ÔN THI THPT QUỐC GIA MÔN NGỮ VĂN THAM KHẢO
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1013.11 KB, 146 trang )
ĐỀ CƯƠNG
ÔN THI THPT QUỐC GIA MÔN NGỮ VĂN
Năm học 2014 - 2015
PHẦN I: ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
A/ ĐỊNH HƯỚNG CHUNG:
A/ Những vấn đề chung
I/ Phạm vi và yêu cầu của phần đọc – hiểu trong kì thi THPTQG
1/ Phạm vi:
!"#$%&'
(
- )*+%,-)./0123&-
43& 5678!-9:;-%<)6=>
?00 @80$'0)A430=>BC 0 7D0(((
)*,?)#<?$%/E?4,?
$%F$!G(
H7>=7<$=7&
I
-)!67JKLMJ!KLM(
NOP$<>KLM!NOP!KLM(
Q!R7S(K3$'AS1!A'S$D(M@,RF7S0
A3T7U7C!U7,(
2/Yêu cầu cơ bản của phần đọc – hiểu
- 2E?$%0S1?%0 4V)*RT0A0
0SSR0W
X?J? ?$%0S1?%0DU7674V)*RT0
A00SSR(
X?U767 -43R
M='-)670%(
Y!>Z4>U[ -%5(
II/ Những kiến thức cần có để thực hiện việc đọc – hiểu văn bản
1/ Kiến thức về từ:
5 T$%RQ7R0-R0GR0'R0R0R0R
$>0R\S0R.0RXW
X?'$%U767RU7C0U7,0U730U7
>?0U7? 0U7?W
2/ Kiến thức về câu:
"$%ASA$%C<%TSS
"$%ASA$%C *G,]2S02S(
"A^$'0AJ0AE_F0AS6F0W
3/ Kiến thức về các biện pháp tu từ:
`
IRTA SA 0S.0S70%A a!FS
A0W
IRRK40A,70b)*0)*0S0T0, 0
,0 :0W
IRA+JScSS0$E0 :C0AZR0T030 $J0
W
4/ Kiến thức về văn bản:
"$%(
"S1?%(
III, Cách thức ôn luyện: Giúp học sinh :
`( 5 T$D>2I2!$!?d
e*G?d
f(5 '>.!1E? 767S.?!=3
7(
7g1h.?8$!Af? !(
i78$!TS#'SI
$&S``!`fJ$! -700 -!0 -$8S?
84]Wa!KLMS#'S&-1!$]67
4(
g"AZS.?6>2$!E21S.I2("*?
TSS0<cA0S@T(
M2<7j"SSJ45!)*67
SS,T$77a!(
kXJS! -43EG7%
-)G!@=7 67
d
lU767diJd
KV7$mW(
B/ NỘI DUNG ÔN TẬP:
Phần 1: Lý thuyết:
I. Khái niệm và mục đích đọc hiểu văn bản:
a/ Khái niệm:
i$! -%-6780)# 5?2EG!
T20)#G,?)>!$TT-) ! ;!4V)*-
>SA S7A 7[ >%28C(
X?$!S!5 T 3$674]0'03'
!,!DU767 3=7,(X?n$!4]7=2-)!,?
)*!843(X?$!S$8'AZ"d2!d+! 2
!d
Đọc hiểu là đọc kết hợp với sự hình thành năng lực giải thích, phân tích, khái
quát, biện luận đúng- sai về logic, nghĩa là kết hợp với năng lực, tư duy và biểu
đạt.
b/ Mục đích:
Trong tác phẩm văn chương, đọc hiểu là phải thấy được:
f
-)67(
e3=7DU767)o1!:A>)](
l90 *Gd
I<>'a67V5 Sb (
LFJ4567>23(
lU767RT')#<c(
I?$767dX'd
II, Phong cách chức năng ngôn ngữ:
Yêu cầu5 ',7$%d
M (
iJ(
"2(
1. Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt:
Khái niệmh@T4%$!S')#7
2S4%[!>0-!72SE@ 7G10)#?
@07oDU0 W(S1T.-43(
- Đặc trưng
L72S 7A(
[ 7oa0 67 &8A0%p0!:, 0
9S(
Nhận biết:
L9 )%">n0EG0R(
@TMbT0)F0494;0F7S(
2 . Phong cách ngôn ngữ khoa học:
Khái niệm+!S')#72S-$U]
10S!So2E7(
+!S@TJ *G)q%> @4A(
- Đặc trưng
"^9%6>2a @867T8$! E7(
L9 )%E7>4AjM7E7jM7SoS(
",rJI?aS@TRT0A0
70(
7gIGE=0R'(
gIG$GG0$@G(
gIGE=70S?(
3 . Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật:
- Khái niệm:
+!$%S@T')#-$U]
:@00E(
Đặc trưng
IGb U(
IG7U7(
I?)<<67(
4 . Phong cách ngôn ngữ chính luận:
r
Khái niệm+!S@T')#T]2S
!>Za0$S80-&T<2]0,Z678430
J$U]GF0:;-(
Mục đích: I>>0o-0)*0>2S*808C
?,1!!-c(
Đặc trưng
IG@E7=7? GFst!0E@ 90cS a(
I4V)*RT 90AD(
IGJu?%!4>$+? 0$10D$&0DZ0A
7St!0! %(
IG> 0>2S*@R$@3?>2S*j#
90720?!4%6782(
(Lấy dẫn chứng trong “Về luân lý xã hội ở nước ta”Và “Xin lập khoa luật” )
5 . Phong cách ngôn ngữ hành chính:
Khái niệm:+!S')#72S-$U]!G(
+!72ST7!&&A)A0T7A)A&=7!&0
T7=7&=70T7&!>!&E(
- Đặc trưngh@T!G,f1
"1@?ta<>8!G@8(
VD: Văn bằng, chứng chỉ các loại, giấy khai sinh, hóa đơn, hợp đồng,…
"147E2-$-t=>S% SS$0
67<SV<S)&067!&3&A)A067S?&
A(
6 . Phong cách ngôn ngữ báo chí (thông tấn):
- Khái niệm: @TG$!@T)#?184]
&!=320SGE2678!)$=.c0[
cb>4]2-:;-(
+!S')#$U]@67:;-<T<
84]@<,U7$!S!S1?<S(
Một số thể loại văn bản báo chí:
+ Bản tin" <S18C`E@ v9I87
iF7? K]EQq2M2=(
+ Phóng sự: "<S1 a-S.824]E0
[0cS8,`.>604-0<S)v(
+ Tiểu phẩm: LA 0)A);08 745 ^7 70A 2
! 17`GE28-(
II, Phương thức biểu đạt:
Yêu cầu5 ',7S1?%w(
5 'M (
iJ67RS1?%(
Tự sự E?>08
- Khái niệmI]4]$!E?$%0$%4]0$!S1!>`m
4]04]!>v24]E703#E2c?`DU7(
Đặc trưng
x
",3>(
",A]4]04](
sta06(
",@E?G'S(
2. Miêu tả.
e$!$! 808C08:C ,?<>4]0
'08iJ$!2&-A 77& 5=7@T
(
* Biểu cảm+!-$- 0 :c67 2&:=7(
* Nghị luận+!S16>2')#?!%S00c47[
-$-t6E20-678,082(
*Thuyết minhi'4V)*E.<S0&0T1
`4]0'!,808C(
- Đặc trưng:
