Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
LỜI MỞ ĐẦU
Hiện nay đấu giá là một hình thức đã trở nên khá quen thuộc với tất cả
chúng ta, đấu giá không chỉ tồn tại trong phạm vi một quốc gia mà nó cịn
được mở rộng ra phạm vi quốc tế bởi đặc thù của các sản phẩm được đưa ra
đấu giá là rất có giá trị và khơng chỉ thu hút khách hàng trong nội bộ một
nước mà còn hấp dẫn với cả các khách hàng nước ngồi chính vì vậy hoạt
động đấu giá quốc tế ngày càng hấp dẫn và mang lại rất nhiều nguồn lợi ích
cho chủ sản phẩm đấu giá, cho các đơn vị tổ chức cũng như cho cả quốc gia
nơi diễn ra cuộc đấu giá đó.
Tại Việt Nam, đấu giá quốc tế cũng ngày càng trở nên quen thuộc vì
đã có rất nhiều cuộc đấu giá diễn ra với những sản phẩm được đưa ra đấu giá
đặc biệt quý và có giá trị cao. Giới các nhà đầu tư, những nhà sưu tập trên
thế giới ngày càng trở nên quan tâm hơn đến các cuộc đấu giá tại Việt Nam –
nơi mà họ có thể tìm được cho mình cơ hội để sở hữu các sản phẩm độc nhất
vô nhị.
Từ lý thuyết đến việc tìm hiểu thực tế mơn học Quản trị tác nghiệp
thương mại quốc tế, nhóm chúng em đã cùng nhau tìm hiểu và chọn đề tài
thảo luận nhóm cho mình là:
“Phân tích đấu giá quốc tế và hoạt động đấu giá quốc tế tại Việt Nam”
Bài thảo luận của nhóm được chia làm 2 phần:
Phần 1: Phân tích đấu giá quốc tế
Phần 2: Thực trạng hoạt động đấu giá quốc tế tại Việt Nam
Nhóm I
1
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
PHẦN 1: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG ĐẤU GIÁ QUỐC TẾ
I, Khái niệm, đặc điểm đấu giá quốc tế :
1. Khái niệm:
Đấu giá là một phương thức bán hàng đặc biệt được tổ chức công
khai tại thời gian và địa điểm nhất định, ở đó người mua được xem hàng
trước và tự do cạnh tranh giá cả, hàng hóa được bán cho người trả giá cao
nhất. Trong đấu giá quốc tế, người tham gia đấu giá bao gồm các cá nhân
và tổ chức trong và ngoài nước.
Búa gỗ dụng cụ quen thuộc trong các phiên đấu giá
2. Đặc điểm của đấu giá quốc tế:
−
Được tiến hành có tổ chức tại một điểm nhất định và trong thời
gian nhất định (trung tâm đấu giá chuyên nghiệp, trung tâm đấu giá
của một tập đoàn, trung tâm đấu giá trong nội bộ một công ty).
−
Các điều kiện mua bán đều được quy định sẵn trong điều lệ mua
bán đấu giá.
−
Đấu giá là một loại hình giao dịch hàng giao ngay, cạnh tranh
mua cơng khai.
Nhóm I
2
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
3. Các phương pháp đấu giá quốc tế:
-
Đấu giá tăng giá: Bên bán đưa ra giá thấp nhất dự định, sau đó người
mua lần lượt ra giá, cạnh tranh giá.
-
Đấu giá giảm giá: Bên bán đưa ra giá cao nhất sau đó giảm dần giá tới
khi một người cạnh tranh mua nào đó cho rằng đã thấp tới mức có thể
chấp nhận được, tỏ ra ý muốn mua thì thơi.
-
Đấu giá đưa giá kín: người bán cơng bố tình hình cụ thể của lơ hàng
và điều kiện đấu giá, sau đó bên mua sẽ đưa giá của mình nộp kín cho
người đấu giá trong thời gian quy định.
II. Các hình thức đấu giá.
1. Theo mặt hàng đấu giá.
-
Đấu giá trao đổi: gồm những người mua rất chuyên nghiệp, họ giám
sát lẫn nhau để khơng ai có thể "lừa lọc" được.
-
Đấu giá lẻ: dành cho tác phẩm nghệ thuật hay các món hàng riêng rẽ.
-
Đấu giá sỉ: dành cho các bộ sưu tập.
