giáo trình mô đun phát triển mạng lưới khuyến nôn lâm

1
BỘ NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NƠNG THƠN

GIÁO TRÌNH MƠ ĐUN

PHÁT TRIỂN MẠNG LƢỚI
KHUYẾN NÔNG LÂM
MÃ SỐ: MĐ- 06
NGHỀ: KHUYẾN NƠNG LÂM
Trình độ: Sơ cấp nghề


2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN:
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thơng tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MÃ TÀI LIỆU: MĐ 06


3
LỜI GIỚI THIỆU
Với mục tiêu phát triển bền vững nông nghiệp - nơng thơn thì mạng lưới hệ
thống khuyến nơng lâm chính là mắt xích quan trọng trong sự phát triển. Các hoạt
động khuyến nơng sẽ đóng góp khơng nhỏ và sự nghiệp phát triển bền vững nông
nghiệp và nông thôn.
Trong giai đoạn hiện nay, công tác khuyến nông ngày càng hoàn thiện cả
về tổ chức, nội dung và phương pháp. Nhằm đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao về
nghiệp vụ cho cán bộ khuyến nông lâm các cấp. Giáo trình nghề khuyến nơng
lâm được biên soạn trên cơ sở chương trình khung dạy ngắn hạn nghề khuyến

nơng lâm do Trường Cao đẳng nghề Công nghệ và Nông lâm Nam bộ biên soạn
năm 2009, được chỉnh sửa, bổ sung và tham khảo trên 20 tài liệu được cập nhật
trong và ngoài nước và được tổng kết từ những kinh nghiệm đào tạo khuyến
nông lâm của đội ngũ sư phạm Trường Cao đẳng nghề công nghệ và Nông lâm
Đông Bắc trong những năm qua.
Thông qua mô đun sẽ cung cấp cho người học nghề những kiến thức, kỹ năng
cần có để có thể phát triển nhân rộng mạng lưới khuyến nơng lâm. Cập nhật những
tiến bộ kỹ thuật và thực tế sản xuất tại các cơ sở, địa phương.
Để hoàn thành giáo trình chúng tơi nhận được sự chỉ đạo, hướng dẫn của Vụ
tổ chức cán bộ Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn; Tổng cục dạy nghề Bộ
Lao động - Thương binh và Xã hội. Trung tâm khuyến nông Quốc gia. Đồng thời
nhận được những ý kiến có hiệu quả tham gia đóng góp của các nhà khoa học, các
cán bộ kỹ thuật, các nhà quản lý khuyến nông cùng những cộng tác viên
Giáo trình là cơ sở cho các giáo viên soạn bài giảng để giảng dạy, là tài liệu
học tập của học viên học nghề Khuyến nông lâm và là tài liệu tham khảo cho các
cán bộ kỹ thuật khuyến nơng lâm.
Bộ giáo trình chắc chắn khơng tránh khỏi những thiếu sót. Ban chủ nghiệm và
các tác giả mong nhận được ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các cán bộ
quản lý, cán bộ kỹ thuật và các đồng nghiệp để giáo trình hồn thiện hơn
Xin chân thành cám ơn/
Tham gia biên soạn:
1.Trần Quang Minh
2. Nguyễn Thành Vân
3. Hà Thị Minh Thu
4. Đặng Minh Tuấn

(Chủ biên)


4

PHỤ LỤC
LỜI GIỚI THIỆU ......................................................................................... 3
PHỤ LỤC ..................................................................................................... 4
Bài 1: Tổ chức câu lạc bộ khuyến nông ........................................................ 7
Mục tiêu: ...................................................................................................... 7
A. Nội dung: ................................................................................................. 7
1. Câu lạc bộ khuyến nơng lâm .................................................................. 7
1.1. Khái niệm ........................................................................................... 7
1.2 Mục đích, ý nghĩa ................................................................................ 7
1.3. Nguyên tắc hoạt động ......................................................................... 7
1.4. Vị trí của câu lạc bộ trong tổ chức khuyến nông lâm. ......................... 8
1.5. Tổ chức câu lạc bộ. ............................................................................. 8
1.6. Mục đích hoạt động của câu lạc bộ khuyến nơng lâm. ........................ 9
1.7. Các u cầu để hình thành và phát triển câu lạc bộ khuyến nông. ..... 10
2. Trình tự và cách thức tổ chức câu lạc bộ khuyến nông lâm .................. 10
B. Câu hỏi và bài tập thực hành .................................................................. 12
C. Ghi nhớ .................................................................................................. 12
Bài 2: Tổ chức nhóm sở thích ..................................................................... 13
Mục tiêu: .................................................................................................... 13
A. Nội dung: ............................................................................................... 13
1. Nhóm sở thích. .................................................................................... 13
1.1. Nhóm. ............................................................................................... 13
1.2. Nhóm sở thích là gì? ......................................................................... 13
1.3. Mục đích, nội dung hoạt động .......................................................... 13
1.4. Các yếu tố hình thành nhóm ............................................................. 14
1.5. Sự cần thiết thành lập nhóm .............................................................. 14
2. Trình tự và cách thức tổ chức nhóm sở thích ....................................... 15
3. u cầu cán bộ khuyến nơng tổ chức hoạt động trong nhóm sở thích . 15
B. Câu hỏi và bài tập thực hành .................................................................. 16

C. Ghi nhớ .................................................................................................. 16
Bài 3: Hỗ trợ câu lạc bộ, nhóm sở thích hoạt động ...................................... 17
Mục tiêu: .................................................................................................... 17
A. Nội dung chính: ..................................................................................... 17
1. Sự cần thiết phải hỗ trợ câu lạc bộ, nhóm sử thích ............................... 17
2. Trình tự và cách thức hỗ trợ câu lạc bộ khuyến nông lâm hoạt động ... 17