7( "$? 7c50t!0S#'S&!!$(
( +D$u!)v1>2S*0G:0$! 4Z$? (
( "SSS>2
hSSFU70G(
hSS$E(
hSSG)*0)#43(
hSS44(
hSSSA$%0SAG(
3. Hành chính – công vụ:-S!G@*$!
!:;-0,1:;-(H;-'![$SS0
!G(
!>=F0!- 3=7T7o1!&&
70T7A&7E@Eo2SS!-$SS
$D)&$R&F7S(
III Phương thức trần thuật:
I.R@1<)A]E?>+8]2S
I.R@1r678E?>]< (
I.R@1r678E?>]< 0? !$8E?
$%C67ASb +8V7]2S
IV. Phép liên kết : I2+JSy3+ayISyI^$'W
V( Nhận diện những biện pháp nghệ thuật trong văn bản và tác dụng của
những biện pháp nghệ thuật đó với việc thể hiện nội dung văn bản.
L.cSXK@$%E21SSRR]!
SSE
K4jz)*jA,7jX)*j,=S,% :j,
,jiSRSTjIS3$Sjh\S$Ejh\SS<cj"A
ZRj"4V)*R$>W
",EU)SSR'4V)*`J
:@!SAG3F674V)*S\SR<>(
VI.Các hình thức lập luận của đọan văn: Qq)FjK!j{%SW
N
VII. Các thể thơ:
iJ67?$%+*jK<$*jI<@jI])j
I/@0I|TW
Phần 2: Luyện tập thực hành
}(L'D`43Sb $&S``LGợi ý ôn tập theo hệ
thống câu hỏi sau:
1.“Xin lập khoa luật” (Trích Tế cấp bát điều - Nguyễn Trường Tộ):
Y.67>qI8I-,-)d
-),'?2!d
I-6782<,d
iJ!:;-0.,[ *Gd
2. “Về luân lý xã hội ở nước ta”(IGĐạo đức và luân lý Đông Tâyh7"A
I
Y!)q>267h7"AI,-)d
-),'?2!d
I-6782<,d
iJ!:;-0!)q>267[ *Gd
3. Trong đọan văn :
~Tiếng nói là người bảo vệ qúi báu nhất nền độc lập của các dân tộc, là yếu
tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị. Nếu người An Nam hãnh
diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả
năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của Châu Âu, việc giải
phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đè thời gian. Bất cứ người An Nam nào vứt bỏ
tiếng nói của mình, thì cũng đương nhiên khước từ niềm hi vọnh giải phóng giống
nòi….Vì thế, đối với người An Nam chúng ta, chối từ tiếng mẹ đẻ đồng nghĩa với từ chối
sự tự do của mình…”
IG~Tiếng mẹ đẻ- Nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức ”->q•
7gi%G-!d"677d
g-)67%G$!d
gi%G')q%CS1!d
)gHFS@T67d
4. Đoạn trích:
~Đêm hôm ấy, lúc trại giam tỉnh Sơn chỉ còn vẳng có tiếng mõ trên vọng canh, một
cảnh tương xưa nay chưa từng có, đã bày ra trong một buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường
đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột phân gián.
Trong một không khí khói tỏa như đám cháy nhà, ánh sang đỏ rực của một bó đuốc
tẩm dầu rọi lên bà ái đầu người đang chăm chú trên một tấm lụa bạch còn nguyên vẹn
lần hồ. Khói bốc tỏa cay mắt, làm họ dụi mắt lia lịa.
Một người tù, cổ đeo gong, chân vướng xiềng, đang dậm tô nét chữ trên tấm lụa
trằng tinh căng trên mảnh ván. Người tù viết xong một chữ, viên quản ngục lại vội khúm
núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa óng. Và cái thầy thơ lại
gầy gò, thì run run bưng chậu mực…€(
7gi%GSb !d"677de@'d
g"',! 17>23Sdi,$!>23d
w
gi%'!>CS1!d
I. Gợi ý một số tác phẩm trong chương trình văn học lớp 12:
1. “Tuyên ngôn độc lập” – Hồ Chí Minh
7gX!78de*G4d
gHFS@T67d
2. Cho đoạn văn:
~Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tịnh
không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu
ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Bờ song hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn
nhiên như một nỗi niềm cổ tích ngày xưa€(
7gi%GSb !d"677d
gi%-S@T!d
gHFS1?%d
3. Trong “Đàn ghi ta của Lorca” của Thanh Thảo:
7gTT.AE@27,)*Dd
gI !SAGDU7?%677'cây đàn!Lorca?
gI6SSG?E577'cây đàn ! Lorcad
III/ Luyện tập phần đọc hiểu với các văn bản ngoài sách giáo khoa:
kNgữ liệu')#,?$! -!0 -G%!J -$8
,0$8:\67!, -4]04]E(
*Cách thức ra đề:
Ku3247G047<cTSS!>.44V7$%
c(
HF1@T?%0S1$E2T$(
lU767 -T0 -!,T$77d
DU77dXJ;>J%G(
:\ 3=7T7AdIR 3=7<>^7-)67%d
IR -J7A!,T$0>.2fOOR:=7-)
<>d
-)67d-)<>7! <>Dd
2$!
HF?0C.d
YSS'4V)*dLF?%67SS
<>d
" ATd
X?2! -Ad
2$!:@
i777E70>.4 -7!D
U7d
"^7S\S$E2dYSS??%-)d
*Một số ví dụ
1. Trong bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trước phiên thảo luận
cấp cao của Đại Hội đồng LHQ khóa 68 có đoạn:
•
~Thưa quý vị! Đã phải trải qua những cuộc chiến tranh ngoại xâm tàn bạo và
đói nghèo cùng cực nên khát vọng hòa bình và thịnh vượng của Việt Nam chúng tôi
càng cháy bỏng. Chúng tôi luôn nỗ lực tham gia kiến tạo hòa bình, xóa đói giảm
nghèo, bảo vệ hành tinh của chúng ta. Việt Nam đã sẵn sàng tham gia các hoạt động
gìn giữ hòa bình của LHQ. Chúng tôi sẵn lòng đóng góp nguồn lực, dù còn nhỏ bé, như
sự tri ân đối với bạn bè quốc tế đã giúp chúng tôi giành và giữ độc lập, thống nhất đất
nước, thoát khỏi đói nghèo. Việt Nam đã và sẽ mãi mãi là một đối tác tin cậy, một
thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tếW€(
7gHFS@T167%d
gh1$E2d
gX;>J%d
2. Trong đoạn văn:
~Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta.
Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành
một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó
nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước€(
X9"Gey“Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”)
7g-)67%d
gh1!>dh@T1'4V)*
%d
gI-0=7? GF67Yd
3. Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
“Chứng kiến sự ra đi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, chứng kiến những
dòng chảy yêu thương của dân tộc giành cho Đại tướng, rất nhiều người bày tỏ sự xúc
động sâu sắc. Thượng tá Dương Việt Dũng chia sẻ: “Sự ra đi của Đại tướng là một mất
mát lớn lao đối với gia đình và nhân dân cả nước. Nhưng qua đây, tôi cũng thấy mừng là
những người đến viếng Đại tướng không chỉ có những cựu chiến binh mà rất đông thế hệ
trẻ, có không ít những em còn rất nhỏ cũng được gia đình đưa đi viếng… Có nhiều cụ già
yếu cũng đến, cả những người đi xe lăn cũng đã đến trong sự thành kính. Chưa khi nào
tôi thấy người ta thân ái với nhau như vậy.”.
(Theo Dân trí)
7g'2CS@T!d
g-)67dX;>Jd
g2!F$:;-E@=wOOR(
Phần 3: Một số đề mẫu và hướng dẫn cách giải:
I/ Đề 1: Đọc đoạn văn và trả lời cho câu hỏi ở dưới:
~Tnú không cứu sống được vợ, được con. Tối đó, Mai chết. Còn đứa con thì
đã chết rồi. Thằng lính to béo đánh một cây sắt vào ngang bụng nó, lúc mẹ nó ngã
xuống, không kịp che cho nó. Nhớ không, Tnú, mày cũng không cứu sống được vợ mày.
Còn mày thì bị chúng nó bắt, mày chỉ có hai bàn tay trắng, chúng nó trói mày lại. Còn
tau thì lúc đó tau đứng sau gốc cây vả. Tau thấy chúng nó trói mày bằng dây rừng. Tau
không nhảy ra cứu mày. Tau cũng chỉ có hai bàn tay không. Tau không ra, tau quay đi
vào rừng, tau đi tìm bọn thanh niên. Bọn thanh niên thì cũng đã đi vào rừng, chúng nó đi
|
tìm giáo mác. Nghe rõ chưa, các con, rõ chưa? Nhớ lấy, ghi lấy. Sau này tau chết rồi,
bay còn sống phải nói lại cho con cháu: Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo! €(
`gi%GSb !d"677d
(Trích trong “Rừng xà nu” – Nguyễn Trung Thành).
fgHFS@T67%d
(Phong cách ngôn ngữ của đoạn văn là phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (khẩu
ngữ)).
rg"A,~Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo‚€,DU7d
(Câu nói của cụ Mết – già làng – là câu nói được đúc rút từ cuộc đời bi tráng của
Tnú và từ thực tế đấu tranh của đồng bào Xô Man nói riêng và dân tộc Tây Nguyên nói
chung: giặc đã dùng vũ khí để đàn áp nhân dân ta thì ta phải dùng vũ khí để đáp trả lại
chúng.
- Thực tế, khi chưa cầm vũ khí đánh giặc, dân làng Xô Man chịu nhiều mất mát:
anh Xút bị giặc treo cổ, bà Nhan bị chặt đầu, mẹ con Mai bị giết bằng trận mưa roi sắt,
Tnú bị đốt cụt mười đầu ngón tay… Vì vậy con đường cầm vũ khí đánh trả kẻ thù là tất
yếu.).
II/ Đề 2: Cho đoạn thơ:
~Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu, về đâu
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau – rạn vỡ”.
HA{ƒy~Thuyền và biển”)
`gi%'2C?!dI?,,)*747)q
%-)%d
(- Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ ngũ ngôn.
- Tác dụng: diễn đạt rất nhịp nhàng âm điệu của song biển cũng như sóng long của
người đang yêu.)
fg-)677%$!d
(Tình yêu giữa thuyền và biển cùng những cung bậc trong tình yêu).
rgSS'4V)*dI)d
( - Biện pháp nghệ thuật được nhà thơ sử dụng nhiều nhất là ẩn dụ: Thuyền – Biển tượng
trưng cho tình yêu của chàng trai và cô gái. Tình yêu ấy nhiều cung bậc, khi thương nhớ
mênh mông, cồn cào da diết, bâng khuâng…
Biện pháp nghệ thuật nữa được sử dụng là nhân hóa. Biện pháp này gắn cho những
vật vô tri những trạng thái cảm xúc giúp người đọc hình dung rõ hơn tâm trạng của đôi
lứa khi yêu.).
III/ Đề 3: Đọc kĩ bài thơ sau và trả lời các câu hỏi ở dưới:
Trăng nở nụ cười
„
Đâu Thị Nở, đâu Chí Phèo
Đâu làng Vũ Đại đói nghèo Nam Cao
Vẫn vườn chuối gió lao xao
Sông Châu vẫn chảy nôn nao mạn thuyền
Ả ngớ ngẩn
Gã khùng điên
Khi tình yêu đến bỗng nhiên thành người
Vườn sông trăng nở nụ cười
Phút giây tan chảy vàng mười trong nhau
Giữa đời vàng lẫn với thau
Lòng tin còn chút về sau để dành
Tình yêu nên vị cháo hành
Đời chung bát vỡ thơm lành lứa đôi(
+i"
`gHF?d"C.d
(Thể thơ lục bát; vần chân và vần lưng).
fgY!cSC $a2Sb !;So
@d
(Đoạn thơ giúp liên tưởng tới truyện ngắn “Chí Phèo” của Nam Cao).
rg"A“Khi tình yêu đến bỗng nhiên thành người€,DU7d+&
AGSb !C R7$aAf(
(Câu thơ cho thấy tình yêu có sức mạnh cảm hóa con người và làm cho con người
trở nên thực sự trở nên người hơn. Trong tương quan với “Chí Phèo” của Nam Cao, câu
thơ của Lê Đình Cánh cho thấy sức mạnh tình yêu với biểu tượng bát cháo hành mà Thị
Nở dành cho Chí đã khiến phần Người ngủ quên tronng hắn bao lâu nay thức sự thức
tỉnh. Chí không còn là một con quỷ dữ mà đã khao khát quay về làm người lương thiện
nhờ cảm nhận được hương vị của tình yêu).
xgF!'527A3$! -2
J4_ -Sb 677 "7(X;>DU7677A!>&
2<>d
(“Bát cháo hành” là chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn
Nam Cao với các lớp nghĩa:
- Nghĩa cụ thể: Một cách chữa cảm, giải độc trong dân gian.
- Nghĩa liên tưởng: Biểu hiện của sự yêu thương, chăm sóc ân cần; Biểu hiện của
tình người; Một ẩn dụ về tình yêu thương đưa Chí Phèo từ quỷ dữ trở về với xã hội lương
thiện, chứng minh cho chân lí: “Chỉ có tình thương mới có thể cứu rỗi cho những linh
hồn khổ hạnh.”).