2. Theo hình thức đấu giá.
-
Đấu giá kiểu Anh: Đây là hình thức được nhiều người biết đến nhất.
Người tham gia trả giá công khai với nhau, giá đưa ra sau bao giờ
cũng cao hơn giá đưa ra trước đó. Cuộc đấu giá kết thúc khi không ai
đưa ra giá cao hơn hoặc khi đạt tới giá "trần", khi đó người ra giá cao
nhất sẽ được mua món hàng đó với giá mình đã trả. Người bán có thể
đặt ra giá sàn, nếu người điều khiển không thể nâng giá cao hơn mức
sàn thì việc đấu giá có thể thất bại.
-
Đấu giá kiểu Hà Lan: trong một sàn đấu giá kiểu Hà Lan truyền
thống, người điều khiển ban đầu sẽ hơ giá cao, rồi thấp dần cho tới khi
có người mua chấp nhận mức giá đó hoặc chạm đến mức giá sàn dự
định bán ra. Người mua đó sẽ mua món hàng với mức giá đưa ra cuối
cùng. Hình thức này đặc biệt hiệu quả khi cần đấu giá nhanh món
hàng nào đó, vì có những cuộc mua bán khơng cần đến lần trả giá thứ
Nhóm I
3
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
hai, một ví dụ tiêu biểu là việc bán hoa tulip. Kiểu đấu giá này cịn
được sử dụng để mơ tả đấu giá trực tuyến khi một số món hàng đồng
nhất được bán đồng thời cho một số người cùng ra giá cao nhất.
-
Đấu giá kín theo giá thứ nhất: tất cả mọi người cùng đặt giá đồng
thời, không ai biết giá của ai, người ra giá cao nhất là người được mua
món hàng.
-
Đấu giá kín theo giá thứ hai (đấu giá Vickrey): tương tự như đấu
giá kín theo giá thứ nhất, tuy nhiên người thắng chỉ phải mua món
hàng với mức giá cao thứ hai chứ không phải giá cao nhất mình đặt ra.
-
Đấu giá câm: đây là một biến thể của đấu giá kín, thường dùng trong
các cuộc đấu giá từ thiện, liên quan tới việc mua một tập các món
hàng giống nhau, người tham gia sẽ đặt giá vào một tờ giấy đặt kế
món hàng, họ có thể được biết hoặc khơng được biết có bao nhiêu
người tham gia và giá mà họ đưa ra. Người trả cao nhất sẽ mua món
hàng với giá mình đã đặt.
-
Đấu giá kiểu thầu (đấu thầu): hình thức này tráo đổi vai trò người
bán và người mua. Người mua đưa ra bản yêu cầu báo giá cho một
loại hàng nào đó và các nhà cung cấp sẽ đưa ra giá thấp dần với mong
muốn dành lấy gói thầu đó. Vào cuối buổi đấu giá, người ra giá thấp
nhất sẽ thắng cuộc.
-
Đấu giá nhượng quyền: đây là hình thức đấu giá dài vơ hạn định,
dành cho những sản phẩm có thể được tái bản (bản thu âm, phần mềm,
công thức làm thuốc), người đấu giá đặt cơng khai giá lớn nhất của họ
(có thể điều chỉnh hoặc rút lại), người bán có thể xem xét kết thúc
cuộc đấu giá bất cứ lúc nào khi chọn được mức giá vừa ý. Những
người thắng cuộc là những người đặt giá bằng hoặc cao hơn giá được
chọn, và sẽ nhận được phiên bản của sản phẩm.
-
Đấu giá ra giá duy nhất: Trong hình thức này, người đấu giá sẽ đưa
ra giá không rõ ràng, và được cung cấp một phạm vi giá mà họ có thể
Nhóm I
4
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
đặt. Một mức giá duy nhất có thể cao nhất hoặc thấp nhất từ các các
mức giá được ra giá sẽ thắng cuộc. Ví dụ, nếu một cuộc đấu giá quy
định mức giá cao nhất là 10; năm giá cao nhất là 10, 10, 9, 8, 8 thì 9 sẽ
là giá thắng cuộc vì là người ra giá duy nhất đạt giá cao nhất. Hình
thức này phổ biến trong các cuộc đấu giá trực tuyến.