5
2.1. Hướng dẫn xác định các nhu cầu của câu lạc bộ ............................... 17
2.2. Xác định thứ tự ưu tiên các nhu cầu .................................................. 17
2.3. Xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động ..................................... 17
2.4. Hướng dẫn triển khai các hoạt động ................................................. 18
2.5. Hướng dẫn theo dõi các hoạt động .................................................... 18
2.6. Hướng dẫn phương pháp đánh giá các hoạt động.............................. 19
2.7. Hướng dẫn cách thức mở rộng quy mô, chất lượng câu lạc bộ .......... 20
B. Câu hỏi và bài tập thực hành .................................................................. 20
C. Ghi nhớ .................................................................................................. 21
Bài 4: Tìm kiếm nơng dân điển hình .......................................................... 22
Mục tiêu: .................................................................................................... 22
A. Nội dung: ............................................................................................... 22
1. Các tiêu chuẩn lựa chọn nơng dân điển hình ........................................ 22
2. Trình tự và cách thức tìm kiếm nơng dân điển hình ............................. 22
3. Triển khai mơ hình sản xuất ra diện rộng ............................................. 23
3.1.Mục đích ........................................................................................... 23
3.2. Nguyên tắc. ...................................................................................... 23
B. Câu hỏi và bài tập thực hành .................................................................. 23
C. Ghi nhớ .................................................................................................. 23
HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ DUN .................................................... 24
I. Vị trí tính chất của mơ đun: ..................................................................... 24

II. Mục tiêu: ................................................................................................ 24
III. Nội dung chính của mơ đun: ................................................................. 24
IV. Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành .......................................... 25
V. Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập ...................................................... 25
VI. Tài liệu tham khảo ................................................................................ 26


6
CHƢƠNG TRÌNH MƠ ĐUN
PHÁT TRIỂN MẠNG LƢỚI KHUYẾN NƠNG LÂM
Mã mơ đun: MĐ 06
Giới thiêu mơ đun:
Chương trình mơ đun nhằm giúp cho người học biết được trình tự các bước
tổ chức câu lạc bộ khuyến nơng, nhóm sở thích qua đó tìm ra những nơng dân
điển hình tiên tiến. Vận dụng những kiến thức đã học duy trì phát huy và nhân
rộng hoạt động của câu lạc bộ, nhóm sở thích, gương nơng dân điển hình tiên
tiến. Thơng qua mô đun giúp cho người học hiểu rõ hơn về nơng thơn, nơng
nghiệp và nơng dân từ đó có thái độ đúng trong công tác khuyến nông lâm.
Nội dung mô đun được chia làm bốn bài:
Bài 1: Tổ chức câu lạc bộ khuyến nơng.
Bài 2: Tổ chức nhóm sở thích
Bài 3: Hỗ trợ câu lạc bộ, nhóm sở thích hoạt động
Bài 4: Tìm kiếm nơng dân điển hình
Trong q trình giảng dạy và học tập môn học giáo viên nêu vấn đề, người
học chủ động lĩnh hội kiến thức và vận dụng ngày vào tình hình thực tế ở địa
phương nơi mình sinh sống


7
Bài 1: Tổ chức câu lạc bộ khuyến nông

Mục tiêu:
- Xây dựng được các tiêu chuẩn lựa chọn nông dân điển hình, tiêu chuẩn
lựa chọn thành viên tham gia câu lạc bộ, nhóm sở thích;
- Lập được kế hoạch tổ chức một câu lạc bộ khuyến nông lâm tại địa phương.
- Hướng dẫn và khuyến khích được người dân tham gia hoạt động;
- Xác định được các nguồn lực cần thiết và tính tốn các khoản chi phí cho
một hoạt động hỗ trợ giả định trình lãnh đạo;
- Chia sẻ kiến thức và trách nhiệm giữa các thành viên để cải thiện và đẩy
mạnh các q trình có sự tham gia trong tổ chức của mình.
A. Nội dung:
1. Câu lạc bộ khuyến nơng lâm
1.1. Khái niệm
Là một hình thức
tổ chức khuyến nơng
lâm tự nguyện có sự
tham gia của người
dân, trong đó hoạt động
khuyến nơng lấy nhu
cầu của người dân làm
trung tâm.
1.2 Mục đích, ý
nghĩa
- Tăng cường giao
lưu trao đổi lẫn nhau,
cùng nhau tổ chức sản
xuất kinh doanh đạt
hiệu quả

Hình 1: Sinh hoạt câu lạc bộ khuyến nông lâm

- Nhằm tăng cường
sự liên kết và tranh thủ
sự giúp đỡ của khuyến nông cũng như các ngành, các cấp, các tổ chức xã hội và
dịch vụ trong công tác sản xuất nông nghiệp cũng như xây dựng và phát triển
nông thôn mới.
1.3. Nguyên tắc hoạt động
- Là tổ chức tự nguyện của nơng dân dự trên ngun tắc: Dân chủ, cùng có
lợi, nông dân làm đơn gia nhập Câu lạc bộ khuyến nông.


8
- Không hạn chế về số lượng số hộ tham gia và thường tổ chức theo qui mô
thôn, bản.
- Ban lãnh đạo Câu lạc bộ khuyến nông là những người nhiệt tình, năng
động, sáng tạo, có tinh thần trách nhiệm cao. Họ làm việc khơng có chế độ thù
lao cơng tác được nơng dân tín nhiệm.
- Kinh phí hoạt động do nơng dân tham gia đóng góp, do các hợp tác xã, các tổ
chức khuyến nông, các cá nhân, các tổ chức trong nước và nước ngoài tài trợ...
1.4. Vị trí của câu lạc bộ trong tổ chức khuyến nơng lâm.
Sơ đồ 01: Tổ chức khuyến nông

1.5. Tổ chức câu lạc bộ.
Câu lạc bộ khuyến nông lâm gồm:
- Chủ nhiệm câu lạc bộ: là người có uy tín, có kinh nghiệm, trách nhiệm
cao và có điều kiện (thời gian) trong cộng đồng đó; cũng có thể là trưởng thơn