Một số bài tập và gợi ý tham khảo.
I/ Văn bản được học trong chương trình(Có thể sẽ ít gặp trong kì thi THPT
quốc gia năm 2015)
Bài 1: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới.
Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
`O
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn
I27729
YAEA)%099&
…! 7oSA$
". 7>72,@ 7>…
IG~Việt Bắc€yI3XT
`( ''o1C1!d
f( ,-)d
r(-),'?@=74V)*RT0E?A2!d
x(;4V)*!@SSR!d)**?
67S\SR
N(X;>J(
Gợi ý:
'o1C13ST78!EBa(
-),4]E0$$>20FF678o77>(
K]E0$$>20FF<>'?<t@=74V)*
R$>-$-A %8bâng khuâng, bồn chồn !4V)*A
ZR&RMình về mình có nhớ ta, mình về mình có nhớ không)(XZE@
^Z !n$!?'5TE^ 5,(
;4V)*!@S\SR)*! $J
X)*Áo chàm')#?^87q({7!>7?'
G<67-77>(i,$!-77>$&0-77>$F4V(I-
77>!>0E@S^, -80787q !$!Y579
A)A4^"7yY5y+%jX!yI>yI!0cR
Y5q780-E2(
h\SR $J)<< $Va3A,M$J :c)*
)qScR$J0#:367 --77>.>:c-0AEA0
7>7> !E@,$$8(M7$J :c 10' :c
1A 98(
I"-77>$F4V077>(
Bài 2: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới.
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
IG~Tây Tiến€y{7Q/
`( '2C?d
f( -)67
``
r( ,4V)*<RX07gF;>$ETRT,!
)*67c(
x( "^7S\SR, '4V)*!)*67S\S
R,(
Gợi ý:
'2C?<@(
SE57A)82IA>I2%0A
90$Ga04]4
TRX'4V)*$!!0&0280
0q:10!0-!(4R)*TRXaA>;%745
70 7DU7E=0$! @ B†S678$GIA>I20
,SS.%7B†S!#'(
h\SR, )'?A~Áo bào thay chiếu anh về đất”(
"* R~về đất€'7>24]2,04(h\SR!>,)*$!
452678$GIA>I2(8$GIA>I2;
:370†!(i,$!-a&< †!< †;)7-
n7>,T17>!$n(
Bài 3:Đọc và trả lời các câu sau
Đất Nước (Nguyễn Đình Thi)
`f
Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ khuất
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về
1(-)%di%'2C?d
2.I7)n~Gió thổi rừng tre phấp phới/ Trời thu thay áo mới/ Trong
biếc nói cười thiết tha”0;4V)*SSRdX;>)*67
SSR,(
3.i%RA~Trời xanh đây là của chúng ta€2A~Những buổi ngày xưa
vọng nói về”,4V)*SSRST(X;>)*67SSR
ST,(
4("%a!S dX,7
2!d
5.X;>$% :c67! !C '=7%(
6."T~khuất” A~Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ
khuất€,DU7d
Gợi ý:
1. I? 4&A7E #7 %|g`„xN!
@Y5@67"e7 'S,(I?])
2. YSSRA,7(I)* 4-0A]<
8!458 #7:70,$7>-!$E2$A>:!:%
2C02,8(i,$! -<& & B0E@0-;
47!>S,(
3( I)*67S\SRST* R~của chúng ta€0~chúng ta€'5
$%$.%[ E_F0< %=>$! 6<&67
)A-7(
4."%S <&({7%0<
&74-0A]0./(i,$! -<&†S0-$&0 !
‡0S0!.>4143(
5. " :c67!> 20]!<&(
6("T~khuất€A~Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ
khuất”&2'?&DU7$! <0$!E<$<S(&DU7>0A
'7T8;;:3)A2-8<&4u! v
43 ;&=("T~khuất€n'?$!<E<0E8(&D
`r
U7!>0A?-]!)A-(QA-7 <E<0E
80778E<S*&EB#(
Câu 4: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới.
Trong hoàn cảnh đề lao, người ta sống bằng tàn nhẫn, lừa lọc, tính cách dịu dàng
và lòng biết giá người, biết trọng người ngay của viên quan coi ngục này là một thanh âm
trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn, xô bồ.
IG~Chữ người tử tù”y>qIA
`( ,d
f( ;4V)*!@SSR!d)*67S\SR,d
Gợi ý:
,B†SSb <0G!A 967A=*
;4V)*!@6SSR44G)F)!0$n2
80287>67=*'G -A 7B
C!T7 -! !%$m$%0:@9(X44!>,D
U7')>a84])E=<!!Sb <67
A=*(iA>$!4cG0%74]3$S45\T7!*0
.E2!@07=D!<Sp0T7?Z\0 7&2&
m%S0:@9(,$! -447 U050A><' %0?
4]E=454020,DU7$! oB†SA 9A(
Câu 5: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới
Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Có hề gì? Trời
có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: đời là tất cả nhưng chẳng
là ai. Tức mình, hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại. Nhưng cả làng Vũ Đại ai cũng nhủ:
“chắc nó trừ mình ra!”. Không ai lên tiếng cả. Tức thật! Ờ! Thế này thì tức thật! Tức chết
đi được mất! Đã thế, hắn phải chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn. Nhưng cũng
không ai ra điều. Mẹ kiếp! Thế có phí rượu không? Thế thì có khổ hắn không? Không biết
đứa chết mẹ nào lại đẻ ra thân hắn cho hắn khổ đến nông nỗi này? A ha! Phải đấy, hắn
cứ thế mà chửi, hắn cứ chửi đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn, đẻ ra cái thằng Chí Phèo.
Nhưng mà biết đứa chết mẹ nào đã đẻ ra Chí Phèo? Có trời mà biết! Hắn không biết, cả
làng Vũ Đại cũng không ai biết…
IG~Chí Phèo€y7 "7(
`( ,d
f( I;4V)*TE?A!d
r( I0"Ghp;VT7dI2V67"G,DU7d
x( iJ(
Gợi ý:
,2V67"Ghp0 -[47>'(
I;4R)*<E?AE7"A.AE?0A
0AZA<0A (
"GhpV80V80V$!/i%0V717!E@V
7&50V172 †!;B7A5(I2V67"Ghp;%7
- !7 5-A0'4]cDJ678A(
I2V<>R7'7 -87,72-$%R7\$-EF$&<
`x
-8A!>("G)8;Fb>7EZ:;-$!8(M@7p
=7A 0E@7p 7("GE7E'7n7&9$%0)#$![
9<$! '7,V! J 0/E@'(
Đọc – hiểu văn bản ngoài chương trình
Câu 1: Đọc bài ca dao sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới
Thương thay thân phận con tằm
Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ.
Thương thay con kiến li ti
Kiếm ăn được mấy phải đi tìm mồi.
Thương thay hạc lánh đường mây
Chim bay mỏi cánh biết ngày nào thôi.