-
Đấu giá mở: đây là hình thức được sử dụng trong thị trường chứng
khoán và trao đổi hàng hoá. Việc mua bán diễn ra trên sàn giao dịch
và người giao dịch đưa ra giá bằng lời ngay tức thì. Những giao dịch
có thể đồng thời diễn ra ở nơi khác trong sàn mua bán. Hình thức này
dần được thay thế bởi hình thức thương mại điện tử.
-
Đấu giá giá trần: có giá bán ra định trước, người tham gia có thể kết
thúc cuộc đấu giá bằng cách đơn giản chấp nhận mức giá này. Mức
giá này do người bán định ra. Người đấu giá có thể chọn để ra giá
hoặc sử dụng luôn mức giá trần. Nếu khơng có người chọn giá trần thì
cuộc đấu giá sẽ kết thúc với người trả mức cao nhất.
-
Đấu giá tổ hợp: trong một số trường hợp, sự định giá của người mua
là một tập món hàng với số lượng và chủng loại khác nhau (gọi là tổ
hợp).
Ví dụ, nếu bánh xe đạp và khung xe được bán rời ra trong một
cuộc đấu giá, thì đối với người ra giá 1 tổ hợp bao gồm 1 bánh xe hoặc
1 khung xe chẳng có giá trị gì cả, nhưng 2 bánh xe và 1 khung xe thì
lại đáng giá đến $200. Nếu bị buộc phải mua từng phần trong những
cuộc đấu giá khác nhau, người ra giá có thể gặp trường hợp oái oăm:
thắng được một số món được rao bán trước nhưng lại thua khi đấu
những món được rao bán sau; mặt khác, thua ngay trong cuộc đấu giá
đầu tiên thì chắc chắn anh ta sẽ khơng có được tổ hợp mong muốn.
Tình thế này có để được giải quyết bằng cách bán tất cả các món đồng
thời và cho phép người mua đăng ký ra giá cho một tổ hợp các món
hàng. Sự ra giá theo tổ hợp như vậy sẽ đề nghị một giá để trả cho tất
Nhóm I
5
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
cả các món trong tổ hợp, nếu thắng thì có được tổ hợp, ngược lại sẽ
khơng phải mua bất cứ món gì trong tổ hợp.
III. Quy trình đấu giá quốc tế
1. Giai đoạn chuẩn bị:
-
Chuẩn bị hàng hóa.
-
Đăng quảng cáo.
-
Xây dựng thể lệ đấu giá.
-
Trưng bày hàng hóa để người mua có thể xem hàng hóa.
2. Đấu giá chính thức:
-
Cuộc đấu giá bắt đầu tại thời gian và địa điểm quy định.
-
Trong khi đấu giá người mua có thể rút lại giá đã trả trước khi
hàng hóa được ấn định bán và người bán cũng vậy.
3. Ký kết hợp đồng và giao hàng:
-
Sau khi kết thúc người mua sẽ ký hợp đồng và trả một
phần tiền hàng. Công ty đấu giá sẽ cơng bố phiếu đấu giá (khái qt
hàng hóa, giá ký kết…).
-
Người bán thường phải trả một khoản phí cho cơng ty phục
vụ đấu giá.
PHẦN 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG
Nhóm I
6
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
ĐẤU GIÁ QUỐC TẾ TẠI VIỆT NAM
I. Đấu giá ở Việt Nam.
1. Đấu giá trực tiếp:
Hiện nay, trong cả nước đã có 64 Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài
sản ở 64 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương do UBND tỉnh thành lập
và 104 doanh nghiệp bán đấu giá tài sản được thành lập theo quy định của
pháp luật về doanh nghiệp nhưng chưa có cơ sở nào có thể trở thành nơi
đấu giá quốc tế.
2. Đấu giá quốc tế tại Việt Nam:
a, Xét bên công ty trung gian đấu giá:
-
Để so sánh giữa các công ty trung gian đấu giá Việt Nam với
những công ty trung gian đấu giá trên thế giới thì đó sẽ là một trời
một vực về cả quy mơ lẫn danh tiếng. Ví dụ như Sotheby’s được
thành lập từ năm 1744 tại LonDon (Anh); hay Christie’s 1766 của
London (Anh), ...