9
hoặc Bí thư chi bộ hoặc chi hội trưởng Hội phụ nữ. Trong mọi trường hợp, rất
cần có sự tham gia của Trưởng thôn trong việc điều hành câu lạc bộ để thuận

lợi cho việc huy động cộng đồng.
- Phó chủ nhiệm câu lạc bộ có thể là hội trưởng Hội phụ nữ, đoàn thanh niên,
đại diện hội cựu chiến binh… Ở những nơi có điều kiện, việc vận động các cán bộ
hưu trí, cựu chiến binh tham gia câu lạc bộ là rất đáng khuyến khích.
- Hướng dẫn viên (trong trường hợp chưa có sự chuẩn bị hướng dẫn viên
cộng đồng từ giai đoạn trước thì ở giai đoạn đầu mỗi câu lạc bộ cần có hướng
dẫn viên để hỗ trợ điều hành các buổi sinh hoạt). Trong trường hợp có sự chuẩn
bị từ giai đoạn trước, hướng dẫn viên cộng đồng có thể giữ vai trị là Chủ nhiệm
câu lạc bộ hay phó chủ nhiệm câu lạc bộ.
- Thành viên câu lạc bộ: Là tổ chức tự nguyện của nhóm hộ nơng dân hoặc
các tổ chức kinh tế xã hội, đoàn thể tham gia câu lạc bộ khuyến nơng là nơng
dân khơng phân biệt già trẻ, giới tính, dân tộc, thành phần…
1.6. Mục đích hoạt động của câu lạc bộ khuyến nông lâm.
- Tạo đầu mối
để nông dân giúp
nhau trao đổi kinh
nghiệm, tiếp thu tiến
bộ kỹ thuật, phát
triển sản xuất, tổ
chức đời sống, xây
dựng nông thôn mới
và là một kênh để
chuyển giao tiến bộ
khoa học kỹ thuật
mới cho người dân.
- Tun truyền
chủ trương, chính
sách của Nhà nước
về xóa đói giảm
nghèo, về quy chế Hình 2: Hợp tác xã một loại hình hoạt động khuyến nơng

thơn/bản
tham gia của người
nghèo trong tiến trình phát triển cho dân.
- Xây dựng mơ hình điển hình tại các vùng dân cư để tham quan học tập,
nhân rộng mơ hình ra sản xuất đại trà.
- Thu hút sự tham gia của cộng đồng, tạo ra mối quan hệ gắn bó giữa các hộ
nơng dân với nhau, giúp nhau khắc phục những khó khăn trong sản xuất đời sống.
- Là nơi cung cấp dịch vụ vật tư và tiêu thụ sản phẩm nông lâm nghiệp.
Những yếu tố nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của CLB khuyến nơng
- Ý thức trách nhiệm cao, nhiệt tình của cán bộ lãnh đạo CLB khuyến nông


10
- Hoạt động đều đặn thường xuyên, Nội dung hoạt động phong phú hấp dẫn.
- Sự quan tâm, giúp đỡ cũng như tác động tương hỗ của Khun nơng,
chính quyền, các đoàn thể, các tổ chức xã hội và các dịch vụ hỗ trợ đối với CLB
khuyến nông.
1.7. Các yêu cầu để hình thành và phát triển câu lạc bộ khuyến nơng lâm.
Lãnh đạo nhóm: Sẽ khuyến khích các thành viên tham gia cơng việc của
nhóm bằng cách thơng tin thường xuyên và thảo luận.
- Kinh phí cho hoạt động: Chủ yếu là góp tiết kiệm thường xuyên của các
nhóm viên, hoặc bằng tiền hoặc bằng hiện vật. Số lượng đóng góp phải được tất
cả các nhóm viên đồng ý và phụ thuộc vào dự trù chi tiêu.
- Quy chế của nhóm: Là viết mục đích thành lập và các quy định hoạt động
giúp cho nhóm, tránh mâu thuẫn nội bộ và gắn trách nhiệm của mỗi nhóm viên
một cách dễ dàng.
- Sổ sách theo dõi: Ghi chép lại những gì nhóm viên đã quyết định tại các
cuộc họp là rất cần thiết và quan trọng cho giám sát đánh giá.
1.8. Xây dựng quy chế hoạt động.
Khái niệm quy chế: Quy chế là sự thỏa thuận được các thành viên đưa ra để

bày tỏ những nguyện vọng và sự mong đợi của họ.
Sự cần thiết phải xây dựng quy chế: Một quy chế đề cập đến những hướng
dẫn mang tính bền vững, rõ ràng và xác định rõ quyền lợi trách nhiệm của mỗi
thành viên đối với tổ chức của mình. Trong nhóm tương trợ, quy chế chỉ có ý
nghĩa về quyền lợi của các nhóm viên. Quy chế do các thành viên trong câu lạc
bộ đề ra và chỉ có thể do các thành viên trong câu lạc bộ thay đổi.
Nội dung của quy chế: Khơng có một khn mẫu nào cho quy chế. Quy
chế của câu lạc bộ có được qua từng bước thảo luận. Bản quy chế có thể viết
ngay từ ngày đầu thành lập, có thể sửa đổi khi có những vấn đề cần bổ sung.
2. Trình tự và cách thức tổ chức câu lạc bộ khuyến nông lâm
Bước 1: Khảo sát nhu cầu thành lập câu lạc bộ khuyến nông với người dân
- Liệt kê các hình thức khảo sát;
- Chọn hình thức khảo sát.
- Tiến hành khảo sát.
- Tổng hợp xử lý kết quả.
Bước 2: Tuyên truyền, vận động người dân tham gia
- Chuẩn bị nội dung tuyên truyền (mục đích, ý nghĩa, nội dung hoạt động
của câu lạc bộ, quyền lợi và trách nhiệm của các thành viên trong câu lạc bộ để
họ hiểu và tự nguyện đăng ký tham gia).
- Lựa chọn các hình thức thơng tin tun truyền phù hợp với điều kiện thực
tế tại địa phương và khả năng tiếp cận thông tin của người dân.


11
- Tuyên truyền, vận động người dân tham gia câu lạc bộ.
Chú ý: Khuyến khích những người thiếu vốn và kinh nghiệm sản xuất tham gia
bởi họ thường tự ti và ngại tham gia.
Bước 3: Xây dựng tiêu chuẩn và dự kiến số lượng thành viên tham gia
- Xây dựng tiêu chuẩn lựa chọn thành viên tham gia.
- Dự kiến số lượng tham gia câu lạc bộ khuyến nông.