Thương thay con quốc giữa trời
Dầu kêu ra máu có người nào nghe.
`(Y!7)7,Tdi'E572!d",TJ?
(
f(I)A7;4V)*SSR!dD)*674V)*
S\SR,(
r( "667!7)7$!d
x( •0F;>J7!7)7(
Gợi ý:
Y!7)7,47[ 0E20 %0=3(T
!>'E57=7!-!!>67c[ yjE2y7 90
%y7>0=3EW(T!>,TJ?
$!Z\0>2&40 ^!. v(
I)A7;4V)*!@S\SST!b)*($JS$JS$%
<c7A~7>€$&T!%-!!>#7
'[ 0E20%0=30!S\SRb)*)#T
Z\0>2& ^04?,T8)A$7-<So0
\0;cS8)A:7< %!m<%0SFS10
<@0F,$- -!v678$7-p:;-/(
"667!7)7m3Eo0AS678@)A:;-/(
77)77A0Ec7A(
Câu 2: Đọc đoạn thơ và thực hiện những yêu cầu sau:
“…Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu, về đâu
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau - rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió
`N
Nếu phải cách xa anh
Em chỉ còn bão tố!”…
`(i%'2C?d
f(ˆ ;>6DU767%d
r(I%thuyền!biển '4V)*$!d",D
U72!d
x(X;>J767%(
N(Xbiển bạc đầuA~Biển bạc đầu thương nhớ€,DU7d
w(YSSRcSS'4V)*%$!SS!dI
)*67SS,d
Gợi ý:
`(i%'2C?dThể thơ 5 chữ.
f(ˆ ;>6DU767%d
Đoạn thơ với hình tượng thuyền và biển gợi lên một tình yêu tràn trề, mênh mông
với nỗi nhớ da diết nhưng cũng đầy lo âu, khắc khoải của cái tôi thi sĩ đầy cảm xúc.
r(I%thuyền!biển '4V)*$!d",DU7
2!d
Bằng nghệ thuật ẩn dụ mượn hình tượng thuyền và biển thể hiện tình cảm của đôi
lứa yêu nhau- thuyền (người con trai) biển (người con gái) -> Nổi bật một tình yêu ngọt
ngào, da diết, mãnh liệt nhưng sâu sắc và đầy nữ tính.
x(X;>J767%(
Thuyền và biển/ nỗi nhớ / …
N(Xbiển bạc đầuA~Biển bạc đầu thương nhớ€,DU7d
",'0I;)qm&270m&')]$a -
87<8!*?,7'm& biển bạc đầu vì thương nhớ,
biển thương nhớ cho đến nỗi bạc cả đầu, biển đã bạc đầu mà vẫn còn thương còn nhớ
như thuở đôi mươi(
w(YSSRcSS'4V)*%$!SS!dI
)*67SS,d
YSS$JScSS~Những ngày không gặp nhau/ Biển chỉ còn sóng gió -
Em chỉ còn bão tố!”… -> Khẳng định sự thủy chung trong nỗi nhớ qua thời gian.
Câu 3: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới.
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Có con ếch sống lâu ngày trong một cái giếng nọ. Xung quanh chỉ có vài con nhái,
cua, ốc bé nhỏ. Hàng ngày, nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con
vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời bé bằng cái vung và nó thì oai như một vị
chúa tể. Một năm nọ, trời mưa to làm nước dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ra ngoài. Quen
thói cũ… nó nhâng nháo đưa mắt lên nhìn bầu trời chả thèm để ý đến xung quanh nên đã
bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
`( -$%>d
f( M43)&222!dM$822!d
r(‰$!b)*'7dY.8!2'
d
`w
x("A>?$%70F!d
Gi ý:
-$%>*@(
M43)&22<>8^$! $!c7?(M$82
A8!FA)v S
'8(L20.8' @843!
4]?2678(
"A>?$%7!G]70]%!F674]?
2(I]7]%,?$! %A(K]?2678$!T%0>
=7<-43$!S$@$! -n(Y28:>
Z!E 8(
Cõu 4: c vn bn sau v tr li cỏc cõu hi di:
Ch Phan Ngc Thanh (ngi Vit) cựng chng l Juae Geun (54 tui) ó lm nhõn
viờn lau chựi trong khu chung c c 5 nm. H cú 2 con: con trai ln 6 tui, bộ gỏi 5
tui. c m i i ó a h lờn chuyn ph ti Jeju. Ph SeWol gp nn v gia ỡnh
ch ch cú mt chic ỏo phao duy nht. Trong khonh khc i mt gia s sng v cỏi
cht h quyt nh mc chic ỏo phao duy nht cho cụ con gỏi nh v y bộ ra khi ph.
Bộ c cu sng nhng hin nay nhng nhõn viờn cu h vn cha tỡm thy ngi thõn
ca bộ.
C(hS$843(!>`wgxgfO`x
1. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
2. Nội dung của văn bản?
3. Suy nghĩ về hình ảnh cái phao trong văn bản ?
Gi ý:
`(Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ báo chí.
2. Văn bản trên nói về
- Hoàn cảnh gia đình chị Thanh.
- Lý do gia đình chị lên chuyến phà.
- Việc chìm phà Sewol (H.Quốc)
- Chiếc áo phao duy nhất cứu sống em bé của gia đình.
3. ",?,4>UE7
phao trao sự sống.
- o phao biểu tợng của tình yêu gia đình.
- I& sự sống còn, tình yêu thơng đã bừng sáng.
Cõu 5: c vn bn sau v tr li cỏc cõu hi nờu di:
" Cha bao gi cụ T thy rừ cỏi au kh ngm ngựi ca ting n ỏy bui ny. Ting
n hm hc, chng nh khụng thoỏt ht c vo khụng gian. Nú nghn ngo, lim kit
(kt t li) cỏi u ut vo tn bờn trong lũng ngi thm õm. Nú l mt cỏi tõm s khụng
tit ra c. Nú l ni kớn bc dc bng bớt. Nú ging nh cỏi trng hung th than ca
mt cnh ng tri õm Nú l nim vang di qun qui ca nhng ting chung tỡnh. Nú l
cỏi d ba ca b chiu t chõn súng. Nú l cn giú chng lt k mnh tha. Nú l s tỏi
phỏt chng tt phong thp vo c cui thu dm d ma m v nhc nhi xng ty. Nú l
cỏi l lay nho lỡa ca lỏ b cnh Nú l cỏi oan ung nghỡn i ca cuc sng thanh
õm. Nú l s khn nn khn n ca ch t con phớm"
IGRChựa n>qIA
`
`(X;>667%GdIVJ7%Gd
f(I%,<A5.[R‹Nó"'$JS$%$.(Y
SSR'4V)*$!dI)*67SSR<>d
r(YSSR!;'4V)*A‹Tiếng đàn hậm hực, chừng như
không thoát hết được vào không gian‹dI)*67SSR<>d
x(IR‹Nó‹'4V)*Aa%G$! ^70dY
SSR'!4V)*5$%R‹Nó‹d
N(I%0>qIA4V)*<GR^G<(•gF;>
3ENR$>^G<(
Gợi ý:
`("6T45 #m7672!(
7"2!(
f(YSSR+JS<ciS<c
h\S$E22i%R‹nó‹aAr2"tiếng đàn‹afA&,(
r(YSSRA,7
I)*[ ?A 72!2$n67 -?,A
%0m 7Eo(((
x(IR‹Nó‹ ^2!