-
Kinh nghiệm và cơ sở tổ chức đấu giá quốc tế tại Việt Nam chưa
phát triển.
b, Xét về bên bán:
- Do ý thức, thói quen đem đấu giá của người Việt Nam không
như những nước trên thế giới.
- Sự hiểu biết của người Việt Nam về đấu giá quốc tế còn non
kém.
- Việc tham gia đấu giá quốc tế theo phong trào và hầu hết đều
không am hiểu về các quy định về đấu giá quốc tế.
c, Xét về bên mua:
Với đấu giá quốc tế chủ yếu nằm đến đối tượng tài sản văn hóa
nghệ thuật (tranh, cổ vật…) hướng tới những người thực sự quan tâm
và trả giá cao nên người Việt khó có thể mua được.
3. Một số biện pháp cải thiện.
Nhóm I
7
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
Bên công ty trung gian
- Các công ty đấu giá của Việt Nam cần phải tự tạo cho mình uy
tín, điều này địi hỏi các cơng ty phải tự tin vào bản thân, nâng cao
chuyên ngành nghiệp vụ của các nhân viên trong công ty: thẩm
định giá, marketing…
- Liên kết, hợp tác với các công ty đấu giá nổi tiếng và có kinh
nghiệm trên thế giới.
Bên bán
Bên bán cần phải tự củng cố cho mình về kiến thức trong đấu giá,
đấu giá quốc tế để có đủ tự tin tham gia vào các sàn giao dịch.
4. Một số phiên đấu giá quốc tế của Việt Nam.
a, Đấu giá cổ vật Cà Mau :
-
76.000 món hàng hóa gồm: bình, ấm, chén, đĩa, thìa, tượng... có
chất liệu gốm, sứ được Việt Nam mang đi bán đấu giá tại Nhà đấu
giá Sotheby’s ở Amsterdam, Hà Lan vào cuối tháng 1-2007 vốn
được khai quật vào các năm 1998, 1999 từ một chiếc tàu cổ bị
chìm tại vùng biển Cà Mau. Thơng qua nhà môi giới là Công ty
Unicom (Mỹ), việc đấu giá lô cổ vật khổng lồ trên được ủy thác
cho Công ty đấu giá quốc tế Sotheby’s.
- Do giá trị cao của các món cổ vật được chế tác bởi những lị
gốm sứ nổi tiếng thời nhà Thanh như lò của Cảnh Đức Trấn nên
mặc dù buổi đấu giá được tổ chức vào thời điểm chưa phải là thuận
lợi nhất nhưng đã thu hút được sự quan tâm và tham gia của nhiều
nhà kinh doanh, sưu tập đồ cổ đến từ các nước Anh, Đức, Pháp, Bỉ,
Nga, Monaco, Hà Lan, Thụy Điển, Thụy Sỹ, Úc, Trung Quốc,
Nam Phi... Ngay trong cuộc đấu giá này, một nhà doanh nghiệp
đến từ Việt Nam, Giám đốc Cơng ty Đồn Ánh Dương, cũng đã
trực tiếp đấu giá tham gia.
Nhóm I
8
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
Một cảnh đấu giá của nhà Sotheby’s.
-
Tồn bộ lơ hàng trên được các nhà sưu tầm mua lại với giá trên
3,046 triệu euro (tương đương 3,9 triệu USD). Sau khi trừ thuế
thu nhập ở đất nước tổ chức bán đấu giá, con số này còn khoảng
2,536 triệu euro, tiếp tục chúng ta phải trích 20% hoa hồng cho
Cơng ty Sotheby’s theo hợp đồng. Ngồi ra cịn các chi phí khác
như: Chi phí cho cuộc khai quật khảo cổ dưới nước tại khu vực
tàu đắm là trên 15,5 tỉ đồng; trong đó chi phí cho đơn vị trực tiếp
trục vớt là 11 tỉ đồng; 4,5 tỉ đồng dành cho việc bảo vệ, xử lý kỹ
thuật và bảo quản cổ vật. Như vậy, trong việc bán lô cổ vật này
nhà nước ta chỉ thu về ngót ngét hơn 1 triệu euro! Điều đó cũng
đồng nghĩa với chi phí của việc khai quật và bán đấu giá đã
chiếm gần 2/3 trị giá lô cổ vật này.
