủ để nâng đỡ thân
hình…
Nhưng chẳng có gì thay đổi! Sự thật là chú bướm đã phải bò
loanh quanh suốt quãng đời còn lại với đôi cánh nhăn nhúm và
thân hình sưng phồng. Nó chẳng bao giờ có thể bay được. Có
một điều mà cậu bé không thể hiểu: cái kén chật chội khiến chú
bướm phải nỗ lực mới chui qua được cái lỗ nhỏ xíu kia là quy
luật tự nhiên tác động lên đôi cánh và cơ thể của bướm, giúp
chú có thể bay ngay khi thoát ra ngoài.
Đôi khi đấu tranh là rất cần thiết trong cuộc sống. Nếu ta quen
sống một cuộc đời phẳng lặng, dễ dàng, ta sẽ mất đi sức mạnh
tiềm tàng mà bẩm sinh mỗi người đều có. Và chẳng bao giờ ta
có thể bay được. Vì thế, nếu bạn thấy mình đang phải vượt qua
nhiều áp lực và căng thẳng thì hãy tin rằng sau đó bạn sẽ
trưởng thành hơn.
DÀN Ý CHI TIẾT
I. Mở bài:
• Tóm tắt câu chuyện.
• Rút ra bài học muốn gửi gắm:

- Khó khăn thử thách là điều cần có trong cuộc sống, nó giúp ta trưởng
thành hơn để có thể tiến đến thành công. Không nên dựa dẫm vào
người khác quá nhiều mà phải biết tự vượt qua khó khăn của mình.
- Phải biết giúp đỡ người khác nhưng cần giúp đỡ đúng lúc, đúng chỗ
nếu không sẽ gây ra hậu quả.
II. Thân bài:
1. Giải thích:
Thông qua sự việc cậu bé và cái kén bướm, ta rút ra được một quy luật tự
nhiên cũng như quy luật xã hội:
- Khó khăn thử thách là cơ hội, giá đỡ để con người tồn tại trưởng thành
và để đạt được thành công.
- Sự giúp đỡ là đáng quý, nhưng giúp đỡ không đúng nơi đúng lúc sẽ
làm phản tác dụng và gây hại cho người được giúp.
2. Khẳng định vấn đề:
Luận điểm 1:
- Khó khăn thử thách là cơ hội để ta có kinh nghiệm, có kỹ năng để có thể
vượt qua được những chông gai sau này.
- Trước khó khăn thử thách, phải bình tĩnh và cố gắng vượt qua, không
nên vội bỏ cuộc, chỉ có như thế mới mong đạt được những điều mình
mong muốn.
- Cho dù trước mắt có nhiều khó khăn, có trắc trở và gần như không thể
vượt qua, ta cũng phải chấp nhận và vượt qua.
- Nếu không vượt qua được những khó khăn trước mắt, ta sẽ không thể
trưởng thành và sẽ không bao giờ thành công mà sẽ như chú bướm
nhỏ.
Luận điểm 2:
- Trong cuộc sống, sự giúp đỡ luôn đáng quý và cần thiết.
- Nhưng giúp đỡ không đúng lúc sẽ làm cho người được nhận sự giúp đỡ:
+ mất đi cơ hội để rèn luyện, trưởng thành.
+ thiếu đi kỹ năng sống

+ không tự mình làm chủ được cuộc sống, khó đạt được thành công sau
này.
• Hậu quả: khiến người được giúp:
- sống dựa dẫm, phụ thuộc vào người khác
- yếu đuối, không có nghị lực để vươn lên.
3. Ý nghĩa:
- Sự nỗ lực, cố gắng vượt qua khó khăn sẽ giúp ta nhiều điều, sẽ cho ta
thêm sức mạnh, kinh nghiệm và cơ hội đạt đến thành công.
- Chúng ta không được bỏ cuộc, phải luôn vươn lên vì ước mơ của mình.
- Nếu có được sự trợ giúp thì ta phải trân trọng và càng thêm nỗ lực
chứ không được ỷ lại hay dựa dẫm.
- Cần cân nhắc thật kỹ trước khi giúp người khác để tránh gây ra những
hậu quả đáng tiếc và day dứt về sau – như cậu bé sẽ mãi ân hận vì đã
làm cho bướm nhỏ không bay được.
4. Biểu hiện:
- Trong cuộc sống có rất nhiều người tự nỗ lực vượt qua khó khăn để
cuối cùng dẫn đến thành công như: Bác Hồ (bằng ý chí của mình đã đi
đến cái đích mà Người mong muốn – độc lập tự do cho dân tộc),những
học sinh nghèo vượt khó, vừa phụ giúp gia đình vừa đi học mà cuối
cùng đậu vào các đại học danh tiếng với số điểm rất cao.
- Họ đều được giúp sức từ xã hội, gia đình… nhưng không vì thế mà họ
dựa dẫm, trái lại họ còn cố gắng thêm rất nhiều và cuối cùng đạt được
thành công.
- Về phần người giúp đỡ, có những người giúp đỡ thật lòng chứ không vì
danh lợi nên họ biết cách giúp đỡ trọn vẹn và lâu dài, cho “cần câu”
chứ không cho “cá”, như những chương trình truyền hình thực tế “vượt
lên chính mình, ngôi nhà mơ ước, câu chuyện ước mơ” luôn trân trọng
những con người luôn cố gắng và không bao giờ từ bỏ ước mơ.
- Trái lại, cũng có một số người như cậu bé trong câu chuyện, vì không
toàn tâm chú ý mà hấp tấp vội vàng, nên giúp đỡ một cách không suy