YSSRSR
N("cNR$>^G<0% mR^'ŒO0`jrxRO0fN(
"^? O0NE 6NR(
Câu 6: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi nêu ở dưới.
Tại Thế vận hội đặc biệt dành cho những người tàn tật có chín vận động viên đều bị
tổn thương về mặt thể chất và tinh thần, cùng tập trung về vạch xuất phát để dự cuộc thi
100m. Khi súng hiệu nổ, tất cả đều lao về vạch với quyết tâm giành chiến thắng. Trừ một
cậu bé. Cậu cứ vấp ngã liên tục trên đường đua. Và cậu bật khóc. Tám người kia nghe
tiếng khóc, giảm tốc độ, ngoái lại nhìn. Rồi họ quay trở lại. Tất cả, không trừ một ai! Một
cô gái bị chứng dow dịu dàng cúi xuống hôn cậu bé:
- Như thế này em sẽ thấy tốt hơn.
Rồi tất cả chín người họ khoác tay nhau sánh vai về đích. Tất cả khán giả trong sân
vận động đều đứng dậy vỗ tay hoan hô không dứt.
Câu chuyện này đã lan truyền qua mỗi kì Thế vận hội về sau”.
`(M\;0E,, <>-=7>a$%d
f(IRA>;>2r$25(
Phần thứ hai: nghÞ luËn x· héi
A. LÝ thuyÕt
`|
I. Nghị luận về một t tởng, đạo lí.
1. Đặc điểm:
- Dạng bài nghị luận xã hội này yêu cầu bình luận, bày tỏ thái độ của nời viết về một
vấn đề thuộc t tởng đạo lí nh những vấn đề thuộc đạo đức, t tởng, tình cảm, tính cách, ý
thức con ngời gắn liền với cuộc sống hằng ngày nh tình cảm quê hơng, gia đình, ban bè, ý
thức trách nhiệm, đạo đức, Những vấn đề này có thể đặt ra trực tiếp, cũng có thể đợc gợi
mở qua một ý kiến, một câu nói nổi tiếng, một câu tục ngữ,
- Ví dụ:
a. Nhà văn Nga L. Tôn-xtôi nói: Lí tởng là ngọn đèn chỉ đờng. Không có lí tởng thì
không có phơng hớng kiên định, mà không có phơng hớng thì không có cuộc sống. Anh
chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về vai trò của lí tởng trong cuộc sống con ngời
b. Có ý kiến cho rằng: Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai kẻ khác để thỏa mãn
lòng ích kỉ. Kẻ mạnh là kẻ biết nâng kẻ khác trên đôi vai của mình. Quan điểm trên gợi
cho anh /chị suy nghĩ gì về điều làm nên sức mạnh chân chính của mỗi con ngời cũng nh
của mỗi quốc gia?
c.Nói về chuyện học, tục ngữ có câu: Học thầy không tầy học bạn" , lại có câu:
Không thầy đố mày làm nên. Anh/ chị suy nghĩ gì trớc những lời khuyên này?
2. H ớng dẫn dàn ý:
* Mở bài:
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận (Yêu cầu: Có thể giới thiệu trực tiếp hoặc gián tiếp tuy
nhiên không nên quá dài dòng, lan man mà phải trúng trọng tâm và trích dẫn đợc ý kiến)
* Thân bài
- Giải thích khái niệm:
+ Giải thích thuật ngữ:
+ Giải thích ý nghĩa của ý kiến (nếu có)
- Biểu hiện: Vấn đề ấy đợc thể hiện nh thế nào trong đời sống hàng ngày.
- Phân tích, lí giải, chứng minh vấn đề.
(Bản chất của phần này là làm nổi bật bản chất của vấn đề. Học sinh có thể lập ý
bằng cách đặt ra những câu hỏi giả định rồi lật đi lật lại vấn đề trong quá trình nghị luận
hoặc phân tích những mặt đúng và bác bỏ những biểu hiện sai lệch bằng sự kết hợp
nhiều các thao thao tác lập luận nh phân tích, chứng minh, giải thích )
-Bình luận, đánh giá
- Đánh giá vấn đề ở các khía cạnh, bình diện khác nhau: ý nghĩa t tởng, ý nghĩa thực
tế, mức độ đúng, sai, mở rộng vấn đề, áp vấn đề vào cuộc sống
- Trình bày ý kiến cá nhân; Rút ra bài học nhận thức và hành động:
* Kết bài: Học sinh có thể có nhiều cách kết bài khác nhau, có thể nhận xét về tầm
quan trọng của vấn đề trong cuộc sống
3. Yêu cầu hình thức: Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; không mắc lỗi diễn đạt;
có thể sử dụng phép tu từ và yếu tố biểu cảm nhng phải có chừng mực.
II. Nghị luận về một hiện t ợng đời sống
1. Đặc điểm:
- Dạng đề này thờng nêu một hiện tợng mang tính bức thiết trong đời sống xã hội. Đó
có thể là hiện tợng tích cực cũng co thể là hiện tợng tiêu cực cũng có thể trong một hiện t-
ợng xuất hiện cả vấn đề tích cực và tiêu cực.
- Ví dụ:
- Trình bày suy nghĩ của anh/ chị về hiện tợng bạo lực học đờng
- Trình bày suy nghĩ của anh/ chị về hiện tợng thừa thầy, thiếu thợ trong xã hội ta hiện
nay.
- Anh/ chị suy nghĩ gì về hiện tợng chảy máu chất xám trong đất nớc ta hiện nay.
2. H ớng dẫn dàn ý:
* Mở bài: Mở bài:
Giới thiệu hiện tợng cần nghị luận
* Thân bài:
`
- Giải thích vấn đề, hiện tợng cần nghị luận
- Thực trạng vấn đề: Phần này đòi hỏi học sinh phải hiểu biết kiến thức xã hội (học
sinh phải có sự chuẩn bị từ trớc bằng việc xem chơng trình thời sự, cập nhật thông tin đời
sống )
- Nguyên nhân, hậu quả (kết quả)
+ Nguyên nhân: cần chú tới nguyên nhân chủ quan và khách quan.
+ Hậu quả: Khi phân tích hậu quả cần chú ý tới các phơng diện: Cá nhân- cộng
đồng, hiện tại, tơng lai
- Giải pháp: (nguyên nhân nào, giải pháp đó)
- Đánh giá, bình luận, bày tỏ thái độ của ngời viết đối với hiện tợng xã hội đó
- Bài học nhận thức và hành động
* Kết bài: Học sinh có thể có nhiều cách kết bài khác nhau, có thể nhận xét về ý
nghĩa của vấn đề trong cuộc sống xã hội.
3. Yêu cầu hình thức: Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; không mắc lỗi diễn đạt;
có thể sử dụng phép tu từ và yếu tố biểu cảm nhất là phần nêu cảm nghĩ riêng.
B. BàI TÂP MINH HọA.
1. Nghị luận về một t tởng, đạo lí
Đề bài: Đứng thẳng vơn cao trong cuộc đời và cúi xuống giúp đỡ ngời khác, anh/chị
clối sống nào?
Gợi ý:
- Đứng thẳng vơn cao: sống mạnh mẽ bằng lí trí để thành đạt trong cuộc sống
- Cúi xuống giúp đỡ ngời khác: sống nhân văn, sống vì ngời khác bằng lòng vị tha,
nhân ái, bao dung.
- Trong cuộc sống cần mạnh mẽ, đứng thẳng vơn cao, ý chí để thành đạt, phải biết phấn
đấu vì lí tởng đạt đợc mục tiêu và khẳng định mình về danh vọng và địa vị.
Tuy nhiên, t thế của con ngời phụ thuộc vào tấm lòng, thái độ của họ. Nếu quá lí trí tỉnh
táo để thực hiện lí tởng thì con ngời dễ trở thành ích kỉ, thờ ơ với đồng loại.
- Cúi xuống giúp đỡ ngời khác là lối sống nhân văn, làm cho con ngời luôn thanh thản
nhẹ nhõm.
- Nhng con ngời không thể chỉ giúp đỡ ngời khác bằng tấm lòng, bằng lòng thơng hại
đơn thuần đợc nên cực đoan một lối sống sẽ là không hợp lí và nâng đỡ ngời khác cũng
không có nghĩa là ban ơn, làm thay, làm hộ mà phải biết giúp ngời khác đứng vững trên
đôi chân của mình.
- Vừa biết khẳng định bản thân vơn cao, đàng hoàng trong cuộc sống vừa phải biết giúp
đỡ ngời khác đứng thẳng trong cuộc đời
- Phê phán những lối sống cực đoan và liên hệ bản thân.
2. Nghị luận về một hiện tợng đời sống
Đề bài: Suy nghĩ của anh chị về vấn đề bạo lực học đờng hiện nay?
- Bạo lực học đờng là những hành vi thô bạo, tàn nhẫn, bất chấp công lý, xúc phạm,
trấn áp ngời khác gây nên những tổn thơng cho con ngời trong phạm vi trờng học.
- Bạo lực học đờng diễn ra dới nhiều hình thức: bạo lực thể xác và bạo lực tinh thần.
- Thực trạng:Bạo lực học đờng hiện nay có xu hớng gia tăng nhanh chóng, phát triển
phức tạp, diễn ra ở nhiều nơi, do đó đang trở thành một vấn nạn của xã hội.
- Bạo lực học đờng diễn ra dới nhiều biểu hiện phức tạp
+ Xúc phạm, lăng mạ, sỉ nhục, chà đạp nhân phẩm, làm tổn thơng về mặt tinh thần
con ngời thông qua lời nói.
+ Đánh đập, hành hạ làm tổn hại về sức khỏe, xâm phạm cơ thể con ngời thông qua
những hành vi bạo lực.
+ Một bộ phận nhỏ thanh niên coi đó là thú vui
- Hậu quả:
+ Với nạn nhân: Tổn thơng về thể xác, tinh thần, gây tâm lí nặng nề ảnh hởng đến
cuộc sống, học tập.
+ Làm biến thái môi trờng giáo dục
+ Với xã hội: Tạo tâm lý bất ổn, lo lắng, hoang mang
fO
+ Với ngời gây ra hành vi bạo lực: Con ngời phát triển không toàn diện; mầm mống
của tội ác; làm hỏng tơng lai của chính mình; bị mọi ngời lên án, xa lánh, căm ghét.
- Nguyên nhân:
+ Sự phát triển thiếu toàn diện, thiếu hụt về nhân cách, thiếu khả năng kiểm soát
hành vi ứng xử của bản thân, thiếu kĩ năng sống, sai lệch trong quan điểm sống.
+ Có những căn bệnh tâm lý
+ Do ảnh hởng của môi trờng văn hóa bạo lực từ cuộc sống và phim ảnh.
+ Thiếu sự quan tâm của gia đình
+ Sự giáo dục trong nhà trờng: nặng về dạy kiến thức văn hóa, cha thật chú trọng
dạy kĩ năng sống cho học sinh.
+ Xã hội cha có sự quan tâm đúng mức, cha có những giải pháp thiết thực, đồng bộ,
triệt để.
- Giải pháp:
+ Cần có những giải pháp đồng bộ. Cần phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trờng
và xã hội trong việc giáo dục học sinh.
+ Tăng cờng giáo dục đạo đức, dạy kĩ năng sống, vơn tới những giá trị chân thiện,
mỹ.
- Liên hệ bản thân: Có quan điểm nhận thức hành động đúng đắn, hình thành những
quan niệm sống tốt đẹp.Đấu tranh, tố cáo những hành vi bạo lực học đờng.
C.một số trao đổi về kĩ năng làm bài và dạng đề mở
I. kĩ năng làm bài
- Bài làm phải đầy đủ ba phần: mở bài, thân bài, kết bài. Phần Mở bài có thể theo hớng
trực tiếp hoặc gián tiếp tuy nhiên phải trọng tâm.
- Giữa ba phần (mở bài, thân bài, kết bài) và giữa các luận điểm, các đoạn, các phần
trong thân bài phải có sự liên kết chặt chẽ. Để làm đợc nh vậy cần phải:
+ Sử dụng những từ ngữ, hình ảnh, câu văn để chuyển ý.
+ Câu chuyển ý thờng ở đầu đoạn văn, liên kết với ý ở đoạn văn trớc và mở ra ý mới
trong đoạn văn. Đoạn văn phải rõ ý và không nên quá dài.
- Phải đảm bảo tính cân đối giữa ba phần mở bài, thân bài, kết bài.
- Phải biết vận dụng kết hợp linh hot các thao tác lập luận và các phơng thức biểu đạt
trong một bài viết.
- Dẫn chứng phải mang tính tiêu biểu và phục vụ cho luận điểm.
- Không nên quá cứng nhắc trong việc giới hạn đề ở một dạng bài T tởng đạo lí và Hiện
tợng đời sống.Có thể giao thoa hợp lí giữa hai cách làm bài làm cho vấn đề thuyết phục
hơn.
II. đề mở
1. Trong 02 kì thi gần đây (2012 2013; 2013- 2014) các đề Nghị luận xã hội đều
ra dới dạng đề mở. Một trong những đặc trng của kiểu đề này là chấp nhận nhiều khả năng
trong đáp án, coi trọng khả năng lập luận thuyết phục của học sinh. (Tham khảo Đề thi
tuyển sinh Đại học 2012 2013 và 2013- 2014)
2.Đề mở giúp học sinh linh hoạt và sáng tạo hơn trong t duyvà cách làm bài khiến
ngời học phải chuyển từ bị động sang chủ động tiếp nhận kiến thức và là một trong những
công cụ hữu hiệu để kiểm tra năng lực học sinh. Tuy nhiên, mở nh thế nào, mở đến
đâu? Lại là những vấn đề phải lu tâm đặc biệt.
1. Ví dụ:
- Trình bày suy nghĩ của anh chị về vấn đề im lặng và lên tiếng.
- Hãy viết về một lần thất bại của anh/ chị.
- Suy nghĩ khi nhìn những cánh rừng bị tàn phá
2. Quy trình biên soạn đề theo hớng mở.
Đề: Cảm nghĩ khi nhìn những cánh rừng bị tàn phá.
Mức độ/
Chủ đề
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao Tỷ lệ
f`
Tình trạng ô
nhiễm môi tr-
ờng
Hiểu đợc tầm
quan trọng của
rừng nói riêng
và môi trờng
nói chung
Viết một bài
văn NLXH
trình bày đợc
tầm quan trọng
của môi trờng
và tình trạng ô
nhiễm môi tr-
ờng cũng nh
giải pháp.
Phn th ba: NI DUNG ễN THI THPT QUC GIA MễN NG VN
A. PHN VN XUễI LP 12
* Lý thuyt: Ngh lun v mt tỏc phm, mt on trớch vn xuụi
I. Cỏc dng bi ngh lun v on trớch, tỏc phm vn xuụi:
i3'F$ -Sb 0 -%G:@<7)%,?$!
F-)!,0,?^$! -S67Sb 0
%GE7(
` F$F-)Sb 0%G
G)*
i`LFA%67>5V chng A PhI@X!
ifY17!>,!DU73V nhtM +A
F$F-)8:7>=77F$!FA%0
F](X4. !?67FA%A
70'70]Sb <3S0 @074B&m7Eo<%67
80$32$]S1:;-W!F]GA0
4A450 1-? !S]%-43W?$SD
!2(
f F$F
ff
G)*
i`hAG3>-Sb “Chiếc thuyền ngoàixa”!
“Vợ nhặt”?$! t7n67:A>)]3>5(
ifA 2 0EG>5“Vi hành”>q…{3
F$F8!J? ?$%:@!F67
c":A>)]3>030A0? .0@
TE?>0.02W
r F$ -A
G)*
i`7n678'J>5#67!M +A(
ifX!X>5“Một người Hà Nội”>qM(
F$ -A,-):7>=7?Sb <0$3
430a67A04a,,T7n0DU767A
?6Sb !@:A>)]A67(
x F$ -F-)0 -S)7> -EG7%
67Sb 0%GE7(
G)*
i`IG3<!4]-S67>qIA
=77Sb “Chữ người tử tù” !“Người lái đò sông Đà”
ifK4B†S7)n4@=77Sb “Người lái đò sông Đà”!“Ai
đã đặt tên cho dòng sông?”?<>\S67>q
IA!X!h6I8
F$ -F-)00 -S)7> -EG7%67
Sb 0%GE7(•.^7\!\4a
-43G-)!'S$G(
I. Cách lập ý
` +SDi 3*rS.
kea!L&0Sb 0%G!<.F$(
kIA!emDE2:\J? -)!67%
G7>Sb ?E7$? (IR$? 4V)*$1$G
$u!)v1$! 4Z
kM2!iDU70FG07n67Sb 07
%03&8%FG0DU767%G!Sb J67
<.F$(
f +D
"&2!$! !F$ -Sb 0%G0:@
iEUSb 0%G05 5-)03>0A0
2??a6Sb
:\0Sb 0%GCF&67J -
43EG7%J45<67Sb 0%G
I?E7$1S#'S
+]77$S$0!78JSG0SA
G01 0o'S0440Z0$W!F$ -
fr
Sb 0%G:@<.E2'SS1?%]4]0E?0
, 5-)03>0A02W 0>2 (
5 TJ67>02E?$%3>0&G
:TRT=7 J? 0$%T250
-'TA7>0J45W
II. Phương pháp giải hai dạng đề phổ biến trong đề thi tốt nghiệp THPT và
tuyển sinh Đại học Cao đẳng những năm gần đây
`( Q%44
7( Q%44
kK472W
kK47A
kK4 7A,07DE2
( "<c$SD
kea!<8 ? <
0:<:17
+! tR3'
kIA!
" 3'1<
-)
" 3'17
-)
K44]9!E
K]9
K]E
+G4]9!E
kM2!i-)!(
M=\3!E?(
r Q%1 F
7(e-F0S0DE2'770,?)%
7Go'S0,?F -Sb *?(X4S)#E210
-JSb ?1 (
T .A>87FJ9
cJ3$S -c! -47(IR,4)#7SAG0
1 0$0Z?$! !
7( "<c$SD
kea!<0)vDE2
kIA!
!\0Sb
LGDE22,7DE2G$.$'RDE2 -
Y!$
Y!$<J7
fx
hAG01 $! t=7?
Y$DE2
M_FDE2c7>47d47d
kM2!i
* Kiến thức trọng tâm cần nhớ
I. Tác phẩm, đoạn trích văn xuôi lớp 12
1.Tuyên ngôn độc lậpX9"Ge
2.Nguyễn Đình Chiểu- ngôi sao sáng trong văn nghệ dân tộch% i9
3.Vợ nhặtM +A
4.Vợ chồng A PhủI@X!
5.Rừng xà nu>qII!
6.Những đứa con trong gia đình>qI
7.Những người lái đò sông Đà>qIA
8.Ai đặt tên cho dòng sôngX!h6I8
9.Chiếc thuyền ngoài xa>e"A
10.Một người Hà Nội>qM
11.Hồn Trương Ba da hàng thịt+{7/
12.Số phận con người (K@$@E3S
13.Ông già và biển cảXC Ž7>
14.Nhìn về vốn văn hóa dân tộcI.iX'
15.Mùa lá rụng trong vườn e7M….
II. Yêu cầu cần đat
5 TE210Sb
X!40:<:10 *G4
h
"3>0A02
"60F-)W
* Đề luyện tập:
L,?7 E$>S47A>?cS4)*$!
!F$S.N? IXhI#>C3'0>.0
@$>S#'S&R 1-$]1(
i!SAG!1 F47A>8Eƒ`„xN`„•N?'
.>&0EGSE8)/ !$343AAU767
A )A 7
Bài làm
"J87 `„xN`„•N>54]$! -8
E4@-('=7a%$&$7aE@?'=7o
67270;%T!]7=D(iJ~;?
).>&0EGSE80)/ !$343AU7
67A)A7€({78E`„xN`„•N07;>SAG!1
F (
fN