MỘT SỐ CỔ VẬT ĐƯỢC ĐẤU GIÁ
Nhóm I
9
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
Nguyên nhân và kinh nghiệm đấu giá quốc tế cho Việt Nam:
Nhóm I
10
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
-
Trường Đại học Thương Mại
Dưới đây là một số nguyên nhân và kinh nghiệm do
vnlawfin.com.vn đặt ra:
+
Vấn đề lựa chọn nhà đấu giá: Hiện nay ngồi các nhà đấu
giá nổi tiếng như Christie’s, Sotheby’s cịn có nhiều nhà đấu giá
và các trung tâm đấu giá khác tập trung ở các trung tâm thương
mại, tài chính trên thế giới và có thể dễ dàng liên hệ với họ qua
Internet, điện thoại, fax. Thực hiện được điều này sẽ giúp chủ
tài sản giảm bớt các khoản chi phí trung gian, đồng thời lựa
chọn được nhà đấu giá có năng lực phù hợp với u cầu của
mình.
+
Trong q trình đàm phán, ký kết hợp đồng ủy thác đấu
giá, chủ tài sản cần lưu ý các điều khoản chủ yếu: tỷ lệ hoa
hồng cho nhà đấu giá; phân chia trách nhiệm, chi phí bảo quản,
đóng gói, vận chuyển, bảo hiểm; phương thức xác định giá hàng
hóa, doanh thu thuần; phương thức chuyển trả doanh thu thuần
cho chủ tài sản; cách thức xử lý các trường hợp đặc biệt bao
gồm ngừng bán đấu giá theo yêu cầu của bên chủ tài sản hoặc
của nhà đấu giá, bán không được hoặc bán khơng hết hàng,
người mua có khiếu nại về chất lượng hàng...; lựa chọn luật áp
dụng cho hợp đồng và cơ quan tài phán giải quyết tranh chấp
hợp đồng.
+
Cần chú ý đến các bước chuẩn bị trước đấu giá của nhà
đấu giá. Căn cứ vào thỏa thuận trong hợp đồng ủy thác đấu giá
và kế hoạch chuẩn bị của nhà đấu giá đính kèm hợp đồng, chủ
tài sản có quyền yêu cầu nhà đấu giá phải thường xuyên cung
cấp thông tin cho mình. Trường hợp phát hiện và có chứng cứ
cho thấy nhà đấu giá không thực hiện đúng theo thỏa thuận thì
chủ tài sản có quyền u cầu bằng văn bản ngưng bán đấu giá
tài sản.
Nhóm I
11
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
-
Trường Đại học Thương Mại
Do nhóm đặt ra : do chúng ta chưa có nhiều kinh
nghiệm cho việc đấu giá quốc tế nên mắc phải những sai lầm đáng
tiếc như trên là không tránh khỏi, vậy nhà nước lên có những chính
sách khuyến khích phát triển đấu giá, ra tăng thêm kiến thức về đấu
giá quốc tế và tạo điều kiện cho các chuyên gia kiểm định trong
nước có cơ hội đến những nước đã phát triển đấu giá quốc tế để
học hỏi thêm kinh nghiệm tránh phụ thuộc vào các nước khác. Bên
cạnh đó việc xây dựng một khung hành lang pháp lý cũng như đưa
ra các hướng dẫn thi hành cũng rất quan trọng để cho việc đấu giá
quốc tế nằm trong khuôn khổ của Luật và Nhà nước có thể tham
gia cơng tác quản lý với hoạt động này được dễ dàng hơn.
b, Đấu giá tranh Việt Nam:
-
Tranh Việt Nam xuất hiện đầu tiên ở các kệ đấu giá
của Sotheby’s vào khoảng năm 1997, với những tên tuổi như Lê
Phổ, Mai Trung Thứ, Vũ Cao Đàm, Bùi Xuân Phái… Ngay những
năm sau đó tranh Việt Nam đã có một vị trí khơng thể thiếu được ở
những phiên đấu giá, bởi sự hâm mộ của nhiều nhà sưu tập, nhà
đầu tư nghệ thuật đến từ Pháp, Singapore…
-
Tranh Việt Nam đã đóng góp vào sự thành công về
doanh thu của nhà đấu giá, rất nhiều các tác phẩm đưa ra chào bán,
đã vượt xa sự phỏng đốn của giới chun mơn, kéo theo đó là
hàng loạt các danh họa được biết đến, như Nguyễn Phan Chánh, Tô
Ngọc Vân, Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Gia Trí,
Nguyễn Sáng, Dương Bích Liên… Và những danh họa này trở
thành đối tượng săn lùng của nhiều người nước ngoài, và được hâm
mộ rất cao ở nhiều phiên đấu giá tiếp theo.
