Truyển tập truyện ngắn Việt Nam hiện đại hay nhất q3

TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
1






Mc lc

Giấng khc 2
Lậo Thoấng 14
Ma hẩ àậ qua 20
Nùỉng xïë 25
Ngûúâi àểp Àưng Dûúng 29
Ngûúâi ưëm 35
Phđa trûúác 41
Khoẫng cấch 47
Sấm hưëi 52
Chuån sinh viïn 80
Sống ph sa 86
Thúâi àậ xa 92
Ào bùçng thúâi gian 97
Tiïëng rung 102






TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

2







Giấng khc

Mïåt quấ? Tòm mậi, khưng thêëy àêu, tûúãng mêët. Hai hâm rùng
va nhau lêåp cêåp, anh Chđnh nối àa lc àùåt chên lïn doi cất, khom
ngûúâi mùåc qìn ấo.
Àïm àen bûng chùåt mùỉt. Hïët nhûäng ngốn tay bùçng nûúác àấ, giố
lấch vâo da thõt, tët lïn, tët xëng dổc sưëng lûng. "Anh lo mêët mưåt
em lo mêët mûúâi. Vò dêỵu sao, anh cng cố vúå, cố con rưìi". Nối cưët àïí
anh biïët tưi àang nghe anh nối, chûá thûåc ra, tưi àang lo cûá ài, ài mậi
thïë nây, thò bao giúâ múái túái Anh gic: "Sang àïën àêët Hûng Hoấ rưìi,
chùèng côn tïì àiïåp nûäa, nhûng phẫi rẫo chên, may ra sấng mai túái bïën
àô Ngổc Thấp"
Sau lûng: sưng Hưìng chẫy nhu mò; búâ bïn kia, àưìi àêët Trung Hâ
khưng mưåt loế àên. Dẫi cất xấm múâ, thêỵm dêìn rưìi biïën ht vâo àïm
àùåc quấnh. Àûúåc mưåt quậng xa xa, tưi nối: "Anh Chđnh kïí chuån gò
cho àúä bìn ài". Àêëy lâ vò sưët råt, chûá tưi biïët, d khưng nâi thïë nâo
anh cng r ró khưng biïët bao nhiïu lâ chuån vïì Hâ Nưåi vâ nhûäng
con ngûúâi úã àố, tûâ ngûúâi thên trong gia àònh anh àïën hổ hâng, bê
bẩn Tûúãng chûâng, cåc àúâi anh lâ Hâ Nưåi, lâ Diïỵm - con gấi àêìu
lông ca anh, vúái mưåt kho chuån, kïí chùèng bao giúâ hïët.
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
3

Lïn àïën Thanh Vên - Thanh Ba - Ph Thổ, tưi vâ anh Chđnh
côn àûúåc úã cng mưåt àún võ dùm thấng nûäa. Rưìi, mưỵi ngûúâi mưåt ngẫ.
Anh xëng vng Vơnh n, Phc n. Tưi ngûúåc lïn mẩn Tun
Quang, Hâ Giang.
Lc xa anh, tưi nhû thêëy mònh bõ bûáng mêët chưỵ dûåa tinh thêìn.
Hún tưi chc tíi àưí lẩi, mâ cấi gò anh cng thưng tỗ, tûâ giấo l sấch
vúã àïën cấch àưëi nhên, xûã thïë Vúái tưi, anh Chđnh vûâa lâ anh cẫ bẩn
têm giao, àưìng thúâi cng lâ nhâ truìn giấo ca giấo phấi tònh
thûúng vâ ấi mưå cấi àểp. Mưåt ngûúâi nhû thïë, khưng tin khưng u sao
àûúåc?
Tin u anh, tưi chùèng giûä riïng cho mònh mưåt gốc khët trong
lông. Cố àïm nùçm cẩnh tưi trïn ưí lấ chëi khư, anh hỗi: "Vò sao cêåu
ài khấng chiïën?" "Anh àûâng cûúâi chûá em chûa thêåt hiïíu rộ u nûúác
lâ thïë nâo àêu. Ài chúi Hâ Nưåi. Súå àôn vâ thûúng mể khưng dấm vïì
nhâ. Lang thang kiïëm sưëng qua ngây. "Tưëi àêu lâ nhâ, ngậ àêu lâ
giûúâng". Àúâi múâ mõt. Giấ mưåt chûä bễ àưi khưng biïët, àậ ài mưåt nhệ.
Àùçng nây Gùåp ngûúâi nhû anh bẫo ài, em ài."
Tưëi hưm êëy, anh em mònh quen nhau úã àêìu Hâng Lổng, thêìy
em bẫo: "Ngûúâi cố gan, hôn tïn mi àẩn nố trấnh mònh, chûá mònh
biïët àûúâng nâo mâ trấnh". Côn khưí, em câng khưng súå. Lïn chiïën
khu, cố àoân thïí lo liïåu thïë nây, khếo côn sûúáng. Thïë, anh ài vò lệ
gò?". "Chuån mònh lan man hún cêåu, dêìn dâ, cêåu khùỉc biïët. Nối hïët
mưåt lêìn, sau côn gò àïí nối nûäa?". Anh lẫng ra. Lất sau, anh bẫo:
"Mònh biïët cêåu qu mònh vâ chùèng giêëu àiïìu gò. Tuy nhiïn, mưỵi ngâi
cố mưåt thïë giúái riïng vâ chó riïng ca mònh thưi, cng khưng phẫi lâ
cấi gò quấ tưìi tïå". Lc àố chûa thưng, sau nây nghơ lẩi, tưi thêëy anh
hoân toân cố l.
Vò tđnh anh húi khếp kđn thïë, nïn nhiïìu ngûúâi khưng thđch.
Khưng thđch chẫ phẫi vò húi khếp kđn thò cố hẩi cho hổ. Chó vò mën

biïët, mâ khưng biïët àûúåc nhûäng àiïìu cng chùèng đch gò cho hổ. Bïì
ngoâi, anh cố cấi vễ dûãng dûng ca kễ phđ àúâi. Nhûng, nïëu gêìn gi,
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
4

sệ thêëy anh lâ ngûúâi nhẩy cẫm, dïỵ vui bìn, xc àưång. Nhûäng lc
nhû thïë, mùåt anh tấi búåt, vânh mưi giêåt giêåt, run lêíy bêíy bân tay.
Mưåt chiïìu àâo hêìm tr êín xong, tưi vâ anh ngưìi bố gưëi nhòn ra
àêìm nûúác rưång. Mùỉt mú mâng nhû cố sûúng giùng, anh thêìm thâo:
"Tiïët thu mån nhû thïë nây, ban mai hay ngây li, trïn mùåt sống
gúån Têy Hưì, sûúng múâ lậng àậng bng nhû mưåt têëm voan trùỉng
mỗng.
Ngưìi mưåt mònh bêët àưång trïn ghïë àấ cố khoẫng khùỉc, mònh
tûúãng nhû mònh àang liïn thưng, giao hoâ cng trúâi àêët. Cêåu nïn
biïët lâ khưng phẫi ngêỵu nhiïn mâ ngûúâi ta hay hất, hay lâm thú vïì
ma thu. Mưỵi bíi sấng, d múái chúám thu hay ma thu àậ a, bao
giúâ mònh cng hđt cùng lưìng ngûåc lân khưng khđ tinh khiïët sau mưåt
àïm tơnh lùång, thẫng khi, cng phẫng phêët mi thõt da thiïëu nûä hoâ
quån vúâi mi nûúác hoa thúm thoẫng tûâ xa àûa lẩi".
Bêån khấc, àêu nhû vâo nhûäng ngây giấp Tïët êm lõch, thêëy anh
cố vễ tû lûå, tưi hỗi: "Anh Chđnh nhúá chõ Dun vâ chấu Diïỵm â? Vâo
xốm vúái em cho khy khoẫ ài?". Mònh àang mën mưåt mònh àïí têån
hûúãng àûúåc cấi chïnh vïnh, xa vùỉng ca chiïìu tân ven ni". Anh
Chđnh lâ thi sơ múái húåp, hay anh cng cố lâm thú mâ tưi khưng biïët? .
Tưi àoấn chûâng, mưỵi khi nghe anh so sấnh mưåt cấch m miïìu vễ àểp
vâ cấc sùỉc thấi khấc nhau ca nhûäng vng qụ chng tưi ài qua vúái
Hâ Nưåi ca anh.
Mậi àïën sau nây giẫi phống Àiïån Biïn, tưi múái gùåp lẩi anh
Chđnh. Dổc ngang nhûäng nễo àûúâng chiïën dõch, gùåp ai tưi cng dô hỗi
tin tûác ca anh. Tõnh chùèng ai biïët. Trûa thấng nùm nùỉng xế àêët êëy,