Chú ý:
+ Số lượng thành viên và tiêu chuẩn lựa chọn thành viên do nhóm khởi
xướng câu lạc bộ xây dựng, sau này sẽ được các thành viên trong câu lạc bộ điều
chỉnh và hoàn thiện.
+ Tiêu chuẩn lựa chọn thành viên xây dựng dựa trên mục đích hoạt động
của Câu lạc bộ.
Bước 4: Tổ chức đăng kí tham gia
- Các thành viên đăng kí và nhóm khởi xướng sẽ đối chiếu với tiêu chuẩn
lựa chọn để quyết định danh sách tham gia câu lạc bộ.
- Soạn thảo đơn đăng ký.
- Hướng dẫn nông dân điền các thông tin vào đơn xin vào câu lạc bộ.
- Tổng hợp số lượng.
Bước 5: Chọn địa điểm sinh hoạt câu lạc bộ khuyến nông
Lựa chọn địa điểm ở trung tâm xã/ thôn thuận lợi cho đi lại, thường kết hợp
nơi sinh hoạt câu lạc bộ khuyến nông với các trung tâm học tập cộng đồng.
Bước 6: Bầu ban chủ nhiệm
- Thông báo tập hợp các thành viên được lựa chọn tham gia câu lạc bộ;
- Ban chủ nhiệm thường có từ 3 - 5 người (trưởng ban, phó trưởng ban, thư
kí, thủ quỹ) trong đó có ít nhất một cán bộ chun mơn;
- Các thành viên sẽ viết tiêu chuẩn lựa chọn Ban chủ nhiệm lên thẻ màu. Khi
bình chọn khơng nên để những người có chức sắc, già làng, trưởng bản bình chọn
trước vì dễ ảnh hưởng cá nhân làm kết quả bình chọn khơng mang tính đại diện.
Bước 7: Xây dựng quy chế hoạt động
- Thời gian sinh hoạt định kỳ; Mức đóng góp; Hình thức đóng góp…
- Lưu ý nếu tất cả các thành viên không tham gia xây dựng quy chế hoạt
động thì việc thực hiện chỉ mang tính nửa vời hoặc bị hiểu sai lệch đi.
Bước 8: Đăng kí thành lập với cơ quan có thẩm quyền
- Hồ sơ đăng kí bao gồm: Đơn hoặc tờ trình xin thành lập câu lạc bộ (nêu
rõ mục đích, ý nghĩa hoạt động của câu lạc bộ).

12
- Trình hồ sơ lên cấp có thẩm quyền (chính quyền xã và cơ quan khuyến
nông sở tại) phê duyệt.
Bước 9: Xây dựng kế hoạch hoạt động năm của Câu lạc bộ .
- Nhằm thống nhất các công việc của câu lạc bộ trong thời gian 1 năm, trách
nhiệm của từng thành viên và nhu cầu hỗ trợ của cán bộ kỹ thuật, trung tâm
khuyến nông đối với từng công việc...
B. Câu hỏi và bài tập thực hành
Tình huống 1: Để tạo môi trường thuận lợi cho người dân tiếp cận các kiến
thức khuyến nông và thỏa mãn nhu cầu mong muốn của họ (đặc biệt là người
nghèo) về hiểu biết, cập nhật các kinh nghiệm và kiến thức khoa học kỹ thuật.
Bạn với vai trò là cán bộ khuyến nông cơ sở hãy xây dựng kế hoạch tổ chức câu
lạc bộ cho người dân.
Yêu cầu:
- Chia lớp thành nhóm 5 người lập kế hoạch tổ chức câu lạc bộ.
- Sản phẩm hoàn thành: một bản kế hoạch tổ chức câu lạc bộ khuyến nơng lâm.
Tình huống 2: Bạn là Chủ nhiệm câu lạc bộ. Sau một thời gian hoạt động
bạn thấy câu lạc bộ hoạt động theo kiểu hình thức phong trào, chưa đi vào thực
chất. Các thành viên chưa có trách nhiệm đóng góp hội phí cho thủ quỹ của câu
lạc bộ vào một ngày nhất định trong tuần, tháng hoặc năm. Cá biệt có một số cá
nhân khơng đóng góp do khơng đồng ý với mức kinh phí mà câu lạc bộ đề ra.
Với tư cách là chủ nhiệm câu lạc bộ, bạn có nhiệm vụ thúc đẩy các thành
viên trong nhóm đưa ra những ý tưởng xây dựng một bản quy chế hoạt động
mới, đồng thời phải giải quyết được những ý tưởng đối lập đi đến sự thống nhất
cao trong câu lạc bộ.
Sản phẩm hoàn thành: Bản quy chế, điều lệ hoạt động mới phù hợp và gắn
trách nhiệm, quyền lợi của các thành viên trong câu lạc bộ một cách rõ ràng.
Chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm 5 người. Một học viên đóng vai chủ
nhiệm câu lạc bộ. Thời gian cho mỗi vai chủ nhiệm là 5 phút

Các thành viên trong nhóm lần lượt rút thăm và số rút thăm sẽ quyết định
thứ tự từng người vào vai chủ nhiệm câu lạc bộ. Người tham gia trong nhóm
liên tục thực hiện q trình thúc đẩy khi có người ngừng thì người khác tiếp tục
mà khơng quay lại từ đầu. Các thành viên cịn lại chưa đóng vai câu lạc bộ thì sẽ
đóng vai các thành viên trong câu lạc bộ để tham gia vào nhiệm vụ của nhóm.
C. Ghi nhớ
- Nguyên tắc, mục đích, tổ chức câu lạc bộ khuyến nơng
- Trình tự và cách thức tổ chức câu lạc bộ khuyến nông lâm


13
Bài 2: Tổ chức nhóm sở thích
Mục tiêu:
- Trình bày được khái niệm, mục đích, nội dung hoạt động và trình tự các
bước tổ chức nhóm sở thích cho người dân;
- Vận dụng trong việc thành lập nhóm sở thích tại cơ sở hoạt động có hiệu
quả cho một chủ đề;
- Chia sẻ kiến thức và trách nhiệm giữa các thành viên để cải thiện và đẩy
mạnh các quá trình có sự tham gia trong tổ chức của mình.
A. Nội dung:
1. Nhóm sở thích.
1.1. Nhóm.
Nhóm là một tập hợp nhiều người, nhưng không phải bất cứ tập hợp người
nào cũng gọi là nhóm.
1.2. Nhóm sở thích là gì?
Nhóm sở thích trong khuyến nông lâm là tập hợp bao gồm những người có
chung sở thích về một chủ đề hoặc một số chủ đề, chun đề về hoạt động nơng
lâm nghiệp.
Ví dụ: + Nhóm trồng rau sạch.
+ Nhóm chăn ni cá.