Nhóm I
12
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
- Năm 2006 tại Singapore, Sotheby’s đã bán tác phẩm Nostalgie
(Hoài cố hương, 60,5 x 46cm, lụa, 1938) của Lê Phổ (1907-2001)
được hơn 300.000 USD. Tính đến nay, đây có thể là tác phẩm đắt
giá nhất của Việt Nam tại một phiên đấu giá nghệ thuật chuyên
nghiệp.
- Phiên đấu giá mùa Thu của Larasati (Singapore), thuộc Những
nhà đấu giá liên hiệp châu Á (mã số UAA 004), đã diễn ra vào
ngày 27/11/2010 tại Trung tâm triển lãm Hong Kong, với 183 tác
phẩm lên sàn. Tác phẩm Phố Hàng Bạc (sơn dầu trên vải,
47x57cm, 1968, mã số 135) của Bùi Xuân Phái được dự đốn giá
sàn từ 80.000 - 120.000 HKD (đơ-la Hong Kong), kết quả bán
được 156.000 HKD, tương đương 19.900 USD. Tác phẩm Trong
vườn (sơn dầu trên lụa bọc ván, 55x46cm, 1953, mã số 136) của
Vũ Cao Đàm được dự đoán từ 200.000 - 300.000 HKD, kết quả
bán được 240.000 HKD. Tác phẩm Con đường sống (sơn dầu trên
vải, 110x210cm, 2007, mã số 159) của Hồng Việt Dũng được dự
đoán từ 120.000 - 170.000 HKD, kết quả bán 120.000 HKD.
Nhóm I
13
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
Tác phẩm “Phố Hàng Bạc” của họa sỹ Bùi Xuân Phái
- Rất nhiều người hâm mộ nước ngồi có thời kỳ lùng sục để mua
bằng được tranh của các tác giả vừa kể trên, mua ngay ở trong
nước, chứ không thông qua quy trình chun mơn của nhà đấu giá,
và cũng từ đó, tranh giả đã xuất hiện rất nhiều, rồi lần lượt có mặt
trên những kệ đấu giá danh tiếng tại khu vực. Và điều này đã góp
phần vào việc “đóng lại cửa”, khiến cho tranh Việt có thể mất nguy
cơ được đấu giá.
- Chính vì thế chuyện họa sĩ Bùi Thanh Phương phát đơn kiện
hãng đấu giá Sotheby's ở Hồng Công năm 2008 gây xôn xao dư
luận, khi họ rao bán một số bức tranh giả mang tên thân phụ ông họa sĩ Bùi Xuân Phái là do - trên trang web trước khi vào phiên
đấu giá. Với những lập luận và dẫn chứng xác đáng, họa sĩ Bùi
Thanh Phương đã làm ơng chủ hãng đấu giá chống váng, vội xóa
bỏ những thơng tin về phiên đấu giá và các bức tranh giả nói trên.
Họ dám đấu giá tranh "cop", bởi trên thực tế, khơng ít các sàn đấu
giá khác cũng đã từng bán tranh Bùi Xuân Phái giả và đều trót lọt.
Vụ kiện của họa sĩ Bùi Thanh Phương tuy gây chấn động cho các
Nhóm I
14
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
sàn đấu giá trên thế giới, nhưng quả rất đơn độc, và hành trình tiếp
sẽ đi tới đâu, thì đến nay vẫn cịn là dấu hỏi.
- Sở dĩ có vấn nạn trên là do Việt Nam chưa có một đội ngũ thẩm
định tranh nước nhà thực sự tốt, nền hội họa của nước ta còn yếu
kém, mỗi lần đem tranh đi đấu giá đều phụ thuộc vào chuyên gia
kiểm định của nước ngoài.
II.
Đấu giá tại quốc gia Việt Nam.
1.Về đối tượng đem đấu giá:
-
Thị trường bán đấu giá ở nước ta đã hình thành chủ yếu là: tang
vật thi hành án, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu; tài sản
cầm cố thế chấp được ngân hàng cho phát mại…
-
Ngoài ra cịn có đấu giá quyền sử dụng đất cũng khá phổ biến.