tưi cng trung àưåi ấp tẫi t, hâng binh ca qn àưåi viïỵn chinh Phấp
ài qua tónh Tun Quang. Àïën chưỵ ngûúâi ta vêỵn gổi lâ "Cêy àa nûúác
chẫy" (àng lâ cố cêy àa vâ dông nûúác chẫy thêåt), thêëy mưåt con sëi
hểp vùỉt qua àûúâng, trïn cố cêy cêìu xi mùng nhỗ, tưi cho cẫ àấm lđnh
thêët trêån dûâng chên, xëng sëi lêëy nûúác ëng vâ rûãa mùåt. Chúåt cố
mưåt toấn bưå àưåi ài ngûúåc lẩi. Cố mưåt dấng ngûúâi quen quấ. "ưëi giúâi,
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
5

anh Chđnh!". Tưi chẩy lẩi, ưm chùåt lêëy anh. "Em cûá tûúãng anh lâm
sao rưìi cú".
Nûúác mùỉt tưi lậ chậ trïn khn mùåt gêìy xẩm vâ nhem nhïëch
bi àûúâng. Nhòn trang phc vâ cung cấch ca anh tưi àoấn anh lâ
cấn bưå cng kha khấ, ài lâm cưng tấc hêåu chiïën. Nùỉm hai vai tưi, lùỉc
mẩnh, anh nối: "Khấ lùỉm. Trûúãng thânh, cûáng cấp nhiïìu rưìi, khưng
côn nhû giai tónh lễ nûäa. Cêåu trưng kòa". Anh chó mêëy t binh gưëc gâ
trưëng Gư-loa, rêu tốc lưìm xưìm nhû rêu ngư tễ, "chng cng rúám lïå
khi thêëy scêne (xen: cẫnh) nây àêëy". Nối rưìi, anh rt bao thëc Mếlia
côn ngun, dưëc hïët ra, bễ gậy àưi, thẫ vâo m.
Hau hấu nhòn, ët hêìu như lïn, hẩ xëng, àấm t binh tm
tm quanh àố kinh ngẩc trûúác viïåc lâm ca anh. Àoẩn, thong thẫ, tûâ
tưën, anh nối vúái mưåt t binh cố tíi àûáng gêìn, mưåt hưìi dâi tiïëng Phấp
mâ tưi chó nghe thng dùm ba tûâ, trong àố cố hai tûâ "quấ khûá vâ
tûúng lai".
Quay sang tưi, anh bẫo: "Cêåu cố hiïíu gò khưng? Mònh nối lâ tưi
chó cố thûá thëc lấ dânh cho phấi ëu, cấc anh ht tẩm àïí nhúá cấc bâ,
cấc cư phấi àểp úã Pa-ri. Vïì khoẫn khối ni-cư-tin, tưi theo trûúâng phấi
tûúång trûng, cng nhû Pưl Va-lï-ry vâ Ma-lấc-mï theo ch nghơa
tûúång trûng trong vùn hổc Phấp vêåy". "Anh nối thïë mâ sao hùỉn lẩi
khốc?". "Cố lệ vò hùỉn thêëy, rưët cåc thò cng cố nhûäng ngûúâi bïn kia

chiïën tuën chia sễ àûúåc vúái hùỉn mưåt cht gò àố. Mònh côn nối thïm,
àẩi lâ nûúác mùỉt vúái n cûúâi, khưng cêìn phẫi cố ai phiïn dõch.
Tûâ lc cấc anh ài vïì xi trïn con àûúâng nây, mưåt quấ khûá àậ
khếp lẩi sau lûng, vâ mưåt tûúng lai àang múã ra trûúác mùỉt". "Tâi thêåt,
anh nối cûá nhû thấnh phấn vêåy. Chđnh trõ viïn tiïíu àoân cố khấc".

***

TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
6

Cåc gùåp bêët ngúâ, ngùỉn ngi khưng cho phếp hai anh em chng
tưi àûúåc hân hun lêu. Chia tay, anh dùån: "Hoâ bònh rưìi, cố àõa chó
ưín àõnh, nhúá liïn hïå vúái mònh nhế. Côn nhúá phưë, nhúá nhâ mònh
khưng?". "Àïën chïët, em múái qụn anh Chđnh ẩ!"

***

Trẫi hai àúåt ài hổc têåp trung tẩi cấc trûúâng vùn hoấ qn àưåi,
tưi àậ cố cấi bùçng vùn hoấ hïët cêëp III. Vïì àún võ cú súã chûa êëm chưỵ àậ
lẩi àûúåc ài hổc tiïëp. Lêìn nây, tưi vïì trûúâng àâo tẩo sơ quan chđnh trõ:
May! Ngûúâi hổc hânh theo lưëi cốc nhẫy nhû tưi sao cố thïí theo àùång
cấc trûúâng k thåt qn sûå àûúåc. Hổc viïn tûâ cấc àún võ cú súã lêìn
lûúåt vïì trûúâng. Cố hôm thû rưìi, tưi viïët thû cho anh Chđnh. Mậi
khưng cố thû trẫ lúâi. Sưët råt, tưi àoấn giâ àoấn non: "Hay lâ gia àònh
anh chuín sang phưë khấc?".
Quẫ nhiïn thïë thêåt. Thïë mâ, cấi àïm cng tưi búi qua sưng
Hưìng vâ ài bưå sët tûâ Hûng Hoấ lïn Ph Thổ, anh nối say sûa: "Cêåu
biïët khưng, mònh ln hònh dung ra ngây àêët nûúác khẫi hoân. Mònh
trúã vïì nhâ, múã phông vùn ra, thêëy mổi thûá vêỵn y ngun nhû bíi

sấng hưm mònh cêët gốt lïn àûúâng ài khấng chiïën.
Bi thúâi gian ph kđn mùåt bân, mùåt ghïë. Cêy bt mấy Parker
nùçm cẩnh lổ mûåc Parker cẩn kiïåt. Bưng hưìng vâng con gấi tùång bưë,
khư xấc trong bònh gưëm xanh men rẩn. Vâ truån ngùỉn Les ếtoiles
(Nhûäng vò sao) ca An-phưng-xú Àư-rï úã trong quín Les conmtes du
l'undi (Truån kïí ngây thûá hai) vêỵn múã ra úã trang thûá nhêët, chưỵ
ngûúâi chùn cûâu bùỉt àêìu kïí chuån ". Lậng mẩn àïën thïë lâ cng!
Àng lâ quấ sûác mong mën ca tưi: mêëy thấng sau, anh
Chđnh vïì trûúâng cng vúái mưåt sưë cấn bưå giẫng dẩy vùn hoấ vâ chun
mưn. Anh nối, thû tưi viïët àïën tay anh khấ chêåm, vò bûu àiïån phẫi
lêìn theo cấc àõa chó mâ gia àònh anh di chuín àïí giẫm búát tiïìn thụ
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
7

nhâ. Lệ ra, viïët thû trẫ lúâi tưi ngay, nhûng biïët sùỉp vïì dẩy úã trûúâng
tưi hổc, anh Chđnh mën giânh cho tưi mưåt niïìm vui bêët ngúâ.