+ Nhóm những người ni ong khai thác mật.....
1.3. Mục đích, nội dung hoạt động
- Tổ chức và nguyên tắc hoạt động:
- Nhóm những người cùng sở thích có ngun tắc: Tự nguyện, dân chủ,
cùng có lợi
- Tổ chức thường xuyên theo qui mơ làng, xóm và hoạt động có thể lớn hơn
Ví dụ: + Hội làm vườn
+ Hội sinh vật cảnh...
- Chỉ hoạt động trong một lĩnh vực sản xuất nhất định
- Những yếu tố nâng cao hiệu quả hoạt động của nhóm nó phụ thuộc
+ Ý thức trách nhiệm cao, nhiệt tình sáng tạo của người lãnh đạo
+ Hoạt động đều đặn thường xuyên, hình thức hoạt động hấp dẫn, phong phú
+ Sự quan tâm, giúp đỡ cũng như tác động tương hỗ của Khuyến nơng,
chính quyền, các đồn thể, các tổ chức xã hội và dịch vụ hỗ trợ.


14
1.4. Các yếu tố hình thành nhóm
- Các thành
viên của một nhóm
có chung mục đích
và cùng chia sẻ
trách nhiệm để đạt
đến mục đích chung
đó. Mục đích chung
giúp giải quyết các
mâu thuẫn, bất đồng
và tạo sự hứng thú
cho các thành viên.
Nếu trong một tập

thể mà người ta
không cùng chia sẻ
những mục tiêu
giống nhau thì sẽ có
sự phân hóa thành
nhiều nhóm.

Hình 3: Qn cà phê khuyến nơng một hình thức tổ chức
mới nhóm sở thích

- Giữa các thành viên có mối quan hệ tác động qua lại (tương tác) thông
qua giao tiếp. Giao tiếp có thể bằng ngơn ngữ có lời hoặc khơng lời, nhưng
thường là cả hai.
- Nhóm sinh hoạt theo một hệ thống những quy tắc. Quy tắc là lề lối làm
việc của nhóm bao gồm cách ứng xử, suy nghĩ, hành động cho đến cách ăn
mặc…Quy tắc có thể ghi thành văn bản hoặc khơng. Quy tắc có thể được áp đặt
từ bên ngồi hay do nhóm xây dựng nên, nhưng thường có một sức ép mạnh mẽ
khiến mọi người chấp nhận và làm theo với những mức độ khác nhau.
- Mỗi thành viên trong nhóm đều có một hoặc vài vai trị nhất định tùy theo
tình huống. Người đóng vai trị khởi xướng, kẻ đóng vai trị hành động, người
giữ vai trò điều tiết, hòa giải… Những vai trị này góp phần vào việc hình thành
sức mạnh của nhóm.
1.5. Sự cần thiết thành lập nhóm
Nhờ hoạt động theo nhóm, người nơng dân có thể kết hợp và tận dụng một
cách tốt nhất khả năng, nguồn lực của họ. Họ có thể trao đổi ý nghĩ, quan điểm và
lựa chọn sáng tạo nhất. Chung lưng đấu sức, công việc sẽ nhẹ nhàng, dễ dàng hơn
và quan trọng hơn hết, sức mạnh hợp sẽ mạnh hơn bất cứ một cá nhân nào.
1.6. Trách nhiệm của trưởng nhóm
- Giám sát tiến độ nhóm và kết quả hoạt động theo mục đích;
- Đảm bảo nội quy của nhóm được tuân thủ;

- Động viên tất cả các nhóm viên tham gia thảo luận và cùng thực hiện;


15
- Giới thiệu những ý tưởng mới cho nhóm và khuyến khích các nhóm viên
cùng làm theo;
- Báo cáo hoạt động của từng nhóm viên cũng như của cả nhóm;
- Đại diện cho nhóm trong những trường hợp đặc biệt.
2. Trình tự và cách thức tổ chức nhóm sở thích
Bước 1: Lựa chọn chủ đề thành lập nhóm sở thích
- Liệt kê những hoạt động sản xuất nông lâm nghiệp của người dân trên địa
bàn có khả năng hình thành nhóm.
- Lựa chọn những hoạt động sản xuất nơng lâm nghiệp có khả năng hình
thành nhóm cao.
Bước 2: Đánh giá hiện trạng
- Xác định những thuận lợi và khó khăn liên quan đến chủ đề nhóm sở thích;
- Xác định những nguyên nhân cơ bản và tìm giải pháp khả thi.
Bước 3: Viết thơng báo về việc tổ chức nhóm sở thích.
- Soạn thơng báo;
- Gửi thơng báo.
Bước 4: Thành lập nhóm sở thích
- Bầu nhóm trưởng;
- Xác định mục tiêu hoạt động của nhóm sở thích;
- Xác định tiêu chuẩn lựa chọn nhóm sở thích;
- Xây dựng nội quy sinh hoạt của nhóm sở thích:
+ Vai trị của các thành viên trong nhóm;
+ Thảo luận lịch sinh hoạt, mức đóng góp, hình thức đóng góp.
Bước 5: Họp dân triển khai hoạt động theo chủ đề nhóm sở thích
- Trình bày nội dung hoạt động của nhóm;
- Thảo luận những kiến thức, kinh nghiệm trong phạm vi chủ đề nhóm sở thích.

Bước 6: Xây dựng kế hoạch hoạt động năm của nhóm sở thích
Nhằm thống nhất các cơng việc của câu lạc bộ trong thời gian 1 năm, trách
nhiệm của từng thành viên và nhu cầu hỗ trợ của cán bộ kỹ thuật, trung tâm
khuyến nông đối với từng công việc...
3. Yêu cầu cán bộ khuyến nông tổ chức hoạt động trong nhóm sở thích
- Biết mình: Mình cần biết thế mạnh, thế yếu của bản thân
- Biết người: Đối phương có thế mạnh, thế yếu ra sao. Cần biết đặc điểm
tâm lý nguyện vọng của đối phương.