nghĩ, hời hợt khiến cho người được giúp ỷ lại. Đó là những bậc cha mẹ
quá nuông chiều con, khiến cho con trẻ không có ý thức tự lập mà luôn
dựa dẫm, thậm chí vô cảm trước mọi việc.
5. Phê phán và giải quyết:
- Phê phán những ai thiếu niềm tin, không có ý chí nghị lực.
- Cần nêu gương những con người có ý chí, nghị lực luôn cố gắng vượt
qua khó khăn để tiến đến thành công.
- Giúp đỡ những ai chưa có ý chí nghị lực một cách hợp lý để họ hiểu
được cần phải có sự tự nỗ lực của bản thân mình thì mới thành công.
- Phê phán những người có lòng tốt nhưng hời hợt, gây ra những hậu
quả đáng tiếc và cần tuyên truyền rộng rãi việc tương trợ lẫn nhau
một cách đúng đắn trong cộng đồng.
6. Bài học nhận thức và hành động:
- Mỗi người trong chúng ta phải lấy chú bướm làm bài học cho mình,
không bao giờ được từ bỏ niềm tin và ý chí, nếu không sẽ chẳng bao
giờ đạt được điều mình mong muốn, sẽ như chú bướm mãi không bao
giờ cất cánh lên được.
- Không nên hời hợt như cậu bé trong chuyện, sự giúp đỡ là quý nhưng
không nên giúp đỡ thái quá mà phải suy nghĩ chín chắn trước khi hành
động.
III. Kết bài:
- Mỗi người trong chúng ta đều có sức mạnh của riêng mình để vượt qua
khó khăn, khó khăn như đã trở thành điều tất yếu của cuộc sống mà
không ai có thể tránh khỏi.
- Không được từ bỏ ước mơ vì những khó khăn áp lực trước mắt, vượt
qua tất cả ta sẽ thành công.
- Không nên có thói quen nương nhờ, dựa dẫm, ta sẽ trở nên yếu đuối
mà không thể làm chủ được cuộc đời cho riêng mình.
- Giúp đỡ người khác là điều tốt nhưng không nên giúp đỡ hời hợt sẽ gây
ra nhiều hậu quả xấu.