***

Trong nhûäng nùm hổc úã trûúâng, mưåt vâi thấng, tưi lẩi theo anh
Chđnh vïì Hâ Nưåi. Anh vïì vúái gia àònh nhỗ ca anh, khi àố àậ cố thïm
thùçng cu. Côn tưi thò ài bất ngất. Giûä kệ, bẫo cẫ nhâ àûâng àïí phêìn
cúm, tưi nối dưëi: "Em àậ hển ùn cúm úã nhâ mưåt ngûúâi bâ con bïn nưåi".
Lêìn khấc, tưi bõa: "Anh trung àưåi trûúãng c gùåp em ngoâi phưë
cûá kếo bùçng àûúåc em vïì nhâ àïí chiïu àậi". K thûåc, tưi ngẩi dng
cúm khấch. Vâo cûãa hâng ùn ëng qëc doanh, lâm mưåt xët cúm
mêåu dõch, thïë lâ xong. Chó bõ lûâa mêëy lêìn àêìu nhûäng bêån sau, anh
Chđnh bẫo: "Ch mây tđnh khấch khđ thïë, tûâ nay trúã ài, àûâng vïì chúi
vúái anh chõ vâ cấc chấu nûäa. Àậ vïì àïën àêy thò phẫi ùn nghó úã àêy.
Cúm nûúác xong rưìi, ch mën ài àêu thò ài, anh chõ khưng giûä. Xe

àẩp ca Diïỵm àêëy, ài cho bộ nhûäng ngây trêo àêo lưåi sëi "
Nhûäng ngây êëy tưi múái cố dõp biïët cư bế Diïỵm trong ẫnh ngây
xûa. Gổi lâ "cư bế" vò tưi tûå cho phếp mònh thåc hâng cha ch Diïỵm.
D lâ ch hay anh, trong con mùỉt ca ngûúâi àân ưng chûa vúå nhû tưi,
lc àố Diïỵn cố sûác ấm ẫnh lẩ lng; cư vûâa nhû kếo nhể ngûúâi ta lẩi
gêìn, lẩi vûâa nhû àêíy mẩnh ngûúâi ta ra xa.
Vò lệ àố, tưi cẫm mïën Diïỵm nhû cẫm mïën cấi bống ca cư, cấi
bống linh àưång, khi trẫi dâi ra àïën múâ ẫo phđa xa; khi thu ngùỉn lẩi,
àïën àûáng trôn bống núi gốt chên, rưìi lẩi ngẫ ra úã hûúáng khấc. Dêìu
thïë nâo, Diïỵm cng thânh mưåt cấi cúá nûäa, àïí tưi thûúâng xun vïì
chúi hay ài qua Hâ Nưåi, àïí tưi gêìn gi vâ thêëm hiïíu thânh phưë nây
hon, úã cẫ nhûäng mùåt cao sang, qu phấi lêỵn cấc gốc khët tùm tưëi, ï
chïì.
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
8

Chiïm nghiïåm lẩi lông mïën u Hâ Nưåi mâ anh Chđnh àậ
truìn sang tưi trong nhûäng nùm thấng chiïën tranh, giúâ àêy, tưi bùỉt
àêìu nhòn thânh phưë nây úã tû thïë khấc, bùçng mưåt con mùỉt khấc, nhû
thïí tưi àûúåc sinh thânh úã àêët kinh k hay kễ chúå vêåy.
Cng vâo mưåt lêìn vïì Hâ Nưåi chúi nhû thïë, lc chó cố tưi vúái anh
Chđnh ëng trâ úã nhâ, àưåt nhiïn anh hỗi: "Cêåu thêëy con Diïỵm nhâ
mònh thïë nâo". " anh àõnh nối vïì vêën àïì gò?". Tưi thêån trổng hỗi lẩi.
Loanh quanh mưåt hưìi, cëi cng anh nối lûãng lú àẩi lâ vúå chưìng
anh rêët q mïën tưi, mâ Diïỵm cố vễ nhû cng q mïën tưi khưng
kếm.
Lúâ múâ, mâ cng chùèng lúâ múâ nûäa, àoấn àûúåc àõnh tưët àểp ca
anh Chđnh, tưi nối àa, bưỵ bậ theo kiïíu con nhâ lđnh: "A' â, em nối
khưng phẫi, anh bỗ quấ cho. Anh àõnh bùỉt em gổi anh bùçng bưë, gổi
chõ Dun bùçng mể chûá gò? Khưng àûúåc! Ch àêu cố ch hû thên mêët

nïët thïë".
Thoấng bống ba mể con chõ Dun ài chúå vïì, anh Chđnh nhấy
mùỉt, r tưi ra phưë. Anh tiïëp tc: "Cêåu gân bất sấch. Con Diïỵm nố gổi
cêåu bùçng ch, chùèng qua lâ vò cêåu lâ àưìng àưåi ca bưë nố, chûá so tíi
cêåu chó lâ àân anh. Hún chđn, mûúâi tíi mâ dấm nhêån lâ ch thêåt â?
Nïëu thïë, mònh cng lâ ch ca cêåu chùỉc?". Tưi chúáp ngay cêu anh nối
húá: "Àêëy, chđnh anh nối àêëy nhế, chûa àấng tíi ch mâ anh lẩi
mën em gổi anh bùçng bưë".
Vïì chuån àố, anh Chđnh côn trúã lẩi vúái tưi nhiïìu lêìn, khiïën tưi
ngûúång ngng.
Ngûúång vò anh nối cố l vâ trng tim àen ca tưi? Quẫ thûåc, tưi
cng mïn mïën Diïỵm. Mïën nhûng khưng dấm. Kïí cẫ dấm nhòn húi
lêu. Vêåy mâ sao anh Chđnh àoấn biïët àûúåc nhûäng xưën xang thêìm lến
trong tưi? Tâi thêåt!.
Côn Diïỵm? Cư cố àïí àïën sûå àïí ca tưi chùng? Vâ cư nghơ vïì
tưi thïë nâo? Giấ Diïỵm khưng phẫi lâ con anh Chđnh, thò tưi àậ àấnh
bẩo nối mưåt cấch p múã tònh cẫm ca mònh vúái cư. Nïëu khưng àûúåc
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
9

hûúãng ûáng, thò cng chó sûúång sng àïën nống àêìn mùåt ra nhû cố bêån
tưi àậ bõ mưåt cư bế úã xậ Thanh Vên - Thanh C cûúâi phấ lïn khi nghe
tưi ngỗ lúâi lâ cng chûá gò. Lệ ra, nhû ngûúâi khấc, khi àậ àûúåc "vệ
àûúâng cho hûúu chẩy" thò tưi phẫi tiïëp xc vúái Diïỵm nhiïìu hún, tẩo cú
hưåi thån lúåi àïí thỴm dô tònh cẫm, tûá ca cư. Àùçng nây, vúái mùåc
cẫm tûå ti cưë hûäu, tưi ngẩi gùåp Diïỵm. Tưi u Diïỵm tûâ xa.
Thûâa hûúãng tûâ cha dấng ngûúâi thanh mẫnh, khn mùåt trấi
xoan nhể nhộm, thoẫng bìn; tûâ mể cùåp mùỉt cố hâng mi rúåp mất,
sưëng mi cao thanh, nết mưi do dûå, àưi mấ mai mấi trùỉng dûúái lúáp
lưng mùng múâ xấm, Diïỵm ln khiïën tưi liïn tûúãng àïën hònh ẫnh mưåt

Àûác Mể àưìng trinh. Khi u, ngûúâi ta dïỵ trúã thânh thi sơ qua nhûäng
vêìn thú tûå biïíu hiïån mònh, àûúåc chếp nùỉn nốt trong nhûäng cën sưí
tay. Vâ khi u, ngûúâi ta cng dïỵ trúã thânh hoẩ sơ, khưng phẫi qua
nhûäng gò anh ta vệ àïí ai nhòn cng thêëy àûúåc mâ qua nhûäng bûác
tranh àểp dẩi khúâ trong têm tûúãng. úã gốc nhòn nay, tưi chđnh tưng lâ
mưåt hoẩ sơ k tâi.
Diïỵm mang vễ àểp kiïu sa, vúâi vúåi mâ nhûäng kễ nhû tưi chó cố
thïí àûáng xa chiïm vổng, ûúác ao. Mưåt thiïëu nûä vûâa biïët thïu tha,
vûâa nho nhỗ hất nhûäng ca khc Phấp, lâm sao cố thïí tûúng àưìng,
hoâ àiïåu àûúåc vúái mưåt ngûúâi cc mõch thư rấp nhû tưi? Àïën ngay nhû
cấi viïåc ùn ëng, tưi cng tûå thêëy mònh thåc loẩi xư bưì, trong khi
Diïỵm vâ cẫ gia àònh anh Chđnh ùn quấ chûâng thanh cẫnh.
Côn nhúá bûäa cúm nhâ anh: mốn nâo nom cng ngon lânh, sẩch
sệ, àểp àệ, tûâ àơa thõt rang chấy cẩnh, vâng sêåm nûúác hâng, bất câ
phấo dêìm xò dêìu khưng vûúng hẩt, àïën àơa rau mëng låc ống xanh
nùçm gổn ghệ trong lông àơa sûá Giang Têy, bất nûúác chêëm nhỗ xđu,
vùỉt chanh cưëm vâ thẫ àưi ba lất úát thấi mỗng. Chó mưỵi tưåi đt. Sûác vốc
nhû tưi, ùn phâm nhû tưi, q mưåt àa lâ nhùén thđn. Biïët , anh
Chđnh chổn ghïë ngưìi àêìu bân àïí àốn bất, xúái cúm cho tưi. Anh bẫo:
"Cêåu ùn ëng thoẫi mấi nhû úã trïn àún võ. Cúm nêëu nhiïìu àêëy. Thûác
ùn vêỵn côn trong bïëp".
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
10