16
- Biết thời: Biết thời cơ cho ta hành động.
- Biết đủ: Cẩn nhận biết tổng hợp mọi diễn biến và các tình huống có thể xảy ra
- Biết dùng: cần có khả năng dùng người và sử dụng tổng hợp mọi thế
mạnh, khắc phục những yếu điểm
- Biết biến: láy cái không thể thay đổi được như chân lý, nguyên tắc để ứng
phó với những cái thay đổi ”Dĩ bất biến, ứng vạn biến”
- Biết nói: Nói chính xác, nói sao cho nơng dân dễ hiểu, nói cho người nghe
phải thích nghe, chăm chú theo dõi
- Phải thực hành tốt: Tay nghề vững vàng, là người miệng nói tay làm, cầm
tay chỉ việc.
- Biết viết: Biết viết báo cáo, biết phân tích và tổng hợp vấn đề, biết tuyên
truyền quảng bá, nhân những đổi mới ra diện rộng.
B. Câu hỏi và bài tập thực hành
Tình huống: Tập hợp kết quả khảo sát nhu cầu của 40 hộ tại thôn A, xã B
có: 10 hộ có nhu cầu chăn ni lợn, 10 hộ có nhu cầu trồng điều, 20 hộ có nhu
cầu trồng cây cao su.
- Chia lớp thành 3 nhóm theo 3 chủ đề trên (các thành viên tự lựa chọn,
chia nhóm theo sở thích của mình).
- Các thành viên hợp tác tổ chức nhóm sở thích và xây dựng nội quy sinh

hoạt của nhóm sở thích.
Sản phẩm hồn thành:
- Tổ chức thành cơng nhóm sở thích.
- Bản nội quy sinh hoạt của nhóm
C. Ghi nhớ
- Các yếu tố hình thành nhóm sở thích.
- Trình tự và cách thức tổ chức nhóm sở thích?
- Nhu cầu của người tham gia.


17
Bài 3: Hỗ trợ câu lạc bộ, nhóm sở thích hoạt động
Mục tiêu:
- Phân chia được nhóm các nhu cầu kiến thức, kỹ năng, điều kiện vật chất;
- Trình bày được quy trình hỗ trợ câu lạc bộ khuyến nơng hoạt động;
- Xác định được các nguồn lực cần thiết và tính tốn các khoản chi phí cho
một hoạt động hỗ trợ giả định.
A. Nội dung chính:
1. Sự cần thiết phải hỗ trợ câu lạc bộ, nhóm sử thích
Người dân có được kinh nghiệm trong việc tháo gỡ các vấn đề và tìm ra
giải pháp, giải quyết các vấn đề gặp phải. Từ đó, họ có thêm nhiệt tình và định
hướng cho các hoạt động để giải quyết các vấn đề. Điều này bổ sung thêm năng
lực, ý tưởng và nguồn cho họ thực hiện công việc.
Mối quan hệ giữa cán bộ hướng dẫn, hỗ trợ và dân bản phải được xây dựng
trên cơ sở tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, trong đó người cán bộ hướng dẫn, hỗ trợ
quan tâm đến quyền lợi của người dân.
Quyền tự quyết định và tự chịu trách nhiệm của người dân phải được đảm
bảo hồn tồn bởi vì chính họ mới là người chịu trách nhiệm về những thành
quả của quyết định và hoạt động của họ.
2. Trình tự và cách thức hỗ trợ câu lạc bộ khuyến nông lâm hoạt động

2.1. Hướng dẫn xác định các nhu cầu của câu lạc bộ
- Liệt kê các vấn đề của câu lạc bộ trong điều kiện cụ thể của địa phương.
- Các nhu cầu đưa ra cần cụ thể, tính khả thi cao, tránh những nhu cầu quá
chung chung hoặc quá rộng, vượt quá khả năng giải quyết của cộng đồng.
2.2. Xác định thứ tự ưu tiên các nhu cầu
Dùng công cụ phân loại, xếp hạng ưu tiên để xác định các hoạt động
khuyến nông ưu tiên phù hợp với điều kiện cụ thể của người dân.
- Cần xem xét xem nhu cầu này có thật sự cần sự hỗ trợ hay khơng?
- Những nhu cầu này xuất phát từ những vấn đề nào?
- Những thay đổi hay mức độ ảnh hưởng đến câu lạc bộ/cộng đồng khi nhu
cầu này được giải quyết?
- Cần chú ý đến khả năng nguồn lực sẵn có của cộng đồng hay địa phương.
2.3. Xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động
Có mục đích rõ ràng, thời gian, hoạt động cụ thể và phân công công việc
một cách chi tiết.


18
Biểu 01: Kế hoạch thực hiện các hoạt động khuyến nông
STT

Hoạt động

Thời gian
thực hiện

Địa
điểm

Ngƣời chịu

trách nhiệm

Ngƣời
hỗ trợ

Kết quả
mong đợi

1
2
3
…
n
2.4. Hướng dẫn triển khai các hoạt động
Hướng dẫn triển khai các hoạt động hỗ trợ đã lựa chọn cho từng đối tượng
cụ thể (cả kỹ thuật, thời vụ, các vật tư cần thiết phục vụ cho các hoạt động).
2.5. Hướng dẫn theo dõi các hoạt động
Hướng dẫn các phương pháp theo dõi các hoạt động khuyến nông, các công
cụ, phương tiện phục vụ cho việc theo dõi và phân công người theo dõi
Biểu 02: Biểu mẫu hướng dẫn theo dõi các hoạt động
Lập kế hoạch
Theo dõi cái gì? Theo dõi như thế
nào?
Xây dựng mục
tiêu

Đã được chuẩn bị
rồi/chưa?

Kế hoạch thời

gian

Có phù hợp không?

Phân công công
việc cụ thể cho
từng cá nhân

Đã phân công chưa?

Theo dõi cái gì? Theo dõi như thế nào?

Có được xác định
đúng không?

Kế hoạch cho
từng hoạt động

Thực thi

Phù hợp với thế
mạnh của từng

Có được thực
hiện theo kế
hoạch khơng?