Thường là đấu giá đất thuộc quyền sở hữu của nhà nước cho người
dân sử dụng. Các phiên đấu giá đều được UBND của các tỉnh ấn
định về giá sàn, diện tích lơ đất được đấu giá... Người dân tham gia
đấu giá phải nộp hồ sơ mới được tham gia phiên đấu giá.
- Các dự án được đấu giá đều được quy hoạch đồng bộ về hạ tầng
với đường giao thông, điện sinh hoạt, chiếu sáng... nhằm tạo thuận
lợi cho việc đi lại, sinh hoạt của các hộ gia đình.
Một khu đất được đem đấu giá.
Nhóm I
15
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
2. Về mức phí đấu giá :
Người bán đem sản phẩm ra đấu giá phải đặt trước 1 khoản phí là
từ 5% - 15% giá sàn tài sản đưa ra nhằm khắc phục tình trạng những
người tham gia đấu giá liên kết với nhau để dìm giá hoặc họ sẵn sàng
chịu mất số tiền đặt trước trong trường hợp từ chối mua tài sản với
mục đích gây khó khăn cho người có quyền và lợi ích liên quan hoặc
vì mục đích vụ lợi.
=>Những tài sản do cá nhân, tổ chức uỷ quyền bán đấu giá còn hạn
chế và điều này phần nào giải thích được lý do tại sao thị trường bán
đấu giá tài sản của nước ta chưa thực sự phát triển.
3. Trình tự thực hiện thực hiện đấu giá tài sản :
- Công dân đến đăng ký đi xem xét hiện trạng tài sản tại Trung tâm
(khi đi mang theo chứng minh nhân dân phôtô).
- Đi xem xét hiện trạng tài sản theo hướng dẫn của Trung tâm hoặc
của bên có tài sản bán…
- Mua hồ sơ đăng ký tham dự đấu giá, nộp tiền đặt cọc tham dự
đấu giá theo hướng dẫn của Trung tâm hoặc của bên có tài sản bán.
- Đến tham dự đấu giá.
- Nộp tiền mua tài sản nếu trúng đấu giá và được trả lại tiền đặt
cọc nếu không trúng đấu giá (theo hướng dẫn của Trung tâm).
4. Hoạt động bán đấu giá ở nước ta hiện nay cịn nhiều vướng mắc và
khó khăn:
- Lệ phí bán đấu giá bị khống chế, thường chưa đáp ứng nhu cầu.
Mặc dù pháp luật quy định mức lệ phí do thoả thuận giữa chủ tài
sản và doanh nghiệp đấu giá, nhưng tài sản chủ yếu thuộc quyền
của cơ quan Nhà nước, nên những người thi hành không dám thoả
thuận, bởi họ sợ bị nghi ngờ là không minh bạch. Họ thường đưa ra
mức thù lao thấp nhất.
Nhóm I
16
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
- Muốn bán được tài sản thì phải truyền thơng quảng cáo cho sản
phẩm, trong khi đó các trung tâm giao dịch phải chi phí cho khâu
tuyên truyền quảng cáo, trong khi thù lao trả cho doanh nghiệp đấu
giá quá thấp, buộc các trung tâm giao dịch phải hạn chế quảng cáo
tài sản dẫn đến các phiên đấu giá khó thực hiện.
- Quá trình tham gia đấu giá phải qua nhiều thủ tục, đòi hỏi người
mua cần am hiểu luật pháp về lĩnh vực này, nên đã hạn chế số
lượng khách hàng tham gia.
- Một vướng mắc có thể coi là vấn nạn, giờ đây xuất hiện rất nhiều “cò”
đấu giá. Chúng khơng phải khách hàng đích thực, nhưng cấu kết với nhau
để cưỡng ép, khống chế người mua. Chúng doạ nạt khách hàng, cưỡng ép
họ phải đưa ra giá mua thấp một cách phi lý.
III. Đấu giá trực tuyến tại Việt Nam:
1.Những ưu điểm của đấu giá trực tuyến
-
Ít bị ràng buộc thời gian.
-
Không ràng buộc địa lý.
-
Sức mạnh của tương tác xã hội.
-
Số lượng người đấu giá lớn.
-
Số lượng người bán hàng lớn.
-
Kích thích mạng lưới kinh doanh.
-
Một hình mẫu hiệu quả của sự chênh lệch giá.
2. Tình trạng đấu giá trực tuyến tại Việt Nam:
Nhóm I
17
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
Website eshop-vietnam.com một trong những website đấu giá trực tuyến
Mặc dù hình thức mua bán đấu giá ở nước ngồi đã và đang hết sức phổ
biến với các trang web như vbid.vn, ebay.com, Yahoo Auction... và việc
tham gia mua bán trên mạng thơng qua các cuộc đấu giá đã thành thói quen
của khá nhiêu người nhưng hình thức này ở Việt Nam còn khá mới mẻ và
hết sức sơ khai. Một phần của hiện tượng này cũng là do việc mua bán theo
kiểu truyền thống vẫn in sâu trong tâm trí người Việt cũng như sự phát triển
của thương mại điện tử tại Việt Nam thực sự chưa đạt tới tầm phổ biến để
các hoạt động đấu giá trực tuyến có thể thu hút người tham gia. Tuy vậy với
những lợi ích của việc mua bán trực tuyến và việc mạng internet ngày càng
trở nên quen thộc hơn với người Việt Nam thì chúng ta có thể hy vọng trong
vài năm tiếp theo hình thức này sẽ phát triển và nó là một hoạt động quen
thuộc hơn.
Tại Việt Nam hiện nay các cuộc đấu giá trực tuyến chủ yếu diễn ra trên
các website thương mại điện tử truyền thống như: chodientu.com,
vatgia,com, vbid.com, rongbay.vn,… các website này bằng nhiều cách học
hỏi và xây dựng khác nhau đã và đang đi đúng hướng trên con đường thành
Nhóm I
18
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
công như các trang web lớn về mua bán đấu giá trực tuyến trên thế giới như
ebay.com, amazon.com,…
Một phiên đấu giá trên website vbid.
3.Lý do:
-
Người mua hàng tại Việt Nam có vẻ chưa quen hoặc ngại mua
bán theo hình thức đấu giá. Theo một số người cho biết, đấu giá khá
mất thời gian nên họ thường tìm đến các kênh mua bán trực tiếp để
tìm mua những món hàng phù hợp. Bên cạnh đó mua bán theo kiểu
truyền thống vẫn là cách thức lựa chọn quen thuộc của người mua
thay vì cách thức mua hàng qua mạng.
-
Nguyên nhân khách quan khác là hệ thống thanh toán điện tử
(thương mại điện tử) ở Việt Nam cịn chưa phát triển dẫn đến tình
trạng gian lận trong khi giao dịch hàng hóa, vì vậy cả người mua và
người bán đều lo sợ rủi ro trong khi trao đổi. Đây cũng là một trở ngại
khá lớn cho sự phát triển của hoạt động đấu giá trực tuyến tại Việt
Nam.
Nhóm I
19
Lớp K5HQ1A
Môn Quản trị tác nghiệp TMQT
Trường Đại học Thương Mại
KẾT LUẬN
Qua q trình tìm hiểu có thể thấy rằng đấu giá quốc tế thực chất là
cuộc mua bán mà tại đó người tham gia mua được xem hàng hóa trước, hàng
hóa sẽ thuộc về ai trả giá cao nhất và khách hàng đến từ mọi nơi trên thế
giới. Thực tế hoạt động này đã diễn ra rất sôi nổi trên thế giới với những
trung tâm tổ chức đấu giá ra đời từ thế kỷ 18 tại Anh nhưng tại Việt Nam chỉ
thực sự trong thời gian vài năm trở lại gần đây hoạt động đấu giá quốc tế
mới trở nên sôi động và thu hút được sự quan tâm của quốc tế nhiều hơn.
Trong q trình tìm hiểu và hồn thiện bài thảo luận của nhóm, do
kiến thức chưa chuyên sâu cũng như quá trình tìm hiểu về thực tế hoạt động
đấu giá quốc tế không được nhiều nên bài làm của nhóm có thể khơng tránh
khỏi thiếu sót, chúng em rất mong nhận được sự góp ý của cơ để bài làm của
nhóm được hồn thiện hơn.
Chúng em xin chân thành cảm ơn cơ!
Nhóm I
20
Lớp K5HQ1A