Ngon miïång, lẩi àûúåc khđch lïå, tưi ùn thẫ sûác, khưng nhúá lâ bao
nhiïu bất nûäa, chó biïët àûáng lïn, bng vêỵn chûa cùng nđch mâ miïëng
chấy cng khưng côn. Cẫ nhâ cûúâi thđch th. "Biïët ch cố sûác ùn thïë
nây lêìn sau chõ nêëu gêëp àưi, xem ch cố chúã hïët khưng?", Chõ Dun
nối vúái giổng ngûúâi nhâ. Anh Chđnh àûa mùỉt nhòn chõ: "Lđnh trấng
chng tưi khưng ùn thïë, lêëy àêu sûác mâ chiïën àêëu, hổc hânh, luån

têåp àïm ngây. ùn ëng gẫy gốt nhû cấc bâ, lâm dấng khưng xong".
Dêỵu biïët gia àònh anh lâ chưỵ thên tònh, tưi vêỵn cẫm thêëy xêëu hưë, àỗ
rêìn mùåt. Côn Diïỵm thò nhû khưng hay biïët gò. Dêỵu sao thò bûäa cúm
àố cng lâ mưåt bâi hổc àấng giấ.
Mêëy nùm hổc úã trûúâng sơ quan, àûúåc sưëng gêìn anh Chđnh trưi
nhanh, tûúãng nhû chó vûâa múái qua mưåt àúåt têåp hën vêåy. Ra trûúâng,
tưi vïì Bưå tû lïånh mưåt qn khu, vò thïë anh em đt cố dõp gùåp nhau.
Tuy vêåy, hïỵ cưng tấc qua Hâ Nưåi, tưi àïìu ghế thùm gia àònh anh.
Thûúâng thò chó cố chõ Dun, Diïỵm vâ bế Phc - con trai t ca anh
chõ úã nhâ. Diïỵm vêỵn chûa xêy dûång gia àònh. Cư cng trïn dûúái ba
mûúi tíi rưìi côn gò.
Dêỵu nùm thấng àậ tó mêín, nhêỵn nẩi gêëp àûúåc nhiïìu nïëp nhùn
nhỗ li ti trïn ài mùỉt vâ khoế miïång, Diïỵm vêỵn lâ cư gấi àểp dõu
dâng, nhên hêåu. Mưåt vễ àểp thêëp thoấng, mú hưì bống nùỉng nhûäng
ngây thu phai. Mùỉt Diïỵm bìn hoang vùỉng, àïën nưỵi tưi khưng dấm
nhòn lêu. E nhòn lêu, cấi ngêën long lanh chó chûåc ûáa ra kia sệ hoấ
thânh nûúác mùỉt. Hay khưng phẫi thïë mâ tưi nhòn ra thïë. Hay cấi
ngêën êëy àổng trong mùỉt tưi mâ tưi khưng biïët?
đt lêu sau, anh Chđnh chuín ngânh, nghe àêu lâm cưng tấc
quẫn l hânh chđnh úã mưåt cưng ty bưng vẫi súåi Hâ Nưåi. Thïë lâ cng
phẫi. Anh Chđnh vưën gây ëu, lẩi bõ sưët rết vâng da hay àau thêån,
àau gan gò àố hưìi àống qn úã cêy sưë 9 trïn àûúâng lïn Hâ Giang rệ
vâo. Vïì trûúâng, cng hai lêìn anh phẫi ài qn y viïån àiïìu trõ ngùỉn
ngây.
Lêìn sau cng, qua vâi thấng vûâa nghó ngúi dûúäng sûác, vûâa soẩn
lẩi giấo ấn, anh nhêån àûúåc quët àõnh chuín sang dên sûå, trúã vïì núi
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
11

anh àậ ra ài. Nhûäng têåp giấo ấn cưng phu kia, anh tùång lẩi cho mưåt

cấn bưå trong tưí bưå mưn, xem nhû k niïåm ca mưåt ngûúâi àậ vïì àđch
trûúác.

***

Nùçm trïn giûúâng bïånh trùỉng tinh, trưng anh Chđnh mỗng dđnh
nhû tâu lấ. Lưìng ngûåc anh nùång nhổc như lïn, hẩ xëng dûúái têëm vỗ
chùn bưå àưåi bẩc mâu. Khệ àùåt bân tay lïn vêìng trấn anh, tưi giêåt
mònh thêëy ngûúâi úán lẩnh vâ ûúát rõn mưì hưi. Anh sưët lẩnh, nhiïåt kïë
chó 35 àưå rûúäi. Dêëu hiïåu rêët àấng ngẩi.
Ci xëng thêåt thêëp, tưi nối: "Anh Chđnh. Àậ lêu em khưng
àûúåc gùåp anh, nhûng mổi chuån ca anh, em àïìu àûúåc biïët. Sấng
nay, cố dõp qua Hâ Nưåi, em tòm àïën anh ngay. Thêåt chùèng ngúâ anh
lẩi súám àïën nưng nưỵi nây ". Dûâng lẩi, tưi súå mònh lúä lúâi. Anh gùỉng
gûúång móm cûúâi châo tưi vâ àõnh giú tay ra bùỉt, nhûng cấnh tay rúi
phõch xëng cẩnh ngûúâi. Ngưìi cëi giûúâng, Diïỵm vưåi bûúác túái, khệ kếo
chùn àùỉp lïn tay bưë. "Thïë lâ cëi cng mònh lẩi àûúåc gùåp cêåu. Nối
xong, mïåt quấ anh thiïëp ài mưåt giêëc dâi.
Bíi chiïìu, cẫ chõ Dun vâ chấu Phc cng vâo viïån thùm
anh. Tónh tấo lẩ thûúâng, anh àôi ngưìi dêåy ëng trâ vúái tưi. Cẫ nhâ
vui mûâng ra mùåt. Tưi thò lẩi lo khưng ra mùåt. Kinh nghiïåm cho thêëy,
nhiïìu ngûúâi ưëm nùång, bưỵng nhiïn tûúi tónh, minh mêỵn hùèn lïn, dïỵ lâ
àiïìm xêëu. Súå khưng kõp nối hïët nhûäng àiïìu êëp bêëy lêu, anh Chđnh
nối nhiïìu. Vâ nhanh. Hoân toân khấc lúâi trùn trưëi. Àố lâ nhûäng lúâi
têm sûå cëi cng ca mưåt ngûúâi thêëu triïåt giúái hẩn sinh mẩng ca
mònh. Bưỵng, nhû chúåt nhúá ra, anh bẫo tưi àûa tay trấi cho anh nùỉm.
"Cẫ Diïỵm nûäa, con àùåt tay phẫi ca con vâo lông tay bưë ài nâo".
Rưìi anh hưín hïín: "Khi khoễ mẩnh cng nhû lc lêm chung, bao giúâ
bưë cng chó mong cho con vâ ngûúâi bẩn ca bưë, àưìng thúâi cng lâ bẩn
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

12

ca con àêy, àûúåc hẩnh phc. Diïỵm, con cố dấm hûáa sệ thûåc hiïån
niïìm mong ûúác cëi cng ca bưë khưng?". "Con sệ cưë ?" Diïỵm oâ lïn
nûác núã.
Anh Chđnh àậ àẩt túái cấi vư cng.