Sự thích ứng của từng
hoạt động (có đáp ứng
được nhu cầu hay

Lý do thay đổi? khơng?)
ghi lại những
thay đổi chính
trong kế hoạch


19
người chưa?
Người tham gia Sự tham gia của các
đối tượng khác nhau
trong hỗ trợ câu lạc
bộ hoạt động (trạm
khuyến nông, phụ nữ,
nam giới)
Vật tư/trang thiết Đã chuẩn bị chưa?
bị
Những kinh
Liệt kê những hưởng
nghiệm thu được lợi của người dân có
như mong đợi hay
không?
2.6. Hướng dẫn phương pháp đánh giá các hoạt động
Hướng dẫn các phương pháp đánh giá các hoạt động khuyến nông, các
công cụ, phương tiện phục vụ cho việc đánh giá, các chỉ tiêu cụ thể cho từng
hoạt động để đánh giá và phân công người thực hiện đánh giá (các chỉ tiêu đánh
giá cần dựa vào chỉ tiêu của kế hoạch đã lập).
Biểu 03: Biểu mẫu đánh giá các hoạt động
Tên hoạt động:

................................................................................................

Nhóm mục tiêu:

................................................................................................

Địa điểm:

........................................................................................................

Thời gian:

........................................................................................................

Người đánh giá:

................................................................................................

Ý kiến của người đánh giá (nhận xét ngắn gọn từng nội dung):
Tổ chức:

........................................................................................................

Thành phần tham dự:

.......................................................................................

Thời gian hoàn thành: .......................................................................................
Nội dung:

.......................................................................................................

Bài học kinh nghiệm:
Tổng kết các chủ đề sau khi kết thúc hoạt động:.................................................
............................................................................................................... ......
.......................................................................................................................
Các hoạt động có đáp ứng được nhu cầu hay không?
.......................................................................................................................


20
.......................................................................................................................
Những vấn đề chính mà các thành viên rút ra được
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
Gợi ý những hoạt động cần bổ sung
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
2.7. Hướng dẫn cách thức mở rộng quy mô, chất lượng câu lạc bộ
- Đào tạo nhân lực cho câu lạc bộ;
- Phối hợp với các ban, ngành đoàn thể;
- Tuyên truyền khuyến khích hội viên tham gia thực hiện các chương trình kinh tế;
- Đóng góp xây dựng quỹ;
- Tham quan tập huấn.
B. Câu hỏi và bài tập thực hành
Tình huống 1
- Chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm 5 người. Một người sắm vai cán bộ
khuyến nơng lâm, 4 người cịn lại sắm vai nông dân để thực hiện bài tập.
- Các vai nông dân sẽ giả định đưa ra nhu cầu của họ trong điều kiện thực
tế của xã A.
- Mỗi nhóm sẽ viết một bảng tiêu chuẩn lựa chọn thứ tự ưu tiên.

- Sắp xếp thứ tự ưu tiên các nhu cầu bằng công cụ phân loại, xếp hạng ưu tiên.
- Sử dụng bảng tiêu chuẩn để tiến hành phân loại xếp hạng ưu tiên các nhu
cầu giả định đã đưa ra.
Sản phẩm phải hoàn thành: Một bảng nhu cầu của người dân đưa ra và kết
quả lựa chọn các nhu cầu ưu tiên bằng công cụ phân loại, xếp hạng ưu tiên.
Tình huống 2
- Trên cơ sở các nhu cầu đã lựa chọn ở bài tập 1, các nhóm lựa chọn một
trong 3 hoạt động ưu tiên cao nhất, phân tích xác định các nguồn lực cần thiết
cho các hoạt động đó. Liệt kê những trang thiết bị, vật tư cần thiết và tính tốn
các khoản chi phí hỗ trợ cho hoạt động, thảo luận phân công các cá nhân chịu
trách nhiệm cho từng nguồn lực.
- Mỗi nhóm trình bày kết quả trên giấy A0, Báo cáo kết quả của nhóm mình
trước lớp và các thành viên của các nhóm khác góp ý bổ sung.
- Các nhóm nhận xét và đánh giá kết quả của nhóm khác.


21
Sản phẩm phải hồn thành: Một bản mơ tả các nguồn lực cần thiết cho các
hoạt động đã được lựa chọn và phân công trách nhiệm hỗ trợ nguồn lực cho các
hoạt động.
C. Ghi nhớ
- Trình tự và cách thức hỗ trợ câu lạc bộ khuyến nông hoạt động


22
Bài 4: Tìm kiếm nơng dân điển hình
Mục tiêu:
- Trình bày được các tiêu chuẩn lựa chọn trong quá trình tìm kiếm nơng
dân điển hình trong hoạt động khuyến nơng lâm;
- Lựa chọn được các hình thức khuyến khích nơng dân điển hình tham gia

vào các dịch vụ tập thể nhằm chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm cho những nơng
dân khác, triển khai nhân rộng mơ hình;
- Có nhận thức đúng đắn trong q trình tìm kiếm nơng dân điển hình để
khuyến khích sự ham học hỏi, trao đổi kiến thức và kinh nghiệm giữa nông dân nông dân.
A. Nội dung:
1. Các tiêu chuẩn lựa chọn nông dân điển hình
- Nhằm khẳng đinh
tính ưu việt của tiến bộ
kỹ thuật trong điều kiện
sản xuất của nông dân mà
người nông dân đã trải
qua
- Thuyết phục người
nông dân chấp nhận những
tiến bộ kỹ thuật đã được
ứng dụng và có hiệu quả .
- Khuyến khích và hỗ
trợ nếu nơng dân năng
động, chủ động cả về tài
Hình 4: Hội nghị nơng dân điển hình tiên tiến tỉnh Cà
chính và kỹ thuật.
Mau giai đoạn 2005 - 2010
- Lựa chọn những
người nông dân từ tiến tiến trở lên: những người tự nguyện, có ý thức và tinh
thần trách nhiệm cao, biết làm và biết nói
2. Trình tự và cách thức tìm kiếm nơng dân điển hình
Bước 1: Xây dựng các tiêu chuẩn lựa chọn nông dân điển hình
-

Giỏi kinh nghiệm sản xuất nơng lâm nghiệp

Có mơ hình phát triển kinh tế hiệu quả.
Có kinh nghiệm chia sẻ.
Làm việc theo nguyên tắc tự nguyện.
Đã tham gia các chương trình khuyến nơng.
Bước 2: Xây dựng chức năng và nhiệm vụ của nơng dân điển hình

- Là người giúp phiên dịch và thảo luận trong cuộc họp tiếp xúc với nông dân.