Bài làm
Có lẽ bạn đã từng đọc câu chuyện về một chú bé và cái kén bướm.
Cậu bé nhìn thấy một chú bướm nhỏ đang cố gắng thoát ra khỏi chiếc kén
một cách đầy khó khăn và dường như chú đã bỏ cuộc. Bằng lòng tốt của
mình, cậu bé đã cắt chiếc kén đi với mong muốn giúp chú bướm nhỏ thoát
ra dễ dàng, nhưng … chú bướm sẽ không bao giờ bay được nữa. Cậu bé ấy
đâu biết rằng chính nỗ lực tự thoát ra khỏi chiếc kén sẽ giúp cho chú bướm
có được một đôi cánh cứng cáp để bay lên, không trải qua khó khăn thử
thách ấy thì chú bướm nhỏ sẽ không bao giờ có thể bay được – cậu đã làm
hại chú bướm nhỏ. Câu chuyện đầy ý nghĩa ấy gửi gắm đến ta bao suy
ngẫm sâu sắc về khó khăn trong cuộc sống và ý nghĩa của sự giúp đỡ đúng
lúc. Khó khăn thử thách là điều cần có trong cuộc sống, nó giúp ta trưởng
thành hơn để tiến đến thành công. Không nên từ bỏ niềm tin quá sớm và
dựa dẫm vào người khác quá nhiều, mỗi người phải biết tự vượt qua khó
khăn của riêng mình. Bên cạnh đó, chúng ta cần nhìn lại cách mà ta giúp
đỡ người khác. Biết giúp đỡ người khác là điều đáng quý nhưng cần giúp đỡ
đúng lúc, đúng chỗ nếu không sẽ gây ra hậu quả không mong muốn.
Câu chuyện về cái kén bướm ấy là một quy luật tự nhiên, chú bướm
phải chui ra khỏi cái kén thì mới có thể bay và có lẽ đó cũng là quy luật xã
hội cũng là như vậy. Chiếc kén bướm ấy cũng như là khó khăn, là thử thách
với chú bướm, nếu bướm thoát ra được chiếc kén bằng chính sức lực của
mình thì nó như sẽ có thêm sức mạnh, thêm vững vàng để trưởng thành và
sẵn sàng bay cao hơn, xa hơn. Cũng như chú bướm phải cố gắng thoát khỏi
chiếc kén để bắt đầu cuộc sống, mỗi con người luôn phải vượt qua rất nhiều
khó khăn thử thách thì mới trưởng thành được. Những khó khăn thử thách
là đòn bẩy giúp ta thêm vững vàng, là cơ hội để mỗi người trong chúng ta
có thể nhìn lại được khả năng của bản thân mình, biết mình cần gì và nên
làm gì để đạt được thành công. Bên cạnh đó, ta còn cần phải suy nghĩ về sự
giúp đỡ của cậu bé với chú bướm. Dẫu biết rằng sự giúp đỡ ấy là vì lòng tốt
và sự cảm thương với chú bướm nhỏ, nhưng do cậu không biết được rằng

chú bướm phải tự mình vượt qua để sinh tồn, vì vậy cậu đã tước đi khả
năng bay của chú bướm mà không hay biết. Vậy mỗi chúng ta cần xem xét
kỹ trước khi giúp đỡ người khác, nếu không sự giúp đỡ ấy sẽ phản tác dụng
mà còn gây hại đến người được giúp.
Thật vậy, không có ai mà không có khó khăn cần phải vượt qua
trong cuộc sống, có lẽ khó khăn thử thách luôn đồng hành trên mỗi bước
chân ta,là một phần tất yếu của cuộc sống, ta không thể nào né tránh được
cả. Vậy thì tại sao ta lại phải sợ những khó khăn,thử thách, tại sao ta không
cố gắng hết mình để đối diện với nó, tại sao ta lại không vượt qua tất cả để
đặt chân đến bến bờ ước mơ, thành công, hạnh phúc? Khó khăn, thử thách
là cơ hội để ta có kinh nghiệm, có kỹ năng để có thể vượt qua được những
chông gai sau này, nó sẽ giúp ta trưởng thành, tự tin và mạnh mẽ hơn. Cho
dù phía trước ta đầy những thử thách và ta cảm thấy sợ hãi, nhưng ta
không được bỏ cuộc, phải dũng cảm đón nhận và vượt qua. Chỉ cần có niềm
tin, có ý chí và nghị lực, ta hãy tin rằng mọi chuyện đều sẽ trở nên dễ
dàng, đừng vội nản lòng, đừng từ bỏ mọi quyết tâm khi chúng ta chưa thật
sự cố gắng. Chỉ có như thế thì ta mới có thể chạm vào ước mơ của mình và
đạt được điều mình mong muốn. Nếu như ta bỏ cuộc, ta nản chí, ta không
nỗ lực vượt qua thì ta sẽ tự dập tắt mọi hy vọng của bản thân. Khi ấy, ta sẽ
mãi như chú bướm nhỏ không đủ can đảm chui ra khỏi kén, sẽ mãi mãi
không bay lên được và chỉ bò loanh quanh trong suốt cuộc đời. Liệu bạn có
đủ tự tin và dám nỗ lực vượt qua tất cả, hay bạn chấp nhận làm một chú
bướm như vậy? Tất cả tùy thuộc vào bạn…
Với tất cả chúng ta, sự giúp đỡ cũng là một điều đáng quý và đáng
được trân trọng. Nhưng khi giúp đỡ người khác chúng ta cần phải suy nghĩ
thật kỹ càng, phải giúp đỡ người khác một cách có tâm huyết chứ không
được hời hợt, giúp đỡ cho có mà không suy nghĩ đến kết quả. Nếu ta giúp
đỡ người khác một cách thái quá, tức là ta đã tước mất khả năng tự làm
chủ cuộc sống của họ. Người được giúp đỡ sẽ mất đi cơ hội để rèn luyện
bản thân, sẽ không thể trưởng thành lên được, họ sẽ mất đi kỹ năng sống

cần thiết cho mình. Điều đó sẽ làm cho người được giúp sống dựa dẫm, phụ
thuộc vào người khác, sẽ trở nên yếu đuối và luôn sợ hãi trước mọi khó
khăn và sẽ mãi không có ý chí nghị lực để vươn lên. Chúng ta có vui không
khi người mà chúng ta giúp đỡ sẽ trở thành như vậy, không thể tự mình
đứng lên, liệu chúng ta có mãi giúp được không hay là chỉ giúp được vài lần
mà đã tước đi khả năng tự lập của người khác?
Sự nỗ lực, cố gắng vượt qua khó khăn sẽ giúp ta nhiều điều, sẽ cho
ta thêm sức mạnh, kinh nghiệm và cơ hội đạt đến thành công. Khó khăn
thử thách không phải là để ta bỏ cuộc mà để ta quyết tâm hơn, nỗ lực hơn.
Vì vậy, chúng ta không bao giờ được khuất phục trước thử thách khó khăn
mà hãy tự tin vươn mình đối mặt, sẵn sàng chạm đến ước mơ của mình,
sẵn sàng chiếm lấy thành công. Chúng ta cũng phải trân trọng sự giúp đỡ
của người khác, và càng phải cố gắng hơn khi có được sự nâng đỡ ấy, chứ
không được ỷ lại hay dựa dẫm. Phải biết tự mình vượt qua khó khăn thì mới
có thể trưởng thành hơn được. Còn về phần người giúp đỡ, hãy giúp bằng
cách cho đi cái cần câu, chứ đừng cho cá, khi ấy sự giúp đỡ mới được trọn
vẹn và mang ý nghĩa lâu dài. Tránh sự giúp đỡ qua loa, hời hợt thiếu suy
nghĩ, bằng không ta sẽ làm cho người ta giúp không thể tự mình vươn lên,
sự giúp đỡ khi ấy sẽ đi ngược lại điều mà ta mong muốn, thậm chí gây ra
những hậu quả đáng tiếc như cậu bé vậy, sẽ mãi ân hận vì đã làm chú
bướm nhỏ không bao giờ có thể cất cánh bay lên.
Trong cuộc sống có rất nhiều người tự nỗ lực vượt qua khó khăn để
cuối cùng dẫn đến thành công. Bác Hồ - vị chủ tịch vĩ đại của dân tộc ta –
là tâm gương sáng về sự nỗ lực không ngừng để đạt đến thành công, bằng
ý chí, nghị lực của mình mà Người đã đi đến đích – sự độc lập tự do cho dân
tộc Việt Nam. Ta còn có thể thấy được những học sinh nghèo vượt khó, vừa
phụ giúp gia đình vừa đi học mà cuối cùng đậu vào các đại học danh tiếng
với số điểm rất cao, thậm chí đậu thủ khoa, á khoa các trường đại học.
Những học sinh ấy điều kiện còn khó khăn, trường lớp cũng không phải là
những trường giỏi, trường nổi tiếng, thế nhưng bằng chính sức mạnh và

niềm tin, họ có thể hơn cả những cô chiêu cậu ấm thành phố. Họ đều được
giúp sức từ xã hội, gia đình… nhưng không vì thế mà họ dựa dẫm, trái lại
họ còn cố gắng thêm rất nhiều và cuối cùng đạt được thành công. Bên cạnh
đó cũng có những con người luôn chờ đợi sự giúp đỡ từ người khác, không
tự mình tìm ra con đường đến thành công, như những người luôn chờ trợ
cấp xã hội, thậm chí giả vờ tật nguyền để lợi dụng lòng thương của mọi
người trục lợi, những cô cậu tuổi trẻ sung sức nhưng lại buông thả, mất hết
cả tương lai trong khi mãi đắm chìm trong sự chán nản… tất cả những điều
ấy khiến cho chúng ta giật mình về sự suy đồi của ý chí nghị lực trong mỗi
con người.
Ta cũng rất trân trọng sự giúp đỡ của xã hội tới những hoàn cảnh
khó khăn. Có những người giúp đỡ thật lòng chứ không vì danh lợi nên họ
biết cách giúp đỡ một cách phù hợp, thật trọn vẹn và lâu dài chứ không
khoa trương mà vô nghĩa. Những chương trình truyền hình thực tế như
“vượt lên chính mình”, “ ngôi nhà mơ ước”, “câu chuyện ước mơ” luôn trân
trọng những con người đầy nghị lực, luôn cố gắng và không bao giờ từ bỏ
ước mơ. Chính vì vậy những nhân vật mỗi tuần luôn là những tấm gương
cho chúng ta cũng như khẳng định một điều – chúng ta chỉ thật sự có thể