***

Hûáa thïë Nhûng lâm àûúåc thïë Khố thïë? Anh Chđnh mêët àûúåc
mưåt nùm, àng ngây giưỵ àêìu, tưi cố àïën thùm gia àònh anh. Vò côn
bưën, nùm ngûúâi ài cng xe con, úã lẩi e khưng tiïån cho têët cẫ mổi
ngûúâi, tưi xin phếp khưng ùn cúm, hûáa vâi ngây nûäa sệ côn quay lẩi.
Vâi ngây. Rưìi vâi thấng Toan tđnh nhûäng chuån hẩnh phc
trêìn thïë khi nêëm mưå mưåt ngûúâi nùçm xëng múái chó kõp xanh mưåt lûáa
cỗ àêìu, cố àiïìu gò giưëng sûå lậng qụn vâ tân nhêỵn. Nđn lùång lâ hún.
Diïỵm cng khưng nối gò. Thïë lẩi hoấ hay. Vẫ chùng, trûúác àố, tưi vúái
Diïỵm nâo àậ cố gò àêu. Nối ra, chùỉc câng khố xûã. Núi têån núi sêu kđn
ca lông mònh, tưi thêëy tưi vâ Diïỵm quấ àưỵi khấc vúâi. Hẩnh phc chó
lâ mong ûúác.
Hún nùm sau, tưi xin chuín vïì tónh àưåi àõa phûúng. Àûúåc bẩn
bê mưëi lấi, tưi lêëy vúå sau vâi mûúi ngây, kïí tûâ bíi xem mùåt ngûúâi sệ
ùn àúâi úã kiïëp vúái mònh. Vúå tưi lâ mưåt cư gấi qụ xinh giôn vâ mau
mưìm, mau miïång. Thïë, cố phẫi lâ húåp vúái tưi hún khưng?

***

Bíi chiïìu hưm thûá hai lïn Hâ Nưåi, sau khi àûúåc bấc sơ chun
khoa khi khấm, bẫo bïånh ca chấu khưng àấng lo ngẩi, chó cêìn àiïìu
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

13

trõ vâi ngây nûäa lâ ưín, àïí vúå bïë con nùçm nghó úã bïånh viïån, tưi àïën
thùm gia àònh anh Chđnh. Chó cố mònh Diïỵm úã nhâ. Múái cố dùm nùm
khưng gùåp mâ Diïỵm àậ giâ nhiïìu. Bùm nhùm, bùm sấu rưìi côn gò.
Vêỵn úã vúái mể vâ cêåu em trai chûa vúå. Thùỉp hûúng cho anh
Chđnh xong, quay lẩi, thêëy Diïỵm àỗ hoe mùỉt. Mùỉt tưi cng nhoê ài.
Trûúác mùåt, vêỵn nhû lâ cư bế Diïỵm thúâi mûúâi tấm àưi mûúi, mẫnh
mai, hiïìn thc. Chúåt, Diïỵm võn vai tưi tûác tûúãi, khưng thânh tiïëng.
Lng tng, tưi chùèng biïët nối gò. Àoẩn, lau mùỉt, ngûúång nghõu Diïỵm
cûúâi. Sut nûäa tưi båt miïång hỗi chuån riïng tû ca cư thïë nâo. E
sûå quan têm ca kễ n phêån rưìi dïỵ lâm ngûúâi côn lïnh àïnh bìn
ti. Nïn thưi.

***

Vúå chưìng tưi vûâa bïë con vïì àïën nhâ thò nhêån àûúåc bûác àiïån: "Tưëi
mai "chấu" lêëy chưìng. Àûâng chc mûâng gò vưåi. Diïỵm".
Chûâng khưng n têm vúái mûúâi tûâ àiïån tđn khư khan kia, Diïỵm
viïët cho tưi mưåt bûác thû dâi, vâi ngây sau àố.
Ngoâi nhûäng dông nhùỉc nhúã lẩi tònh cẫm, k niïåm giûäa tưi vâ
gia àònh anh Chđnh trong sët mêëy chc nùm qua, Diïỵm nối cư ûng
thån mưåt hưn nhên chûa tònh u, theo sûå sùỉp xïëp ca gia àònh, hổ
mẩc. Vâ cư hi vổng mưåt tònh u rưìi sệ àïën. Nhû tưí chim sùén cố sệ gổi
chim vïì. Biïët sao mâ nối trûúác




TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

14







Lậo Thoấng
Cao Qu Hoa
Lậo Thoấng nưíi tiïëng thêåt. Khưng chó trong lâng mâ cẫ xậ cẫ
huån àïìu biïët. Cố lệ lậo bõ àùåt nhêìm tïn thêåt, lậo chùèng thoấng
cht nâo mâ côn kểt, quấ kểt nûäa lâ àùçng khấc, kểt àïën mûác khưng
thïí kểt hún àûúåc nûäa.
Àng lâ vùỉt cưí chây ra nûúác, cố chđn xu cûá mën àưíi lêëy hâo
mưët. Ngûúâi àúâi nối rộ khưng sai. Mùåc xấc hổ, ngûúâi ta nối miïång gêìn
tai, mâ ngûúâi ta nối sau lûng êëy chûá. Ưi dâo, nối sau lûng thò bỗ
ngoâi tai. Cố giỗi thò nối thùèng vâo mùåt lậo xem nâo, lậo thò chûãi cho
ung mẫ.
Mây phẫi úã vúái lậo Thoấng múái húåp. Mây phẫi úã vúái lậo Thoấng
múái biïët tu chđ lâm ùn. Mây lâ con chấu lậo Thoấng múái àng
Ngûúâi ta thûúâng vđ von nhû vêåy. êëy lâ nhûäng lúâi nối nhỗ cng xin cấc
àưåc giẫ chúá bònh lån to àïën tai lậo thò phiïìn lùỉm.
Lậo Thoấng cố nghïì chễ hom gianh, quanh nùm cố viïåc lâm.
Kinh tïë gia àònh lậo thåc diïån khấ giẫ trong lâng. êëy thïë mâ trưng
lậo thêåt tiïìu tu nhû kễ ùn mây. Hiïëm khi nhòn thêëy lậo ùn vêån lânh
lùån tûã tïë. Qìn ấo mùåc àïën khi khưng thïí vấ àûúåc nûäa lậo múái chõu
bỗ ài. Côn sinh hoẩt ca gia àònh lậo thò cûåc k àún giẫn, khưng àôi
hỗi gò nhiïìu nhûäng mốn ùn cêìu k, thõt cấ nhòn chung lậo khưng
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

15

thđch, thûåc tònh lậo khưng thđch chó vò nố tưën kếm quấ. Vêåy nïn
quanh nùm quay ài quay lẩi chó mùỉm mëi tûúng câ hổa hóçn múái
àûúåc cẫi thiïån lâ do mêëy àûáa con lậo ài tất giổt hóåc kếo vố.
Nùỉng hê oi ẫ lâm cho nûúác da àen ca lậo Thoấng câng sùỉt lẩi,
cấi thên hònh gêìy gô ca lậo lẩi câng thïm tiïìu tu. Lậo ngưìi chễ
hom tranh úã gưëc cêy mâ mưì hưi vêỵn chẫy rông rông. Qìn ấo ûúát
sng. Chưëc chưëc lậo lẩi nghïín cưí nhòn ra ngộ nhû ngống àúåi ai àố.
Thêëy cấc con ài lâm vïì lậo lïn tiïëng phân nân:
- Bu chng mây ng úã chúå hay sao mâ giúâ nây vêỵn chûa vïì, cố
mêëy nẫi chëi bấn gò lêu thïë. Cố àơa chëi trong chẩn phêìn bu mây
mêëy quẫ côn chia nhau ùn ài.
â, hoấ ra lậo ngống mổi ngûúâi vïì ùn chëi. Lậo thoấng cố tđnh
khấc ngûúâi lâ thđch ùn chëi chđn, thêåt chđn. Quan niïåm chđn ca lậo
lâ phẫi chđn àen, tûå nố rng xëng ùn thïë múái ngon. Bìng nâo cng
vêåy chùåt vïì lậo àïí xố nhâ chúâ àúåi. Súã thđch ca lậo vïì ma àưng thò
chêëp nhêån àûúåc chûá ma hê thò vư l, thêåt vư l, nhêët lâ chëi tiïu.
Thïë mâ cẫ nhâ vêỵn phẫi chiïìu theo súã thđch ca lậo. Khưng
ngon cng phẫi nhùỉm mùỉt mâ nët, nïëu khưng lậo nưíi cún thõnh nưå
lïn thò to chuån.
Mậi xïë trûa vúå lậo múái ài chúå vïì. Nhòn thng chëi nùång lậo
chếp miïång lêím bêím:
- Lẩi ïë rưìi, bâ thêåt khưng cố dun bấn hâng. Thưi àïí vâo trong
nhâ mai bấn.
- Dun dun cấi gò, chëi tiïu ma nây àậ khố bấn, ưng lẩi
dùån nhûäng nùm trùm mưåt quẫ, gùång mậi hổ chó trẫ cố bưën trùm. Ngưìi
àïën trûa mâ khưng bấn àûúåc phẫi chõu chûá àưåi vïì tưi sung sûúáng gò.
Nhòn thêëy vúå cêìm miïëng thõt lúån, lậo Thoấng tiïëp tc lêìu bêìu:
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

16

- Múái mua thõt hưm nâo nay lẩi mua, chó àûúåc cấi hoang phđ lâ
giỗi.
- Cố hai lẩng múä ùn hâng thấng trúâi ưng côn kïu hoang. Mâ àêy
lâ tiïìn bấn ưëc chûá cố lêëy tiïìn ca ưng àêu mâ kïu ca.
Lậo Thoấng lûâ mùỉt:
- Chó àûúåc cấi nïët cậi lẩi lâ giỗi. Tao mâ nêëu nûúáng thò phẫi
àûúåc hai thấng.
Nghe thêåt vư l. Nhûng lậo nối àng. Mưỵi khi xâo nêëu lậo chó
nhng àêìu àa vâo lổ múä rưìi lêëy ra bỗ vâo nưìi. Cấi chêët múä khố tiïu
cho nhiïìu ùn vâo khưng hêëp th àûúåc sệ thẫi ra ngoâi thêåt lậng phđ
nhû thïë lâ khưng tiïët kiïåm. Lậo thûúâng nối vêåy.
Mêm cúm vûâa dổn ra thò cư con gấi cẫ húát hẫi chẩy àïën giổng
hưín hïín:
- Ưng bâ cho con vay tẩm nùm trùm nghòn àưìng. Nhâ con bõ
àau råt thûâa phẫi ài mưí cêëp cûáu. Mêëy hưm nûäa bấn lúån con gûãi ưng
bâ.
Lậo Thoấng lùång thinh suy nghơ rưìi thng thùèng nối:
- Vay thò vay ln cẫ thấng chûá mêëy hưm biïët tđnh thïë nâo.
- Thưi ưng ẩ, nố lâ con cấi trong nhâ mâ chưìng nố nhû vêåy ưng
cho nố giêåt nống mêëy ngây chûá lêëy lậi lâm gò. Lâm phêån con gấi thiïåt
thôi mổi nhệ ưng hậy thûúng nố. Lc úã nhâ lâm viïåc cûåc nhổc nâo ai
biïët. Àïën khi ài lêëy chưìng bưë mể chùèng cho theo cấi gò.
Lậo Thoấng lûâ mùỉt quất:
- Cấi bâ nây lùçng nhùçng Ngây xûa, bâ cố mang đt ca hưìi mưn
nâo vïì cho tưi khưng? Lo cho nố àïën lc ài lêëy chưìng lâ trôn bưín
phêån. Bêy giúâ nhâ chưìng nố phẫi cố trấch nhiïåm vúái nố. Ngûúâi ta lâ
cẫ cấi ấo mònh chó cố cấi dẫi thưi bâ hiïíu khưng. Bêy giúâ nố cố phêån
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI

17

nố mònh phẫi giûä phêån mònh. Côn mêëy àûáa kia chûa àêu vâo àêu lẩi
côn cấi thên phêån mònh lc giâ nûäa chûá. Àng lâ àân bâ nghơ nưng
cẩn lùỉm chùèng biïët lo xa cht nâo.
Bâ Thoấng bêìn thêìn nhòn theo nhûäng bûúác ài vưåi vậ ca con
gấi, lông chúåt nhối àau.
Lậo Thoấng thûúâng dẩy con cấi:
"Tiïìn trong nhâ tiïìn chûãa, tiïìn ra cûãa tiïìn àễ. Thúâi nây mâ
khưng chi li, khưng tđnh toấn thò cố mâ ùn cấm", lậo thûúâng nối vêåy.
Chûá côn vùn hay chûä tưët khưng bùçng thùçng dưët lùỉm tiïìn. Nhiïìu chûä
mâ đt tiïìn nối chùèng ai tin. đt chûä lùỉm tiïìn nhiïìu thùçng phẫi nïí.
Àng lâ rau nâo sêu êëy, cấc con lậo câng lúán câng giưëng tđnh
lậo nhû àc, cng kểt són, cng đch k Cố phêìn côn tinh vi hún lậo
nûäa. Lậo Thoấng nhiïìu lc ngêỵm nghơ thêëy mận nguån: "Con hún
cha thêåt lâ nhâ cố phc". Cưng lậo dẩy dưỵ thêåt khưng íng.
Lậo Thoấng vêỵn ngưìi chê hom gianh, hưm nay trưng lậo phêën
khúãi quấ. Thïë lâ lậo Thoấng cố ngûúâi nưëi dội. Thùçng bế nùång mưåt cên
rûúäi. Thưi, cố àêìu cố ài ni lêu cng lúán. Àễ to quấ phẫi mưí xễ thò
thêåt lâ tưën kếm. Lậo nghơ vêåy. Lậo vêỵn mẫi miïët lâm, nhûng khưng
côn nhanh nhển nhû ngây xûa nûäa. Nùm nay lậo sấu lùm tíi côn
gò. úã tíi sấu lùm mâ ai cng phẫi àoấn ngoâi bẫy mûúi. Thûåc sûå lậo
giâ so vúái tíi tấc, cố lệ do lậo lâm quấ sûác rưìi lẩi quấ kểt són lâm
nhiïìu ùn đt. Mấy mốc côn cêìn sûå bẫo dûúäng hëng chi con ngûúâi.
Nghe tiïëng cẩch xe ca cêåu con trai lậo Thoấng lïn tiïëng:
- Mây mang cúm cho nố àêëy â.
- Vêng, con lêëy cúm cho bu àậ.
- Mây nối cấi gò, hoấ ra mây àïën àïí lêëy sët cúm ca bu mây
hẫ?
- Vêng.

TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
18

Cûúâng trẫ lúâi mưåt cêu xanh rúân. Lậo Thoấng nống mùåt. Mùåt lậo
àỗ lïn. Mùỉt lậo qúỉc lïn. Lậo tûác giêån. Lậo giêån thêåt vư l. Chùèng
biïët lậo khưng chõu hiïíu hay lâ thûåc sûå khưng hiïíu cấi thânh quẫ lậo
tẩo dûång. Chó biïët lc nâo lậo àang àiïn tiïët. Lậo ngûâng tay. Lậo chûãi
vâo mùåt Cûúâng cấi giổng mếo mố chua chất: "Mây thêåt lâ àưì tïå bẩc.
Vúå mây mang thai bao nhiïu ngây thò mể mây mang thai mây chûâng
êëy ngây. Ni nêëng mây àïën chûâng nây mâ mây àưëi xûã thïë â. Mây cố
thiïëu hấ miïång xin tao cho chûá mây bn xón thïë â. Thêåt lâ àưì bêìn
tiïån. Àưì bêìn tiïån". Lậo vûâa chûãi vûâa àêåp ài àen àết trưng thêåt thẫm
hẩi.
Lậo Thoấng lêìn lûúåt dûång vúå gẫ chưìng cho cẫ thẫy tấm ngûúâi
con. Cëi cng trêåt khêëc chó côn hai vúå chưìng giâ sưëng vúái nhau. Kïí
ra tûå hâo cng khưng sai. Cấc con lậo àïìu lâm ùn khấ giẫ. Àậ àïën lc
vúå chưìng lậo khưng côn sûác àïí lâm mâ phẫi sưëng vâo àưìng tiïìn cho
vay lậi, gia cẫnh àố ai cng n têm cho vúå chưìng lậo. Nhûng khưng,
ưng trúâi thêåt trúá trïu tûå nhiïn lẩi gieo vâo lậo mưåt chûáng bïånh thêåt
tai ấc. Lậo àau bng. Àau tûâng cún. Lc àêìu côn ï êím sau thêåt dûä
dưåi.
Ngây thûá nhêët qua ài. Cún àau tùng dêìn. Àau dûä dưåi hún. Lậo
vêåt vậ lậo àau cìng cẫ ngûúâi lïn. Mưì hưi vậ ra nhû tùỉm. Lậo vûâa
qúçn quẩi vûâa cưë nối vúái vúå: "Cố lệ tưi khưng sưëng àûúåc nûäa Tưi
phẫi ài rưìi. Bâ úã lẩi cưë ưëi trúâi úi àau quấ! Bâ cưë mâ ùn dê hâ tiïån giûä
cho tưi cấi cú nghiïåp nây, khưng àûúåc phấ sẫn. ưëi trúâi ưi àau quấ.
Tưi chïët mêët!".
Vúå lậo lo rưëi råt, bâ àấnh giố, à kiïíu mâ chùèng ùn thua gò, cố
lệ phẫi cho lậo ài viïån múái n têm. Tiïìn mùåt trong nhâ côn chùèng
àấng lâ bao. Tiïìn lậi thò chûa àïën ngây lêëy. Cấc con bâ cng ài lâm

xa hïët chó côn vúå chưìng thùçng t úã nhâ. â bâ nhúá rưìi vúå chưìng nố vûâa
bấn àûúåc ưí lúån giưëng khưng biïët àậ dng viïåc gò chûa phẫi xëng bân
vúái nố àûa ưng êëy ài viïån thưi.
Bâ vúå lậo Thoấng lo lùỉng bao nhiïu thò cấc con lậo bònh thẫn
bêëy nhiïu. Trúâi úi! Cấi àau ca lậo chó lâm rưëi nất trấi tim giâ hếo bâ
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
19

vúå chûá khưng lâm cấc con lậo bêån têm. Ngûúâi con trai àùåt xïëp tiïìn
xëng giûúâng lậo vâ nối:
- Tiïìn àêy. Sưë tiïìn nây ngûúâi ta nhêån cẫ rưìi bâ àõnh lêëy bao
nhiïu con búát cho. Nhûng mâ mûúâi hai phên àêëy nhế.
Tiïìn. Mûúâi hai phên Lậo ngưìi phùỉt dêåy. Mùåc d lậo vêỵn àau
lùỉm. Mùåt lậo vêỵn nhùn nhm vò àau.
- Khưng. Khưng vay. Tiïn sû bưë mây tao lêëy ngûúâi ta cố mûúâi
phên mâ mây ùn ca tao dây thïë. Mây àưëi xûã vúái bưë mây nhû thïë hẫ?
Hïët chưỵ thiïën rưìi mây quay lẩi thiïën bưë mây hẫ.
- Chưỵ bưë con tưi múái xế lễ cho ưng vay khưng thò tưi àûa ngûúâi ta
vay cho gổn tiïìn. Vïì kinh tïë thò bưë con cng phẫi sông phùèng chûá.
Ưng cng kểt lùỉm cú, chấu ưng ùn chûá hâng xốm ùn àau mâ ưng xốt.
Tưi nối cho ưng biïët, ưng àễ ra tưi. Tưi àễ ra chấu ưng. Bêy giúâ ưng
gc thò khưng ẫnh hûúãng gò, côn tưi mâ gc thò mưåt l chấu ưng chïët
àối theo. Ưng hiïíu khưng?
Lậo Thoấng ët lïn àõnh nối, nhûng khưng thïí thưët nïn lúâi.
Mùåt lậo nghïåt ra, mùỉt dẩi ài rưìi ngậ vêåt xëng giûúâng. Lậo vêỵn qúçn
quẩi nhûng khưng mẩnh mệ nhû trûúác, túái chđn giúâ thò lậo tùỉt thúã.
Trûúác khi chïët lậo côn nối nhûäng cêu mï sẫng: "Nhêët àõnh khưng vay
tiïìn mûúâi hai phên nùång quấ ".
Kïí ra thò cng tưåi nghiïåp cho lậo. Nhùỉm mùỉt xi tay mâ lông
khưng àûúåc thanh thẫn. Chùèng biïët lậo chïët vò têån sưë, vò bïånh têåt hay

lâ vò quấ ët ûác vúái con cấi.




TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
20







Ma hẩ àậ qua
Nguỵn Phûúng Liïn
Anh côn nhúá, ma hê nùm êëy bậo mûa nhiïìu, k tc xấ mïnh
mưng nûúác àïën hâng tìn.
Hai khu nhâ úã àưëi diïån nhau qua mưåt khoẫng sên rưång vâ hâng
nhận um tm. Tûâ cûãa sưí têìng bưën bïn kia, nâng thô àêìu ra gổi:
- Anh Tën ú ú úi!
Anh cng ngố ra, rùng vâ mùỉt kđnh trùỉng cng lêëp lấnh cûúâi.
Nâng giú tay ra hiïåu. Thïë lâ anh vêån soốc, bò bộm cho àưi cùèng
chên gêìy gåc rên luån cng lân nûúác àc chûáa hâng tó tó nhûäng
sinh trung mâ ba hưm nay, cûåc chùèng àậ ngay cẫ bổn khoa sinh nưíi
tiïëng cêín trổng cng phẫi nghiïën rùng lưåi xëng.
Anh ra chúå mua mưåt đt cấ cúm khư, câ chua vâ dûa chåt cho àúä
tưën nûúác rûãa. Khi quay vïì, nâng àậ chúâ sùén dûúái chên cêìu thang, di
vâo tay anh chiïëc xư (nâng cố mưåt thối quen xêëu lâ thûúâng thûác
khuya àổc vâ viïët lấch vúá vêín nïn thûúâng ng qua giúâ búm nûúác bíi

súám). Vâ anh lẩi lổ mổ ài ra bïí cưng cưång, xấch mưåt xư nûúác lïn. Xư
nûúác à cho nâng vûâa àấnh rùng, rûãa mùåt, vo gẩo, rûãa cấ, nêëu canh.
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
21

Anh vûâa ùn cúm, vûâa nghe nâng àa vui hay than phiïìn mưåt
àiïìu gò àêëy. Cấ khư xâo hânh thêåt thúm, tuy húi dai nhûng cố võ ngổt
àêåm àâ. Vâ anh sut nûäa mån hổc. Côn nâng thò trưën hổc sët
nhûäng ngây mûa. Nâng viïët giêëy ưëm rưìi ng, àổc sấch vâ lâm thú.
Rưìi lẩi hò hi nêëu cúm bûäa chiïìu àïí chúâ anh vïì.
Anh nhòn qua nhûäng ư cûãa kđnh. Tuët trùỉng àïën nhûác lông,
chùèng thïí tòm àêu ra mưåt cht sùỉc xanh ca cêy lấ.
Ma hê nùm êëy cng oi nưìng. Nhûäng àïm mêët àiïån khưng thïí
nâo ng àûúåc, hai àûáa ài lang thang. Sên thûúång k tc lưìng lưång giố.
Hai giúâ sấng rưìi, chó cố anh vâ nâng. Sên thûúång nhâ bïn kia, mưåt
tưëp nam sinh viïn àang ngưìi ëng rûúåu vâ àân hất. Tiïëng ghi ta bêåp
bng vang trong àïm khuya.
Tốc nâng thúm mi sẫ, vâ thên thïí ngất hûúng mất rûúåi dûúái
sao trúâi
Phûúng trúã vâo, àûa cho anh mưåt lấ thû. Thû ca nâng. Mûúâi
mêëy ngân mưåt con tem, chùỉc nâng phẫi nhõn quâ sấng cẫ tìn àïí gûãi
thû cho anh.
Cùåp mùỉt anh ấnh lïn mûâng rúä vâ àau xốt. Phûúng dõu dâng vâ
lùång lệ quay ra, nhûäng bi tuët vûúng theo gốt chên "Em nguìn
ra cấi ngânh Bûu àiïån tưìi tïå ln lâm em thêët lẩc tin anh. Côn hai
nùm nûäa cûá thïë nây thò chïët mêët Tën ẩ!
Em sùỉp xong lån vùn rưìi. "Con ngûúâi nhû nhûäng dông sưng"
Phếp biïån chûáng têm hưìn ca Lếp sao em thêëy thêëm thđa lẩ!
Nhûng anh n têm, dông sưng em vúái anh sệ mậi ïm àïìm, khưng cố
lc dïình sống trân búâ

Mể viïët thû gic em chín bõ thu xïëp àïí vïì ngay khi tưët nghiïåp
xong, mể àậ nhúâ cêåu Hâ xin cho em vâo bấo Tónh.
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
22

úã Hâ Nưåi khố lùỉm, kinh tïë gia àònh em cố hẩn. Côn em khưng
mën qúng qåt àïí tûå àấnh mêët mònh, àïí lâm anh àau. Sau nây
anh vïì nûúác mònh sệ tđnh.
â, cêu thú cëi bâi thú tùång anh trûúác hưm ài, em àậ sûãa thânh:
"Hoâng hưn em chúâ àúåi tđm chên trúâi"
Miïìn Trung bao giúâ cng nhiïìu nùỉng. Nhûng nhûäng ngây hê êëy
núi bïën xe qụ anh sao mâ giưåi lûãa. Hai àûáa trêìy trêåt mậi múái vïì túái
Thẩch Àiïìn. Gûúng mùåt bêìu bònh ca nâng rấm nùỉng, mấi tốc bú
phúâ, gốt giây àỗ bi.
- Cha rêët ûng em, Linh ẩ! Cha bẫo nïëu mể côn sưëng, mể chùỉc
cng bùçng lông.
Anh thò thêìm vâo tai nâng. Nâng cûúâi rêët rẩng rúä, mùỉt àen
lung linh.
Cng chiïìu àố, thây Phong gổi anh túái nhâ:
- Cú hưåi nây khưng phẫi ai cng cố àûúåc. Tưi biïët em cố mưåt
cht vûúng mùỉc tònh cẫm. Song Tën ẩ, ngûúâi àân ưng chên chđnh lâ
biïët àùåt sûå nghiïåp lïn trïn têët cẫ. Tưi cố l ca mònh khi chó chổn em
giûäa hún chc sinh viïn xët sùỉc nhêët. Con Phûúång nhâ tưi cng chó
ài àúåt nây, anh em bẫo nhau mâ phêën àêëu.
Phûúång dõu dâng lûúát qua ly câ phï trïn tay, chiïëc ấo ng rûåc
rộ mâu tuët trùỉng vâ phẫng phêët hûúng tuy lđp úã trong mưåt cën
sấch nâo.
- Phûúång úi, anh xin em Chng ta hậy tẩm thúâi bỗ ài sau
nây vïì nûúác rưìi hùéng hay, anh súå cha anh
Phûúång nhòn sêu vâo àấy mùỉt anh, cấi nhòn bònh thẫn:

- Àêy àêu phẫi lâ kïët quẫ ca lưỵi lêìm hẫ anh? Bưë àậ gổi àiïån
sang àưìng cho mònh tưí chûác rưìi, lẩi sệ gûãi thïm cẫ tiïìn nûäa. Côn
cha anh chùỉc sệ àưìng tònh thưi.
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
23

Vâ móm cûúâi, dõu dâng àûa nhûäng ngốn tay trùỉng hưìng vët ve
cấi sinh linh hai thấng tíi dûúái lúáp vấy ren bïình bưìng.
Anh nhùỉm mùỉt. Núi ngûåc nghển ûá.
Nhûäng giổt mấu hưìng lùång lệ rúi trïn chiïëc vấy sẫn ph, gûúng
mùåt tấm xanh xao vâ àiïìm tơnh bûúác vâo cùn phông trùỉng
- "Khưng hiïíu con ca chng mònh mùỉt mâu gò anh nhó? Àen
nhû em hay tro sêỵm nhû anh? Àïm hưm nổ em mú thêëy nố cûá nhòn
em cûúâi, nhûng hai àưìng tûã lẩi àỗ ûáa mưåt mâu ".
Nâng gc àêìu trïn vai anh, nhúåt nhẩt dûúái sao trúâi. Anh xa xốt
ghò xiïët àưi vai gêìy. Ngây kia anh bay.
"Mây chó lâ mưåt thùçng khưën nẩn khưën nẩn hún nhûäng thùçng
khưën nẩn khấc vò mây cố cấi bùçng phố tiïën sơ. Rưìi mâ xem, àïën lc cố
bùçng Tiïën sơ mây sệ côn khưën nẩn
Rưët cc, khi tao khốc con Linh àậ phẫi cûúâi. Cấi cûúâi êëy mây
mâ nhòn thêët, chùỉc lc chïët sệ khưng nhùỉm nưíi mùỉt àêu, con ẩ! ".
Anh vô nất lấ thû ca cha, nếm qua cûãa sưí. Nhûäng con bưì cêu
loẩn xẩ bay ài.
Tuët vêỵn trùỉng àïën nhûác lông. Trong mâu trùỉng êëy, anh nhòn
thêëy nhûäng giổt mấu lùång lệ rúi
- Gổi ba ài! Ba bïë con cht nâo!
Anh ùém con, sùm soi nhòn vâo mùỉt nố - lêìn thûá hâng ngân rưìi -
Àïí xấc àõnh rộ àêëy lâ mâu gò. Lc nâo anh cng cẫm giấc nhû mâu
tro êëy mang nhûäng sùỉc àỗ.
- Àïën thấng 8 nây mònh vïì con sệ cûáng cấp hún nhiïìu anh ẩ!

Anh ch chổn gưỵ àống thng cho tưët vâ xem xết khi nhưìi hâng, em
mua nhiïìu àưì dng lónh kónh dïỵ vúä lùỉm! Nghe nối hâng Nga bêy giúâ
vïì cẫng Hẫi Phông àïìu bõ bêåt tung ra àïí kiïím, tïå thêåt! Nhûng em àậ
TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
24

gổi àiïån trûúác cho anh Ph rưìi, anh êëy sệ ra têån núi àïí thu xïëp. Mònh
chó lo hỗng àưì thưi chûá cng chùèng bn gian bấn lêån gò mâ súå!
Anh êåm ûâ. Lông nhối àau.
Trúã vïì cùn phông hai mûúi bưën mết vng, hai mẫnh bùçng Phố
Tiïën sơ, hai bc giẫng song hânh.
Vâ àûáa trễ xinh àểp mûúâi sấu thấng khưng mang cùåp mùỉt mâu
àỗ. Têët cẫ sệ gối lẩi gổn ghệ vâ vng vûác cåc àúâi anh - giêëc mú ca
bao ngûúâi.
Hïët thêåt rưìi, thúâi quẩt giố, cấ khư vâ vûâng lẩc. Vơnh biïåt nhế,
rùng khïính vâ mùỉt àen.
Anh bưìn chưìn trûúác cûãa phông vùn thû ca trûúâng. Àậ mưåt
tìn nay anh chúâ àúåi tûâ lc gûãi thû ài.
Tiïëng gốt giây lưåp cưåp. Mai xët hiïån, nhấy mùỉt:
- Chúâ àúåi mậi cëi cng thû cng túái!
Anh cho chiïëc phong bò vâo cùåp, lëng cëng àïën mûác sut lâm
rúi vúä kđnh.
Anh phống xe vâo k tc. Nhûäng gûúng mùåt sinh viïn non núát,
xa lẩ, nhẩt múâ.
Chó gưëc cêy nây, chiïëc ghïë nây lâ vêỵn thïë.
Chiïëc ghïë àấ vúä mêët mưåt phêìn ba, vò thïë nïn bíi àêìu tiïn anh
múái àûúåc ngưìi sất bïn nâng vâ cêìm tay nâng
"Em àậ qụn anh rưìi"
Chó vễn vển vâ giẫn dõ nhû thïë.
Anh thúâ thêỵn àûáng lïn, chêìm chêåm bûúác.

TUÍN TÊÅP TRUÅN NGÙỈN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀẨI
25

Nhûäng cấnh phûúång hưìn lẫ tẫ dûúái chên.
Hïët hê rưìi mâ sao côn núã mậi, phûúång úi?