23
- Chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm nông - lâm nghiệp cho những nông dân khác.
- Làm cho mối quan hệ giao tiếp với nông dân dễ dàng hơn.
Bước 3: Sự phối hợp với nơng dân điển hình trong chuyển giao kỹ thuật
nông nghiệp
Trung tâm khuyến nông, trạm khuyến nông:
- Hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật thông qua các lớp tập huấn;
- Hỗ trợ vốn bằng cách ưu tiên các chương trình, dự án nơng - lâm nghiệp;
- Phối hợp giải quyết những vấn đề có liên quan đến lĩnh vực của nơng dân đó.
Nơng dân điển hình:
- Chia sẻ kiến thức kinh nghiệm với những nông dân khác;
- Tham gia vào các dịch vụ tập thể liên quan đến lĩnh vực nông - lâm nghiệp;
- Tuyên truyền và vận động nông dân tại địa phương tham gia vào các hoạt
động phát triển kinh tế nông- lâm nghiệp;
- Tham gia vào các chương trình khuyến nơng.
3. Triển khai mơ hình sản xuất ra diện rộng
3.1.Mục đích
- Nhằm đánh giá mức độ tối ưu của tiến bộ kỹ thuật mới trong điều kiện sản
xuất của nông dân
- Tuyên truyền nhân rộng tiến bộ kỹ thuật mới ra diện rộng cho nhiều nơng
dân biết đến và áp dụng.

3.2. Ngun tắc.
- Có ban chỉ đạo thực hiện mơ hình sản xuất và nhân rộng mơ hình
- Có kinh phí thực hiện nhân rộng mơ hình
- Địa điểm cần đại diện và đặc trưng cho khu vực có nhiều người được thăm
quan và quan tâm
- Có tính thuyết phục cao, có hiệu quả kinh tế
- Có biển thơng báo nội dung mơ hình được nhân rộng và có đối chứng
nhằm tăng tính thuyết phục cho người dân.
- Đã được tổng kết và đánh giá có hiệu quả cao trong sản xuất, được nhiều
người thừa nhận.
B. Câu hỏi và bài tập thực hành
Bài tập:
- Phân nhóm mỗi nhóm 3 người.
- Thực hiện cơng việc xây dựng tiêu chuẩn lựa chọn nơng dân điển hình căn
cứ vào điều kiện thực tế tại địa phương.
C. Ghi nhớ
- Trình tự và cách thức hỗ trợ câu lạc bộ khuyến nông hoạt động


24
HƢỚNG DẪN GIẢNG DẠY MƠ DUN
I. Vị trí tính chất của mơ đun:
- Vị trí:
+ Mơ đun Phát triển mạng lưới khuyến nơng là mơ đun cuối của chương
trình đào tạo trình độ sơ cấp nghề Khuyến nơng lâm.
+ Mơ đun được bố trí học sau Mơ đun truyền thơng trong khuyến nơng lâm
và trước khi kiểm tra cuối khóa học.
- Tính chất
+ Là mơ đun chun mơn mang tính tuyên chuyền, chuyển giao tiên bộ kỹ thuật.
+ Tổ chức các hoạt động khuyến nông lâm tại cơ sở

II. Mục tiêu:
- Trình bày trình tự các bước tổ chức câu lạc bộ khuyến nơng lâm, nhóm sở
thích cho người dân và tìm kiếm nơng dân điển hình.
- Đưa ra những cách thức phù hợp để duy trì và mở rộng quy mơ, chất lượng
câu lạc bộ.
- Có nhận thức đúng đắn trong quá trình tổ chức câu lạc bộ khuyến nơng để
khuyến khích sự ham học hỏi, trao đổi kiến thức và kinh nghiệm giữa các thành viên.
III. Nội dung chính của mơ đun:

Mã bài

Tên bài

Loại
bài
dạy

Địa
điểm

Thời gian
Tổng
số

Lý
thuyết

Thực
hành

Kiểm
tra*

1

MĐ 06-01

Tổ chức câu lạc Tích
bộ khuyến nơng
hợp

Phịng
học

12

4

7

MĐ 06-02

Tổ chức nhóm sở
thích

Tích
hợp

Phịng
học

10

2

8

Hỗ trợ câu lạc bộ, Tích
MĐ 06-03 nhóm sở thích hợp
hoạt động

Phịng
học

10

2

8

Tìm kiếm nơng Tích
dân điển hình
hợp

Phịng
học

8

2

5

MĐ 06-04

Kiểm tra hết mơ đun

4

1
4


25
Cộng

44

10

28

6

* Ghi chú: Thời gian kiểm tra được tính vào giờ thực hành.
IV. Hƣớng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành
Bài tập làm theo nhóm, mỗi nhóm 5-7 người để đảm bảo các thành viên
trong nhóm tham gia tích cực vào hoạt động nhóm và hiểu được phương pháp
làm và nắm bắt tốt kết quả làm việc nhóm.
Phương pháp chia nhóm tùy theo giảng viên; sau khi chia nhóm xong các

nhóm tự bầu trưởng nhóm và thư ký. Vị trí trưởng nhóm và thư ký được bầu sao
cho mọi thành viên trong nhóm đều được đóng vai các vị trí này nhằm tạo cơ hội
học hỏi cho mọi người.
Thời gian thực hiện mỗi bài tập là: 20- 30 phút.
V. Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập
5.1. Bài 1:
Tiêu chí đánh giá

Cách thức đánh giá

- Kế hoạch câu lạc bộ khuyến nông - Đọc và đối chiếu với bài giảng phần lập
kế hoạch khuyến nông lâm
lâm
- Mục tiêu

- Đối chiếu với tiêu chí SMART

- Nội dung đạt được mục tiêu đề - Đọc và đối chiếu với mục tiêu
ra
- Hoạt động và tiến độ thưc hiện

- Đối chiếu với khung tiến độ thực hiện

- Dự tốn kinh phí rõ ràng, chi - Kiểm tra độ chính xác của các phép tính
tiết, chính xác
- Cơ cấu tổ chức

- Đối chiếu với bài giảng

5.2. Bài 2:

Tiêu chí đánh giá

Cách thức đánh giá

- Tổ chức nhóm sở thích

- Đối chiếu với bài giảng

- Bản nội quy sinh hoạt của nhóm

- Phân tích, xem xét tính khả thi, thực tiễn
và khả năng của các thành viên

5.3. Bài 3: